Συναισθήματα παγιδευμένα στους ιστούς!

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ! ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΑ Συναισθήματα παγιδευμένα στους ιστούς! Τα συναισθήματα έχουν δυναμική επίδραση τόσο στη ψυχή, όσο και στο σώμα μας. Τα θετικά συναισθήματα μας δίνουν μια ανάλαφρη αίσθηση σαν να πετάμε, ενώ οι κινήσεις μας είναι πιο εύκολες. Έχουμε την επιθυμία να τρέξουμε, να τραγουδήσουμε, να γελάσουμε κ.α. Αντίθετα τα αρνητικά συναισθήματα αλλάζουν τη στάση του σώματος, η οποία γίνεται κυρτή (το σώμα καμπουριάζει), με κυρτούς ώμους, σφίξιμο των μυών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Τα αρνητικά συναισθήματα, που παγιδεύονται στους ιστούς είναι υπαίτια για πολλές περιπτώσεις νοσηρών καταστάσεων, συναισθηματικής προέλευσης. Τα συναισθήματα είναι σχεδιασμένα να μας κινητοποιούν. Όταν ακούμε ένα αστείο γελάμε, όταν

τραυματίσουμε το χέρι μας θυμώνουμε. Αυτές είναι φυσιολογικές αντιδράσεις, που επιτρέπουν τα συναισθήματα να ενεργοποιηθούν αποτελεσματικά και στη συνέχεια να εξωτερικεύονται από το σώμα. Ο κύκλος ζωής ενός θετικού και ενός αρνητικού συναισθήματος στο σώμα διαφέρει σημαντικά. Συναισθήματα όπως χαρά, ευθυμία, αίσθηση δύναμης, κινούνται ελεύθερα στο σώμα μας, τα απολαμβάνουμε, ενίοτε ενθαρρύνουμε την παρουσία τους, ώστε να ενεργοποιηθούν ελεύθερα και να ολοκληρώσουν τον κύκλο της ζωής τους στο σώμα. Αντίθετα τα αρνητικά συναισθήματα δεν είναι ευπρόσδεκτα. Όταν βιώνουμε συναισθήματα όπως λύπη, θυμό, πικρία, μοναξιά ή οδύνη, τα αισθανόμαστε βαθειά! Ακριβώς λόγω του πόνου που προκαλούν, κάποιες φορές αντί να τα βιώσουμε, τα καταπιέζουμε για να τα εμποδίσουμε να ισχυροποιηθούν και να επεκταθούν. Η προσπάθεια να αντισταθούμε στα αρνητικά συναισθήματα προκαλεί ανισορροπία, που εμποδίζει την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής των,

σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στη περίπτωση όπου επιτρέπουμε στο σώμα μας να τα βιώσει. Αυτή η αντίσταση μπορεί να οδηγήσει στην παγίδευση του συναισθήματος στον ιστό του σώματος, οδηγώντας τελικά σε νοσηρή κατάσταση. Body memory Μνήμη του σώματος Ο Jonathan Tripodi, στο βιβλίο του Freedom from Body Memory, αναλύει τον μηχανισμό επιβίωσης, μέσω του οποίου το σώμα μπορεί να καταπιέσει τα αρνητικά συναισθήματα, επισωρεύοντας τα για μια ζωή. Αυτή η υποσυνείδητη συνήθεια να καταπιέζονται αντί να εξωτερικεύονται τα αρνητικά συναισθήματα, οδηγεί στο φαινόμενο που ονομάζεται body memory μνήμη του σώματος, που εκδηλώνεται ως πόνος, άγχος, κατάθλιψη, κόπωση, ενώ οδηγεί σε καταστροφικότητα, σε αρνητικές σκέψεις, αρνητική στάση ζωής και συμπεριφορά. Αντίθετα με τις παραδοσιακές απόψεις ότι η μνήμη κατοικοεδρεύει αποκλειστικά στον εγκέφαλο, ο Tripodi προεκτείνει αυτό το πρότυπο διατυπώνοντας την άποψη πως οι ιδιότητες της μνήμης του σώματος υπάρχουν και μπορούν να αποθηκευτούν στους ιστούς, τα κύτταρα και τα υγρά του σώματος. Κάθε ιστός του σώματος λειτουργεί ως μικρός εγκέφαλος mini brain. Το ανθρω π ινο σω μ α ει ν αι γενετικα προγραμματισμε ν ο να ανταποκρι νεται σε στρεσογο νες καταστα σεις, ενεργοποιω ντας ε να τμη μα του εγκεφα λου, γνωστο ως μεταιχμιακο συ στημα, το οποι ο ει ν αι υπευ θ υνο για την συναισθηματικη αντι δ ραση μα χ ης η φυγη ς. Το μεταιχμιακο συ στημα ελε γχει το κυ κλωμα του χρο νιου πο νου και των συναισθημα των. Στην πραγματικο τητα το μεγαλυ τερο τμη μα

του ελε γχει το υποσυνει δ ητο και λιγο τ ερο το συνειδητο του ανθρω που. Περιλαμβα νει πολλα επιμε ρους τμη ματα: την αμυγδαλη, τον ιππο καμπο, την ψαλι δα, τα μαστοειδη σωμα τια, την υπο φυση, τον υποθα λαμο, τον ε λικα προσαγωγι ου, τον προμετωπιαι ο φλοιο, το νησιδιακο φλοιο και τα βασικα γα γγλια. Ο ψυχολόγος Peter Levine, κατέδειξε ότι στη περίπτωση που δεν μπορούμε να παλέψουμε ή να αποδράσουμε από μια στρεσσογόνα κατάσταση, τότε ενεργοποιείται ένας δευτερεύον προστατευτικός μηχανισμός που ονομάζεται freeze response αντίδραση παγώματος, δίνοντας τη δυνατότητα στο σώμα να καταπιέσει τα αρνητικά συναισθήματα.δηλαδή, αν νοιώσουμε αβοήθητοι να αντιδράσουμε σε μια απειλή ή σε μια στρεσσογόνα κατάσταση, η αντίδραση παγώματος θα δώσει στο σώμα τη δυνατότητα να θάψει κάθε έντονο αρνητικό συναίσθημα ή σκέψη, ουσιαστικά κρύβοντας το από το συνειδητό μέρος του εγκεφάλου. Που αυτές οι αισθήσεις, οι σκέψεις και τα συναισθήματα θάβονται; Η παραδοσιακή άποψη είναι ότι εσωτερικεύονται στο μυαλό ή την ψυχή. Αλλά, όπως τώρα αποδεικνύεται μπορούν επίσης να θάβονται βαθιά μέσα στους ιστούς και τα υγρά του σώματος. Το σώμα τότε βρίσκεται σε ένταση και παραλύει. Αυτή η αντίδραση συχνά περιγράφεται ως deer in the headlights ελάφι μπροστά στους

φωτεινούς προβολείς. Στο βιβλίο του Waking the tiger, ο Levine εξηγεί ότι όταν ένα ζώο βρίσκεται σε κίνδυνο, αντιδρά όπως οι άνθρωποι, δηλαδή επιτίθεται ή τρέχει μακριά από τον κίνδυνο ή παγώνει. Η συνήθεια του παγώματος Το American Institute of Stress δήλωσε στο περιοδικό Time, ότι διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος, είναι το 80 90% των νοσηρών καταστάσεων, που θα οδηγήσουν τον ασθενή να επισκεφθεί τον ιατρό. Επιπρόσθετα τα Ηνωμένο Έθνη ανέφεραν το άγχος ως τη πάθηση του 20ου αιώνα. Είναι, λοιπόν, τόσο συνηθισμένο να ζούμε με άγχος ή αρνητικά συναισθήματα ως αποτέλεσμα του τρόπου ζωής που έχουμε επιλέξει ώστε το σώμα μας να τίθεται σε κατάσταση παγώματος για εβδομάδες, μήνες ή χρόνια. Η αντίδραση παγώματος δημιουργεί ένταση στον οργανισμό. Αν αυτή δεν απελευθερωθεί, τότε την επόμενη φορά που θα βιώσουμε έναν νέο επιβαρυντικό παράγοντα θα μας καταβάλλει περισσότερο. Αυτό σημαίνει, όσο περισσότερο παραμένουμε σε φάση παγώματος, τόσο πιο εύκολα ένας νέος επιβαρυντικός παράγοντας μπορεί να μας επηρεάσει προκαλώντας μεγαλύτερη κατάρρευση.

Με τον καιρό το σώμα αιφνιδιάζεται και παγώνει ως εξαρτημένο ανακλαστικό, ακόμη και με ελάχιστη επιβάρυνση, όπως για παράδειγμα ένας δυνατός θόρυβος, το μποτιλιάρισμα ή σε μια μη αναμενόμενη αλλαγή στον εργασιακό χώρο. Σε αυτή τη περίπτωση η δυνατότητα χαλάρωσης γίνεται αδύνατη. Τελικά ο οργανισμός δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε νέους επιβαρυντικούς παράγοντες (προσαρμοστική εξάντληση ετερόσταση), προκαλώντας σωματικά και συναισθηματικά προβλήματα. Καθώς η συνήθεια του παγώματος είναι μια υποσυνείδητη διαδικασία, μπορεί να παραμείνει ενεργοποιημένη χρόνια χωρίς να γίνεται αντιληπτή. Επίκεντρο Epicenter Η περιτονι α ει ναι ε να ινω δες κολλαγονου χο δι κτυο συνδετικου ιστου που διατρε χ ει ολο κ ληρο το σω μ α, καλυ π τοντας κα θ ε μυ, ο ργανο, οστε ινη δομη και κυ τταρο στο σω μα.το κύριο συστατικό της περιτονίας είναι πρωτεΐνη. Οι κύριες πρωτεΐνες συνδετικού ιστού είναι το κολλαγόνο και η ελαστίνη. Το κολλαγόνο παρέχει τη δύναμη των ιστών, ενώ η ελαστίνη παρέχει την ελαστικότητά του. http://craniosacral.gr/wp-content/uploads/2016/10/physiopresen tation.mp4 Ανατομικα, η περιτονι α πορευ ε ται αρχικα σε μι α επιμη κη κατευ θ υνση με σ α στο οβελιαι ο επι π εδο απο την κορυφη του

κρανι ου ε ως την πελματικη περιτονι α των ποδιω ν, σε ε να συνεχε ς αλληλε ν δετο δι κ τυο συνδετικω ν ιστω ν. Υπα ρ χουν, επι σ ης, οριζο ντια διαφρα γματα, η πτυχε ς της περιτονι ας που δημιουργου ν κοιλο τητες, οι οποι ες διευκολυ νουν την ακε ραια μορφη και την σταθερο τ ητα, ενω επιτρε π ουν στα σπλαχνικα ο ρ γανα μας να παραμε νουν στη θε ση τους. Χωρι ς αυτε ς τις οριζο ντιες πτυχε ς της περιτονι ας θα επικρατου σε η βαρυ τητα και τα νεφρα μας θα ε π εφταν με σ α στην λεκα ν η, οι πνευ μ ονε ς μας θα εκτει ν ονταν συνεχω ς πλα για και θα ε πεφταν στην κοιλιακη κοιλο τητα κ.τ.λ. Οι οριζο ντιες πτυχε ς της περιτονι ας εντοπι ζονται στη βα ση του ινιακου οστου, στο υ ψ ος του υοειδου ς οστου, στο λαιμο, στη θωρακικη ει σοδο, στο αναπνευστικο δια φραγμα και στην βα ση της πυε λου. Η περιτονι α, η οποι α περιλαμβα νει τη σκληρα μη νιγγα, περιβα λ λει εσωτερικα το κρανι ο και τον νωτιαι ο μυελο και σχηματι ζει το ε λυτρο της σκληρα ς μη νιγγας. Απο τα προηγου μενα προκυ π τει ο τ ι τυχο ν τα σ η που αναπτυ σ σεται απο οποιοδη π οτε τραυ μ α στο περιτοναι κ ο συ σ τημα, μπορει να μεταφερθει οπουδη ποτε στο σω μα. Εφο σον η περιτονι α βρι σκεται παντου, και οι συμφυ σ εις της μπορου ν να παρα γ ουν και να εκτει ν ουν την επι δραση τους με πολλου ς τρο πους και σε πολλε ς κατευθυ νσεις οπουδη ποτε με σα στο σω μα. Κατά τη διάρκεια της κλινικής αξιολόγησης, αναζητούμε περιοχες της περιτονίας με αυξημένη τάση, προσπαθώντας να εντοπίσουμε εκείνη που είναι κυρίαρχη σπρώχνοντας το σώμα έξω από την ευθυγράμμιση, υποδηλώνοντας το επίκεντρο της τάσης. Φανταστείτε το κέντρο σε ένα τραπεζομάντηλο, αν μαζέψουμε το κέντρο του, η πίεση μεταφέρεται και στις τέσσερις γωνίες. Σύμφωνα με τον Tripodi το επίκεντρο βρίσκεται στη μέση γραμμή του σώματος, το συνδέει με τα chakras wheels of light -, ισχυριζόμενος πως αφορά την περιοχή του σώματος όπου η αντίδραση παγώματος είναι περισσότερο ενεργή. Κατά άλλους, όπως ο Eric Moya, το επίκεντρο μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε στο σώμα, ενώ σε φυσιολογικές καταστάσεις ταυτίζεται με το κέντρο βάρους του σώματος.

The Living Matrix Ο ερευνητής ιατρός Robert O. Becker, MD, το 1998 στο βιβλίο του The Body Electric, εισηγήθηκε ότι το σώμα έχει διπλό νευρικό σύστημα, το ένα περιλαμβάνει τα νεύρα, ενώ το άλλο περιλαμβάνει αυτό που ονομάζεται περινευρικό συνδετικό ιστό, τον συνδετικό ιστό δηλαδή που περιβάλλει τα νεύρα. Καθώς όλα τα νεύρα περιβάλλονται από κύτταρα του περινευρικού συνδετικού ιστού, ο Becker διατείνεται ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα περινευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό από ότι νευρώνες. Δηλαδή ο συνδετικός ιστός που περιβάλλει το νευρικό σύστημα είναι μεγαλύτερος από αυτό καθαυτό το νευρικό σύστημα. Σύμφωνα λοιπόν με τον Becker, τα περινευρικά κύτταρα απαρτίζουν ένα μεγάλο σύστημα μετάδοσης πληροφοριών. Επιπλέον, όπως ακριβώς ο περινευρικός συνδετικός ιστός περιβάλλει τα νεύρα, περιαγγειακά και περιλεμφικά κύτταρα του συνδετικού ιστού περιβάλλουν τα αγγειά στο κυκλοφορικό σύστημα του σώματος, το περιόστεο είναι ο συνδετικός ιστός που περιβάλλει τα οστά και το μυοπεριτόνιο αναφέρεται στα κύτταρα του συνδετικού ιστού που περιβάλλουν τους μύες. Όλα αυτά τα εξειδικευμένα κύτταρα συνδετικού ιστού υπερτερούν αριθμητικά των κυττάρων που περιβάλλουν, γιαυτό άλλωστε το σύστημα του συνδετικού ιστού είναι πιο διάχυτο στο σώμα. Προσθέστε το γεγονός ότι τα κύτταρα του συνδετικού ιστού είναι ένα διασυνδεδεμένο συνεχές σε ολόκληρο το σώμα σύστημα, λουσμένο σε μια υγρή ουσία βάσης και μεταφέρει ενέργεια, τότε μπορείτε να δείτε γιατί Becker κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ένα διπλό νευρικό σύστημα.

Ο συγγραφέας και βιοφυσικός James Oschman, το 2003, διαπίστωσε ότι δεδομένου ότι το νευρικό σύστημα και το matrix του συνδετικού ιστού συνδυάζονται στενά, σχηματίζουν ένα μεγαλύτερο, πιο προηγμένο σύστημα επικοινωνίας, το οποίο ονόμασε Living Matrix. Το Living Matrix είναι μια εξελικτική περιγραφή της ανθρώπινης ανατομίας ως ένα συνεκτικό σύστημα του σώματος που είναι ζωντανό και επικοινωνεί με ενέργεια. Ο Oschman προτείνει ότι μέσα σε αυτό το σύστημα, στο σύνολο του σώματος, υπάρχουν ιδιότητες και πληροφορίες (με τη μορφή της ενέργειας) που πρέπει να κοινοποιούνται και να αποθηκεύονται σε κάθε κύτταρο στο σώμα. Με τον καιρό, πιστεύω ότι οι επιστήμονες θα επεκτείνουν την έννοια Living Matrix για να συμπεριλάβει αόρατα συστήματα επικοινωνίας που έχουν αναφερθεί, όπως το ανθρώπινο ενεργειακό πεδίο, τα τσάκρα και οι μεσημβρινοί. Κύστη Ενέργειας (Energy cysts)

Ο Dr. Upledger, εμπνευστής και θεμελιωτής της Κρανιοϊερής Θεραπείας, αναφέρει πως η σύλληψη της ιδέας που αφορά την Κύστη Ενέργειας έγινε κατά την περίοδο που εργαζόταν ως καθηγητής στο Michigan State University College of Osteopathic Medicine, σε συνεργασία με τους: Drs Zvi Karni (biophysics, biological engineering) και Ernest Retzlaff (neurophysiology). Σημαντική ήταν, επίσης, η συμβολή των: Drs Fred Becker (anatomy), Jon Kabara (biochemistry), David McConnell (psychology, biochemistry), και Irwin M. Korr (physiology). Ο όρος κύστη ενέργειας οφείλεται στον Elmer Green (Director of the Menninger Foundationin Topeka, Kansas). Έχει τύχει πολλές φόρες να διαπιστώσουμε πως ένας τραυματισμός προκαλεί προβλήματα σε μια περιοχή του σώματος, αρκετό καιρό μετά την αποκατάσταση της βλάβης. Παράδοξο θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, αλλά ο Dr Upledger, μαζί με τον βιοφυσικό Dr Zvi Karmi, ανακάλυψαν -στα τέλη της δεκαετίας του 1970- ότι το σώμα μπορεί να διατηρεί τα αποτυπώματα ενός τραύματος. Τα αποτυπώματα, τα οποία μπορεί να εμπεριέχουν και το συναισθηματικό φόντο που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια του τραυματισμού, αφήνουν ένα υπόλοιπο ενσωματωμένο στο σώμα. Αυτές τις περιοχές περιορισμού ή ενεργειακής αποδιοργάνωσης τις ονόμασαν energy cysts- κύστες ενέργειας. Ας δούμε, πιο αναλυτικά, τι ακριβώς αυτό σημαίνει. Όταν συμβεί ένα ατύχημα, η κινητική ενέργεια που προκαλείται λόγω του τραυματισμού, διεισδύει στο σώμα. Γνωρίζουμε από τους νόμους της θερμοδυναμικής ότι η ενέργεια δεν δημιουργείται, ούτε καταστρέφεται. Επίσης, μας λένε ότι η φυσική ροπή των ατόμων, των μορίων και της ενέργειας είναι προς την αποδιοργάνωση. Όταν αυτή η ενέργεια του τραυματισμού διεισδύει στο σώμα, το βάθος διείσδυσης εξαρτάται από τη δύναμη του τραυματισμού, σε συνάρτηση με την πυκνότητα του ιστού. Αν το σώμα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τη δυσλειτουργία η «ενέργεια του

τραυματισμού» μπορεί να εξανεμιστεί ώστε να ακολουθήσει η φυσιολογική επούλωση. Αν το σώμα δεν είναι σε θέση να εξανεμίσει αυτή την ενέργεια, τότε συμπιέζεται σε μια μικρότερη και μικρότερη σφαίρα, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η έκταση της δυσλειτουργίας του ιστού. Όταν γίνεται πιο μαζεμένη και εντοπισμένη, η αποδιοργάνωση στη συμπιεσμένη μπάλα ενέργειας αυξάνεται έως ότου μετατραπεί σε «κύστη ενέργειας». Εκδηλώνεται ως ένα εμπόδιο στη μετάδοση των ηλεκτρικών ερεθισμάτων μέσω των ιστών του σώματος. Εκεί όπου βρίσκεται προκαλεί ένταση. Ουσιαστικά πρόκειται για μία περιοχή με αυξημένη εντροπία στο σώμα. Ο όρος εντροπία, όπως περιγράφεται από τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής, σημαίνει ότι η ενέργεια μεταπίπτει από οργανωμένη κατάσταση σε ανοργάνωτη. Η περιοχή είναι ζεστή και υπολειτουργεί. Ένα άτομο μπορεί να προσαρμοστεί στις κύστες ενέργειας. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, το σώμα χρειάζεται επιπλέον ενέργεια για να συνεχίσει να εκτελεί τις καθημερινές λειτουργίες του. Καθώς τα χρόνια περνούν και το σώμα επιβαρύνεται, μπορεί να χάσει την ικανότητά του να προσαρμόζεται. Τότε είναι που τα συμπτώματα και οι δυσλειτουργίες αρχίζουν να εμφανίζονται, οπότε γίνεται δύσκολο να τα αγνοήσει. Οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την δυνατότητα του σώματος να διασκορπίσει την επιπλέον ενέργεια, ή που συμβάλλουν ώστε να δημιουργηθεί ενεργειακή κύστη είναι: α. Όταν η ποσότητα της ενέργειας υπερνικά την δυνατότητα του σώματος, β. Η ύπαρξη προηγούμενων τραυματισμών στην ίδια περιοχή του σώματος μειώνει την ικανότητα του σώματος να διασκορπίσει την επιπλέον ενέργεια, γ. Η συναισθηματική κατάσταση του ασθενή την ώρα του τραυματισμού, καθώς θυμός, φόβος, ενοχή, ή άλλα αρνητικά συναισθήματα ελαττώνουν την ικανότητα αντίδρασης του σώματος.

Αντίθετα, μόλις τα συναισθήματα αυτά εντοπισθούν και απελευθερωθούν, η σωματική δυσλειτουργία, που οφείλεται στην ενεργειακή κύστη και τα συνωδά συμπτώματα, υποχωρεί. δ. Η περιοχή όπου αναπτύσσεται η ενεργειακή κύστη, καθώς από εκεί καθορίζεται το πόσο βαθιά η ενέργεια διεισδύει στο σώμα και προσδιορίζει το μέγεθος της δύναμης και την πυκνότητα των ιστών που την δέχονται. Η διείσδυση, για παράδειγμα, στα οστά είναι μικρότερη από ό,τι στα μαλακά μόρια. ε. Ο χρόνος έναρξης της θεραπευτικής διαδικασίας προκειμένου να εξανεμιστεί η επιπλέον ενέργεια. Η θεραπευτική διαδικασία πρέπει να ξεκινήσει άμεσα, ενώ μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Εντοπισμός συναισθημάτων παγιδευμένων Ως θεραπευτές, ερχόμαστε σε επαφή με ασθενείς, που ενώ έχουν προσπαθήσει πάρα πολύ, έχουν υποβληθεί σε πολλές θεραπευτικές προσπάθειες, δεν έχουν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα συμπτώματα τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα παγιδευμένα συναισθήματα στους ιστούς μπορεί να είναι η υποβόσκουσα αιτία. Μπορούμε να εντοπίσουμε αυτές τις περιοχές, αναζητώντας περιοχές της περιτονίας με αυξημένη τάση, μειωμένη ροή των υγρών του σώματος και διαταραχή του Κρανιοϊερού ρυθμού. Η εντόπιση τέτοιων περιοχών υποδεικνύει ανισορροπία/δυσλειτουργία, την οποία το σώμα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του (προσαρμοστική εξάντληση ετερόσταση) και χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση ενίσχυση. Υπάρχει ποικιλία θεραπευτικών παρεμβάσεων που μπορούν να ενισχύσουν την προσαρμοστική ικανότητα του σώματος, όπως είναι ο βελονισμός, γιόγκα, διαλογισμός, τεχνικές χαλάρωσης, άσκηση κ.α.

Η περισσότερο αξιόπιστη μέθοδος που εγώ γνωρίζω είναι η τεχνική της Κρανιοϊερής Θεραπείας που ονομάζεται ονομάζεται Απελευθέρωση Κύστης Ενέργειας. Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ενθάρρυνση του σώματος να απελευθερώσει τη μπλοκαρισμένη ενέργεια και να επιταχύνει την πλήρη ανάκαμψη. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, κάποιες φορές το σώμα θα επιστρέψει «αυθόρμητα» στη θέση που βρισκόταν όταν υπέστη τον τραυματισμό για πρώτη φορά. Τότε, ο θεραπευτής μπορεί να αισθάνεται τους ιστούς να χαλαρώνουν και να απελευθερώνονται από την κύστη ενέργειας με την έκλυση θερμότητας. Στη συνέχεια, ο οργανισμός είναι ελεύθερος να επιστρέψει πλήρως στα βέλτιστα επίπεδα λειτουργίας του. Η τεχνική αυτή πολλές φορές συνοδεύεται από την Ψυχοσωματική Απελευθέρωση Somatoemotional Release. Η Ψυχοσωματική Απελευθέρωση (SomatoEmotional Release) είναι η θεραπευτική διαδικασία, που διευκολύνει το σώμα και την ψυχή να απαλλαγούν από την δράση των υπολειμματικών επιδράσεων, ενός προηγούμενου φυσικού ή συναισθηματικού τραύματος. Λειτουργεί συμπληρωματικά με την Κρανιοϊερή Θεραπεία του Dr. J. Upledger, διευρύνοντας και προωθώντας την αποτελεσματικότητα της. Η φιλοσοφία της Ψυχοσωματικής Απελευθέρωσης (SomatoEmotional Release / SER) στηρίζεται στην άποψη ότι οι άνθρωποι μερικές φορές μεταφέρουν μια συναισθηματική εμπειρία στο σώμα, γεγονός που οδηγεί στην διαταραχή της λειτουργικής αρμονίας σε κάποιο όργανο ή στους ιστούς, με επακόλουθο πιθανή παθολογία. Δουλεύοντας ο εκπαιδευμένος θεραπευτής με τα χέρια του, βοηθούμενος τις περισσότερες φορές από τον Θεραπευτικό Διάλογο, είναι δυνατόν να επιτύχει τη απελευθέρωση του

προσβεβλημένου ιστού, ταυτόχρονα με την απομάκρυνση του συναισθηματικού φόντου. Οι αρχές της Ψυχοσωματικής Απελευθέρωσης υποστηρίζουν μια προσέγγιση επικεντρωμένη στον ασθενή, σεβόμενη την γλώσσα, την κουλτούρα, τα πιστεύω, και την διορατικότητα του. Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη το γεγονός πως στους ανθρώπους η ικανότητα να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματα τους διαφέρει δραματικά. Η διαδικασία της Ψυχοσωματικής Απελευθέρωσης μπορεί να εμποδιστή από ένα βαθμό αντίστασης. Υπάρχει όμως ένας υποσυνείδητος μηχανισμός που μας επιτρέπει να μπούμε στην διαδικασία απελευθέρωσης, όταν είμαστε στην κατάλληλη χρονική στιγμή για να γίνει μια σημαντική αλλαγή στη ζωή μας. Η Κρανιοϊερή Θεραπεία, μπορεί με ήπιο τρόπο, να προετοιμάσει το έδαφος, βοηθώντας διαδικασία. το σώμα να συμμετέχει σε αυτήν την ΠΗΤΕΣ: Releasing Emotions Trapped in the Tissues, by John Upledger, DO, OMM, Massage Today, June, 2008, Vol. 08, Issue 06 OUR INNER OCEAN A World of Healing Modalities, LeCain W. Smith FREEDOM FROM BODY MEMORY, Jonathan Tripoli http://craniosacral.gr/ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ η παραφωνία του εγκεφάλου μια εναλλακτική πρόταση, Χαρ. Τιγγινάγκας, Αθήνα 2015, ISBN: 978-960-99167-1-4 "LESS IS MORE"

Less is more Less is more φράση από το ποίημα του Robert Browning «Andrea del Sarto, also called δημοσιεύτηκε το 1855. the Faultless Painter - που

Less is more (Αρχιτεκτονική), φράση που υιοθετήθηκε το 1947 από τον αρχιτέκτονα Ludwig Mies van der Rohe, ως πρότυπο για την Μινιμαλιστική διακόσμηση και αρχιτεκτονική. Less is more μια φράση που μερικές φορές χρησιμοποιείται για να περιγράψει στο λειτουργικό σύστημα UNIX την ωφελιμότητα της γραμμής εντολών less, η οποία παρέχει παρόμοια λειτουργικότητα με το more.

Less is more φράση που χρησιμοποίησε ο θεμελιωτής της Κρανιοϊερής Θεραπείας Dr John Upledger, για να επισημάνει τη δυναμική του ήπιου απαλού χειρισμού (the power of a gentle touch). Ποια η χρησιμότητα του ήπιου απαλού χειρισμού Ένας δυνατός χειρισμός ενεργοποιεί τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος, με αποτέλεσμα την αύξηση του μυϊκού τόνου, την αντίσταση στον επιχειρούμενο χειρισμό και ως εκ τούτου την αποτροπή της δράσης του σε ιστούς και δομές που είναι σε βάθος. Αντίθετα ήπιος χειρισμός βάρους 5gr που δεν ενεργοποιεί τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος θεωρείται από το σώμα πως είναι ασφαλής, τον αφομοιώνει, έχει διεισδυτικότητα και μονιμότητα καθώς ο οργανισμός, μέσω των συστημάτων προσαρμογής που διαθέτει δεν προσπαθεί να επιστρέψει στην προηγούμενη κατάσταση.

Προσαρμοστική οργανισμού ικανότητα του Ομοιόσταση είναι η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί σταθερό το εσωτερικό του περιβάλλον. Προϋποθέτει κατανάλωση ενέργειας και συντονισμό λειτουργίας διαφόρων οργάνων, ελέγχεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ενώ επιτυγχάνεται με ομοιαστατικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος (36,6), το ph του αίματος (7,4), τη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα, τη συγκέντρωση αερίων στο αίμα (O2, CO2) και την άμυνα του οργανισμού (ανοσοβιολογικό σύστημα). Η διαταραχή της ομοιόστασης μπορεί να προκύπτει από ασθένεια και να είναι προσωρινή και αναστρέψιμη, ή μη αναστρέψιμη και μόνιμη που οδηγεί στον θάνατο. Προκαλείται από παθογόνους μικροοργανισμούς, από περιβαλλοντικούς παράγοντες (ακτινοβολίες, ακραίες μεταβολές θερμοκρασίας, κ.ά.), από τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, καταχρήσεις οινοπνευματωδών ποτών, ναρκωτικά, κ.ά.), από τραυματισμό (φυσικό ή συναισθηματικό), ενώ σημαντικός είναι και ο ρόλος της κληρονομικότητας. Η ομοιόσταση μπορεί να θεωρηθεί και ως δυναμική αυτορρύθμιση ενός συστήματος. Αυτορρύθμιση είναι η δυνατότητα ενός συστήματος να μεταβαίνει εκούσια από μια κατάσταση δυσαρμονίας στην οργάνωσή του, σε μια κατάσταση περισσότερο αρμονική. Η έννοια αυτής της αυτορρύθμισης, ιδιαίτερα για τον ανθρώπινο οργανισμό ως σύστημα, περιγράφει μια από τις θεμελιώδεις ιδιότητές του, δηλαδή να αλλάζει από μόνο του τον τρόπο συμπεριφοράς, μεταβαίνοντας από μια κατάσταση δυσαρμονίας σε μια κατάσταση αρμονίας.

Ουσιαστικά η ομοιόσταση, όπως αναφέρει ο Selye, είναι η προσαρμοστική ικανότητα του οργανισμού, που προκύπτει ως απάντηση σε κάποιο εσωτερικό ή εξωτερικό επιβαρυντικό παράγοντα. Σε περίπτωση που ο επιβαρυντικός παράγοντας ή περισσότεροι επιβαρυντικοί παράγοντες επιμένουν, τότε μπορεί αυτή η έμφυτη προσαρμοστική ικανότητα του οργανισμού να εξαντληθεί, δηλαδή να προκύψει ο κίνδυνος της προσαρμοστικής εξάντλησης. Η αποτυχία της ομοιόστασης να ανταποκριθεί στους στόχους της, οδηγεί τον οργανισμό στη φάση της ετερόστασης. Τότε παρεμβαίνει ο θεραπευτής με τους χειρισμούς του, να προσφέρει τα κατάλληλα ερεθίσματα για να ενισχύσει την προσαρμοστική ικανότητα, με σκοπό να αποφύγει ο οργανισμός την προσαρμοστική εξάντληση. Να αποφύγει, δηλαδή, το σημείο χωρίς επιστροφή, όπου η ατομική προσαρμοστική ικανότητα καταρρέει. Το ερώτημα που προκύπτει είναι η ποιότητα των χειρισμών που εφαρμόζει ο θεραπευτής, ή αν προτιμάτε το άγγιγμα του θεραπευτή πόσο απαλό ή δυνατό πρέπει να είναι για να είναι αποτελεσματικό; Ας ανατρέξουμε στην απάντηση του Dr John

Upledger σε σχετική ερώτηση φοιτητών του: Θέλω να είμαι σίγουρος πως οι φοιτητές μου θα είναι ήπιοι στους χειρισμούς τους. Το σώμα δεν αντιστέκεται σε ήπιους χειρισμούς. Όταν το σώμα δεν αντιστέκεται, μπορούμε να αισθανθούμε τις αλλαγές στους ιστούς. Χρησιμοποιώ τους όρους blending και melding γιατί σημαίνουν κάτι διαφορετικό. Blending (εναρμόνιση), σημαίνει: τη στιγμή που εμπλέκομαι με τον ασθενή, συνδέομαι και κινούμαι με τον ρυθμό του.melding (συγχωνεύομαι), δηλώνει, τη ποιότητα της επαφής με το σώμα του ασθενή και τη δυνατότητα να αποτελέσουν τα χέρια του θεραπευτή προέκταση του σώματος του. Έτσι αξιολογώντας τον κρανιοϊερό ρυθμό τα χέρια του θεραπευτή εναρμονίζονται (blending) με το σώμα, ενώ όταν εφαρμόζει κάποιο χειρισμό, τα χέρια του είναι η προέκταση (melding) των οστών που χρησιμοποιεί ως χειριστήρια. Είχε επισημάνει επίσης: κατά τη διάρκεια ενός χειρισμού, έχοντας στόχο να εμποδίσουμε την κίνηση της περιτονίας, ώστε να επιτύχουμε την απελευθέρωση ενός περιορισμού κάπου στη πορεία της, θα πρέπει να ισοφαρίσουμε την πίεση που προσφέρει το σώμα και να βάλουμε επιπλέον όση πίεση απαιτείται για να εμποδίσουμε τη κίνηση. Σε τελική ανάλυση, όσο εναρμονίζεται και συγχωνεύεται ο θεραπευτής με τον ασθενή, η επίγνωση της μηχανικής δύναμης αντικαθίσταται από την επίγνωση των αλλαγών στους ιστούς του ασθενή. Οι ήπιοι

χειρισμοί διευκολύνουν τη σωματική και ψυχολογική λειτουργικότητα, διευκολύνουν δηλαδή την λειτουργικότητα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Με τη Κρανιοϊερή Θεραπεία, ο θεραπευτής χρησιμοποιώντας απαλούς ήπιους χειρισμούς, απελευθερώνει περιορισμούς στα μαλακά μόρια που σχετίζονται και επηρεάζουν το σύστημα των μεμβρανών σπονδυλικό και ενδοκράνιο διευκολύνοντας έτσι τη ροή των υγρών του σώματος, κυρίως του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Τελικά διευκολύνει τη συνολική λειτουργικότητα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, ενισχύοντας τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος, δηλαδή την προσαρμοστική του ικανότητα. To touch can be to give life, Michelangelo

ΠΗΓΕΣ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ -Η παραφωνία του εγκεφάλου μια εναλλακτική πρόταση, Χαρ. Τιγγινάγκας, ISBN: 978-960-99167-1-4 CRANIOSACRAL THERAPY, John Upledger, D.O.,F.A.A.O. & Jon D. Vredevoogd, M.F.A., ISBN 0-939616-01-7 Μεταιχμιακό Εγκεφάλου Άρθρο του Σύστημα ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT του

Το μεταιχμιακό σύστημα ελέγχει το κύκλωμα του χρόνιου πόνου και των συναισθημάτων, ενώ συνδέεται με τα βαθύτερα τμήματα του κροταφικού και μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου. Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο τμήμα του ελέγχει το υποσυνείδητο και λιγότερο το συνειδητό του ανθρώπου. Περιλαμβάνει πολλά επιμέρους τμήματα: την αμυγδαλή, τον ιππόκαμπο, την ψαλίδα, τα μαστοειδή σωμάτια, την υπόφυση, τον υποθάλαμο, τον έλικα προσαγωγίου, τον προμετωπιαίο φλοιό, το νησιδιακό φλοιό και τα βασικά γάγγλια. α. Μέρη του Μεταιχμιακού Συστήματος Ας δούμε, όμως, ποιος είναι ο ρόλος και το έργο που επιτελούν τα τμήματα του Μεταιχμιακού συστήματος και πώς συνδέονται με τον πόνο και το άγχος.

Στην αμυγδαλή γίνεται η σύζευξη όλων των προσλαμβανουσών πληροφοριών που συνδέονται με τα συναισθήματα. Είναι δηλαδή υπεύθυνη για το πώς αντιλαμβανόμαστε τις πληροφορίες που γεννούν τον φόβο, την απειλή, και το άγχος. Οτιδήποτε, δηλαδή, προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον και κρίνεται ως απειλή (Fight or flight / Μάχη ή Φυγή). Απειλές που επιδρούν στη προσωπικότητα μεταφέρονται στην αμυγδαλή. Υπάρχουν, επίσης, και άλλα πολλά συναισθήματα που εμπλέκονται με τη λειτουργία της αμυγδαλής, όπως είναι η μνήμη παλαιότερων γεγονότων με συναισθηματική φόρτιση (ασυνείδητη μνήμη) τα οποία είχαν προκαλέσει ερεθίσματα φόβου, ή απειλής, ή άγχους. Η αμυγδαλή εφόσον συνδέεται με τις αντιδράσεις μάχης ή φυγής πρέπει να έχει σημαντικές συνδέσεις με το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Εκτός από τα επινεφρίδια και την υπόφυση, η αμυγδαλή ρυθμίζει τα επίπεδα αδρεναλίνης και κορτιζόλης στο αίμα, ενώ εμπλέκεται και με τις ορμόνες του sex (προγεστερόνη). Ο ιππόκαμπος σχετίζεται με τη βραχυπρόθεσμη μνήμη σε σχέση με τα συναισθήματα, καθώς ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποθηκεύσει στη μνήμη του γεγονότα χωρίς το συναίσθημα. Επίσης, ο ιππόκαμπος συνδέεται με την όσφρηση (υποσυνείδητη λειτουργία), ενώ παράλληλα είναι εκείνος που θα αποφασίσει ποια πληροφορία και πώς θα καταχωρηθεί στη μακροπρόθεσμη μνήμη, ως εμπειρία εμπεδωμένη μετά από επανάληψη. Για την αποτελεσματική λειτουργία του ιππόκαμπου θα πρέπει να μειωθεί η διέγερση της αμυγδαλής. Για παράδειγμα, μαθαίνουμε καλύτερα όταν είμαστε σε καλή διάθεση και ικανοποιημένοι από το αντικείμενο με το οποίο ασχολούμαστε. Αμυγδαλή και Ιππόκαμπος έχουν μια αντιστρόφως ανάλογη δράση. Αναπτυγμένη αμυγδαλή σημαίνει διέγερση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, περισσότερη αδρεναλίνη και κορτιζόλη στο αίμα, αυξημένη λειτουργία του ήπατος, των επινεφριδίων και του παγκρέατος. Αντίθετα, μείωση της δράσης του ιππόκαμπου σημαίνει μειωμένη σύντομη μνήμη, μείωση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος -με ό,τι αυτό συνοδεύεται-, μειωμένη διέγερση του εγκεφαλικού φλοιού (νησιδιακό φλοιό, έλικα του

προσαγωγίου), οπότε το άτομο ζει σε υποσυνείδητη κατάσταση μάχης και φυγής. Έτσι, διαπιστώνουμε ότι άνθρωποι με βίαιη φύση «ζουν» στο υποσυνείδητο και είναι ιδιαίτερα συναισθηματικοί! Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι μετά από έντονο stress -όπως ένα ατύχημα, απώλεια αγαπημένου προσώπου, μακροχρόνια ένταση κ.α.- αυξάνεται η λειτουργία της αμυγδαλής, ενώ ως μηχανισμός προστασίας θα μειωθεί η λειτουργία του ιππόκαμπου, οπότε το άτομο πέφτει σε μαύρη τρύπα, δηλαδή, ζει με αυτόματο πιλότο ζει μηχανικά. Προοδευτικά, όμως, μειώνεται η λειτουργία της αμυγδαλής και ανεβαίνει η λειτουργία του ιππόκαμπου. Τότε αρχίζουν να εμφανίζονται τα συναισθήματα, όπως θλίψη, πένθος, θυμός κ.α. Αυτή η περίοδος αποκατάστασης της ισορροπίας διαρκεί περίπου ένα χρόνο. Τα βασικά γάγγλια συνδέονται με τη κινητική λειτουργία. Σε μια ηθελημένη κίνηση, η εντολή περνά πρώτα από τα βασικά γάγγλια, συγκρίνονται οι προσλαμβάνουσες πληροφορίες από τον θάλαμο, στη συνέχεια η εντολή μεταφέρεται στον δικτυωτό σχηματισμό και κατόπιν κινούμαστε. Τα βασικά γάγγλια είναι, επίσης, υπεύθυνα για τον υποσυνείδητο έλεγχο της κινητικής λειτουργίας που σχετίζεται με τα συναισθήματα. Η κινητική λειτουργία αλλάζει λόγω των συναισθημάτων μέσω των ορμονών. Η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη ορμόνες χαράς- προκαλούν διέγερση στους εκτατικούς μύες. Έτσι, ο χαρούμενος άνθρωπος είναι ανοικτός, με το θώρακα προτεταμένο, ενώ αντίθετα ο καταθλιπτικός άνθρωπος είναι κυρτός καμπουριαστός. O έλικας του προσαγωγίου βρίσκεται στο συνειδητό τμήμα του εγκεφάλου, στον φλοιό και σχετίζεται με τη συνειδητή λήψη αποφάσεων. Έχει, δηλαδή, σχέση με το δοκιμάζω και βλέπω προκειμένου να πάρω κάποια οριστική απόφαση η οποία συνδέεται με το συναίσθημα της επιβράβευσης ή της τιμωρίας, το αίσθημα ενοχής, την προσωπικότητα, την ευαισθησία και τον εθισμό. O προμετωπιαίος φλοιός βρίσκεται στο συνειδητό τμήμα του εγκεφάλου, σχετίζεται με την διανόηση, την εξυπνάδα, τη

συναισθηματική συναισθημάτων. νοημοσύνη, αλλά και με τον έλεγχο των O νησιδιακός φλοιός βρίσκεται, επίσης, στο συνειδητό τμήμα του εγκεφάλου. Σχετίζεται με τις προσλαμβάνουσες πληροφορίες, την ομοιόσταση, τη συνειδητή αντίληψη της αίσθησης κατανόησης τού τι συμβαίνει στο εσωτερικό του σώματος και στα όργανά του, την επικοινωνία και έκφραση από κινητικής άποψης. Σχετίζεται, δηλαδή, με τον τρόπο που στέκεται το άτομο, τις αλλαγές της έκφρασής του κ.α. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις ασθενών με χρόνιο πόνο που δυσκολεύονται να περιγράψουν να εκφράσουν το πρόβλημά τους ο νησιδιακός φλοιός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, οπότε για να θεραπευτούν ή βελτιώσουν την κατάστασή τους τούς βοηθάμε να εκφραστούν. Ο υποθάλαμος είναι ένα πολύ σημαντικό τμήμα του Μεταιχμιακού συστήματος. Ονομάζεται εγκέφαλος μέσα στον εγκέφαλο, λόγω της συμμετοχής του σε πάρα πολλές λειτουργίες. Σχετίζεται με τον έλεγχο της πείνας, της ανάγκης για υγρά, τον ύπνο, στην εγρήγορση, την θερμοκρασία του σώματος, την ισορροπία στις χημικές ουσίες του σώματος, καρδιακή συχνότητα, το sex, συναισθηματική κατάσταση, αποτελεί το κέντρο ελέγχου ορμονικών εκκρίσεων. την την ενώ των Ο υποθάλαμος εκκρίνει ουσίες που ελέγχουν την έκκριση ορμονών από την υπόφυση. Η υπόφυση βρίσκεται σε ένα κύρτωμα στην βάση του κρανίου κοντά στον υποθάλαμο, το Τουρκικό εφίππιο. Αυτή εκκρίνει ορμόνες που ελέγχουν με την σειρά τους την δραστηριότητα των ενδοκρινικών αδένων του σώματος (του θυρεοειδή αδένα, των αδένων στα επινεφρίδια, τους όρχεις και τις ωοθήκες).

Η διαταραχή της λειτουργικότητας στο Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου έχει ως αποτέλεσμα αισθητικές, κινητικές ή νευρολογικές διαταραχές, όπως είναι για παράδειγμα ημικρανία και ο χρόνιος πόνος. Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτήν την δυσλειτουργία μέσω της Κρανιοϊερής θεραπείας του Dr J. Upledger. Αυτό επιτυγχάνεται με την κινητοποίηση του μετωπιαίου και των κροταφικών οστών, αν λάβουμε υπόψιν την στενή σχέση του λιμπικού συστήματος με τον μετωπιαίο και τον κροταφικό λοβό του εγκεφάλου. Άλλο σημείο που αξίζει της προσοχής μας είναι η Σφήνο Ινιακή συγχόνδρωση, η ένωση δηλαδή του ινιακού οστού και του σφηνειοδούς στην βάση του κρανίου κοντά στο τουρκικό εφίππιο. Σπονδυλικά Τμήματα Αυξημένης Διεγερσιμότητας Άρθρο του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT Ο Dr. J. Destow στο τέλος της δεκαετίας του 1930 άρχισε να μελετά την σπονδυλική δυσλειτουργία χρησιμοποιώντας μετρητές πίεσης και ηλεκτρομυογράφιμα (για να καταγράφει την μυϊκή σύσπαση και χαλάρωση). Κατάφερε να αποδείξει ότι στις περιοχές της σπονδυλικής στήλης που δυσλειτουργούν απαιτείται μικρότερο ερέθισμα ώστε να προκληθεί μυϊκή αλλαγή σε σχέση με τις φυσιολογικές. Δηλαδή η ουδός του

ηλεκτρικού ερεθίσματος είναι ελαττωμένη. Ο καθηγητής Irvin M. Korr, Ph.D., Βιοχημικός, σημαντικός ερευνητής στον χώρο της Οστεοπαθητικής, με τους συνεργάτες του στο Kirksville College of Osteopathy and Surgery, προχώρησε ακόμα περισσότερο, αποδεικνύοντας ότι όταν ένα σπονδυλικό τμήμα είναι σε κατάσταση υπερευαισθησίας μπορεί να ενεργοποιηθεί με πίεση ή ερέθισμα, που ασκείται σε κάποιο γειτονικό τμήμα, το οποίο βρίσκεται λίγο πιο πάνω ή πιο κάτω. Όταν μάλιστα το πάσχον τμήμα αναισθητοποιηθεί δεν ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα, αλλά συνεχίζει να ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα που προέρχονται από τα γειτονικά του τμήματα. Από τότε αυτά τα προβληματικά τμήματα πήραν την ονομασία Σπονδυλικά Τμήματα Διευκόλυνσης facilitated segments. Παρόλο που ο όρος Διευκόλυνση συνήθως έχει μια θετική εννοιολογική σημασία, δηλαδή μια διαδικασία γίνεται περισσότερο εύκολα ή αποτελεσματικά, στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι θετικό στη σπονδυλική στήλη, το συγκεκριμένο τμήμα της να είναι σε υπερδιέγερση και να προκαλεί έντονες αντιδράσεις με σχετικά μικρό ερέθισμα. Επιπλέον αισθητικά ερεθίσματα από την περιφέρεια επιστρέφουν στο σπονδυλικό τμήμα, με αποτέλεσμα την αύξηση του επιπέδου διευκόλυνσης δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο.

Σπονδυλικό τμήμα spinal segment, θεωρείται το επίπεδο του νωτιαίου μυελού, όπου δύο ραχιαίες νευρικές ρίζες (αισθητικές DR) εισέρχονται και δύο πρόσθιες- κοιλιακές- νευρικές ρίζες (κινητικές VR) εξέρχονται. Ο καθηγητής Korr θεωρώντας ότι η άσκηση πίεσης δεν είναι ένας φυσιολογικός τρόπος ερεθισμού, μελέτησε άλλες μορφές, όπως είναι ο δυνατός θόρυβος, τα επώδυνα ερεθίσματα ή λεκτικά ερεθίσματα (προσβλητικές ερωτήσεις, ψευδή δυσάρεστα νέα). Σε όλες τις περιπτώσεις τα facilitated segments ήταν τα πρώτα που αντιδρούσαν και τα τελευταία που χαλάρωναν. Η μελέτη αυτή έγινε το 1947 και χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι πρόκειται σαν να υπάρχει ένας νευρολογικός φακός που εστιάζει το ερέθισμα πάνω στο πάσχον τμήμα μεγεθύνοντας την αντίδραση του. Το επόμενο ερώτημα που έπρεπε να απαντηθεί ήταν τι συμβαίνει αν υπάρχουν facilitated segments στο Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα και ποίες θα ήταν οι επιπτώσεις στο σώμα συνολικά; Ο καθηγητής Korr αν και παραδέχεται ότι πολύ δουλεία μένει να γίνει απέδειξε ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ αυτών των τμημάτων με την παθολογική συμπεριφορά Κινητικών και Συμπαθητικών Νεύρων, που νευρολογικά αντιστοιχούν σε αυτά.

Η χρόνια ύπαρξη αυτής της παθολογίας, καθιστά το άτομο σχετικά ευπαθή, αυξάνοντας την πιθανότητα να εμφανίσει συμπτώματα, αν και ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξαρτάται φυσικά από την προσωπικότητα και τις εμπειρίες του κάθε ατόμου. Ένας άλλος τομέας όπου ο καθηγητής Korr έχει κάνει σημαντική δουλεία αφορά την διατροφική λειτουργία των νεύρων. Τα νεύρα δεν μεταφέρουν μόνο ηλεκτρικά ερεθίσματα, εφοδιάζουν με πρωτεΐνες και άλλα συστατικά τους ιστούς με τους οποίους έρχονται σε επαφή. Συστατικά που είναι ζωτικά για την άμυνα αυτών των ιστών, επηρεάζοντας την συνολική λειτουργικότητα. Τελευταία αποδείχθηκε ότι η ροή συστατικών μέσο των νεύρων είναι διπλής κατεύθυνσης. Η παλινδρομική μεταφορά θεωρείται σαν ένα μέσο επικοινωνίας ή feedback μεταξύ νεύρου και των κυττάρων που εφοδιάζει. Η διαταραχή αυτού του μηχανισμού οδηγεί σε παθολογικές καταστάσεις. Δυσλειτουργία των νεύρων μπορεί να προκληθεί από συμπίεση, διάταση και στροφικό τραυματισμό, συνηθισμένες περιπτώσεις στην καθημερινότητα. Διαταράσσεται ο εντός του νευράξονα μηχανισμός μεταφοράς, η ενδονευρική μικροκυκλοφορία και εμποδίζεται η αιμάτωση των νεύρων. Ευπαθείς νευρικές κατασκευές είναι αυτές που βρίσκονται σε ιδιαίτερα κινητικές αρθρώσεις, περνάνε μέσα από οστικά κανάλια, ενδοσπονδυλικά, παρασπονδυλικά, μέσα στην περιτονία και υπερτονικούς μύες. Φυσικά όλες αυτές οι περιπτώσεις αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με την τεχνική Manual Therapy. Σε περίπτωση ύπαρξης facilitated segments, οι νευρικές ρίζες είναι υπέρ-ευαισθητοποιημένες, έτσι η ενεργοποιημένη πρόσθια κινητική ρίζα περνώντας μέσα από το μεσοσπονδύλιο τρήμα ενώνεται με την Συμπαθητική Νευρική αλυσίδα, την οποία βομβαρδίζει με ερεθίσματα. Προκαλείται με τον τρόπο αυτόν μία χρόνια υπερδιέγερση του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος. Αυτή η υπερδιέγερση μπορεί να οδηγήσει σε παθολογικές καταστάσεις στα όργανα που αντιστοιχούν νευρολογικά στο πάσχον τμήμα. Με την προϋπόθεση ότι η θεωρία της διατροφικής λειτουργίας του

νεύρου είναι σωστή, η παραπάνω διαδικασία οδηγεί στην έλλειψη πρωτεϊνών αλλά και άλλων συστατικών, που είναι απαραίτητα για την αμυντική λειτουργία αυτών των οργάνων. Το σπονδυλικό τμήμα διευκόλυνσης προκαλεί ψηλαφητές αλλαγές στην υφή των ιστών. Οι τοπικοί παρασπονδυλικοί μύες αλλά και ο συνδετικός ιστός παρουσιάζουν μια ξεφτισμένη αίσθηση, ενώ οι αρθρώσεις τις περιοχής έχουν μειωμένη λειτουργικότητα. Οι ιστοί είναι ευαίσθητοι και άλλοτε επώδυνοι στην επαφή. Η δυσλειτουργία του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος στο πάσχον νευρολογικό επίπεδο προκαλεί αλλαγές στην υφή του δέρματος, ενεργοποίηση των ιδρωτοποιών αδένων και της τριχοειδούς αιμάτωσης στο δέρμα. Τα σπονδυλικά τμήματα διευκόλυνσης προκύπτουν σε περιοχές με έντονη τάση λόγω κακής στάσης, μετά από τραυματισμό και σε νευρολογικά επίπεδα που έχουν σχέση με προβλήματα στα σπλάχνα. Όταν εγκατασταθούν μπορεί να υπάρχουν για χρόνια διαιωνίζοντας τον εαυτό τους. Αυτό γιατί ποικιλία αισθητικών ερεθισμάτων σχετικών με την δυσλειτουργία που υπάρχει, επιστρέφουν στο σπονδυλικό τμήμα δευκόλυνσης, ενισχύοντας την διέγερση του, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο. Γενικά η σχέση των σπονδυλικών τμημάτων διευκόλυνσης με τα σπλάχνα είναι:

Α0 Α1, Πνευμονογαστρικό Νεύρο, υπόλοιπα Εγκεφαλικά Νεύρα, ενώ μπορεί να εμπλέκεται και το Μέγα Τρήμα. Α7 Θ7, Αναπνευστικό σύστημα. Θ4 ή οποιοδήποτε τμήμα μεταξύ Θ1 Θ6,προκαλεί μείωση της ζωτικότητας της καρδιάς, οδηγώντας σε απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας και έμφραγμα του μυοκαρδίου. Θ5 Θ11, συκώτι και ουροδόχος κύστη. Θ6 Θ12, στομάχι. Θ11 Θ12, συκώτι. Θ12, ωοθήκη. Οσφυοϊερή μοίρα, έντερο. Ι1 Ι2, όργανα της πυέλου.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποία θεραπευτική προσέγγιση είναι κατάλληλη να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα; Όποια θεραπευτική προσέγγιση μπορεί να διακόψει την λειτουργία του φαύλου κύκλου του σπονδυλικού τμήματος διευκόλυνσης είναι κατάλληλη. Όπως: 1. Κινητοποίηση των μαλακών μορίων (soft tissue manipulation), μάλαξη. 2. Τεχνικές για την ελάττωση της τάσης από την κακή στάση (Alexander technique κ.α). 3. Τεχνικές χαλάρωσης, biofeedback, ψυχοθεραπεία κ.α. τεχνικές που μειώνουν τα ερεθίσματα από τα ανώτερα κέντρα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. 4. Οστεοπαθητική. 5. ΚρανιοΙερή Θεραπεία του Dr John Upledger, βελτιώνει τη συνολική λειτουργικότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, εξισορροπει την λειτουργικότητα μεταξύ του Συμπαθητικού και του Παρασυμπαθητικού Νευρικού Συστήματος, μειώνει το άγχος, ενισχύει την ορμονική λειτουργία, βοηθάει την ισορροπία στην στάση ενώ βελτιώνει την ανταλλαγή των υγρών. Πληροφορίες στο www.craniosacral.gr

ΠΗΓΕΣ Bard P 1960 Anatomical organisation of the central nervous system in relation to control of the heart and blood vessels. Physiological Reviews 40:4:3-26 Belanger AY, Morin S, Pepin P, Tremblay M-H, Vacho J 1989 Manual muscle tapping decreases soleus H-reflex amplitude in control subjects. Physiotherapy Canada, 41:4:192-196 Bobbet MF, Hollander PA, Huijing PA 1986 Factors in delayed onset muscular soreness of man. Medicine and Science in Sports and Exercise 18:1:75-81 Brown DD 1968 Motor mechanisms introduction: the general principle of motor integration. In: Handbook of physiology. J Field, W Magoun, VE Hall (eds). Williams & Wilkins Co, Baltimore, Maryland. Section 1, volume 2,781-796 Cook AJ, Woolf CJ, Wall PD, MacMahon 1987 Dynamic receptive field plasticity in rat spinal dorsal horn following C-primary afferent input. Nature 325:151-153 Denslow JS et al 1947 Ouantitive studies of chronic facilitation in the human motoneuron pool. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 18-21 Dunbar R, Ruda MA 1992 Activity-dependent neuronal plasticity following tissue injury and inflammation. Trends in Neuroscience 15:3:96-103 Ebbeling CB, Clarckson PM 1989 Exercise-induced muscle damage and adaptation. Sports Medicine 7:207-234 Eccles JC, Eccles RM, Lundberg M 1957 The convergence of monosynaptic excitatory afferents on to many different species of alpha motoneurones. Journal of Physiology 137:22-50. Eccles JC, Lundberg M 1958 Integrative patterns of Ia synaptic actions on motorneurons of hip and knee muscles. Journal of Physiology 144:217-298. Folkow B 1956 Nervous control of the blood vessels. In: The control of the circulation of the blood. McDowell RJS (ed). WM Dawson & Sons, London

Ganong WF 1981 Review of medical physiology. Lange Medical Publications, California, 10th edition. Goldberg J 1992 The effect of two intensities of massage on Hreflex amplitude. Physical Therapy 72:6:449-457. He X, Proske U, Schaible HG, Schmidt RF 1988 Acute inflammation of the knee joint in the cat alter responses of flexor motoneurons to leg movements. Journal of Neurophysiology 59:326-339 Hylden JLK, Nahin RL, Traub RJ, Dunbar R 1989 Expansion of receptive fields of spinal lamina I projection neurons in rat with unilateral adjuvant-induced inflammation: the contribution of dorsal horn mechanisms. Pain 37:229-243. Korr IM 1947 The neural basis of the osteopathic lesion. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 120-127 Korr IM et al 1958 Patterns of electrical skin resistance in man. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 33-40. Korr IM, Wright HM, Thomas PE 1962 Effects of experimental myofascial insults on cutaneous patterns of sympathetic activity in man. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 54-65. Korr IM, Wright fim, Chace JA 1964 Cutaneous patterns of sympathetic activity in clinical abnormalities of the musculoskeletal system. In: The collected papers of Irvin M Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 66-72. Korr IM 1978 Sustained sympathicotonia as a factor in disease. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 77-89. Kukulka CG, Beckman SM, Holte JB, Hoppenworth PK 1986 Effects of intermittent tendon pressure on alpha motoneuron excitability. Physical Therapy 66:7:1091-1094 Lederman E 1997 Fundamentals of manual therapy: physiology, neurology and psychology. Churchill Livingstone, London Leone JA, Kukulka CG 1988 Effects of tendon pressure on alpha

motoneuron excitability in patients with strokes. Physical Therapy 68:4:475-480 Luscher HR, Clamann HP 1992 Relation between structure and function in information transfer in spinal monosynaptic reflex. Physiological Reviews 72(i):7199. Newham DJ, Lederman E 1997 Effect of manual therapy techniques on the stretch reflex in normal human quadriceps. Disability and Rehabilitation 19:8:326-331. Schmidt RA 1991 Motor learning and performance: from principles to practice. Human Kinetic Books, Champaign, Il Sherrington CS 1906 The integrative action of the nervous system. Yale University Press, New Haven Sullivan SJ, Williams LRT, Seaborne DE, Morelli M 1991 Effects of massage on alpha neuron excitability. Physical Therapy 71:8:555-560 Sullivan SJ Seguin S, Seaborne D, Goldberg J 1993 Reduction of H-reflex amplitude during the application of effleurage to the triceps surae in neurologically healthy Physiotherapy Theory and Practice 9:25-31 subjects. Thomas PE, Korr IM 1957 Relationship between sweat gland activity and electrical resistance of the skin. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 29-32 Woolf CJ, Walters E 1991 Common patterns of plasticity contributing to nociceptive sensitization in mammals and Aplasia. Trends in Neuroscience 14:2:74-78 Wright HM, Korr IM, Thomas PE 1960 Local and regional variations in cutaneous vasomotor tone of the human trunk. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 45-53 Wright HM, Korr IM 1965 Neural and spinal components of disease: progress in the application of thermography. In: The collected papers of Irvin M. Korr. B. Peterson (ed). American Academy of Osteopathy, Colorado, 73-75

Διαταραχή στην λειτουργία του Εγκεφάλου Άρθρο του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT Το αποτέλεσμα ενδιαφέρουσας μίας πολύ έρευνας παρουσιάσθηκε από τον Bruce Miller, MD, Νευρολόγο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φραντσίσκο, στην 53η Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολόγων, που πραγματοποιήθηκε στην Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α.. Ο Miller και οι συνεργάτες του μελετώντας 72 ασθενείς με μια σπάνια τύπου πάθηση διαταραχή της μνήμης που λέγεταιfrontotemporal dementia παρατήρησε ότι στους εφτά ασθενείς που είχαν σοβαρή διαταραχή στην προσωπικότητα τους οι έξη είχαν σοβαρές ανωμαλίες στον δεξιό μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου. Ο άλλος ασθενής είχε σοβαρή ζημία στον δεξιό κροταφικό λοβό, που γειτονεύει με τον μετωπιαίο. Από τους υπόλοιπους 65 ασθενείς που δεν παρουσίαζαν αλλαγές στην προσωπικότητα τους μόνο ένας παρουσίαζε διαταραχή σε αυτές τις περιοχές. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι αυτή η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την προσωπικότητα μας και οποιαδήποτε διαταραχή στην λειτουργία της μπορεί να αλλάξει δραματικά την προσωπικότητα μας. Αυτή η μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει την θεωρία που διτυπώθηκε αρχικά από τον Sutherland πατέρα της Κρανιακής Οστεοπαθητικής στις αρχές του 20ου αιώνα και αποδείχθηκε το

1980 από τον Dr Upledger, εμπνευστή της Κρανιοϊερής Θεραπείας. Στις αρχές του 1900 ο οστεοπαθολόγος William Sutherland ισχυρίστηκε ότι το ανθρώπινο κρανίο δεν είναι συμπαγές, αλλά τα οστά που το αποτελούν επιτρέπουν μία κίνηση μεταξύ τους. Μάλιστα προχώρησε περισσότερο αποδεικνύοντας ότι εάν τα οστά δεν έχουν την ευκινησία που χρειάζεται τότε επηρεάζεται σημαντικά η υγεία και η προσωπικότητα του ανθρώπου. Η θεωρία αυτή παρέμεινε στο περιθώριο της επιστήμης για αρκετά χρόνια. Ο Dr. Upledger πίστεψε σε αυτήν, αναζήτησε την επιστημονική τεκμηρίωση για την κίνηση στα οστά του κρανίου. Από το 1975 ως το 1983 ήταν κλινικός ερευνητής και καθηγητής της Βιομηχανικής του σώματος στο Michigan State University, όπου με ομάδα από ανατόμους, φυσιολόγους, βιοφυσικούς, και άλλους, όχι μόνον επιβεβαίωσε την θεωρία του Dr Sutherland, αλλά μπόρεσε να καθορίσει τον μηχανισμό πίσω από αυτήν την κίνηση, δηλαδή την ύπαρξη του Κρανιοϊερού Ρυθμού. Από τότε εργάζεται για την ανάπτυξη της Κρανιοϊερής θεραπείας. Η λειτουργικότητα του εγκέφαλου και του νωτιαίου μυελού βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή και μετάδοση ηλεκτρικών ερεθισμάτων. Τα δυο αυτά όργανα είναι πολύ ευαίσθητα στις μεταβολές της πίεσης που τους ασκείται. Η ίδια ευαισθησία υπάρχει και στις χημικές αλλαγές του περιβάλλοντος. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες όλα τα οστά του κρανίου ακολουθούν τις ρυθμικές κινήσεις που συνοδεύουν τον κρανιακό ρυθμό. Αν για τον οποιοδήποτε λόγο, προκληθεί ελάττωση αυτής της κινητικότητας, τότε προκαλούνται αλλαγές της πίεσης που δέχεται ο εγκέφαλος με τον νωτιαίο μυελό, αλλά και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Αποτέλεσμα η δυσλειτουργία. Αυτή μπορεί να εκφρασθεί με ποικιλία συμπτωμάτων, όπως αισθητικές, κινητικές ή νευρολογικές διαταραχές (πονοκέφαλος, μούδιασμα, βελόνιασμα, χρόνιος πόνος, κατάθλιψη, αλλαγές συνηθειών, νευρικότητα κ.α.).

Ποία είναι η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η ΚρανιοΙερή Θεραπεία σε μια τέτοια περίπτωση; Σκοπός μας είναι να αναγνωρίσουμε αυτήν την δυσλειτουργία και να την ανατάξουμε. Με ένα απαλό άγγιγμα ένας εκπαιδευμένος θεραπευτής μέσο του κρανιακού ρυθμού μπορεί να επισημάνει την περιοχή της δυσλειτουργίας, Εφόσον συμβεί αυτό μπορεί να αποκαταστήσει την φυσιολογική λειτουργικότητα, με χειρισμούς που εφαρμόζονται σε ολόκληρο το σώμα ενώ η πίεση που ασκείται πάνω στο σώμα του ασθενή δεν ξεπερνά τα 5 gr. ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ; Ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο και από περιστατικό σε περιστατικό. Μπορεί να χρειαστούν από μία έως τρεις θεραπείες την εβδομάδα για μια ή πολλές εβδομάδες. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ; Αντενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου η αλλαγή ή η ελάχιστη αύξηση της ενδοκράνιας πίεσης μπορεί να προκαλέσει βλάβη, όπως το οξύ ανεύρυσμα, η εγκεφαλική αιμορραγία, κ.α.. "Μονοπάτι Πόνου" στο Νευρικό Σύστημα Άρθρο του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT

Ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της California στο San Francisco ισχυρίζεται ότι αν ο αρχικός πόνος είναι επίμονος και ισχυρός, ανεξάρτητα από την αιτία που τον προκαλεί, ευαισθητοποιεί τον ασθενή, αυξάνοντας την πιθανότητα να εμφανίσει εκ νέου συμπτώματα ακόμα και χωρίς εμφανή αιτιολογία. Αυτό συμβαίνει γιατί όπως αναφέρει ο Alan Bausbaum, PhD, ερευνητής του πανεπιστημίου της California στο San Francisco, ερεθίσματα που προκαλούν επίμονο κα ισχυρό πόνο, προκαλούν αλλαγές στο Νευρικό Σύστημα, οι οποίες συνεχίζουν να διατηρούνται ακόμα και όταν εκλείψει το αρχικό αίτιο του πόνου. Βρήκε ότι οι αλλαγές που γίνονται στα νευρικά κύτταρα του Νωτιαίου Μυελού, τα υπέρ-ευαισθητοποιεί με αποτέλεσμα ένα ελάχιστο ερέθισμα ή χωρίς ερέθισμα, να προκαλείτε δυσανάλογα μεγάλη ανταπόκριση με πόνο. Τα παραπάνω μπορούν να συμβούν ανεξάρτητα από την αρχική αιτία του πόνου που μπορεί να είναι ένα ατύχημα, χειρουργείο, κρίση οσφυαλγίας ή ισχιαλγίας, κ.α.., αν και ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις εμπειρίες του κάθε ατόμου. Σύμφωνα με τον Basbαum, όταν συμβεί ένας τραυματισμός στο σώμα, απελευθερώνονται οι ουσίες του πόνου, που ονομάζονται γλουταμάση και συστατικό P. Αυτές οι ουσίες ενεργοποιούν τα νευρικά κύτταρα στον νωτιαίο μυελό, το ερέθισμα μεταφέρεται στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα τον πόνο. Ιδιαίτερα το συστατικό Ρ είναι εξαιρετικά σηματικό γιατί όταν απελευθερωθεί δεν επηρεάζει μόνον την περιοχή του τραυματισμού αλλά και τις γειτονικές, έτσι ο πόνος διαχέεται και σε άλλες απομακρυσμένες περιοχές.