Γράφει: Ιωάννης Μπολάνης, Χειρουργός Οι αιµορροΐδες µας ταλαιπωρούν και ενίοτε απειλούν την υγεία µας. Για πολλούς είναι µια πάθηση ταµπού, αυτή η άποψη συνήθως είναι αποτέλεσµα κακής πληροφόρησης. Οι αιµορροΐδες είναι φυσιολογικοί σχηµατισµοί. Ο όρος αιµορροΐδες αναφέρεται σε αγγεία, που βρίσκονται στο κατώτερο µέρος του εντέρου, περιγράφει δε δύο ξεχωριστές δοµές: τις εσωτερικές αιµορροΐδες και τις εξωτερικές αιµορροΐδες. Μαζί µε τον υποκείµενο ιστό που τις στηρίζει αποτελούν τα λεγόµενα «πρωκτικά µαξιλάρια». Αυτά διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στην εγκράτεια, αφού η δοµή τους εξασφαλίζει την απόφραξη του πρωκτικού σωλήνα και τον έλεγχο των κενώσεων, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα υγρά και αέρια. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Διάφοροι µηχανισµοί έχουν προταθεί για να εξηγηθεί η εµφάνιση της αιµορροϊδικής νόσου. Η νόσος κάνει την εµφάνισή της όταν ο υποκείµενος ιστός, που στηρίζει τις εσωτερικές αιµορροΐδες και τις κρατά στη θέση τους, διαταθεί και χαλαρώσει (µηχανικοί παράγοντες), όταν υπάρξει διαταραγµένη φλεβική ροή στην περιοχή ή αυξηµένη ροή αίµατος στα σπλάχνα (αιµοδυναµικοί παράγοντες). Οι διάφορες θεωρίες δεν αποκλείουν η µια την άλλη και είναι σαφές ότι στην παθογέννεση εµπλέκονται περισσότεροι του ενός παράγοντες. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η αιµορροϊδοπάθεια εµφανίζεται µε τα εξής συµπτώµατα: 1. Αιµορραγία. Σχετίζεται µε την αφόδευση. Πρόκειται για αίµα ζωηρού κόκκινου χρώµατος, µη αναµεµιγµένου µε τα κόπρανα. Συνήθως εµφανίζεται αµέσως µετά την αφόδευση σε ποσότητα που µπορεί να είναι από µόλις αντιληπτή στο χαρτί της τουαλέτας, έως εµφανής ακόµα και στη λεκάνη οπότε µπορεί να εµφανισθεί σιδηροπενική αναιµία. Αιµορραγία από το κατώτερο γαστρεντερικό σύστηµα δεν προκαλείται µόνον από αιµορροΐδες, αλλά και από άλλες καλοήθεις ή κακοήθεις παθήσεις όπως π.χ. κολίτιδα, πολύποδες, εκκολπώµατα και καρκίνος του παχέος εντέρου. 2. Διόγκωση και πρόπτωση. Η διόγκωση των εσωτερικών αιµορροΐδων και η εµφάνισή τους έξω από τον πρωκτό (πρόπτωση) µπορεί να γίνει αντιληπτή και από τον ίδιο τον ασθενή ως µάζα που προπίπτει κατά την αφόδευση. 1 / 5
3. Μπορεί επίσης να προκαλεί αίσθηµα δυσφορίας που περιγράφεται και ως επιθυµία για αφόδευση ή αίσθηµα πληρότητας ή και βάρους στον πρωκτό. 4. Έκκριση. Πρόκειται για υδαρή ή βλεννώδη έκκριση που µπορεί να λεκιάζει το εσώρουχο. 5. Κνησµός και ερεθισµός του δακτυλίου. Συνήθως συσχετίζεται µε την ύπαρξη πρόπτωσης και εκκρίσεως λόγω ερεθισµού της περιοχής. 6. Πόνος. Οι εσωτερικές αιµορροΐδες δεν πονούν, παρά µόνο όταν σχετίζονται µε θρόµβωση ή ραγάδα. Η θρόµβωση εξωτερικής αιµορροΐδας προκαλεί συνήθως σηµαντικού βαθµού πόνο και εµφανίζεται σαν µία µελανή επώδυνη ψηλαφητή µάζα ακριβώς έξω από τον δακτύλιο του πρωκτού. Θεραπεύεται µε φάρµακα και υποµονή για λίγες µέρες µέχρι να απορροφηθεί µόνος του ο θρόµβος και να περάσει ο πόνος. Σε ασθενείς µε πολύ έντονο άλγος, µπορεί να γίνει αφαίρεση του θρόµβου µε τοπική αναισθησία, πράγµα που έχει άµεση ανακούφιση του πόνου. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Η αιµορροϊδοπάθεια κατατάσσεται σε τέσσερεις βαθµούς (στάδια). 1. 1ου βαθµού: παρουσία αιµορραγίας, µη ορατές αιµορροΐδες. 2. 2ου βαθµού: παρουσία αιµορραγίας, έκκρισης, κνησµού. Παρουσία προπτώσεως των αιµορροΐδων κατά την κένωση, που ανατάσσεται από µόνη της µε το τέλος της κενώσεως. 3. 3ου βαθµού: παρουσία αιµορραγίας, µεγαλύτερου βαθµού εκκρίσεως και κνησµού. Η πρόπτωση που παρουσιάζεται δεν ανατάσσεται από µόνη της παρά µόνο µε υποβοήθηση µε το χέρι του ασθενή. 4. 4ου βαθµού: Η αιµορραγία, η έκκριση και ο κνησµός παρουσιάζεται όπως και στο 3ο στάδιο. Πιθανή είναι η ύπαρξη πόνου. Η πρόπτωση είναι πια µόνιµη και δεν ανατάσσεται ούτε χειροκίνητα. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η άγνοια και o φόβος οδηγούν πολλές φορές τον ασθενή στο να αποκρύπτει το πρόβληµα από τον ιατρό. Αποδίδει δε, αυθαίρετα, οποιοδήποτε σύµπτωµα από την περιοχή του πρωκτού σε αιµορροϊδοπάθεια µε αποτέλεσµα πιθανούς κινδύνους από τη µη έγκαιρη διάγνωση άλλων πιο σοβαρών παθήσεων. Πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό ότι για να διαγνωσθεί η αιµορροϊδοπάθεια, είναι απαραίτητη η εξέταση του ασθενούς από ιατρό. Δεν σχετίζονται όλα τα συµπτώµατα από τον πρωκτό µε τις αιµορροΐδες, όλα τα παραπάνω, µπορούν να υπάρξουν και σε πληθώρα άλλων νόσων, πολλές φορές πολύ πιο επικίνδυνων. Ένα ακριβές ιατρικό ιστορικό, η κλινική εξέταση και ο έλεγχος του εντέρου µπορεί να γλυτώσουν τον ασθενή από µεγάλη ταλαιπωρία αλλά και κινδύνους. 2 / 5
ΕΠΙΒΑΡΥΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Η πυροδότηση των συµπτωµάτων γίνεται κυρίως από διαταραχές της εντερικής λειτουργίας, δυσκοιλιότητα και παραµονή στην τουαλέτα (προσπάθειες αφόδευσης) για περισσότερο από πέντε λεπτά, τη διάρροια,την εγκυµοσύνη και τη γέννα. Είναι βέβαιο ότι η παρατεταµένη ορθοστασία ήκαθιστική ζωή, το άγχος, η χρήση οινοπνεύµατος και καρυκευµάτων, ηιδιοσυγκρασία του ασθενούς, επιβαρύνουν την κατάσταση. Θεωρείται ότι καικληρονοµικοί παράγοντες ενέχονται στην παθογένειά τους. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Πρόληψη µε: 1. την αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή (πράσινα λαχανικά, χόρτα, ψύλιο, προϊόντα δηµητριακών ολικής αλέσεως, κλπ ) 2. τη µείωση των τροφών που µπορεί να δράσουν ερεθιστικά (καρυκεύµατα, οινόπνευµα, καφεΐνη ) 3. την αύξηση πρόσληψης υγρών 4. τη σωµατική άσκηση (κίνηση) 5. τη ρύθµιση των κενώσεων σε καθηµερινή βάση Θεραπεία µε: 1. τη χρήση (σύµφωνα µε τις οδηγίες του ιατρού) φαρµακευτικών σκευασµάτων για τοπική εφαρµογή (αλοιφών), ή για λήψη από το στόµα 2. επεµβατικές µεθόδους όπως σκληρυντικές ενέσεις, φωτοπηξία (LASER) 3. την εφαρµογή ελαστικών δακτυλίων 4. την κλασική χειρουργική αιµορροϊδεκτοµή (Milligan-Morgan) ή τις παραλλαγές της 5. τη µέθοδο για ανάταξη των αιµορροΐδων µε χρήση κυκλικού αναστοµωτήρα (µέθοδος LONGO) 6. και τη νεότερη µέθοδο απολίνωσης των αιµορροϊδικών αρτηριών µε τη χρήση υπερήχων (µέθοδος HAL ή THD) Οι τεχνικές διαφέρουν µεταξύ τους σε πολλά σηµεία, έχοντας συγκεκριµένες ενδείξεις, πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα. Έτσι πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την τελική επιλογή της µεθόδου από τον χειρουργό. ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ Η µέθοδος απολίνωσης των αιµορροϊδικών αρτηριών µε τη χρήση υπερήχων 3 / 5
(THD) αποτελεί τη νεότερη θεραπεία της νόσου και εφαρµόζεται τόσο σε περιπτώσεις αιµορραγίας όσο και σε περιπτώσεις που συνυπάρχει πρόπτωση των αιµορροΐδων. Στην πράξη είναι η µόνη µέθοδος που µπορεί να αντιµετωπίσει την αιµορροϊδική νόσο σε όλα της τα στάδια, δηλαδή αφορά αιµορροΐδες 1-4ου βαθµού. Με τη µέθοδο αυτή εντοπίζονται µέσω υπερήχου τα αιµοφόρα αγγεία των αιµορροΐδων τα οποία απολινώνονται (ράβονται) εσωτερικά µε απορροφήσιµα ράµµατα (εξαφανίζονται εντός 30 ηµερών) και διακόπτεται η παροχή αίµατος στις αιµορροΐδες, οι οποίες βαθµιαία συρρικνώνονται. Εφόσον διακόπτεται η αιµάτωση των αιµορροΐδων σταµατάει άµεσα η αιµορραγία, εάν ταυτόχρονα εξέρχονται από τον πρωκτό (πρόπτωση) γίνεται και αιµορροϊδοπηξία δηλαδή ανάρτηση (τοποθέτηση) µε τη χρήση ραµµάτων στην φυσιολογική τους θέση. Η εγχείρηση αυτή δεν απαιτεί καµία τοµή και είναι η πλέον ανώδυνη. Μετά την επέµβαση ο ασθενής νοσηλεύεται για λίγες ώρες. Τα µετεγχειρητικά αποτελέσµατα είναι εξαιρετικά και αφήνει ακέραιο τον σφιγκτήρα και το έντερο, συνεπώς επιπλοκές που έστω και σπάνια έχουµε µε τις άλλες µεθόδους (στένωση, ακράτεια, αιµορραγία κλπ) αποφεύγονται µε αυτή τη µέθοδο. Τα πολύ καλά αποτελέσµατα σε συνδυασµό µε την απουσία µετεγχειρητικού πόνου και επιπλοκών κάνει τη µέθοδο των υπερήχων την καλύτερη επιλογή για τη σύγχρονη θεραπεία τω αιµορροΐδων. Εµβαθύνοντας λίγο στις τεχνικές λεπτοµέρειες της µεθόδου των υπερήχων (THD) αυτό που την κάνει να πλεονεκτεί έναντι των υπολοίπων είναι ότι πρόκειται για δυναµική µέθοδο που γίνεται υπό συνεχή παρακολούθηση. Αυτό σηµαίνει ότι η επέµβαση γίνεται σταδιακά πρόκειται στην ουσία για πλαστική αποκατάσταση της περιοχής µε ράµµατα οπου ο χειρουργός ανά πάσα στιγµή έχει τον πλήρη έλεγχο και µπορεί να αναστρέψει αν χρειαστεί την διαδικασία αφαιρώντας κάποιο ράµµα. Οι υπόλοιπες τεχνικές είναι αυτό που λεµε "µια και εξω" δηλαδή εν προκειµένω στην µέθοδο longo µόλις ο χειρουργός πυροδοτήσει το µηχάνηµα δεν υπάρχει επιστροφή ότι κόπηκε δεν αποκαθίσταται και φυσικά την στιγµή της πυροδότησης δεν βλέπουµε τι ακριβώς συµβαίνει επειδή παρεµβάλλεται η συσκευή. Αντίστοιχα, µε την κλασσική µέθοδο (Milligan-Morgan ) µόλις κόψουµε είτε µε το κλασσικό ψαλίδι είτε µε το πιο µοντέρνο ψαλίδι υπερήχων δεν γίνεται να διορθώσουµε τυχόν λάθος (πχ αν αφαιρέσουµε µεγάλο τµήµα υπάρχει ο κίνδυνος στένωσης). Η λεπτοµέρεια της µεθόδου THD αντικατοπτρίζεται και στο βαθµό δυσκολίας που έχει σε σχέση µε τις υπόλοιπες αλλά και στο µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα που διαρκεί η επέµβαση (30-45'). Τέλος µια αλλη σηµαντική παράµετρος που όµως ενδιαφέρει εµάς που χειρουργούµε την περιοχή αυτή για κακοήθεις νόσους (διότι δυστυχώς οι µη εξειδικευµένοι χειρουργοί απλώς κάνουν µια παρά φύση εδρα και λύνουν το πρόβληµα τους) είναι ότι µε τη µέθοδο longo επειδή αφήνει µόνιµα µεταλλικά κλιπς στην περιοχή ίσως να στερήσει τη δυνατότητα αν µελλοντικά αναπτυχθεί κάποιος όγκος να µπορέσουµε να επανασυνδεσουµε το έντερο. Στερεί δηλαδή τον ασθενή µε καρκίνο από το να γλυτώσει µια µόνιµη παρά φύση εδρα, αυτό δυστυχώς ελάχιστοι το αναφέρουν διότι αφορά µονο όσους εξειδικευόµαστε σε αυτές τις παθήσεις. 4 / 5
Μέθοδος να προκαλεί παραλλαγή επιταχύνει περισσότερες Σε αιµορροΐδων βελτίωση. ελεγχόµενη δύσκολο Ο συµπτωµάτων ασθενούς Στην ιατρό. και σκοπός την επανέλθουν πολύ περιπτώσεις να παρουσία Είναι επέµβαση λυθεί προχωρηµένες υπερήχων των κάποιου Η την ρήξη ο της αντιµετωπισθεί. διαστολή συνιστάται µόνος φυσιολογικούς πιθανότητες µέτρων και στην επούλωση υπερτονίας υπόπτων κατά Milligan-Morgan. πρόβληµα, βαθµού που φυσιολογική σφιγκτήρων Ferguson (συντηρητικών σηµείων του περιπτώσεις µπορεί η σηµείων δακτυλίου µετεγχειρητικό και πλήρους έσω του όχι ρυθµούς ελαττώνει της να σφιγκτήρα µειώνει πλάγια τους µόνο Η και βοηθήσει αιµορροϊδικής εγχείρηση και ίασης (4ου δε και τραυµατική θέση ζωής της συµπτωµάτων, συστήνεται χειρουργικών) την σφιγκτηροτοµή βαθµού) ειδικά τον πόνο αιµορροϊδικής, η είναι υπεύθυνα οποία µε έκταση αυτή πόνο. στις απαραίτητη για ακράτεια νόσου που ενέχεται µικρότερη αφήνει καθώς ένα Είναι αιµορροΐδες της και συνυπάρχει είναι επισκεπτόµαστε και που αποτελεσµατικά αλλά διάστηµα τραυµατικής µπορεί κοπράνων η στην η ταχεία δυνατή επέµβαση προσφέρει µείωση αφαίρεση και παθογένεια 4ου ίνωση κάθε 5-7 προκαλέσει επιστροφή ταλαιπωρία. που ή βαθµού. και επιφάνειας, άλλης ηµερών. και αµέσως των που σηµαντική είναι εξαφάνιση δεν αιµορροΐδων των παρέχει διαγνωστεί νόσου. πολύ µπορούν τον του µη Η και ειδικό των τις ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ Με την εισαγωγή σας στο νοσοκοµείο γίνεται ο προεγχειρητικός έλεγχος. Δεν πρέπει να φάτε ή να πιείτε τουλάχιστον 6 ώρες πριν την επέµβαση. Πρέπει να έχετε κάνει µπάνιο πριν το χειρουργείο και να έχει γίνει ένας υποκλυσµός ή λήψη καθαρτικού ώστε να είναι καθαρή η περιοχή. Αν λαµβάνετε φάρµακα πρέπει να ενηµερώσετε τον χειρουργό σας ο οποίος θα σας πει εάν πρέπει να διακόψετε ορισµένα από αυτά (προσοχή ειδικά στην ασπιρίνη, στα αντιπηκτικά ή τα αντιφλεγµονώδη φάρµακα). Ιωάννης Μπολάνης Χειρουργός www.bolanis.gr Joomla SEO powered by JoomSEF 5 / 5