Εγχειρίδιο SPSS 7 Εισαγωγή εδοµένων Για να εισάγετε δεδοµένα στην εφαρµογή, απλώς κάντε κλικ µε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού στο άκρο αριστερά φατνίο του φύλλου δεδοµένων. Αρχίστε να πληκτρολογείτε τα δεδοµένα όπως βλέπετε στο Σχήµα 5. Αφού έχετε πληκτρολογήσει κάθε δεδοµένο πατήστε [Enter]. Μόλις τελειώσετε µε τη µία στήλη των δεδοµένων σας πηγαίνετε µε το ποντίκι στο πρώτο φατνίο της επόµενης στήλης για να συνεχίσετε. Τα δεδοµένα του Σχήµατος 5 προέρχονται από τον Πίνακα 2.1 του βιβλίου του Howell. Η πρώτη στήλη αναπαριστά «Χρόνο αντίδρασης σε 100στά του δευτερολέπτου» και η δεύτερη δείχνει «Συχνότητα». Σχήµα 5. Εισαγωγή δεδοµένων Αν πληκτρολογείτε δεδοµένα για πρώτη φορά, όπως στο παράδειγµα αυτό, τότε τα ονόµατα των µεταβλητών θα δηµιουργηθούν αυτόµατα (π.χ., var00001, var00002,...). Προφανώς, δεν είναι πολύ βοηθητικά τα ονόµατα αυτά. Προκειµένου να τα αλλάξετε, κάντε διπλό κλικ πάνω στο κουµπί του ονόµατος της µεταβλητής. Μόλις το κάνετε αυτό, θα εµφανιστεί ένα πλαίσιο/παράθυρο διαλόγου. Η απλούστερη επιλογή είναι να αλλάξετε το όνοµα σε κάτι που θα έχει καλύτερο νόηµα. Για παράδειγµα, αντικαταστήστε το "var00001" µε "RT" (Reaction Time Χρόνος Αντίδρασης. Βλ. Σχήµα 6 παρακάτω).
8 Μεθοδολογία Επιστηµονικής Έρευνας & Στατιστική Σχήµα 6. Το πλαίσιο διαλόγου για την επεξεργασία των χαρακτηριστικών µιας µεταβλητής Εκτός από την αλλαγή του ονόµατος της µεταβλητής, ο χρήστης µπορεί να κάνει αλλαγές στα εξής: [Type], [Labels], [Missing Values], και [Column Format]. [Type] Εκεί γίνεται ο καθορισµός της µορφής των δεδοµένων. αν θα είναι σε αριθµητική ή σε αλφαριθµητική µορφή ή σε κάποια άλλη µορφή. Η αριθµητική µορφή είναι προεπιλεγµένη (βλ. Σχήµα 7). Σχήµα 7. Το πλαίσιο διαλόγου για τον καθορισµό της µορφής των δεδοµένων της µεταβλητής [Labels] Χρησιµοποιώντας αυτή την επιλογή µπορούµε να βελτιώσουµε την αναγνωσιµότητα του output. Το όνοµα της µεταβλητής δεν µπορεί να υπερβαίνει τους 8 χαρακτήρες, ωστόσο, χρησιµοποιώντας µια ετικέτα το µήκος µπορεί να φτάσει τους 256
Εγχειρίδιο SPSS 9 χαρακτήρες. Αυτό µας δίνει τη δυνατότητα να έχουµε πολύ περιγραφικές ετικέτες που θα εµφανίζονται στο output. Συχνά, απαιτείται να κωδικοποιήσουµε κατηγορικές µεταβλητές σε αριθµητική µορφή. Για παράδειγµα, το άνδρας και γυναίκα µπορεί να κωδικοποιηθεί ως 1 και 2 αντίστοιχα. Προκειµένου να αποφύγουµε τη σύγχυση, συνιστάται να χρησιµοποιούµε ετικέτες για τις διάφορες τιµές. Για παράδειγµα, η τιµή/value:1 θα αντιστοιχούσε στην ετικέτα/value label: male. Παρόµοια, το Value:2 θα µπορούσε να κωδικοποιηθεί µε το Value Label: female. Σηµείωση: το SPSS 8.0 έχει ένα αρχείο (Greek batch file) που εφόσον το «τρέξουµε» µπορούµε να σηµειώνουµε τις ετικέτες αυτές στα ελληνικά. Το αρχείο αυτό θα το βρείτε στον κατάλογο όπου έχει εγκατασταθεί το SPSS (συνήθως αυτός είναι: C:\Program Files\SPSS\greek.bat). [Missing Values] είτε τη Βοήθεια. Η επιλογή αυτή µας δίνει τη δυνατότητα να κωδικοποιήσουµε διάφορους τύπους τιµών που λείπουν (missing values). [Column Format] Αυτό το πλαίσιο διαλόγου µας δίνει έλεγχο σε διάφορα χαρακτηριστικά της κάθε στήλης (π.χ., το πλάτος της). Το επόµενο Σχήµα (8) παρουσιάζει την αλλαγή του ονόµατος της µεταβλητής. Σχήµα 8. Η αλλαγή του ονόµατος των µεταβλητών Αφού έχουµε πληκτρολογήσει τα δεδοµένα µας πρέπει να αποθηκεύσουµε το αρχείο. Στην πραγµατικότητα απαιτείται να αποθηκεύουµε πολύ συχνά κατά τη διάρκεια της πληκτρολόγησης των δεδοµένων, προκειµένου να αποφύγουµε την απώλειά τους λόγω κάποιου «ατυχήµατος».
10 Μεθοδολογία Επιστηµονικής Έρευνας & Στατιστική Σχήµα 9. Το µενού [File] για την αποθήκευση των δεδοµένων Το SPSS προσφέρει µια ευρεία γκάµα επιλογών από µορφοποιήσεις για την αποθήκευση των δεδοµένων συµπεριλαµβανοµένης και της δικής του (βλ. Σχήµα 10). Ο κατάλογος των διαθέσιµων µορφοποιήσεων είναι προσβάσιµος µέσω του Save as type: στο πλαίσιο διαλόγου SaveAs. Σχήµα 10. Το µενού επιλογών τύπου µορφοποίησης του αρχείου δεδοµένων Αν σκοπεύετε να εργαστείτε µόνο στο SPSS, τότε είναι προτιµότερο να αποθηκεύσετε µε τη µορφοποίηση SPSS(*.sav). Υποθέτω ότι αυτή η µορφοποίηση επιτρέπει ταχύτερη ανάγνωση και επεξεργασία του αρχείου των δεδοµένων. Ωστόσο, αν πρόκειται να αναλύσετε ή να χρησιµοποιήσετε τα δεδοµένα σας και µέσα από κάποια άλλη εφαρµογή (π.χ., ένα λογιστικό φύλλο), θα σας συµβούλευα να τα αποθηκεύσετε σε ένα πιο διαδεδοµένο τύπο µορφοποίησης [π.χ., Excel(*.xls), 1-2-3 Rel 3.0 (*.wk3)].
Εγχειρίδιο SPSS 11 Αφού επιλέξετε τύπο αρχείου, πληκτρολογήστε το όνοµα του αρχείου, εκτός από την προέκταση (π.χ., sav, xls). Πρέπει επίσης να αποθηκεύσετε το αρχείο σας σε ένα σχετικό κατάλογο στο σκληρό δίσκο ή τη δισκέτα σας. Προσοχή! εν είναι σπάνιο να ψάχνουµε ένα αρχείο µας για ώρες επειδή το αποθηκεύσαµε σε έναν άσχετο κατάλογο.