Brexit: Αντίδραση Αγορών 24 Ιουνίου 2016 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΓΟΡΩΝ & ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΩΝ Σημαντική επισήμανση στη δεύτερη σελίδα
Ρήτρα αποποιήσεως ευθύνης Η παρούσα ανάλυση συνιστά ενημερωτική παρουσίαση των διεθνών αγορών και της επενδυτικής στρατηγικής, αφορά στο χρονικό διάστημα για το οποίο αυτή έχει συνταχθεί από τα στελέχη της Τραπέζης και παρατίθεται για πληροφοριακούς και μόνον λόγους. Τα δεδομένα που περιλαμβάνονται σε αυτήν, οι απόψεις, οι τιμές, τα ποσά ή/και επιτόκια καθώς και κάθε προφορική ή γραπτή ανάλυση είναι ενδεικτικές, αντανακλούν καλόπιστα γενόμενες παραδοχές και εκτιμήσεις μας, όπως και τη διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση για τα σχετικά δεδομένα της αγοράς, έχουν ληφθεί από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες και έχει καταβληθεί κάθε δυνατή επιμέλεια για την ορθή επεξεργασία τους, ωστόσο, δεν έχουν επαληθευτεί από την Τράπεζα, δεν παρέχεται καμία εγγύηση, ρητή ή σιωπηρή, για την ακρίβεια, πληρότητα ή εγκυρότητά τους και σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν προσφορά για κατάρτιση συναλλαγών επ αυτών. Ως εκ τούτου, δεν παρέχουμε οποιαδήποτε διαβεβαίωση, ότι οι παραδοχές και εκτιμήσεις μας είναι οι μόνες σωστές, ή ότι η διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση είναι πλήρης και ακριβής. Οι απόψεις, που διατυπώνονται στην παρούσα, ισχύουν κατά τη χρονική στιγμή εκδόσεως αυτής, αποτελούν δε προσωπικές εκτιμήσεις των αντίστοιχων αναλυτών της Τραπέζης και προς τούτο υπόκεινται σε αναπροσαρμογή, χωρίς οποιαδήποτε προειδοποίηση, ανάλογα με τις εκάστοτε ισχύουσες συνθήκες της αγοράς. Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν, δεν παρέχονται υπό τη μορφή επενδυτικής συμβουλής ή συστάσεως και ως εκ τούτου δεν έχουν ληφθεί υπόψη παράγοντες όπως, η γνώση, η εμπειρία, η χρηματοοικονομική κατάσταση και οι επενδυτικοί στόχοι και δεν έχουν ελεγχθεί για πιθανή φορολόγηση του εκδότη στην πηγή ούτε και για άλλη, περαιτέρω, φορολογική συνέπεια εκ της συμμετοχής σ αυτά, τόσο δε η Τράπεζα όσο και οι διευθυντές, τα στελέχη και οι εργαζόμενοι σε αυτή δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση απώλεια ή ζημία που μπορεί να προκύψει από τη χρήση του παρόντος εντύπου. Τα δεδομένα της παρούσης αναλύσεως δεν συνιστούν εγγύηση ή ένδειξη για την μελλοντική απόδοση οποιουδήποτε χρηματοπιστωτικού μέσου, ισοτιμίας, νομίσματος ή άλλου εμπορικού ή οικονομικού παράγοντας, την πραγματοποίηση αποδόσεων επί του εκάστοτε διαμορφούμενου επενδυτικού χαρτοφυλακίου ούτε επί των επιμέρους διαλαμβανόμενων χρηματοπιστωτικών μέσων και ως εκ τούτου η Τράπεζα ή/και τα συνδεόμενα με αυτήν πρόσωπα δεν ευθύνονται για οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία απορρέουσα από την χρήση των παραπάνω στοιχείων. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή, αντιγραφή, επανεκτύπωση ή μετάδοση του παρόντος εντύπου για οποιοδήποτε σκοπό, χωρίς την προηγούμενη έγγραφη άδεια του εκδότη ως δικαιούχου των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επ αυτού. Εάν έχετε λάβει το παρόν έντυπο εκ παραδρομής ή δεν είστε ο παραλήπτης στον οποίο απευθύνεται απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση, αμέσως ή εμμέσως και για οποιονδήποτε σκοπό να χρησιμοποιήσετε, αναπαραγάγετε, τυπώσετε, διανείμετε, μεταδώσετε ή αντιγράψετε μέρος ή το σύνολο αυτού ή συνημμένα σε αυτό έγγραφα. Η παρούσα ανάλυση δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα ούτε τηρεί τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. 2
Αποτελέσματα δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα το 51,89% των βρετανών πολιτών τάχθηκε υπέρ της εξόδου της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε.. Ωστόσο, το αποτέλεσμα στο Λονδίνο (59,9%), στη Σκωτία (62%) και στη Βόρειο Ιρλανδία (55,8%) ήταν υπέρ της παραμονής της χώρας στην Ε.Ε.. Ο Πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας (Cameron) ανακοίνωσε την παραίτηση του μετά τα οριστικά αποτελέσματα, τονίζοντας ότι θα παραμείνει στη θέση για τους επόμενους τρεις μήνες. Επισήμανε ότι ο νέος Πρωθυπουργός της χώρας θα αποφασίσει πότε θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία του άρθρου 50 της συνθήκης της Ε.Ε.. Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, το κράτος μέλος που επιθυμεί έξοδο από την Ε.Ε. θα πρέπει να υποβάλλει αίτημα προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατόπιν του οποίου θα ακολουθήσουν διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να διαρκέσουν για ενδεικτικό χρονικό διάστημα δυο ετών. Η Τράπεζα της Αγγλίας ανέφερε ότι έχει εκπονήσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης με άλλες Κεντρικές Τράπεζες και επισήμανε ότι θα λάβει τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα. Ο Πρόεδρος της Τραπέζης της Αγγλίας δήλωσε ότι η Κεντρική Τράπεζα είναι προετοιμασμένη να προβεί σε παροχή πρόσθετης ρευστότητας ύψους 250 δισ.. Sources: Press Association (results); WSJ Market Data Group 3
Αντίδραση αγορών μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος Ισοτιμία στερλίνα/δολάριο Ισοτιμία ευρώ/δολάριο Μετοχικός δείκτης FTSE 100 Τιμή spot χρυσού Σημαντική επιδείνωση του επενδυτικού κλίματος και αύξηση της ζήτησης για επενδύσεις ασφαλούς καταφυγίου στις διεθνείς αγορές μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία. Η στερλίνα κατέγραψε έναντι του δολαρίου τη μεγαλύτερη ιστορικά ημερήσια υποχώρηση. 4
Βασικές πιθανές επιπτώσεις Σημαντικές οι εκτιμώμενες αρνητικές επιπτώσεις για τη βρετανική οικονομία. Σημαντική υποτίμηση της στερλίνας. To ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (ΝΙESR) έχει εκτιμήσει άμεση υποχώρηση της στερλίνας έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων κατά 20%. Προβλέπει πιθανή υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της βρετανικής οικονομίας στο 1,9% το 2017 έναντι εκτίμησης για 2,7% στην περίπτωση παραμονής στην Ε.Ε.. Ο Υπουργός Οικονομικών της Μ. Βρετανίας έχει δηλώσει ότι η έξοδος της χώρας από την Ε.Ε. θα πλήξει τις επενδύσεις και θα προκαλέσει ενδεχομένως μακροχρόνια ύφεση. Ο Διοικητής της Τραπέζης της Αγγλίας δεν έχει αποκλείσει την πιθανότητα ύφεσης σε περίπτωση επικράτησης του σεναρίου εξόδου. Πιθανή η υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων επεκτατικής νομισματικής πολιτικής και μείωσης των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας σε περίπτωση που καταστεί αναγκαίο. Υποβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας. Ο οίκος αξιολόγησης S&P ανέφερε ότι η κορυφαία αξιολόγηση (AAA) για τη Μ. Βρετανία δεν είναι διατηρήσιμη υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για έξοδο από την Ε.Ε.. Ο οίκος Moody s επισημαίνει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος σηματοδοτεί μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας που θα επιβαρύνει την οικονομική και χρηματοοικονομική κατάσταση στη Μ. Βρετανία, προσθέτοντας ότι αποτελεί αρνητικό πιστωτικό γεγονός για το αξιόχρεό της. Η αυξημένη αβεβαιότητα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη νέα σχέση της Μ. Βρετανίας με την Ε.Ε. αναμένεται να περιορίσει τις επενδυτικές ροές, την καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη και τις αναπτυξιακές προοπτικές. Πιθανή αποσύνθεση του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς η Σκωτία και η Βόρεια Ιρλανδία ενδέχεται να διεξάγουν δημοψηφίσματα παραμονής στην Ε.Ε. και απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Πρωθυπουργός της Σκωτίας δήλωσε ότι θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Σκωτσέζων που ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε., τονίζοντας ότι η Σκωτία βλέπει το μέλλον της εντός της Ε.Ε. και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την απόσχισή της από το Η. Βασίλειο. Επίσης, το Σιν Φέιν κάλεσε σε διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ένωση της Ιρλανδίας. Προβληματισμός για την αρχιτεκτονική της Ε.Ε.. Ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού και αύξηση του κινδύνου κατακερματισμού για την Ε.Ε. και αποσχιστικών τάσεων. 5
12/99 9/00 6/01 3/02 12/02 9/03 6/04 3/05 12/05 9/06 6/07 3/08 12/08 9/09 6/10 3/11 12/11 9/12 6/13 3/14 12/14 9/15 6/16 % 1/15 2/15 3/15 4/15 5/15 6/15 7/15 8/15 9/15 10/15 11/15 12/15 1/16 2/16 3/16 4/16 5/16 6/16 Πιθανές συντονισμένες ενέργειες για σταθεροποίηση των αγορών Η εκτίμηση ότι οι κυριότερες Κεντρικές Τράπεζες θα λάβουν συντονισμένα μέτρα που θα αποσκοπούν στον περιορισμό της μεταβλητότητας των αγορών περιορίζει τις απώλειες στις επενδύσεις υψηλού κινδύνου. 50 46 42 38 Διαχρονική εξέλιξη δείκτη τεκμαρτής μεταβλητότητας χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500 και Nikkei, 2015-2016 S&P 500 (VIX) Nikkei (VNIKKEI) Θα πραγματοποιηθεί σήμερα τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Οικονομικών του Ομίλου G7 αναφορικά με την αυξημένη μεταβλητότητα των αγορών μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία. 34 30 26 22 18 Η ΕΚΤ ανέφερε ότι είναι προετοιμασμένη να παρέχει ρευστότητα σε ευρώ ή σε λοιπά νομίσματα, καθώς και ότι βρίσκεται σε επικοινωνία με Κεντρικές Τράπεζες. Φημολογία σήμερα το πρωί ότι ασιατικές Κεντρικές Τράπεζες (Ν. Κορέα, Ινδία, Ιαπωνία) προέβησαν σε παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος. Ο Υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας (Aso) ανέφερε ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και αρνήθηκε να σχολιάσει το ενδεχόμενο συντονισμένης παρέμβασης των κρατών του oμίλου G7. 14 10 6 5.5 5 4.5 4 3.5 3 2.5 2 1.5 Διαχρονική εξέλιξη απόδοσης στη λήξη 10ετούς κρατικού ομολόγου, 1999-2016 Η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ότι παρενέβη στην αγορά συναλλάγματος για να σταθεροποιήσει το ελβετικό φράγκο, καθώς και ότι παραμείνει σε εγρήγορση. 1 0.5 0-0.5 Γερμανία Μ. Βρετανία 6
Ισοτιμία Στερλίνα/δολάριο Η ισοτιμία στερλίνα/δολάριο υποχώρησε σήμερα το πρωί σε χαμηλό ($1,323) από το 1985, προσεγγίζοντας την μακροπρόθεσμη περιοχή στήριξης των $1,30 (Fibonacci retracement 76,4%: $1,052-$2,116). Στην περίπτωση που διασπαστεί καθοδικά η περιοχή των $1,30, επόμενο επίπεδο στήριξης εντοπίζεται στα $1,2515 (χαμηλό 28/5/15). Στη συνέχεια η ισοτιμία ανέκαμψε και διαπραγματεύεται στο επίπεδο των $1,37, παραμένοντας ωστόσο σημαντικά χαμηλότερα έναντι του υψηλού ($1,5048) από 17/12/2015, το οποίο προσωρινά κατέγραψε λίγο πριν την έναρξη μετάδοσης των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος. 7
Μετοχικός δείκτης FTSE 100 Ο δείκτης FTSE 100 υποχωρεί κατά 4% στις 6.075 μονάδες, έχοντας νωρίτερα καταγράψει χαμηλό (5.788,8) από 15 Φεβρουαρίου. Στήριξη για το δείκτη εντοπίζεται στις 5.724 μονάδες (Fibonacci retracement 38,2%: 3.460-7.123 και χαμηλό 15/2/16), στις 5.500 (χαμηλό 11/2/16) και στις 5.230 μονάδες (1/6/12 χαμηλό). Αντίσταση εντοπίζεται στην περιοχή των 6.380 μονάδων (υψηλό 23/6/16) και στις 6.427 (υψηλό 21/4/16). 8
Μετοχικός δείκτης S&P 500 Ο δείκτης S&P 500 έκλεισε χθες στις 2.113 μονάδες, ελαφρώς χαμηλότερα του υψηλού (2.120) από τον Ιούλιο του 2015, το οποίο είχε καταγράψει στις 8 Ιουνίου. Τα ΣΜΕ του δείκτη S&P 500 υποχωρούν σήμερα το πρωί κατά 3,3% (2.037 μονάδες), το οποίο υποδηλώνει άνοιγμα του δείκτη σε επίπεδο ελαφρώς υψηλότερο του κινητού μέσου όρου 200 ημερών, ο οποίος διαμορφώνεται στις 2.020 μονάδες. Στην περίπτωση καθοδικής διάσπασης των 2.020 μονάδων, στήριξη εντοπίζεται στις 1.970 μονάδες (χαμηλό 10/3/16) και στις 1.871 μονάδες (χαμηλό 16/2/16). Ισχυρή στήριξη σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα στην περιοχή των 1.800-1.810 μονάδων (χαμηλά της 11/2/16, 20/1/16, 11/2/14). Αντίσταση στις 2.120 μονάδες (υψηλό 8/6/16) και μεσοπρόθεσμα στο ιστορικό υψηλό (20/5/15) των 2.135 μονάδων. 9
Ισοτιμία ευρώ/δολάριο Από το Φεβρουάριο του 2015 και μετά η ισοτιμία ευρώ/δολάριο κινείται πλευρικά. Στήριξη για την ισοτιμία στα $1,0900-1,0970 (χαμηλό 24/6/16 και κάτω εύρος Bollinger 21 εβδομάδων), στα $1,08 (χαμηλά 10/3/16, 29/1/16) και στην περιοχή $1,07 (χαμηλό 5/1/16). Αντίσταση εντοπίζεται στην περιοχή $1,1500-30 (άνω εύρος Bollinger 21 εβδομάδων και υψηλό 4/5/16), στα $1,1616 (υψηλό 3/5/16) και στην περιοχή των $1,17 (υψηλό 24/8/15). 10
Μετοχικός δείκτης Ευρώπης Stoxx 600 Ο δείκτης Stoxx 600 Europe ανήλθε στις 23 Ιουνίου σε υψηλό (348,16) από 31/5/16. Μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία, ο δείκτης Stoxx 600 Europe υποχωρεί κατά 7% στις 322 μονάδες, έχοντας νωρίτερα καταγράψει χαμηλό (315,4) από 12 Φεβρουαρίου. Στήριξη εντοπίζεται στην περιοχή των 302,6 μονάδων (χαμηλό 11 Φεβρουαρίου), στις 288 μονάδες (Fibonacci retracement 61,8%: 209-415,7) και στις 275 μονάδες (χαμηλό 24/6/13). Αντίσταση εντοπίζεται στην περιοχή των 348 μονάδων (κινητός μέσος όρος 200 ημερών και υψηλό 23/6/16) και στην περιοχή των 355-358 (retracement 50%: 415,18-302,59 και υψηλό 6/1/16). 11
Μετοχικός δείκτης Nikkei Ο δείκτης Nikkei υποχώρησε σήμερα κατά 7,9% σε χαμηλό (14.864) από τον Οκτώβριο του 2014. Στήριξη στην περιοχή των 13.885 (χαμηλό 11/4/14), στις 13.030 μονάδες (Fibonacci retracement 61,8%: 8.136-20.953) και στις 12.400 μονάδες (χαμηλό 13/6/13). Αντίσταση στις 16.390 μονάδες (υψηλό 24/6/16) και στην περιοχή των 17.530-600 μονάδων (κινητός μέσος όρος 200 ημερών και υψηλό 25/4/16). 12
Τιμή spot χρυσού Ανοδική διατηρείται η τάση η τιμής χρυσού. Η τιμή του χρυσού κατέγραψε σήμερα υψηλό ($1.359,1/ουγγιά) από το Μάρτιο του 2014. Αντίσταση στα $1.384/ουγγιά (Fibonacci retracement 76.4%: $1.488-$1.046,4), στα $1.434/ουγγιά (υψηλό 28/8/13) και στα $1.488/ουγγιά (υψηλό 3/5/13). Στήριξη στα $1.243/ουγγιά (χαμηλό 8/6/16), στα $1.200/ουγγιά (χαμηλό 30/5/16) και στην περιοχή των $1.180/ουγγιά (χαμηλό 10/2/16 και κινητός μέσος όρος 200 ημερών). 13
Αρχικές εκτιμήσεις Αύξηση της αβεβαιότητας και πολιτική αστάθεια στη Μ. Βρετανία μετά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Επιδείνωση αναμένεται να παρουσιάσουν τα οικονομικά στοιχεία στη Μ. Βρετανία λόγω των αρνητικών επιπτώσεων από την έξοδο της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε.. Η Σκωτία και η Βόρεια Ιρλανδία ενδέχεται να διεξάγουν δημοψηφίσματα παραμονής στην Ε.Ε. και απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Προβληματισμός για την αρχιτεκτονική της Ε.Ε. και πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην Ευρωζώνη. Πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας από Κεντρικές Τράπεζες για να περιορισθεί η αυξημένη μεταβλητότητα. Καθυστέρηση της αύξησης των επιτοκίων της Fed λόγω των αρνητικών επιπτώσεων που θα έχει στην παγκόσμια οικονομία η έξοδος της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε.. Πιθανή περαιτέρω υποχώρηση του βρετανικού νομίσματος σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Αρνητική επίπτωση για το ευρώ, ευνοείται το δολάριο ΗΠΑ. Η ζήτηση για επενδύσεις χαμηλού κινδύνου αναμένεται να διατηρηθεί ισχυρή σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Υψηλή μεταβλητότητα και ανάγκη επιλεκτικότητας στις μετοχικές επενδύσεις, υπέρ κρατών που θεωρείται ότι έχουν ποιοτικότερη μετοχική αγορά (λ.χ. ΗΠΑ). Επενδύσεις ασφαλούς καταφυγίου (λ.χ. χρυσός, κρατικά ομόλογα ΗΠΑ και Γερμανίας) διατηρούνται στο προσκήνιο. 14
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΛΥΣΕΩΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ 210-328 2791 marketanalysis@alpha.gr Πάνος Ρεμούνδος Μαρία Κουτουζή Ιωάννης Κουραβέλος, CFA Κωνσταντίνος Αναθρεπτάκης panos.remoundos@alpha.gr maria.koutouzi@alpha.gr ioannis.kouravelos@alpha.gr konstantinos.anathreptakis@alpha.gr 15