Τ.Ε.Ι. Πειραιά Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Λογιστική και Χρηματοοικονομική 2. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Ειδικά θέματα Δικαίου Δρ. Μυλωνόπουλος Δ. Καθηγητής Διεθνές Δίκαιο Κοινοτικό Δίκαιο Εσωτερικό Δίκαιο Διεθνές Δίκαιο ή Διακρατικό Δίκαιο ή Διαπολιτειακό Δίκαιο ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 3 1
Διεθνές Δίκαιο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 4 Κράτη Υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου Πολιτείες περιορισμένης δικαιοπρακτικής ικανότητας Υποκείμενα μη πολιτειακού ή αμφίβολου πολιτειακού χαρακτήρα Το άτομο σε εξαιρετικές περιπτώσεις ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 5 Διεθνές / Εσωτερικό Δίκαιο Δυαδισμός Μονισμός Ισοδύναμα Ανεξάρτητα νομικά συστήματα Υπεροχή του εσωτερικού δικαίου Ενιαία έννομη τάξη Υπεροχή του διεθνούς δικαίου ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 6 2
Ελληνικό Σύνταγμα Άρθρο 2 παρ. 2 Άρθρο 28 παρ. 1 Άρθρο 5 παρ. 2 Πληθώρα άλλων διατάξεων ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 7 Διεθνείς Συνθήκες Κύριες Διεθνές Έθιμο ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ Επιβοηθητικές Αρχές του Δικαίου Νομολογία Διεθνών Δικαστηρίων Διδασκαλία διακεκριμένων διεθνολόγων ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 8 Ικανότητα συνομολόγησης συνθηκών Υποχρεωτικός χαρακτήρας των συνθηκών Σύμπτωση βουλήσεων των μερών Διεθνής Συνθήκη Τύπος των συνθηκών ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 9 3
Αριθμός συμβαλλομένων Διμερείς Πολυμερείς Διάκριση των Διεθνών Συνθηκών Περιεχόμενο Συνθήκες συμβόλαια Συνθήκες Νόμοι Διαδικασία συνομολόγησης Επίσημες συνθήκες Απλοποιημένες συνθήκες ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 10 Συνομολόγηση Δ.Σ. Επικύρωση Διαπραγμάτευση Υπογραφή ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 11 Προσχώρηση σε ΔΣ Κλειστές Ανοικτές ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 12 4
Ανοικτές Κλειστές ΣΥΝΘΗΚΕΣ Συμβόλαια Νόμοι ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 13 Το κείμενο της Συνθήκης Προοίμιο Κύριες διατάξεις Τελικές διατάξεις ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 14 Διμερείς Εθνικές γλώσσες Τρίτη γλώσσα Γλώσσα των Διεθνών Συνθηκών Αραβική Αγγλική Πολυμερείς Γαλλική Ισπανική Κινεζική Ρωσική ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 15 5
Διεθνής συνθήκη Θεσμική δομή Υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου Ιδία βούληση Διεθνείς Οργανισμοί Εκούσιος χαρακτήρας Συνεχής δραστηριότητα Σκοπός ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 16 Ανάλογα με την οντότητα Κυβερνητικοί Μη κυβερνητικοί Ανάλογα με το γεωγραφικό χώρο Παγκόσμιοι Περιφερειακοί Διακρίσεις Δ.Ο. Ανάλογα με την αρμοδιότητα Γενικοί Ειδικοί Ανάλογα με το σκοπό Συνεργασίας Διαχείρισης Απλοί Ανάλογα με την εξουσία Υπερεθνικοί ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 17 Ως προς τη σύνθεση Πλήρη Περιορισμένα Όργανα των Δ.Ο. Ως προς τη θέσπισή τους Κύρια Βοηθητικά Ως προς τη φύση τους Διοικητικά Τεχνικά ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 18 6
Αρχές λειτουργίας της διεθνούς κοινότητας της κυριαρχίας της ειρηνικής επίλυσης των διεθνών διαφορών της αυτοδιάθεσης των λαών της τήρησης των διεθνών συνθηκών της απαγόρευσης χρήσης βίας της συνεργασίας των κρατών ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 19 Διμερείς διαπραγματεύσεις Διπλωματικά ή πολιτικά μέσα Ερευνητικές επιτροπές Μεσολάβηση Μηχανισμοί επίλυσης διεθνών διαφορών Συνδιαλλαγή Διαιτησία Δικαστικά μέσα Δικαστική επίλυση ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 20 Χάρτης του Ατλαντικού, (1941) ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο Διακήρυξη των Η.Ε. (1/1/1942) ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο, Κίνα Οι εξελίξεις προς τον ΟΗΕ Διακήρυξη της Μόσχας, (30/10/1943) Διάσκεψη του Dumbarton Oaks (Αυγ-Οκτ 1944) ΗΠΑ, ΕΣΣΔ, ΗΝ. Βασίλειο, Κίνα ΗΠΑ, ΕΣΣΔ, Ην. Βασίλειο, Κίνα Διάσκεψη στη Γιάλτα, (Φεβρ. 1945) ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο Συνδιάσκεψη στον Άγιο Φραγκίσκο, ΗΠΑ, (26 Ιουνίου 1945) Χάρτης των Η.Ε. / 50 κράτη ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 21 7
Σκοπός ΟΗΕ Η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας Η ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 22 Συμμετοχή στον ΟΗΕ Πλήρες μέλος Παρατηρητής Κράτη Εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα Διακυβερνητικοί Οργανισμοί ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 23 Φιλειρηνικό Κράτος Διατεθειμένο να δεσμευτεί Προϋποθέσεις συμμετοχής στον ΟΗΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 24 8
Πρόταση του Σ.Α. (veto) Διαδικασία εισδοχής Απόφαση της Γ.Σ. (2/3/ των ψήφων) ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 25 Γενική Συνέλευση συστάσεις Συμβούλιο Ασφαλείας δεσμευτικές αποφάσεις Όργανα του ΟΗΕ Οικονομικό & Κοινωνικό Συμβούλιο Συμβούλιο Κηδεμονίας παρακολούθηση μελέτη διεθνών προβλημάτων διοίκηση αποικιακών εδαφών Διεθνές Δικαστήριο δικάζει διεθνείς διαφορές νομικού χαρακτήρα Γραμματεία διοικητικό όργανο ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 26 Το αντιπροσωπευτικό τερο όργανο Γενική Συνέλευση Κάθε κράτος διαθέτει μια ψήφο Σύνοδοι Επιτροπές Έκτακτες Τακτικές Ειδικές επείγουσες Πολιτικής & Ασφάλειας Οικονομικών θεμάτων Κοινωνικών θεμάτων Αποαποικιοποίησης Προϋπολογισμού Νομική Ειδική Πολιτική ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. Επιτροπή 27 9
Κίνα 15 κράτη-μέλη Γαλλία 5 μόνιμα μέλη (veto) Ρωσία Συμβούλιο Ασφαλείας Πλειοψηφία 9 μελών (5 μόνιμα μέλη) ΗΠΑ Εκτελεστικό όργανο του ΟΗΕ Ην. Βασίλειο Δεσμευτικός χαρακτήρας ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 28 Ανύψωση του βιοτικού επιπέδου Οικονομικό & Κοινωνικό Συμβούλιο Σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων Λύση διεθνών προβλημάτων ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 29 Να συμβάλλει στην πολιτική ανάπτυξη των υπό κηδεμονία εδαφών & Συμβούλιο Κηδεμονιών Να συμβάλλει στην εξέλιξη προς την αυτοδιοίκηση ή την ανεξαρτησίας ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 30 10
Διεθνής δικαιοδοτικός οργανισμός Διεθνές Δικαστήριο Ανεξάρτητοι δικαστές-διεθνείς 15 μέλη για θητεία 9 ετών Από κράτη-μέλη ΟΗΕ Προσφυγή Από μη μέλη υπό προϋποθέσεις Συνυποσχετικό ή διεθνής σύμβαση ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 31 Διοικητικός μηχανισμός Γραμματεία Διεθνής υπαλληλία ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 32 Γενικός Γραμματέας Εκλέγεται από τη Γ.Σ. με πρόταση του Σ.Α. για 5 χρόνια Ανώτατος διοικητικός υπάλληλος με ευρύτατο πολιτικό ρόλο ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 33 11
Δίκαιο στο θαλάσσιο χώρο Ναυτικό Δίκαιο Δίκαιο της θάλασσας Σύγχρονο Δίκαιο της θάλασσας Δ.Σ. 1982 Montego Βay Jamaica Έναρξη ισχύος 16-11-1994 Ν. 2321/1995 (ΦΕΚ 136/Α) Θαλάσσιες ζώνες Π Α Ρ Ά Κ Τ Ι Ο Γραμμή βάσης Αιγιαλίτιδα Ζώνη 12 ν.μ. Συνορεύουσα Ζώνη 24 ν.μ. Α.Ο.Ζ. 200 ν.μ. Διεθνή ύδατα Κ Ρ Α Τ Ο Σ Υ Φ Α Λ Ο Κ Ρ Η Π Ι Δ Α Διεθνής βυθός ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 12
Έδρα: Γενεύη, 1919 Γενική Διάσκεψη Διοικητικό Συμβούλιο (αντιπροσώπων κρατών-μελών) Διεθνές Γραφείο Εργασίας ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. Η καθιέρωση ομοιόμορφων κοινωνικών κριτηρίων εργασίας με βάση τις διεθνείς συναφείς συμβάσεις Συστάσεις προς κυβερνήσεις προκειμένου να συμπληρωθούν διάφορα εργατικά νομοθετικά κενά, Υποβολή σχεδίων εργατικών συμβάσεων ενιαίων κριτηρίων για την αναβάθμιση του εργατικού δικαίου διεθνώς. ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 13
ΔΟΕ Βασικές αρχές Ελευθερία συνεταιρίζεσθαι Συλλογική διαπραγμάτευση Εξάλειψη αναγκαστικής εργασίας Κατάργηση παιδικής εργασίας Εξάλειψη διάκρισης στην απασχόληση Το κυριότερο όργανο της ΔΟΕ: Συγκέντρωση και διανομή πληροφοριών σχετικά με τα διάφορα εργατικά καθεστώτα Συνδρομή στις κυβερνήσεις, (εφόσον το ζητήσουν), στην κατάρτιση νομοσχεδίων ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. Εκπόνηση μελετών και ερευνών εργατικού χαρακτήρα. Έκδοση επεξηγηματικών δημοσιευμάτων σε θέματα εργασίας. Συγκέντρωση στοιχείων και παροχή πληροφοριών περί των διεθνών κανονισμών εργασίας, ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. 14
ΟΟΣΑ Συμβούλιο Επιτροπές Γραμματεία επιτροπή απασχόλησης, εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων Ομάδα εργασίας για την απασχόληση Ομάδα εργασίας για τη μετανάστευση Ομάδα εργασίας για την κοινωνική πολιτική ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ Μυλωνόπουλος Δημ. Κοινοτικό Δίκαιο Εσωτερικό Δίκαιο Ευρωπαϊσμός Ευρωσκεπτικισμός Οι συνθήκες: θεμέλιο μιας θεσμοθετημένης συνεργασίας 1952 Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα 1958 Συνθήκες της Ρώμης: Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (EURATOM) 2009 Συνθήκη της Λισαβόνας 1987 Ευρωπαϊκή Ενιαία Πράξη: Ενιαία Αγορά 2003 Συνθήκη της Νίκαιας 1999 Συνθήκη του Άμστερνταμ 1993 Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Mάαστριχτ 15
Ενιαία οικονομική πολιτική Ενιαία αμυντική πολιτική Ενιαία κυβέρνηση ΟΜΟΣΠΟΝΔΟΠΟΙΗΣΗ Ενιαία εξωτερική πολιτική Ομοσπονδιακό σύστημα Νεολειτουργισμός Νεότερες εξελίξεις ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Διακυβερνητισμός Θεωρία της αλληλεξάρτησης Νεολειτουργισμός Εκχείλιση (spill over) Λειτουργική εκχείλιση καθώς οι σύγχρονες οικονομίες είναι αλληλένδετες, η ολοκλήρωση ενός τομέα ασκεί πιέσεις για την ολοκλήρωση συναφών τομέων Πολιτική εκχείλιση η ολοκλήρωση σε οικονομικό επίπεδο επιδρά σε πολιτικό επίπεδο και οδηγεί τα κράτη σε επίπεδα δραστηριότητας που υπερβαίνουν τις οντότητές τους και σε υπερεθνικό επίπεδο λήψης αποφάσεων 16
Διακυβερνητισμός Θεωρία των Διεθνών Σχέσεων Ρεαλισμός Κράτη Κύριοι δρώντες Τομείς υψηλής πολιτικής Εξωτερική πολιτική Πολιτική ασφάλειας και άμυνας Θεωρία αλληλεξάρτησης Η διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης επηρεάζεται Από την παγκοσμιοποίηση Νεότερες εξελίξεις Ιστορικός θεσμισμός Η πολιτική δράση αναπτύσσεται σε πολυεπίπεδο σύστημα Νεοθεσμική προσέγγιση Θεσμισμός ορθολογικής επιλογής Κοινωνιολογικός θεσμισμός Ενεργός συμμετοχή κρατών μελών εκχωρώντας εξουσίες στην Ε.Ε. Συμπεριφορά/κίνητρα/ στάσεις εργαζομένων Ε.Ε. επιδρούν στη διαδικασία ολοκλήρωσης Προσέγγιση των δικτύων πολιτικών Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε. Ομάδες συμφερόντων 17
Ευρωπαϊκή Ένωση Ολοκλήρωση διεύρυνση εμβάθυνση Υπερεθνική Διακυβερνητική Δυναμική ολοκλήρωση Οικειοθελής παραχώρηση αρμοδιοτήτων εθνικής κυριαρχίας Ελεγχόμενη ολοκλήρωση Διακυβερνητισμός Κρατικό συμφέρον Κοινοτικό συμφέρον ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ κυριαρχία Λήψη αποφάσεων από το κράτος διακυβερνητισμός Κρατική συνεργασία υπό έλεγχο υπερεθνικότητα ολοκλήρωση απώλεια εθνικής κυριαρχίας Κοινοτικό Δίκαιο Πρωτογενές Παράγωγο Συνθήκη της Λισαβόνας Συνθήκη για την Ε.Ε. Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε. Κανονισμός Οδηγία Απόφαση Σύσταση Γνώμη L C EE 18
Συμβούλιο Ε.Ε. κράτη-μέλη Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοπολίτες Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευρωπαϊκό συμφέρον Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συμβούλιο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Ε.Ε. Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Δικαστήριο της Ε.Ε. Επιτροπή των Περιφερειών Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή Ευρωπαϊκή Ένωση Κοινωνικός διάλογος Διμερείς συλλογικές διαπραγματεύσεις εργοδοτών / εργαζομένων Θεσμοθετημένη διαβούλευση στην επεξεργασία νομοσχεδίων Επαφές κοινωνικών εταίρων και κράτους 19
Γ.Δ. απασχόλησης, κοινωνικών υποθέσεων και ίσων ευκαιριών Περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας Ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων Συντονισμός των καθεστώτων κοινωνικής ασφάλισης Κοινωνική ένταξη και κατάργηση των διακρίσεων Καλύτερες συνθήκες εργασίας, Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών Ρόλος συμβουλευτικός Εκπροσώπηση του κράτους Εκπροσώπηση της «κοινωνίας των πολιτών» Εκπροσώπηση εργοδοτών και εργαζομένων, δηλ. οι «κοινωνικοί εταίροι», Εκπροσώπηση άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων όπως: γεωργία, εμπόριο, μεταφορές, βιοτεχνία, ελεύθερα επαγγέλματα, ασφαλιστικοί οργανισμοί, συνεταιρισμοί, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σύλλογοι προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος. Ομάδα των Εργοδοτών (Ομάδα Ι) από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα της βιομηχανίας, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τα εμπορικά επιμελητήρια, το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, τον τραπεζικό και τον ασφαλιστικό κλάδο, τις μεταφορές και τη γεωργία. Ομάδα των Εργαζομένων (Ομάδα ΙΙ) αντιπροσωπεύει όλες τις κατηγορίες εργαζομένων, από τους εργάτες ως τα διευθυντικά στελέχη. Τα μέλη της προέρχονται από τις εθνικές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Ευρύ φάσμα συμφερόντων (Ομάδα ΙΙΙ) ΜΚΟ, οργανώσεις αγροτών, μικρές επιχειρήσεις, βιοτέχνες και επαγγελματίες, συνεταιρισμοί και μη κερδοσκοπικές ενώσεις, οργανώσεις καταναλωτών και προστασίας του περιβάλλοντος, η επιστημονική και πανεπιστημιακή κοινότητα και ενώσεις που εκπροσωπούν την οικογένεια, τις γυναίκες, τα άτομα με αναπηρίες κ.λπ. 20
Συνεργασία : Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ισότητας Ευκαιριών + εθνικές διοικητικές υπηρεσίες Στόχος : προώθηση της δημιουργίας ενός δικτύου ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παροχή πληροφοριών διενέργεια συγκριτικών ερευνών για τις πολιτικές απασχόλησης και τις τάσεις της αγοράς εργασίας Δημιουργία με πρωτοβουλία της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Λειτουργούν μέσα σε υφιστάμενους οργανισμούς (Επιμελητήρια, Συνδέσμους Βιομηχανιών κ.λπ.) Στόχος η υποστήριξη των επιχειρήσεων. Ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων ελευθερία εγκατάστασης / αναγνώρισης διπλωμάτων ελευθερία παροχής υπηρεσιών ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων 21
Εσωτερικές υποθέσεις δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις αστυνομική / δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις κοινή μεταχείριση υπηκόων τρίτων χωρών Κοινωνική Πολιτική στρατηγική απασχόλησης ασφάλεια / υγεία στο χώρο εργασίας Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Απασχόλησης καταπολέμηση κοινωνικού αποκλεισμού εκπαίδευση / κατάρτιση ισότητα ευκαιριών ανδρών / γυναικών κοινωνική προστασία 22