ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΙΚΑΠΑΒ «Ολική προσέγγιση για την αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης Εφαρμογή μοντέλων MERAMOD και ΜΟΜ στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας της ευρύτερης περιοχής Το Έργο με Αρ. Πρωτοκόλλου ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ/ΠΡΟΙΟΝ/0609/74 συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ κ. Περικλής Κλείτου MER LAB LTD BSc Environmental Biology and Education University of Brighton, UΚ MSc Student Sustainable Aquaculture University of St Andrews, Scotland UK
ΣΤΟΧΟΙ 1. Μέτρηση ρευμάτων - δημιουργία ρευματικού προφίλ του κόλπου Βασιλικού και εκτίμηση του χρόνου παραμονής της υδάτινης μάζας στον κόλπο (Ωκεανογραφικό Κέντρο Κύπρου) 2. Εφαρμογή Μοντέλου MOM 3. Εφαρμογή Μοντέλου MERAMOD ΔΕ7 Εφαρμογή μοντέλων MOM & MERAMOD ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π19. Θεματικοί χάρτες βενθικών επιπτώσεων
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ο τομέας Θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας στην Κύπρο
Ο τομέας Θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας στην Κύπρο Βάθος: 40 m Ετήσια άδεια παραγωγής: 1250 t/yr Βάθος: 44 m Ετήσια άδεια παραγωγής: 1500 t/yr Βάθος: 30 και 50 m Ετήσια άδεια παραγωγής: 1000 t/yr Βάθος: 48 m Ετήσια άδεια παραγωγής:500 t/yr
Ο τομέας Θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας στην Κύπρο
ΜΟΝΤΕΛΟ ΜΟΜ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MOM Γενικές πληροφορίες Αναπτύχθηκε στην Νορβηγία για μονάδες σολομού, αποτελεί και το Νορβηγικό Περιβαλλοντικό Κανονισμό για εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειες Τροποποιήθηκε προσθέτοντας άλλα είδη συμπεριλαμβανομένης Τσιπούρας Λαυράκι ΜΟΜ 3.2 Στόχοι 1. Εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας στον κόλπο Βασιλικού 2. Εκτίμηση τρόπων αύξησης της φέρουσας ικανότητας των ιχθυομονάδων. Το μοντέλο εφαρμόστηκε σε συνεργασία με τον Δρ. Anders Stigebrandt
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MOM Δεδομένα μοντέλου Δεδομένα βαθυμετρίας, αλατότητας, μηνιαία θερμοκρασία, διαλυμένου οξυγόνου και αμμωνίας, ωκεανογραφικά Δεδομένα (MER) Ελάχιστη επιτρεπόμενη συγκέντρωση οξυγόνου και μέγιστη επιτρεπόμενη συγκέντρωση αμμωνίας για τα δυο είδη (EFSA, 2008) Αριθμός και διάταξη κλωβών, απόσταση μεταξύ κλωβών, μέγιστη μηνιαία βιομάζα ιχθύων και ποσότητα τροφής, συστατικά τροφής, συντελεστής τροφής, αρχικό βάρος και τελικό ατόμων (Ιχθυομονάδες) Ρυθμός καθίζησης απεκκριμάτων και τροφής (Meramod) Συντελεστής μείωσης ρευμάτων από τη διάταξη των κλωβών ή ανάπτυξη οργανισμών (biofouling) πάνω στα κλουβιά (Default value)
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MOM ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MOM ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MOM ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΜΟΝΤΕΛΟ MERAMOD ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Γ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΜERAMOD Γενικές πληροφορίες MERAMED (FP5) (τροποποίηση μοντέλου DEPOMOD) Μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας Τσιπούρας Λαβράκι Επικυρώθηκε (validated) στην Ανατολική Μεσόγειο (Cromey et al., 2012). Χρησιμοποιείται για τη μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας: πρόβλεψη διασποράς αποβλήτων υπολογισμό των επιπτώσεων των αποβλήτων στις βενθικές κοινότητες μακροπανίδας
Γ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΜERAMOD Στόχοι 1. Η εκτίμηση της απόστασης διασποράς των ιχθυοκαλλιεργητικών αποβλήτων (υπολείμματα τροφής και απεκκρίματα ψαριών) από κάθε μονάδα. 2. Η εύρεση πιθανής αλληλεπίδρασης των ιχθυοκαλλιεργητικών αποβλήτων μεταξύ των ιχθυομονάδων. 3. Εντοπισμός τοπικών βενθικών επιπτώσεων. Υφιστάμενες συνθήκες (έτος 2012) Σενάριο Χειμώνας Μικρότερη παραγωγή, Επικρατέστερα θαλάσσια ρεύματα κατεύθυνσης Α. Σενάριο Καλοκαίρι Μεγαλύτερη παραγωγή, Επικρατέστερα θαλάσσια ρεύματα κατεύθυνσης ΝΔ. Το μοντέλο εφαρμόστηκε σε συνεργασία με τον Δρ. Chris Cromey
Γ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MERAMOD Δεδομένα μοντέλου Δεδομένα Βαθυμετρίας (MER) Ωκεανογραφικά Δεδομένα (Nicolaides et al. 2010): Μέση ταχύτητα και κατεύθυνση των ρευμάτων του Φεβρουαρίου και Αύγουστου βάθος 0m και 10m έτη 2005-2010 Αριθμός και διάταξη κλωβών, μέγιστη μηνιαία βιομάζα ιχθύων και ποσότητα τροφής (ιχθυομονάδες) Δεδομένα βενθικής μακροπανίδας και ιζήματος: Εκθέσεις περιβαλλοντικής παρακολούθησης ιχθυοτροφείων MER (2011) + επιπλέον δείγματα ανατολικά της SW και TV Προεπιλεγμένα δεδομένα (default data)
Γ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MERAMOD ΧΕΙΜΩΝΑΣ Δεν παρατηρήθηκε αλληλοεπικάλυψη των αποβλήτων (>1km εκτός από SW- BI 325m) Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές των βενθικών βιοκοινοτήτων (<5000 gm -2 yr -1 )
Γ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ MERAMOD - ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Δεν παρατηρήθηκε αλληλοεπικάλυψη των αποβλήτων (>1 km εκτός από SW- BI 450 m) Παρατηρήθηκε εναπόθεση αποβλήτων >5000 gm -2 yr -1 κάτω από τους ΝΔ κλωβούς της SW (μοντέλο ΒΕΝΤΗΙC)
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Διάταξη των κλωβών σε ευθείες γραμμές με μεγάλα διαστήματα (καλύτερη διασπορά των οργανικών ουσιών) Χρησιμοποίηση τροφών με μικρότερες ποσότητες πρωτεΐνης, όπου είναι δυνατόν (π.χ. σε γόνους) (μικρότερη εκροή οργανικών συστατικών) Αποφυγή μη αναγκαίας τροφοδοσίας (λιγότερη εισροή οργανικών συστατικών) Χρήση μικρότερων και περισσότερων κλωβών (καλύτερη διασπορά των οργανικών συστατικών, περισσότερο διαθέσιμο οξυγόνο για τα καλλιεργούμενα είδη).
ΜΟΝΤΕΛΟ MΟΜ Συνιστάται όπως το μοντέλο MOM εφαρμοστεί για: ΜΕΕΠ δημιουργίας θαλάσσιας μονάδας υδατοκαλλιέργειας ή αύξησης της ετήσιας παραγωγής Παρακολούθηση της παραγωγής των μονάδων υδατοκαλλιέργειας για διαχειριστικούς σκοπούς Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πρόσφατα, επικυρωμένα και διαχρονικά βιοτικά και αβιοτικά δεδομένα (π.χ. όχι μεμονωμένες μετρήσεις ρευματογράφου!)
ΜΟΝΤΕΛΟ MERAMOD Συνιστάται όπως η εφαρμογή του μοντέλου MERAMOD γίνει απαραίτητη προϋπόθεση σε: ΜΕΕΠ για νέες μονάδες ή αύξηση της παραγωγής των υφιστάμενων μονάδων υδατοκαλλιέργειας Μελλοντικό χωροταξικό σχεδιασμό των μονάδων υδατοκαλλιέργειας (ζώνες υδατοκαλλιέργειας) Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πρόσφατα, επικυρωμένα και διαχρονικά βιοτικά και αβιοτικά δεδομένα (π.χ. όχι μεμονωμένες μετρήσεις ρευματογράφου!) Μελλοντικά αναμένεται επικύρωση και αναβάθμιση του μοντέλου MERAMOD στην Κύπρο σε συνεργασία με τον Δρ. Chris Cromey.
ΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Δημήτρης Κλείτου (Επιστημονικός Συντονιστής) Φωτεινή Γεωργίου Περικλής Κλείτου Μαρία Ρούσου Αλέξανδρος Λουκαΐδης Πολίνα Πολυκάρπου ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Δρ. Anders Stigebrandt Δρ Chris Cromey Αντρέας Νικολαΐδης Dan Hayes Γιώργος Ζωδιάτης
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!