ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΘΕΜΑ: «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΙΔΡΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ» Υπό της φοιτήτριας: ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ Β. ΣΟΦΙΑΣ

Εισηγητής και επιβλέπων την εργασία: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Α. ΧΡΥΣΑΦΗΣ Σέρρες 2009

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ Σελ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ 1.Το εννοιολογικό περιεχόμενο της παρουσίασης πρότασης για την ίδρυση σχολής επιχειρηματία 1 2. Μεθοδολογία παρουσίασης 3 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ 1.Εισαγωγικά 4 2.Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η επιχειρηματικότητα 5 3.Η επιχειρηματικότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση 7 4.Η άτυπη επιχειρηματική κατάρτιση 9 5.Ο επιχειρηματίας και η καινοτομία 10 6.Το επιχειρησιακό περιβάλλον της επιχείρησης 12 7.Τα χαρακτηριστικά του Έλληνα επιχειρηματία 15 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ 1.Γενικά 17 2.Σχολές επιχειρηματία υπό την αιγίδα εμπορικών επιμελητηρίων στην Ευρώπη 18 3.Η εκπαίδευση του επιχειρηματία στα πλαίσια Επιμελητηρίων σε χώρες εκτός Ευρώπης 37

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ 1.Εισαγωγικά 47 2.Θεσμικό πλαίσιο 47 3.Διοίκηση εποπτεία έλεγχος της σχολής 48 4.Προγράμματα σπουδών 50 5.Τίτλοι σπουδών της σχολής επιχειρηματία 53 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Πίνακες Στοιχεία σχετικά με την επιχειρηματικότητα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΣΕΡΡΩΝ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ : ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 1) ΤΟ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ Σε κάθε μορφή επένδυσης (ιδιωτικής ή δημόσιας) στο ερώτημα αν θα πρέπει να υλοποιηθεί ή όχι, η απάντηση δίνεται ύστερα από την υποβολή μιας σχετικής μελέτης. Ανάλογα με τον όγκο πληροφοριών που απαιτούνται για την λήψη της απόφασης και τον σκοπό που συντάσσεται, χαρακτηρίζεται και η μελέτη. Η προμελέτη σκοπιμότητας αποτελεί την δεύτερη φάση αφού προηγηθεί μία σκέψη ή επενδυτική ευκαιρία. Η επεξεργασία μιας σκέψης γίνεται με την προμελέτη σκοπιμότητας η οποία από πλευράς δομής και περιεχομένου καλύπτει όλα εκείνα τα θέματα στο επίπεδο που θα επιτρέψει τους αρμόδιους να αποφασίσουν. Με άλλα λόγια η προμελέτη σκοπιμότητας απαντά στα παρακάτω ερωτήματα σε συνδυασμό με το αντικείμενο της παρούσας προμελέτης σκοπιμότητας: α) Η σκέψη για την ίδρυση Σχολής επιχειρηματία είναι τόσο καλή ώστε να μπορεί η πολιτεία να προχωρήσει στην υλοποίησή της; β) Η σκέψη για την Σχολή επιχειρηματία συνηγορεί στην άποψη ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε στην συνέχεια στην σύνταξη οριστικής οικονομοτεχνικής μελέτης; γ) Μήπως από την προμελέτη σκοπιμότητας προκύπτουν θέματα που απαιτούν περαιτέρω επεξεργασία και ανάλυση; 1

δ) Τα οφέλη που προκύπτουν από την ίδρυση της Σχολής επιχειρηματία δικαιολογούν το κόστος για την υλοποίησή της; Το γεγονός λοιπόν ότι η προμελέτη σκοπιμότητας καλείται να απαντήσει στα παραπάνω σημαντικά ερωτήματα, τα συμπεράσματα και οι προτάσεις της παρουσιάζουν ιδιαίτερη αξία και σημασία. Η προμελέτη σκοπιμότητας αποτελεί την ενδιάμεση φάση μεταξύ της σκέψεις για ένα τέτοιο εγχείρημα και την σύνταξη της οριστικής οικονομοτεχνικής μελέτης. Με το σκεπτικό αυτό η προμελέτη σκοπιμότητας μας απαλλάσσει από έναν λεπτομερή σχεδιασμό προγραμματισμό και προϋπολογισμό στην περίπτωση, κατά την οποία τα συμπεράσματα της δεν συνηγορούν για την υλοποίηση της επένδυσης. 2

2) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Από πλευράς δομής και περιεχομένου, η παρούσα μελέτη αποτελείται από (4) αυτοτελή μέρη τα οποία μεταξύ των άλλων περιλαμβάνουν: Στο ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ που είναι και το εισαγωγικό αναφερόμαστε στον σκοπό της σύνταξης της παρούσας μελέτης, στο εννοιολογικό περιεχόμενο της προμελέτης σκοπιμότητας, στην μεθοδολογία παρουσίασης των επιμέρους θεμάτων, στις πηγές στοιχείων που αντλήσαμε και επεξεργαστήκαμε, ως και στην επισκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας ξένης και ελληνικής. το ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ αναφερόμαστε στους λόγους εκείνους που συνηγορούν στην ίδρυση της Σχολής επιχειρηματία και προς την κατεύθυνση αυτή αναλύουμε μια σειρά θεμάτων (παραγόντων) που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την αναγκαιότητα της ίδρυσης σχολής επιχειρηματία. Μεταξύ των θεμάτων αυτών εξετάζεται η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, ο επιχειρηματίας σήμερα και στην σύγχρονη επιχείρηση, η επιχειρηματική εκπαίδευση και μια σειρά άλλων θεμάτων. Στο ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ γίνεται μία παρουσίαση τι συμβαίνει στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε άλλες χώρες του κόσμου σε επίπεδο εκπαίδευσης της επιχειρηματικότητας. Τέλος στο ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ γίνεται μία προσπάθεια να παρουσιαστεί το προβλεπόμενο οργανωτικό και λειτουργικό πλαίσιο της υπό ίδρυσης Σχολής Επιχειρηματία. Μεταξύ των θεμάτων που αναφερόμαστε στο μέρος αυτό είναι το θεσμικό πλαίσιο, η διοίκηση, ο έλεγχος και η εποπτεία της Σχολής. Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της παρούσας μελέτης παρουσιάζονται μία σειρά πινάκων που δίνουν σημαντικές πληροφορίες για το προφίλ του έλληνα επιχειρηματία, το επίπεδο εκπαίδευσης και γενικά την επιχειρηματικότητα. 3

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ 1) ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Στο μέρος αυτό της προμελέτης σκοπιμότητας θα εξετάσουμε και θα παρουσιάσουμε όλους εκείνους τους λόγους (παράγοντες) που διαμορφώνουν την αναγκαιότητα ίδρυσης Σχολής Επιχειρηματία στην χώρα μας. Βέβαια το δεύτερο αυτό μέρος της μελέτης συνδέεται με το επόμενο (τρίτο μέρος) στο οποίο εξετάζεται η επιχειρηματική εκπαίδευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε άλλες χώρες του κόσμου. Έτσι, στα πλαίσια αυτού του μέρους μεταξύ των θεμάτων που εξετάζονται και τα οποία είναι άμεσα συνδεδεμένα με την ίδρυση της Σχολής Επιχειρηματία είναι: Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα εκπαίδευση και κατάρτιση σύμφωνα με την Συνθήκη της Λισσαβόνας. Ο ρόλος του επιχειρηματία στην σύγχρονη επιχείρηση. Επιχειρηματικότητα και καινοτομία. Τα χαρακτηριστικά εκπαίδευσης. του Έλληνα επιχειρηματία και το επίπεδο Η επιχειρηματική εκπαίδευση στην Ελλάδα. Η σημασία της Σχολής Επιχειρηματία. Η ανάλυση των παραπάνω θεμάτων και η σύνδεση αυτών με την εκπαίδευση του επιχειρηματία, όπως θα δούμε στην συνέχεια, συνηγορούν και δικαιολογούν την ίδρυση και λειτουργία της Σχολής Επιχειρηματία. 4

2) Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ένας από τους πλέον βασικούς άξονες της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορά την επιχειρηματικότητα αποτυπώνεται στις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 15 (Μάρτιος 2000) στα πλαίσια της Στρατηγικής της Λισσαβόνας. Με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής προβλέπεται μεταξύ των άλλων για τον χρονικό ορίζοντα μέχρι και το 2010 η ενίσχυση των επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό με αύξηση των δαπανών για εκπαίδευση και κατάρτιση. Οι μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται από την Σύνοδο Κορυφής της Λισσαβόνας είναι μία δέσμη ενεργειών για τα κράτη μέλη με βασικό σκοπό την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και την αύξηση της απασχόλησης. Η ενίσχυση των επιχειρήσεων σε θέματα εκπαίδευσης και κατάρτισης είναι βέβαιο ότι θα συμβάλει στην διάχυση της γνώσης τόσο για τους επιχειρηματίες όσο και για τα στελέχη των επιχειρήσεων. Ειδικότερα σε ότι αφορά την υλοποίηση του στόχου αυτού επιδιώκεται η δια βίου εκπαίδευση, η σύνδεση της εκπαίδευσης με τις επιχειρήσεις και την αγορά εργασίας ως και η επιμόρφωση σε νέες τεχνολογίες. Για όλους τους τομείς δράσεις που προβλέπονται από την Συνθήκη της Λισσαβόνας τα κράτη μέλη έχουν αναλάβει σχετικές δεσμεύσεις για την υλοποίησή τους. Για τον στόχο επένδυση στην εκπαίδευση και την έρευνα, προβλέπονται τα εξής: α) Ως το τέλος του 2009, κάθε κράτος μέλος έχει δημιουργήσει αρμόδια αρχή για την στήριξη των μελλοντικών επιχειρηματιών, έτσι ώστε οι επιχειρηματίες να ρυθμίζουν όλες τις διοικητικές διαδικασίες σε ένα μέρος. 5

β) Ο μέσος χρόνος για την δημιουργία μιας επιχείρησης θα πρέπει να μειωθεί κατά το μισό ως τα τέλη του 2009 και στην συνέχεια σε μία εβδομάδα ή και λιγότερο γ) Πρέπει να παρέχεται επιχειρηματική εκπαίδευση στο πλαίσιο του σχολικού προγράμματος για όλους τους μαθητές. Αν ερμηνεύσουμε και αναλύσουμε τον στόχο που περιέχεται στις έννοιες επένδυσης στην εκπαίδευση και στην επιχειρηματικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια της αύξησης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της αύξησης της απασχόλησης αποβλέπει σε μια ευρεία κλίμακα πρωτοβουλιών και διαρθρωτικών μεταβολών από τα κράτη μέλη. Η εκπαίδευση του επιχειρηματία αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνδυασμό με την δια βίου εκπαίδευση. Έτσι, η σκέψη για την ίδρυση Σχολής Επιχειρηματία στην χώρα μας είναι σύμφωνη με την στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες της επιχειρηματικότητας. 6

3) Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Το εκπαιδευτικό σύστημα στην χώρα μας χαρακτηρίζεται, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, από το έντονο κρατικό προστατευτισμό, μακριά από κάθε ανταγωνισμό και γιατί όχι πολλές φορές μακριά από τις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Το μείζον θέμα διαλόγου για την κατάσταση της παιδείας στην χώρα μας τις περισσότερες φορές ήταν το ύψος των δαπανών του κράτους για την παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ, χωρίς να εξετάζεται πού δίνονται οι πόροι αυτοί και για ποιο λόγο δίνονται. Από την άλλη πλευρά δημιουργούνται μία σειρά από νέα τμήματα στις διάφορες σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, χωρίς προγραμματισμό τις περισσότερες φορές και προπάντων χωρίς να ικανοποιούν τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. Η έλλειψη αυτή του προγραμματισμού έχει ως αποτέλεσμα η μέση αύξηση των σπουδαστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στα τελευταία χρόνια να φθάνει στο 8,40% ετησίως, όταν το ίδιο ποσοστό στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι μόλις 3,6%. Η ανάγκη σύνδεσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας σήμερα καθίσταται επιτακτική. Η σύνδεση της παιδείας και γενικότερα της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας είναι ένα θέμα που συνεχώς τίθεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από τις παραγωγικές δυνάμεις. Σύμφωνα με μελέτες (βλέπετε μελέτη της Alpha Bank το 2005) υποστηρίζεται ότι η ανταπόκριση του εκπαιδευτικού συστήματος στις ανάγκες της ανταγωνιστικές οικονομίας είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση του Institute For Management Development (I.M.D) στην ερώτηση αν το εκπαιδευτικό σύστημα ανταποκρίνεται στις ανάγκες μιας ανταγωνιστικής οικονομίας, η επίδοση της Ελλάδας ήταν 4,29 το 2004 με άριστα το 10. 7

Στα ελληνικά πανεπιστήμια, με ελάχιστες εξαιρέσεις, μια από αυτές μπορεί να αναφερθεί το ΤΕΙ Σερρών, δεν διδάσκεται το μάθημα επιχειρηματικότητας, αλλά τα προγράμματα σπουδών των σχολών είναι προσαρμοσμένα να παράγουν στελέχη επιχειρήσεων και όχι επιχειρηματίες. Η έλλειψη αυτή έχει ως αποτέλεσμα, όπως θα δούμε στην συνέχεια, οι απόφοιτη των πανεπιστημιακών σχολών να επιθυμούν στην συντριπτική πλειοψηφία την μισθωτή εργασία. Την έλλειψη αυτή που παρατηρείται σε πανεπιστημιακό επίπεδο προσπαθούν να καλύψουν οι διάφοροι φορείς της επαγγελματικής κατάρτισης. Δεν χωράει αμφιβολία ότι η εκπαίδευση του επιχειρηματία συμβάλλει ουσιαστικά στο να αντιμετωπίζει καθημερινά μία σειρά θεμάτων και προβλημάτων και βελτιώνει σημαντικά την ικανότητα του για αποτελεσματική διαχείριση των περιορισμένων πόρων. Η διδασκαλία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι επικεντρωμένη να προετοιμάζει στελέχη για μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως αναφέραμε και προηγούμενα, χωρίς ωστόσο όμως να διδάσκονται μαθήματα που θα ανταποκρίνονται στις απαραίτητες γνώσης για την έναρξη λειτουργίας και ανάπτυξης μιας επιχείρησης. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν εισάγει στα προγράμματα σπουδών το μάθημα της επιχειρηματικότητας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στην περίοδο 1967 1980 τα 12 περίπου πανεπιστήμια που δίδασκαν το μάθημα της επιχειρηματικότητας έγιναν σήμερα περίπου 150 με μία τάση συνεχώς να αυξάνονται. 8

4) Η ΑΤΥΠΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Η εκπαίδευση η όποια εκπαίδευση που προσφέρεται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση στον τομέα της επιχειρηματικότητας θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως η επίσημη εκπαίδευση, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι έχουμε ουσιαστική εκπαίδευση. Η επίσημη αυτή εκπαίδευση συμπληρώνεται από την άτυπη επαγγελματική εκπαίδευση. Η άτυπη αυτή επαγγελματική εκπαίδευση αναφέρεται στην κατάρτιση αυτών που βρίσκονται στην αγορά εργασίας και είναι άνεργοι. Οι συνεχείς μεταβολές του επιχειρηματικού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες διαρθρωτικές και τεχνολογικές μεταβολές, δημιουργούν την ανάγκη της ειδικής εκπαίδευσης τόσο των στελεχών όσο και των επιχειρηματιών. Αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών είναι να αυξάνονται οι απαιτήσεις για εξειδίκευση που η ανάπτυξη της τεχνολογίας μπορεί βέβαια να καταργεί θέσεις, ταυτόχρονα όμως δημιουργεί νέες θέσεις με αυξημένα προσόντα και ειδικεύσεις. Τις παραπάνω ανάγκες που αναφύονται στην οικονομία προσπαθούν να καλύψουν διάφοροι φορείς (ιδιωτικοί και δημόσιοι). Μεταξύ αυτών των φορέων θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τους ΕΛΚΕΠΑ, ΕΕΔΕ, ΕΟΜΜΕΧ, ΟΑΕΔ, ΙΕΚ, ΚΕΚ. Οι φορείς αυτοί συνήθως προσφέρουν μία σειρά προγραμμάτων (σεμιναρίων), χωρίς ωστόσο όμως να καλύπτουν συγκεκριμένες ανάγκες του επιχειρηματία που ξεκινούν από την έναρξη της δραστηριότητας μέχρι την πλήρη λειτουργία της επιχείρησης. Σημαντικοί πόροι διατέθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο για την κατάρτιση των εργαζομένων στην χώρα μας. Η διάθεση αυτή των πόρων κατά την προσωπική μας άποψη δεν ήταν αποτελεσματική. Οι πόροι αυτοί με σημαντικό ποσοστό θα μπορούσαν να διατεθούν στην ανάπτυξη τη επιχειρηματικότητας και στην παροχή κινήτρων νέων επιχειρηματιών που θα δημιουργήσουν μια ισχυρή επιχειρηματική βάση, ικανή να δημιουργήσει νέες βιώσιμες και αποδοτικές επιχειρήσεις. 9

10

5) Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Σε προηγούμενη παράγραφο της παρούσας πτυχιακής μελέτης αναφερθήκαμε εκτενώς στον παράγοντα επιχειρηματία. Η πρόσκληση και η πρόκληση σήμερα για την ελληνική επιχείρηση είναι να αναπτύξει σημαντικούς και μεθοδικούς μηχανισμούς διοίκησης και οργάνωσης. Παρά το γεγονός ότι ο όρος σήμερα διαχείριση της γνώσης( Knowledge Management) χρησιμοποιείται ευρέως, δύσκολα κανείς θα μπορούσε να διατυπώσει έναν ορισμό. Σχετικός είναι ο ορισμός που διατυπώθηκε από το Πανευρωπαϊκό Constitution Εταιρειών και Πανεπιστημίων Know Net: Διαχείριση γνώσης είναι ένας νέος κλάδος της διοικητικής επιστήμης ( Management Discipline) που αφορά την συστηματική και συλλογική δημιουργία, διάχυση και χρήση της επιχειρηματικής γνώσης με σκοπό την ριζική βελτίωση της οργανωτικής αποδοτικότητας, την βελτίωση της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Λέξεις κλειδιά στον παραπάνω ορισμό της διαχείρισης της γνώσης αποτελούν η επιχειρηματική γνώση, η επιχειρηματική ανταγωνιστικότητα και η καινοτομία. Η λέξη (έννοια) καινοτομία δίνει μία νέα διάσταση στην διαχείριση της γνώσης και στην επιχειρηματικότητα. Ως καινοτομία ορίζεται η χρήση της γνώσης με σκοπό την παραγωγή και παροχή νέων προϊόντων ή υπηρεσιών που επιθυμούν οι καταναλωτές. Φαίνεται λοιπόν ότι προκειμένου να έχουμε την καινοτομία στις επιχειρήσεις πρέπει να φέρουμε την καινοτομία στην εκπαίδευση και συγκεκριμένα στον επιχειρηματία. Η ανάληψη των καινοτόμων πρωτοβουλιών από τον επιχειρηματία καθίσταται εφικτή μέσω της δημιουργίας συστημάτων εκπαίδευσης προσανατολισμένα στις σύγχρονες απαιτήσεις μιας ανταγωνιστικής οικονομίας. Μέσα στα πλαίσια της ανταγωνιστικότητας, δημιουργήθηκαν οι περιφερειακοί πόλοι καινοτομίας (Π.Π.Κ) που λειτουργούν σήμερα. Στα πλαίσια δε του ΕΣΠΑ αναμένονται νέες προκηρύξεις για ένταξης νέων σχεδίων. 11

Η υπό ίδρυση Σχολή Επιχειρηματία θα μπορέσει να αποτελέσει έναν από τους νέους φορείς που θα συμμετέχουν στους Π.Π.Κ. Η Σχολή Επιχειρηματία μπορεί να αποτελέσει τον σύνδεσμο των επιχειρηματιών (φορείς παραγωγής) και φορέων παραγωγής γνώσης. Με το σκεπτικό αυτό σύμφωνα με τους στόχους του προγράμματος και την ίδρυση Π.Π.Κ, η υπό ίδρυση Σχολή Επιχειρηματία θα συμβάλλει στην κατάρτιση και εκπαίδευση σε τομείς που σχετίζονται με τις επιλεγμένες τεχνολογικές προτεραιότητες της συγκεκριμένης περιφέρειας, καθώς και εκπαίδευση και κατάρτιση σε θέματα έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας με στόχο την κάλυψη των περιφερειακών αναγκών. Σύμφωνα με ένα ορισμό επιχειρηματίας είναι αυτός που εισάγει διάφορες καινοτομίες. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έκανε τον επιχειρηματία περισσότερο ενεργό στις μεθόδους παραγωγής, στην παραγωγή νέων προϊόντων και σε μία νέα οργανωτική βάση. Πιστεύουμε λοιπόν όπως θα αναφερθούμε αναλυτικά σε επόμενο μέρος της προμελέτης σκοπιμότητας ότι η υπό ίδρυση Σχολή Επιχειρηματία θα προωθήσει καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες και την βελτίωση του επιπέδου του επιχειρηματία. 12

6) ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Μετά το άνοιγμα των αγορών, την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και την παγκοσμιοποίηση, το περιβάλλον της Ελληνικής επιχείρησης καθίσταται ένα «διεθνοποιημένο» περιβάλλον, αφού η ελληνική επιχείρηση είναι αναγκασμένη να ακολουθήσει και να προσαρμοσθεί στα νέα διεθνή δεδομένα και στις παγκόσμιες τάσεις που επικρατούν. Ποιο είναι όμως το νέο αυτό περιβάλλον της επιχείρησης ή καλύτερα ποιο είναι το νέο πρόσωπο και τα χαρακτηριστικά της ελληνικής επιχείρησης σε ένα έντονα διεθνοποιημένο περιβάλλον; Αν μπορούσαμε να αποτυπώσουμε ή να καταγράψουμε τα χαρακτηριστικά αυτά, θα καταλήγαμε στις παρακάτω διαπιστώσεις: 1. Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις θα λέγαμε ότι είναι ένα από τα πρώτα χαρακτηριστικά του νέου αυτού περιβάλλοντος. Η απόκτηση όσο τον δυνατών μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς και η δημιουργία οικονομιών κλίμακος είναι οι βασικοί λόγοι που υπαγορεύουν τις εξαγορές και συγχωνεύσεις. 2. Οι σημαντικές επενδύσεις από πλευράς επιχειρήσεων σε εξοπλισμό για αύξηση της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της ποιότητας δημιουργούν την ανάγκη εύρεσης νέων πηγών χρηματοδότησης. Η έννοια της επένδυσης διευρύνεται και αποκτά νέο περιεχόμενο αφού έχει οριστικά καταγραφεί στο σκέλος των επενδύσεων το ανθρώπινο δυναμικό (παιδεία και εφαρμοσμένη γνώση) ως και η εφαρμογή νέων μεθόδων Διοίκησης. 3. Ο παράγων κόστος και γενικά η πολιτική ελαχιστοποίησης του κόστους αποκτά νέα διάσταση στα πλαίσια του ανταγωνισμού και της ενιαίας έκφρασης των τιμών (Euro). 13

4. Οι επιχειρήσεις σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τα διάφορα στοιχεία κόστους προσφεύγουν σε εκτεταμένη χρήση του outsourcing (υπεργολαβιών) σε όλα τα επίπεδα της λειτουργίας της επιχείρησης. 5. Μέσα στην κοσμογονία αυτή των αλλαγών και μεταβολών, η σημερινή επιχείρηση βρίσκεται σε μία διαρκή διαδικασία αναδιάρθρωσης. Έτσι, βρίσκεται πάντα μεταξύ του χθες και του σήμερα, του παλαιού και του καινούριου. 6. Ο κύκλος ζωής των προϊόντων των επιχειρήσεων γίνεται ολοένα πιο σύντομος, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη για σχεδιασμό νέων προϊόντων. 7. Δεν είναι λίγες οι φορές που η σύναψη συμμαχιών κρίνεται τώρα επιτακτική και αναγκαία σε μια προσπάθεια να επιτύχουν εξωτερικές οικονομίες κλίμακος. Τέτοιες περιπτώσεις θα μπορούσαμε να αναφέρουμε κοινά δίκτυα διανομής, έρευνας ανάπτυξης κλπ. 8. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιφέρει επανάσταση στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον της επιχείρησης. Η Ε.Ε. προβλέπει ότι το 2010 οι μισές θέσεις εργασίας στην Ενωμένη Ευρώπη θα αφορούν την «Κοινωνία της πληροφορίας» είτε δηλ. τις εταιρείες που θα είναι οι παραγωγοί της πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών είτε θέσεις εργασίας σε άλλες επιχειρήσεις για τους ανθρώπους που θα χειρίζονται τα πληροφοριακά συστήματα των εταιρειών τους. Η χώρα μας δεν δείχνει να 14

προσαρμόζεται με γρήγορους ρυθμούς στις νέες τεχνολογίες παρά την προσπάθεια μερικών επιχειρήσεων. Η πρόκληση είναι σαφώς μεγάλη και η Ελλάδα δε μπορεί να απέχει από τις εξελίξεις όπως υποστηρίζεται από το σύνολο του πολιτικού κόσμου. 9. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μία στροφή των επιχειρήσεων της χώρας μας προς τις γειτονικές βαλκανικές Ευρωπαϊκές πλέον χώρες. Η στροφή (κατεύθυνση) αυτή δεν αφορά μόνο τις κλωστοϋφαντουργικές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να αντέξουν το κόστος της παραγωγής, αλλά και μία σειρά άλλων επιχειρήσεων. Οι βαλκανικές χώρες τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με αυξανόμενη κατανάλωση, χαμηλό παραγωγικό κόστος και χαμηλούς παραγωγικούς συντελεστές φορολογίας. Ειδικότερα, ο παράγων κόστος παραγωγής αποτελεί ουσιαστική πρόκληση και πρόσκληση για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις με παραγωγική παρουσία στις βαλκανικές χώρες αποτελούν οι εταιρείες Γερμανός, Μαϊλής, Chipita, Frigoglass, Νίκας, Λούλης, Υφαντής, Κατσέλης, Τυράς, Πλαστικά Θράκης, Γιούλα, Πλαστικά Κρήτης, Νεοχημικά, κλπ. Η φυγή αυτή προς τις βαλκανικές χώρες θα μπορούσε να μην έχει την ένταση αυτή, αν οι επιχειρήσεις είχαν προσπαθήσει να δοκιμάσουν νέες μεθόδους και διαδικασίες προς την κατεύθυνση μείωσης του εγχώριου κόστους παραγωγής. 10. Στους παράγοντες που διαμορφώνουν το νέο επιχειρηματικό περιβάλλον και συνδέονται άμεσα με τους σκοπούς και τους στόχους της παρούσας μελέτης θα πρέπει να προσθέσουμε τον παράγοντα γνώση. Ο παράγων γνώση και η διαχείριση της γνώσης, θέμα που θα αναφερθούμε αναλυτικά στην συνέχεια του μέρους αυτού, τοποθετείται στο επιχειρηματικό περιβάλλον (εταιρική γνώση) και δηλώνει την ύπαρξη αποθέματος 15

συγκεκριμένων εμπειριών, τεχνικών και πληροφοριών που μπορεί να έχει στην διάθεση του ο επιχειρηματίας. 16

7) ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ Σε ότι αφορά τα χαρακτηριστικά του Έλληνα επιχειρηματία, αυτά θα μπορούσαμε να τα εξετάσουμε σε επίπεδο δημογραφικών στοιχείων και σε επίπεδο πολιτισμικών στοιχείων. Η εξέταση των χαρακτηριστικών αυτών μας δίνει την ταυτότητα του νέου επιχειρηματία. Α. ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία του Ι.Ο.Β.Ε σε συνεργασία με το πρόγραμμα Global Entrepreneurship Monitor (G.E.M) από πλευράς φύλου για τα έτη 2005 και 2006 τα ποσοστά των νέων και επίδοξων επιχειρηματιών στην χώρα μας παρουσίαζαν την παρακάτω εικόνα: 2005 2006 Άνδρες 70,6% 75% Γυναίκες 29,4% 25% ΣΥΝΟΛΟ 100% 100% Φαίνεται λοιπόν παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την αύξηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στην επιχειρηματικότητα μειώνεται το 2006 και φθάνει στο 25% της συνολικής επιχειρηματικότητας έναντι αντίστοιχου ποσοστού 29,4% που είχαμε το 2005 Από πλευράς ηλικιακής διάρθρωσης το μεγαλύτερο ποσοστό συγκέντρωσης της επιχειρηματικότητας βρίσκεται στους άνδρες σε ηλικία 25 34 ετών, ενώ από πλευράς εκπαιδευτικού επιπέδου, 17

μερική δευτεροβάθμια, δευτεροβάθμια, ανώτερη και ανώτατη έχουμε την παρακάτω κατανομή (έτος 2006): ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΟΣΟΣΤΟ Μερική Δευτεροβάθμια 7,0% Δευτεροβάθμια 50,0% Ανώτερη/Ανώτατη 43,0% ΣΥΝΟΛΟ 100,0% Με βάση τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται η πλειοψηφία των νέων επιχειρηματιών (57%), βρίσκεται στις κατηγορίες της μερικής δευτεροβάθμιας και δευτεροβάθμια εκπαίδευσης. Αν λάβουμε υπόψη το εκπαιδευτικό επίπεδο των υφισταμένων επιχειρηματιών τότε καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρηματιών (55%) έχει τελειώσει μέχρι και το Λύκειο (βλέπε σχετικό πίνακα του παραρτήματος με τίτλο «Επίπεδο εκπαίδευσης επιχειρηματιών και μέγεθος επιχείρησης»). Πέραν αυτού του στοιχείου, προκύπτει ότι το 15% των επιχειρηματιών έχει τελειώσει μόνο το Δημοτικό σχολείο ενώ ποσοστό της τάξεως του 5% έχει σπουδές με μεταπτυχιακό επίπεδο. 18

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ 1.ΓΕΝΙΚΑ Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήσαμε, δυνατότητες για εκπαίδευση του επιχειρηματία προσφέρονται από τα περισσότερα εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με περισσότερο ή λιγότερο οργανωμένη μορφή. Τα περισσότερα επιμελητήρια προσφέρουν προγράμματα εξειδίκευσης ή επέκτασης των ήδη γνώσεων που έχουν τα μέλη τους, ενώ τα επιμελητήρια τα οποία έχουν ιδρύσει ξεχωριστέ σχολές επιχειρηματία (Business School) και λειτουργούν κάτω από την αιγίδα τους και σε συνεργασία τις περισσότερες φορές με κάποιο οικονομικό πανεπιστήμιο, είναι λιγότερα. Τα προσφερόμενα προγράμματα μπορεί να καλύπτουν απλές και ταυτόχρονα βασικές ανάγκες για την ομαλή λειτουργία μιας επιχείρησης π.χ. είσπραξη χρημάτων από το τηλέφωνο, διαχείριση πελατών, εμπορική αλληλογραφία μέχρι τα πλέον πολύπλοκα θέματα της επιχειρηματικής λειτουργίας όπως: ανάπτυξη της διοίκησης, υγεία και ασφάλεια στον εργασιακό χώρο, μάρκετινγκ και επίτευξη του στόχου πωλήσεων κτλ. Η διάρκεια των προγραμμάτων αυτών ποικίλει από μερικούς μήνες έως ένα έτος. Ανάλογα με την διάρκεια του προγράμματος μετά την ολοκλήρωσή του, οι συμμετέχοντες αποκτούν είτε βεβαίωση συμμετοχής είτε τίτλο σπουδών. Σκοπός των προγραμμάτων αυτών είναι να παρέχει στους επιχειρηματίες τις απαραίτητες γνώσεις για να ανταπεξέλθουν στις 19

σύγχρονες ανάγκες ενός συνεχώς αυξανόμενου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος που τείνει προς τη διεθνοποίηση. Παράλληλα αποσκοπούν στο να εξοπλίσουν τον επιχειρηματία με γνώσεις, τις οποίες θα του φανούν απολύτως χρήσιμες στην καθημερινή λειτουργία της επιχείρησης. Στις επόμενες παραγράφους γίνεται παρουσίαση των προγραμμάτων που προσφέρονται στην Ευρώπη αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου στα πλαίσια εμπορικών επιμελητηρίων. 2. ΣΧΟΛΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Τα επιμελητήρια, τα οποία διαθέτουν οργανωμένες σχολές επιχειρηματία, προσφέρουν συνήθως ένα ευρύ φάσμα προγραμμάτων εκπαίδευσης, τα οποία καλύπτουν όχι μόνο βασικές έννοιες επιχειρηματικής δραστηριότητας και Μάρκετινγκ, αλλά και προγράμματα πληροφορικής, εκμάθησης ξένων γλωσσών, υγιεινής και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο, πωλήσεις και προμήθειες, διαχείριση ανθρώπινων πόρων, διαχείριση ποιότητας. Σε πολύ οργανωμένες σχολές επιχειρηματία, υπάρχει διάκριση των προγραμμάτων σε εκείνα, τα οποία απευθύνονται σε μικρομεσαίους επιχειρηματίες και σε εκείνα τα οποία απευθύνονται σε στελέχη και διευθυντές μεγάλων επιχειρήσεων. 20

2.1 Η σχολή επιχειρηματία του εμπορικού επιμελητηρίου του Graz (Αυστρία) Η σχολή επιχειρηματία του Graz θα λέγαμε ότι αποτελεί πρότυπο αφού προσφέρει ένα ευρύτατο φάσμα προγραμμάτων που καλύπτει σχεδόν κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα και ανάγκη. Τα προσφερόμενα προγράμματα διακρίνονται σε εννιά γενικές κατηγορίες, οι οποίες έχουν ως εξής: Management / Διοίκηση επιχειρήσεων Ανάπτυξη προσωπικότητας Ξένες γλώσσες Οικονομική των Επιχειρήσεων Πληροφορική Τεχνική Υγεία και Ευεξία Κλάδοι Τομείς Κάθε μία από αυτές τια παραπάνω κατηγορίες διακρίνονται σε περισσότερες υποκατηγορίες, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα που ακολουθεί. Το αξιοσημείωτο και ίσως εντυπωσιακό όσον αφορά τα προγράμματα της συγκεκριμένης σχολής είναι ότι κάθε μια από τις υποκατηγορίες αυτές αναλύεται ακόμη περισσότερο σε μια σειρά προγραμμάτων, τα οποία διαρκούν από μία ή δύο ημέρες έως πέντε μήνες ή και ολόκληρο ακαδημαϊκό έτος. 21

ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΤΟΥ GRAZ Management/Διοίκηση επιχειρήσεων Ακαδημία Διευθυντών Α.Ε Εκπαίδευση επιχειρηματία Διοίκηση επιχειρήσεων Διαχείριση ποιότητας Διαχείριση εγκαταστάσεων Ανάπτυξη προσωπικότητας Διαλογισμός Coaching (Καθοδήγηση) Εξωτερικός εκπαιδευτής Εκπαίδευση του εκπαιδευτή Διεύθυνση NLP( νευρογλωσσικός προγραμματισμός) Ρητορική Επικοινωνία Αυτοδιοίκηση Ξένες γλώσσες Αγγλικά Γαλλικά Ιταλικά Ισπανικά Γερμανικά Σλοβακικά Ουγγαρέζικα Κροατικά Διεθνείς γλώσσες εμπορίου Οικονομική των επιχειρήσεων Μάρκετινγκ/διαφήμιση Πωλήσεις Διεθνές εμπόριο Αγορές και Logistics 22

Κοστολόγηση/έλεγχος Διαχείριση λογαριασμών Διοίκηση ανθρώπινων πόρων Εργασιακό Δίκαιο Εμπορικό Δίκαιο Γραμματειακή υποστήριξη Οικονομικές υπηρεσίες (ασφαλιστικές) Πληροφορική Σχεδιασμός καριέρας Ιντερνέτ Συστήματα εταιρειών/δίκτυο εργασίας Ανάπτυξη λογισμικού/τράπεζας δεδομένων Multimedia / Graphics Εφαρμογές πληροφοριών Τεχνική Τεχνική στην εργασία/οργάνωση εργασίας Τεχνολογία εταιρειών /Οργάνωση εταιριών Ηλεκτρονικά Αυτοματισμοί γραφείου Προστασία περιβάλλοντος Τεχνικές ασφάλειας / Προστασία στον χώρο εργασίας Τεχνικές επικοινωνίας Υγεία & Ευεξία Διαχείριση της Υγείας Αισθητική Μασάζ Ευεξία/Fitness Τομείς Εφαρμοσμένη Πληροφορική Μάρκετινγκ Πληροφορική Media Κλάδοι Εμπόριο Κατασκευές Τουρισμός/γαστρονομία 23

Περιεχόμενο και κόστος προσφερόμενων προγραμμάτων Το κόστος των προσφερόμενων προγραμμάτων εξαρτάται τόσο από την χρονική διάρκεια όσο και από το αντικείμενο που πραγματεύεται και την πολυπλοκότητα του. 2.2 Η σχολή επιχειρηματία του επιμελητηρίου της Ιρλανδίας Ένα ακόμα επιμελητήριο κάτω από την αιγίδα του οποίου λειτουργεί σχολή επιχειρηματία (Business school) είναι αυτό της Ιρλανδίας. Στα πλαίσια της σχολής αυτής πραγματοποιούνται γύρω στα 30 προγράμματα για την εκπαίδευση και ανάπτυξη των επιχειρηματιών μελών των επιμελητηρίων της Ιρλανδίας, αλλά και απλών επιχειρηματιών. Για το 2009 το επιμελητήριο περιμένει να περάσουν από την Σχολή Επιχειρηματία πάνω από 3.000 άτομα. Τα προγράμματα αυτά επιδοτούνται και η επιδότηση φθάνει μέχρι 70% της αξίας των διδάκτρων. Τα προγράμματα που προσφέρονται με βάση τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του κάθε συμμετέχοντα διακρίνονται σε 2 κατηγορίες. Κατ αρχήν όμως διακρίνονται σε: 1)Προγράμματα για αρχάριους στον χώρο των επιχειρήσεων (Tailor made solutions): Έχοντας ειδικούς στο χώρο της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής καθοδήγησης, τα προγράμματα αυτά προσφέρουν βασικές επιχειρηματικές γνώσεις και βοηθούν τους συμμετέχοντες να εντοπίσουν που ακριβώς έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη για εκπαίδευση, έτσι ώστε αργότερα, όταν αποφασίσουν σε ποιο πρόγραμμα εκπαίδευσης θα πάρουν μέρος, το πρόγραμμα αυτό να ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες τους. 2) Ανοιχτά προγράμματα (Open Courses): Τα προγράμματα αυτά μπορεί να τα παρακολουθήσει ο καθένας, από διάφορες επιχειρήσεις 24

και το γεγονός αυτό δίνει το πλεονέκτημα ότι μπλέκονται διάφορες επιχειρησιακές κουλτούρες και προβλήματα, βοηθώντας τους συμμετέχοντες να αναπτύξουν νέες ιδέες. Τίτλοι προσφερόμενων προγραμμάτων Οι τίτλοι των προγραμμάτων της Σχολής επιχειρηματία του επιμελητηρίου της Ιρλανδίας χωρίζονται σε τέσσερις κύριες κατηγορίες: Α) Διοικητική Ανάπτυξη Β)Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων Γ) Ανάπτυξη προσωπικού Δ) Υγεία και Ασφάλεια Η κάθε κατηγορία στην συνέχεια χωρίζεται σε έναν αριθμό ενοτήτων. Η κάθε ενότητα διαρκεί περίπου 1 4 ημέρες και το κόστος παρακολούθησης είναι γύρω στα 250 300 ευρώ. 25

2.3 Σχολή επιχειρηματία του οικονομικού επιμελητηρίου της Γαλάτης (Ρουμανία) Ένα ακόμα επιμελητήριο το οποίο αναφέρει ότι έχει οργανωμένη σχολή επιχειρηματία είναι αυτό της Γαλάτης στην Ρουμανία, σκοπός του οποίου είναι να συνταυτίσει τις ανάγκες για εκπαίδευση μέσα σε μία επιχείρηση και τα ενδιαφέροντα των επιχειρηματιών και των εργαζομένων, προωθώντας καινοτόμες ιδέες εκπαίδευσης και επιχειρηματικής σκέψης. Εξαιτίας του γεγονότος ότι η Γαλάτη είναι αγροτικό μέρος, τα προγράμματα συγκλίνουν περισσότερο σε ανάγκες κτηματομεσιτών και ελεγκτών αξίας γης. Τα μαθήματα που διδάσκονται μέσα στην σχολή είναι: ξένες γλώσσες, βοηθός αναλυτή προγραμμάτων, χειρισμός ηλεκτρονικού υπολογιστή, βασικές έννοιες υγιεινής και ασφάλειας. Η διάρκεια ορισμένων προγραμμάτων είναι 2 έτη με επιχορήγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και απονέμεται πτυχίο αναγνωρισμένο, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και προγράμματα διάρκειας 2 4 μηνών ή προγράμματα σε μορφή συνεδρίων πολύ πιο σύντομα χρονικά, 1 2 μέρες. Οι οργανισμοί που συνεργάζονται με την σχολή επιχειρηματία στην Ρουμανία είναι η Παγκόσμια Τράπεζα, ο οργανισμός απασχόλησης Ρουμανίας, το τοπικό εμπορικό επιμελητήριο, το Διεθνές Συμβούλιο για Μικρές και Μικρομεσαίες επιχειρήσεις. 26

2.4 Προγράμματα εκπαίδευσης επιχειρηματία στο εμπορικό επιμελητήριο της Γλασκόβης (Σκοτία) Το επιμελητήριο αυτό δεν διαθέτει κάποια σχολή με την μορφή του Business School, όπως στα προηγούμενα επιμελητήρια, αλλά διαθέτει θα λέγαμε μία σειρά πολύ καλά οργανωμένων προγραμμάτων «κομμένων και ραμμένων» στις ανάγκες του σημερινού επιχειρηματία. Α) Πιλοτικά προγράμματα: Τα προγράμματα αυτά είναι νεωτεριστικά και αρκετά πρακτικά, έχοντας άμεση εφαρμογή στις ανάγκες των επιχειρήσεων, δίνοντας πρακτικές συμβουλές, με υψηλή αξία και χαμηλό κόστος. Η διάρκεια τους είναι μίας ημέρας και το κόστος κυμαίνεται από 25 35 λίρες. Μερικοί από τους τίτλους των προγραμμάτων αυτών είναι: Πώς να κερδίσεις βραβείο της καλύτερης επιχείρησης. Πώς να οργανώσεις 48 ώρες σε 24 ώρες. Β)Επιχορηγούμενα προγράμματα για εταιρείες με προσωπικό έως 250 άτομα: Τα προγράμματα αυτά είναι έτσι οργανωμένα, ώστε να εντοπίζουν προβλήματα και ανάγκες της επιχείρησης και να εκπαιδεύουν τους εργαζόμενους για να είναι πιο παραγωγικοί. Γ) Προγράμματα για επιχειρηματίες και διευθυντικά στελέχη: Προγράμματα που εστιάζονται στην καινοτομία και ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Τίτλοι των προγραμμάτων αυτών είναι οι ακόλουθοι: 1) Η άκρη της επιχείρησης Σκοπός του προγράμματος αυτού είναι να αυξήσει την παραγωγικότητα και το κέρδος. Διαρκεί 9 ημέρες και κοστίζει 1.500 λίρες. 27

2) Διοικητικές δεξιότητες Το πρόγραμμα αυτό αναφέρεται σε εργαζόμενους που στοχεύουν να γίνουν στο άμεσο μέλλον διοικητικά στελέχη. Στα πλαίσια της ενότητας αυτής διδάσκονται η διαχείριση χρόνου, τηλεφωνική εξυπηρέτηση πελατών, αποτελεσματικό επιχειρησιακό γράψιμο, χωρίς προσπάθεια μάρκετινγκ. Το κόστος ολόκληρου του προγράμματος κυμαίνεται στις 800 λίρες. 3) Υγεία και Ασφάλεια Στο πρόγραμμα αυτό τα μαθήματα που διδάσκονται είναι η διαχείριση εργασιακού εγχειριδίου, πρώτες βοήθειες στον χώρο εργασίας, εκπαίδευση εργασιακής ομάδας για αντιμετώπιση προβλημάτων ασφάλειας και υγείας. Ο κάθε τίτλος κοστίζει 100 λίρες και διαρκεί από 4 6 ώρες για 3 ημέρες. Τελειώνοντας το πακέτο αυτό μαθημάτων οι συμμετέχοντες θα μπορούν να αντιμετωπίζουν υπεύθυνα και χωρίς άγχος οποιοδήποτε πρόβλημα ασφάλειας και υγείας αντιμετωπιστεί μέσα στον εργασιακό χώρο. 28

2.5 Προγράμματα εκπαίδευσης επιχειρηματία στο εμπορικό επιμελητήριο του Ντάντε (Σκοτία) Το συγκεκριμένο επιμελητήριο έχει εξειδικευμένο τμήμα για μαθήματα που προσφέρονται σε επιχειρηματίες για την ανάπτυξη του οποιουδήποτε επιπέδου εκπαίδευσης έχουν. Οι ενότητες προγραμμάτων που προσφέρει το συγκεκριμένο επιμελητήριο είναι οι παρακάτω: 1) Αποτελεσματική επικοινωνία: Διαρκεί 2 μήνες και για κάθε μέρα το κόστος είναι 80 λίρες. Από το πρόγραμμα αυτό ο συμμετέχον θα μπορέσει να μάθει πρακτικούς τρόπους αποτελεσματικής επικοινωνίας, οι οποίοι βασίζονται σε ψυχολογικές μεθόδους και να βελτιώσει τον τρόπο επικοινωνίας του με τους εργαζόμενους της επιχείρησής του. 2) Αποτελεσματικό γράψιμο αναφοράς και εντολών διοίκησης. Το πρόγραμμα αυτό συντελεί σε 4 επιμέρους ενότητες (λέξεις, σωστή χρήση της αγγλικής γλώσσας, ξεκάθαρο περιεχόμενο, αποτελεσματικό γράψιμο). Τελειώνοντας το πρόγραμμα αυτό μαθημάτων, οι επιχειρηματίες θα γνωρίζουν να γράφουν αναφορές και οδηγίες μα ξεκάθαρο τρόπο και να αποφεύγουν παγίδες από λάθος οδηγίες. 3) Η επιτυχείς παρουσίαση. Με χρήση βίντεο, με βοήθεια πεπειραμένων σύμβουλων επιχειρήσεων και με την βοήθεια επιχειρησιακών ψυχολόγων οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο θα αποκτήσουν το απαραίτητο προφίλ παρουσίασης της προσωπικότητας και των προτερημάτων τους και θα τους φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην θέση που επιθυμούν μέσα στην επιχείρηση που εργάζονται ή θα εδραιώσουν με αποτελεσματικότερο τρόπο την ήδη θέση που κατέχουν. 29

4) Πρόγραμμα αναγνώρισης και ελέγχου του άγχους. Το πρόγραμμα βοηθάει όσους συμμετέχουν να αναγνωρίσουν την διαφορά μεταξύ πίεσης και άγχους, τις αιτίες που τους προκαλούν άγχος και πρακτικές λύσεις για την καταπολέμηση των αιτιών με την βοήθεια ειδικών ασκήσεων χαλάρωσης και ψυχολογικής υποστήριξης. 30

2.6 Προγράμματα εκπαίδευσης επιχειρηματία στο επιμελητήριο του Εδιμβούργου (Σκοτία) Το εμπορικό επιμελητήριο του Εδιμβούργου παρέχει κι αυτό κάποια προγράμματα εκπαίδευσης σε κατόχους επιχειρήσεων ή διευθυντικά στελέχη, έτσι ώστε να μπορούν τα άτομα αυτά να γίνουν περισσότερο ικανά να διοικούν άτομα, να βρίσκουν λύσεις σε αναδυόμενα προβλήματα και να αντιλαμβάνονται τις ευκαιρίες και απειλές του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργεί η επιχείρησή τους. Τα μαθήματα που προσφέρονται έχουν ως εξής και το κόστος για την παρακολούθηση κάθε ενότητας μαθημάτων είναι για μέλη του επιμελητηρίου 423 λίρες, ενώ για μη μέλη 564 λίρες. Σύντομη εκπαίδευση 31

Εκπαίδευση και καθοδήγηση. Προφύλαξη πληροφοριών. Πώς να κάνεις μια συνάντηση εποικοδομητική. Τηλεφωνικές δεξιότητες υποδοχής. Δομή γραπτής αναφοράς. Πώς να μεγαλώσεις την επιχείρησή σου; Επιχειρηματική επένδυση για μεγέθυνση της επιχείρησης. Φροντίδα πελατών. Δεξιότητες Μάρκετινγκ. Δεξιότητες διαπραγματεύσεων για νέους επιχειρηματίες. Δεξιότητες για πωλήσεις. Ποια συμβουλή να ακολουθήσεις. Υγεία και ασφάλεια Έκτακτες πρώτες βοήθειες. Πρώτες βοήθειες σε άτομα που είναι τοποθετημένα σε σχετική θέση. Πώς να εργάζεσαι με ασφάλεια. Βασικές γνώσεις στην υγιεινή της τροφής. Βελτίωση της επικοινωνίας Δεξιότητες για σωστή επικοινωνία. Καθαρό, επιχειρηματικό γράψιμο. Αγγλικά για εργαζόμενους. Εισαγωγή για την σωστή παρουσίαση δεξιοτήτων. Πρακτικές γνώσεις για αποτελεσματική παρουσίαση. Πηγές διοίκησης Πως κρατάτε λογιστικά βιβλία (για νέες επιχειρήσεις). Οικονομικά για επιχειρηματίες χωρίς οικονομική γνώση. Πληροφόρηση για τεχνολογικές δεξιότητες. Σχεδιασμός διοίκησης. Διοίκηση άγχους και ώρας. Κατανόηση πληροφοριών. Να βάζεις το ανθρώπινο δυναμικό πρώτο Βελτίωσε την απόδοση των εργαζόμενων μέσω της εκτίμησης. Συνέντευξη και επιλογή προσωπικού. Διαχείριση και μείωση των απουσιών των εργαζομένων. Εκπαίδευση του εκπαιδευτή προσωπικού. Διεθνές εμπόριο Αναγνώριση και επιβεβαίωση της γνησιότητας των εγγράφων. Πολιτικό καθεστώς των πελατών. Εξαγωγές και τρόπος πληρωμής. Πιστωτική πολιτική. Εισαγωγές. Πώς να λανσάρεις το προϊόν / υπηρεσία και σε 32

άλλες αγορές. Οι εξαγωγές και η τεκμηρίωση. Μεταφορά των προϊόντων σου. Επαγγελματικά προσόντα Διοίκηση. Να ελέγχεις τις καταστάσεις. Εξυπηρέτηση πελατών. Φιλοξενία. Ενημέρωση των πρόσφατων τεχνολογικών επιτευγμάτων. Δεξιότητες πωλήσεων. 2.7 Προγράμματα εκπαίδευσης επιχειρηματία στο επιμελητήριο του Aberdeen και Grampian (Σκοτία) Το συγκεκριμένο επιμελητήριο παρέχει αρκετά προγράμματα, τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενός μεγάλου συνόλου επαγγελματιών και εργαζόμενων. Η εκπαίδευση που παρέχεται περιέχεται στους εξής τύπους προγραμμάτων: Α) Σύντομα προγράμματα εκπαίδευσης: Μέσα σε 1 ή 2 μέρες το πρόγραμμα αυτό καλύπτει όλες τις ανάγκες για επιτυχημένη επικοινωνία και σύναψη σωστών εργασιακών σχέσεων. Β) (+) Διοίκηση: Βοηθά τους επιχειρηματίες και τα διευθυντικά στελέχη να επεκτείνουν τις γνώσεις τους σε νέες μεθόδους διοίκησης με την παρακολούθηση 2 3 σεμιναρίων και άφθονο υλικό για περαιτέρω μελέτη. 33

Γ) Επαγγελματικά προσόντα: Βοηθά τους συμμετέχοντες να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός όλο και πιο ανταγωνιστικού επαγγελματικού περιβάλλοντος. Δ) Μοντέρνοι μέθοδοι εκπαίδευσης: Πως οι ήδη εργαζόμενοι μπορούν να καλυτερεύσουν την ήδη εργασία τους. Ε) Αναζήτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων: Πως οι νέοι απόφοιτοι σχολών μπορούν να ταιριάξουν την θεωρητική γνώση με την επαγγελματική πράξη. ΣΤ) Ινστιτούτο διοίκησης ηγεσίας: Πως οι επιχειρηματίες και τα διευθυντικά στελέχη θα καθοδηγήσουν την επιχείρηση τους στην κορυφή. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν σε μονοήμερα συνέδρια με τους εξής τίτλους: διαχείριση του άγχους, διοίκηση ανθρωπίνου δυναμικού για μη γνώστες της διοίκησης ανθρωπίνου δυναμικού, βελτίωση της αυτοπεποίθησης σου έχοντας αδιαμφισβήτητα προσόντα, απουσία και πειθαρχία, επιστολή σε τράπεζες για λήψη δανείων, αναπτυγμένες δεξιότητες για πωλήσεις, να διοργανώνεις τις καλύτερες εκδηλώσεις ή εκθέσεις παρουσίασης των προϊόντων σου, πώς να κινηθείς στην Ευρωπαϊκή αγορά, πώς να κρατάς τις πιο περιεκτικές σημειώσεις σε ένα συνέδριο και πώς να διοργανώνεις αποτελεσματικές συνεδριάσεις. Το κόστος του κάθε σεμιναρίου διάρκειας μίας (1) ημέρας, έχει κόστος από 180 280 λίρες αναλόγως με τις ώρες διεξαγωγής του. Έκπτωση πάντα παρέχεται στα μέλη του επιμελητηρίου. Ζ) Πτυχίο πληροφορικής με βάση τα Ευρωπαϊκά πρότυπα: Μάθημα για την λήψη αναγνωρισμένου πτυχίου των βασικών προγραμμάτων πληροφορικής. Η) Πρόγραμμα εκπαίδευσης του προσωπικού της εταιρείας σου. 34

2.8. Προγράμματα εκπαίδευσης του επιχειρηματία στο εμπορικό επιμελητήριο του Λονδίνου (Ηνωμένο Βασίλειο) Το εμπορικό επιμελητήριο του Λονδίνου συνεργάζεται με το ινστιτούτο εκπαίδευσης και ανάπτυξης INTAD. Τα διπλώματα που δίνει ο συγκεκριμένος οργανισμός στους συμμετέχοντες των προγραμμάτων, είναι ευρέως αναγνωρισμένα σ όλη την αγορά εργασίας και λειτουργεί ως εναλλακτική λύση αντί του πανεπιστημίου. Μέσω του ινστιτούτου αυτού, το εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο του Λονδίνου δίνει το δικαίωμα για περαιτέρω μόρφωση και εκπαίδευση σε όσους έχουν ή δεν έχουν ένα βασικό επίπεδο γνώσεων στο μάρκετινγκ, στις σπουδές για επιχειρήσεις και στην πληροφορική. Το δίπλωμα δίνεται μετά την επιτυχία εξετάσεων σε μορφή πολλαπλών επιλογών σε όλα τα μαθήματα που διδάσκονται στο συγκεκριμένο τμήμα της επιλογής σου. Τα τμήματα είναι τα εξής: 35

1) Μάρκετινγκ. Η διάρκεια των μαθημάτων του θέματος μάρκετινγκ είναι 1 χρόνο και αναφέρεται σε όσου θέλουν να ασχοληθούν ηγετικά στον χώρο των πωλήσεων, μια και θεωρείται ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας. 2) Διοίκηση Επιχειρήσεων. Το πρόγραμμα των μαθημάτων διαρκεί 1 χρόνο. Μέσα στο πρόγραμμα διδάσκονται οι αρχές και η πρακτική της επιτυχημένης διοίκησης, η επιχειρησιακή και βιομηχανική διοίκηση, καθώς και συστήματα επιχειρησιακών πληροφοριών. Παρακολουθώντας το πρόγραμμα αυτό και μαθαίνοντας τεχνικές και εργαλεία για επιτυχημένο μάνατζμεντ, στην συνέχεια ο συμμετέχων στο πρόγραμμα νιώθει μεγαλύτερη σιγουριά για να ηγηθεί μίας επιχείρησης. 3) Επαγγελματική γραμματειακή εκπαίδευση και διοίκηση. Το συγκεκριμένο δίπλωμα απευθύνεται σε γραμματείς, βοηθούς διοίκησης κα σε άτομα που έχουν εγκαταλείψει το σχολείο. Η διάρκειά του είναι 6 μήνες και θέλει να επιτύχει την κατανόηση των βασικών κανόνων διοίκησης, καθώς και τις διαδικασίες και τα συστήματα διοικητικής υποστήριξης. Τα προγράμματα αυτά πραγματοποιούνται μέσα σε διάφορα πανεπιστήμια του Λονδίνου και ορισμένα μαθήματα διδάσκονται σε αίθουσα του επιμελητηρίου. 36

2.9. Προγράμματα εκπαίδευσης του επιχειρηματία σε διάφορα άλλα εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια στην Ευρώπη. Όπως και στα περισσότερα επιμελητήρια της Ευρώπης, έτσι και στο εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο του Παρισιού υπάρχουν προγράμματα εκπαίδευσης. Ένα από τα πολλά προγράμματα που παρέχει το επιμελητήριο και συγκεκριμένα η ανάπτυξη των ήδη επιχειρήσεων, καθώς και των νέων επιχειρήσεων, με σκοπό την καλύτερη ανάπτυξή τους, την εδραίωση τους στην παγκόσμια αγορά και την ανταγωνιστικότητα στην τοπική αγορά. Επιπλέον, με μια σειρά μαθημάτων και πρακτικών μεθόδων διδάσκεται στους επιχειρηματίες και τα διευθυντικά στελέχη το πώς να μεταδίδουν τις αποφάσεις τους στα κατώτερα στελέχη με τρόπο κατανοητό, πώς να εκπαιδεύουν το προσωπικό τους για να είναι δεκτικό στις νέες ιδέες, πώς να αποκτήσουν εμπορική και επιχειρησιακή σκέψη. Σε συνεργασία με τα προγράμματα που παρέχει το ινστιτούτο ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου και τα διάφορα τοπικά επιμελητήρια, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Κύπρου 37

παρέχει μια σειρά εξειδικευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης συσχετιζόμενα με την πραγματική εικόνα της αγοράς, της οικονομίας και της επιχειρησιακής νομοθεσίας στην Κύπρο. Με επαγγελματίες εκπαιδευτές που ήδη εργάζονται σε μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, με τη βοήθεια σύγχρονων μηχανημάτων προβολής πληροφοριών, με χρήση επιχειρησιακών περιπτώσεων, με παραδείγματα από την πραγματική επιχειρησιακή ζωή, με συζήτηση κ.α., διδάσκονται οι παρακάτω ενότητες: διοίκηση, μάρκετινγκ, φορολογία, Ευρωπαϊκά θέματα, ευκαιρίες και απειλές, περιβάλλον, εργασιακές σχέσεις, πωλήσεις, όροι διεθνούς εμπορίου, επιχειρησιακή νομοθεσία, συστήματα ποιότητας (ISO 9000, TQM κ.τ.λ.) εκπτωτική πολιτική και διοίκηση λιανοκαταστήματος. Επίσης, το εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο της Κύπρου από το 1995 εισήγαγε τις «Εξετάσεις Επιχειρηματιών» με στόχο την επιβεβαίωση διαφόρων επιπέδων επιχειρησιακής γνώσης. Με το πτυχίο αυτό οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν εκπαιδευμένο προσωπικό, πολλοί επιχειρηματίες περνούν από ένα πρακτικό στάδιο σε ένα πιο θεωρητικό και επικυρωμένο επίπεδο γνώσεων, τα κατώτερα διευθυντικά στελέχη μπορούν να διεκδικήσουν πιο εύκολα μια ανώτερη θέση στην επιχείρηση μια και θα έχουν και αυτό το επικυρωμένο πιστοποιητικό της γνώσης τους. 38

3. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΣΕ ΧΩΡΕΣ ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Η έρευνα μας για τα προγράμματα εκπαίδευσης που παρέχουν εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια μας οδήγησε σε χώρες εκτός των συνόρων της Ευρώπης. Δυστυχώς, η εύρεση στοιχείων για την εικόνα προγραμμάτων εκπαίδευσης και εξειδίκευσης στα διάφορα επιμελητήρια δεν ήταν και τόσο εύκολη μια και στα περισσότερα επιμελητήρια της Ασίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Μεξικού και της Βραζιλίας τα στοιχεία που πρόσφεραν μέσω site τους στο Internet ήταν στην εθνική τους γλώσσα. Α) Σ ένα από τα Εμπορικά και Βιομηχανικά Επιμελητήρια της Συρίας, σ αυτό συγκεκριμένα της πόλης Homs υπάρχει οργανωμένο κέντρο εκπαίδευσης κάτω από την αιγίδα του επιμελητηρίου, το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί από το 2005. Σκοπός ίδρυσης του κέντρου εκπαίδευσης ήταν να αναπτύξει την ιδέα της καινοτομίας και να εκπαιδεύσει τους επιχειρηματίες της συγκεκριμένης τοπικής επιχειρησιακής κοινωνίας. Συνεργάζεται με το Ευρωπαϊκό κέντρο 39

επιχειρηματία στην Συρία και παρέχει προγράμματα διοίκησης επιχειρήσεων, καθώς και άλλα προγράμματα, πάντα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών επιχειρηματιών. Β) Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Τοκίου στην Ιαπωνία, προσφέρει μέσου του Internet κάποια προγράμματα για νέους ή ήδη επιχειρηματίες, με σκοπό την επέκταση και προώθηση της επιχειρηματικότητας σ όλη την Ιαπωνία. Επιπλέον, για καλύτερη ενημέρωση των νέων επιχειρηματικών προγραμμάτων, για άμεση πληροφόρηση νέων μεθόδων και τεχνικών επιχειρησιακής διοίκησης, μέσα στο επιμελητήριο υπάρχει μια βάση δεδομένων που πληροφορεί τους επιχειρηματίες για καθετί νέο στον επιχειρησιακό κόσμο. Εκτός από τα παραπάνω, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Τοκίου παρέχει στα μέλη του και μη, προγράμματα για την επιτυχή επιλογή και διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού. Γ) Στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, λειτουργεί Κέντρο Πληροφόρησης και Εκπαίδευσης Επιχειρηματιών. Το κέντρο αυτό αποδίδει (4) κατηγορίες διπλωμάτων. 1) Διοίκηση εξαγωγών: Σε συνεργασία με τα διεθνή επιμελητήρια εμπορίου διδάσκονται οι νόμοι του διεθνούς εμπορίου και γνωστοποιούνται στους συμμετέχοντες οι τελευταίες εξελίξεις και πληροφορίες σχετικά με το εξαγωγικό εμπόριο. Τα θέματα που καλύπτονται στην κατηγορία αυτή είναι: Η αναγνώριση ευκαιριών για πωλήσεις στο εξωτερικό και το πώς θα μπεις στην ξένη αγορά. Έρευνα και προετοιμασία για την εισαγωγή σε ξένη αγορά. Όροι διανομής. Όροι και μέθοδοι πληρωμής. Προφύλαξη και πακετάρισμα των προϊόντων εξαγωγής. 40

Τρόποι μεταφοράς: οδικώς, με τρένο, μέσω θαλάσσης, μέσω αέρα. Τιμές εξαγωγής. Θαλάσσια ασφάλεια και ναύλα. Πρακτορεία και συμφωνία διανομής. Κυβερνητικά προγράμματα για προώθηση των εξαγωγών και αξιοπιστία των προϊόντων. Επιχειρησιακή περίπτωση. 2) Διοίκηση των χρεών και ο σχετικός νόμος: Το πρόγραμμα αυτό αναφέρεται σε οικονομικούς διευθυντές, σε υπεύθυνους για την πιστωτική πολιτική της επιχείρησης, σε προσωπικό του λογιστηρίου και γενικά σε όλους τους επιχειρηματίες. 3) Συλλογή χρημάτων από χρεώστες που συναντάμε δυσκολία να εισπράξουμε τα χρωστούμενα χρήματα: Ο τίτλος του προγράμματος θα λέγαμε ότι εξηγεί με σαφήνεια το τι θα διδαχτούν όσοι συμμετάσχουν στο πρόγραμμα αυτό. Αναφέρεται κυρίως σε διευθυντές είσπραξης χρωστούμενων χρημάτων, σε επόπτες και υπαλλήλους διοίκησης, σε προσωπικό εξυπηρέτησης πελατών, σε πωλητές και σε οικονομικούς διευθυντές. Τα θέματα που αναλύονται στο πρόγραμμα αυτό είναι τα εξής: Έγγραφα που στέλνονται στους χρεώστες 41

Κατανόηση της ορολογίας που χρησιμοποιείται Χρησιμοποιούμενη ορολογία Εξάσκηση στην πράξη Επικοινωνία με τους χρεώστες Έγγραφα που λαμβάνουμε από τους χρεώστες Δομή των λογαριασμών χρεωστών Ανακατασκευή των λογαριασμών χρεωστών Αποτίμηση των ασκήσεων Επικοινωνία με την διοίκηση 4) Διοίκηση εισαγωγών: Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα δίνονται απαντήσεις για κάθε τομέα του εισαγωγικού εμπορίου, από το πώς να διαπραγματευτείς με τον ξένο πωλητή μέχρι το πώς θα φτάσει με ασφάλεια το προϊόν στον τελικό καταναλωτή. Μέσα στο πρόγραμμα αυτό αναλύονται θέματα όπως η διενέργεια παραγγελίας αγοράς προϊόντων από το εξωτερικό, ορολογία διανομής προϊόντων, χρηματοδότηση και πληρωμή, προστασία μεταφοράς προϊόντων και πακετάρισμα, τεχνολογία container, έγγραφα απαιτούμενα για εισαγωγή προϊόντων, εγκαταστάσεις παραλαβής προϊόντων, αεροπορικά ναύλα, θαλάσσια ασφάλεια, οδική μεταφορά. Η παρακολούθηση του συγκεκριμένου προγράμματος κοστίζει για μέλη του επιμελητηρίου 4.000R και για όσους δεν είναι γραμμένοι στο επιμελητήριο κοστίζει 4.500R. Η διάρκεια του είναι 5 ημέρες. Δ) Το εμπορικό και βιομηχανικό επιμελητήριο του Ακτ (Act) στην Αυστραλία παρέχει μία σειρά διπλωμάτων. 1) Δίπλωμα στην διοίκηση επιχειρήσεων: εστιάζει σε άτομα ηλικίας 45 και άνω, εφοδιάζοντας τους επιτυχόντες του τμήματος με τα 42

απαραίτητα στοιχεία για αποτελεσματική διοίκηση ως μεσαία στελέχη. Τα θέματα που αναπτύσσονται είναι γενική διοίκηση, διοίκηση αλλαγής, επικοινωνία, οικονομική διοίκηση, διοίκηση ανθρωπίνων πόρων, εξυπηρέτηση πελατών, επαγγελματική υγεία και ασφάλεια, πληροφοριακά συστήματα για διοίκηση επιχειρήσεων. 2) Δίπλωμα στην διοίκηση επιχειρήσεων για στελέχη πρώτης γραμμής: το πρόγραμμα αυτό μπορούν να το παρακολουθήσουν managers που ήδη κατέχουν μια θέση διοίκησης ως μεσαία στελέχη και υπάρχει προοπτική εξέλιξής τους ως ανώτερα διευθυντικά στελέχη. Στο τμήμα αυτό διδάσκεται πώς να βελτιώσει κάποιος την παραγωγικότητα των εργαζομένων του και πώς να επεκτείνει τις πωλήσεις της επιχείρησής του. 3) Δίπλωμα στην διοίκηση επιχειρήσεων II:το συγκεκριμένο πρόγραμμα αναφέρεται σε όσους είναι εκτός του εργασιακού χώρου για κάποιο χρονικό διάστημα και επιθυμούν να μπουν σ αυτό ξανά πιο δυναμικά, καθώς επίσης διδάσκει τους ήδη εργαζόμενους πώς να διαχειρίζονται τις αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον με επιτυχία και προς όφελος τους. 4) Δίπλωμα στην διοίκηση επιχειρήσεων III: όσοι συμμετέχουν σ αυτό διδάσκονται τα νέα προγράμματα πληροφορικής που σχετίζονται με την διοίκηση, την εξυπηρέτηση πελατών και την οργάνωση της επιχείρησης. 5) Τα βασικά για το πληροφοριακό πρόγραμμα MYOB έκδοση V14: οι συμμετέχοντες του προγράμματος αυτού μετά την ολοκλήρωση του θα μπορούν να διαχειρίζονται και να παίρνουν χρήσιμες πληροφορίες για τους χρεώστες και τους πιστωτές της επιχείρησής τους, μια και το πρόγραμμα αυτό έχει δημιουργηθεί ειδικά για την εύκολη παρακολούθηση των χρεωστών και των πιστωτών μιας επιχείρησης. 6) Δίπλωμα για λειτουργίες ασφάλειας II: το τμήμα αυτό διδάσκει τους συμμετέχοντες πρώτες βοήθειες. 43