Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας Σχολικό έτος 2012-13 Εκπαιδευτικός: Αντωνογιάννη Βασιλική Τάξη: Β Εισαγωγή Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων» Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2012-2013, οι μαθητές της Β τάξης του σχολείου μας και βοηθό τη δασκάλα της Μελέτης του Περιβάλλοντος Αντωνογιάννη Βασιλική ασχολήθηκαν με το πρόγραμμα «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων». Το πρόγραμμα διήρκησε 10 περίπου ώρες. Ο αριθμός των μαθητών που συμμετείχε είναι 23, από τους οποίους οι 12 ήταν αγόρια και οι 11 κορίτσια. Η επιλογή του θέματος έγινε με σκοπό την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών, την απόκτηση της ικανότητας να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να τα ονοματίζουν, να καταλαβαίνουν τι κρύβεται πίσω από αυτά, να τα εκφράζουν καλύτερα και να κατανοούν τα συναισθήματα του άλλου. Τα υποθέματα που προσεγγίστηκαν είναι τα εξής: 1. Εγώ και ο εαυτός μου. 2. Εγώ κι οι άλλοι. 3. Αναγνωρίζω κι εκφράζω τα συναισθήματά μου. 4. Διαχειρίζομαι τα συναισθήματά μου. Οι παιδαγωγικοί στόχοι του παραπάνω προγράμματος είναι οι ακόλουθοι: 1. Να κατανοήσουν οι μαθητές την καθολικότητα των συναισθημάτων. 2. Να μάθουν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους. 3. Να αναπτύξουν δεξιότητες ώστε να εκφράζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. 4. Να κατανοήσουν ότι η συμπεριφορά τους επηρεάζει τα συναισθήματα των άλλων. Η μεθοδολογία που εφαρμόστηκε είναι η βιωματική μάθηση βασιζόμενη σε ενεργητικές και συμμετοχικές τεχνικές, όπως καταιγισμός ιδεών, δραματοποίηση, παιχνίδια ρόλων και ζωγραφική. Το πρόγραμμα συνδέεται με αντίστοιχα γνωστικά αντικείμενα της Γλώσσας, της Μουσικής, των Εικαστικών, του «Εμείς και ο κόσμος» και της Θεατρικής αγωγής.
Χρονική Εξέλιξη του προγράμματος 1 η ώρα Συζήτηση στην τάξη σχετικά με τα συναισθήματα. Αναφορά των συναισθημάτων που γνωρίζουν και καταγραφή τους στον πίνακα. Διαχωρισμός σε ευχάριστα και δυσάρεστα. Κάθε παιδί πήρε από ένα βιβλίο σχετικό με κάποιο συναίσθημα με σκοπό να το διαβάσει στο σπίτι και να το παρουσιάσει στην τάξη. 2 ο δίωρο Παρουσίαση των βιβλίων από τους μαθητές. Συζήτηση γύρω από αυτά. (ποια συναισθήματα γνώριζαν, ποια όχι, ποια έχουν νιώσει, πότε κτλ.) 4 η ώρα Συνεχίζεται η παρουσίαση των βιβλίων από τους μαθητές. Κάθε ένα από τα συναισθήματα που αναφέρουν τα γράφουμε στον πίνακα. Στη συνέχεια κατασκευάζουμε τη μαργαρίτα των συναισθημάτων, όπου στο κέντρο το κάθε παιδί γράφει το όνομά του με τη φωτογραφία του ή μια ζωγραφιά του εαυτού του και σε κάθε πέταλο γράφει εκείνα τα συναισθήματα που το αντιπροσωπεύουν περισσότερο ή νιώθει συχνότερα. 5 η ώρα Τους δίνεται μία φωτοτυπία στην οποία από τη μία στήλη έχει προσωπάκια κι από την άλλη τα συναισθήματα που εκφράζουν και κάνουν τις αντιστοιχίες. 6 η ώρα Τους δίνεται φωτοτυπία όπου καταγράφονται διάφορα συναισθήματα και ζωγραφίζουν αντίστοιχα προσωπάκια.
7 η ώρα ΘΥΜΟΣ Συμπληρώνω τη φράση: Όταν θυμώνω Στο θυμό ταιριάζει το χρώμα. Συζητώ στην τάξη: Γιατί θυμώνουμε στο σχολείο και πώς αντιμετωπίζονται καλύτερα τα προβλήματα. Ζωγραφίζω τον εαυτό μου θυμωμένο
8 η ώρα ΦΟΒΟΣ Συμπληρώνω τη φράση: Όταν φοβάμαι Στο φόβο ταιριάζει το χρώμα. Συζητώ στην τάξη: Τι φοβάμαι και πώς να το ξεπεράσω. Ζωγραφίζω αυτό που φοβάμαι
9 η ώρα ΛΥΠΗ Γράφω μερικά πράγματα που μου προκαλούν λύπη: Στη λύπη ταιριάζει το χρώμα. Συζητώ στην τάξη: Πώς να αντιμετωπίσουμε πράγματα που μας προκαλούν έντονη λύπη. Προτάσεις:
10η ώρα ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ Γράφω τι δε μου αρέσει να μου κάνουν: Συζητώ στην τάξη: Από ποια σημάδια καταλαβαίνουμε πώς αισθάνονται οι άλλοι. Αξιολόγηση του προγράμματος Οι μαθητές συμμετείχαν με χαρά και ενθουσιασμό. Όλοι δήλωσαν επιθυμία να αναφέρουν περιστατικά από την καθημερινή τους ζωή καθώς και παλιότερες στιγμές που τα έκαναν να αισθανθούν χαρά, θυμό, λύπη, φόβο. Δυστυχώς ο περιορισμένος χρόνος δε μας επέτρεψε να ασχοληθούμε με περισσότερα συναισθήματα, παρόλο που οι μαθητές έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και προθυμία.