ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Να προσδιορίσετε αν το περιεχόµενο των ακόλουθων προτάσεων είναι σωστό ή όχι, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη «Σωστό» ή «Λάθος» δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: Α. Το Μάϊο του 1914 οι διωγµοί επεκτάθηκαν και στην Ανατολική Θράκη. Β. Τα αιτήµατα της Νέας Γενιάς, εξέφρασε σε µεγάλο βαθµό µε την πολιτική του δράση ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου. Γ. Το 1911, τα έσοδα του προϋπολογισµού ήταν 240.000.000 και τα έξοδα µόνο 181.000.000 δραχµές.. Το πρώτο παγκόσµιο Παν ποντιακό Συνέδριο οργανώθηκε στο Ταϊγάνιο το Φεβρουάριο του 1918. Ε. Στο εθνικό ζήτηµα της Κρήτης παρατηρήθηκε εξ αρχής συµφωνία απόψεων µεταξύ Γεωργίου και Ελευθερίου Βενιζέλου. Α.1.2. Να δώσετε το περιεχόµενο των ακόλουθων όρων: α) Φροντιστήριο Τραπεζούντας β) Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης γ) Ε.Α.Π. Μονάδες 10 Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Α2 Α.2.1. Να αναφέρετε τις µορφές των καταπιέσεων που υπέστησαν οι Έλληνες από τους Νεότουρκους την περίοδο 1914 1923. Μονάδες 12 Α.2.2. Να αιτιολογήσετε τη φράση: «ηλαδή ο ρόλος των κοµµάτων ενισχύθηκε, απέκτησαν κύρος στη δηµόσια ζωή». Μονάδες 13 ΟΜΑ Α Β 1. Αντλώντας στοιχεία από το παράθεµα και συνδυάζοντάς τα µε τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσιάσετε το γεγονός της υποστολής της ελληνικής σηµαίας από το φρούριο του Φιρκά. Μονάδες 25 Κείµενο Από την αρχή της περιόδου της αυτονοµίας στην Κρήτη τα στρατεύµατα ξηράς των τεσσάρων δυνάµεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ιταλίας. Ρωσίας) ύψωναν καθηµερινά τις σηµαίες τους στο φρούριο του Φιρκά στα Χανιά, µαζί µε τη σηµαία της Κρητικής Πολιτείας. Αυτό γινόταν µέχρι τον Ιούλιο του 1909, που συντελέστηκε η

ολοκληρωτική εκκένωση της Κρήτης από τα στρατεύµατα τους οπότε αποχωρώντας υπέστειλαν τις σηµαίες τους και έµεινε µόνο η σηµαία της Κρητικής Πολιτείας. Την εποµένη της αποχώρησης των στρατιωτικών τµηµάτων, οι Κρητικοί, εκδηλώνοντας για πολλοστή φορά τον πόθο τους για ένωση, έσπευσαν να υψώσουν στο Φιρκά την ελληνική σηµαία στη θέση εκείνης της αυτονοµίας. Οι Μεγάλες υνάµεις αντέδρασαν, ζήτησαν από τους Κρητικούς να κατεβάσουν τη σηµαία και επειδή αυτοί αρνήθηκαν, στις 5 Αυγούστου του 1909 το πρωί την ώρα που ο κόσµος κοιµόταν στα σπίτια του ώστε να αποφευχθούν αντιδράσεις τέσσερις ναύτες ένας από κάθε ύναµη, κρατώντας από ένα τσεκούρι και συνοδευόµενος από έναν αξιωµατικό, ανέβηκαν στο φρούριο και χτυπώντας διαδοχικά τον ιστό µε την ελληνική σηµαία τον έκοψαν. Κατόπιν τον τεµάχισαν σε τέσσερα ίσα µέρη, πήρε κάθε αξιωµατικός από ένα αφήνοντας την Ελληνική σηµαία εκεί. Πηγή: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ http://kmas01.pblogs.gr/2008/11/95- hronia-enwsh-krhth 2. Χρησιµοποιώντας σχετικά χωρία από το πιο κάτω κείµενο και µε βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε τους στόχους του Ελευθερίου Βενιζέλου αναφορικά µε την ελληνοτουρκική προσέγγιση κατά τα έτη 1928-30 (Μονάδες 12) και να αποτιµήσετε κατά πόσο οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν µε τις ελληνοτουρκικές συµφωνίες του 1930. Μονάδες 25 Κείµενο «Καθ ήν στιγµήν ο ελληνικός λαός µού αναθέτει µε µεγάλην πλειοψηφίαν την διακυβέρνησίν του δια µίαν περίοδον τεσσάρων ετών, οφείλω να σας διαβεβαιώσω περί της ζωηράς επιθυµίας µου να συντελέσω εις την ρύθµισιν των σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών µας, η οποία θα τους εξησφάλιζε στενήν φιλίαν, επιβεβαιουµένην δι ενός συµφώνου φιλίας, µη επιθέσεως και διαιτησίας, περιεχοµένου όσον το δυνατόν ευρυτέρου. Έχω πλήρη συνείδησιν του γεγονότος ότι η Τουρκία δεν έχει βλέψεις επί των εδαφών µας και µοι εδόθη χιλίας φοράς κατά την διάρκειαν της προεκλογικής περιόδου η ευκαιρία να δηλώσω δηµοσία ότι η Ελλάς ουδεµίαν έχει βλέψιν επί των τουρκικών εδαφών, αποδεχοµένη τας Συνθήκας της Ειρήνης ειλικρινώς και ανεπιφυλάκτως. εν δύναµαι λοιπόν να αµφιβάλλω ότι η ρύθµισις των σχέσεών µας, ως την αντιλαµβάνοµαι, ανταποκρίνεται επίσης εις την επιθυµίαν της Εξοχότητός Σας. ια την πραγµατοποίησιν της κοινής αυτής επιθυµίας ουδέν εµπόδιον υφίσταται εκτός των εκκρεµών ζητηµάτων µεταξύ των δύο χωρών, τα οποία προέκυψαν από την σύµβασιν περί ανταλλαγής των πληθυσµών και τας παρακολούθους συµφωνίας». Επιστολή του Ε. Βενιζέλου προς τον Τούρκο πρωθυπουργό Ισµέτ Ινονού, 30.08.1928: Ιστορία του ελληνικού έθνους, ΙΕ, σ. 354. Μονάδες 25 ΟΜΑ Α Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ Α1 A.1.1. A: Λ, B: Λ, Γ: Σ, : Λ, Ε: Λ A.1.2. α) Ιδρύθηκε το 1682 από τον µεγάλο Τραπεζούντιο δάσκαλο του Γένους Σεβαστό Κυµινήτη και λειτούργησε παρά τις αντιξοότητες µέχρι το 1922. Έπαιξε σηµαντικό ρόλο στην πνευµατική και ηθική ανάπλαση των Ελληνοποντίων και στην ανάπτυξη της εθνικής τους συνείδησης. β) Οργανώθηκε στο Θέρισο από τους επαναστάτες µε πρόεδρο τον Ελ. Βενιζέλο και υπουργούς τους Κ. Φούµη και Κ. Μάνο. Η κυβέρνηση προέβη σε έκδοση γραµµατίων για εσωτερικό πατριωτικό δάνειο 100.000 δραχµών, οργάνωσε υπηρεσίες οικονοµικών, συγκοινωνιών και διοίκησης, τύπωσε γραµµατόσηµα και εξέδιδε την εφηµερίδα «Το Θέρισο». γ) Με πρωτοβουλία της Κ. Τ. Ε., το Σεπτέµβριο του 1923 ιδρύθηκε ένας αυτόνοµος οργανισµός µε πλήρη νοµική υπόσταση, η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (Ε.Α.Π.), µε έδρα την Αθήνα. Βασική της αποστολή ήταν να εξασφαλίσει στους πρόσφυγες παραγωγική απασχόληση και οριστική στέγαση. Με ειδική σύµβαση µεταβίβασε στο Ελληνικό ηµόσιο την περιουσία της, καθώς και τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει απέναντι στους πρόσφυγες. ΘΕΜΑ Α2 A.2.1. Οι καταπιέσεις που υπέστησαν οι Έλληνες πήραν τις εξής µορφές: Θεσπίστηκαν έκτακτες επιβαρύνσεις και επιτάξεις ειδών για τις ανάγκες του πολέµου. Τέθηκαν εµπόδια στις εµπορικές δραστηριότητές τους.πληθυσµοί χωριών ή και ευρύτερων περιοχών µετατοπίστηκαν από τις ακτές προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Οι άνδρες άνω των 45 ετών, που δεν στρατεύονταν, επάνδρωσαν τα τάγµατα εργασίας (αµελέ ταµπουρού). Εκεί πολλοί πέθαναν από κακουχίες, πείνα και αρρώστιες. Όσοι είχαν ηλικία 20-45 ετών µπορούσαν αρχικά να εξαγοράσουν τη στρατιωτική τους θητεία.όσοι δεν πλήρωσαν χαρακτηρίστηκαν λιποτάκτες. Μετά την κατάργηση της δυνατότητας εξαγοράς της θητείας σηµειώθηκαν χιλιάδες λιποταξίες και όσοι συνελήφθησαν, εκτελέστηκαν. Από τους 697.000 Πόντιους που ζούσαν το 1913 στον Πόντο, περισσότεροι από 353.000, δηλαδή ποσοστό µεγαλύτερο από το 50%, θανατώθηκαν µέχρι το 1923 από τους Νεότουρκους και τους Κεµαλικούς στις πόλεις και τα χωριά, στις εξορίες και τις φυλακές, καθώς και στα τάγµατα εργασίας, τα λεγόµενα «αµελέ ταµπουρού». Η φύση και η µέθοδος της εξαπόλυσης συστηµατικών διώξεων κατά των Ελλήνων του Πόντου από τους Νεότουρκους και τους Κεµαλικούς, ενώ έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά µε τη γενοκτονία των Εβραίων, έχει δύο βασικές διαφορές, κατά τον Π. Ενεπεκίδη. εν έχει καµία ιδεολογική, κοσµοθεωρητική ή ψευδοεπιστηµονική θεµελίωση περί γενετικής, ευγονικής και αρίας ή σηµιτικής φυλής. Εξυπηρετούσε µόνο τη συγκεκριµένη πρακτική πολιτική σκοπιµότητα της εκκαθάρισης της Μ. Ασίας από το ελληνικό στοιχείο. Οι εξορίες των κατοίκων ολόκληρων χωριών, οι εξοντωτικές εκείνες οδοιπορίες µέσα στο χιόνι των γυναικόπαιδων και των γερόντων οι άνδρες βρίσκονταν ήδη στα τάγµατα εργασίας ή στο στρατό συνετέλεσαν ώστε πολλοί να πεθάνουν από τις κακουχίες.

Α.2.2. Η βάση των κοµµάτων εξακολουθούσε να µην έχει τυπική οργάνωση. Σηµαντικό ρόλο στην κινητοποίηση των οπαδών έπαιζαν η οικογενειοκρατία, οι πελατειακές σχέσεις και η εξαγορά ψήφων. Παρ όλα αυτά, όσον αφορά τουλάχιστον τα δύο µεγάλα κόµµατα, η επιλογή των εκλογέων βασιζόταν κατά κύριο λόγο στην κρίση τους για την πολιτική των κοµµάτων, στις επιδράσεις που αυτά ασκούσαν κατά περιοχές και στα συµφέροντα κάθε κοινωνικής οµάδας. Το εκλογικό σύστηµα δεν επέβαλλε να ψηφίζει κανείς ένα µόνο κόµµα, αλλά έδινε τη δυνατότητα να ψηφίζονται όλοι οι υποψήφιοι θετικά ή αρνητικά. Επίσης ένας εκλογέας µπορούσε να ψηφίσει θετικά κάποιον υποψήφιο στον οποίο είχε υποχρέωση, παράλληλα όµως µπορούσε να δώσει θετική ψήφο και σε κάποιον άλλο τον οποίο θεωρούσε ικανό. Μολοταύτα, και ιδιαίτερα µετά το 1882, όλο και συχνότερα παρουσιάζεται το φαινόµενο οι εκλογείς να ψηφίζουν µε κοµµατικά κριτήρια και να περιορίζεται η συνήθεια να ψηφίζονται θετικά και πολιτικοί άλλων κοµµάτων. Κατά τη δεκαετία του 1890 οι εκλογείς συνήθιζαν να ψηφίζουν πολιτικούς µε επιρροή, µόνο εφόσον είχαν δηλώσει µε σαφήνεια την κοµµατική τους τοποθέτηση. Ακόµα και η εκλογή ανεξάρτητων τοπικών προσωπικοτήτων άρχισε να περιορίζεται. Το 1879 π.χ. υπήρχαν στις εκλογές 24 τοπικά ψηφοδέλτια, ενώ το 1885 µόνο 4. Έτσι παρουσιαζόταν και το φαινόµενο να περιλαµβάνονται σε κοµµατικά ψηφοδέλτια ανεξάρτητοι υποψήφιοι, για να έχουν πιθανότητες επιτυχίας στις εκλογές. ηλαδή ο ρόλος των κοµµάτων ενισχύθηκε, απέκτησαν κύρος στη δηµόσια ζωή. ΟΜΑ Α Β ΘΕΜΑ 1. Η δευτερογενής ιστορική πηγή του Κωνσταντίνου Μαστοράκη είναι ενδεικτική της ανάγκης τήρησης των τύπων από τη πλευρά των Μεγάλων υνάµεων, προκειµένου να µη θιγεί η αξιοπιστία τους, ακόµα και όταν αποχώρησαν από τη Κρήτη τα αντίστοιχα στρατιωτικά τους τµήµατα. Τα στρατιωτικά στρατεύµατα της Αγγλίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ρωσίας, τόνιζαν εµφατικά την παρουσία τους µε την καθηµερινή ανύψωση της σηµαίας τους στο φρούριο του Φιρκά, συµπορευόµενη ταυτοχρόνως και µε αυτήν της Κρητικής Πολιτείας. Αυτό αποτελούσε πραγµατικότητα µέχρι και τον Ιούλιο του 1909, καθώς µετέπειτα η Κρήτη κινούνταν µε τις δικές της δυνάµεις. Ωστόσο, οι Κρήτες έσπευσαν τον επόµενο κιόλας µήνα, να προβούν στην τοποθέτηση της ελληνικής σηµαίας στον ιστό του φρουρίου, και επειδή σταθερά αρνούνταν την υποστολή της, υποχρέωσαν εκπροσώπους και από τις τέσσερις δυνάµεις να καταφθάσουν στο νησί και να κόψουν τον ιστό της. Η ενέργεια αυτή σηµειώθηκε το πρωί της 5 ης Αυγούστου του 1909, σε χρονική στιγµή που ο κόσµος ακόµα αναπαύονταν και µε γνώµονα την αποτροπή κάθε πιθανής εκδήλωσης εναντίωσης. Οι τέσσερις ναύτες ένας από κάθε ύναµη πήραν από ένα τµήµα του ιστού ο καθένας, αφήνοντας την ελληνική σηµαία στο σηµείο εκείνο. Οι πληροφορίες του σχολικού βιβλίου επιβεβαιώνουν τα προαναφερθέντα δεδοµένα του παραθέµατος, καθώς παρά τις έντονες διαµαρτυρίες της Τουρκίας, οι Μεγάλες υνάµεις δεν αντέδρασαν δυναµικά και φάνηκαν να αποδέχονται σιωπηρά τις νέες εξελίξεις. εν προχώρησαν όµως σε καµιά επίσηµη αναίρεση του πολιτικού καθεστώτος, όπως το είχαν υπογράψει το 1898. Όταν όµως υψώθηκε στο φρούριο του Φιρκά η ελληνική σηµαία, οι Μ. υνάµεις απαίτησαν αµέσως την υποστολή της. Η Κυβέρνηση της Κρήτης δεν υπάκουσε και παραιτήθηκε. Και καθώς δεν βρέθηκε Κρητικός να υποστείλει την ελληνική σηµαία, οι Μ. υνάµεις αποβίβασαν στρατιωτικό άγηµα, το οποίο απέκοψε τον ιστό της. ΘΕΜΑ 2

Η υπογραφή της σύµβασης της Λοζάνης (30 Ιανουαρίου 1923) και η ανταλλαγή των πληθυσµών µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στόχευε µεταξύ άλλων στο να εξαλείψει τη σηµαντικότερη εστία προστριβών ανάµεσα στις δύο χώρες, που ήταν η παρουσία εθνικών µειονοτήτων της µιας στα εδάφη της άλλης. Επιπλέον, οι ηγέτες των δύο κρατών, αφού εξασφάλιζαν την αµοιβαία αναγνώριση των συνόρων τους, αποσκοπούσαν και στην ικανοποίηση στόχων εσωτερικής πολιτικής. Εξάλλου, η υπογραφή της Σύµβασης υποβοηθούσε τις βλέψεις των ηγετών των δύο χωρών (Βενιζέλου και Κεµάλ) για τη διασφάλιση και αναγνώριση των συνόρων τους, την επίτευξη οµοιογένειας και την απρόσκοπτη ενασχόληση µε την εσωτερική µεταρρύθµιση και ανάπτυξη. Σύµφωνη ήταν και η Κοινωνία των Εθνών. Οι πρόσφυγες έµειναν µε την πικρία ότι το δίκαιο και τα συµφέροντά τους θυσιάστηκαν στο βωµό των συµφερόντων του ελληνικού κράτους. Ειδικότερα στην Ελλάδα, µετά τις εκλογές του 1928. ο Ελ. Βενιζέλος χαράζει τους νέους στόχους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εγκαταλείποντας οριστικά το όραµα της «Μεγάλης Ιδέας». Μετά την υπογραφή της Σύµβασης ανταλλαγής πληθυσµών και της Συνθήκης ειρήνης της Λοζάνης, οι σχέσεις της Ελλάδας µε την Τουρκία δοκιµάζονταν κατά διαστήµατα από εντάσεις. Ύστερα από διαπραγµατεύσεις, τον Ιούνιο του 1925 υπογράφηκε η Σύµβαση της Άγκυρας και το εκέµβριο του 1926 η Συµφωνία των Αθηνών. Αυτές ρύθµιζαν τα επίµαχα θέµατα, όµως δεν εφαρµόστηκαν ποτέ. Τον Αύγουστο του 1928 το κόµµα των Φιλελευθέρων κέρδισε τις εκλογές και σχεδόν αµέσως η νέα κυβέρνηση ξεκίνησε διαπραγµατεύσεις που κράτησαν δύο χρόνια. Ο Ελ. Βενιζέλος επιθυµούσε τη διευθέτηση των οικονοµικών διαφορών και την αναγνώριση του εδαφικού καθεστώτος µεταξύ των δύο χωρών. Όµως, σε κάθε προσπάθεια προσέγγισης µε την Τουρκία, εµπόδιο στεκόταν η έντονα αρνητική στάση των προσφύγων. Ο νέος αυτός προσανατολισµός επιβεβαιώνεται και στην επιστολή που ο Έλληνας πρωθυπουργός έστειλε στον Τούρκο οµόλογό του Ισµέτ Ινονού τον Αύγουστο του 1928. Αφού εκφράζει την επιθυµία του για ρύθµιση των σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών, προτείνει, ουσιαστικά, την υπογραφή ενός «συµφώνου φιλίας, µη επιθέσεως και διαιτησίας». Τονίζει ότι η Ελλάδα δεν προβάλλει αξιώσεις επί τουρκικών εδαφών και ότι η εξωτερική της πολιτική έχει πλέον ως κύριο άξονά της το σεβασµό των Συνθηκών Ειρήνης (Συνθήκη Λωζάνης, 24 Ιουλίου 1923). Προκειµένου µάλιστα, να επιταχυνθεί η ελληνοτουρκική προσέγγιση, προβάλλει ως αναγκαία την άµεση επίλυση των εκκρεµοτήτων που σχετιζόταν µε το ζήτηµα της ανταλλαγής των πληθυσµών και των ανταλλάξιµων περιουσιών. Κατά το έτος 1930 Ελλάδα και Τουρκία θα υπογράψουν µία σειρά από διακρατικές συµφωνίες που στόχευαν στην εκπλήρωση των παραπάνω στόχων. Στις 10 Ιουνίου 1930 υπογράφηκε η Συµφωνία της Άγκυρας που αποτελούσε το οικονοµικό σύµφωνο µεταξύ των δύο χωρών. Ρύθµιζε το ζήτηµα των Ελλήνων ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης και των µουσουλµάνων της Θράκης, καθώς και των «φυγάδων». Όριζε ότι οι ανταλλάξιµες µουσουλµανικές περιουσίες στην Ελλάδα και οι ελληνικές στη Τουρκία περιέρχονταν στην κυριότητα του Ελληνικού και Τουρκικού ηµοσίου, αντίστοιχα. Προέβλεπε αµοιβαία απόσβεση των οικονοµικών υποχρεώσεων µεταξύ των δύο χωρών. Η συµφωνία ολοκληρώθηκε στις 30 Οκτωβρίου του ίδιου έτους µε το Σύµφωνο φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας, το Πρωτόκολλο για τον περιορισµό των ναυτικών εξοπλισµών και τη Σύµβαση εµπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας. Με την τελευταία αυτή σύµβαση δόθηκε η δυνατότητα στους υπηκόους του καθενός από τα δύο κράτη να ταξιδεύουν ή να εγκαθίστανται (µε κάποιους περιορισµούς) στο έδαφος του άλλου κράτους. Οι µεταγενέστερες εξελίξεις έδειξαν ότι οι προσδοκίες από τη λύση που δόθηκε σε κάποια ζητήµατα µε τις ελληνοτουρκικές συµφωνίες του 1930 διαψεύστηκαν.

Βέβαια, για ένα µεγάλο διάστηµα δεν σηµειώθηκαν τριβές µεταξύ των δύο κρατών και δεν αµφισβητήθηκαν τα µεταξύ τους σύνορα. Αυτό ήταν και η βασική επιδίωξη του Έλληνα πρωθυπουργού. Ο συµψηφισµός όµως των ανταλλαξίµων, ελληνικών και µουσουλµανικών περιουσιών, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων ανάµεσα στους πρόσφυγες. Με τη συµφωνία αυτή η κατά πολύ µεγαλύτερη περιουσία των ανταλλαξίµων Ελλήνων ορθοδόξων της Τουρκίας εξισώθηκε µε την αντίστοιχη περιουσία των µουσουλµάνων της Ελλάδος. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασµό µε την παρακράτηση του 25% της προκαταβολής της αποζηµίωσης από την Εθνική Τράπεζα και της άρνησης διακανονισµού των προσφυγικών χρεών, αποµάκρυνε τµήµα του προσφυγικού κόσµου από την εκλογική βάση του κόµµατος των Φιλελευθέρων και συνέβαλε στην ήττα του στις εκλογές του 1932 και του 1933. Με την ανταλλαγή των πληθυσµών εξέλιπε η κυριότερη πηγή προστριβών µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Οι καλές σχέσεις µεταξύ των δύο χωρών διατηρήθηκαν τρεις τουλάχιστον δεκαετίες. Επιπλέον, η εξοµάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων εξασφαλίζει στην Ελλάδα τις κατάλληλες προϋποθέσεις (π.χ. εθνική οµοιογένεια) για εσωτερική αναδιοργάνωση και ανάπτυξη. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΥΡΤΙ ΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ