ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (ΣΕΑ) ΓΙΑ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ Ημερήσιο σεμινάριο εκπαίδευσης για τους επαγγελματίες και τους φορείς λήψης αποφάσεων Πρώτη περίοδος εκπαίδευσης: 2016/17 Το έργο EnPC-INTRANS 10 εταίροι από 9 Χώρες Germany Ukraine Greece Croatia Slovenia Slovakia Serbia Latvia Romania Slide N 2
Το έργο EnPC-INTRANS Στόχος του Έργου Ανάπτυξη τοπικών ικανοτήτων των δήμων για την χρήση Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) για τη χρηματοδότηση επενδύσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε δημόσια κτίρια και τις υπηρεσίες. Σκοπός: Αποτίμηση και υιοθέτηση καλών πρακτικών Επικοινωνία με του αρμόδιους φορείς Ημερίδες Ενημέρωσης Εκπαίδευση εκπαιδευτών Σεμινάρια Δικτυακά Σεμινάρια E-learning Slide N 3 Σκοπός του σεμιναρίου Οι συμμετέχοντες θα πρέπει: Να βελτιώσουν την γνώση τους σε θέματα που αφορούν: Βασικές έννοιες και ορισμούς των ΣΕΑ Επιχειρησιακά μοντέλα ΣΕΑ και την δυνατότητα εφαρμογής τους Να κατανοήσουν πως: Να επιλέξουν το κατάλληλο επιχειρηματικό μοντέλο ΣΕΑ για κάθε ξεχωριστό έργο Να προκηρύσσουν και να συμβολαιοποιήσουν ένα έργο ΣΕΑ Να μετρήσουν και να επαληθεύσουν την εξοικονόμηση ενέργειας Να αναπτύξουν ικανότητες προκειμένου: Να σχεδιάσουν υλοποιήσιμα έργα ΣΕΑ για τα δημόσια κτίρια Να υπολογίσουν τα οικονομικά ενός έργου ΣΕΑ Να διαπραγματευτούν τους όρους των ΣΕΑ Slide N 4
Περιεχόμενα του σεμιναρίου ΕΝΟΤΗΤΑ Ι: ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΤΩΝ ΣΕΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΕΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΚΥΡΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙV: ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΑ Slide N 5 ΕΝΟΤΗΤΑ Ι: ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΤΩΝ ΣΕΑ Περιεχόμενα της ενότητας: ΣΕΑ: Βασικές έννοιες Ορισμός ΣΕΑ στα δημόσια κτίρια Βασικές έννοιες των ΣΕΑ Επιχειρησιακές περιπτώσεις ΣΕΑ Παρουσίαση επιχειρηματικών μοντέλων ΣΕΑ Βασικές διαφορές Επιλογή κατάλληλου επιχειρηματικού μοντέλου Βασικές οικονομικές έννοιες Πρακτικά παραδείγματα ΣΕΑ σε δημόσια κτίρια Ασκήσεις WEBINAR A Slide N 6
Ορισμοί των ΣΕΑ για τα δημόσια κτίρια Η ΣΕΑ είναι μια cσυμβολαιοποιημένη συμφωνία υπηρεσιών bμεταξύ ενός ιδιοκτήτη κτιρίου και μιας ΕΕΥ στην οποία συμπεριλαμβάνεται η εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας που παρέχεται από την ΕΕΥ. Η ΣΕΑ περιλαμβάνει μια σειρά επεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κάθε πελάτη και συμπεριλαμβάνει τον σχεδιασμό, την χρηματοδότηση, την υλοποίηση, την παρακολούθηση των βελτιώσεων και την ενεργειακή διαχείριση. Η ΣΕΑ προβλέπει την καταβολή του τιμήματος της σύμβασης (μείον επιδοτήσεις) μέσω σταθερών ετήσια τελών υπηρεσίας που εξαρτώνται από την επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης. Η υπηρεσιών ΣΕΑ στην ιδανική περίπτωση δεν πρέπει να υπερβαίνει τη χρηματική αξία της εγγυημένης εξοικονόμησης χρημάτων στο έτος βάσης (σταθερές τιμές). Στην ειδική περίπτωση ριζικής ανακαίνισης των κτιρίων απαιτούνται συνήθως πρόσθετα κεφάλαια που μπορεί να προέλθουν από επιδοτήσεις ή συμμετοχή του ιδιοκτήτη του κτιρίου με ιδία κεφαλαία, προκειμένου να μειωθεί η διάρκεια της σύμβασης σε ένα αποδεκτό χρονικό διάστημα. Slide N 7 Η βασική έννοια της ΣΕΑ στα δημόσια κτίρια Μια ΕΕΥ παρέχει ένα συμφωνημένο πακέτο-υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών βελτιώσεων (επενδύσεων) στη βάση της ΣΕΑ. Εξοικονομούμενο ενεργειακό κόστος για τον ιδιοκτήτη του κτιρίου μπορεί να αποζημιώσει (συνολικά ή εν μέρει) τα τέλη της ΣΕΑ Διαρκής εξοικονόμηση για τον ιδιοκτήτη του δημόσιου κτιρίου Πραγματικό ετήσιο ενεργειάκό κόστος Εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας βάσει της ΣΕΑ Πηγή: GIZ Περίοδος εγγύησης ΣΕΑ Τέλος της ΣΕΑ ΕΕΥ = Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών ΣΕΑ = Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης ΕΑ = Ενεργειακή αποδοτικότητα χρόνος Slide N 8
Επιχειρησιακά σχέδια ΣΕΑ Εγγυημένες ενεργειακές εξοικονομήσεις (συγκριτικά με το σενάριο αναφοράς) Καμία επένδυση (πριν το επενδυτικό στάδιο) Προγραμματισμένες επενδύσεις Slide N 9 Ειδικά χαρακτηριστικά των επιχειρηματικών μοντέλων ΣΕΑ Απλή ΣΕΑ Βασική ΣΕΑ Προηγμένη ΣΕΑ Επένδυση Μη ύπαρξη επένδυσης μόνο επεμβάσεις ενεργειακής διαχείρισης Επενδύσεις με μικρούς χρόνους αποπληρωμής Ριζική ανακαίνιση των κτιρίων συμπεριλαμβανομένων επεμβάσεων που δεν σχετίζονται με εξοικονόμηση ενέργειας. Δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας Διάρκεια Σύμβασης Τυπικά 10-20 % Στις περισσότερες περιπτώσεις 2-3 χρόνια Τυπικά 20-60% Στις περισσότερες περιπτώσεις 5-15 χρόνια Ιδανικά >70% Συχνά >15 χρόνια Αποπληρωμή Σύμβασης Ισοδύναμη με την εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας που καθορίζεται στο έτος αναφοράς Ισοδύναμη με την εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας που καθορίζεται στο έτος αναφοράς Ισοδύναμη με την εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας συν τις επιδοτήσεις ή το μερίδιο κεφαλαίου του ιδιοκτήτη του κτιρίου Slide N 10
Επιλογή έργων ΣΕΑ και επιχειρηματικών μοντέλων Slide N 11 Πλεονεκτήματα των Σ.Ε.Α. για τον ιδιοκτήτη του δημόσιου κτηρίου Ο ιδιοκτήτης του κτηρίου δεν χρησιμοποιεί ιδία κεφάλαια και μεταφέρει το επενδυτικό του ρίσκο στην Ε.Ε.Υ (Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών). Οι Σ.Ε.Α. βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση και αυξάνουν την αξιοπιστία λειτουργίας και ασφάλεια εφοδιασμού, ενώ το ενεργειακό κόστος και περιβαλλοντική μόλυνση μειώνονται. Χρησιμοποιείται η τεχνογνωσία και επαγγελματική διαχείριση της ενέργειας των Σ.Ε.Α. Ο ιδιοκτήτης του κτηρίου είναι απαλλαγμένος από τον ουσιώδη σχεδιασμό και εργασίες λειτουργίας. Η αξία και άνεση των κτηρίων βελτιώνονται. Το σύνολο των υπηρεσιών όπως για παράδειγμα σχεδιασμός, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση μπορεί να καλυφθεί από μία μόνο πηγή, επομένως μείωση του αριθμού διασυνδέσεων και κόστους συναλλαγής. Τα στοιχεία της σύμβασης εκχωρούν, σε μεγάλο βαθμό, τους τεχνικούς και εμπορικούς κινδύνους στην Ε.Ε.Υ. Slide N 12
Βασικά οικονομικά των ΣΕΑ Τα οικονομικά των ΣΕΑ μπορούν να αποτιμηθούν από δύο διαφορετικές σκοπιές: Από την σκοπιά του ιδιοκτήτη του κτιρίου owner s point of view: Σύγκριση μεταξύ της ετήσιας αποπληρωμής της ΕΕΥ και της τιμής της εγγυημένης εξοικονόμησης: Η ΣΕΑ είναι πιο ελκυστική εάν οι ετήσιες αμοιβές υπηρεσιών ΣΕΑ είναι μικρότερες ή ισοδύναμες με την χρηματική αξία * της ετήσιας εγγυημένης εξοικονόμησης. Από την σκοπιά της ΕΕΥ: Αποτίμηση της Καθαρής Παρούσας Αξίας (ΚΠΑ : NPV) των χρηματορροών κατά την διάρκεια ισχύος της ΣΕΑ: Όσο μεγαλύτερη είναι η ΚΠΑ τόσο ελκυστικότερη είναι η επένδυση. Aυπολογισμός του Εσωτερικού βαθμού επένδυσης (ΕΒΑ: IRR) Όσο μεγαλύτερoς είναι ο ΕΒΑ τόσο ελκυστικότερη είναι η επένδυση. Η χρηματική αξία της εγγυημένης εξοικονόμηση σε μια ΣΕΑ γενικά υπολογίζεται βάση του πραγματικού κόστους της ενέργειας το έτος βάσης αναφοράς (σταθερή τιμή ) Slide N 13 Υπολογισμός Καθαρής Παρούσας Αξίας (ΚΠΑ) της εγγυημένης εξοικονόμησης Εγγυημένη εξοικονόμηση (üt) = 100.000 100.000 100.000 100.000 100.000 Επ ιτόκιο π ροεξόφλισης (i) = 1% 2% 3% 4,0% 5% Διάρκεια ΣΕΑ (n) = 10 10 10 10 10 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 1 =üt*(1+i)^-1 99.010 98.039 97.087 96.154 95.238 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 2 =üt*(1+i)^-2 98.030 96.117 94.260 92.456 90.703 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 3 =üt*(1+i)^-3 97.059 94.232 91.514 88.900 86.384 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 4 =üt*(1+i)^-4 96.098 92.385 88.849 85.480 82.270 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 5 =üt*(1+i)^-5 95.147 90.573 86.261 82.193 78.353 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 6 =üt*(1+i)^-6 94.205 88.797 83.748 79.031 74.622 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 7 =üt*(1+i)^-7 93.272 87.056 81.309 75.992 71.068 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 8 =üt*(1+i)^-8 92.348 85.349 78.941 73.069 67.684 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 9 =üt*(1+i)^-9 91.434 83.676 76.642 70.259 64.461 ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης του έτους 10 =üt*(1+i)^-10 90.529 82.035 74.409 67.556 61.391 K = ΚΠΑ για τα έτη 1-10 =SUM(K01:K10) 947.130 898.259 853.020 811.090 772.173 Εξίσωση υπολογισμού üt = ετήσια χρηματορροή το έτος αναφοράς t t= έτος αναφοράς i = επιτόκιο προεξόφλησης n = διάρκεια ΣΕΑ (έτη) Slide N 14
Επίδραση της διάρκειας της ΣΕΑ και του επιτοκίου προεξόφλησης στην ΚΠΑ της επένδυσης Εγγυημένη ετήσια εξοικονόμησης: 100,000 Επιτόκιο προεξόφλησης: 1% Επιτόκιο προεξόφλησης: 2% Επιτόκιο προεξόφλησης: 3% ΚΠΑ (σε 1,000 ) Επιτόκιο προεξόφλησης :4% Επιτόκιο προεξόφλησης 5% Διάρκεια ΣΕΑ (έτη) Slide N 15 Επίδραση του επιτοκίου προεξόφλησης στη διάρκεια ισχύος της ΣΕΑ Κόστος Επένδυσης (ΚΠΑ) : 750,000 Ετήσια αποπληρωμή ΕΕΥ βάση της εγγυημένης εξοικονόμησης ενέργειας: 100,000 Επιτόκιο προεξόφλησης: 1% Επιτόκιο προεξόφλησης: 3% ΚΠΑ (σε 1,000 ) Συνολικό κόστος επένδυσης (ΚΠΑ σε 1,000 ) Επιτόκιο προεξόφλησης : 5% Ελάχιστη διάρκεια ΣΕΑ Slide N 16
Οικονομική επίδραση στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του κτιρίου διαμοιράζεται τα οικονομικά οφέλη κατά την διάρκεια της ΣΕΑ Εγγυημένη ετήσια εξοικονόμηση : 100,000 Συμφωνημένη ετήσια αποπληρωμή της ΕΕΥ: 80,000 Επιτόκιο προεξόφλησης 3% Επιτόκιο Προεξόφλησης: 3% ΚΠΑ σε 1000 ) Συνολικό κόστος (ΚΠΑ σε1,000 ) 20% της εγγυημένης εξοικονόμησης παραμένει στον ιδιοκτήτη κατά την διάρκεια της ΣΕΑ Επέκταση διάρκειας ΣΕΑ Necessary contract duration (in years) Slide N 17 Υπολογισμός των οικονομικών μεγεθών έργων Σ.Ε.Α. Ένα επιδεικτικό εργαλείο (Λογιστικά Φύλλα) για τον υπολογισμό των βασικών οικονομικών μεγεθών έργων Σ.Ε.Α. παρέχεται από το έργο EnPC-INTRANS. Είναι διαθέσιμο για κατέβασμα από το διαδικτυακό τόπο www.enpc-intrans.eu Slide N 20
Εκτίμηση Οικονομικής βιωσιμότητας έργων ΣΕΑ Οικονομικά βιώσιμό έργο (από την πλευρά της ΕΕΥ): Η ΚΠΑ των οφελών είναι μεγαλύτερη της ΚΠΑ του κόστους κατά την διάρκεια ισχύος της ΣΕΑ (12 χρόνια) ΚΠΑ κόστους ΚΠΑ οφέλους Μη Οικονομικά βιώσιμο έργο (από την πλευρά της ΕΕΥ): Η ΚΠΑ των οφελών είναι μικρότερη της ΚΠΑ του κόστους κατά την διάρκεια ισχύος της ΣΕΑ (8 χρόνια Cost (NPV) accumulated Revenues (NPV) accumulated Slide N 19 Βασική ΣΕΑ (ενδεικτικό επιχειρησιακό σχέδιο) Βελτιώσεις σε επτά δημοτικά κτίρια στο Oberndorf (Γερμανία) Μέτρα: Καθιέρωση ενός συστήματος διαχείρισης του κτιρίου Ποικίλα μέτρα ανακαίνισης ανά κτίριο, συμπεριλαμβανομένων π.χ.: - Αντικατάσταση/ανακαίνιση των συστημάτων θέρμανσης, αερισμού και κλιματισμού (κεντρική θέρμανση / συμπαραγωγή / βιομάζα) - Αποκατάσταση των συστημάτων φωτισμού σε αθλητικό κέντρο - Αντικατάσταση των θερμοστατών σε κτίριο συνεδριάσεων - Μόνωση της οροφής σε σχολικό κτίριο - κλπ. Γεγονότα: Συνολική τιμή προσφοράς: 2.521 εκ. ευρώ Εγγυημένη εξοικονόμηση: 0.216 εκ. ευρώ (δηλ. ~ 64%) λιγότερο ενεργειακό κόστος το έτος Περίοδος σύναψης σύμβασης: 11 έτη και 8 μήνες Πηγή: KEA Slide N 20
Βασική ΣΕΑ (ενδεικτικό επιχειρησιακό σχέδιο) Εκσυγχρονισμός της παροχής ενέργειας στο Πανεπιστήμιο του Hohenheim Μέτρα: Εγκατάσταση σταθμού Συνδυασμένης Παραγωγής Θερμικής και Ηλεκτρικής Ενέργειας (CHP) Ανανέωση του συστήματος ψύξης και κλιματισμολυ στο κέντρο πληροφορικής Αντικατάσταση της τεχνολογίας θέρμανσης στο εργαστήριο Εγκατάσταση νέου συστήματος ψύξης στο κέντρο βιοτεχνολογίας Γεγονότα: Αρχική ζήτηση θέρμανσης: 47,674 MWh Αρχική ζήτηση ηλεκτρισμού: 18,708 MWh Ενεργειακό κόστος έτους βάσης: 3.9m ανά έτος Εγγυημένη εξοικονόμηση: 960,000 ενά έτος (δηλ. ~25%) λιγότερο ενεργειακό κόστος το έτος Ποσοστό σύναψης σύμβασης: 960,000 ανά έτος Περίοδος σύναψης σύμβασης: 6.5 έτη Επένδυση: 4.4 εκ. Τιμή προσφοράς: Μη διαθέσιμη Μειώσεις εκπομπών CO 2 : 6,140 τόνοι ανά έτος Πηγή: KEA Slide N 21 Προηγμένη ΣΕΑ (ενδεικτικό επιχειρησιακό σχέδιο) Hanzehal Zutphen (Ολλανδία) Αθλητικό κέντρο 3,700 m² Μέτρα Επισκευή και μόνωση οροφής Μόνωση τοιχοποιίας Θερμικά ηλιακά για ΖΝΧ Αισθητήρες φωτισμού Σύστημα ενεργειακής Διαχείρησης Γεγονότα Διάρκεια ΣΕΑ: ~11 χρόνια Κόστος: περίπου 500,000 EUR εκ των οποίων τα 210,000 EUR για επεμβάσεις ΕΞΕ (αποπληρωμή από την επιτευχθήσα ΕΞΕ). Κόστος ενέργειας βάσης αναφοράς: 65,000 EUR/y Εγγυημένη εξοικονόμηση: 19,000 EUR/y Εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας: 30% (Φυσικό Αέριο) και 7% (ηλεκτρισμός) Μείωση εκπομπών CO2 : 40 t/y (εγγυημένη) Πηγή: Transparense Slide N 22
Ανάπτυξη υποθέσεων εργασίας σε έργα ΣΕΑ Βασικά βήματα ενός έργου ΣΕΑ: Λήψη απόφασης για να χρήση ή όχι ΣΕΑ Σύναψη ΣΕΑ Εφαρμογή επιπρόσθετων μέτρων Καθορισμός/ αναγνώριση πιθανού έργου Αρχική ανάλυση/ Διαδικασία προκήρυξης Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης Εγγυημένη λειτουργία Συλλογή δεδομένων, διαπραγματεύσεις Προτάσεις για Μέτρα Εξοικονόμησης Επιβεβαίωση δεδομένων, Τεύχη δημοπράτησης Διαχείριση Έργου Πηγή: Transparense.eu Μέτρηση & Επαλήθευση Εξοικονόμησης Slide N 23 ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΕΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Αναγνώριση έργου Αποτίμηση των βασικών απαιτήσεων Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης Ανάπτυξη στρατηγικής Χρηματοδότηση ως μέρος των υπηρεσιών της ΣΕΑ Χρηματοδοτικοί μηχανισμοί για έργα ΣΕΑ Πιθανοί κίνδυνοι και στρατηγικές άμβλυνσης τους: από την σκοπιά της τράπεζας από την σκοπιά της ΕΕΥ από την σκοπιά του ιδιοκτήτη του κτιρίου Slide N 24
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΕΑ Προσδιορισμός έργου Εκτίμηση των βασικών απαιτήσεων Παράγοντες επιτυχίας έργων ΣΕΑ Κριτήρια επιλογής για έργα ΣΕΑ Σημεία αναφοράς (Benchmarks) και δείκτες Ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης Συλλογή δεδομένων και αξιολόγηση Επιτόπιος έλεγχος Σημεία αναφοράς και δείκτες Προκαταρκτική αξιολόγηση της οικονομικής και τεχνικής σκοπιμότητας των πιθανών μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας. Ανάπτυξη στρατηγικής ΣΕΑ ή ιδία εφαρμογή από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου Photo: Holly Chaffin @ publicdomainpictures.net Slide N 25 Παράγοντες επιτυχίας για τις ΣΕΑ (λίστα ελέγχου) Πολιτική βούληση σε εθνικό επίπεδο Δεν υπάρχουν νομικά εμπόδια για την εφαρμογή ΣΕΑ στον δημόσιο τομέα. Διαφανείς διαδικασίες και κριτήρια αδειοδότησης και σαφή κριτήρια ισχύουν για τα έργα ΣΕΑ σε δημόσια κτίρια Πολιτική βούληση σε τοπικό επίπεδο Δέσμευση για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο των Δημάρχων Τοπικό Σχέδιο Δράσης για την Ενέργεια (ΤΣΔΕ), Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΑΕ), ή Ευρωπαϊκό Βραβείο Ενέργειας (ΕΒΕ). Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων του δημοσίου να αποτελεί προτεραιότητα στα παραπάνω σχέδιο ΤΣΔΕ/ΣΔΑΕ/EΒΕ. Τα κτίρια των τοπικών ενοτήτων να έχουν καθιερώσει την ενεργειακή επιθεώρηση και τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης. Ύπαρξη συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης στα κτίρια. Γενικά, οι ΣΕΑ να είναι αποδεκτές, συμπεριλαμβανομένης της εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα και της ύπαρξης μακροπρόθεσμης σύμβασης. Κατάλληλα έργα Η ενεργειακή επιθεώρηση ή το ενεργειακό πιστοποιητικό ανέδειξαν μεγάλο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. Η ενεργειακή επιθεώρηση ανέδειξε οικονομικά βιώσιμες επεμβάσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Σχετικά μικρός αριθμός κτιρίων να συμπεριλαμβάνεται στο έργο (<10). Να υπάρχει διαθέσιμη αγορά ΕΕΥ που να ενδιαφέρεται για την υλοποίηση έργω ΣΕΑ στον δημόσιο τομέα. Ύπαρξη τεχνογνωσίας Προσωπικό του κτιρίου ή τοπικοί αρμόδιοι να είναι διαθέσιμοι και ικανοί να προετοιμάσου και να αναπτύξουν ένα έργο ΣΕΑ. Γνώση παρόμοιων έργων είτε σε τοπικό/εθνικό επίπεδο είτε από το εξωτερικό Διαθεσιμότητα κατάλληλων διαδικασιών προκήρυξης και πρότυπων συμβάσεων ΣΕΑ Διαθέσιμη χρηματοδότηση Επαρκή οικονομικά μέσα είναι διαθέσιμα για την πληρωμή των διαμεσολαβητών κατά τη διάρκεια προετοιμασίας, υποβολής προσφορών και συμβολαιοποίησης του έργου. Διαθεσιμότητα εξειδικευμένου προσωπικού (από το κτίριο η ανεξάρτητος) για την διαχείριση, τον έλεγχο και την παρακολούθηση της προετοιμασίας, ανάπτυξης, προκήρυξης, συμβολαιοποίησης και υλοποίησης της ΣΕΑ. Αν κάποιος από τους παραπάνω παράγοντες απουσιάζει, προτείνεται να πρώτα να διασφαλιστεί η ύπαρξή τους και στην συνέχεια να αναπτυχθούνε έργα ΣΕΑ Slide N 26
Κριτήριο επιλογής έργου ΣΕΑ Υψηλός ενεργειακό κόστος (π.χ. > 100,000 /y) Τα συστήματα κατανάλωσης ενέργειας είναι παλαιωμένα, ή δεν λειτουργούνε ή απαιτείται συμμόρφωση με καινούργια πρότυπα λειτουργίας. Συνέχιση της ίδιας λειτουργίας/χρήσης του κτιρίου μακροπρόθεσμα (ελάχιστο 15 χρόνια) Στην ιδανική περίπτωση και τα τρία κριτήρια πληρούνται σε ένα έργο ΣΕΑ. Πηγή των παραπάνω πληροφοριών/ δεδομένων μπορεί να είναι : Ενεργειακή Επιθεώρηση ή Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (αν υπάρχουν). Δεδομένα κατανάλωσης ενέργειας (π.χ. τιμολόγια καυσίμων). Συμβόλαια παροχής ενέργειας, ενεργειακή διαχείρηση, κτλ. Αποτελέσματα επιτόποιας επιθεώρησης. Κτλ. Slide N 27 Ανάλυση τρέχουσας κατάστασης (πεδίο) Το πεδίο και η ανάλυση του δυναμικού εξοικονόμησης εξαρτάται από το στοιχειοθετημένο επιχειρησιακό μοντέλο ΣΕΑ. Πεδίο εκτίμησης του δυναμικού εξοικονόμησης (bottom up ανάλυση): Οι ανάγκες αποκατάστασης και το δυναμικό εξοικονόμησης αφορούν στην ριζική ανακαίνιση ολόκληρου του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων των τοίχων, παραθύρων, σκεπή, οικοδομή, υπόγεια, εγκαταστάσεις, τεχνικές εγκαταστάσεις κα. Οι ανάγκες αποκατάστασης και το δυναμικό εξοικονόμησης αφορούν στα συστήματα παροχής ενέργειας και στους ενεργειακούς καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένου του δυναμικού αποκατάστασης. Το δυναμικό εξοικονόμησης προκύπτει από την αξιολόγηση των δεδομένων ενεργειακής κατανάλωσης, ενεργειακών ελέγχων, ενεργειακής διαχείρισης, και συμπεριφοράς των χρηστών χωρίς μεγάλες προγραμματισμένες επενδύσεις. Τύπος κτιρίου, έτος κατασκευής, σχήμα, μέγεθος, τύπος χρήσης, δομικά χαρακτηριστικά, εγκατεστημένες τεχνικές εγκαταστάσεις κα. + + + ΑΠΛΗ ΣΕΑ Υπηρεσίες ενεργειακής διαχείρισης EPC Βασική ΣΕΑ Υπηρεσίες ενεργειακής διαχείρισης & Αποκατάσταση ενεργειακών συστημάτων ΠΡΟΗΓΜΕΝΗ ΣΕΑ Υπηρεσίες ενεργειακής διαχείρισης & Αποκατάσταση συστημάτων παροχής ενέργειας και ενεργειακών καταναλωτών & Ριζική ανακαίνιση του κελύφους, της οικοδομής, των εγκαταστάσεων, του εσωτερικού κα. Βασικές πληροφορίες του κτιρίου Slide N 28
Ανάλυση Υπάρχουσας κατάστασης (διαδικασία) Ιδανικά, το δυναμικό εξοικονόμησης προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας δεδομένα από υφιστάμενη ενεργειακή επιθεώρηση του εν λόγω κτιρίου. Αν λοιπόν υπάρχει επικαιροποιημένη ενεργειακή επιθεώρηση, θα πρέπει να παρέχει τα ακόλουθα: Λεπτομερή ανάλυση της υφιστάμενης ενεργειακής κατανάλωσης (καθώς και παλαιότερων ετών), και της υφιστάμενης κατάστασης του κτιρίου (εγκατεστημένος εξοπλισμός). Προτεινόμενα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και πιθανά πακέτα μέτρων. Αναμενόμενο δυναμικό εξοικονόμησης που προκύπτει από το κάθε μέτρο χωριστά καθώς και από τα προτεινόμενα πακέτα μέτρων. Εκτίμηση του κόστους για την εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων εξοικονόμησης. Αν υπάρχει ενεργειακή επιθεώρηση που είχε γίνει παλαιότερα, θα πρέπει να αναθεωρηθεί και να επικαιροποιηθεί με νέα στοιχεία και πληροφορίες. Αν δεν υπάρχει ενεργειακή επιθεώρηση, ή αν υπάρχει και είναι πολύ γενική για να δώσει ουσιαστικές πληροφορίες, θα πρέπει να γίνει λεπτομερής ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης πριν γίνει οποιαδήποτε υπόθεση για το δυναμικό εξοικονόμησης. Slide N 29 Ανάλυση Υπάρχουσας κατάστασης (διαδικασία) Αν δεν υπάρχει ενεργειακή επιθεώρηση, το δυναμικό εξοικονόμησης μπορεί να εκτιμηθεί σε 5 βήματα: Συλλογή και επεξεργασία στοιχείων : Κατανάλωση ενέργειας και κόστος ενέργειας για τα 3 τελευταία έτη. Τύπος κτιρίου, διαστάσεις (π.χ. συνολικό εμβαδό m², αριθμός ορόφων) Χρήση κτιρίου, ωράριο λειτουργίας. Επιτόπια επιθεώρηση του κτιρίου, για να εξεταστούν οι ιδιαίτερες συνθήκες του κτιρίου: Εγκατεστημένος εξοπλισμός (για θέρμανση, ψύξη, φωτισμό, άλλες χρήσεις). Κατάσταση κτιρίου και εγκατεστημένου εξοπλισμού, πιθανές ανάγκες ανακαίνισης. Συστηματοποίηση των επιθεωρούμενων στοιχειών με χρήση λίστας στοιχείων (checklists) (υπάρχει παράδειγμα). Υπολογισμός ενεργειακών δεικτών : Θερμική & ηλεκτρική ζήτηση υπολογισμένη συνήθως σε kwh/m²*έτος. Σύγκριση με αντίστοιχους δείκτες και εκτίμηση του δυναμικού εξοικονόμησης Αρχική εκτίμηση της οικονομικής και τεχνικής βιωσιμότητας ofτων πιθανών μέτρων (ή πακέτων μέτρων) εξοικονόμησης ενέργειας. Slide N 30
Συλλογή και αποτίμηση στοιχείων (λίστα ελέγχου) Τα ακόλουθα δεδομένα πρέπει να συλλεχθούν και να αποτιμηθούν: Δεδομένα κτιρίου (έτος κατασκευής, κατασκευαστικά σχέδια, μέγεθος, κατάσταση χώρων/εξοπλισμού ) Πληροφορίες του είδους και της χρήσης του κτιρίου (είδος χρήσης, ημερήσιο ωράριο λειτουργίας, εποχιακό ωράριο λειτουργίας, αριθμός χρηστών-π.χ. αριθμός κρεβατιών για νοσοκομεία, μαθητών σε σχολεία ) Έργα που να σχετίζονται με την κατανάλωση ενέργειας που υλοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια Τεχνικά χαρακτηριστικά λειτουργίας και διαχείρισης κτιρίου (π.χ. θερμοκρασίες χώρων, οδηγίες λειτουργίας συστήματος θέρμανσης ) Όροφοι Κατάλογος και σχέδια των συστημάτων: Θέρμανσης, εξαερισμού, κλιματισμού (HVAC) Διανομής θερμότητας Παραγωγής ΖΝΧ Ηλεκτρικής παροχής Φωτισμού Λοιπόν (παροχή και ζήτηση) Συμβόλαια και πρωτόκολλα συντήρησης Slide N 31 Υπολογισμός δεικτών ενεγειακής απόδοσης Ένας δείκτης ενεργειακής απόδοσης υπολογίζεται διαιρώντας την τελική ή πρωτογενή ενέργεια με ειδική μονάδα, όπως π.χ: Συνολική επιφάνεια κτιρίου (για όλα τα κτίρια) Συνολικός αριθμός μαθητών (για εκπαιδευτικά υδρίματα) Συνολικός αριθμός κρεβατιών στα νοσοκομεία Ο ποιο σύνήθης δείκτης είναι ο ακόλουθος για τα δημόσια κτίρια: EnPI = Κατανάλωσης ενέργειας (kwh/y) Επιφάνεια κτιρίου (m²) kwh/m²*y Slide N 32
Χρήση ενεργειακών δεικτών Πόσο ενεργειακά αποδοτικό είναι ένα κτίριο σε σχέση με άλλα κτίρια ίδιας χρήσης; Τα λιγότερο αποδοτικά κτίρια συνήθως έχουν υψηλότερο δυναμικό εξοικονόμησης (%). Slide N 33 Δείκτες και συγκριτική αξιολόγηση (παράδειγμα) Ετήσια κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση χώρων (kwh/m²*y) Είδος κτιρίου Prior to 1940 1941 1970 Κεντρική Κροατία 1971 1980 1981 1987 1988 2005 2006 2009 2010-2011 Prior to 1940 1941 1970 Ακτογραμμή Κροατίας 1971 1980 1981 1987 1988 2005 2006 2009 2010-2011 Διαμέρισμα 270 200 190 180 150 90 70 122 90 86 81 68 41 32 Μονοκατοικίες 300 320 304 288 240 144 112 141 150 143 135 113 68 53 Μη οικιακά σπίτια 190 247 271 169 125 102 62 95 125 135 87 79 65 32 Εμπορικά κτίρια 229 298 326 204 150 123 75 115 150 163 105 95 78 38 Είδος κτιρίου Ετήσια κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση χώρων, ψύξη, ΖΝΧ, φωτισμό (kwh/m²*y) Διαμέρισμα 477 354 336 318 265 159 124 216 159 152 143 120 72 57 Μονοκατοικίες 530 566 537 509 424 255 198 249 265 253 239 200 120 94 Μη οικιακά σπίτια 237 367 473 374 332 282 148 119 224 336 281 385 305 139 Εμπορικά κτίρια 286 443 570 451 400 340 178 143 270 404 339 464 368 167 Πηγή: EIHP Slide N 34
Εκτίμηση δυνατοτήτων εξοικονόμησης Δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσια κτίρια Τομείς μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας Δυνατότητα εξοικονόμησης ενέργειας (προσεγγιστικά) Θέρμανση έως 35 % Οικιακό ζεστό νερό χρήσης 10-30 % Διαχείριση ζήτησης 5-10 % Συστήματα ελέγχου θέρμανσης 15% Φωτισμός έως 30 % Ψύξη 10% Εξαερισμός 10-30 % Βελτιστοποίηση της χρήσης του κτιρίου 10% Αλλαγή στη συμπεριφορά του καταναλωτή 5-10 % Πηγή: Hessian Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Γεωργίας και Προστασίας Καταναλωτή / Γερμανία Slide N 35 Αρχική εκτίμηση οικονομικής & τεχνικής βιωσιμότητας των μέτρων εξοικονόμησης. Η τεχνική σκοπιμότητα πρέπει να εξετάζεται και να πιστοποιείται εξαρχής. Η οικονομική σκοπιμότητα μπορεί να εκτιμηθεί χρησιμοποιώντας αρχικά απλούς υπολογισμούς (χωρίς ΚΠΑ και επιτόκιο προεξόφλησης): Περιγραφή μέτρου εξοικονόμησης: Συνολικό κόστος σε Εξοικονόμηση Ηλεκτρισμός Θερμότητα Κόστος kwh/έτος kwh/έτος /έτος Απλή περίοδος αποπληρωμής (χωρίς επιτόκιο προεξόφλησης) (Συνολικό κόστος/ ετήσια εξοικονόμσης) Μέτρο A 24,720 10,650 22,070 2,640 9.3 Μέτρο B 5,760 3,380 4,310 660 8.7 Μέτρο C 22,800 38,600 2,160 10.5 Μέτρο D 4,050 27,600 1,340 3.0 Σύνολο 57,330 14,030 92,580 6,800 8.4 Για περισσότερες λεπτομέρειες για την οικονομική σκοπιμότητα υπάρχει διαθέσιμο ένα υπολογιστικό εργαλείο στο www.enpc-intrans.eu. Slide N 36
Ανάπτυξη στρατηγικής Η πιο σημαντική ερώτηση είναι το κατά πόσο ο ιδιοκτήτης του κτιρίου μπορεί να χρηματοδοτήσει ο ίδιος το έργο ή αυτό θα πρέπει να γίνει μέσω ΣΕΑ (με την ΕΕΥ να χρηματοδοτεί) Εκτίμηση του συνολικού κόστους του έργου αν υλοποιηθεί με ΣΕΑ, εξεταζόμενο από τη μεριά του ιδιοκτήτη του κτιρίου. Ανάγκη για επένδυση, επιβεβαίωση δυναμικού (τεχνικού & οικονομικού). Εκτίμηση κόστους και εξοικονόμησης. Δυνατότητα χρηματοδότησης του συνολικού κόστους του έργου. Δυνατότητα χρηματοδότησης για μέρος του έργου. Εκτίμηση του συνολικού κόστους του έργου αν χρηματοδοτηθεί από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου. Συγκριτική αξιολόγηση των οικονομικών αν το έργο υλοποιηθεί μέσω ΣΕΑ ή με ίδια κεφάλαια του ιδιοκτήτη. Η υλοποίηση του έργου μέσω ΣΕΑ είναι πιο ελκυστική σε σχέση με τη χρηματοδότηση από ίδια κεφάλαια. Στρατηγική απόφαση: Επιλογή ΣΕΑ Υλοποίηση από ΕΕΥ Στρατηγική απόφαση: Υλοποίηση του έργου με ίδια κεφάλαια. Slide N 37 Ενεργειακή μετασκευή δημόσιων κτιρίων Οι ιδιοκτήτες δημόσιων κτιρίων μπορούν να χρηματοδοτήσουν μέτρα ενεργειακής αποδοτικότητας μέσω: Εμπορικών και τραπεζικών πιστώσεων (δανείων) Εθνικών ή διεθνών προγραμμάτων και καθεστώτων επιδότησης, εφόσον είναι διαθέσιμα Ιδίων πόρων Συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης (ΣΕΑ) ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΕΠΙΣΚΕΥΗ Η χρηματοδότηση αποτελεί σημαντικό τμήμα των υπηρεσιών που καλύπτονται από τις ΣΕΑ. Για αρκετούς εν δυνάμει πελάτες, η χρηματοδότηση αποτελεί το πιο ελκυστικό τμήμα των υπηρεσιών ΣΕΑ για δημόσια κτίρια. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΑ φάσμα συνολικών υπηρεσιών ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Slide N 38
Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα ΣΕΑ Για παράδειγμα : Τα οικονομικά του έργου Διαρκεια ΣΕΑ (έτη) Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) της εγγυημένης εξοικονόμησης Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) του κόστους για την ΕΕΥ Διαθεσιμότητα χρηματοδότησης από εθνικούς η διεθνείς πόρους Επιδοτήσεις / Επιδοτούμενα δάνεια / φορολογικές ελαφρύνσεις Η πιστοληπτική ικανότητα της ΕΕΥ και του ιδιοκτήτη του κτιρίου Οι συνθήκες στον οικονομικό τομέα της χώρας Ενδιαφέρον χρηματοπιστωτικών οργανισμών για χρηματοδότηση εργων ΣΕΑ στα δημόσια κτίρια Εποτόκια δανεισμού για τις ΕΕΥ Ευνοικές συνθήκες δανεισμού για τους δημόσιους φορείς Slide N 39 Χρηματοδοτικά μοντέλα για έργα Σ.Ε.Α. Χρηματοδότηση από Τρίτους Πίστωση της Ε.Ε.Υ. (καθαρή πίστωση ή πίστωση με πώληση των απαιτήσεων/forfaiting/factoring) Πίστωση του ιδιοκτήτη του κτηρίου Χρηματοδότηση Ε.Ε.Υ. Χρηματοδότηση με ιδίους πόρους της Ε.Ε.Υ. (συμμετοχικοί τίτλοι, δάνεια, χρηματοδοτική μίσθωση, ενοικίαση) Χρηματοδότηση ιδιοκτήτη κτηρίου Χρηματοδότηση με ιδίους πόρους του ιδιοκτήτη του κτηρίου, βασισμένη στις εγγυήσεις εξοικονόμησης ενέργειας που παρέχονται από την Ε.Ε.Υ. Από τις δαπάνες προυπολογισμού εσωτερικού κεφαλαίου του ιδιοκτήτη του κτηρίου και από υφιστάμενα πιστωτικά κονδύλια. Slide N 40
Χρηματοδότηση από Τρίτους (ΧΑΤ) Στις ανεπτυγμένες αγορές ΕΕΥ, η ποιο κοινή χρηματοδότηση είναι η Χρηματοδότηση από Τρίτους Πίστωση στον πελάτη (ιδιοκτήτης κτιρίου) Υλοποίηση επεμβάσεων. Εγγύηση εξοικονόμησης Χορήγηση δανείου Ιδιοκτήτης κτιρίου ΕΕΥ Πληρωμή υπηρεσιών Επενδυτής/ Τράπεζα Πληρωμή δανείου από εξοικονόμηση Υλοποίηση επεμβάσεων. Εγγύηση εξοικονόμησης. Πίστωση στην ΕΕΥ Χορήγηση δανείου Ιδιοκτήτης κτιρίου ΕΕΥ Πληρωμή υπηρεσιών Και αποπληρωμή επένδυσης Επενδυτής/ Τράπεζα Πληρωμή δανείου από εξοικονόμηση Πίστωση στην ΕΕΥ (με πώληση των δικαιωμάτων) Υλοποίηση επεμβάσεων. Εγγύηση εξοικονόμησης. Χορήγηση δανείου Ιδιοκτήτης κτιρίου ΕΕΥ Πληρωμή υπηρεσιών Πώληση δικαιωμάτων Επενδυτής/ Τράπεζα Ενδιάμεσος Πληρωμή δανείου από εξοικονόμηση Slide N 41 Πιθανοί κίνδυνοι και στρατηγικές διαχείρισής τους Πιθανοί κίνδυνοι για την τράπεζα Στρατηγικές διαχείρισης Χρεωκοπία δανειστή, όταν ο δανειστής είναι η ΕΕΥ. Ελάχιστη διάρκεια δανείου (μπορεί να οδηγήσει στην μείωση της αποδεκτής διάρκειας ΣΕΑ). Το επιτόκιο δανεισμού περιλαμβάνει τον κίνδυνο (υψηλότερο επιτόκιο δανεισμού υψηλότερο κόστος ΣΕΑ). Απαίτηση μεγαλύτερης συμμετοχής κεφαλαίων από την ΕΕΥ για έγκριση του δανείου (μπορεί να περιορίσει τον αριθμό των έργων της ΕΕΥ). Αίτηση για την παροχή εγγυήσεων ή εξασφαλίσεων / αποζημίωση (μπορεί να παρέχονται από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου) Καθυστέρηση στην πληρωμή του δανείου αν ο δανειστής είναι ο ιδιοκτήτης του κτιρίου Διαφορά μεταξύ της ΕΕΥ και τον ιδιοκτήτη του κτιρίου που αφορούν την υλοποίηση των συμφωνηθέντων επεμβάσεων ή / και την επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης σε περίπτωση πώλησης των απαιτήσεων από την ΕΕΥ στην τράπεζα. Απαίτηση εγγυήσεων Παραίτηση ένστασης από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου (κίνδυνος των διαφορών μετατίθεται στον ιδιοκτήτη του κτιρίου). Τα μέτρα διαχείρισης κινδύνου που θα υιοθετήσει ιδιοκτήτης του κτιρίου μπορεί να αποτελέσουν ανατρεπτικό παράγοντα για μία ΕΕΥ στο να υποβάλει προσφορά.. Slide N 42
Πιθανοί κίνδυνοι και στρατηγικές διαχείρισής τους Πιθανοί κίνδυνοι από την πλευρά της ΕΕΥ Στρατηγικές διαχείρισης Αλλαγή των πολιτικών συνθηκών της χώρας. Παύση πληρωμών από τον ιδιοκτήτη του δημόσιου κτιρίου (παύση λειτουργίας κτιρίου, ή η νέα κυβέρνηση θέλει να διακόψει την ΣΕΑ) Ελάχιστη διάρκεια ΣΕΑ. Ρήτρες στην ΣΕΑ που προβλέπουν την αποζημίωση της ΕΕΥ σε περίπτωση λήξης ΣΕΑ πριν την προβλεπόμενη διάρκεια. Καθυστερήσεις στην πληρωμή Διαφορά μεταξύ της ΕΕΥ και τον ιδιοκτήτη του κτιρίου που αφορούν την υλοποίηση των συμφωνηθέντων επεμβάσεων ή / και την επίτευξη της εγγυημένης. Αίτηση για αποζημίωση σε περίπτωση καθυστέρησης των πληρωμών που πρέπει να καθορίζονται στη σύμβαση. έλεγχος εγκυρότητας της εγγύησης καλής εκτέλεσης ζητηθεί. Καθορισμός των μηνιαίων δόσεων που πρέπει να καταβληθεί από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου άνευ όρων κατά τη διάρκεια της ΣΕΑ. Κυρώσεις/ κίνητρα για έγκυρη πληρωμή Αποτυχία στην επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης. Χρήση ασφάλειας, εάν είναι διαθέσιμη. Οι στρατηγικές διαχείρισης κινδύνου της ΕΕΥ ενδέχεται να αυξήσουν το κόστος της ΣΕΑ και να μειώσουν την αποδοχή του προτεινόμενου επιχειρηματικού σχεδίου από τον ιδιοκτήτη Slide N 43 Πιθανοί κίνδυνοι και στρατηγικές διαχείρισής τους Πιθανοί κίνδυνοι από την πλευρά της ΕΕΥ Στρατηγικές διαχείρισης Λάθος δεδομένα περιόδου βάσης αναφοράς που οδηγούν σε αστοχία κατά τον υπολογισμό της εγγυημένης εξοικονόμησης. σφάλματα σχεδιασμού που οδηγούν στην αύξηση των επενδυτικών ανάγκες και του κόστους, ή προβλήματα στην χρήση του κτιρίου. Αστοχία εξοπλισμού ή καταστροφή του κατά την διάρκεια εγκατάστασής του ή της δοκιμαστικής λειτουργίας. Εγκατάσταση νέοι εξοπλισμού που οδηγεί σε επιπλέον κατανάλωση ενέργειας κατά την διάρκεια της ΣΕΑ. Έλεγχος των δεδομένων κατά τον σχεδιασμού της ΣΕΑ (πριν την υποβολή της προσφοράς, εάν είναι εφικτό). Εμπλοκή εξειδικευμένων μηχανικών στο στάδιο του σχεδιασμού Προσδιορισμός ευθυνών και υποχρεώσεις των υπεργολάβων, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων ποιότητας που εφαρμόζονται στον εξοπλισμό και τα προσόντα του προσωπικού τους. Σαφείς διατάξεις που περιγράφουν τον εξοπλισμό αναφοράς και τη χρήση του κτιρίου, και μεθόδους και εργαλεία για αποζημιώσεις κατά τον υπολογισμό και την επαλήθευση της εγγυημένης εξοικονόμησης.. Οι στρατηγικές διαχείρισης κινδύνου της ΕΕΥ ενδέχεται να αυξήσουν το κόστος της ΣΕΑ και να μειώσουν την αποδοχή του προτεινόμενου επιχειρηματικού σχεδίου από τον ιδιοκτήτη. Slide N 44
Πιθανοί κίνδυνοι και στρατηγικές διαχείρισής τους Πιθανό ρίσκο από την μεριά του πελάτη (ιδιοκτήτης κτιρίου) Επιλογές διαχείρισης ρίσκου Πτώχευση της ΕΕΥ πριν την ολοκλήρωση των εργασιών και την παράδοση του εξοπλισμού που προβλέπεται σύμφωνα με το συμβόλαιο. Πτώχευση της ΕΕΥ μετά την ολοκλήρωση των εργασιών και την παράδοση του εξοπλισμού, in particular in the case of claims sold by the ESCO to a bank/factoring agent. Η ΕΕΥ αποτυγχάνει να επιτύχει την εγγυημένη εξοικονόμηση. Η ΕΕΥ δεν μπορεί να αποδείξει την εξοικονόμηση που επιτεύχθηκε για μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Διαφωνία μεταξύ ΕΕΥ και πελάτη όσον αφορά την ορθή εφαρμογή των μέτρων και την επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης. Εγγυητική που να καλύπτει το κόστος που μπορεί να προκύψει για τον πελάτη σε αυτή την περίπτωση. Εγγυητική που να καλύπτει το κόστος των υπηρεσιών που θα προσφέρει μία τρίτη εταιρεία έναντι της ΕΕΥ, προκειμένου να επιτευχθεί η εγγυημένη εξοικονόμηση. Πρόβλεψη ρήτρας στη σύμβαση. Πρόβλεψη για μείωση της μηνιαίας πληρωμής (of monthly installments). Πρόβλεψη στη σύμβαση δικαιώματος παύσης ή περικοπής πληρωμών έως ότου η ΕΕΥ να παράσχει επαρκείς αποδείξεις και την εξοικονόμηση που επιτεύχθηκε. Πρόβλεψη στη σύμβαση τρίτου ανεξάρτητου μέρους για την επίλυση των διαφορών Πρόβλεψη στη σύμβαση αξιόπιστου τρίτου μέρους για την επίλυση των διαφορών. Πρόβλεψη στη σύμβαση να γίνεται παύση ή περικοπή των πληρωμών για όσο διαρκεί η διαφωνία, εφόσον αυτή διαρκεί πάνω από κάποια προκαθορισμένη περίοδο. Τα μέτρα διαχείρισης ρίσκου που θα υιοθετήσει ιδιοκτήτης του κτιρίου μπορεί να αποτελέσουν ανατρεπτικό παράγοντα για μία ΕΕΥ στο να υποβάλει προσφορά. Slide N 45 Πιθανές διαφωνίες στη διαχείριση ρίσκου Παράδειγμα: Πιθανή διαφωνία μεταξύ ΕΕΥ και πελάτη Ο πελάτης έχει πρόσβαση στα δεδομένα μετρήσεων της ΕΕΥ, και διατείνεται ότι η εγγυημένη εξοικονόμηση δεν επετεύχθηκε στην τελευταία περίοδο παρακολούθησης. Μέριμνα πελάτη: Να μην πληρώσει για υπηρεσίες που δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Όφελος πελάτη: Να μπορεί να επίσύρει πρόστιμο στην ΕΕΥ (μικρότερη πληρωμή) Ο ιδιοκτήτης του κτιρίου συνήθως προτιμά ως στρατηγική: Παύση ή περικοπή πληρωμών μέχρι να ξεκαθαριστούν οι διαφορές. Η ΕΕΥ μπορεί να έχει πρόσβαση στα ίδια δεδομένα και να μπορεί να αποδείξει ότι πέτυχε μεγαλύτερη εξοικονόμηση από την συμφωνημένη στην τελευτάια περίοδο παρακολούθησης. Μέριμνα ΕΕΥ: Να πληρωθεί όλο το προκαθορισμένο ποσό για τις υπηρεσίες που έδωσε και την εξοικονόμηση που πέτυχε. Να αποφύγει αφερεγγυότητα κατά τη διάρκεια πιθανών διαφωνιών. Όφελος ΕΕΥ: Να μπορεί να πληρωθεί παραπάνω σε περίπτωση που πετυχαίνει μεγαλύτερη εξοικονόμηση. Η ΕΕΥ προτιμα ως στρατηγική: Συνέχιση των πληρωμών όπως προβλέπονται στη ΣΕΑ και όταν επιλύονται οι όποιες διαφωνίες να γίνεται συμψιφησμός προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Slide N 46
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΚΥΡΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕΑ Βασικά βήματα ενός έργου ΣΕΑ: Διαδικασία προκήρυξης και συμβολαιοπόιησης μιας ΣΕΑ Λήψη απόφασης για να χρήση ή όχι ΣΕΑ Σύναψη ΣΕΑ Εφαρμογή επιπρόσθετων μέτρων Καθορισμός/ αναγνώριση πιθανού έργου Αρχική ανάλυση/ Διαδικασία προκήρυξης Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης Εγγυημένη λειτουργία Συλλογή δεδομένων, διαπραγματεύσεις Προτάσεις για Μέτρα Εξοικονόμησης Επιβεβαίωση δεδομένων, Τεύχη δημοπράτησης Διαχείριση Έργου Πηγή: Transparense.eu Μέτρηση & Επαλήθευση Εξοικονόμησης Slide N 47 ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΚΥΡΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕΑ Περιεχόμενα: Νομικό πλαίσιο Ευρωπαϊκή νομοθεσία Εθνική νομοθεσία Ευρωπαϊκοί κώδικες δεοντολογίας για τις ΣΕΑ Διαδικασία προκήρυξης έργων ΣΕΑ Πρότυπες συμβάσεις Slide N 48
Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την προώθηση των ΣΕΑ Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 (Energy Efficiency Directive; EED) Οδηγία 2010/31/EU του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Μαίου 2010 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (Energy Performance of Building Directive; EPBD): Οδηγίες 2009/72/EC και 2009/72/EC του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εσωτερική αγορά ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τις δημόσιες προμήθειες Οδηγία 2014/24 / ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26 ης Φεβρουαρίου 2014 για τις δημόσιες συμβάσεις Slide N 49 Ευρωπαϊκοί κώδικες δεοντολογίας για τις ΣΕΑ Ευρωπαϊκός κώδικας δεοντολογίας για τις ΣΕΑ: είναι μια εθελοντική δέσμευση. δεν είναι νομικά δεσμευτικός. εισήχθηκε από το έργο Transparense το 2014. Υποστηρίζεται από: Ευρωπαϊκή Ένωση Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας ευφυϊών υπηρεσιών για την Ενεργειακή Απόδοση (EFIEES) Πάνω από 160, υπογράφοντες σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων 12 εθνικών συνδέσμων και παρόχων ΣΕΑ Ο κύριος ρόλος του κώδικα δεοντολογίας είναι να φέρει την εμπιστοσύνη στην αγορά ΣΕΑ στην ΕΕ λαμβάνοντας υπόψη την διαφορετικότητά της υλοποίησής της στα κράτη μέλη. Η συμμόρφωση με τον κώδικα δεοντολογίας χρησιμεύει ως μια ελάχιστη εγγύηση για την ποιότητα των υλοποιημένων έργων ΣΕΑ Slide N 50
Νομικό πλαίσιο για ΣΕΑ στην Ελλάδα Νομοθεσία & κανονισμοί σχετικά με ΣΕΑ στα δημόσια κτίρια: Νόμος 3855/2010 Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις Υπουργική Απόφαση Δ6/13280/07.06.2011 (ΦΕΚ 1228, Τεύχος Β ) Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών, Μητρώο, Κώδικας Δεοντολογίας και συναφείς διατάξεις. Νόμος 4342/2015 για την ενεργειακή απόδοση Νομοθεσία & κανονισμοί για διαδικασίες δημόσιων προκηρύξεων Υπουργική Απόφαση Δ6/Β/14826/17.6.2008 (ΦΕΚ1122, Τεύχος Β) «Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα» Νόμος 3855/2010 Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις Νόμος 4342/2015 για την ενεργειακή απόδοση Slide N 51 Διαδικασία με διαπραγμάτευση - Δύο Στάδια (based on EUROCONTRACT project development models) Πρόσληψη ενεργειακού συμβούλου Υποστήριξη προς τον ιδιοκτήτη του κτιρίου (επιτροπή ελέγχου του έργου) Προετοιμασία έργου Προκήρυξη, αρχική ανάλυση κατακύρωση διαγωνισμού Λεπτομερής ανάλυση έναρξη 2 ου σταδίου συστήνεται Δημιουργία επιτροπής για το έργο Επιλογή κτιρίων Εκτίμηση δεδομένων του κτιρίου Καθορισμός Βάσης Αναφοράς Καθορισμός ελάχιστου ποσοστού εξοικονόμησης Σύνταξη τεύχους δημοπράτησης Προσαρμογή της πρότυπης ΣΕΑ στις ανάγκες του έργου Δημοσίευση προκήρυξης (contract notice) Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή 3-10 κατάλληλων αναδόχων (short list) Αίτημα για υποβολή προσφορών Αν δεν βρεθεί κατάλληλος υποψήφιος Προετοιμασία προκήρυξης βάση της αρχικής ανάλυσης, υποβολή προσφορών από τις ΕΕΥ. Αξιολόγηση προσφορών Διαπραγματεύσεις & άποψη προσφοράς Στάδιο1: Λεπτομερής ενεργειακή ανάλυση Επιβεβαίωση του δυναμικού εξοικονόμησης και του κόστους Σύγκριση αποτελεσμάτων, τελική απόφαση πελάτη Στάδιο 2: Εφαρμογή ΣΕΑ Αν δεν υπάρχει βέλτιστη προσφορά Στάδιο 1: Σύμβαση για μελέτη του έργου Επιβεβαίωση ή όχι της αρχικής ανάλυσης, και απόφαση να μη γίνει ΣΕΑ Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Αποζημίωση για μελέτη Slide N 52
Διαδικασία με διαπραγμάτευση- Μία Φάση (based on EUROCONTRACT project development models) Πρόσληψη διομεσολαβ ητή Προετοιμασία έργου Δημιουργία επιτροπής για το έργο/ Επιλογή κτιρίων συστήνεται Εκτίμηση δεδομένων του κτιρίου Καθορισμός Βάσης Αναφοράς Καθορισμός ελάχιστου ποσοστού εγγυημένης εξοικονόμησης Υποστήριξη προς τον ιδιοκτήτη του κτιρίου (επιτροπή ελέγχου του έργου) Προκήρυξη και κατακύρωση διαγωνισμού Σύνταξη τεύχους δημοπράτησης Προσαρμογή της πρότυπης ΣΕΑ στις ανάγκες του έργου Δημοσίευση προκήρυξης (contract notice) Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή 3-10 κατάλληλων αναδόχων (short list) Αίτημα για υποβολή προσφορών Αν δεν υπάρχει κατάλληλος υποψήφιος Προετοιμασία για υποβολή προσφορών από ΕΕΥ: Επιθεώρηση κτιρίων & επιβεβαίωση δεδομένων Αρχική ανάλυση Καθορισμός δυναμικού εξοικονόμησης και κόστους Υποβολή προσφορών από ΕΕΥ Αξιολόγηση προσφορών Πρόσκληση στους 2-4 καλύτερους για διαπραγματεύσεις Διαπραγματεύσεις. Επιλογή της βέλτιστης οικονομοτεχνικά προσφοράς και σύγκρισή της με συμβατικές επιλογές (χωρίς ΣΕΑ) Υπογραφή ΣΕΑ Σχεδιασμός, εγγυήσεις, εφαρμογή Αν δεν υπάρχει οικονομική προσφορά, ή αν δεν επιλεγεί ΣΕΑ Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Slide N 53 Διαδικασία σε μία φάση(χωρίς διαπραγμάτευση) Πρόσληψη διαμεσολαβητή Υποστήριξη προς τον ιδιοκτήτη του κτιρίου (επιτροπή ελέγχου του έργου) Προετοιμασία έργου Προκήρυξη και κατακύρωση διαγωνισμού Δημιουργία επιτροπής για το έργο/ Επιλογή κτιρίων συστήνεται Λεπτομερής ανάλυση: Εκτίμηση δεδομένων του κτιρίου Καθορισμός βάσης αναφοράς και κόστους Αναλυτικός σχεδιασμός έργου Καθορισμός ελάχιστου ποσοστού εγγυημένης εξοικονόμησης Σύνταξη τεύχους δημοπράτησης Προσαρμογή της πρότυπης ΣΕΑ στις ανάγκες του έργου Δημοσίευση προκήρυξης (contract notice) Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή 3-10 κατάλληλων αναδόχων (short list) Αίτημα για υποβολή προσφορών Αν δεν υπάρχει κατάλληλος υποψήφιος Προετοιμασία για υποβολή προσφορών από ΕΕΥ: Επιθεώρηση κτιρίων & επιβεβαίωση δεδομένων σε σχέση με το τεύχος δημοπράτησης. Περαιτέρω ανάλυση της ενεργειακής κατάστασης. Λεπτομερής σχεδιασμός έργου Καθορισμός δυναμικού εξοικονόμησης που προσφέρει η ΕΕΥ, διάρκεια ΣΕΑ, πληρωμή Υποβολή προσφορών από ΕΕΥ Επιλογή της βέλτιστης οικονομοτεχνικά προσφοράς και σύγκρισή της με συμβατικές επιλογές (χωρίς ΣΕΑ) Υπογραφή ΣΕΑ Σχεδιασμός, εγγυήσεις, εφαρμογή Αν δεν υπάρχει οικονομική προσφορά, ή αν δεν επιλεγεί ΣΕΑ Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Ακύρωση της διαδικασίας προκήρυξης Slide N 54
Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Σύμβαση με τοπικό διαμεσολαβητή Ο τοπικός διαμεσολαβητής μπορεί να υποστηρίξει όλη την διαδικασία υλοποίησης έργου ΣΕΑ καθώς και να αποτιμήσει τις υπηρεσίες που προσφέρονται από την ΕΕΥ και την επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας. Ένας τοπικός διαμεσολαβητής μπορεί να είναι: Τοπικό ή περιφερειακό ενεργειακό κέντρο Μηχανικοί Αρχιτέκτονες Νομικοί σύμβουλοι Οικονομολόγοι Θα πρέπει να έχουν γνώση και κατανόηση των: Τεχνικών και οικονομικών της ενεργειακής απόδοσης στα κτίρια Διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων και κώδικα δεοντολογίας Έννοιες και επιχειρηματικά μοντέλα των ΣΕΑ Τα τοπικά ενεργειακά κέντρα, αν χρηματοδοτούνται από τις τοπικές αρχές, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνουν διαμεσολαβητές με απευθείας ανάθεση Η σύναψη συμβολαίου με ιδιώτες τοπικούς διαμεσολαβητές, συνήθως ακολουθεί την πρότυπη διαδικασία δημοσίων συμβάσεων. Slide N 55 Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Σύνταξη του φακέλου διαγωνισμού; Ειδική προσαρμογή στο συγκεκριμένο έργο ΣΕΑ Τα περιεχόμενα του φακέλου του διαγωνισμού θα πρέπει να είναι τα ακόλουθα: Σημαντικές απαιτήσεις Υποχρεωτικές και/η προτεινόμενες επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας Πληροφορίες σχετικά με το πότε και κάτω από ποιες συνθήκες η ΕΕΥ υποχρεούνται να συμβάλλει οικονομικά Διάρκεια ΣΕΑ Επίσημες απαιτήσεις για τον υποψήφιο ανάδοχο Οργανωτικά θέματα Αρμοδιότητες για την ΕΕΥ και τον ιδιοκτήτη Όροι και προϋποθέσεις σύμβασης Ακριβής ορισμός της συμβατικής σχέσης Τεχνικά θέματα Περιγραφή κτιρίου, Ενεργειακά στατιστικά (φωτοτυπίες τιμολογίων ενέργειας, κατανάλωση ενέργειας για τουλάχιστον 3 τελευταία έτη ) Μέθοδος υπολογισμού της κατανάλωσης βάσης αναφοράς Ώρες λειτουργίας, εξοπλισμός, χρήση, απαιτήσεις εσωτερικών χώρων (θερμοκρασία, υγρασία, κτλ.) Υφιστάμενα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης Τα τεχνικά θέματα πρέπει να είναι ξεκάθαρα ειδικά στην διαδικασία προκήρυξης ενός βήματος χωρίς διαπραγμάτευση. Slide N 56
Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Δημοσίευση προκήρυξης / Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή κατάλληλων υποψηφίων (λίστα) Κριτήρια επιλογής κατάλληλων υποψηφίων, για παράδειγμα: Προσόντα: Οικονομική ικανότητα μετρούμενη σε κύκλο εργασιών στις ενεργειακές υπηρεσίες, και ειδικότερα στις ΣΕΑ. Αριθμός και συνάφεια έργων με επιχειρηματικά μοντέλα ΣΕΑ Κριτήρια καταλληλότητας: Επαγγελματικό μητρώο, άδειες και πιστοποιητικά που απαιτούνται από τον νόμο Απόδειξη ασφάλισης αστικής ευθύνης (με ελάχιστο επίπεδο κάλυψης) Εταιρική δομή (νομική μορφή, καταστατικό, μέτοχοι) Δήλωση σχετικά με την καταβολή των νομικών φόρων και δασμών Αριθμό των εργαζομένων, οικονομικών, τεχνικών και χρηματοδοτικών δυνατοτήτων. Πρόσθετα κριτήρια, για παράδειγμα: Αποδοχή του Ευρωπαϊκού κώδικα δεοντολογίας Τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης θα πρέπει να αναφέρονται ξεκάθαρα στον φάκελο του διαγωνισμού. Slide N 57 Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού / Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή 3-10 κατάλληλων υποψηφίων (λίστα) Κριτήρια επιλογής για τον εντοπισμό των καλύτερων προσφορών: ΠΡΟΤΑΣΗ Α (Πηγή KEA) Ιδέα του έργου (συντελεστής βαρύτητας 50%) Η αξιολόγηση μπορεί να είναι η ποιότητα και η πληρότητα των μέτρων τα οποία δεν είχαν δηλωθεί να είναι υποχρεωτική. (Οι προσφορές που δεν παρέχουν όλα τα υποχρεωτικά μέτρα δεν θα πρέπει να αξιολογηθούν περαιτέρω.) Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) της εγγυημένης εξοικονόμησης (συντελεστής βαρύτητας 20%) Η Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) για καθορισμένη περίοδο π.χ. 20 χρόνια (σταθερές χρηματορροές, σταθερό επιτόκιο προεξόφλησης) Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) του καθαρού κέρδους για τον ιδιοκτήτη του κτιρίου (συντελεστής βαρύτητας 20%) Διαφορά μεταξύ της ΚΠΑ της εγγυημένης εξοικονόμησης και του κόστους για τον ιδιοκτήτη (π.χ. πληρωμή ΕΕΥ) για καθορισμένη περίοδο π.χ. 20 χρόνια (σταθερές χρηματορροές, σταθερό επιτόκιο προεξόφλησης) Μείωση εκπομπών CO 2 σε tons/ y (συντελεστής βαρύτητας 10%) Slide N 58
Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού / Εκδήλωση ενδιαφέροντος από ΕΕΥ Επιλογή 3-10 κατάλληλων υποψηφίων (λίστα) Κριτήρια επιλογής για τον εντοπισμό των καλύτερων προσφορών: ΠΡΟΤΑΣΗ Β(Πηγή Transparense): Κριτήριο Ποσό της εγγυημένης εξοικονόμησης καθ όλη την διάρκεια ισχύος της ΣΕΑ Τιμή Προσφοράς, π.χ το σύνολο της δαπάνης από την αρχή της διαδικασίας προκήρυξης έως το τέλος της ΣΕΑ Συντελεστής βαρύτητας 45% 35% Ποιότητα του τεχνικού σχεδιασμού και της σύμβασης 20% Τα κριτήρια επιλογής πρέπει να καθορίζονται εκ των προτέρων και να δημοσιεύονται στα τεύχη δημοπράτησης. Slide N 59 Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Προετοιμασίας προσφοράς από την ΕΕΥ, συμπεριλαμβανομένων: Επιθεώρηση των κτηρίων και επικύρωση των στοιχείων κτιρίου Ανάλυση της ενεργειακής κατάστασης του κτιρίου Προσδιορισμός των δυνατοτήτων εξοικονόμησης ενέργειας και κόστους; Οι υποψήφιοι ανάδοχοι στοχεύουν πάντα στο να παρέχουν την πιο οικονομική προσφορά βάση των κριτηρίων επιλογής που καθορίζονται στο φάκελο του διαγωνισμού. Η ΕΕΥ προετοιμάζει την προσφορά της λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα από τον φάκελο του διαγωνισμού: Αξιολόγηση των εγγράφων του διαγωνισμού. Επιτόπιες επιθεωρήσεις των κτιρίων Δικές της μετρήσεις Επανεξέταση των μέτρων που προτείνονται / ζητούνται στο φάκελο του διαγωνισμού και ανάπτυξη των προτάσεων για συμπληρωματικά μέτρα Υπολογισμός της εξοικονόμησης, του συνολικού κόστους και της μείωσης των εκπομπών Εκτός από την παροχή των υποχρεωτικών μέτρων (τεχνικώς αναγκαίο), οι προσφέροντες συνήθως επικεντρώνονται στην δημιουργία προστιθέμενης αξίες για την αναβάθμιση των προσφορών τους μέσω μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας που παρέχουν μεγάλες βιώσιμες δυνατότητες εξοικονόμησης με χαμηλό κόστος επένδυσης και χαμηλό τεχνικό και οικονομικό κίνδυνο Slide N 60
Διαδικασία προκήρυξης Τυπικά βήματα διαδικασίας Διαπραγμάτευση της σύμβασης Επιλογή της πιο οικονομικής προσφοράς και σύγκριση με τις επιλογές χωρίς ΣΕΑ Ζητήματα διαπραγμάτευσης με ΕΕΥ, για παράδειγμα: Επέκταση και ποιότητα των προτεινόμενων μέτρων Ζήτηση διατήρησης των παραμέτρους εσωτερικού περιβάλλοντος, βάση υφιστάμενων προτύπων και νόμων, και συμβατότητα με τον υπάρχοντα εξοπλισμό Χρονοδιάγραμμα των δραστηριοτήτων Υπολογισμός της εγγυημένης εξοικονόμησης αναφορών και πραγματικές τιμές Τον καθορισμό της αμοιβής για τον αιτούντα, και το μερίδιο του αναθέτοντα φορέα για επιπλέον εξοικονόμηση Τι άλλο θα μπορούσε να είναι ζήτημα για διαπραγμάτευση με την ΕΕΥ; Το πρωτόκολλο διαπραγμάτευσης θα πρέπει να παρέχεται από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου σε κάθε υποψήφια ΕΕΥ. Slide N 61 Διαδικασία προκήρυξης Τυπικό χρονοδιάγραμμα (διαδικασία δύο φάσεων εμπειρία της ΚEA) Βήματα Διαδικασίας Προκήρυξης Διάρκεια (πηγή: KEA) Προετοιμασία τευχών δημοπράτησης 1-3 μήνες Δημοσίευση προκήρυξης - Κατάθεση προσφορών και επιλογή αναδόχου 1.5-2 μήνες Επιλογή προκριθέντων αναδόχων που περνούν στην Β Φάση του διαγωνισμού - Προετοιμασία για υποβολή προσφοράς και αρχική ανάλυση του έργου από τους υποψήφιους αναδόχους 2-4 μήνες Αξιολόγηση προσφορών, διαπραγμάτευση με τους υποψηφίους αναδόχους που έχουν τις καλύτερες προσφορές, επιλογή της καλύτερης προσφοράς 1-1.5 μήνες Σύγκριση οικονομικών του έργου που θα υλοποιηθεί μέσω της ΣΕΑ σε σχέση με το να υλοποιηθεί το έργο με ίδια κεφάλαια (συμβατικές μέθοδοι) 0.5 μήνες Επιλογή αναδόχου και κατακύρωση του διαγωνισμού 0.5 μήνες Έγκριση από την αρμόδια αρχή, ειδοποίηση του αναδόχου που επιλέχθηκε, υπογραφή σύμβασης. Λεπτομερής ανάλυση συμπεριλαμβανομένου και αναλυτικού πλάνου εργασιών από τον ανάδοχο. Εξέταση, αναθεώρηση (εφόσον απαιτείται) και έγκριση των αποτελεσμάτων της λεπτομερούς ανάλυσης. Εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων και εγκατάσταση των εξοπλισμών Συνολική διάρκεια διαδικασίας από την προετοιμασία των τευχών δημοπράτησης μέχρι την εφαρμογή του έργου 1-3 μήνες 2-4 μήνες 1-2 μήνες 4-12 μήνες 10-20 μήνες Slide N 62
Ελάχιστο περιεχόμενο των εγγράφων του διαγωνισμού Τα περιεχόμενα του φακέλου του διαγωνισμού θα πρέπει να είναι τα ακόλουθα: Σημαντικές απαιτήσεις Υποχρεωτικές και/η προτεινόμενες επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας Πληροφορίες σχετικά με το πότε και κάτω από ποιες συνθήκες η ΕΕΥ υποχρεούνται να συμβάλλει οικονομικά Διάρκεια ΣΕΑ Επίσημες απαιτήσεις για τον υποψήφιο ανάδοχο Οργανωτικά θέματα Αρμοδιότητες για την ΕΕΥ και τον ιδιοκτήτη Όροι και προϋποθέσεις σύμβασης Ακριβής ορισμός της συμβατικής σχέσης Τεχνικά θέματα Περιγραφή κτιρίου, Ενεργειακά στατιστικά (φωτοτυπίες τιμολογίων ενέργειας, κατανάλωση ενέργειας για τουλάχιστον 3 τελευταία έτη ) Μέθοδος υπολογισμού της κατανάλωσης βάσης αναφοράς Ώρες λειτουργίας, εξοπλισμός, χρήση, απαιτήσεις εσωτερικών χώρων (θερμοκρασία, υγρασία, κτλ.) Υφιστάμενα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης Υπόδειγμα για τα έγγραφα του διαγωνισμού έργου ΣΕΑ, παρουσιάζονται στο Παράρτημα 1 του εγχειριδίου εκπαίδευσης. Slide N 63 Σημαντικές συνιστώσες των ΣΕΑ Εγγυημένη εξοικονόμηση Κόστος επένδυσης Καθορισμός βάσης αναφοράς. Υποχρέωση στην ΕΕΥ για ετήσια έκθεση αναφοράς. Ευθύνη της ΕΕΥ να σχεδιάσει και να υλοποιήσει επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Ευθύνη του ιδιοκτήτη του κτιρίου να προβάλλει όλα τα στοιχεία για τον ρεαλιστικό καθορισμό της εξοικονόμησης ενέργειας. Διάρκεια υλοποίησης των επεμβάσεων Καθορισμός τρόπου μεταβίβασης του εξοπλισμού από την ΕΕΥ στον ιδιοκτήτη του κτιρίου. Καθορισμός πληρωμής των υπηρεσιών και της εξοικονόμησης. Δήλωση του σκοπού της λειτουργίας της εγκατάστασης για την οποία πραγματοποιείται η Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης. Διάρκεια της σύμβασης. Μέθοδος επανυπολογισμού της εγγυημένης εξοικονόμησης σε περίπτωση που οποιαδήποτε από τις παραμέτρους εισόδου διαφέρει από τα τεκμήρια που καθορίζονται στην αναφορά (βασικό) σενάριο της ενεργειακής κατανάλωσης Slide N 64
ΕΝΟΤΗΤΑ V: ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΑ Βασικά βήματα ενός έργου ΣΕΑ: ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΑ Λήψη απόφασης για να χρήση ή όχι ΣΕΑ Σύναψη ΣΕΑ Εφαρμογή επιπρόσθετων μέτρων Καθορισμός/ αναγνώριση πιθανού έργου Αρχική ανάλυση/ Διαδικασία προκήρυξης Εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης Εγγυημένη λειτουργία Συλλογή δεδομένων, διαπραγματεύσεις Προτάσεις για Μέτρα Εξοικονόμησης Επιβεβαίωση δεδομένων, Τεύχη δημοπράτησης Διαχείριση Έργου Πηγή: Transparense.eu Μέτρηση & Επαλήθευση Εξοικονόμησης Slide N 65 ΕΝΟΤΗΤΑ V: ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Υπολογισμός βάσης αναφοράς Βήματα καθορισμού Βήμα I:Συλλογή και κατάλογος τιμολογίων για την ενεργειακή κατανάλωση Βήμα II: Διόρθωση του έτους αναφοράς Βήμα III: Διόρθωση τιμών Βήμα IV: Υπολογισμοί βάσης αναφοράς Βήμα V: Έγγραφο βάσης αναφοράς Μέτρηση & επαλήθευση της εξοικονόμησης Βήματα επαλήθευσης Βήμα I: Ημέρα προσαρμογής Βήμα II: Κλιματική διόρθωση Βήμα III: Διόρθωση χρήσης Βήμα IV: Διόρθωση τιμής Slide N 66