ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2012-2013 ΛΕΜΕΣΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 4/6/2013 ΤΑΞΗ: Α ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 6 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΜΗΜΑ: ΑΡ.:. ΒΑΘΜΟΣ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ:... Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από δύο (2) μέρη. Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη και σε όλα τα ερωτήματα στα φύλλα εξέτασης. Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υγρού. ΜΕΡΟΣ Α ΓΛΩΣΣΑ (ΜΟΝΑΔΕΣ 14) Κείμενο 1: Υγιεινή διατροφή και σύγχρονος τρόπος ζωής 1
2
3
Ερωτήσεις διερεύνησης των κειμένων 1. α) Ποιο είναι το κοινό θέμα των δύο κειμένων; (μ. 0,5) β) Στο κείμενο 1 πομπός είναι ένας διαιτολόγος ενώ στο κείμενο 2 ένας καλοφαγάς. Ποια είναι η οπτική (θέση, άποψη) του κάθε συγγραφέα για το θέμα; (μ. 1) 2. Ποιο είναι το ύφος του κειμένου 2; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με δύο (2) στοιχεία από το κείμενο (π.χ. πομπός, λεξιλόγιο, χώρος δημοσίευσης κ.α.). (μ. 1,5) 3. Να σχολιάσετε τον τρόπο οργάνωσης του κειμένου 1 αναφέροντας τρία (3) τουλάχιστον στοιχεία (εξωτερικά - εσωτερικά). Πώς εξυπηρετούν το σκοπό του κειμένου; (μ. 1,5) 4. α) Τι είδους προτάσεις ως προς τη δομή χρησιμοποιούνται στο κείμενο 1, στο σημείο Πίνακας 1. Η διατροφή μας πριν και μετά; Να δικαιολογήσετε τη χρήση τους. (μ. 1) β) Στο κείμενο 1, στις παραγράφους που προηγούνται και ακολουθούν τον Πίνακα 1, χρησιμοποιούνται κυρίως επαυξημένες προτάσεις. Ποιος είναι ο ρόλος τους; (μ. 0,5) Παραγωγή λόγου (μονάδες 8) Με την ευκαιρία της Παγκύπριας Ημέρας Διατροφής διοργανώνονται στο Σχολείο σας διάφορες εκδηλώσεις. Να υποθέσετε ότι ως μέλος του Κεντρικού Μαθητικού Συμβουλίου, αναλαμβάνετε με ομιλία σας να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας για την παραδοσιακή, μεσογειακή διατροφή και τα οφέλη της, καθώς και την ανθυγιεινή διατροφή και τις αρνητικές συνέπειές της. Παράλληλα να τους δώσετε συμβουλές για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. (200 περίπου λέξεις) 4
ΜΕΡΟΣ Β ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (ΜΟΝΑΔΕΣ 6) Κείμενο 1 Κείμενο 2 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ Αναφορά στον Γκρέκο (απόσπασμα) Το μυθιστόρημα, που εκδόθηκε μετά τον θάνατο του Ν. Καζαντζάκη, έχει αυτοβιογραφικό χαρακτήρα. Ο ίδιος εξηγεί ότι το έγραψε ως μια αναφορά της προσωπικής του πορείας προς τον Γκρέκο, δηλαδή προς τον ζωγράφο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο που ήταν επίσης Κρητικός. Το απόσπασμα αναφέρεται στις μνήμες του από τα παιδικά του χρόνια και το δημοτικό σχολείο, στο οποίο φοίτησε στα τέλη του 19ου αιώνα, στο νησί του, την Κρήτη. Στην Τρίτη Τάξη ο Περίανδρος Κρασάκης. Ποιος ανέσπλαχνος νουνός έδωκε τ όνομα του άγριου τύραννου της Κόρινθος στον καχεκτικό αυτό ανθρωπάκο, με το αψηλό σκληρό κολάρο για να μη φαίνουνται οι σκρόφουλες1 στο λαιμό του, με τα λιγνά σαν του τζίτζικα ποδαράκια, με το άσπρο μαντιλάκι πάντα στο στόμα, να φτύνει, να φτύνει και να κόβεται η πνοή του; Αυτός είχε μανία με την καθαριότητα κάθε μέρα επιθεωρούσε τα χέρια μας, τ αυτιά μας, τη μύτη, τα δόντια, τα νύχια. Δεν έδερνε αυτός, δεν παρακαλούσε, μα κουνούσε τη χοντρή, γεμάτη σπυριά κεφάλα του. Ζώα, μας φώναζε, γουρούνια, αν δεν πλένεστε κάθε μέρα με σαπούνι, δε θα γίνετε ποτέ σας ανθρώποι. Τι θα πει, μαθές, άνθρωπος; Αυτός που πλένεται με σαπούνι. Το μυαλό δε 5
φτάνει, κακομοίρηδες, χρειάζεται και σαπούνι. Πώς θα παρουσιαστείτε στον Θεό με τέτοια χέρια; Πηγαίνετε έξω στην αυλή να πλυθείτε! Ώρες μας έπαιρνε τ αυτιά ποια φωνήεντα είναι μακρά, ποια βραχέα και τι τόνο να βάλουμε, οξεία ή περισπωμένη κι εμείς ακούγαμε τις φωνές στο δρόμο, τους μανάβηδες, τους κουλουρτζήδες, τα γαϊδουράκια που γκάριζαν και τις γειτόνισσες που γελούσαν, και περιμέναμε πότε να χτυπήσει το κουδούνι, να γλιτώσουμε. Κοιτάζαμε το δάσκαλο να ιδρώνει απάνω στην έδρα, να λέει, να ξαναλέει και να θέλει να καρφώσει στο μυαλό μας τη γραμματική, μα ο νους μας ήταν έξω στον ήλιο και στον πετροπόλεμο γιατί πολύ αγαπούσαμε τον πετροπόλεμο και συχνά πηγαίναμε στο σκολειό με το κεφάλι σπασμένο. Μια μέρα, ήταν άνοιξη, χαρά Θεού, τα παράθυρα ήταν ανοιχτά κι έμπαινε η μυρωδιά από μιαν ανθισμένη μανταρινιά στο αντικρινό σπίτι το μυαλό μας είχε γίνει κι αυτό ανθισμένη μανταρινιά και δεν μπορούσαμε πια ν ακούμε για οξείες και περισπωμένες. Κι ίσια ίσια ένα πουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειού και κελαηδούσε. Τότε πια ένας μαθητής, χλωμός, κοκκινομάλλης, πού χε έρθει εφέτο από το χωριό, Νικολιό τον έλεγαν, δε βάσταξε, σήκωσε το δάχτυλο: Σώπα, δάσκαλε, φώναξε σώπα, δάσκαλε, ν ακούσουμε το πουλί! Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο, Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα 2007 1 σκρόφουλες: σημάδια από αρρώστια των λεμφαδένων του λαιμού Ερωτήσεις Να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν, αφού μελετήσετε και αντιπαραβάλετε τα δύο λογοτεχνικά κείμενα που σας δίνονται πιο πάνω. 1. α) Ποιο από τα δύο κείμενα είναι αυτοβιογραφία και γιατί; (μ. 0,75) β) Το ποίημα «Ανδρομάχης Επάνοδος» είναι παραδοσιακό ή νεότερο; Να γράψετε δύο (2) στοιχεία που το αποδεικνύουν. (μ. 0,75) 2. Το κείμενο «Ανδρομάχης Επάνοδος» αναφέρεται στη σύγχρονη εποχή ενώ το κείμενο «Αναφορά στον Γκρέκο» στην παλαιότερη. Να το δικαιολογήσετε με δύο (2) στοιχεία από το κάθε κείμενο. (μ. 1) 3. Πώς αντιδρούν οι μαθητές απέναντι στο δάσκαλο στο κάθε κείμενο; Με βάση τις αντιδράσεις τους και τις παιδαγωγικές μεθόδους που εφαρμόζονται να σχολιάσετε ποια μορφή δασκάλου παρουσιάζεται στο καθένα. (μ. 2) 4. Στο ποίημα «Ανδρομάχης Επάνοδος» η κυρία Βίκυ αποχαιρετά τους μαθητές της. Να σχολιάσετε πώς ένιωθε, υποστηρίζοντας την απάντησή σας με δύο (2) στοιχεία από το κείμενο. (μ. 1,5) ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Χρύσω Κυριάκου-Πρωτοπαπά Καλλιόπη Χαραλάμπους Δρ. Μαρία Γεωργίου Ανδρούλα Δρουσιώτου Παρασκευή Έλληνα 6
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΝΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013 Μάθημα: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ημερομηνία: 2/9/2013 Τάξη: Α Χρόνος: 2 ώρες Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:. Αριθμός: Βαθμός:. Υπογραφή Καθηγητή: 7
8