ΟΜΙΛΙΑ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ της ΠΟΕΠΠΠ στη Γ.Σ της ΟΠΑΠ ΑΕ Στη Γ.Σ της ΟΠΑΠ ΑΕ, τοποθετήθηκε ο Νομικός Σύμβουλος της ΠΟΕΠΠΠ, Σταύρος Ανδριόπουλος, εκπροσωπώντας μέτοχο, πράκτορα, της ΟΠΑΠ. Σας παραθέτουμε την ομιλία του: Μονοπώλιο-ανοιγμα της αγοράς των τυχερών παιχνιδιών Τους τελευταίους μήνες η ΟΠΑΠ βρίσκεται από πολλές σκοπιές στο επίκεντρο των σχεδιαζόμενων μεταρρυθμίσεων και εν γένει νομοθετικών και διαρθρωτικών αλλαγών, που προωθεί η Κυβέρνηση, με κορύφωση το σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση της αγοράς των παιχνιδιών, το οποίο, πριν την, προσωρινή τουλάχιστον, απόσυρσή του, επεφύλασσε, ηθελημένα ή μη, ένα νέο status για τον Οργανισμό. Η διοίκηση της ΟΠΑΠ όλο αυτό το χρονικό διάστημα αναφορικά με όλες αυτές τις άλλοτε διαφαινόμενες και άλλοτε εμφανώς προωθούμενες εξελίξεις, όχι μόνον δεν παίρνει ευθέως θέση για την προάσπιση των συμφερόντων και νομίμων δικαιωμάτων του Οργανισμού, αλλά αντίθετα σιωπά επιδεικτικά. Φαίνεται να μην έχει γίνει αντιληπτό ότι ενδεχόμενη θέση σε ισχύ ρυθμίσεων όμοιων ή ανάλογων με αυτές, που περιλαμβάνει το υπόψη σχέδιο νόμου, είναι περισσότερο από βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε κατάρρευση του μονοπωλίου της ΟΠΑΠ. Υπενθυμίζουμε ότι από κοινοτική έποψη λόγος δικαιολογητικός του μονοπωλίου της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι η προστασία των καταναλωτών και η πάταξη της συναφούς με τα τυχερά παίγνια εγκληματικότητας μέσω της ελεγχόμενης ανάπτυξης του υπόψη τομέα, ο δε αυστηρός κρατικός έλεγχος επί της ΟΠΑΠ Α.Ε. δικαιολογεί τη συγκέντρωση της εν λόγω δραστηριότητας σε έναν μόνον φορέα, αν όχι αποτελεί προσφορότερο τρόπο για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών. Μ αυτό το δεδομένο, είναι αυτονόητο ότι καταρχάς δεν μπορεί να γίνεται λόγος για μονοπώλιο σε μέρος μόνον της αγοράς, και μάλιστα για παιχνίδια και πολιτική ανάπτυξης αυτών πολύ πιο ήπια από άποψη εξάρτησης και απειλούμενων δυσμενών οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών σε σχέση με αυτά στα οποία αφορά το υπόψη σχέδιο νόμου, δηλαδή τα VLTS (τυχερά παιχνίδια που διενεργούνται μέσω παιγνιομηχανημάτων) περαιτέρω δεν νοείται εν γένει η επίκληση δικαιολογητικών του μονοπωλίου λόγων σε μια αγορά που κατά τα λοιπά παρουσιάζει την εικόνα καζίνο. Εν ολίγοις, η εταιρεία με την ανοχή της διοίκησής της οδηγείται με μαθηματική
ακρίβεια σε απώλεια του δικαιώματος μονοπωλιακής εκμετάλλευσης ακόμη και των τυχερών παιχνιδιών, που διεξάγει και διαχειρίζεται σήμερα, εν όψει ιδίως της ήδη εκκρεμούς ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπόθεσης μετά από παραπομπή προδικαστικών ερωτημάτων από το Συμβούλιο της Επικρατείας σχετικά με τη συμβατότητα του μονοπωλίου της ΟΠΑΠ Α.Ε. με το κοινοτικό δίκαιο (αιτήσεις ακύρωσης Stanley-Bet, Sporting-Bet, William Hill). Συναφώς, όπως πιθανώς θα γνωρίζετε, σύμφωνα με τη εν ισχύ σύμβασή του με την ΟΠΑΠ, το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει αναφορικά με κάθε νέο τυχερό παιχνίδι, η διεξαγωγή του οποίου τυχόν επιτραπεί από το νόμο, όπως εν προκειμένω, να απευθύνει στην ΟΠΑΠ Α.Ε. πρόταση για την ανάληψη της διεξαγωγής και εν γένει διαχείρισής του και μόνον εφόσον η τελευταία αρνηθεί ρητώς ή σιωπηρώς, να αναθέσει τη διαχείρισή του σε τρίτον. Σημειωτέον ότι το «στοίχημα», που σύμφωνα με το υπόψη σχέδιο νόμου αποτελεί τυχερό παιχνίδι που καταλαμβάνεται από το πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεών του, συγκαταλέγεται μεταξύ των παιχνιδιών, που διαχειρίζεται ήδη η ΟΠΑΠ υπό καθεστώς μονοπωλίου, σύμφωνα το ισχύον ακόμη και σήμερα οικείο νομικό πλαίσιο και την από 15-12-2000 σύμβασή της με το Ελληνικό Δημόσιο, η οποία λήγει το 2020, και το οποίο («στοίχημα») η ΟΠΑΠ, όπως και κάθε άλλο παιχνίδι που διαχειρίζεται δυνάμει της ανωτέρω σύμβασης, μπορεί να διεξάγει με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία. Λυπούμαστε να διαπιστώνουμε ότι η διοίκηση της εταιρείας, επί ζημία τόσο των μετόχων όσο και του δικτύου των πρακτόρων, δεν έπραξε, τίποτε, για να προασπίσει τα νόμιμα αυτά δικαιώματα της ΟΠΑΠ. Είστε άραγε ενήμεροι για τα σχέδια της διοίκησης του Οργανισμού; Πολλώ δε μάλλον είστε σύμφωνοι με την πολιτική απεμπόλησης νομίμων δικαιωμάτων της εταιρείας, που συνεπάγονται αν μη τι άλλο, σημαντική απομείωση των κερδών της και πλήρη απαξίωση της μέχρι σήμερα ισχυρότατης σε διεθνές επίπεδο θέσης της στην αγορά των τυχερών παιχνιδιών; 2. Παράνομος τζόγος Όπως πιθανώς να γνωρίζετε, η ΟΠΑΠ χάνει ετησίως περί τα 4 δις έσοδα από τον παράνομο στοιχηματισμό, ο οποίος δρα ανεξέλεγκτα στη χώρα. Η ολιγωρία τόσο του κράτους όσο και της διοίκησης της ΟΠΑΠ στο ζήτημα αυτό είναι πρωτοφανής, Λύσεις υπάρχουν, απλώς είτε αυτές δεν υιοθετούνται από το νομοθέτη είτε δεν εφαρμόζονται ενώ έχουν θεσμοθετηθεί. Για παράδειγμα, το ισχύον νομικό πλαίσιο επιφυλάσσει στην ΟΠΑΠ ρόλο
θεματοφύλακα του μονοπωλίου, καθώς είναι επιφορτισμένη με ευρύτατες ελεγκτικές αρμοδιότητες και εξουσίες αναφορικά με την πάταξη του παράνομου τζόγου. Προς το σκοπό αυτό έχει συσταθεί και λειτουργεί στην ΟΠΑΠ ειδική επιτροπή, η Επιτροπή Αντιμετώπισης Παράνομου και Αντικανονικού Στοιχηματισμού, η οποία είναι στελεχωμένη από στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας και της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων και η οποία ως εκ τούτου δυνητικά είναι σε θέση να προσφέρει ουσιαστική συνδρομή στην πολιτεία για την πάταξη του παράνομου τζόγου και της συναφούς με αυτόν εγκληματικότητας. Ωστόσο, η δράση της εν λόγω Επιτροπής όλα αυτά τα χρόνια είναι ανάξια λόγου. Αυτό, εξάλλου, αποδεικνύεται περίτρανα από το γεγονός ότι ο τζίρος από τον παράνομο στοιχηματισμό στη χώρα μας ανέρχεται στα 4 δις ευρώ ετησίως, όσο περίπου και ο τζίρος της ΟΠΑΠ. Δεν πρέπει, βέβαια, να παραγνωρίσουμε ότι το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης ανήκει στο νομοθέτη. Μόλις το 2010 με το σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση της αγοράς των παιχνιδιών προκρίθηκε από το νομοθέτη η πολύ απλή λύση της νομοθετικής απαγόρευσης της διευκόλυνσης από μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων και των εταιρειών παροχής υπηρεσιών διαδικτύου συναλλαγών, που αφορούν στον παράνομο στοιχηματισμό 3. Εφαρμογή της σύμβασης Ήδη από τα τέλη του προηγούμενου έτους δόθηκε οριστική απάντηση διά της νομοθετικής οδού στο ζήτημα της εγκυρότητας και νομιμότητας των ατομικών συμβάσεων μεταξύ των πρακτόρων και της Ο.Π.Α.Π. Α.Ε. Πιο συγκεκριμένα, με τη διάταξη του άρθρου 47, παρ. 2 του Ν. 3905/2010 διαπιστώθηκε ρητά και απερίφραστα η νομιμότητα και εγκυρότητα των εν λόγω συμβάσεων, οι οποίες σημειωτέον έχουν υπογραφεί και δεσμεύουν τα μέρη ήδη από τα τέλη του 2009. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει πλέον κανένας λόγος για την έστω και προσχηματική από μέρους της ΟΠΑΠ άρνηση της εφαρμογής των όρων των εν λόγω συμβάσεων. Η Π.Ο.Ε.Π.Π.Π., παρότι είχε εξαρχής εκφράσει την πεποίθησή της για την πλήρη ισχύ και νομιμότητα των συμβάσεων, έδειξε μεγάλη διαλλακτικότητα μέχρι σήμερα, ελπίζοντας ότι στο πλαίσιο της καλής συνεργασίας με τους αντισυμβαλλόμενους πράκτορες η ΟΠΑΠ θα συμμορφωνόταν αργά ή γρήγορα με τις συμβατικές τις υποχρεώσεις. Ωστόσο, προς έκπληξή μας βλέπουμε ότι η διοίκηση της ΟΠΑΠ αρνείται συστηματικά να συμμορφωθεί με τις συμβατικές δεσμεύσεις, που έχει αναλάβει η εταιρεία, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα στον κλάδο των πρακτόρων, ιδίως με το ζήτημα των μεταβιβάσεων των πρακτορείων και της καταβολής στους πράκοτρες του 35% του
τηλεπικοινωνιακού κόστους, και όχι μόνον. Πολλώ δε μάλλον, η άρνησή αυτή της διοίκησης δεν είναι αποδεκτή υπό οποιαδήποτε νομική ερμηνεία ή παραδοχή, στο βαθμό που εφαρμόζει τους επιμέρους όρους των εν λόγω συμβάσεων επιλεκτικά και κατά το δοκούν, καταφεύγοντας ενίοτε και σε άνιση μεταχείριση μεταξύ των πρακτόρων. Πράγματι, μας προκαλεί έκπληξη και μας προβληματίζει η αδιαφορία της διοίκησης της εταιρείας για τα προβλήματα που δημιουργεί η απαράδεκτη αυτή πρακτική στην εύρυθμη λειτουργία του αποκλειστικού δικτύου διάθεσης των παιχνιδιών της. Ιδίως, η αναξιοπιστία και ανακολουθία του Οργανισμού στο θέμα του 35% του τηλεπικοινωνιακού κόστους και στα θέματα ασφαλείας των πρακτορείων και η κωλυσιεργία στο ζήτημα των μεταβιβάσεων έχουν φέρει το δίκτυο σε αναβρασμό, και από την στιγμή που δεν εφαρμόζεται η σύμβαση, τίποτε δεν εγγυάται ότι το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της εταιρείας, δηλαδή τα πρακτορεία, θα υπάρχει και αύριο. Το δίκτυο που σήμερα αξίζει δις, ενδεχομένως του χρόνου να ανήκει αλλού. Εν όψει των παραπάνω, σας καλούμε να αναλογιστείτε ποια θα είναι η αξία της ΟΠΑΠ χωρίς το δίκτυο των πρακτορείων της, η βιωσιμότητα του οποίου διαφαίνεται αμφίβολη υπό συνθήκες έντονης οικονομικής ύφεσης, αν η πολιτική αυτή της διοίκησης της εταιρείας συνεχιστεί. 4. Ενίσχυση της θέσης της ΟΠΑΠ Απευθυνόμενοι στους εκπροσώπους του Ελληνικού Δημοσίου, αντιλαμβανόμενοι το δύσκολο έργο, που καλείται να φέρει εις πέρας η ελληνική κυβέρνηση δεδομένης της παρούσας οικονομικής συγκυρίας, θα θέλαμε να επαναλάβουμε αυτό που σειρά έγκριτων οικονομικών αναλυτών έχει υποστηρίξει, ότι δηλαδή, αντίθετα με την πολιτική της απαξίωσης της ΟΠΑΠ που φαίνεται ν ακολουθείται μέσω του ανοίγματος της αγοράς των τυχερών παιχνιδιών και της πώλησης της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου, η αύξηση των φορολογικών και λοιπών εσόδων του κράτους από το τζόγο θα μπορούσε να διασφαλιστεί μέσω της ενίσχυσης της θέσης της ΟΠΑΠ, με την διατήρηση και επέκταση του μονοπωλιακού της δικαιώματος, γεγονός που θα ανέβαζε στα ύψη την αξία των μετοχών
της, άρα και την αξία της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου σε αυτήν ως μετόχου. Εξάλλου, πρόκειται για μια εταιρεία η οποία εδώ και πλέον των εξήντα ετών διαχειρίζεται εξ ολοκλήρου και αποτελεσματικά, με αξιοπιστία και κοινωνική ευθύνη τα τυχερά παιχνίδια στην Ελλάδα. 5. Η ΟΠΑΠ στο διαδίκτυο Αναφορικά με την σχεδιαζόμενη από την ΟΠΑΠ εισαγωγή των ατομικών καρτών, με τις οποίες θα μπορούν οι παίκτες να παίζουν τα παιχνίδια της εταιρείας μέσω διαδικτύου, από απόσταση χωρίς να απαιτείται η φυσική τους παρουσία στα πρακτορεία, η ΠΟΕΠΠΠ έχει εξαρχής εκφράσει τις επιφυλάξεις και τις ανησυχίες της για τις συνέπειες, που μπορεί να έχει αυτή η πολιτική ανάπτυξης των παιχνιδιών. Ο τρόπος που η διοίκηση βλέπει την εμπλοκή της ΟΠΑΠ στο διαδίκτυο είναι εσφαλμένη, και θα έχει τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα. Οι πράκτορες, δεν πρόκειται ποτέ να δεχτούν να γίνουν πωλητές ιντερνετικών καρτών. Οι πράκτορες δεν θα συμβάλλουν σε μια καταστροφική επιλογή που αντί να αυξήσει το πελατειακό κοινό του Οργανισμού και κατ επέκταση και τα κέρδη της εταιρείας, θα οδηγήσει σε απώλεια πελατείας όχι μόνον για το δίκτυο των πρακτόρων, αλλά και για την ίδια την ΟΠΑΠ. Η αμεσότητα της σχέσης παίκτη και πράκτορα, το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα της ΟΠΑΠ, σταδιακά θα εκλείψει, δηλαδή τα πρακτορεία, ο ρόλος των πρακτορείων, του σήματος κατατεθέν της ΟΠΑΠ, θα υποβαθμιστεί, με αποτέλεσμα οι πάλαι ποτέ πελάτες της ΟΠΑΠ εξοικειωμένοι, πια, με το διαδίκτυο να απορροφώνται και από άλλους φορείς, που θα δραστηριοποιούνται νομίμως ή παρανόμως στο διαδικτυακό τζόγο.