ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΙΕΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ, ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ» ΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ: ΤΡΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΟΠΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ Επιστημονικώς Υπεύθυνη Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. Επίκ. καθηγήτρια Αγγελική Ζιάκα 9.09.2014
ΕΣΠΑ 2007-2014 «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΙΕΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ, ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ» Έναρξη Προγράμματος: Ιούνιος 2014 Λήξη Προγράμματος: Δεκέμβριος 2015
Φυσικό αντικείμενο της πράξης: Η πρόταξη της θρησκείας ως καταλύτη ομαλής και εποικοδομητικής συνύπαρξης και όχι ως πηγής εντάσεων. Με το συγκεκριμένο Έργο θα γίνει για πρώτη φορά προσπάθεια συνάντησης διδασκόντων, δια της διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, με στόχο την γνωριμία και την αλληλοϋποστήριξη στο κοινό σχολικό περιβάλλον και την κατάρτισή τους σε θέματα θρησκευτικών, θρησκευτικής ετερότητας και διαπολιτισμικής θρησκευτικής εκπαίδευσης. Για το λόγο αυτόν θα υλοποιηθούν επιμορφώσεις Θεολόγων και Ιεροδιδασκάλων από μέλη ΔΕΠ του ΑΠΘ, του ΕΚΠΑ και του ΔΠΘ καθώς και από Δρ. Θεολόγους, ειδικούς σε θέματα ισλαμικής θεολογίας και διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Κατά την επιμόρφωση θα προωθηθούν ευρύτερα ζητήματα ειρηνικής συνύπαρξης, ηθικής, καταλλαγής, ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομίας, λόγου και τέχνης, καθώς και άλλα παιδαγωγικά θέματα, έτσι όπως αυτά έχουν ορισθεί από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και έτσι όπως θα τα αναπτύξουμε σήμερα στην Ημερίδα έναρξης του Έργου.
Στόχοι των επιμορφώσεων Οι προτεινόμενες επιμορφώσεις έχουν ως κύριους στόχους α) να ενισχύσουν το υπάρχον εκπαιδευτικό έργο των Θεολόγων ΠΕ01 με την περαιτέρω κατάρτιση και υποστήριξη τους σε θέματα διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών και αναζήτησης ελκυστικότερων εφαρμογών του στο σύγχρονο σχολείο β) να ενημερώσουν τους μουσουλμάνους διδάσκοντες σε θέματα διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών και να δημιουργήσουν πρόγραμμα σπουδών για τη διδασκαλία του Ισλάμ στο Ελληνικό Δημόσιο Σχολείο γ) να αναδείξουν τις κοινές πολιτισμικές αναφορές και γνώσεις της θρησκείας του «άλλου» στην περιοχής της Θράκης με κοινές επιμορφώσεις θεολόγων και Ιεροδιδασκάλων
Ωφελούμενοι 93 Θεολόγοι (ΠΕ01) διορισμένοι στα Γυμνάσια και Λύκεια των Νομών Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης 240 Ιεροδιδάσκαλοι των Νομών Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης
Δράσεις Υποέργου Δράση 1: Ανάπτυξη, συγγραφή, επιμέλεια και αναπαραγωγή εκπαιδευτικού υλικού Δράση 2: Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων & εσωτερική αξιολόγηση Δράση 3: Ενέργειες προβολής και δημοσιότητας Δράση 4: Εξωτερική αξιολόγηση
ΔΡΑΣΗ 1 / Ανάπτυξη, συγγραφή, επιμέλεια και αναπαραγωγή του εκπαιδευτικού υλικού Την ευθύνη διαμόρφωσης του εκπαιδευτικού υλικού θα έχει η επιστημονική ομάδα του έργου. Η παραγωγή του εκπαιδευτικού υλικού θα βασίζεται σε επιστημονικά άρθρα κ.λπ. και θα παραπέμπει σε σχετικές ιστοσελίδες για αναζήτηση πρωτογενών πηγών. Το εκπαιδευτικό υλικό θα παραχθεί και σε ηλεκτρονική μορφή. Το εκπαιδευτικό υλικό θα παραχθεί για το σύνολο των θεματικών ενοτήτων και θα μοιραστεί στους επιμορφούμενους του προγράμματος με την μορφή εκπαιδευτικού φακέλου.
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ΔΡΑΣΗΣ 1 Εκπαιδευτικός Φάκελος για κάθε εκπαιδευτή Εκπόνηση 4 ηλεκτρονικών πιλοτικών εγχειριδίων επιμορφωτικού υλικού (για τις ενότητες των Ιεροδιδασκάλων, της διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και των Κοινών πολιτισμικών αναφορών στη Θράκη) Αναπαραγωγή του εκπαιδευτικού υλικού (950 αντίτυπα CD)
Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων & εσωτερική αξιολόγηση (ΔΡΑΣΗ 2) α) Υλοποίηση 3 προγραμμάτων επιμόρφωσης 50 ωρών έκαστο για Θεολόγους (30 περίπου άτομα ανά πρόγραμμα) σε Ξάνθη, Κομοτηνή και Αλεξανδρούπολη, με προσκλήσεις ενδιαφέροντος ηλεκτρονικά, διαθέσιμες religiouseducationthraki.auth.gr στον υπό κατασκευή ιστότοπο του Έργου Θεματικές ενότητες : Το μάθημα των Θρησκευτικών Προγράμματα Σπουδών (5 ώρες ) στην ελληνική εκπαίδευση-αναλυτικά Διδακτικές και ψυχοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις και μεθοδολογίες του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (και με ΤΠΕ) (8 ώρες) Διαπολιτισμική διάσταση της θρησκευτικής εκπαίδευσης (4 ώρες) Διαπολιτισμικές διδακτικές προτάσεις στην θρησκευτική εκπαίδευση (workshopcase studies- project) (8 ώρες) Περιεχόμενα Ορθόδοξης παράδοσης και ζωής: Αγία Γραφή, Πατέρες, Θεία Λατρεία, κ.λπ. (15 ώρες ) Τα σύγχρονα μεγάλα θρησκεύματα στο μάθημα των θρησκευτικών: Η περίπτωση του Ισλάμ (10 ώρες)
Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων & εσωτερική αξιολόγηση (ΔΡΑΣΗ 2) β) Υλοποίηση 9 προγραμμάτων επιμόρφωσης 40 ωρών για τους Ιεροδιδασκάλους του Ισλάμ (30 περίπου άτομα ανά πρόγραμμα) σε Ξάνθη, Κομοτηνή και Διδυμότειχο Θεματικές ενότητες : Διαπολιτισμική διάσταση της θρησκευτικής εκπαίδευσης (5 ώρες) Η διδασκαλία του Ισλάμ στην ελληνική εκπαίδευση-αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (5 ώρες) Μουσουλμανικές Σπουδές: Κοράνιο, Σούννα, Φεκχ (15 ώρες) Ισλαμική ιστορία (5 ώρες) Ισλαμικές επιστήμες, φιλοσοφία και μυστικισμός (5 ώρες ) Τα σύγχρονα μεγάλα θρησκεύματα στο μάθημα των θρησκευτικών: Η περίπτωση της Ορθοδοξίας (5 ώρες )
Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων & εσωτερική αξιολόγηση (ΔΡΑΣΗ 2) γ) Υλοποίηση 9 προγραμμάτων επιμόρφωσης 20 ωρών για τους Ιεροδιδασκάλους του Ισλάμ σε θέματα γλωσσικής ενίσχυσης (30 περίπου άτομα ανά πρόγραμμα) σε Ξάνθη, Κομοτηνή και Διδυμότειχο Θεματικές ενότητες : Διερεύνηση και χαρτογράφηση των χαρακτηριστικών που προσδιορίζουν την ταυτότητα των εκπαιδευομένων Γλώσσα και γλώσσες. Λειτουργίες της γλώσσας, γλώσσα και πολιτισμός σκέψη-θρησκεία. 3 η ενότητα: Βασικά στοιχεία για τη δομή και τη λειτουργία της νέας ελληνικής γλώσσας - Γλωσσικές ασκήσεις. Βοηθήματα για την παραγωγή και κατανόηση του λόγου Κατανόηση- Παραγωγή προφορικού λόγου ακρόαση Κατανόηση- Παραγωγή γραπτού λόγου Ειδικά γλωσσικά θέματα Θρησκείας, Λογοτεχνίας και Πολιτισμού. Γλωσσικές ασκήσεις Μεταφραστικά ζητήματα-προβλήματα. Τα όρια της μετάφρασης- Ειδικά θέματα μετάφρασης των ιερών κειμένων και του Ιερού Κορανίου Ζητήματα ορολογίας θεολογικών όρων
Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων & εσωτερική αξιολόγηση (ΔΡΑΣΗ 2) δ) Υλοποίηση 9 ΚΟΙΝΩΝ Προγραμμάτων επιμόρφωσης 10 ωρών Θεολόγων και Ιεροδιδασκάλων σε Ξάνθη, Κομοτηνή και Διδυμότειχο Ο ιστορικός διάλογος του Χριστιανισμού και ιδιαίτερα της Ορθοδοξίας με το Ισλάμ (2ώρες) Ο τόπος μου και οι θρησκείες "μας": Ήθη και έθιμα της Θράκης και αναφορές σε πολιτισμικά συναπαντήματα (3 ώρες) Εκπαιδευτικές προκλήσεις στην περιοχή της Θράκης κατά τον 21ο αιώνα. Θρησκευτική Εκπαίδευση θρησκευτική ετερότητα και διαπολιτισμική επικοινωνία (3 ώρες) Κοινωνική προσφορά της Εκκλησίας/Μουφτείας. Συνήθειες της θρησκευτικής ζωής (όπως θέματα υγιεινής και διατροφής, π.χ. νηστεία: η θρησκευτική και βιολογική της σημασία, κ.ά.) (2 ώρες)
Εσωτερική Αξιολόγηση Αξιολόγηση του προγράμματος που θα προκύψει από τα φύλλα εργασίας που καλούνται να συμπληρώνουν οι εκπαιδευόμενοι επί τη βάσει και των τεσσάρων προγραμμάτων αλλά και τις κάθε ενότητας καθώς και από το τελικό φύλλο αξιολόγησης που θα κληθούν να συμπληρώσουν στο προτελευταίο μάθημα. Από το υλικό, τους εκπαιδευτικούς φακέλους, που θα προετοιμάσουν οι συνάδελφοι εκπαιδευτές και τη σωστή διάχυσή του Στόχος της αξιολόγησης θα είναι: ο έλεγχος επίτευξης των μαθησιακών στόχων, η αυτό-αξιολόγηση του εκπαιδευομένου και τέλος η αυτό-αξιολόγηση του εκπαιδευτή με στόχο την ανατροφοδότηση του προγράμματος διδασκαλίας. Τέλος, επί τη βάσει των δεδομένων αυτών, θα αναζητήσουμε τρόπους και τόπους συνάντησης εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων με στόχο επαρκέστερες επιμορφώσεις στο μέλλον με ακόμη πιο συγκεκριμένες και στοχευμένες δράσεις ως προς τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των εκπαιδευομένων και του μαθήματος.
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ΔΡΑΣΗΣ 2 Υλοποίηση 30 εκπαιδευτικών σεμιναρίων Φάκελο πιστοποίησης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης Εκθέσεις προόδου του έργου
ΔΡΑΣΗ 3 / Ενέργειες προβολής και δημοσιότητας Ο στόχος της Δράσης 3 είναι η ενημέρωση και η προσέλκυση της ομάδας στόχου, καθώς και η διάχυση των αποτελεσμάτων του Υποέργου στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Αναλυτικότερα θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες δράσεις: Διοργάνωση Ημερίδας Σχεδιασμού και Συντονισμού Έναρξης και Υλοποίησης του Έργου Διοργάνωση Ημερίδας Λήξης και Παρουσίασης των αποτελεσμάτων του Υποέργου και συγκεκριμένα: Την συνολική εικόνα της πορείας υλοποίησης του προγράμματος (αριθμός επιμορφωτικών προγραμμάτων, αριθμός επιμορφούμενων ανά πρόγραμμα, διάρκεια της επιμόρφωσης κλπ.) Το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε και το νέο υπό διαμόρφωση πιλοτικό διδακτικό υλικό Τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν κατά την υλοποίηση και πως αντιμετωπίστηκαν Νέες δράσεις πιθανές που πρόκειται να αναληφθούν κατά την επόμενη περίοδο Τα πορίσματα της εσωτερικής και της εξωτερικής αξιολόγησης του έργου Σχετικές με τη δράση επιστημονικές δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά της ημεδαπής και αλλοδαπής Σχεδιασμός ιστοσελίδας για την προβολή του Προγράμματος Καταχωρήσεις σε τοπικό και εθνικό τύπο (ΜΜΕ/Ιnternet)
ΔΡΑΣΗ 4 / ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Για την εξωτερική αξιολόγηση του Υποέργου το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ θα συνεργαστεί με εμπειρογνώμονα (φυσικό πρόσωπο ή εταιρεία), ο οποίος θα διαθέτει σημαντική εμπειρία στον τομέα της αξιολόγησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων και αντίστοιχη πιστοποίηση. Στόχος είναι η αποτίμηση του παραγόμενου έργου, και η αξιοποίηση των αξιολογικών ευρημάτων στη βελτίωση τόσο του συγκεκριμένου έργου, όσο και στον σχεδιασμό και στην παραγωγή αντίστοιχων προγραμμάτων στο μέλλον. Η αξιολόγηση θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενέργειες: Δημιουργία και παροχή εργαλείων αξιολόγησης Διαδικασίες αξιολόγησης κατά τη διάρκεια υλοποίησης της πράξης (on-going) Τελική αξιολόγηση του έργου Η αξιολόγηση θα συμβάλλει στη μέτρηση της αποτελεσματικότητας του έργου σε σχέση με τους προγραμματισμένους δείκτες επίτευξης, καθώς και στη διαπίστωση ενδεχόμενων αδυναμιών του έργου και θα προτείνει μέτρα για την βελτίωσή του και την εξασφάλιση καλύτερων αποτελεσμάτων στο μέλλον. Η τελική αξιολόγηση θα καταλήγει σε πρόταση συγκεκριμένων ενεργειών και νέων επιμορφωτικών δράσεων, για τις οποίες θα αναζητήσουμε τρόπους να πραγματοποιηθούν - μετά την ολοκλήρωση του παρόντος έργου-με στόχο την βελτίωση της εν γένει διαδικασίας. ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ΔΡΑΣΗΣ 4 : Έκθεση μεθοδολογίας αξιολόγησης Τεύχος τελικής αξιολόγησης
Εκπαιδευτικοί στόχοι και παραδοτέα Οι εκπαιδευτικοί στόχοι και τα παραδοτέα αποτελέσματα της προτεινόμενης δράσης είναι πολύ συγκεκριμένα και προβλέπεται να υλοποιηθούν εντός στενού χρονικού πλαισίου, ούτως ώστε να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις άμεσες ανάγκες της ειδικής επιμόρφωσης που χρειάζονται οι Ιεροδιδάσκαλοι του Ισλάμ καθώς και οι Θεολόγοι της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στον χώρο της Δυτικής Θράκης και συγκεκριμένα των Νομών Ξάνθης, Κομοτηνής και Έβρου.
Συνέχεια Ημερίδας με: Ενότητες παρουσίασης της ημερίδας Ζητούμενα-παρεμβάσεις επιμορφωτών και συναδέλφων της δευτεροβάθμιας Αναζήτηση λογότυπου
1 η επιμόρφωση Ιεροδιδασκάλων Θράκης 30 Σεπτεμβρίου-4 Οκτωβρίου 2013 από το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.