Ενδιάμεση Έκθεση Δημοσιοποίησης Δράσεων και Αποτελεσμάτων του έργου LIFE-WATER AGENDA

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ AGENDA 21 ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ 2000/60/ΕΕ LIFE04/ENV/GR/000099: WATER AGENDA Ενδιάμεση Έκθεση Δημοσιοποίησης Δράσεων και Αποτελεσμάτων του έργου LIFE-WATER AGENDA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Δράση Δημοσιότητας του Έργου LIFE Water Agenda σχετίζεται αφενός με την υποστήριξη της διαδικασίας διαβούλευσης (στην περιοχή εφαρμογής), αφετέρου και κυρίως με τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου σε ενδιαφερόμενους φορείς και άτομα (πανελλαδικά και, μέσω του Ευρωμεσογειακού Δικτύου, ευρύτερα). Οι δύο αυτές κατηγορίες κοινών - στόχων αλληλεπικαλύπτονται σε σημαντικό βαθμό. Ως εκ τούτου, τα εργαλεία και η μεθοδολογία προσέγγισης είναι ουσιαστικά τα ίδια, η εφαρμογή τους όμως εξειδικεύεται κατά περίπτωση. Στο πλαίσιο αυτό, κατά την υλοποίηση του έργου, την κύρια ευθύνη για τη χρήση των εργαλείων πληροφόρησης στην περιοχή εφαρμογής έχει η δικαιούχος Ανατολική Α.Ε., ως facilitator της διαβούλευσης, ενώ για αυτή καθαυτή την παραγωγή των εργαλείων καθώς και τη χρήση τους στο ευρύτερο κοινό, την ευθύνη έχει το ΕΚΠΑΑ. Η παρούσα έκθεση εστιάζεται κατά κύριο λόγο στην εφαρμογή των εργαλείων δημοσιότητας για την ευρύτερη διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου και αποτελεί ενδιάμεσο παραδοτέο, με την τελική έκθεση να αναμένεται αμέσως μετά το πέρας και της τελικής ενέργειας δημοσιότητας (Συμπόσιο) το 2007. Η εφαρμογή των εργαλείων δημοσιότητας στηρίζεται στη μεθοδολογία που παρουσιάστηκε στην «Έκθεση των απαραίτητων μεθόδων για την πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας». Για την πληρέστερη παρουσίαση, κάποια αποσπάσματα από την εν λόγω έκθεση περιλαμβάνονται στο παρόν παραδοτέο, με περαιτέρω επεξηγήσεις σε ό,τι αφορά την πρακτική τους εφαρμογή. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 2

ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Το σχήμα δείχνει τις βασικές κατηγορίες κοινού τις οποίες επιδιώκει να συμπεριλάβει η διαδικασία διαβούλευσης στο πλαίσιο της εφαρμογής της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60 για τα Νερά. "Decision-Makers" μπορούμε να ονομάσουμε όλα τα άτομα και τους φορείς που έχουν θεσμική αρμοδιότητα στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση του νερού: Υπουργεία, Περιφέρειες, Νομαρχίες, Δήμοι. Στους Χρήστες - Καταναλωτές του νερού περιλαμβάνονται οι αγρότες, η βιομηχανία και οι επιχειρήσεις, καθώς και το ευρύτερο καταναλωτικό κοινό της ύδρευσης. Στους Εμπειρογνώμονες - Ειδικούς εντάσσονται επιστήμονες, σύμβουλοι, εκπαιδευτικά ιδρύματα, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και ειδικοί φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η κατηγορία Διαχειριστές καλύπτει το σύνολο των ατόμων και φορέων που έχουν ρόλο εφαρμογής στη διαχείριση των υδάτων και γενικότερα υλοποίησης της Οδηγίας. Προφανώς, μεταξύ των παραπάνω κατηγοριών υπάρχουν σημαντικές επικαλύψεις, ιδιαίτερα μεταξύ Decision-Makers και Διαχειριστών. Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχική διαδικασία καλύπτει ένα μέρος από κάθε κατηγορία, ενώ τα βήματα που γενικά ακολουθεί είναι (1) η ενημέρωση, (2) η έκφραση ενδιαφέροντος και (3) η συμμετοχή αυτή καθ' αυτή. Όπως φαίνεται και από το σχήμα, το τμήμα του κοινού που περιλαμβάνεται σε κάθε βήμα σταδιακά μικραίνει. Περαιτέρω, δεδομένου ότι το έργο LIFE Water Agenda αποτελεί πιλοτική εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά, είναι σημαντική η διεύρυνση των κύκλων ενημέρωσης και ενδιαφέροντος έξω από τα όρια της περιοχής εφαρμογής. Μας ενδιαφέρει δηλαδή η ενημέρωση και επαφή με φορείς και πρόσωπα στις κατηγορίες Decision Makers, Διαχειριστές και Εμπειρογνώμονες πανελλαδικά και πανευρωπαϊκά, προκειμένου να γίνει διάχυση της παραγόμενης πληροφορίας και της εμπειρίας εφαρμογής. Σημειώνεται πως σε ό,τι αφορά τη διάχυση των αποτελεσμάτων έχει γίνει ήδη, στο πλαίσιο της εγκεκριμένης πρότασης, διαφορετική εξειδίκευση στις κατηγορίες κοινών στόχων και συγκεκριμένα: Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία), ΟΤΑ & σχετικοί φορείς, Επιχειρήσεις, Εμπειρογνώμονες & Ερευνητικά Ιδρύματα, ΜΚΟ & κοινωνία των πολιτών, άλλοι ενδιαφερόμενοι, γενικό κοινό (τοπικό / εθνικό). ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 3

ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ Στον παρακάτω πίνακα καταγράφονται τα επιμέρους εργαλεία σε αντίστροφη σειρά ιεράρχησης, από τα περισσότερο «γενικής χρήσης» στα πλέον εστιασμένα από πλευράς κοινού. Η κατανομή των εργαλείων στις κατηγορίες Παροχή Ενημέρωσης / Εκδήλωση Ενδιαφέροντος / Ενεργός Συμμετοχή φαίνεται με χρώμα. Τα εργαλεία που επιλέχθηκαν για χρήση σημειώνονται με Χ. (Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις στρατηγικές επιλογής και εφαρμογής των εργαλείων, βλ. την ήδη παραδοθείσα «Έκθεση των απαραίτητων μεθόδων για την πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας»). Στην παρούσα έκθεση δεν γίνεται αναφορά στα εργαλεία ενεργού συμμετοχής (γκρι πεδία), εφόσον η χρήση τους έχει παρουσιασθεί στην ενδιάμεση έκθεση της διαδικασίας διαβούλευσης. ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΝΤΥΠΑ SPOT / ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ PRESS PACKS ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ BLOGS ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑ / ΣΥΜΠΟΣΙΑ / ΗΜΕΡΙΔΕΣ FOCUS GROUPS ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ FORUM ΘΕΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΠΕΔΙΟΥ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Εξετάζουμε παρακάτω συνοπτικά τα επιλεγμένα εργαλεία, καθώς και την εφαρμογή τους στο πλαίσιο του έργου. Στη συνέχεια ακολουθεί αναλυτική περιγραφή, καθώς και συγκεκριμένα παραδείγματα από τη χρήση. ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΤΥΠΑ: Αναφερόμαστε εδώ κυρίως σε βασικά ενημερωτικά έντυπα που παρουσιάζουν, συνοπτικά και με απλή σχετικά γλώσσα, το γενικό αντικείμενο πληροφόρησης. Η παραλαβή ενός τέτοιου εντύπου από το κοινό στόχος μπορεί να γίνει είτε ενεργητικά, π.χ. επίσκεψη σε ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 4

κάποιο γραφείο παροχής πληροφοριών, είτε παθητικά, π.χ. διανομή μέσω των λογαριασμών της αρμόδιας ΔΕΥΑ, τοπικής εφημερίδας κλπ. Στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκε ένα βασικό έντυπο (summary brochure) για γενική χρήση, ενώ απομένει να ολοκληρωθεί η εκτύπωση ενός εντύπου για την προώθηση της εξοικονόμησης νερού στην περιοχή εφαρμογής. ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ: Ανακοινώσεις που στέλνονται κατά κύριο λόγο σε δημοσιογράφους και ΜΜΕ, καθώς και σε φορείς σχετικούς με το αντικείμενο, προκειμένου να δημοσιευθούν στο πλαίσιο της ειδησεογραφίας. Σε γενικές γραμμές, στα δελτία τύπου μπορεί κανείς να είναι πιο αναλυτικός, αρκεί να ακολουθεί μια κατανοητή δομή και διαδρομή στην ανάλυση της πληροφορίας. Δεν έχει όμως έλεγχο στην ακρίβεια, το βάθος και την κλίμακα προβολής της πληροφορίας αυτής. Στο πλαίσιο του έργου έχει ήδη εκδοθεί μια σειρά δελτίων τύπου, που καλύπτει την περίοδο από την έναρξη του έργου (Δεκέμβριος 2004), την έναρξη της διαδικασίας διαβούλευσης (Ιούνιος 2006, την παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων στο πανελλαδικό κοινό (Νοέμβριος 2006). μέχρι και την τελευταία συνάντηση κοινωνικού διαλόγου (Δεκέμβριος 2006). Τα δελτία τύπου που αφορούν στις συναντήσεις διαβούλευσης έχουν ήδη παρουσιασθεί στο παραδοτέο της ενδιάμεσης έκθεσης της διαδικασίας διαβούλευσης ενώ το δελτίο που εκδόθηκε μετά την ημερίδα στην Αθήνα παρουσιάζεται στο παράρτημα. PRESS PACKS: «Πακέτα» ενημερωτικού υλικού που συνήθως πλαισιώνουν ένα βασικό δελτίο τύπου. Το υλικό μπορεί να περιλαμβάνει κείμενα, φωτογραφίες, ηλεκτρονικά μέσα (video, CDROM, DVD) καθώς και δείγματα σχετικά με το αντικείμενο. Βασικός στόχος ενός press pack είναι η υποστήριξη της βασικής ανακοίνωσης για να γίνει πιο ελκυστική και εκτενής η προβολή της, π.χ. με τη μορφή αφιερώματος - «σαλονιού». Επίσης, το υλικό μπορεί να ενίοτε χρησιμοποιηθεί και ως αρχειακό για περαιτέρω ανάλογες ειδήσεις. Στο πλαίσιο του έργου, τα δελτία τύπου συνοδεύτηκαν από γενικότερο υλικό για το έργο (κείμενα, φωτογραφίες) που δόθηκαν στους ενδιαφερόμενους δημοσιογράφους. ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ: Η αρθρογραφία αναλαμβάνεται κατά κύριο λόγο από άτομα της ομάδας έργου με σχετική εμπειρία, ή από επαγγελματίες δημοσιογράφους σχετικούς με το αντικείμενο του έργου. Συνήθως το κόστος της, σε όρους προσπάθειας και «αντικειμενικής» προβολής, είναι μεγαλύτερο από τη χρήση δελτίων τύπου και των άλλων μέσων που προαναφέρθηκαν. Είναι όμως ένα ιδιαίτερα πρόσφορο μέσο για την πρόκληση δημόσιας συζήτησης και την ανάδειξη ιδιαίτερων πτυχών των ζητημάτων. Τα τελευταία χρόνια έχει λάβει νέα πνοή και δύναμη μέσα από τα blogs ή weblogs (βλ.παρακάτω). Στο πλαίσιο του έργου έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα δύο ειδικά άρθρα, από μέλη της ομάδας έργου, στα ειδικά περιοδικά ΥΔΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΤΕΧΝΙΚΑ. ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: Οι «κλασικοί» διαδικτυακοί χώροι, παροχής και ανάδειξης εκλαϊκευμένου πληροφοριακού περιεχομένου, εξελίσσονται και εμπλουτίζονται διαρκώς με οπτικοακουστικά μέσα, δημιουργώντας σταδιακά την αίσθηση μιας on-line εμπειρίας. Από την άλλη πλευρά, χώροι που στοχεύουν στην ανάδειξη σύνθετων ζητημάτων τείνουν να απλοποιούνται εικαστικά και να προβάλουν τον λόγο περισσότερο, ενίοτε λειτουργώντας και ως "portal" (πύλες) σε πρόσθετο υλικό αναφοράς. Το βασικό πλεονέκτημα σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι ο διαδραστικός χαρακτήρας: κάθε χρήστης να μπορεί να πάρει αυτό που του ταιριάζει περισσότερο. Υπ' αυτή την έννοια, ένας διαδικτυακός χώρος γεφυρώνει άμεσα τη βασική ενημέρωση με την εκδήλωση ενδιαφέροντος από πλευρά του επισκέπτη. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 5

Στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκαν τρεις βασικοί διαδικτυακοί χώροι: ο κεντρικός χώρος του έργου, το ψηφιακό πάρκο νερού και ο χώρος τηλεσυνεργασίας για το Ευρωμεσογειακό Δίκτυο (στα αγγλικά). BLOGS: Τα blogs (από το Web Log) είναι κατά βάση on-line χρονικά / ημερολόγια όπου ένα, κατά κανόνα, άτομο καταγράφει τις σκέψεις του, σχολιάζοντας γεγονότα της προσωπικής ή επαγγελματικής του ζωής, ή τη γενικότερη επικαιρότητα. Τα Blogs έχουν γίνει εξαιρετικά δημοφιλή ως τρόπος επικοινωνίας, αναδεικνύοντας ζητήματα και θέσεις που βρίσκονται στο περιθώριο της προσοχής των κλασικών ΜΜΕ. Ο βαθμός εξειδίκευσης πλέον είναι τέτοιος που είναι σύνηθες για στελέχη σε εταιρείες τεχνολογίας να έχουν προσωπικά blogs, όπου παρουσιάζουν με τον δικό τους τρόπο τις καινοτομίες και τις ενέργειες της επιχείρησής τους. Στο πλαίσιο του έργου δημιουργήθηκε ένα ειδικό blog, το οποίο αναμένεται να χρησιμοποιηθεί για την παρουσίαση της διαδικασίας διαβούλευσης εντός του 2007. ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Κάθε μορφής έντυπη ή ηλεκτρονική περιοδική έκδοση (newsletter, journal, digest κλπ) έχει, εκ των πραγμάτων, έναν χαρακτήρα «επικαιρότητας» και βραχυπρόθεσμη ή μεσοπρόθεσμη αξία ως υλικό αναφοράς. Για τις ανάγκες μιας διαδικασίας δημόσιου διαλόγου, το κύριο πλεονέκτημά της είναι η τακτική ανανέωση του ενδιαφέροντος στο αντικείμενο και η «σύνδεση με τα προηγούμενα», προκειμένου η συζήτηση να εξελίσσεται περαιτέρω. Η παρακολούθηση του περιεχομένου μιας περιοδικής έκδοσης προϋποθέτει συνήθως μια βασική γνώση του αντικειμένου και, ακόμη περισσότερο, το σχετικό ενδιαφέρον. Στο πλαίσιο του έργου έχει σχεδιαστεί ένα newsletter το οποίο θα αρχίσει να διανέμεται τον Ιανουάριο του 2007. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ: Η διοργάνωση ενημερωτικών επισκέψεων, π.χ. στα σχολεία και συνεταιρισμούς, αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο μέσο πληροφόρησης, κατάλληλο για τη δημιουργία «κλίματος» για ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος. Κατ' ουσίαν, ο ίδιος ο χώρος επίσκεψης παρέχει το προνομιακό οικείο περιβάλλον στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί καλύτερα ένα κλίμα κοινής εμπιστοσύνης και ελευθερίας σκέψης και έκφρασης της ομάδας στόχου. Στο πλαίσιο του έργου, έχουν πραγματοποιηθεί επισκέψεις ενημέρωσης σε διάφορα σχολεία και αγροτικούς συνεταιρισμούς της λεκάνης του Ανθεμούντα. ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ: Η κατάρτιση καταλόγων ενδιαφερομένων, ατόμων και φορέων, είναι ίσως ο πιο σίγουρος και αποδοτικός, με όρους οφέλους/κόστους, τρόπος ανάδειξης και προβολής ενός ζητήματος. Ειδικότερα, η απόδοση του εκάστοτε καταλόγου εξαρτάται από τη στόχευσή του και τον τρόπο συλλογής των ονομάτων, καθώς και από το περιεχόμενο των ανακοινώσεων / προσκλήσεων / περιοδικών εκδόσεων που στέλνονται στους εγγεγραμένους. Η κατάρτιση καταλόγου μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς όλα ουσιαστικά τα άλλα εργαλεία ενημέρωσης και πρόκλησης ενδιαφέροντος. Στο πλαίσιο του έργου έχουν δημιουργηθεί και αναπτύσσονται δύο αλληλεπικαλυπτόμενοι κατάλογοι ενδιαφερομένων, της Ανατολικής Α.Ε. για την τοπική ενημέρωση και του ΕΚΠΑΑ για τη γενικότερη δημοσιότητα. Οι δύο φορείς ανταλλάσσουν τις σχετικές πληροφορίες στοιχεία για τη διαρκή επικαιροποίηση των στοιχείων. ΣΥΝΕΔΡΙΑ / ΣΥΜΠΟΣΙΑ / ΗΜΕΡΙΔΕΣ: Απευθύνονται κατά κύριο λόγο στην επιστημονική κοινότητα και γενικότερα σε άτομα που είναι ήδη, έστω εν μέρει, σχετικά με το αντικείμενο. Κατά βάση, στόχος είναι η προαγωγή της γνώσης και του προβληματισμού γύρω από αυτό. Υπ' αυτή την έννοια, έχουν βαρύνουσα σημασία στην υποστήριξη μιας διαδικασίας δημοσίου διαλόγου, καθότι παρέχουν ένα αναλυτικό υπόβαθρο, συνεκτικές θεματικές και τεκμηριωμένες θέσεις / προτάσεις. Παράλληλα, αναδεικνύουν συχνά «πρεσβευτές» των επιμέρους ζητημάτων που με τη σειρά τους μπορούν να αναδείξουν τα ζητήματα αυτά περαιτέρω. Στο πλαίσιο του έργου διοργανώθηκε η πρώτη Ημερίδα του έργου στο πλαίσιο του Συνεδρίου AQUA 2006, ενώ το τελικό συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί το 2007. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 6

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: ΛΟΓΟΤΥΠΟΣ, ΣΥΝΘΗΜΑ, ΕΙΚΟΝΕΣ, ΠΟΣΤΕΡ Για τη συνέπεια και την αναγνωρισιμότητα της επικοινωνίας που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου, δημιουργήθηκε μια ολοκληρωμένη εταιρική ταυτότητα που περιλαμβάνει λογότυπο (σήμα, επωνυμία, γραμματοσειρά), βασικό σύνθημα, επιλεγμένες εικόνες και χρώματα. Επιπλέον των παραπάνω, η εταιρική ταυτότητα περιλαμβάνει τα στοιχεία του έργου, τις πληροφορίες χρηματοδότησης, τους εταίρους, καθώς και την κεντρική ιστοσελίδα. Η εταιρική ταυτότητα του έργου εφαρμόζεται στο σύνολο των έντυπων και ηλεκτρονικών παραγωγών του έργου και διαφαίνεται ολοκληρωμένα στο ειδικό πόστερ που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του (δεξιά). Το πόστερ χρησιμοποιείται για τη γενικότερη δημοσιότητα του έργου, αλλά και για την απόδοση της εταιρικής ταυτότητας στους χώρους που φιλοξενούν εκδηλώσεις του έργου (branding). Περαιτέρω, σημαντική εξοικονόμηση πόρων επιτεύχθηκε με την εκτύπωση ενός βασικού πόστερ με ελεύθερο χώρο (κάτω αριστερά) και ελαφρύ φόντο, όπου μπορούν να συμπληρωθούν πρόσθετες πληροφορίες κατά περίπτωση, π.χ. πρόσκληση του πρώτου φόρουμ, αναγγελία της ημερίδας κλπ., χωρίς το δυσανάλογα μεγάλο κόστος μιας πλήρους εκτύπωσης σε τετραχρωμία. Πέραν του πόστερ, δημιουργήθηκε αντίστοιχο φόντο για ηλεκτρονικές παρουσιάσεις (powerpoint), desktop υπολογιστών κλπ. Κατά γενική ομολογία, η εφαρμογή της ταυτότητας έδωσε ένα στίγμα επαγγελματισμού και κύρους, χωρίς περιττά έξοδα. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 7

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ ΕΝΤΥΠΑ Σε συνεργασία με τον Δικαιούχο (Ανατολική Α.Ε.) και με τη συμμετοχή των εταίρων Δήμου Θέρμης, Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και ΕΚΠΑΑ, αποφασίστηκαν οι βασικές πληροφορίες που θα πρέπει να δοθούν στους κοινωνικούς εταίρους στο πλαίσιο της προετοιμασίας και έναρξης της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης. Αυτές είναι: Παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης των υδάτινων πόρων στον Ανθεμούντα. Ανάδειξη του προβλήματος (υδατικό έλλειμμα) με τη βοήθεια και του σεναρίου αναφοράς. Ενημέρωση για τις πολιτικές διαχείρισης νερού και τις κατευθύνσεις της WFD. Ενημέρωση για το έργο LIFE. Η αξία του νερού ως πόρου / Βασικές έννοιες Πώς ο καθένας μπορεί να βοηθήσει Οι παραπάνω πληροφορίες συνοψίζονται και παρουσιάζονται, κατά το δυνατόν εκλαϊκευμένα, στο βασικό ενημερωτικό έντυπο (summary brochure) του έργου. Το έντυπο τυπώθηκε σε 5.000 αντίτυπα και διανέμεται στο σύνολο των εκδηλώσεων και συναντήσεων που σχετίζονται με το έργο, καθώς και μέσω των συνεργαζόμενων εταίρων. Διατίθεται επίσης σε ηλεκτρονική μορφή από την κεντρική ιστοσελίδα του έργου. Επιπλέον, ο Δήμος Θέρμης προχώρησε στο σχεδιασμό και απομένει η έκδοση και διανομή ενός ειδικού εντύπου για την προώθηση της εξοικονόμησης νερού στην περιοχή εφαρμογής. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 8

ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ / PRESS PACKS / ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ Στο πλαίσιο του έργου έχει ήδη εκδοθεί ο πρώτος κύκλος δελτίων τύπου, που καλύπτει την περίοδο από την έναρξη του έργου (Δεκέμβριος 2004), την έναρξη της διαδικασίας διαβούλευσης (Ιούνιος 2006) την παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων στο πανελλαδικό κοινό (Νοέμβριος 2006) μέχρι και την δεύτερη συνάντηση κοινωνικού διαλόγου (Δεκέμβριος 2006). Τα δελτία τύπου συνοδεύτηκαν από γενικότερο υλικό για το έργο (κείμενα, φωτογραφίες, έντυπο) που δόθηκαν στους ενδιαφερόμενους δημοσιογράφους. Γενικότερα, επισημαίνεται ότι το ενδιαφέρον των γενικού περιεχομένου έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης εθνικής εμβέλειας ήταν περιορισμένο, ενώ η κάλυψη των ανακοινώσεων ήταν ενίοτε υπερβολικά εκλαϊκευμένη ως καταστροφολογική. Εκτιμάται ότι η θετική έκβαση του έργου θα μπορούσε να προμηθεύσει μια αισιόδοξη «είδηση» γενικότερου ενδιαφέροντος, αλλά ότι ακόμη το περιβάλλον παραμένει αντικείμενο κινδυνολογίας. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 9

Περαιτέρω, στο πλαίσιο του έργου έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα δύο ειδικά άρθρα, από μέλη της ομάδας έργου, στα ειδικά περιοδικά ΥΔΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΤΕΧΝΙΚΑ. Τα άρθρα ήταν στοχευμένα, ως προς το περιεχόμενο και τη γλώσσα, στο συγκεκριμένο ειδικό κοινό. Επιπλέον το εταιρικό σχήμα και ειδικότερα ο δικαιούχος και ο εταίρος ΕΜΠ, συμμετείχε σε επιστημονικά συνέδρια τα οποία έχουν ήδη αναφερθεί μαζί με το πλήρες άρθρο στις τεχνικές εκθέσεις του έργου, ενώ δύο εξ αυτών δημοσιεύθηκαν σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Περιληπτικά αναφέρονται στη συνέχεια: 1. Συμμετοχή στο 1ο Συμπόσιο του Συμβουλίου Περιβάλλοντος Α.Π.Θ. με τίτλο «Η Εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τα νερά στην Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Εμπειρία», Θεσσαλονίκη, 11-12 Νοεμβρίου 2004. Στη συνάντηση αυτή έγινε παρουσίαση του έργου και των στόχων του από τον project manager του έργου Σωκράτη Φάμελλο, εκτός του προαναγγελθέντος προγράμματος. 2. Αναφορά στο έργο στο πλαίσιο εγκεκριμένης παρουσίασης με τίτλο «Ορθολογική αξιοποίηση υδατικού δυναμικού λεκάνης Ανθεμούντα», στο 5 ο Εθνικό Συνέδριο της Ελληνικής Επιτροπής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδατικών πόρων με βάση τη Λεκάνη απορροής», 6-9 Απριλίου 2005, Ξάνθη. 3. Αποδοχή άρθρου ως Poster με τίτλο «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδατικού Δυναμικού Λεκάνης Ανθεμούντα», στην 5 η Διεθνή Έκθεση & Συνέδριο για την τεχνολογία Περιβάλλοντος, HELECO 05, 3-6 Φεβρουαρίου 2005, Αθήνα. 4. Αποδοχή άρθρου και παρουσίαση στο 2ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη 8-12 Οκτωβρίου 2005, με προφορική παρουσίαση εργασίας από την ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., με τίτλο «Υδατικό δυναμικό Λεκάνης Ανθεμούντα Διαπιστώσεις και προοπτικές με την οδηγία 2000/60/ΕΕ» 5. Στο 9ο Συνέδριο Επιστήμης Περιβάλλοντος και Τεχνολογίας, 1-3 Σεπτεμβρίου 2005, Ρόδος, όπου παρουσιάσθηκαν οι παρακάτω εργασίες: Προφορική παρουσίαση εργασίας από τον εταίρο ΕΜΠ, με τίτλο «The Implementation of the Water Framework Directive (WFD) at the River Basin of Anthemountas with Emphasis on the Pressures and Impacts Analysis», η οποία επιπλέον βρίσκεται υπό αξιολόγηση για δημοσίευση στο περιοδικό Desalination (Elsevier). Παρουσίαση σε Poster του άρθρου «Water balance estimation in Anthemountas River Basin and correlation with underground water level, η οποία έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό Global Nest Journal 6. Δημοσιεύσεις στο περιοδικό Desalination (Elsevier), της εργασίας με τίτλο «The Implementation of the Water Framework Directive (WFD) at the River Basin of Anthemountas with Emphasis on the Pressures and Impacts Analysis», A. Andreadakis, E. Gavalakis, L. Kaliakatsos, C. Noutsopoulos and A. Tzimas και σε τόμο επιλεγμένων εργασιών Global Nest Journal, Vol 7,No 3, 2005, της εργασίας με τίτλο Water Balance Estimation in Anthemountas River Basin and Correlation with Underground water level, I.Fikos, G. Ziankas, A. Rizopoulou, S. Famellos. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 10

ΗΜΕΡΙΔΑ Η ειδική Ημερίδα με τίτλο «Διαχείριση υδατικών πόρων: Εφαρμογή της οδηγίας 2000/60/Ε.Κ. και ανάπτυξη διαδικασιών δημόσιας διαβούλευσης» που πραγματοποιήθηκε στις 24 Νοεμβρίου στο εκθεσιακό κέντρο Helexpo Palace στην Αθήνα, αποτέλεσε την πρώτη δημόσια παρουσίαση (στο πανελλαδικό κοινό) των αρχικών αποτελεσμάτων από την υλοποίηση του έργου, μετά τις δύο συναντήσεις κοινωνικής διαβούλευσης, όπου παρουσιάσθηκαν τα αποτελέσματα σε τοπικό επίπεδο. Σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή προσέγγιση και προσέλευση ενδιαφερομένων, αποφασίστηκε η ημερίδα να πραγματοποιηθεί ως παράλληλη /ανεξάρτητη εκδήλωση στο πλαίσιο του Συνεδρίου AQUA 2006, δεδομένου μάλιστα ότι αυτό εξυπηρετούσε και τον χρονικό προγραμματισμό. Το περιεχόμενο της ημερίδας ήταν διττό: με αφορμή την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου που έγινε από εκπροσώπους των εταίρων (πρώτο μέρος της εκδήλωσης), τέθηκαν κάποια γενικότερα ζητήματα συμμετοχής του κοινού και των κοινωνικών φορέων στη διαχείριση υδατικών πόρων, στο πλαίσιο άλλων εργαλείων και συμφωνιών (σύμβαση Ραμσάρ, Κοινή Αγροτική Πολιτική, εθνικό δίκαιο κλπ). Στους εισηγητές του δεύτερου μέρους περιλαμβάνονταν επιστήμονες και εκπρόσωποι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, των ΟΤΑ και του ΤΕΕ. «Ανοίγοντας» κατ αυτό τον τρόπο τη θεματολογία, το ΕΚΠΑΑ πέτυχε να διευρύνει σημαντικά το κοινό της ημερίδας, ιδίως σε φορείς περισσότερο τεχνικής εστίασης (π.χ. ΔΕΥΑ) που καλούνται όμως να συμμετάσχουν στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60. (Βλ. Κατάλογος Ενδιαφερομένων για μια εκτενέστερη ανάλυση των συμμετεχόντων). Για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχεδιάστηκε ειδική πρόσκληση που στάλθηκε σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή. Συγκεκριμένα, για τη διακίνηση της πρόσκλησης χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω κατάλογοι αποδεκτών για αποστολή ταχυδρομική ή ηλεκτρονική (μέσω fax και e-mail). Mailing list ΕΚΠΑΑ (800 περίπου αποδέκτες) που περιλαμβάνει εμπειρογνώμονες, φορείς της δημόσιας διοίκησης, επιχειρήσεις, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ερευνητικά ιδρύματα κλπ. Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) όλης της χώρας (1000+ αποδέκτες) ΔΕΥΑ όλης της χώρας (200 περίπου αποδέκτες) Περαιτέρω, η πρόσκληση διακινήθηκε εντύπως στο ίδιο το Συνέδριο και την έκθεση Watertec που πραγματοποιείται παράλληλα, ενώ το πρόγραμμα της ημερίδας συμπεριλήφθηκε ως ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 11

παράλληλη εκδήλωση- στο επίσημο book of abstracts που έλαβαν οι μετέχοντες στο Συνέδριο (παράρτημα). Για την καλύτερη προετοιμασία της εκδήλωσης ζητήθηκε η δήλωση συμμετοχής από τους ενδιαφερόμενους να την παρακολουθήσουν. Οι προεγγραφές με αυτό τον τρόπο έφτασαν τις 112, ενώ τελικά οι συμμετέχοντες υπερέβησαν τους 140 (λίστες παραρτήματος). Όπως αναφέρθηκε, το επίσημο book of abstracts του Συνεδρίου AQUA 2006 περιλαμβάνει αναφορά στην ημερίδα (παράρτημα). Τα πλήρη πρακτικά της ημερίδας προβλέπεται να ολοκληρωθούν και να αποσταλούν στους ενδιαφερομένους στις αρχές του 2007. Σχετική πρόβλεψη υπάρχει και στον προϋπολογισμό της δημοσιότητας. ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Η παρουσία του έργου LIFE Water Agenda στο Διαδίκτυο περιλαμβάνει τέσσερις συνδεδεμένους τόπους: Τον κύριο διαδικτυακό χώρο www.lifewateragenda.org. Το εικονικό πάρκο (virtual park) για την υποστήριξη εκπαιδευτικών δράσεων. Τον διαδικτυακό χώρο ανταλλαγής πληροφοριών, αποκλειστικά για τα μέλη του Ευρω- Μεσογειακού Δικτύου Συνεργασίας. Το χρονικό (blog) για την καταγραφή των βημάτων υλοποίησης της διαδικασίας διαβούλευσης (αναμένεται να ενεργοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2007). Ο κύριος διαδικτυακός τόπος αποτελεί το σημείο εκκίνησης για την αναζήτηση πληροφοριών για το έργο. Παρέχει τις βασικές πληροφορίες για το έργο, τους εταίρους και τις επιμέρους δράσεις. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 12

Παράλληλα, περιγράφει τις βασικές έννοιες που απαιτούνται για την κατανόηση του έργου, όπως η αειφορική διαχείριση και η δημόσια διαβούλευση. Ο επισκέπτης μπορεί από τον κύριο τόπο να συνδεθεί με οποιοδήποτε από τους άλλους τρεις. Ειδικότερα η πρόσβαση στον χώρο συνεργασίας του Ευρω-Μεσογειακού Δικτύου είναι ελεγχόμενη και απαιτεί την επιβεβαίωση της ταυτότητας του χρήστη. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 13

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ Στο πλαίσιο του έργου έχουν δημιουργηθεί και αναπτύσσονται δύο αλληλεπικαλυπτόμενοι κατάλογοι ενδιαφερομένων, της Ανατολικής Α.Ε. για την τοπική ενημέρωση και του ΕΚΠΑΑ για τη γενικότερη δημοσιότητα. Οι δύο φορείς ανταλλάσσουν τις σχετικές πληροφορίες στοιχεία για τη διαρκή επικαιροποίηση των στοιχείων. Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε μια πρώτη κατηγοριοποίηση των φορέων που εκπροσωπήθηκαν στην Ημερίδα της 24/11, βάσει του ενδεχόμενου επιπέδου συμμετοχής (ρόλου) τους στην εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60 για τα Νερά. Σημειώνεται ότι καθένας από τους 60 φορείς που αναφέρονται εκπροσωπήθηκε από δύο άτομα κατά μέσο όρο, ενώ υπήρξε και σημαντικός αριθμός ιδιωτών που παρακολούθησε την εκδήλωση. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 14

Στο δεύτερο διάγραμμα γίνεται μια κατηγοριοποίηση των μετεχόντων φορέων βάσει της υπόστασής τους και του γενικότερου κοινωνικού τους αντικειμένου, ανεξάρτητα δηλαδή από τον ρόλο τους σε αυτή καθ αυτή την εφαρμογή της Οδηγίας. Η κατηγοριοποίηση αυτή προβλέπεται από την αρχική πρόταση του Έργου LIFE Water Agenda και απεικονίζει την ειδικότερη αντιπροσωπευτικότητα της εκπροσώπησης των κοινωνικών εταίρων. Από τα παραπάνω διαγράμματα προκύπτει ότι, ήδη, ο «κύκλος επιρροής» του έργου είναι αρκετά ευρύς και αντιπροσωπευτικός, ενώ αναμένεται να διευρυνθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες, με την κυκλοφορία των πρακτικών της ημερίδας και του newsletter του έργου. Στα διαγράμματα δεν καταγράφονται για πρακτικούς λόγους οι ενδιαφερόμενοι ιδιώτες, ο αριθμός των οποίων είναι σημαντικός και στο τοπικό, αλλά και στο πανελλαδικό επίπεδο. Σημειώνεται ότι οι ιδιώτες, με την ιδιότητα του «πρεσβευτή» ενημέρωσης της ευρύτερης κοινωνίας, αποτελούν ένα σημαντικό κοινό στόχο, παρόλο που δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσουμε την επιρροή τους. Οι εγγραφές στους καταλόγους γίνονται είτε με πρωτοβουλία των φορέων διαχείρισής τους (ΕΚΠΑΑ / Ανατολική) για τους καθ ύλιν αρμόδιους φορείς, είτε σε συνέχεια εκδήλωσης ενδιαφέροντος για ενημέρωση ή παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του έργου. Σε κάθε περίπτωση επιδιώκεται να ενημερώνονται συγκεκριμένα άτομα σε κάθε οργανισμό. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 15

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ BOOK OF ABSTRACTS AQUA 2006 ΛΙΣΤΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 16

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 05/06/2006 1η Συνάντηση κοινωνικού διαλόγου για τη διαχείριση νερού στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα Την 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Θέρμης η 1η ανοιχτή συνάντηση (forum) κοινωνικού διαλόγου για τη διαχείριση νερού στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα. Η πρωτοβουλία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου WATER AGENDA που συγχρηματοδοτείται από την κοινοτική πρωτοβουλία LIFE, ένα έργο που αποτελεί την πρώτη προσπάθεια εφαρμογής στη χώρα μας των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για το Νερό, 2000/60/ΕΚ. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τους Δήμους Θέρμης, Βασιλικών και Ανθεμούντα και την Αναπτυξιακή Εταιρεία Ανατολικής Θεσσαλονίκης, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., δικαιούχο του έργου, και σε αυτή συμμετείχαν εκπρόσωποι υπηρεσιών, αυτοδιοικητικών φορέων και ερευνητικών ινστιτούτων, επιχειρηματίες, συνεταιριστές και κάτοικοι της περιοχής. Στόχος της εκδήλωσης ήταν η ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού των τριών Δήμων για την κατάσταση των υδάτων στη λεκάνη, τη διαδικασία του διαλόγου καθώς και το θεσμικό πλαίσιο που επιβάλλει την ορθολογική διαχείριση του νερού μέσω συμμετοχικών διαδικασιών. Η συνάντηση αυτή ήταν η αφετηρία για την έναρξη κοινωνικού διαλόγου για τη διαχείριση του νερού στην περιοχή μέσω του οποίου θα δοθεί η δυνατότητα στους παραγωγούς, στους πολίτες και στους τοπικούς φορείς των Δήμων Θέρμης, Βασιλικών και Ανθεμούντα, να συμμετέχουν σε μια επιτροπή διαβούλευσης ώστε να συνδιαμορφώσουν ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισης και προστασίας του νερού και να δεσμευτούν με τη σύναψη δημόσιας τοπικής συμφωνίας για την υλοποίηση της πολιτικής αυτής. Ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Γ. Τσιότρας κήρυξε την έναρξη της κοινωνικής διαβούλευσης εκφράζοντας την υποστήριξη της ΠΚΜ και της πολιτείας σε κάθε προσπάθεια υλοποίησης ανάλογων δράσεων, με άμεσο αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες όπως αυτή της 1ης κοινωνικής διαβούλευσης για τους υδατικούς πόρους της λεκάνης του Ανθεμούντα και την αναγνώριση από την Π.Κ.Μ. της μεγάλης σημασίας που έχει η διαχείριση του υδατικού αποθέματος στη συνολική ανάπτυξη της περιοχής μας. Ο Πρόεδρος της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., Γ.Κουγιάμης, αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των φορέων της περιοχής σε θέματα υδατικών πόρων και στην πρωτοβουλία της δημόσιας διαβούλευσης που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ των κοινωνικών εταίρων των τριών δήμων και το σημαντικό ρόλο που η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. θα διαδραματίσει στην όλη διαδικασία. Ο Δήμαρχος Θέρμης, Θ. Παπαδόπουλος σημείωσε την ανάγκη ένταξης όλων των παρεμβάσεων βελτίωσης της άρδευσης και ύδρευσης σε ένα ενιαίο πλαίσιο σχεδιασμού ώστε να μην αποτελούν μεμονωμένες δράσεις. Ο Δ. Θέρμης υποστηρίζει και συμμετέχει ενεργά τη διαδικασία, κρίνοντας ιδιαίτερα αναγκαία την ενημέρωση του πληθυσμού και τον από κοινού σχεδιασμό κι έλεγχο πολιτικών για την εφαρμογή των μέτρων που θα συμφωνηθούν. Ο Δήμαρχος Βασιλικών, Α. Τσολάκης, χαρακτηρίζοντας την πρωτοβουλία μία πρόκληση για την ποιοτική και ποσοτική προστασία των υδάτων της λεκάνης του Ανθεμούντα, αναφέρθηκε στην ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 17

αναγκαιότητα καταρχήν του σχεδιασμού πολιτικών τόσο σε τοπικό όσο και σε διαδημοτικό επίπεδο και κατά δεύτερον της ένταξης όλων των παρεμβάσεων σε ένα ευρύτερο πλαίσιο της οποίας το ξεκίνημα πραγματοποιείται μέσω της πρωτοβουλίας LIFE. Ο κος Κανταράς εκπροσωπώντας των Δήμαρχο Ανθεμούντα εξέφρασε την υποστήριξη του Δήμου στην προσπάθεια της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. και ανέφερε την αναγκαιότητα για από κοινού διαχείριση περιβαλλοντικών προβλημάτων. Η εκπρόσωπος του LIFE, Κ. Ραυτοπούλου αναφέρθηκε στο Πρόγραμμα LIFE ως το βασικό οικονομικό εργαλείο της Επιτροπής για την υλοποίηση και υποστήριξη των προγραμμάτων δράσεων για το περιβάλλον καθώς επίσης και στα πορίσματα της αξιολόγησης του προηγούμενου (5ου) Προγράμματος Δράσης τα κυριότερα των οποίων είναι η ανάγκη για καλύτερη εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στα κράτη μέλη, η ύπαρξη της περιβαλλοντικής διάστασης και σε άλλες κοινωνικο-οικονομικές πολιτικές και βαρύτητα της συμμετοχής των τοπικών παραγόντων στις προσπάθειες για την προστασία της φύσης. Τέλος, το χαιρετισμό του Νομάρχη Π. Ψωμιάδη μετέφερε ο αντινομάρχης ο κ. Γ. Παλαιστής τονίζοντας την καινοτομία του έργου καθώς και την αναγκαιότητα για συμμετοχή όλων των τοπικών φορέων ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του έργου. Οι εισηγήσεις της εκδήλωσης αφορούσαν στην ενημέρωση για την Θεσμικό Πλαίσιο που επιβάλλει την ορθολογική Διαχείριση των Υδάτων, στην κατάσταση της λεκάνης του Ανθεμούντα, στην περιγραφή του έργου Water Agenda καθώς και στην διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου. Ο πρώτος εισηγητής, Δρ.Ν. Τσοτσόλης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος στη Διεύθυνση Υδάτων της ΠΚΜ παρουσίασε το Ευρωπαϊκό και Εθνικό Θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης υδάτων και έργα που έχει αναλάβει η ΠΚΜ για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της περιοχής αρμοδιοτήτων της. O Σ. Φάμελλος, υπεύθυνος του έργου LIFE-Water Agenda, παρουσίασε τα χαρακτηριστικά της λεκάνης απορροής τονίζοντας ότι οι υδατικοί πόροι της λεκάνης βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με άλλες περιοχές της Ελλάδας ωστόσο στην περίπτωση του Ανθεμούντα υπάρχει διάθεση των τοπικών αρχών για συνεργασία και συμφωνία στη διαχείριση των υδάτων. Σύμφωνα με μελέτες της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. κάθε χρόνο στην περιοχή παρουσιάζεται έλλειμμα της τάξης των 17 εκατ. κυβικών ενώ η συνεχιζόμενη ραγδαία ανάπτυξη της περιοχής θα επιδεινώσει το πρόβλημα στο μέλλον. Σημαντικότερος καταναλωτής νερού είναι η γεωργία, αφού καταναλώνει το 77 % της συνολικής ετήσιας ζήτησης, η οποία ζήτηση φτάνει τα 22,5 εκατ. κυβικά. Ακολουθούν η ύδρευση με 15%, η βιομηχανία με 7% και τέλος η κτηνοτροφία με 1%. Ο καθηγητής Α. Ανδρεαδάκης από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο παρουσίασε την Οδηγία 2000/60 ως τεχνικό εργαλείο για τη επίτευξη της καλής οικολογικής κατάστασης των υδάτων. Παρουσίασε την κατάσταση των υδάτινων σωμάτων της περιοχής που περιλαμβάνουν 44 ποτάμια (ρέματα), 2 λίμνες (φράγματα Τριαδίου & Βασιλικών), 6 υπόγεια υδάτινα σώματα και 1 παράκτιο. Το 15 % των ρεμάτων και τα δύο φράγματα ταξινομήθηκαν κατ αρχήν σε κατάσταση κατώτερης της καλής. Επίσης τα υπόγεια σώματα της περιοχής του Κ. Ανθεμούντα αξιολογήθηκαν σε κατάσταση κατώτερης της καλής ενώ του Α. Ανθεμούντα σε καλή κατάσταση. Τέλος η παράκτια περιοχή η οποία ανήκει στο Θερμαϊκό κόλπο κατατάσσεται στην καλή κατάσταση. Ο Α. Λουκάτος από την ΕΠΕΜ Α.Ε. παρουσίασε τα σενάρια διαχείρισης νερού στη λεκάνη του Ανθεμούντα, και κύρια το «σενάριο αναφοράς» που θα προκύψει εάν η κατάσταση εξελιχθεί χωρίς πρόσθετα τεχνικά έργα και διαχειριστικά σχέδια. Στο σενάριο αυτό το 2020 η ζήτηση σε ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 18

ετήσια βάση στη λεκάνη αναμένεται να υπερβεί την προσφορά κατά 150-317 %, δηλαδή η προσφορά να είναι ελλειμματική κατά 9 εκατομ. κυβ. μέτρα στη βέλτιστη περίπτωση ή 20 εκατομ. κυβ. μέτρα στη δυσμενέστερη εκδοχή. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την υποβολή ερωτημάτων και τοποθετήσεων του ακροατηρίου. Οι ανησυχίες και κύριοι προβληματισμοί των συμμετεχόντων καταγράφηκαν και θα αξιοποιηθούν στην πορεία της διαδικασίας. Η 1η συνεδρίαση της Επιτροπής Διαβούλευσης αναμένεται στις αρχές Ιουλίου. «To έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας» Πληροφορίες: ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., Σ. Φάμελλος, Ε. Παυλίδου Τηλ. 2310 463930, e-mail: wateragenda@anatoliki.gr ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 19

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 24/11/2006 «Νερό για όλους, νερό για τη ζωή!»* Διαχείριση υδατικών πόρων: Εφαρμογή της οδηγίας 2000/60/Ε.Κ. και ανάπτυξη διαδικασιών δημόσιας διαβούλευσης Ημερίδα Έργου LIFE WATER AGENDA στο πλαίσιο του Συνεδρίου AQUA 2006 Ημερίδα με θέμα «Διαχείριση υδατικών πόρων: Εφαρμογή της οδηγίας 2000/60/Ε.Κ. και ανάπτυξη διαδικασιών δημόσιας διαβούλευσης» διοργάνωσε σήμερα το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) στο πλαίσιο του δεύτερου Διεθνούς Συνεδρίου AQUA 2006 για την Επιστήμη και Τεχνολογία Νερού και την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Υδατικών Πόρων, που πραγματοποιείται στο Εκθεσιακό Κέντρο HELEPO PALACE. Η ημερίδα περιλαμβάνεται στις δράσεις δημοσιότητας του έργου LIFE04/ENV/GR/000099 WATER AGENDA στο οποίο το ΕΚΠΑΑ συμμετέχει ως εταίρος. Δικαιούχος είναι η αναπτυξιακή εταιρεία της Ανατολικής Θεσσαλονίκης ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., ενώ στο έργο συμμετέχουν επίσης ο Δήμος Θέρμης, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Διακρατικοί εταίροι είναι ο Δήμος του Μιλάνου και το Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης. Στην ημερίδα συμμετείχαν ως εισηγητές εκπρόσωποι των εταίρων του έργου, εμπειρογνώμονες του ΕΚΠΑΑ και εκπρόσωποι φορέων (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ΚΕΔΚΕ, ΤΕΕ). Την εκδήλωση παρακολούθησαν στελέχη και εκπρόσωποι Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φορέων της δημόσιας διοίκησης, Μη Κυβερνητικών Οργανισμών, επιστημονικών φορέων, μελετητικών εταιρειών, ΔΕΥΑ, καθώς και ανεξάρτητοι ερευνητές και ενδιαφερόμενοι. Το έργο WATER AGENDA συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και στηρίζεται στην εφαρμογή των κατευθύνσεων της Οδηγίας - Πλαίσιο 2000/60 για τα Νερά και της Agenda 21. Προβλέπει την ανάπτυξη και την εφαρμογή στην κοιλάδα του Ανθεμούντα μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την αειφόρο διαχείριση του νερού, όπως αυτή ορίζεται από την οδηγία - πλαίσιο, με απώτερο στόχο την αντιστροφή των τάσεων υποβάθμισης των διαθέσιμων υδατικών πόρων. Ένας από τους σημαντικότερους αντικειμενικούς στόχους του έργου WATER AGENDA είναι να διαμορφωθεί μια δημόσια κοινωνική «Συμφωνία Νερού», για την εφαρμογή της ολοκληρωμένης πολιτικής από όλους τους κοινωνικούς εταίρους και καταναλωτές στην περιοχή του Ανθεμούντα, καθώς και η υλοποίησή της με κοινωνικό έλεγχο κινητοποιώντας όλες τις διαθέσιμες κοινωνικές δυνάμεις. Η σημερινή ημερίδα αποτελεί τη δεύτερη δημόσια εκδήλωση του έργου, μετά τη διοργάνωση της πρώτης ανοιχτής συνάντησης (forum) κοινωνικού διαλόγου για τη διαχείριση νερού στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα, στις 5 Ιουνίου 2006 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θέρμης. Στην ημερίδα έγινε κατ αρχάς παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου (1 η συνεδρία) ενώ στη συνέχεια συζητήθηκε το ευρύτερο πλαίσιο συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στη διαχείριση των υδατικών πόρων, καθώς και τα διαθέσιμα εργαλεία (2 η συνεδρία). Ειδικότερα, την πρώτη συνεδρία ξεκίνησε ο κύριος Σωκράτης Φάμελλος, εκπρόσωπος της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. και project manager του έργου LIFE WATER AGENDA, ο οποίος τόνισε ότι «το ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 20

έργο αποτελεί τη συνέχεια μιας μακράς σειράς υλοποιημένων δράσεων παρακολούθησης και προστασίας των υδατικών πόρων στην περιοχή του Ανθεμούντα που ξεκίνησε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Ως πιλοτική εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά, το έργο παρέχει την ευκαιρία να αναπτυχθούν και να δοκιμαστούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τα προβλεπόμενα επιστημονικά και διαχειριστικά εργαλεία και να αποκτηθεί η απαραίτητη εμπειρία και γνώση για τον συντονισμό των διοικητικών επιπέδων και τη συμμετοχή του κοινού, εν όψει της εφαρμογής της οδηγίας - πλαίσιο σε εθνικό επίπεδο». Για τα μέχρι σήμερα συμπεράσματα επεσήμανε ότι «σύμφωνα με μελέτες της ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. κάθε χρόνο στην περιοχή παρουσιάζεται έλλειμμα της τάξης των 17 εκατ. κυβικών μέτρων ενώ η συνεχιζόμενη ανάπτυξη της περιοχής θα επιδεινώσει το πρόβλημα στο μέλλον. Σημαντικότερος καταναλωτής νερού είναι η γεωργία, αφού καταναλώνει το 77 % της συνολικής ετήσιας ζήτησης, η οποία ζήτηση φτάνει τα 22,5 εκατ. κυβικά. Ακολουθούν η ύδρευση με 15%, η βιομηχανία με 7% και τέλος η κτηνοτροφία με 1%». Στη συνέχεια ο καθηγητής Ανδρέας Ανδρεαδάκης, από τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, εξήγησε τη διαδικασία που ακολουθείται: (1) ανάλυση των χαρακτηριστικών της λεκάνης, (2) προσδιορισμός υδάτινων σωμάτων, (3) εκτίμηση των πιέσεων από τις διάφορες χρήσεις και δραστηριότητες, (4) εκτίμηση των επιπτώσεων, (5) διαμόρφωση προγράμματος παρακολούθησης, (5) οικονομική ανάλυση, (6) διαμόρφωση προτάσεων για εναλλακτικά διαχειριστικά σχέδια και (7) κοινωνικός διάλογος. Ως προς την κατάσταση των υδάτινων σωμάτων της περιοχής που περιλαμβάνουν 44 ποτάμια (ρέματα), 2 λίμνες (φράγματα Τριαδίου & Βασιλικών), 6 υπόγεια υδάτινα σώματα και 1 παράκτιο επεσήμανε: «Το 15% των ρεμάτων και τα δύο φράγματα ταξινομήθηκαν κατ αρχήν σε κατάσταση κατώτερης της καλής. Επίσης, τα υπόγεια σώματα της περιοχής του Κ. Ανθεμούντα αξιολογήθηκαν σε κατάσταση κατώτερης της καλής ενώ του Α. Ανθεμούντα σε καλή κατάσταση. Τέλος, η παράκτια περιοχή η οποία ανήκει στο Θερμαϊκό κόλπο κατατάσσεται στην καλή κατάσταση. Βάσει των αποτελεσμάτων των δειγματοληψιών και αναλύσεων που εκτελέστηκαν, προέκυψε το συμπέρασμα ότι οι ταμιευτήρες Βασιλικών και Θέρμης εγκυμονούν κίνδυνο ευτροφισμού λόγω εισροής θρεπτικών συστατικών, κυρίως από γεωργικές δραστηριότητες. Πρόβλημα σχετικά υψηλών συγκεντρώσεων παρουσιάζει και ο ποταμός Ανθεμούντας. Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα από τις 22 γεωτρήσεις στις οποίες έγιναν μετρήσεις, προκύπτει το συμπέρασμα ότι με εξαίρεση 4-5 θέσεις (2 εκ των οποίων χρησιμοποιούνται για ύδρευση) στις οποίες παρατηρήθηκαν τιμές νιτρικών στο διάστημα 25-50 mg/lt, στις υπόλοιπες οι συγκεντρώσεις δεν βρίσκονται σε ιδιαίτερα ανησυχητικά επίπεδα». Από την πλευρά του, ο καθηγητής Διονύσης Ασημακόπουλος, από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ παρουσίασε μια μεθοδολογία για την ανάπτυξη εναλλακτικών σχεδίων ανάκτησης κόστους και τιμολόγησης για το νερό, βάσει των κατευθύνσεων της Οδηγίας: «Η προτεινόμενη προσέγγιση περιλαμβάνει τρία στάδια: (α) την οικονομική ανάλυση των χρήσεων νερού, που αναφέρεται στον προσδιορισμό και την κοινωνικοοικονομική ανάλυση των χρήσεων νερού σε επίπεδο λεκάνης απορροής, (β) την οικονομική ανάλυση των υπηρεσιών νερού, που περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των φορέων παροχής υπηρεσιών και την εκτίμηση των υφιστάμενων επιπέδων ανάκτησης κόστους, και (γ) την ανάπτυξη και αξιολόγηση των εναλλακτικών σχεδίων ανάκτησης κόστους και τιμολόγησης». Ο ομιλητής επεσήμανε ότι «οποιαδήποτε προσπάθεια για την εφαρμογή των οικονομικών αρχών της Οδηγίας θα πρέπει να εδραιωθεί σε ένα διαφανές και, κατά το δυνατό, δίκαιο σύστημα κατανομής κόστους, όπου θα είναι εμφανείς οι πηγές χρηματοδότησης, οι ενδεχόμενες επιδοτήσεις μεταξύ χρήσεων και χρηστών και οι χρηματοοικονομικές σχέσεις μεταξύ των διαφορετικών φορέων». Την πρώτη συνεδρία έκλεισε ο κύριος Ανδρέας Λουκάτος της μελετητικής εταιρείας ΕΠΕΜ Α.Ε., που αναφέρθηκε στα σενάρια διαχείρισης νερού μέχρι το έτος 2020 στη λεκάνη του Ανθεμούντα, βάσει των σημερινών τάσεων και δυνατοτήτων παρέμβασης: «Βάσει του σεναρίου ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 21

αναφοράς που θα προκύψει εάν η κατάσταση εξελιχθεί χωρίς πρόσθετα τεχνικά έργα και διαχειριστικά σχέδια, το 2020 η ζήτηση σε ετήσια βάση στη λεκάνη αναμένεται να υπερβεί την προσφορά κατά 10 εκατομμύρια κυβ. μέτρα στη βέλτιστη περίπτωση ή 20 εκατομμύρια κυβ. μέτρα στη δυσμενέστερη εκδοχή. Θετικό ισοζύγιο, της τάξης των 1.500.000 m 3 αναμένεται να εμφανιστεί στην περίπτωση σημαντικής μείωσης της βαμβακοκαλλιέργειας, περιορισμού της έκτασης του αραβοσίτου, εκτεταμένων τεχνικών έργων και εφαρμογής συγκεκριμένων αγροπεριβαλλοντικών πρακτικών στη λεκάνη του Ανθεμούντα». Τη δεύτερη συνεδρία ξεκίνησε ο κύριος Σωτήρης Kουτσομήτρος, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο οποίος επικεντρώθηκε στην τελευταία μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), τις ρυθμίσεις της και τις επιπτώσεις στη διαχείριση των υδάτων. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «το σύνολο των ρυθμίσεων της νέας ΚΑΠ προβλέπεται να οδηγήσει σε πιο αειφορική διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και σε μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την άσκηση της γεωργίας. Παρότι η νέα ΚΑΠ είναι πολύ φρέσκια ακόμη για να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις με στοιχεία, σημαντικός αναμένεται να είναι ο αντίκτυπος σε ότι αφορά τα ύδατα, όπου αναμένεται αφενός μείωση της κατανάλωσης και αφετέρου ελαχιστοποίηση της ποιοτικής υποβάθμισης και της προκαλούμενης ρύπανσης». Στη συνέχεια, η Δρ Μαρία Κάπαρη, ειδική επιστήμονας του ΕΚΠΑΑ, αναφέρθηκε στις κατευθυντήριες γραμμές της Σύμβασης Ραμσάρ για την «ενθάρρυνση της ενεργούς και συνειδητής συμμετοχής των τοπικών πληθυσμών στους υγρότοπους και τις λεκάνες συλλογής τους, και συγκεκριμένα για την απευθείας εμπλοκή τους στην διαχείριση των υγροτόπων μέσω κατάλληλων μηχανισμών». Ο κύριος Γιώργος Διαλυνάς, ως εκπρόσωπος της ΚΕΔΚΕ και της πανελλήνιας Ένωσης των ΔΕΥΑ, υπενθύμισε ότι οι 200 περίπου ΔΕΥΑ της χώρας αποτελούν τους κύριους και νόμιμους διαχειριστές υδατικών πόρων και κυρίως πόσιμου νερού και υγρών αποβλήτων. Υπογράμμισε ότι η αστική χρήση νερού αντιπροσωπεύει το 15 % περίπου της συνολικής κατανάλωσης νερού, αλλά η υψηλή σημασία της την καθιστά άμεσης προτεραιότητας. Παράλληλα, τόνισε πως «στο νέο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ για τη διαχείριση των Υδατικών πόρων, απαιτείται η κατάρτιση ενός νέου θεσμικού πλαισίου, ενιαίου για όλους τους φορείς της ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, που πρέπει να αντιμετωπίζει με ενιαίο τρόπο τη λειτουργία τους, να εξασφαλίζει ενιαίο χρηματοδοτικό καθεστώς και να διευρύνει τις δραστηριότητές τους στη διαχείριση των υδατικών πόρων και στην προστασία του υδατικού περιβάλλοντος. Στο επίπεδο μιας ή περισσοτέρων λεκανών απορροής ποταμών, όπως θεωρείται στην Οδηγία, θα πρέπει να θεσπισθούν κοινές Δημοτικές ή Διαδημοτικές Επιχειρήσεις για τη διαχείριση των υδατικών πόρων συνολικά για όλες τις χρήσεις και όχι κατά ζήτηση ή χρήση». Η Δρ Διονυσία Χατζηλάκου, βιολόγος, ειδική επιστήμονας του ΕΚΠΑΑ ανέδειξε τα Εργαστήρια Σεναρίων ως ένα εργαλείο συμμετοχικού σχεδιασμού διαχείρισης υδατικών πόρων. Αναφέρθηκε στο Εργαστήριο Σεναρίου που εφαρμόστηκε στη Νάξο το 2003, το οποίο είχε ως στόχο τη συμμετοχική διαμόρφωση ενός κοινού οράματος για τη διαχείριση των υδατικών πόρων της νήσου το 2020 και τη διατύπωση δράσεων για την υλοποίησή του. Διαπιστώθηκε ότι «τα Εργαστήρια Σεναρίων αποτελούν βήμα για την προώθηση του δημόσιου διαλόγου μεταξύ των εταίρων (λήπτες αποφάσεων, επιστήμονες, πολίτες), τη δημιουργία κλίματος συνεργασίας και απόκτησης γνώσεων και ενδείκνυνται για τη χαρτογράφηση σημαντικών θεμάτων και τον καθορισμό γενικών κατευθύνσεων, ενώ χρησιμεύουν στα αρχικά στάδια σχεδιασμού από κάτω προς τα πάνω. Δεν ενδείκνυνται για τη διατύπωση συγκεκριμένων μέτρων, τη λήψη αποφάσεων και τη συμμετοχική αξιολόγηση προγραμμάτων». Ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ και εκπρόσωπος της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης του ΤΕΕ Αναστάσιος Στάμου, ανέφερε ότι η άμεση εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60 αποτελεί πρόκληση για μια ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση και ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 22

προστασία των υδάτων στη χώρα μας. Επίσης, τόνισε «τις απαιτήσεις (1) της άμεσης ολοκλήρωσης του νομοθετικού πλαισίου με την έκδοση των απαιτούμενων εκτελεστικών πράξεων, (2) του εκσυγχρονισμού-αναδιάρθρωσης της δημόσιας διοίκησης και ειδικότερα τη στελέχωση και οργάνωση των περιφερειακών Διευθύνσεων Υδάτων με το απαιτούμενο τεχνικόεπιστημονικό δυναμικό και την υλικοτεχνική υποδομή, (3) της επιστημονικής υποστήριξης στην αντιμετώπιση των διάφορων θεμάτων αξιοποιώντας το επιστημονικό-ερευνητικό δυναμικό, (4) της εξασφάλισης, διάθεσης και αξιοποίησης των απαιτούμενων κονδυλίων και (5) της αξιοποίησης της διεθνούς εμπειρίας. Τέλος, υπενθύμισε την ανάγκη επίλυσης επιμέρους σημαντικών θεμάτων, όπως (1) των περιοχών λεκάνης απορροής ποταμού, οι οποίες εκτείνονται στα διοικητικά όρια περισσότερων της μιας Περιφερειών, (2) των διακρατικών νερών, (3) του καθορισμού συγκεκριμένων μέτρων που θα εξασφαλίζουν τη συμμετοχή του κοινού και (4) της ανάγκης σύνταξης του Εθνικού Μητρώου προστατευόμενων περιοχών». Από την πλευρά του, ο Ελευθέριος Παπαβασιλόπουλος, Δρ Πολιτικός Μηχανικός και ειδικός επιστήμονας του ΕΚΠΑΑ, αναφερόμενος στις διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης σε ζητήματα διαχείρισης υγρών αποβλήτων επεσήμανε ότι «με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο (ΥΑ 5308/5512/1990), η εμπλοκή του κοινού εντοπίζεται κατά το στάδιο υποβολής της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προκειμένου να εγκριθούν οι περιβαλλοντικοί όροι ενός έργου (π.χ. βιολογικός καθαρισμός). Στην πράξη, το σύστημα παρουσιάζει κάποιες αδυναμίες με αποτέλεσμα τις αντιδράσεις ομάδων πολιτών και τη σημαντική καθυστέρηση στην υλοποίηση έργων άμεσης περιβαλλοντικής σημασίας». Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την υποβολή ερωτημάτων και τοποθετήσεων του ακροατηρίου την οποία ακολούθησε ανοικτή συζήτηση. ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Σωκράτης Φάμελλος, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., κιν.: 6973 808213 ΓΙΑ ΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: Αλέξανδρος Δεληγιάννης, συνεργάτης ΕΚΠΑΑ, κιν.: 6977 44 56 66 * Η φράση «Νερό για όλους, νερό για τη ζωή» αποτελεί το βασικό σύνθημα του έργου LIFE Water Agenda. Αποτυπώνει με εκλαϊκευμένο τρόπο μερικά από τα κύρια στοιχεία που εισάγει η Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 για τη διαχείριση των υδάτων: τη διαβούλευση μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων για την κάλυψη με τον βέλτιστο τρόπο των αναγκών υδροδότησης, αλλά και την εξασφάλιση επαρκούς νερού για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων. ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 23

ΕΚΠΑΑ LIFE WaterAgenda Ενδιάμεση έκθεση δημοσιότητας 24