ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΒΙΕΝΝΗ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Βιέννη, 3 Φεβρουαρίου 2009 ΘΕΜΑ : Μέτρα Κ-Μ ΕΕ προς αντιμετώπιση Κρίσεως Διεθνών Χρηματαγορών Περί τα μέσα Οκτωβρίου 2008 η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε κοινή στρατηγική προς αντιμετώπιση της κρίσεως των διεθνών χρηματαγορών, η οποία συνίσταται σε: Κρατικές εγγυήσεις τραπεζικών, στην χορήγηση κρατικών εγγυήσεων διατραπεζικού δανεισμού προς εξασφάλιση ρευστότητος των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ως επίσης στην δυνατότητα εισροής κρατικών κεφαλαίων σε τράπεζες. Έκτοτε το εν λόγω πλαίσιο κοινής στρατηγικής εξειδικεύθη στην πράξη υπό μορφή λήψεως μέτρων σε εθνικό επίπεδο. Προς μόρφωση γενικής εικόνας περί των ληφθέντων μέτρων έως την 24.11.2008 από τις Κυβερνήσεις των Κρατών-Μελών ΕΕ κατηρτίσθη ο κατωτέρω Πίνακας με τη βοήθεια στοιχείων αρυσθέντων από την Österreichische National Bank (OeNB)-Κεντρική Τράπεζα Αυστρίας. ΕΘΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΡΑΤΩΝ-ΜΕΛΩΝ ΕΕ (ΕΕ 27) ΕΩΣ ΤΗΝ 24.11.2008 ΠΡΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ ΕΕ των 27 Απόφασις της12.10. και 16.10.2008 Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 1. Βέλγιο Κρατικές Εγγυήσεις αναλήψεως κεφαλαίων από Τράπεζες Κρατικές Εγγυήσεις διατραπεζικού δανεισμού έναντι τέλους Κρατική Συμμετοχή σε Τράπεζες Ad hoc ανακεφαλαιοποίησις των Fortis, Dexia, KBC (3,5 δις ), Ethias (1,5 δις ) Εγγύσις Τραπεζικών Καταθέσεων Λοιπά Μέτρα 2. Βουλγαρία Κρατικές Εγγυήσεις διατραπεζικού δανεισμού, Αναγορά Κρατικών Ομολόγων Επενδύσεις (έναντι καταβολής τρέχοντος επιτοκίου)- Ανακεφαλαιοποίησις δυνατή Μείωσις 12% ελαχίστω ν αποθεμα τικών 3. Δανία Νέα δυνατότης δανεισμού (Lending Ίδρυσις Ταμείου Ασφαλίσεως (4,7 δις Απεριόριστω 1
4. Γερμανία Facility) της Κεντρικής Τραπέζη Κρατικές Εγγυήσεις διατραπεζικού δανεισμού Το Ίδρυμα Σταθεροποιήσεως Κεφαλαιαγοράς δύναται να αναλαμβάνει εγγυήσεις έναντι αντισταθμίσματο με όρους αγοράς (Συνολικό Ποσόν 400 δις -για τίτλους διαρκείας έως 36 μηνών, λήξις εγγυήσεων την 31.12.2012). Περιπτώσεις έως την 24.11.2008: Commerzbank, Hyporealestate: εκάστη 15 δις, HSH 30 δις, 30 δις, WestLB ), δια κοινής χρηματοδοτήσεω Κράτους και Τραπεζών Το Ίδρυμα Σταθεροποιήσεως Κεφαλαιαγοράς δύναται, κατόπιν αιτήματος μίας επιχειρήσεως να χορηγήσει τα μέσα προς ανακεφαλαιοποίηση (Συνολικό Ποσόν 80 δις (Commerzbank 8,2 δις ). Έναντι αντισταθμίσματος με όρους αγοράς (ιδιαιτέρως προνομιακά κέρδη ή τοκοι). Ανώτατον όριον ανά επιχείρηση: 10 δις. Έλεγχος επιχειρηματικής πολιτικής ως προς συνέχεια. Μείωσις ή παραίτησις από επιχειρηματικέ;ς συναλλαγές υψηλού κινδύνου. Δανειακές ανάγκες μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων. Περιορισμός συστημάτων αποζημιώσεων (500.000 ετησίωουδεμία εθελουσία αποζημίωση, ουδεμία πρόσθετη αμοιβή (bonus), ουδεμία διανομή μερισμάτων, ουδεμία για δύο έτη Πολιτική δέσμευσις εγγυήσεως απεριορίστω τραπεζικών 2
5. Εσθονία 6. Φινλανδία 7. Γαλλία Εγγυήσεις τραπεζικών δανειακών υποχρεώσεων (στάδιο σχεδιασμού) Εγγυήσεις δανειακών υποχρεώσεων Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (διάρκεια έως 5 έτη) με όρους αγορά κατ ανώτατον όμως 50 δις, έως τέλους 2009 Εγγύησις3 έως του ποσού των 360 δις για νέα δάνεια (περίοδος ισχύος έως 5 έτη), (ιδιαιτέρως Dexia), με όρους αγοράς. Προϋπόθεσις: Διοχέτευσις δανείου στην πραγματική οικονομία, Κώδικας Ήθους Διευθυντικών Στελεχών επαναγορά τίτλων μετοχών) και μείωση κινήτρων αναλήψεως κινδύνων Κρατική συμμετοχή σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, έναντι αντισταθμίσματο με όρους αγοράς (στάδιο σχεδιασμού) Société de financement de l économie francaise (SFEF) εξήγγειλε την 21.10.2008 ανάληψη τίτλων 0,5 δις, δια δημοσίας εγγραφής ομολογιακού δανείου δευτέρας και πέραν τάξεως BNPP (2,55 δις ), Crédit Agricole (3,0), Société Générale (1,7) Banaues Populaires (0,95) Crédit d Epargne (1,1) Crédit Mutuel (1,2) σε τιμές αγοράς. (έως τέλους 2009) 70.000 Δυνατότ ης αμέσου χρήσεως αποθεμα τικών, ως επίσης δάνεια σε έχοντα ανάγκη ιδρύματα (στάδιο σχεδιασ μού) 3
Καμμία αναγορά μετοχή πλαφόν για αμοιβές διευθυντικών στελεχών, προσπάθειες για επίλυση προβλημάτων απτομένων υπερχρεώσεων δανειοληπτών 24.10.2008: 5 δις δάνεια σε 7 τράπεζες (BNP Paridas, Banques populaires, la Caise d Epargne, Crédit Agricole, Credit Mutuel, HSBC et Société Générale), διάρκεια κατ ανώταον 5 έτη. Διατήρησις ρυθμού ετησίου δανεισμού μεταξύ 3% και 4%. 8. Ελλάδα Εγγυήσεις τραπεζικών δανειακών υποχρεώσεων (κατ ανώτατον 15 δις ), διαρκείας 3-5 ετών, χορήγηση δανείων έως του ποσού των 8 δις προς ενίσχυση ρευστότητος Κρατική συμμετοχή, έως 5 δις σε Τράπεζες έως 2010. Πολιτική δέσμευσις εγγυήσεως απεριορίστω 9. Ιρλανδία Εγγύησις υφισταμένων τραπεζικών δανειακών υποχρεώσεων έναντι αποζημιώσεως (συμφωνία) Απεριόριστω έως 29.10.2010 10. Ιταλία Εγγύησις αναχρηματοδοτήσεω Συμμετοχή δυνατή (20 δις ευρώ). 4
11. Λεττονία 12. Λιθουανία 13. Λουξεμβούργο 14. Μάλτα 15. Ολλανδία 16. Αυστρία ς δυνατή με όρους αγορά συμφωνίες μεταφοράς προσφορών κρατικών/ιδιωτικών τίτλων αξιογράφων δυνατή (έως 650 εκατ. ) Ειδικά δάνεια από την Κεντρική Τράπεζα έναντι εξασφαλίσεων Η Ανεξάρτητος Αρχή Ρευστότητος και Συμψηφισμών με κρατική εγγύηση (έως του ποσού των 75 δις ) αναλαμβάνει ευθύνη ρευστότητος στην διατραπεζική αγορά, προς έκδοση τίτλων αξιογράφων 3)ετές σχέδιο αναδιαρθρώσεω προνομιακοί τίτλοι μετοχών για το Κράτος 9.11.2008: Ανάληψη ποσοστού 51% της Τραπέζης Parex Banka στην τιμή των 3 Συμμετοχή δυνατή (αρχικό κεφάλαιο 20 δις ). Εγγυήσεις αποδόσεω κανόνες ρυθμίσεως αμοιβών διευθυντικών στελεχών, καταλήψεως θέσεων διοικήσεως. Περιπτώσεις έως την 24.11.2008: ING (10 δις ), Aegon (3 δις ) Υπεγγυότητες/Δάνεια /Συμμετοχές/Ανάληψι ς δυνατή (κατ ανώτατον 15 δις ) Χορήγησις δανείων σε μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις + οικοκυριά, εύλογοι έως 01.11.2009 ευρώ, έως τέλους 2009: Εγγυήσεις απεριορίστω Μείωση 4% των ελαχίστω ν αποθεμα τικών 5
17. Πολωνία 18. Πορτογαλία Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (μεγίστη χρονική περίοδος 5 έτη) έναντι αντισταθμίσματος με όρους αγοράς Εγγυήσεις και Δάνεια Κεντρική Τράπεζα: Πράξεις Repos, μεταφορά προσφορών αξιογράφων, επέκτασις επιβοηθητικού καταλόγου Εγγύησις έως του ποσού των 20 δις με όρους μισθοί, κανένα πρόγραμμα επί τη βάσει του οποίου δύναται να θεμελιωθεί δικαίωμα προτιμησιακής κτήσεως μετοχών, εύλογη διανομή μερισμάτων, διατήρησις θέσεων εργασία ανταπόδοσις προς βοήθεια) Περιπτώσεις έως την 24.11.2008: Υπεγγυότης για Constantia, ανάληψις της Τραπέζης Kommunalkredit (99,78% για 2, τριφήφιο ποσό εκατομμυρίων, υπεσχημένη εισροή κεφαλαίων), συμμετοχή στην τράπεζα Erste Bank (2,7 δις συμμετοχικοί τίτλοι αξιογράφων, κατευθυντήρια τιμή τοκισμού 8%. Όρος: χορήγησις δανείων 3 δις ετησίως έως το 2011), εντός σχεδιασμού Hypo Group, Alpe Adria, RZB Προσωρινές συμμετοχέ δυνατές Σχέδιο Συμμετοχών κατ ανώτατον έως του ποσού των 4 δις έως τέλους 2009 6
αγορά υποχρέωσις συμψηφισμού (π.χ. συμμετοχή σε κεφάλαιο) σε περίπτωση απωλειών και ζημίας (Μορφές: Αγορά μετοχών, αύξησις κεφαλαίου, έκδοσις ομολόγων). (Προθεσμία: 31.12.2009) Χορήγηση δανείων σε οικοκυριά, μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσει καλή συνεργασία με την Κυβέρνηση (μεταξύ άλλων ως προς αριθμό ανεξαρτήτων Εποπτικών Συμβουλίων), περιορισμοί σε διανομή μερισμάτων και αμοιβών, καμμία αλλοίωσις του ανταγωνισμού, εγγύησις αποδόσεως για το Κράτος Περιπτώσεις έως την 24.11.2008: Κρατικοποίησις της ιδιωτικής τραπέζης BNP 19. Ρουμανία 50.000 ευρώ Εγγυήσεις τραπεζικών δανειακών Ταμείο Στηρίξεως υποχρεώσεων (200 αναξιόχρεων δις ) με όρους τραπεζών 20. Σουηδία αγοράς και (εμφανιζόντων περιορισμός ε αδυναμία προσθέτων αμοιβών πληρωμών) (bonus) και μισθών διευθυντικών στελεχών 21. Σλοβακία 22. Σλοβενία Τραπεζικές εγγυήσεις (8 δις ) Απεριορίστω 22.000, 7
23. Ισπανία Εγγύησις ομολογιακών δανείων Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων έως του ποσού των 100 δις με όρους αγοράς. Επέκτασις δημοσίων αξιογράφων από 30 δις σε 50 δις προς αγορά τίτλων αξιογράφων πολιτική δέσμευσις: απεριορίστω ς Συμμετοχή δυνατή 24. Τσεχία Προθεσμιακές συμμετοχές (προνομιακές μετοχές) 37 δις Λιρών σε RBS, HBOS/Lloyds TSΒ Χορήγηση δανείων σε μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις και οικοκυριά επί τριετία Εγγυήσεις στο επίπεδο 25. Ηνωμένο 250 δις Λιρών (μόνον χορηγήσεων του Βασίλειο για νέα δάνεια με 2007, στήριξη όρους αγοράς) πιστωτών σε περιπτώσεις δυσχέρειας πληρωμών και πρωτοβουλίες οικονομικής ικανότητο ουδεμία πρόσθετη αμοιβή (bonus), ρυθμίσεις αμοιβών διευθυντικών στελεχών, μέτρησις 8
επί τη βάσει μακροπρόθεσμων κινήτρων, ανεξαρτησία αποδόσεω κρατική συναπόφασις για διευθυντικά μη διοικητικά στελέχη, πολιτική μερισμάτων. Το Κράτος σχεδιάζει προσωρινή συμμετοχή 26. Ουγγαρία Εγγυήσεις κεφαλαίων (1,15 δις, ανοικτές έως τέλους 2009) διατραπεζικού δανεισμού και ομολογιακών δανείων διαρκείας 3 μηνών έως 5 ετών. Κεντρική Τράπεζα: Πράξεις Repos, μεταφορά προσφορών τίτλων αξιογράφων Εθνικής Κεντρικής Τραπέζη αγορά δημοσίων εγγραφών κρατικών ομολόγων Κεφάλαια ανακεφαλαιοποιήσεω ς (1,15 δις ) προνομιακών μετοχών άνευ δικαιώματος ψήφου με όρους αγοράς Μερίσματα, επιρροή στην Διοίκηση Γνωστοί υποψήφιοι: OTP, CIB, MKB (αποκλείονται θυγατρικές τραπεζών υποστηριζόμενες από άλλες χώρες) ασφάλισι κρατική εγγύησις για μεγαλύτερες του ανωτέρω ποσού τραπεζικές καταθέσεις. Σχεδιασμός επεκτάσεως εγγυήσεων και σε κεφάλαια κτηματομεσιτι κής αγοράς Διεθνές Νομισμα τικό Ταμείο: 15,7 δις USD(ισό ποσον των 12,5 δις )- Εφεδρικ ή Ρύθμισις διαρκεία ς 17 μηνών Ευρωπαϊ κή Ένωση: 8,1 δις USD(ισό ποσον των 6,5 δις ) μεσοπ ρ οθέσμων όρων δυνατότη τα βοήθειας Παγκόσμ ια Τράπεζα 9
: 1,3 δις USD(ισό ποσον του 1 δις ) 27. Κύπρος Εγγυήσεις κεφαλαίων 2 δις Συμφωνί α με 9 τράπεζες για μετατρο πή οφειλών σε πάγια δάνεια, χρονικής διαρκεία ς και αναβολή ς πληρωμ ών για τους πελάτες Χρήστος Α. Ντοκομές Σύμβουλος ΟΕΥ Α 10