εγκαταστάσεις Αναβαθµίστε τη δορυφορική σας εγκατάσταση

εγκαταστάσεις Αναβαθµίστε τη δορυφορική σας εγκατάσταση Αναβαθµίστε τη δορυφορική σας εγκατάσταση εύκολα και γρήγορα Spaun SMS 5549 U, SMS 5589 U & SMS 9989 U εν είναι λίγα τα περιστατικά όπου σε µια υπάρχουσα κεντρική δορυφορική εγκατάσταση απαιτείται επέκτασή της, που θέλει είτε τη συµµετοχή περισσότερων χρηστών είτε τη λήψη περισσότερων δορυφόρων. Όµως ο πολυδιακόπτης που έχει χρησιµοποιηθεί δεν τηρεί τις νέες προδιαγραφές, µε αποτέλεσµα να απαιτείται η αντικατάστασή του, κάτι που επιβαρύνει τη συνολική δαπάνη. Το πρόβληµα αυτό έρχεται να λύσει η νέα σειρά πολυδιακοπτών της Spaun, η οποία χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητα επέκτασής της, τόσο σε διαδοχική όσο και σε παράλληλη σύνδεση. Σ ε αυτό το άρθρο θα σας παρουσιάσουµε µια σειρά από παραδείγµατα κεντρικών δορυφορικών εγκαταστάσεων, που απευθύνονται στη νέα σειρά πολυδιακοπτών της γερµανικής εταιρείας Spaun. Αυτό που κάνει τη συγκεκριµένη σειρά να ξεχωρίζει, είναι η δυνατότητα ευελιξίας που παρέχει σε σχέση µε µελλοντικές Γράφει ο Παναγιώτης Ψυχογιός ανάγκες επέκτασης που µπορεί να παρουσιασθούν από πλευράς ι- διοκτητών. Όπως ήδη γνωρίζετε, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου οι ι- διοκτήτες ζητούν επέκταση της εγκατάστασης, που µόλις ή πριν λίγο καιρό παραδώσατε, ζητώντας τη συµµετοχή περισσότερων 126 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2007

1 Επίγειο και δορυφορικό σήµα ενός δορυφόρου σε 4 χρήστες, απ τη διαδοχική σύνδεση δύο SMS 5549 πολυδιακοπτών. 2 Αν σε αυτούς προσθέσουµε δύο ακόµη πολυδιακόπτες µπορούµε να λαµβάνουµε έναν ακόµη δορυφόρο. χρηστών ή τη δυνατότητα λήψης περισσότερων δορυφόρων, ειδικά όταν κάποιοι πληροφορούνται ότι σε αυτούς υπάρχουν νέα, ανοικτά και ποιοτικά κανάλια. Μια τέτοια απαίτηση, τις περισσότερες φορές ισοδυναµεί µε αντικατάσταση του πολυδιακόπτη µε µεγαλύτερο (στην περίπτωση των περισσότερων χρηστών) ή µε την προσθήκη ενός δεύτερου (στην περίπτωση λήψης νέου δορυφόρου), οποίος θα συνδεθεί στις ί- διες γραµµές µε τον πρώτο, µέσω διακοπτών DiSEqC. Και οι δύο αυτές περιπτώσεις έχουν τα µειονεκτήµατά τους. Η πρώτη σηµαίνει περισσότερο κόστος λόγω αλλαγής πολυδιακόπτη, ενώ η δεύτερη, εκτός από το αναπόφευκτο επιπλέον κόστος χρειάζεται και περισσότερο χώρο. Λύσεις υπάρχουν σε κάθε περίπτωση, αλλά την καλύτερη έρχεται να τη δώσει η νέα σειρά πολυδιακοπτών της εταιρείας Spaun. Η αξιοπιστία των προϊόντων της γερµανικής Spaun είναι γνωστή και αποδεδειγµένη µέσα από την καθηµερινή χρήση τους. Αυτό ό- µως που κάνει τη συγκεκριµένη σειρά να διαφέρει είναι η ευελιξία της, µέσα από την οποία παρέχει δυνατότητα εύκολης και ά- µεσης επέκτασης, τόσο σε αριθµό παροχών, όσο και σε προσθήκη νέων δορυφόρων. Η σειρά απευθύνεται κυρίως σε µικρές ή µεσαίες κεντρικές δορυφορικές εγκαταστάσεις, των οποίων οι απαιτήσεις είναι υψηλή αξιοπιστία και εύκολη επέκταση ανά πάσα στιγµή. Για τις ανάγκες της δοκιµής χρησιµοποιήσαµε τα εξής υλικά: SMS 5549 U: Πολυδιακόπτης µε δυνατότητα διαµοιρασµού επίγειου και δορυφορικού σήµατος ενός δορυφόρου (5 εισόδους= 4 δορυφορικές + 1 επίγεια) σε τέσσερις χρήστες. SMS 5589 U: Πολυδιακόπτης µε δυνατότητα διαµοιρασµού επίγειου και δορυφορικού σήµατος ενός δορυφόρου (5 εισόδους= 4 δορυφορικές + 1 επίγεια) σε οκτώ χρήστες. SMS 9989 U: Πολυδιακόπτης µε δυνατότητα διαµοιρασµού επίγειου και δορυφορικού σήµατος δύο δορυφόρων (9 εισόδους= 8 δορυφορικές + 1 επίγεια) σε οκτώ χρήστες. SMR 210 F: ιακόπτης DiSEqC δύο προς ένα. SMR 410 F: ιακόπτης DiSEqC τέσσερα προς ένα. SMR 9210 F: ιακόπτης DiSEqC τέσσερα προς ένα, για χρήση µόνο µε τους πολυδιακόπτες SMS 9989U. Προβλήµατα και λύσεις Όλοι οι πολυδιακόπτες της Spaun είναι διαδοχικής σύνδεσης και αυτό από µόνο του τους δίνει ένα πλεονέκτηµα, αφού όπως γνωρίζουµε, µερικές φορές είναι προτιµότερο να χρησιµοποιούµε τέτοιους πολυδιακόπτες (cascade), παρά πολυδιακόπτες τύπου compact. O λόγος είναι πάρα πολύ απλός. Χρησιµοποιώντας 127

εγκαταστάσεις Αναβαθµίστε τη δορυφορική σας εγκατάσταση είναι µικρή, µιας και ακολουθεί τη λογική των tap off. Έτσι, για την ισοστάθµιση των δορυφορικών σηµάτων, η Spaun έχει µεριµνήσει ώστε κάθε έξοδος χρήστη των πολυδιακοπτών της, να παρέχει αυτόνοµη ρύθµιση στάθµης εξόδου από 0 έως 12dΒ. Πολύ σηµαντική είναι και η επίδραση της στάθµης του επίγειου σή- µατος στις δορυφορικές συχνότητες. Πολλές φορές, αφότου ολοκληρώσουµε µια εγκατάσταση, ανακαλύπτουµε πώς από αυτή λείπουν κάποιες δορυφορικές συχνότητες. Αυτό κατά βάση οφείλεται στην υψηλότερη, από ότι προβλέπεται, στάθµη επίγειου σήµατος στην είσοδο του πολυδιακόπτη, ώστε να καλυφθούν οι απώλειες που δηµιουργούνται από µεγάλα µήκη καλωδίων. Και σε αυτήν την περίπτωση, οι πολυδιακόπτες της Spaun έχουν τη λύση, αφού κάθε ε- πίγεια είσοδος παρέχει δυνατότητα ρύθµισης απολαβής (εκτός του µικρού SMS 5549 U). Ένα ακόµη βασικό πλεονέκτηµα της νέας σειράς πολυδιακοπτών είναι ότι δεν χρειάζονται παροχή ρεύµατος, αφού τροφοδοτούνται α- πευθείας από τα σήµατα πόλωσης των δορυφορικών δεκτών που συνδέονται στις εξόδους τους, µέσω του οµοαξονικού καλωδίου. Η δυνατότητα αυτή δεν περιορίζει το σηµείο τοποθέτησής τους και ε- πιτρέπει τη χρήση τους σε σηµεία που δεν υπάρχει πρόβλεψη για παροχή ρεύµατος, όπως είθισται στα παλαιά κτήρια. Τέλος, ένας τεχνικός που κάνει συχνά τέτοιου είδους εγκαταστάσεις, δεν χρειάζεται να διαθέτει πλέον στοκ από πολλά διαφορετικά µοντέλα πολυδιακοπτών, κατάλληλα για κάθε περίπτωση. Αρκεί να έχει µερικά ίδια µοντέλα των νέων πολυδιακοπτών Spaun, τα οποία θα εγκαθιστά µε τον τρόπο που αρµόζει σε κάθε περίπτωση. 3 Επίγειο και δορυφορικό σήµα ενός δορυφόρου σε 16 χρήστες απ τη διαδοχική σύνδεση δύο πολυδιακοπτών SMS 5589. cascade πολυδιακόπτες, έχουµε τη δυνατότητα να επέµβουµε στα σήµατα της κάθε µονάδας ξεχωριστά. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ό- τι εάν η εγκατάστασή µας έχει ιδιαιτερότητες (που συναντάµε συχνά στην ελληνική πραγµατικότητα), όπως µη σωστός σχεδιασµός διαδρόµων καλωδίων, άνιση κατανοµή πριζών (η ύπαρξη πρίζας και ανεξάρτητης καλωδίωσης θεωρείται πολυτέλεια), µεγάλη στάθ- µη επίγειου σήµατος για να καλύψει πιθανές απώλειες (µε αποτέλεσµα προβλήµατα στις δορυφορικές συχνότητες), µας δίνεται η δυνατότητα να αντεπεξέλθουµε πιο εύκολα. Αυτό επιτυγχάνεται οµαδοποιώντας τις καλωδιώσεις ανά όροφο ή καλύτερα ανά περίπτωση, γνωρίζοντας τι απώλειες σήµατος έχουν οι γραµµές µας. Αφού γίνει αυτό, µπορεί κάθε µονάδα να αναλάβει µια συγκεκρι- µένη οµάδα γραµµών ή τελικών χρηστών. Στις περιπτώσεις διαδοχικής σύνδεσης µε επέκταση προς τα κάτω, δηλαδή σε αριθµό παροχών, η πρώτη µονάδα δίνει µεγαλύτερη στάθµη δορυφορικού σήµατος, άρα συνδέεται σε γραµµές υψηλότερων απωλειών. Βέβαια, η διαφορά στάθµης στην κάθε µονάδα Οι εφαρµογές Σε επίπεδο εφαρµογής, πραγµατοποιήσαµε τρεις διαφορετικές ε- γκαταστάσεις µε τους νέους πολυδιακόπτες διαδοχικής σύνδεσης της Spaun, δοκιµάζοντας παράλληλα και τις δυνατότητες επέκτασης. Η πρώτη εφαρµογή έγινε µε το µικρό SMS 5549 U. Με δύο τέτοιους πολυδιακόπτες σε διαδοχική σύνδεση, µοιράσαµε σε οκτώ χρήστες επίγειο και δορυφορικό σήµα από ένα δορυφόρο (σχήµα 1). Σύµφωνα µε τον κατασκευαστή, µπορείτε να συνδέσετε µέχρι και 6 πολυδιακόπτες σε σειρά, ώστε να φτάσετε τις 24 εξόδους χρηστών. Οι µετρήσεις έδειξαν ότι οι απώλειες διέλευσης στη διαδοχική σύνδεση ήταν περίπου 2dB για το δορυφορικό σήµα και 4,5dB για το επίγειο. Αντίθετα, στην έξοδο της κάθε µονάδας είχαµε διαφορά στάθµης για το δορυφορικό σήµα από 3dB έως +1dB και για την επίγεια µπάντα των UHF 15-20dΒ, ανάλογα µε τη συχνότητα εισόδου. Παρότι οι απώλειες αυτές θεωρούνται φυσιολογικές, ε- άν δυσκολεύεστε µε την ισοστάθµιση του επίγειου σήµατος, µην ξεχνάτε ότι µπορείτε να τροφοδοτήσετε τον κάθε πολυδιακόπτη κατευθείαν από splitter, παρακάµπτοντας τη διαδοχική είσοδο-έξοδο των προηγούµενων πολυδιακοπτών της στήλης. Σε αυτό το σηµείο πρέπει να τονίσουµε ότι παρά τις µικρές και φυσιολογικές απώλειες στη στάθµη, η ποιότητα σήµατος έµεινε απαράλλαχτη, κάτι που υποδηλώνει και στην πράξη την υπεροχή της γερµανικής κατασκευάστριας εταιρείας. Στην περίπτωση τώρα που επιθυµούµε να προσθέσουµε ένα νέο δορυφόρο, αρκεί να εγκαταστήσουµε ένα δεύτερο LNB στο κάτοπτρο 128 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2007

SAT A SAT B 4 Αν στην προηγούµενη εγκατάσταση προσθέσουµε παράλληλα και άλλους δύο πολυδιακόπτες SMS 5589, τότε οι 16 χρήστες µπορούν να έχουν σήµα και από δεύτερο δορυφόρο. και να προσθέσουµε άλλες δύο µονάδες, πλάτη µε πλάτη µε τις δύο προηγούµενες (παράλληλα), καταλαµβάνοντας τον ελάχιστο δυνατό χώρο. Τη µίξη των σηµάτων των δύο δορυφόρων σε κάθε έξοδο χρηστών, αναλαµβάνουν οι δύο προς ένα DiSEqC διακόπτες SMR 210 F. Συνολικά χρησιµοποιήσαµε οκτώ διακόπτες (σχήµα 2). Κάθε διακόπτης SMR 210F δηµιουργεί µια φυσιολογική απώλεια διέλευσης, της τάξης των 3dB, για επίγειο και δορυφορικό σήµα. Όπως καταλαβαίνετε, θα µπορούσαµε να προσθέσουµε δεύτερο δορυφόρο, µόνο σε µία οµάδα παροχών και όχι σε όλες. ηλαδή, να τοποθετήσουµε έναν επιπλέον πολυδιακόπτη αντί για δύο, παράλληλα, στον πρώτο ή στο δεύτερο κατά σειρά υπάρχοντα πολυδιακόπτη. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα χρήσιµο, σε περιπτώσεις που κάποιοι από τους ενοικιαστές δεν επιθυµούν τη λήψη δεύτερου δορυφόρου. Φυσικά, υπάρχει και η δυνατότητα προσθήκης τρίτου ή και τέταρτου δορυφόρου, τοποθετώντας παράλληλα τρεις ή και τέσσερις συνολικά πολυδιακόπτες. Όµως, αυτή τη φορά θα πρέπει να χρησιµοποιήσετε τους διακόπτες DiSEqC SMR 410F, οι οποίοι α- ντί για δύο προς ένα, είναι τέσσερα προς ένα. Με την ίδια λογική µπορούµε να προβούµε σε µια παρόµοια ε- γκατάσταση, η οποία θα παρέχει περισσότερες εξόδους χρηστών. 129

εγκαταστάσεις Αναβαθµίστε τη δορυφορική σας εγκατάσταση SAT A SAT B SAT C 5 Σε µια εγκατάσταση διαδοχικής σύνδεσης δύο πολυδιακοπτών SMS 9989, µπορούµε να προσθέσουµε παράλληλα έναν ακόµη πολυδιακόπτη SMS 9989, ώστε απ τους 16 χρήστες της εγκατάστασης, να παρακολουθούν µόνο οι 8 τον τρίτο δορυφόρο. Η εγκατάσταση αυτή εύκολα µπορεί να επεκταθεί, ώστε να µοιράσει και τέταρτο δορυφόρο σε 8 ή 16 χρήστες, ανάλογα µε τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών. Έστω λοιπόν ότι έχουµε δύο πολυδιακόπτες SMS 5589 U, οι ο- ποίοι σε σχέση µε τους προηγούµενους έχουν 8 αντί για 4 εξόδους χρηστών. Αν τους συνδέσουµε διαδοχικά, η εγκατάστασή µας θα έχει 16 συνολικά εξόδους χρηστών (σχήµα 3). Οι µετρήσεις µας, έδειξαν απώλειες διέλευσης στα 3dB για το ε- πίγειο και δορυφορικό σήµα, ενώ οι απώλειες εξόδου ήταν περίπου 24dB για το επίγειο σήµα και από 4dB έως +1dB για το δορυφορικό. Σύµφωνα µε τη Spaun, µπορείτε να συνδέσετε µέχρι και 3 τέτοιους πολυδιακόπτες σε σειρά, ώστε να έχετε µέχρι και 24 παροχές χρηστών. Αν τώρα στη συγκεκριµένη εγκατάσταση επιθυµούµε να προσθέσουµε και δεύτερο δορυφόρο, δεν έχουµε παρά να προσθέσουµε δύο ακόµη πολυδιακόπτες SMS 5589 U σε σειρά, παράλληλα µε τους δύο πρώτους. Φυσικά, θα πρέπει να εγκαταστήσουµε και έ- ναν ακόµη LNB, αλλά και 16 δύο προς ένα διακόπτες DiSEqC, SMR 210 F (σχήµα 4). Στην περίπτωση βέβαια που συνδέαµε τρεις ή τέσσερις πολυδιακόπτες παράλληλα, για τη λήψη τριών ή τεσσάρων δορυφόρων, θα έ- πρεπε να χρησιµοποιούσαµε τους τετραπλούς διακόπτες DiSEqC, SMR 410 F. Πάµε τώρα σε µια τρίτη και πιο απαιτητική εφαρµογή, που βασίζεται στον πολυδιακόπτη SMS 9989 U. Με δύο µονάδες σε διαδοχική σύνδεση, µπορείτε να µοιράζετε επίγειο και δορυφορικό σήµα δύο δορυφόρων, σε συνολικά 16 χρήστες. Αν τώρα, 8 ή λιγότεροι 130 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2007

χρήστες µας ζητήσουν και τρίτο δορυφόρο, µπορούµε να τοποθετήσουµε µία ακόµη µονάδα SMS 9989 U, παράλληλα µε ένα εκ των δύο υπαρχόντων πολυδιακοπτών. Φυσικά, θα χρειαστούµε ένα ακόµη LNB και 8 ή λιγότερους διακόπτες (ανάλογα µε τον αριθµό των χρηστών) DiSEqC, SMR 9210 F (σχήµα 5). Όπως θα έχετε καταλάβει ήδη, η εγκατάσταση αυτή παρέχει δυνατότητα επέκτασης για προσθήκη και τέταρτου δορυφόρου. Οι απώλειες διέλευσης των πολυδιακοπτών µετρήθηκαν στα 4dB για το επίγειο σήµα και στα 2-5dB για το δορυφορικό, ενώ οι α- πώλειες διέλευσης των διακοπτών DiSEqC µετρήθηκαν στα 3dB για δορυφορικό και επίγειο σήµα. Η διαδοχική σύνδεση λειτουργεί µε τη λογική των tap off, µε αποτέλεσµα να παρουσιάζει απώλεια 24dB για το επίγειο και από 3dB έως και +1dB για το δορυφορικό. Στην περίπτωση τώρα που έχουµε ανοµοιογενή δορυφορικά σήµατα στις εισόδους του πολυδιακόπτη SMS 9989 U, η Spaun προτείνει τη χρήση του εξασθενητή SDE4415/5F. Ο εξασθενητής προτείνεται όταν το σήµα εισόδου ξεπερνά τα 85dB ή η διαφορά στάθµης των δορυφόρων είναι µεγαλύτερη των 5dB. Οι λεπτοµέρειες Σε κάθε περίπτωση εγκατάστασης όλων των προαναφερθέντων πολυδιακοπτών, πρέπει πάντα να αφήνουµε µια απόσταση τουλάχιστον 20 cm πέραν των καλωδίων, έτσι ώστε µελλοντικά να υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης πολυδιακοπτών, για να αυξηθεί ο αριθµός των λαµβανόµενων δορυφόρων. Επίσης, κάθε µονάδα διατίθεται µε τερµατικές αντιστάσεις, τις ο- ποίες πρέπει να τοποθετήσουµε στις εξόδους διαδοχικής σύνδεσης του τελευταίου πολυδιακόπτη της στήλης. Όλοι οι πολυδιακόπτες υποστηρίζουν το µονοπάτι επιστροφής από τη δίοδο του επίγειου σήµατος, κάτι ιδιαίτερα σηµαντικό για κάποιες ειδικές εφαρµογές. Άξιον αναφοράς είναι ότι η συµπεριφορά των πολυδιακοπτών ελέγχθηκε επιτυχώς µε διάφορους δορυφορικούς δέκτες, ένας εκ των οποίων ήταν και ο Panasat της Nova, ο οποίος δεν συνεργάζεται µε όλους τους πολυδιακόπτες της αγοράς. Η γνώµη µας Συµπερασµατικά, θα λέγαµε πως η ευκολία εγκατάστασης, οι µεγάλες δυνατότητες επέκτασης, η συµφέρουσα τιµή, µα πάνω απ όλα η γερµανική αξιοπιστία, καθιστούν τις µονάδες πολυδιακοπτών της Spaun, ένα πραγµατικό εργαλείο στα χέρια κάθε τεχνικού. INFO STAM ELECTRONICS Γούναρη 3, 153 43 Αγ. Παρασκευή, τηλ.: 210-6002159, fax: 210-6016227 e-mail: radiost@mail.kapatel.gr, site: www.stamelectronics.com Η επανάσταση στα όργανα µέτρησης