Παράγοντες για την ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα στοδήμορεθύμνης από τον Βαγγέλη Καπετανάκη, Γεωπόνο, Καθηγητή στη Σχολή Γεωπονίας και Τροφίμων και Πρόεδρο του Τ.Ε.Ι. Κρήτης
Οι κύριοι παράγοντες ( με έμφαση στη φυτική παραγωγή) Η διάθεση και διακίνηση των προϊόντων Οι Ανθρώπινοι Πόροι Οι φυσικοί πόροι Η παραγωγική διαδικασία Ηπροστιθέμενηαξία Η επιλογή των καλλιεργειών 2
Η διάθεση και διακίνηση των προϊόντων Σε ποιον θα πουλήσουμε, θα παράγουμε για τις ανάγκες/απαιτήσεις του; Εξαγωγικός προσανατολισμός ή μήπως προτεραιότητα στην τοπική διάθεση; Διάθεση κύρια στους ντόπιους καταναλωτές της Κρήτης/ της Χώρας και στον Τουρισμό. Το πρόβλημα των μικρών επιχειρήσεων και των διάσπαρτων αγρο-τεμαχίων. Το κόστος της διακίνησης εκτός Κρήτης/ Χώρας. Μετά από αυτά, νομοτέλεια είναι: Η παραγωγή στοχευμένων niche προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία. 3
Οι Ανθρώπινοι Πόροι Η διεκδίκηση δυναμικού από τον Τουρισμό. Η συμπληρωματικότητα απασχόλησης. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ/ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Η σύνθεση του δυναμικού για εκπαίδευση/κατάρτιση Το επιστημονικό δυναμικό του Δημόσιου Τομέα. Το επιστημονικό δυναμικό του Ιδιωτικού Τομέα. Οι Επαγγελματίες Αγρότες. Και οι Ετερο επαγγελματίες; 4Σχολή Γεωπονίας και Τρο.φίμων ΤΕΙ Κρήτης,
ΗΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ/ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ όλου του Ανθρώπινου Δυναμικού Οι ευκαιρίες Δια Βίου Μάθησης για τους Δήμους κ.ά. Η σύμπραξη των Δήμων με Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Η εξειδίκευση των γνώσεων του επιστημονικού δυναμικού γιαγενικάθέματαδιασφάλισηςποιότητας και για στοχευμένες δραστηριότητες της περιοχής. Η κουλτούρα ποιότητας και η κατάρτιση σκοπού, όλων των αγροτών (τωνεπαγγελματιώνκαιτων άλλων ). Στόχος: Η δημιουργία υπεύθυνων/ βιώσιμων Αγροτών Επιχειρηματιών. Υποχρεωτικές εκπαιδεύσεις (φυτοφάρμακα, δακοκτονία), άλλες εκπαιδεύσεις με βάση Επιχειρησιακό Σχέδιο. 5
Οι φυσικοί πόροι Τα εδάφη και το υδατικό δυναμικό Οι οικιστικές απαιτήσεις Οι απαιτήσεις του Τουρισμού Η άμεση ανάγκη για καθορισμό αντίστοιχων ζωνών και για προστασία της γεωργικής δραστηριότητας. Η αποτελεσματική αξιοποίηση των υδατικών πόρων σε όλες τις χρήσεις. Το περιβάλλον Ησημασίαγιατους ντόπιους και τον Τουρισμό Η χημική και οπτική ρύπανση Η ανάγκη για εποπτικές αρχές και πλαίσιο και η επιβολή μέτρων. Ρέθυμνο, 6
Η παραγωγική διαδικασία Προϊόντα με χημική και περιβαλλοντική ποιότητα. Πραγματική ποιότητα που πιστοποιείται και επιδεικνύεται. Η ταχύτερη δυνατή μετάβαση στη Βιολογική Γεωργία είναι μονόδρομος. Εν τω μεταξύ, πλήρης όδευση δια της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Καλλιεργειών. Στη μεταποίηση, σεκάθεπερίπτωσηiso 22 000. Σταδιακές προσαρμογές για την Κλιματική Αλλαγή. 7
Η προστιθέμενη αξία στα προϊόντα 1/2 Διασφάλιση Ποιότητας και Πιστοποιήσεις: Ως χαρακτηριστικά της ταυτότητας των προϊόντων (brandname) και της παραγωγικής διαδικασίας ή/ και Για συγκεκριμένους εμπορικούς στόχους (πχ. IFS). Ποιότητα Προϊόντος για τον καταναλωτή, αλλά και Ποιότητα Παραγωγικής Διαδικασίας για τον παραγωγό και το περιβάλλον. Η περιβαλλοντική ποιότητα των προϊόντων: Αποτύπωμα άνθρακα, αποτύπωμα νερού. 8
Η προστιθέμενη αξία στα προϊόντα 2/2 Προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ: Προσοχή! Τα κτηνοτροφικά προϊόντα της Κρήτης Η Κρητική Διατροφή Η συμμετοχή καταναλωτών στην παραγωγική διαδικασία. Μελέτη ΟΟΣΑ: «η Κρήτη μια Κοιλάδα Προϊόντων (Food Valley)», με πραγματικές επιχειρηματικές συμπράξεις σκοπού. Σχολή Γεωπονίας και Τροφίμων ΤΕΙ Κρήτης, 9
Η επιλογή των καλλιεργειών και των παραγωγικών κατευθύνσεων 1/2 Ηελιά Το ελαιόλαδο, η παραδοσιακή καλλιέργεια και η σημερινή αγορά: Θα πουλήσουμε ότι παράγουμε ή θα παράγουμε ότι μας ζητούν ; Ειδικές επώνυμες παρασκευές ελαιολάδου, τοπικός χαρακτήρας. Δραστική βελτίωση της καταπολέμησης του δάκου και της παραγωγικής διαδικασίας από τον ελαιώνα στη φιάλη. Οι θρούμπες και η ελαιόπαστα; Οι ζωοτροφές Η οινοπαραγωγή Ανάπτυξη μικρών οινοποιών Κρασιά του τόπου, για επισκέπτες Υψηλής ποιότητας. 10
Η επιλογή των καλλιεργειών και των παραγωγικών κατευθύνσεων 2/2 Τα ντόπια καρποφόρα (δεσπολιά, η ροδιά, η συκιά, η φραγκοσυκιά, ο λωτός κ.ά.) και υποτροπικά Τα λαχανικά Τα βότανα και τα αρωματικά (ντόπια είδη, πολλαπλασιαστικό υλικό, εμπειρία) Συνεργασία με ερευνητικούς/ εκπαιδευτικούς φορείς 11
Για την επέκταση της βιολογικής ελαιοκαλλιέργειας Ο κρίσιμος παράγοντας: Η πλήρης ενσωμάτωση της βιολογικής αντιμετώπισης του δάκου της ελιάς στην εθνική εκστρατεία της Δακοκτονίας. 12
Γενικότερο κρίσιμο ερώτημα Στα επόμενα λίγα χρόνια, ποια μπορούν να είναι τα χρηματοδοτικά εργαλεία για βιώσιμους αγρότες επιχειρηματίες; 13
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας 14