Οδηγίες χειρισμού προγράμματος RCUT3.8 σε μηχανήματα RCAM με κονσόλα χειρισμού τύπου Rcon-26 η οποία διαθέτει 26 πλήκτρα και οθονη. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα μηχανήματα της σειράς RCAM είναι ολοκληρωμένα συστήματα επεξεργασίας υλικών με υπολογιστή (CNC). Μπορούν να κατεργαστούν υλικά όπως αλουμίνιο, ορείχαλκο, ξύλο, πλαστικό κτλ. Χρησιμοποιούνται σε εργασίες χάραξης και τρυπήματος panel ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών, κατασκευή επιγραφών, καλουπιών, κατασκευή διαφόρων μηχανικών εξαρτημάτων καθώς και σε πολλές άλλες εφαρμογές. Η επεξεργασία γίνεται σε 2,5 άξονες. Δηλαδή έχουμε πλήρη έλεγχο στους άξονες Χ και Υ, οι οποίοι μπορούν να χαράξουν οποιαδήποτε καμπύλη, ενώ ο άξονας Ζ μπορεί να δεχθεί μέχρι 8 ύψη κατεργασίας για κάθε σχέδιο. Το πρόγραμμα του συστήματος δέχεται αρχεία σε μορφή HPGL. Η γλώσσα HPGL αποτελεί ένα διεθνές στάνταρτ για γραφικές εφαρμογές με δυνατότητες που την κάνουν ιδανική για εργασίες χάραξης και κοπής. Ένα αρχείο γλώσσας HPGL περιγράφει σχέδια που αποτελούνται από γραμμικά σχήματα. Τα σχήματα αυτά μπορούν να έχουν μέχρι 8 χρώματα. Το RCAM-12 δέχεται αυτά τα αρχεία και χαράσσει ή κόβει τα υλικά σύμφωνα με τα σχέδια που περιγράφονται στα αρχεία μας. Τα χαρακτηριστικά της κοπής, δηλαδή η ταχύτητα, το βάθος αναφοράς και το είδος κοπής (εσωτερική, εξωτερική ή πάνω στη γραμμή) καθορίζονται από το χρήστη. Μπορούν ακόμη να καθοριστούν διαφορετικά χαρακτηριστικά κοπής για κάθε χρώμα. Στη συνέχεια περιγράφεται ο τρόπος χρήσης του συστήματος σε συνδυασμό με το σχεδιαστικό πρόγραμμα corel-draw. Ο λόγος που το επιλέξαμε είναι ότι είναι ένα δημοφιλές πρόγραμμα με πολλές δυνατότητες, εύκολο στη χρήση και σε καλή τιμή αγοράς. Επίσης έχουμε τη δυνατότητα μέσω του προγράμματος αυτού να ορίσουμε και τη σειρά κατεργασιών. Για να γίνει η κατεργασία, ο χρήστης πρέπει να καθορίσει τη διάμετρο του εργαλείου κοπής, τις θέσεις αναφοράς και, εάν το βάθος κοπής είναι μεγάλο και πρέπει να βγει με πολλά πάσα, καθορίζει το βάθος του πάσου. Επίσης για κάθε χρώμα του σχεδίου καθορίζει την ταχύτητα, το βάθος και το είδος της κοπής, δηλαδή εάν η κοπή θα γίνει εσωτερική, εξωτερική ή πάνω στη γραμμή. Το πρόγραμμα εξομοιώνει την παραγωγική διαδικασία στην οθόνη του υπολογιστή λαθών πριν την τελική επεξεργασία του υλικού. Με την εξομοίωση ο χρήστης μπορεί να δει τη σειρά των κατεργασιών, το πάχος τους και την τελική μορφή του αντικειμένου. Επίσης μπορεί να κάνει ZOOM, να δει και να μετρήσει πάνω στην οθόνη διάφορες λεπτομέρειες.
2. ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Για να εκτελέσουμε μία εργασία πρέπει να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα: 1. Σχεδιάζουμε με το corel-draw, αυτό που θέλουμε να χαράξουμε ή να κόψουμε στις πραγματικές του διαστάσεις. Χρησιμοποιούμε διαφορετικά χρώματα, όταν θέλουμε να έχουμε διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας. Δηλαδή διαφορετικά βάθη, ταχύτητες ή είδος κοπής (εσωτερική, εξωτερική ή πάνω στη γραμμή). 2. Μεταφέρουμε το σχέδιο μας στο πρόγραμμα επεξεργασίας. Η διαδικασία αυτή γίνεται αυτόματα από το corel-draw, κάνοντας export σε μορφή HPGL. 3. Ενεργοποιούμε το πρόγραμμα επεξεργασίας και φορτώνουμε το αρχείο που καναμε export από το corel-draw. 4. Κάνουμε τις ρυθμίσεις της διαμέτρου του εργαλείου, της κοπής μέσα έξω, των βαθών, των αποστάσεων και των ταχυτήτων. Βλέπουμε το αποτέλεσμα της κοπής με τα τελικά πάχη και είδη κοπής στην οθόνη μας. Εάν μας ικανοποιεί το αποτέλεσμα, προχωρούμε στο επόμενο βήμα. Διαφορετικά επιστρέφουμε στο corel-draw και επαναλαμβάνουμε τα βήματα 1, 2, 3 και 4. 5. Στέλνουμε το αρχείο στη μονάδα κατεργασίας (controler) και εκτελούμε την εργασία. Από τη στιγμή αυτή μπορούμε να επαναλάβουμε την κατεργασία όσες φορές θέλουμε, ενώ ο υπολογιστής είναι ελεύθερος για οποιαδήποτε άλλη εργασία. Για παράδειγμα σχεδίαση της επόμενης εργασίας. Την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να επαναλάβουμε την κατεργασία, εκτελούμε μόνο τα βήματα 3 και 5. Παρακάτω θα δώσουμε λεπτομερείς οδηγίες για τα βήματα 3, 4, και 5, υποθέτοντας ότι ο χρήστης ξέρει να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή και το corel-draw. Εάν δεν έχει αυτές τις γνώσεις, στο παράρτημα θα βρεί ορισμένα βασικά στοιχεία πάνω σ' αυτά. Το πρόγραμμα RCUT-3.8 δέχεται αρχεία που έχουν παραχθεί μέχρι το corel -9. Το πρόγραμμα HPGLFIX.EXE μετατρέπει να αρχεία hpgl που εξάγει το CORELDRAW X3 έτσι ώστε να τα δέχεται το πρόγραμμα RCUT-38. Αυτό γίνεται αυτόματα χωρίς εμείς να κάνουμε κάτι. Το HPGLFIX.EXE δεν χρειάζεται εγκατάσταση. Πρέπει απλά να του δώσουμε τον φάκελο στον οποίο και στους υπόφακέλους αυτού θα ψάχνει να βρει αρχεία για μετατροπή. Αυτό το κάνουμε ανοίγοντας με το πρόγραμμα σημειωματάριο το αρχείο ini.ini που υπάρχει μέσα στον φάκελο μαζί με το πρόγραμμα, εκεί θα δώσουμε π.χ. C:\RCAM FILES\ Πριν ξεκινήσουμε να εξάγουμε αρχεία από το CORELDRAW X3 καλούμε το πρόγραμμα HPGLFIX.EXE. Αν βγει ένα μήνυμα που λέει : HpglFix.exe has encountered a problem and needs to close. We are sorry for the inconvenience. Σημαίνει ότι στο κομπιούτερ μας δεν είναι εγκατεστημένο το net framework της Microsoft. Αυτό μπορούμε να το εγκαταστήσουμε δωρεάν από το Site Microsoft στο παρακάτω link. http://www.microsoft.com/downloads/en/details.aspx?familyid=333325fd-ae52-4e35-b531-508d977d32a6&displaylang=en Εγκαθιστούμε το net framework από το παραπάνω link και μετά ξανατρέχουμε το HPGLFIX.EXE κάθε αρχείο που κάνουμε export από το Corel 13 θα μετατρέπεται αυτόματα έτσι ώστε να το φορτώνει χωρίς πρόβλημα το RCUT-3.8
3. ΦΟΡΤΩΜΑ ΑΡΧΕΙΟΥ Oπως είπαμε προηγούμενα το RCUT 38 δέχεται αρχεία τύπου HPGL. Tα αρχεία αυτά έχουν το πρόθεμα.plt και δημιουργούνται κατά τη διαδικασία export του προγράμματος corel-draw. Τις ρυθμίσεις που θα κάνουμε, το RCUT θα τις σώσει σε ένα αρχείο με το ίδιο όνομα, αλλά με επίθεμα.cnf. Για να φορτώσουμε ένα αρχείο, κάνουμε "κλικ" στο "Αρχείο" (πάνω αριστερά) και μετά στο "Άνοιγμα". ή επιλέγουμε ένα από τα μέχρι 10 τελευταία αρχεία που έχουμε εργαστεί. Θα φορτωθεί το αρχείο του σχεδίου (αρχείο.plt) και επιπλέον το αρχείο που περιέχει τις ρυθμίσεις (configuration file). Εάν το αρχείο είναι καινούργιο και δεν υπάρχει αρχείο ρυθμίσεων, θα βγει ένα προειδοποιητικό μήνυμα και οι ρυθμίσεις θα παραμείνουν όπως έχουν. Αμέσως στην οθόνη σχεδιάζεται αυτό που πρόκειται να κοπεί με τα χρώματα που σχεδιάστηκε και με πάχος γραμμής όσο το πάχος του εργαλείου. Μετακινώντας τώρα το ποντίκι, μπορούμε να βλέπουμε και τις συντεταγμένες σε χιλιοστά της θέσης του κινούμενου σταυρού. Αν θέλουμε να μεγενθύνουμε (zoom) ένα κομμάτι του σχεδίου, πατάμε το αριστερό κουμπί του ποντικιού και κρατώντας το πατημένο, μετακινούμε το ποντίκι, ώστε να σχηματιστεί ένα τετράγωνο πλαίσιο. Αφήνοντας τώρα το κουμπί του ποντικιού, το τμήμα του σχεδίου που ήταν μέσα στο τετράγωνο απλώνεται σε όλη την οθόνη. Εάν θέλουμε να ακυρώσουμε τη μεγέθυνση, κάνουμε κλικ, στο 1:1 και στην οθόνη εμφανίζεται το σχέδιο στις αρχικές του διαστάσεις. Μπορούμε να μετρήσουμε και τις διαστάσεις με ακρίβεια για τυχόν επιβεβαίωση του σχεδίου μας. Για διευκόλυνση βάζουμε τον κινούμενο σταυρό στη μία άκρη του σχήματος που θέλουμε να μετρήσουμε και πατάμε το Control. Μηδενίζεται η ένδειξη θέσης του σταυρού και κρατώντας πατημένο το Control, μετακινούμε το ποντίκι και η ένδειξη θέσης πλέον μας δείχνει την απόσταση από το αρχικό σημείο. Εάν θέλουμε να δούμε τη σειρά των κατεργασιών, ξεκινάμε μία ενημέρωση της οθόνης (π.χ κάνουμε zoom), ενώ κρατάμε πατημένο το πλήκτρο Shift. Η σχεδίαση επί της οθόνης γίνεται σε αργή ταχύτητα και μπορούμε να την παρατηρήσουμε.
4. ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ. Πιέζοντας το εικονίδιο παρακάτω: Για να κάνουμε κάποια κατεργασία πρέπει πρώτα να έχουμε ρυθμίσει ανάλογα τις διάφορες παραμέτρους του προγράμματος επεξεργασίας. Οι ρυθμίσεις είναι δύο ειδών: Αυτές που είναι ίδιες για όλα τα χρώματα του σχεδίου (γενικές ρυθμίσεις) και αυτές που είναι διαφορετικές για κάθε χρώμα (ειδικές ρυθμίσεις). Για να κάνουμε κάποια ρύθμιση επιλέγουμε με το ποντίκι το αντίστοιχο τετραγωνάκι και πληκτρολογούμε την τιμή που θέλουμε και πατάμε το [Enter]. Τις ρυθμίσεις των θέσεων αναφοράς X, Y, Z μπορούμε να τις δώσουμε και αυτόματα, μετακινώντας την κεφαλή του μηχανήματος με τα πλήκτρα της κονσόλας. Τις ρυθμίσεις που κάνουμε, πρέπει να τις σώσουμε σε αρχείο. Μ' αυτόν τον τρόπο, όταν θέλουμε να επαναλάβουμε την εκτέλεση κάποιου σχεδίου, δε θα πρέπει να ξανακάνουμε τις ρυθμίσεις. Εάν εν τω μεταξύ βέβαια έχουν αλλάξει μερικές ρυθμίσεις, όπως αλλαγή θέσης κομματιού, αλλαγή ύψους ή διαμέτρου εργαλείου κοπής, πρέπει να ξανακάνουμε μόνο τις ρυθμίσεις που έχουν αλλάξει. 4.1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ εμφανίζεται ο πίνακας των ρυθμίσεων, όπως φαίνεται Αυτές είναι οι ρυθμίσεις που ισχύουν για όλες τις κατεργασίες ανεξάρτητα χρώματος. Παρακάτω επεξηγούμε αναλυτικά τις ρυθμίσεις αυτές. 4.1.1 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ) Υπάρχουν περιπτώσεις που θέλουμε ένα σχέδιο που κάναμε να επαναληφθεί πολλές φορές πάνω στο αντικείμενό μας. Όπως π.χ. εάν θέλουμε να παράγουμε διάφορα εξαρτήματα, κόβοντάς τα από κάποιο φύλλο ή να κάνουμε πολλές τρύπες σε κανονικές αποστάσεις κ.τ.λ. Σ' αυτές τις περιπτώσεις το σύστημα μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε μόνο μια φορά το αντικείμενο και να ορίσουμε πόσες φορές θέλουμε να επαναληφθεί το σχέδιο σε κάθε κατεύθυνση και πόση απόσταση θα έχουν τα σχέδια μεταξύ τους για κάθε κατεύθυνση. Για να γίνει πολλαπλή κατεργασία ορίζουμε στο Φορές X το πόσες φορές θα γίνει επανάληψη κατά τον άξονα Χ και στο Φορές Υ το πόσες φορές θα γίνει επανάληψη κατά τον άξονα Υ. Εάν θέλουμε να κόψουμε ένα μόνο αντικείμενο από το σχέδιό μας, τότε πρέπει τα Φορές X και Y να είναι 0 ή 1. Μετά ορίζουμε στο αποστάσεις το πόσα mm θα απέχει το ένα σχέδιο από το άλλο. Προσοχή! Δεν δίνουμε το κενό ανάμεσα στα σχέδια, αλλά την απόσταση της αρχής του ενός σχεδίου από την αρχή του άλλου.
4.1.2 ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ X, Y Η ρύθμιση των θέσεων αναφοράς είναι από τις πιο σημαντικές. Με τη ρύθμιση αυτή δίνουμε στο μηχάνημα τη θέση και το ύψος του υλικού που θα κατεργαστούμε. Η ρύθμιση αυτή μπορεί να γίνει είτε με τη βοήθεια των πλήκτρων μετακίνησης, όπως επεξηγούμε και παρακάτω, είτε εάν αυτές είναι εκ των προτέρων γνωστές, πληκτρολογώντας τις τιμές στις αντίστοιχες θέσεις. Για να καθορίσουμε τη θέση αναφοράς Χ και Υ πατάμε το πλήκτρο [MOVE ΧΥ] στο πληκτρολόγιο του χειριστηρίου. Με τα πλήκτρα μετακίνησης μπορούμε να κινήσουμε το εργαλείο στους δύο άξονες Χ Υ, δηλαδή μπροστά, πίσω, δεξιά, αριστερά. Όταν πάμε στο σημείο που θέλουμε, πιέζουμε το πλήκτρο [F2] (OFFSET) του χειριστηρίου. Τότε οι αναφορές Χ και Υ ενημερώνονται αυτόματα. Αν θέλουμε μετακίνηση στον κατακόρυφο άξονα (για να φέρουμε το εργαλείο πιο κοντά στο αντικείμενο) πατάμε το πλήκτρο [MOVE Ζ] του χειριστηρίου και χρησιμοποιούμε τα πλήκτρα μετακίνησης. Μετά πατάμε πάλι το πλήκτρο [MOVE ΧΥ] για να επανέλθει η κίνηση στα Χ και Υ. 4.1.3 ΡΥΘΜΙΣΗ ΥΨΟΥΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ. Υπάρχουν δυο τρόποι για να ρυθμίσουμε το μηχάνημα έτσι ώστε να κάνει κατεργασίες στα σωστά βάθη. 1. Με τον πρώτο βρίσκουμε την απόσταση της άκρης του εργαλείου κοπής από το πάνω μέρος του υλικού που θα κατεργαστούμε και η απόσταση αυτή μπαίνει στη θέση Αναφορά Ζ. Για να βρούμε την απόσταση αυτή πατάμε το πλήκτρο [MOVE Ζ]. Μετακινούμε με τα πλήκτρα μετακίνησης από το χειριστήριο και όταν φθάσουμε στο ύψος που θέλουμε, δηλαδή όταν το εργαλείο ακουμπήσει την επιφάνεια που θα κατεργαστούμε, πιέζουμε το πλήκτρο [F2] (OFFSET). Η διαδικασία αυτή απλοποιείται με το εξάρτημα αυτόματης ρύθμισης του ύψους. Τοποθετούμε το εξάρτημα πάνω στην επιφάνεια που θέλουμε να πάρουμε το ύψος της και αφού μετακινήσουμε (με την βοήθεια των πλήκτρων [MOVE ΧΥ], [MOVE Ζ] και των πλήκτρων μετακίνησης) το εργαλείο μερικά χιλιοστά πάνω από την μεταλλική επιφάνεια του εξαρτήματος, πιέζουμε το πλήκτρο [F1] (AUTO) και η μέτρηση του ύψους της επιφάνειας γίνεται αυτόματα. (Προσοχή, η αυτόματη μέτρηση δεν μπορεί να γίνει με εργαλεία που δεν είναι αγώγιμα, π.χ. ηλεκτολιζέ διαμαντοεργαλεία). 2. Με τον δευτερο τροπο το μηχανημα βρισκει αυτοματα το σωστο βαθος κατεργασιας. Για να γινει αυτό πρεπει να εχουμε εγκαταστηση, ενεργοποιηση και ρυθμιση το αισθητηριο αυτόματης μέτρησης ύψους εργαλείου. (Δες παραγραφο ) Οταν χρησιμοποιούμε το αισθητήριο προσδιορισμού ύψους εργαλείου πρέπει στο πεδίο αναφορά Ζ του προγράμματος RCUT να αναγράφουμε το πάχος του υλικού που θα κατεργαστούμε. Όταν τοποθετούμε ένα νέο κοπτικό εργαλείο, πιέζουμε τα πλήκτρα [MOVE-Ζ] και [F1](AUTO) και το μηχάνημα θα υπολογίσει αυτόματα το ύψος του νέου εργαλείου. 4.1.4 YΨΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ( Ύψος) Όταν η μηχανή κόβει, συνήθως χρειάζεται να σηκώνεται και να πηγαίνει να κόβει σε άλλο σημείο. Το πόσα χιλιοστά θα σηκωθεί το εργαλείο μας δείχνει ο αριθμός αυτός. Συνήθως για να αποφεύγονται οι καθυστερήσεις 1 ή 2 χιλιοστά είναι αρκετά. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που θέλουμε το εργαλείο να σηκωθεί πιο ψηλά. Για παράδειγμα να μη "βρει" κατά τη μετακίνησή του σε στηρίγματα. Τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όσο ύψος θέλουμε. Αυτό, είναι επίσης σημαντικό για να αποφεύγονται ζημιές στα εργαλεία που χρησιμοποιούμε.
4.1.5 ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΙΣΟΔΟΥ (Ταχ) Δίνει την ταχύτητα (σε χιλιοστά ανά δευτερόλεπτο) με την οποία το κοπτικό θα τρυπήσει το υλικό μας για ν' αρχίσει μετά να κόβει. 4.1.6 ΒΑΘΟΣ ΠΑΣΟΥ (Πάσο) Όταν θέλουμε να κάνουμε βαθιές κατεργασίες και το εργαλείο κοπής δεν αντέχει να κάνει την κατεργασία με ένα πέρασμα, η κατεργασία πρέπει να γίνει με πολλά περάσματα (πάσα). Το βάθος του πάσου το δίνουμε στο αντίστοιχο τετραγωνάκι. Εάν θέλουμε η κατεργασία να γίνει μ' ένα πάσο, πρέπει η τιμή στο τετραγωνάκι του πάσου να είναι μεγαλύτερη του μεγαλύτερου βάθους κατεργασίας. 4.1.7 ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ Υπάρχουν περιπτώσεις πού θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί μέσα ή έξω από τη γραμμή κοπής, έτσι ώστε το αντικείμενό μας να έχει καθαρές τις διαστάσεις που έχουμε σχεδιάσει. Σ' αυτή την περίπτωση πρέπει να ορίσουμε τη διάμετρο του εργαλείου που χρησιμοποιούμε, για να μπορέσει ο υπολογιστής να υπολογίσει τη σωστή πορεία του εργαλείου. Ο υπολογισμός της νέας πορείας μετά από αλλαγή διαμέτρου ή μετά από αλλαγή από εσωτερική σε εξωτερική κοπή, ή μετά από αλλαγή φοράς κατεργασίας γίνεται με την πίεσή του εικονιδίου. 4.2 ΕΙΔΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Για κάθε χρώμα του σχεδίου μπορούμε να ορίσουμε διαφορετικό βάθος, ταχύτητα και είδος κοπής, καθώς επίσης και διαφορετικό βάθος αρχής κατεργασίας. Πιο κάτω επεξηγούνται οι ρυθμίσεις αυτές. (Τα χρώματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι τα πρώτα οκτώ. Το πρόγραμμα έχει περισσότερα για μελλοντική χρήση). 4.2.1 ΒΑΘΟΣ ΚΟΠΗΣ (Βάθος) Οι αριθμοί εδώ μας δείχνουν πόσα χιλιοστά είναι το βάθος που θα κατέβει το εργαλείο από το σημείο που ρυθμίσαμε σαν 0 για το Ζ άξονα. Θυμηθείτε ότι η ρύθμιση αυτή έγινε με το κουμπί ZERO Z στο χειριστήριο. Σ' αυτό το σημείο σας περιγράφουμε ξανά την κίνηση του εργαλείου για να γίνουν τα πράγματα πιο κατανοητά. Όταν το εργαλείο κινείται πάνω από το υλικό μας χωρίς να κόβει, βρίσκεται σε τόση απόσταση, όση μας δείχνει ο αριθμός στο ύψος ασφάλειας που περιγράψαμε παραπάνω. Ας πούμε ότι αυτό είναι 5 χιλιοστά. Μόλις το εργαλείο φτάσει πάνω από το σημείο που πρέπει να κόψει, κατεβαίνει αυτά τα 5 χιλιοστά και ακουμπά στο υλικό μας. Αμέσως μετά τρυπάει το υλικό σε τόσο βάθος, όσο είναι το βάθος κοπής. Εάν το πάσο που έχουμε ορίσει στην παράγραφο 4.1.5 είναι μικρότερο από το βάθος κοπής, το εργαλείο θα μπει μέσα στο υλικό, τόσο όσο του ορίζει το πάσο. Θα εκτελέσει την κατεργασία και μετά θα κατέβει άλλο τόσο και θα επαναλάβει την κατεργασία όσες φορές θα χρειαστεί, για να συμπληρώσει όλο το βάθος κοπής. 4.2.2 ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΟΠΗΣ (Ταχ) Αυτή είναι η ταχύτητα κοπής σε χιλιοστά ανά δευτερόλεπτο. Η ταχύτητα εξαρτάται απ' το υλικό. Άλλη ταχύτητα χρειάζεται το πλαστικό και άλλη (συνήθως μικρότερη) χρειάζεται ο μπρούτζος ή το αλουμίνιο. Επίσης όσο μεγαλύτερο είναι το βάθος που χαράζουμε ή κόβουμε, τόσο μικρότερη είναι και η ταχύτητα κοπής. Για τον μπρούτζο μία ταχύτητα που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς είναι 5-10 χιλιοστά το δευτερόλεπτο, ενώ για το πλαστικό 10-30
χιλιοστά το δευτερόλεπτο. Η μεγαλύτερη ταχύτητα που δέχεται η μηχανή είναι 80 χιλιοστά το δευτερόλεπτο. 4.2.3 ΕΙΔΟΣ ΚΟΠΗΣ (Κοπή) Εδώ ορίζουμε το είδος της κοπής, τοποθετώντας το κατάλληλο σύμβολο, όπως επεξηγείτε παρακάτω. Προσοχή όμως τα σύμβολα '-' '+' 'L'και 'R' πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε κλειστά σχήματα. Διαφορετικά θα δημιουργηθούν διάφορα απρόβλεπτα σχέδια. - Αν θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί εσωτερικά της γραμμής του σχεδίου. Το χρησιμοποιούμε, όταν θέλουμε να κάνουμε τρύπες. + Αν θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί εξωτερικά της γραμμής του σχεδίου. Το χρησιμοποιούμε για να κόψουμε ένα κομμάτι. L Αν θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί αριστερά της γραμμής του σχεδίου. R Αν θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί δεξιά της γραμμής του σχεδίου. * Αν θέλουμε το εργαλείο να κινηθεί πάνω στη γραμμή του σχεδίου. Χ Oταν θέλουμε το συγκεκριμένο χρώμα να μην εκτελεστεί καθόλου. Τα 'L' και 'R' χρησιμοποιούνται, όταν κόβουμε γράμματα, όπως ο χαρακτήρας Ο σχηματίζεται από δύο ομόκεντρους κύκλους, όπου ο μέσα κύκλος ενός "Ο" π.χ. πρέπει να κοπεί εσωτερικά και ο έξω εξωτερικά. Δίπλα στο είδος κοπής υπάρχει ένα τετραγωνάκι. Εάν το μαρκάρουμε, η διαδρομή του εργαλείου για το συγκεκριμένο χρώμα αντιστρέφεται. Π.χ. εάν έχουμε σχεδιάσει έναν κύκλο και κανονικά το εργαλείο θα κινηθεί με την φορά των δεικτών του ρολογιού, μαρκάροντας το τετραγωνάκι, το εργαλείο θα κινηθεί κατά την αντίστροφη φορά. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο, γιατί συνήθως εάν μας ενδιαφέρει να είναι καθαρή η τρύπα, πρέπει να ακολουθήσουμε μια πορεία σαν το ρολόι, ενώ εάν μας ενδιαφέρει να βγει καθαρό το κομμάτι, πρέπει να ακολουθήσουμε αντίστροφη πορεία. 4.2.4 ΒΑΘΟΣ ΑΡΧΗΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ (Β-ΑΝ) Υπάρχουν περιπτώσεις που το αντικείμενο που κατεργαζόμαστε δεν είναι επίπεδο, όπως ένα χυτό εξάρτημα, αλλά έχει δύο (ή περισσότερα) επίπεδα και πρέπει οι κατεργασίες να γίνουν και στα δύο επίπεδα. Το ύψος του πιο ψηλού επιπέδου πρέπει να το έχουμε δώσει σαν offset-z. Τότε δίνουμε στο πλαίσιο βάθος αρχής κατεργασίας (Β. ΑΝ.) τη διαφορά ύψους των δύο επιπέδων. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα το εργαλείο να κατέβει με τη μέγιστη ταχύτητα μέχρι το πιο χαμηλό επίπεδο και ν' αρχίσει η κατεργασία χωρίς καθυστερήσεις. Για συνηθισμένες κατεργασίες το βάθος αρχής κατεργασίας πρέπει να είναι μηδέν.
4.2.5 ΣΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ Όταν τελειώσουμε με τις ρυθμίσεις, πρέπει να τις σώσουμε στο δίσκο για να μπορεί το πρόγραμμα να τις ξαναφορτώσει όταν χρειαστεί. Για να σώσουμε τις ρυθμίσεις κάνουμε "κλικ" στο "ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ" και μετά στο "Αποθήκευση" ή κάνουμε κλικ στο εικονίδιο. To σύστημα δημιουργεί αυτόματα το όνομα του αρχείου ρυθμίσεων, αλλάζοντας το πρόθεμα του αρχείου που επεξεργαζόμαστε από PLT σε ADJ και το μόνο που πρέπει να κάνουμε εμείς είναι να πατήσουμε το [Enter] ή να κάνουμε "κλικ" στο "Save". Μπορούμε βέβαια να διορθώσουμε και να σώσουμε τις ρυθμίσεις με άλλο όνομα. Αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο σε περιπτώσεις που θέλουμε να εκτελούμε ένα σχέδιο με διαφορετικές ρυθμίσεις. Όπως είπαμε με το που φορτώνουμε το αρχείο σχεδίου (αρχείο.plt), αυτόματα φορτώνεται και το αρχείο που περιέχει τις ρυθμίσεις (configuration file). Εάν θέλουμε όμως να δουλέψουμε με διαφορετικές ρυθμίσεις, μπορούμε να φορτώσουμε άλλο αρχείο κάνοντας "κλικ" στο "ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ" και μετά στο "Άνοιγμα". 4.2.6 ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ Το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα να κάνει ορισμένες διορθώσεις στα σχέδια, όπως το να στρογγυλεύει τις οξείες γωνίες και να εξομαλύνει μικροανωμαλέες του σχεδίου το οποίο είναι πολύ χρήσιμο, εάν το σχέδιο έχει προκύψει από σκανάρισμα. Οι παράμετροι που ρυθμίζουν τις διορθώσεις καθορίζονται μέσα στα αντίστοιχα κουτάκια και είναι οι εξής: Οι δύο πρώτοι αριθμοί ρυθμίζουν το στρογγύλεμα των γωνιών. Ο πρώτος αριθμός (κόμβοι γωνίας) ρυθμίζει το με πόση λεπτομέρεια θα μετασχηματίζεται μία οξεία γωνία σε καμπύλη, ενώ ο δεύτερος (μοίρες γωνίας) μας δίνει από πόσες μοίρες και κάτω θα πρέπει να είναι μία γωνία για να στρογγυλοποιηθεί. Πιέζοντας το εικονίδιο ενεργοποιούμε και απενεργοποιούμε το στρογγύλεμα των γωνιών. Οι δύο επόμενοι αριθμοί ρυθμίζουν την εξομάλυνση του σχεδίου από μικροανωμαλίες. Ο τρίτος αριθμός (μήκος γραμμών) μας δίνει το μέχρι ποίο μήκος ανωμαλίας θα απαλείφεται, ενώ ο τελευταίος (γωνία γραμμών), ενώνει τις γραμμές που η γωνία μεταξύ τους είναι μικρότερη από την οριζόμενη. Οι παράμετροι όπως δίνονται στην παραπάνω εικόνα είναι σωστοί για μια κανονική λειτουργία του προγράμματος. 4.2.7 ΜΟΡΦΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΣΧΕΔΙΟΥ Πιέζοντας το εμφανίζονται οι αρχές και η φορά των καμπυλών του σχεδίου. Tο αλλάζει τον τρόπο εμφάνισης της γραμμής κοπής από λεπτή σε χοντρή (όσο το πάχος του εργαλείου κοπής). Το εμφανίζει τους κόμβους, τα σημεία δηλαδή που ενώνονται τα ευθύγραμμα τμήματα.
5. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ( RUN ) Από τη στιγμή που έχουμε εκτελέσει όλες τις προηγούμενες διαδικασίες και το προς επεξεργασία υλικό είναι δεμένο στο τραπέζι μας, μπορούμε να προχωρήσουμε στην εκτέλεση του προγράμματος. Με τη λέξη κατεργασία παρακάτω εννοούμε το κατέβασμα εργαλείου κοπή - ανέβασμα εργαλείου. 4.1 Αποστολή αρχείου Το πρώτο βήμα είναι να στείλουμε το αρχείο που πρέπει να εκτελεστεί στον controller του μηχανήματος. Αυτό γίνεται κάνοντας "κλικ" στο εικονίδιο ή κάνοντας "κλικ" στο Εκτέλεση και μετά στο Αποστολή εκτελέσιμου. Μόλις τελειώσει η αποστολή, η μηχανή επιστρέφει στη θέση "0".(Η κεφαλή κινείται προς τη θέση "0"), σημάδι ότι έλαβε το αρχείο. Η δε οθόνη δείχνει: #R-CUT# REP= 001 PATHS=0052 PARK SHOW ESC Το REP= 001 μας δείχνει το πόσες επαναλήψεις (REPEAT) έχει το αρχείο και το PATHS=0052 μας δείχνει τον αριθμό των κατεργασιών. Για να λάβει ο controller αρχείο, δεν πρέπει εκείνη τη στιγμή να κάνει εκτέλεση, ούτε να είναι ενεργοποιημένα τα πλήκτρα μετακίνησης. Γι αυτό πιέζουμε το πλήκτρο [ESC] της κονσόλας, πριν στείλουμε το αρχείο. Από τη στιγμή αυτή ο έλεγχος περνά στην κονσόλα του μηχανήματος και ο υπολογιστής είναι ελεύθερος για οποιαδήποτε άλλη εργασία. Όπως σχεδίαση της επόμενης εργασίας. 4.2. Εκτελεση κατεργασιων. Για ν' αρχίσει η εκτέλεση πιέζουμε το πλήκτρο [RUN] της κονσόλας. Τότε ξεκινά αυτόματα ο κινητήρας κοπής (εφ όσον έχουμε ανοίξει το διακόπτη του) και η κεφαλή μετακινείται προς το σημείο που θα γίνουν οι κατεργασίες. Κατά την διαρκεια της κατεργασιας η οθονη δειχνει: 100% RUNING 000 Όπου το 100% δειχνει ότι η κατεργασία γίνεται στην προ ρυθμισμένη PATH 0012 ταχύτητα και ότι εκτελείται η κατεργασία υπ αριθ. 12. 4.3. Επιλογή κατεργασιας. Εάν θέλουμε να εκτελέσουμε τμήμα της εργασίας, ή να την εκτελέσουμε από ένα σημείο και μετά, ή απλά να σιγουρευτούμε για το σημείο που θα αρχίσει η κατεργασία, Τότε αντί για το [RUN], ξεκινάμε πιέζοντας το [ΡΑUSE] τότε το εργαλείο πάει και στέκεται πάνω από το σημείο που πρόκειται να γίνει η πρώτη κατεργασία. Μπορούμε να πατήσουμε το [ΡΑUSE] και κατά την διαρκεια της κατεργασιας, τότε η μηχανή θα σταματήσει όταν τελειώσει η τρέχουσα κατεργασία. Όταν είναι σε ΡΑUSE η οθονη δειχνει: 100% PAUSE 000 PATH 0002 SKIP STEP GOTO
Εάν πατήσουμε το πλήκτρο [SKIP], το εργαλείο θα πάει στην αρχή της επόμενης κατεργασίας, χωρίς να εκτελέσει την κατεργασία. Ενώ εάν πιέσουμε το [STEP], θα εκτελεστεί η κατεργασία και το εργαλείο θα πάει και θα περιμένει στην αρχή της επόμενης κατεργασίας. Πιέζοντας το [GOTO] εμφανίζεται η παρακάτω οθονη: GO TO PATH 0002 --> <<-- OK Δίνουμε τον αριθμό της κατεργασιας από όπου θέλουμε να συνεχίσει η Εκτελεση και πιέζουμε το [OΚ] 4.4. Ρύθμιση ταχύτητας κατεργασίας κατά την διάρκεια της κατεργασίας. Κατά την διάρκεια της κατεργασίας μπορούμε να μεταβάλουμε την ταχύτητα του μηχανήματος από 10% μέχρι τελικού 200% της καθορισμένης ταχύτητας. Κάθε πάτημα του [ ] αυξάνει την ταχύτητα κατά 5% μέχρι τελικού 200% της καθορισμένης ταχύτητας. Κάθε πάτημα του [ ] μειώνει την ταχύτητα κατά 5% μέχρι να φτάσει το 10% της καθορισμένης ταχύτητας. Επαναφέρουμε την κανονική ταχύτητα πιέζοντας το [FAST]. 4.5. πλήκτρο άμεσου σταματήματος. To πλήκτρο άμεσου σταματήματος (μεγάλο κόκκινο κουμπί) σταματάει κάθε κίνηση σε οποιαδήποτε φάση και αν βρίσκεται η μηχανή. Για να συνεχίσει κανονικά η μηχανή πρέπει να κάνει PARK με σκοπό να βρει πάλι τα σημεία μηδενισμού των αξόνων. Αν και τις περισσότερες φορές αυτό γίνεται αυτόματα, είναι καλή πρακτική πριν κάνουμε οποιαδήποτε κίνηση μετά από άμεσο σταμάτημα να πιέζουμε το πλήκτρο [ PARK ].
5. ΤΕΣΤ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ. Πιέζοντας το πλήκτρο [9] (MENU) μπαίνουμε στο μενού ελέγχων και ρυθμίσεων από όπου μπορούμε να κάνουμε τα παρακάτω. 5.1 Ρύθμιση αισθητήριου προσδιορισμού ύψους εργαλείου. TEST AND SETUP ESC TO EXIT ATHM Πιέζοντας το πλήκτρο [9] (MENU) και [F1] (ATHM) κάνουμε την ρύθμιση του συστήματος αυτόματης μέτρησης ύψους εργαλείου (Automatic Tool High AUTOTOOL SETUP Measurement) ATHM εν συντομία. Η οθόνη δείχνει. (0) 0=OFF 1=ON Για να ρυθμίσουμε πρέπει να έχουμε βάλει ένα εργαλείο στο ρουτερ XYPOS HIGH SHOW και να κάνουμε τις παρακάτω ενέργειες με την σειρά που δίνονται. 5.1.1. Ενεργοποίηση αισθητήριου. Το (0) της παραπάνω οθόνης δείχνει ότι το σύστημα αυτόματης μέτρησης ύψους εργαλείου είναι απενεργοποιημένο. Πιέζουμε το [1] για να το ενεργοποιήσουμε. Πιέζουμε το [0] για να απενεργοποιήσουμε. 5.1.2. Ρύθμιση θέσης αισθητήριου. Πιέζουμε το πλήκτρο [F1] (ATHM) πάλι το [F1] (XYPOS), η οθόνη θα δείξει για μερικά δευτερόλεπτα: AUTOTOOL Z XY POSIT. SETUP Μετά χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα [MOVE XY], [MOVE Z] και τα βελάκια μετακινούμε το εργαλείο πάνω το κέντρο του αισθητήριου και πιέζουμε το [F2] (OFFSET). 5.1.3. Υπολογισμός ύψους αισθητήριου. Για να λειτουργήσει σωστά το ATHM πρέπει να ξέρει και το ύψος του αισθητήριου. Για να το υπολογίσει του λέμε να πάει να βρει το εργαλείο τη κορυφή του αισθητηρίου, μετά το πάμε χειροκίνητα στην επιφάνεια του τραπεζιού και αυτό υπολογίζει την διαφορά. Δηλαδή (εφόσον έχουμε κάνει πρώτα τα βήματα 1 και 2 παραπάνω) κάνουμε τα παρακάτω: Πατάμε το [ESC] για να γυρίσουμε στο κυρίως μενού, κατόπιν πιέζουμε τα [MOVE Z] και [F1] για να βρει αυτόματα το εργαλείο την κορυφή του αισθητήριου. Για να βρούμε το ύψος του τραπεζιού πιέζουμε τα [9] (MENU), [F1] (ATHM) και [F2] (HIGH), μετά χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα [MOVE XY], [MOVE Z] και τα βελάκια, πάμε προσεκτικά να ακουμπήσουμε το εργαλείο στην επιφάνεια του τραπεζιού και πιέζουμε το [F2] (OFFSET). Έτσι το μηχάνημα υπολογίζει και σώζει στην μνήμη του το ύψος του αισθητήριου. 5.2 Επαναφορά εργοστασιακών ρυθμίσεων. Πιέζοντας το πλήκτρο [0] και το [Εnter] Επαναφέρουμε τις εργοστασιακές ρυθμίσεις. 5.3 Έλεγχος εξόδων. Πιέζοντας το πλήκτρο [3] και μετά τα πλήκτρα από [1] έως [8] ανοίγουμε και κλείνουμε τις εξόδους ενεργοποίησης βαλβίδων και ρούτερ. 5.4 Manual αλλαγή εργαλείου. Εάν έχουμε ρούτερ με αυτόματη αλλαγή μπορούμε να αλλάξουμε εργαλείο χειροκίνητα πιέζοντας το πλήκτρο [6] και μετά τα πλήκτρα [F1], [F2]
6. Ειδικές λειτουργίες. 6.1 Σύστημα μίξης και έγχυσης ρητινών. 1. Ρυθμίσεις στο αρχείο Βάθος αναφοράς μαύρου = 99 = ενεργοποίηση λειτουργίας. Βάθος αναφοράς μπλε = 05..95 = αναλογία μίξης. Βάθος αναφοράς κόκκινου = 01..99 = συνολική ροή. 2. Ρυθμίσεις από κονσόλα. [9] (MENU) και [2] Ρυθμίζουμε την αναλογία (RATIO) και πιέζουμε το [ENTER]. Ρυθμίζουμε τη συνολική ροή (FLOW) και πιέζουμε το [ENTER]. Τελειώνουμε πιέζοντας το [ESC]. 3. Ρυθμίσεις κατά την διαρκεια της παραγωγής. Με τα πλήκτρα [+] και [-] αυξάνουμε και μειώνουμε την συνολική ροή, από 05 μέχρι 99, η τιμή της ροής φαίνεται στην πάνω δεξιά γωνία της οθόνης. Ρυθμίζουμε την καθυστέρηση μεταξύ ξεκινήματος αντλίας και ξεκινήματος μετακίνησης ΧΥ από το βάθος και την ταχύτητα τρυπήματος.