6/2010 Νοέµβριος - εκέµβριος 2010 Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (MoKE) Ενηµερωτικό δελτίο κρατικών ενισχύσεων - Τεύχος 6/2010 Σύνταξη: Ε. Μουαµελετζή, Ν, ικηγόρος, ιευθύντρια Ερευνών Κ ΕΟ, Συντονίστρια ΜοΚΕ Επιµέλεια ύλης: Αικ.. Σγουρίδου, Α. Πετσέτας, ικηγόροι, Στελέχη ΜοΚΕ Παράταση του Προσωρινού Πλαισίου Παράταση του Προσωρι- νού Πλαισίου Βραχυπρόθεσµη ασφάλι- ση εξαγωγικών πιστώσε- ων Επιχειρηµατικά κεφάλαια Παράταση των Ανακοινώ- σεων για τα χρηµατοπι- στωτικά ιδρύµατα Εθνικά µέτρα ενισχύσεων για την αντιµετώπιση της χρηµατοπιστωτικής κρί- σης Ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυµάτων Επιτόκια ανάκτησης ιάσωση και αναδιάρ- θρωση προβληµατικών επιχειρήσεων Επίσηµη διαδικασία έρευνας για ελληνική ενίσχυση στα δηµητρια- κά Ελληνικά Ναυπηγεία Πρόσφατη νοµολογία Επιτροπή - Προσωρινό Πλαίσιο - παράταση - βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων - επιχειρη- µατικά κεφάλαια - χρηµατοπιστωτική κρίση Την 01.12.2010 η Επιτροπή αποφάσισε την παράταση έως την 31.12.2010 του Προσωρινού Πλαισίου για την λήψη µέτρων κρατικής ενίσχυσης µε σκοπό να στηριχθεί η πρόσβαση στην χρηµατοδότηση των επιχειρήσεων πραγµατικής οικονοµίας κατά την διάρκεια της χρηµατοπιστωτικής και οικονοµικής κρίσης (Προσωρινό Πλαίσιο). Η Ανακοίνωση της Επιτροπής δηµοσιεύθηκε στην Επίση- µη Εφηµερίδα ΕΕ την 11.01.2011 [ΕΕ 2011 C/6/5]. Η απόφαση αυτή ελήφθη ενόψει της συνεχιζόµενης µεγάλης αστάθειας των χρηµαταγορών και των αµφιβολιών για την οικονο- µική κατάσταση, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση των επιχειρήσεων στην χρηµατοδότηση. Ωστόσο, η παράταση αυτή είναι περιορισµένη µόνο για ορισµένα µέτρα του Προσωρινού Πλαισίου και συνοδεύεται από την εισαγωγή αυστηρότερων όρων ως προς τα παραταθέντα µέτρα. Η αυστηροποίηση αυτή των όρων του Προσωρινού Πλαισίου συνιστά, κατά την Επιτροπή, κεντρικό στοιχείο µιας προοδευτικής επιστροφής στους συνήθεις κανόνες κρατικών ενισχύσεων µε παράλληλο περιορισµό του αντικτύπου τους στον ανταγωνισµό, ενόψει και της διαφαινόµενης σταδιακής ανάκαµψης των οικονοµιών των κρατών µελών. Γι αυτόν τον λόγο, λοιπόν, προβλέπεται ελάττωση των ισχυουσών εκπτώσεων και θέσπιση αυστηρότερων όρων για τις µεγάλες επιχειρήσεις σε σύγκριση µε τις ΜΜΕ. Ανάµεσα στις προβλέψεις της νέας Ανακοίνωσης της Επιτροπής ξεχωρίζουν η κατάργηση των ενισχύσεων περιορισµένου ύψους, η πρόβλεψη για τροποποίηση των Κατευθυντηρίων Γραµµών για τα επιχειρηµατικά κεφάλαια (και ταυτόχρονα η εξαίρεση αυτού του µέτρου από το κείµενο του Προσωρινού Πλαισίου) και η παράταση για έναν ακόµα χρόνο της διαδικαστικής απλούστευσης για τις βραχυπρόθεσµες ασφαλίσεις εξαγωγικών πιστώσεων (µε ταυτόχρονη παράταση δύο ετών της Ανακοίνωσης του 1997 για την βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων). Αναλυτικότερα, στην νέα Ανακοίνωση της Επιτροπής προβλέπονται τα ακόλουθα: Ενισχύσεις ύψους περιορισµένου Αν και το µέτρο αυτό χρησιµοποιήθηκε κατά κόρον από τα κράτη µέλη, ωστόσο µόνον ένα πολύ µικρό ποσοστό των κεφαλαίων που διατέθηκαν από τα κράτη µέλη καταβλήθηκε πράγµατι και µάλιστα το µεγα- λύτερο µέρος αυτών των ενισχύσεων αφορά ένα µόνο κράτος µέλος, την Γερµανία. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα την δηµιουργία ανισοτήτων εντός της εσωτερικής αγοράς. Ενόψει τούτου, η Επιτροπή έκρινε ότι η παροχή ενισχύσεων περιορισµένου ύψους δεν µπορεί να συνεχιστεί και για το 2011. Μόνο στην περίπτωση που έχει ήδη εγκριθεί από την Επιτροπή εθνικό καθεστώς ενισχύσεων, οι δικαιούχοι µπορούν να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής στο καθεστώς µέχρι την 31.12.2010. Για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προϊόντων (ενισχύσεις µέχρι 15.000 ευρώ) καταληκτική ηµεροµηνία υποβολής αιτήσεων από τους δικαιούχους είναι η 31.03.2011, βάσει εγκεκριµένου από την Επιτροπή εθνικού καθεστώτος ενίσχυσης. Οι ενισχύσεις αυτές µπορούν να καταβληθούν µέχρι την 31.12.2011, εφόσον βέβαια τηρούν και τους υπόλοιπους όρους του Προσωρινού Πλαισίου (ύψος ενίσχυσης, δήλωση, κοινοποίηση κ.λπ.). Τέλος,
Παράταση του Προ- σωρινού Πλαισίου το εθνικό καθεστώς ενίσχυσης που προβλέπει την χορήγηση της ενίσχυσης µετά την 31.12.2010 κοινοποιείται από το κράτος µέλος και εγκρίνεται από την Επιτροπή σύµφωνα µε το άρθρο 108 παρ. 3 ΣΛΕΕ. Ενισχύσεις υπό µορφή εγγυήσεων Το µέτρο αυτό κρίθηκε από την Επιτροπή ότι µπορεί να παραταθεί και για το 2011. Ωστόσο, γενικά, προβλέπεται ελάττωση των εκπτώσεων, για τις µεγάλες επιχειρήσεις η εγγύηση µπορεί να αφορά µόνο δάνεια για επενδύσεις και όχι δάνεια για κεφάλαια κίνησης, µείωση της εγγύησης του δανείου και πλήρης αποκλεισµός των προβληµατικών επιχειρήσεων. Ενισχύσεις υπό την µορφή επιδοτούµενου επιτοκίου Και αυτό το µέτρο θεωρήθηκε απαραίτητο από την Επιτροπή να παραταθεί έως την 31.12.2011, υπό την προϋπόθεση ότι τα µειωµένα επιτόκια ως προς τις µεγάλες επιχειρήσεις µπορούν να αφορούν µόνο δάνεια για επενδύσεις και όχι δάνεια για κεφάλαια κίνησης και βέβαια εξαιρούνται και οι προβληµατικές επιχειρήσεις. Ενισχύσεις για την παραγωγή πράσινων προϊόντων Αν και η µορφή αυτή ενισχύσεων παρατείνεται για έναν ακό- µη χρόνο, η µείωση επιτοκίου πλέον διαµορφώνεται στο 15 % για τις µεγάλες επιχειρήσεις (από 25 %) και στο 25 % για τις ΜΜΕ (από 50 %), εξαιρούνται δε και εδώ οι προβληµατικές επιχειρήσεις. Επιχειρηµατικά κεφάλαια Στην νέα Ανακοίνωση της Επιτροπής δεν υπάρχουν διατάξεις για τα επιχειρηµατικά κεφάλαια, παρά µόνο πρόβλεψη για τροποποίηση των αντίστοιχων Κατευθυντηρίων Γραµµών στη λογική των καταργούµενων ρυθµίσεων του Προσωρινού Πλαισίου, ώστε τα µέγιστα αποδεκτά τµήµατα χρηµατοδότησης να αυξηθούν σε 2,5 εκατ. ευρώ από 1,5 εκατ. ευρώ ανά στοχευµένη ΜΜΕ και ανά δωδεκάµηνη περίοδο (σηµεία 4.3.1., 5.1 α) και 5.2.1. των Κατευθυντηρίων Γραµµών). Ωστόσο, δεν υπάρχει πρόβλεψη για τροποποίηση των Κατευθυντηρίων Γραµµών ως προς το ελάχιστο ποσό χρηµατοδότησης που παρέχουν οι ιδιώτες επενδυτές και µ αυτόν τον τρόπο επανέρχεται η αρχική πρόβλεψη των Κατευθυντηρίων Γραµµών περί ποσοστού 50% που παρέχουν οι ιδιώτες επενδυτές τόσο εντός όσο και εκτός ενισχυοµένων περιοχών. Βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων Με το τροποποιηµένο Προσωρινό Πλαίσιο παρατείνεται έως την 31.12.2010 η προσωρινή διαδικαστική απλούστευση για την βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων και παράλληλα προβλέπεται η παράταση της Ανακοίνωσης για την βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων έως την 31.12.2012. Το κείµενο είναι διαθέσιµο στην ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/ competition/state_aid/ legislation/ temporary_framework_el.pdf Βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων Προσωρινό Πλαίσιο - παράταση - βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων - απλούστευση Το Προσωρινό Πλαίσιο εισήγαγε µια προσωρινή διαδικαστική απλούστευση στο ση- µείο 4.4 της Ανακοίνωσης του 1997 για την βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων (ΕΕ 1997 C 281/4), όσον αφορά την απόδειξη της αδυναµίας κάλυψης για βραχυπρόθεσµες ασφαλίσεις εξαγωγικών πιστώσεων. Η διαδικασία αυτή µετά την τροποποίηση του Προσωρινού πλαισίου παρατείνεται έως την 31.12.2011. Παράλληλα, ενόψει του γεγονότος ότι η Ανακοίνωση για την βραχυπρόθεσµη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων λήγει την 31.12.2010, αλλά και των περιορισµένων διαθέσιµων αποδεικτικών στοιχείων και της ανάγκης να εξασφαλιστεί η συνέχεια και η ασφάλεια δικαίου στην διεκπεραίωση βραχυπρόθεσµης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων µε την υποστήριξη του κράτους σε περιόδους οικονοµικής αβεβαιότητας, η Επιτροπή αποφάσισε να παρατείνει την εφαρµογή της Ανακοίνωσης του 1997 έως την 31.12.2012. Η Ανακοίνωση της Επιτροπής είναι διαθέσιµη στην ιστοσελίδα της Επίσηµης Εφηµερίδας ΕΕ: http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2010:329:0006:00 06:EL:PDF
Επιχειρηµατικά κεφάλαια Το Προσωρινό Πλαίσιο περιλαµβάνει µια προσωρινή προσαρµογή (έως την 31.12.2010) ορισµένων ορίων που αναφέρονται στις Κατευθυντήριες Γραµµές για τα επιχειρηµατικά κεφάλαια (ΕΕ 2006 C 194/2) µε την θέσπιση διατάξεων που επιτρέπουν την χαµηλότερη συµµετοχή των επενδυτών του ιδιωτικού τοµέα και υψηλότερα τµήµατα χρηµατοδότησης. Από τα στοιχεία που έχει υπόψη της η Επιτροπή προκύπτει ότι η κρίση επηρέασε αρνητικά τις αγορές επιχειρηµατικών κεφαλαίων και ότι η ψαλίδα της έλλειψης ιδίων κεφαλαίων για τις ΜΜΕ έχει διευρυνθεί. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι αυξηµένες µέγιστες επιτρεπτές δόσεις χρηµατοδότησης ανά ΜΜΕ για περίοδο δώδεκα µηνών µπορούν να ισχύσουν και εκτός του Προσωρινού Πλαισίου. Έτσι, την 07.12.2010 δηµοσιεύθηκε στην Επίσηµη Εφηµερίδα ΕΕ (ΕΕ 2010 C 329/4) Ανακοίνωση της Επιτροπής για την τροποποίηση των Κατευθυντηρίων Γραµµών για τις κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται για την προώθηση των επενδύσεων επιχειρηµατικών κεφαλαίων σε ΜΜΕ. Με την Ανακοίνωση αυτή τροποποιούνται από την 01.01.2011 τα σηµεία 4.3.1., 5.1 α) και 5.2.1. των Κατευθυντηρίων Γραµµών και έτσι τα µέγιστα αποδεκτά τµήµατα χρηµατοδότησης αυξάνονται σε 2,5 εκατ. ευρώ από 1,5 εκατ. ευρώ ανά στοχευµένη ΜΜΕ και ανά δωδεκάµηνη περίοδο. http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2010:329:0004:0 005:EL:PDF Παράταση των Ανακοινώσεων για τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα Τραπεζικές Ανακοινώσεις - παράταση - χρηµατοπιστωτική κρίση Από τότε που εκδηλώθηκε η παγκόσµια χρηµατοπιστωτική κρίση, η Επιτροπή έχει εκδώσει 4 Aνακοινώσεις, οι οποίες παρείχαν αναλυτική καθοδήγηση σχετικά µε τα κριτήρια βάσει των οποίων κρίνεται η συµβατότητα των κρατικών µέτρων στήριξης των χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων µε τις απαιτήσεις του άρθρου 107 παρ. 3 στοιχείο β) ΣΛΕΕ. Οι εν λόγω Ανακοινώσεις είναι: η Ανακοίνωση σχετικά µε τις τραπεζικές υπηρεσίες, η Ανακοίνωση σχετικά µε την ανακεφαλαιοποίηση, η Ανακοίνωση σχετικά µε τα αποµειωµένα περιουσιακά στοιχεία και η Ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης. Η οικονοµική ανάκαµψη, η οποία άρχισε να παρατηρείται από τις αρχές του 2010, διαδίδεται µε ταχύτερους ρυθµούς απ όσο αναµενόταν στις αρχές του χρόνου. Παρά το γεγονός ότι η ανάκαµψη παραµένει επισφαλής και άνιση εντός της Ένωσης, σε ορισµένα κράτη µέλη καταγράφονται συγκρατηµένοι ή ενίοτε και πιο έντονοι ρυθ- µοί οικονοµικής ανάπτυξης. Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ευάλωτες περιοχές, σε γενικές γραµµές ο τραπεζικός τοµέας έχει αρχίσει να εξυγιαίνεται σε σχέση µε την κατάσταση που επικρατούσε ένα χρόνο πριν. Εποµένως, η ύπαρξη σοβαρής διαταραχής στην οικονο- µία όλων των κρατών µελών δεν είναι πλέον τόσο αυταπόδεικτη όσο σε προηγούµενα στάδια της κρίσης. Μολονότι η Επιτροπή έχει επίγνωση αυτών των εξελίξεων, εξακολουθεί να πιστεύει ότι πληρούνται οι όροι για την έγκριση κρατικών ενισχύσεων κατ εφαρµογή του άρθρου 107 παρ. 3 στοιχείο β) ΣΛΕΕ λόγω της πρόσφατης επανεµφάνισης πιέσεων στις χρηµαταγορές και λόγω ύπαρξης κινδύνου ευρύτερων δευτερογενών επιπτώσεων. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή την 07.12.2010 εξέδωσε Ανακοίνωση σχετικά µε την εφαρµογή, από την 1 η Ιανουαρίου 2011, των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στα µέτρα στήριξης των τραπεζών στο πλαίσιο της χρηµατοπιστωτικής κρίσης (ΕΕ 2010 C 329/7), µε την οποία παραµένουν σε ισχύ και µετά την 31.12.2010 οι Ανακοινώσεις για τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα και καθορίζονται οι παράµετροι βάσει των οποίων κρίνεται η προσωρινή έγκριση µέτρων στήριξης των τραπεζών λόγω της κρίσης από την 01.01.2011. http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2010:329:0007:00 10:EL:PDF
Εθνικά µέτρα ενισχύσεων για την αντιµετώπιση της χρηµατοπιστωτι- κής κρίσης χρηµατοπιστωτική κρίση - εθνικά µέτρα - Ευρωπαϊκή Επιτροπή Την 07.12.2010 δηµοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατάλογος µε τα µέτρα που έχουν λάβει τα κράτη µέλη και έχουν ε- γκριθεί από την Επιτροπή κατά την διάρκεια της χρηµατοπιστωτικής και οικονοµικής κρίσης. Ο κατάλογος είναι ενηµερωµένος έως την 06.12.2010. Ο κατάλογος είναι διαθέσι- µος στην διεύθυνση: pressreleasesaction.do? reference=memo/10/656&forma t=html&aged=0&language= EN&guiLanguage=en Ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυµάτων χρηµατοπιστωτική κρίση - ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυµάτων - παράταση Την 14.12.2010 η Επιτροπή αποφάσισε να εγκρίνει την παράταση, έως την 30 Ιουνίου 2010, του ελληνικού καθεστώτος για την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυµάτων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα από το Ελληνικό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (Ν 328/2010). Η Επιτροπή έκρινε ότι η παράταση του καθεστώτος, που είχε εγκριθεί αρχικά την 03.09.2010, είναι σύµφωνη µε τις Τραπεζικές Ανακοινώσεις που έχει εκδώσει κατά την διάρκεια της χρηµατοπιστωτικής κρίσης, µπορεί δε να θεωρηθεί ως κατάλληλο µέσο για την άρση σοβαρής διαταραχής της ελληνικής οικονοµίας και ως εκ τούτου είναι συµβατή µε το άρθρο 107 παρ. 3 β ΣΛΕΕ. middayexpressaction.do? date=15/12/2010&direction= 0&guiLanguage=en http://ec.europa.eu/ competition/elojade/isef/ case_details.cfm? proc_code=3_sa_31999 Βλ. επίσης: pressreleasesaction.do? reference=ip/10/1092&format= HTML&aged=0&language=E N&guiLanguage=en Επιτόκια αναφοράς, προεξόφλησης και ανάκτησης εκέµβριος επιτόκια αναφοράς, προεξόφλησης και ανάκτησης - εκέµβριος - παράνοµες ενισχύσεις - Ελλάδα Την 30.09.2010 η Επιτροπή δηµοσίευσε στην Επίσηµη Εφηµερίδα ΕΕ τα τρέχοντα επιτόκια ανάκτησης και τα επιτόκια αναφοράς / προεξόφλησης κρατικών ενισχύσεων για τα 27 κράτη µέλη που ισχύουν από την 1 η εκεµβρίου 2010. Ειδικά για την Ελλάδα τα τρέχοντα επιτόκια ανέρχονται σε ποσοστό 1,45%. Η Ανακοίνωση είναι διαθέσι- µη στην ιστοσελίδα: http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2010:325:0011:001 1:EL:PDF
ιάσωση και αναδιάρθρωση προβληµατικών επιχειρήσεων διάσωση και αναδιάρθρωση προβληµατικών επιχειρήσεων - δηµόσια διαβούλευση Οι ισχύουσες κοινοτικές Κατευθυντήριες Γραµµές για την διάσωση και αναδιάρθρωση προβληµατικών επιχειρήσεων προβλεπόταν να παύσουν να ισχύουν στις 9 Οκτωβρίου 2009. Εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης και της ανάγκης για συνέχεια και ασφάλεια δικαίου κατά την αντιµετώπιση των κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις που αντιµετωπίζουν οικονοµικές δυσχέρειες, η Επιτροπή αποφάσισε να εφαρ- µόσει τις ισχύουσες Κατευθυντήριες Γραµµές έως την 9 η Οκτωβρίου 2012 [ΕΕ 2009 C 157/1]. Ωστόσο, η Επιτροπή την 02.12.2010 εγκαινίασε δη- µόσια διαβούλευση για την αναθεώρηση των Κατευθυντηρίων Γραµµών. Σκοπός της διαβούλευσης είναι να κληθούν τα κράτη µέλη και οι ενδιαφερόµενοι να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά µε την πρόσφατη πείρα τους από την διάσωση και αναδιάρθρωση βιοµηχανικών επιχειρήσεων και χρηµατοπιστωτικών ιδρυ- µάτων, ιδίως υπό το πρίσµα της οικονοµικής κρίσης. Τα κράτη µέλη και οι λοιποί ενδιαφερόµενοι καλούνται να απαντήσουν στο ερωτηµατολόγιο που έχει δώσει στην δηµοσιότητα η Επιτροπή. Οι απαντήσεις µπορούν να υποβληθούν σε όλες τις επίσηµες γλώσσες της ΕΕ. Λόγω των πιθανών καθυστερήσεων για την µετάφραση των παρατηρήσεων που θα υποβληθούν σε ορισµένες γλώσσες, θα ήταν επιθυµητό να παρασχεθεί µετάφραση των απαντήσεων σε µία από τις γλώσσες εργασίας της Επιτροπής (αγγλικά, γαλλικά ή γερµανικά). Οι απαντήσεις πρέπει να σταλούν έως την 02.02.2011 στην εξής διεύθυνση: E-mail address: stateaidgreffe@ec.europa.eu Ref.: HT 1117 Postal address: European Commission Directorate-General for Competition State aid Registry 1049 Brussels Fax (32-2) 296 12 42 http://ec.europa.eu/ competition/ consultations/2010_restructuring_aid /index.html Επίσηµη διαδικασία έρευνας για ελληνική ενίσχυση στα δηµητριακά επίσηµη διαδικασία έρευνας - παράνοµες ενισχύσεις - δηµητριακά Μετά από καταγγελία που υποβλήθηκε στις αρχές του 2009, η Επιτροπή αποφάσισε την 14.12.2010 να κινήσει επίσηµη διαδικασία έρευνας σχετικά µε εικαζόµενες κρατικές ενισχύσεις που χορηγήθηκαν σε Έλληνες παραγωγούς δηµητριακών και σε συνεταιρισµούς που συγκεντρώνουν δηµητριακά. Από την προκαταρκτική έρευνα της Επιτροπής προέκυψε ότι η Ελληνική Κυβέρνηση χορήγησε, στο τέλος του 2008 µε Υπουργικές Αποφάσεις, στις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισµών και έµµεσα στους γεωργούς ενίσχυση η οποία είχε την µορφή: i) δανείου µε εγγύηση του ελληνικού ηµοσίου ύψους 150 εκατ. ευρώ και ii) επιδότησης επιτοκίου. Από την έρευνα αυτή προέκυψε επίσης ότι τα µέτρα που εγκρίθηκαν από το Ελληνικό ηµόσιο εγείρουν αµφιβολίες όσον αφορά την συµβατότητα του εν λόγω καθεστώτος ενίσχυσης µε τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Το µη εµπιστευτικό κείµενο της απόφασης θα δηµοσιευθεί µε αριθµό υπόθεσης (NN 3/2010) στο Μητρώο κρατικών ενισχύσεων που βρίσκεται στον δικτυακό τόπο της Γ Ανταγωνισµού µόλις διευθετηθούν όλα τα ζητήµατα που έχουν σχέση µε το απόρρητο. pressreleasesaction.do? reference=ip/10/1713&format= HTML&aged=0&language=E N&guiLanguage=en
Ελληνικά Ναυπηγεία Ελληνικά Ναυπηγεία - παράνοµες ενισχύσεις - µη στρατιωτικές δραστηριότητες Στις 2 Ιουλίου 2008, η Επιτροπή έκρινε ότι οι επιδοτήσεις που είχαν χορηγηθεί από την Ελλάδα στην επιχείρηση ΕΝΑ- Ε ήταν ασυµβίβαστες µε την εσωτερική αγορά, διότι η Ελλάδα δεν σεβάστηκε τους όρους υπό τους οποίους είχε εξαρτηθεί η έγκριση από την Επιτροπή των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης και των ενισχύσεων για το κλείσιµο επιχείρησης σύµφωνα µε παλαιότερες αποφάσεις της, του 1997 και του 2002. Εξάλλου, για µια σειρά δανείων και εγγυήσεων που είχαν χορηγηθεί στην ΕΝΑΕ από το ελληνικό ηµόσιο και από την τράπεζα ΕΤΒΑ, η οποία τότε ήταν κρατικής ιδιοκτησίας, κρίθηκε οµοίως ότι συνιστούσαν πρόσθετες ασυµβίβαστες ενισχύσεις, δεδοµένου ότι χορηγήθηκαν είτε έναντι αντιτίµου κατώτερου εκείνου που ίσχυε στην αγορά είτε σε µια χρονική στιγµή κατά την οποία η κατάσταση της ΕΝΑΕ είχε καταστεί τόσο προβληµατική, ώστε η επιχείρηση δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει χρη- µατοδότηση στην αγορά. Κατά συνέπεια, ζητήθηκε από την Ελλάδα να ανακτήσει 539 εκατ. ευρώ συµπεριλαµβανο- µένων τόκων από το µη στρατιωτικό τµήµα της ΕΝΑΕ. Από τότε η Επιτροπή διεξάγει τακτικές συνοµιλίες µε τις ελληνικές αρχές σχετικά µε την εφαρµογή της απόφασής της. Νωρίτερα φέτος, προσέφυγε κατά της Ελλάδας ενώπιον του ικαστηρίου λόγω της µη επίτευξης λύσης στην συγκεκριµένη υπόθεση. Επειδή, όµως, η Ελλάδα πρόβαλε το επιχείρηµα ότι η επιστροφή των ενισχύσεων υ- πήρχε περίπτωση να θέσει σε κίνδυνο τις στρατιωτικές δραστηριότητες της ΕΝΑΕ, η Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές αναζήτησαν µια λύση που να επιτρέπει την προάσπιση των συµφερόντων ασφαλείας τα οποία επικαλείτο η ελληνική πλευρά (άρθρο 346 ΣΕΕ) και συγχρόνως να διασφαλίζει τα εξίσου θεµιτά συµφέροντα που εξαρτώνται από την ύπαρξη δίκαιου και ανόθευτου ανταγωνισµού. Έτσι, την 01.12.2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέχτηκε επισήµως τις δεσµεύσεις που πρότεινε η Ελλάδα, προκειµένου να συµµορφωθεί µε την απόφαση της Επιτροπής του 2008. Σήµερα, η ΕΝΑΕ παράγει ως επί το πλείστον πολεµικά πλοία και η Ελλάδα φοβόταν ότι η ανάκτηση των επιδοτήσεων υπήρχε περίπτωση να θέσει σε κίνδυνο την συγκεκριµένη δραστηριότητα, την οποία θεωρεί ως ζωτικής σηµασίας για το εθνικό της συµφέρον. Αντί της ανάκτησης, η Ελλάδα πρότεινε να θέσει τέλος στις διάφορες εγγυήσεις οι οποίες έχουν παρασχεθεί στην ΕΝΑΕ και να επιστρέψει η ΕΝΑΕ ένα µέρος των ενισχύσεων που έχει λάβει, µέσω της πώλησης των περιουσιακών της στοιχείων που δεν έχουν σχέση µε την ναυπήγηση πολεµικών πλοίων. Επίσης πρότεινε να αντισταθµίσει την µη ολοσχερή ανάκτηση των ενισχύσεων µε την επιβολή δεκαπενταετούς απαγόρευσης της άσκησης µη στρατιωτικών δραστηριοτήτων από την ΕΝΑΕ. Με τον τρόπο αυτό, θα αντιµετωπισθούν οι επανειληµµένες κατά το παρελθόν στρεβλώσεις του ανταγωνισµού σε έναν κλάδο, ο οποίος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα, χωρίς να υπάρχουν άµεσες επιπτώσεις για την απασχόληση. Επετεύχθη η ακόλουθη συµφωνία: Τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΝΑΕ που δεν έχουν σχέση µε την ναυπήγηση πολεµικών πλοίων θα πωληθούν και το προϊόν της πώλησης θα χρησιµοποιηθεί για την µερική επιστροφή των ασυµβίβαστων ενισχύσεων. Η ΕΝΑΕ θα παραιτηθεί από την χρήση των γηπέδων που της έχουν παραχωρηθεί από την Ελλάδα και τα οποία δεν είναι αναγκαία για τις στρατιωτικές της δραστηριότητες. Η ΕΝΑΕ δεν θα ασκήσει κα- µία µη στρατιωτική δραστηριότητα κατά τα επόµενα 15 έτη. Η Ελλάδα και η ΕΝΑΕ θα καταγγείλουν µια σειρά εγγυήσεων τις οποίες η Επιτροπή είχε κρίνει ασυµβίβαστες µε την απόφασή της του 2008. Η Ελλάδα θα υποβάλλει έκθεση ετησίως σχετικά µε την τήρηση από µέρους της ΕΝΑΕ της απαγόρευσης άσκησης µη στρατιωτικών δραστηριοτήτων επί όσο χρόνο διαρκεί η εν λόγω απαγόρευση. Η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να εφαρµόσει ταχέως τις συµφωνηθείσες δεσµεύσεις. Όταν θα έχουν εφαρµοσθεί πλήρως όλες οι δεσµεύσεις (εξαιρουµένης της δεκαπενταετούς υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων σχετικά µε την απαγόρευση της άσκησης µη στρατιωτικών δραστηριοτήτων), η Επιτροπή θα εξετάσει την σκοπιµότητα ανάκλησης της προσφυγής την οποία άσκησε ενώπιον του ικαστηρίου τον Απρίλιο λόγω µη συµ- µόρφωσης µε την απόφαση του 2008. pressreleasesaction.do? reference=ip/10/1637&format=ht ML&aged=0&language=EN&g uilanguage=en
Πρόσφατη νοµολογία κοινοτικών δικαστηρίων για κρατικές ενισχύσεις ΕΕ C-322/09 P, 18.11.2010, NDSHT Nya Destination Stock- holm Hotell & Teaterpaket AB/Επιτροπή αίτηση αναιρέσεως κρατική ενίσχυση καταγγελία ανταγωνιστή παραδεκτό Κανονισµός (ΕΚ) 659/1999 άρθρα 4, 10, 13 και 20 Απόφαση της Επιτροπής να µη δώσει συνέχεια στην καταγγελία Χαρακτηρισµός των µέτρων από την Επιτροπή, εν µέρει, ως µη αποτελούντων κρατικές ενισχύσεις και, εν µέρει, ως υφισταµένων ενισχύσεων συµβατών µε την κοινή αγορά Άρθρο 230 ΣυνθΕΚ Έννοια του όρου «δυνάµενη να προσβληθεί πράξη» Έγγραφο της Επιτροπής που απευθύνεται στον καταγγέλλοντα και τον ενηµερώνει ότι η καταγγελία δεν θα εξετασθεί περαιτέρω, επειδή το µέτρο αποτελεί υφιστάµενη κρατική ενίσχυση, συνιστά απόφαση και, άρα, πράξη δυνάµενη να προσβληθεί δικαστικά υπό την έννοια του άρθρου 230 ΣυνθΕΚ. *** ΕΕ C-362/09 P, Αθηναϊκή Τ ε χ ν ι κ ή / Ε π ι τ ρ ο π ή, 16.12.2010 αίτηση αναιρέσεως κρατικές ενισχύσεις καταγγελία απόφαση περί θέσεως της καταγγελίας στο αρχείο ανάκληση της αποφάσεως περί θέσεως στο αρχείο προϋποθέσεις νοµιµότητας της ανακλήσεως Κανονισµός (ΕΚ) 659/1999 Ενόψει των επιταγών της χρηστής διοικήσεως και της α- σφαλείας δικαίου, καθώς και της αρχής της αποτελεσµατικής δικαστικής προστασίας, πρέπει να θεωρηθεί, αφενός, ότι η Επιτροπή µπορεί να προβεί στην ανάκληση αποφάσεως περί θέσεως στο αρχείο καταγγελίας αφορώσας ενίσχυση η οποία καταγγέλλεται ως παράνοµη, µόνο για να επανορθώσει έλλειψη νοµιµότητας από την οποία πάσχει η εν λόγω απόφαση και, αφετέρου, ότι δεν µπορεί, κατόπιν µιας τέτοιας ανακλήσεως, να συνεχίσει την διαδικασία από στάδιο προγενέστερο του συγκεκρι- µένου σηµείου στο οποίο επήλθε η διαπιστωθείσα έλλειψη νοµιµότητας. *** ΕΕ C-537/08 P, Kahla/ Thüringen Porzellan/Επιτροπή, 16.12.2010 αίτηση αναιρέσεως κρατικές ενισχύσεις απόφαση της Επιτροπής µε την οποία διαπιστώνεται το µη συµβατό ενισχύσεως προς την κοινή αγορά και διατάσσεται η ανάκτησή της αρχές της ασφάλειας δικαίου και της προστασίας της δικαιολογηµένης εµπιστοσύνης Η απουσία ρητού περιορισµού σε καθεστώς ενισχύσεων, ως προς το ποιες είναι οι δικαιούχοι επιχειρήσεις, δεν δηµιουργεί δικαιολογηµένη εµπιστοσύνη ως προς την δυνατότητα λήψης ενίσχυσης *** ΓΕ ΕΕ Τ-231/06 Τ και Τ-237/06, Τ Κάτω Χώρες/Επιτροπή, 16.12.2010 κρατικές ενισχύσεις δηµόσια ραδιοτηλεόραση µέτρα των ολλανδικών αρχών απόφαση µε την οποία οι ενισχύσεις κηρύσσονται εν µέρει συµβατές και εν µέρει ασύµβατες µε την κοινή αγορά νέα ενίσχυση ή υφιστάµενη ενίσχυση έννοια της κρατικής ενισχύσεως έννοια της επιχειρήσεως υ- πέρµετρη αντιστάθµιση των εξόδων που απορρέουν από εκπλήρωση αποστολής δη- µόσιας υπηρεσίας αναλογικότητα υποχρέωση αιτιολογήσεως δικαιώµατα άµυνας Οι αρχές τις οποίες διαµόρφωσε το ικαστήριο στην απόφαση Altmark έχουν γενική εφαρµογή, µολονότι διατυπώθηκαν στο πλαίσιο αιτήσεως εθνικού δικαστηρίου για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως. Το ικαστήριο δεν περιόρισε την ισχύ των προϋποθέσεων Altmark στην συγκεκριµένη υπόθεση ούτε επεφύλαξε στο εθνικό δικαστήριο την εξουσία εφαρµογής τους, ούτε απέκλεισε τον τοµέα της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης από την εφαρµογή των προϋποθέσεων αυτών *** Ε Ε C - 3 0 4 / 0 9, 22.12.2010, Επιτροπή/ Ιταλία παράβαση κράτους µέλους κρατικές ενισχύσεις ενισχύσεις υπέρ επιχειρήσεων που έχουν εισαχθεί πρόσφατα στο χρηµατιστήριο αναζήτηση Απόφαση εθνικού δικαστηρίου περί αναστολής εκτελέσεως της εθνικής πράξεως µε την οποία διατάσσεται η επιστροφή µίας παράνοµης κρατικής ενίσχυσης δικαιολογείται µόνον υπό αυστηρές προϋποθέσεις, ιδίως εφόσον υφίστανται σοβαρές αµφιβολίες ως προς το κύρος της απόφασης της Επιτροπής που διατάζει την ανάκτηση
Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (MoKE)