ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Διδάσκων: Παύλος Μακρίδης
1. : Μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί-εμφάνιση : ονομάζονται οι ομάδες των μονοκύτταρων οργανισμών, λόγω: Α) της απουσίας κυτταρικού τοιχώματος Β) παρουσία ενός τουλάχιστο κινούμενου σταδίου κατά τη διάρκεια της ζωής τους Χαρακτηριστικά των Πρωτοζώων: όλες οι λειτουργίες επιτελούνται εντός των ορίων της κυτταρικής τους μεμβράνης έχουν παρουσία σχεδόν σε κάθε ενδιαίτημα εμφανίζουν εξαιρετικά μεγάλη προσαρμοστικότητα, με δυνατότητα εύκολης μεταφοράς από περιοχή σε περιοχή άμεσα εξαρτημένα από το υγρό στοιχείο βρίσκονται προσκολλημένα και ελεύθερα αποτελούν σημαντικό μέρος του πλαγκτού αναπτύσσουν συμβιωτικές σχέσεις α) αμοιβαιότητας (σχέσεις κοινής ωφέλειας) β) ομοσιτισμού (ωφέλεια για τον ένα οργανισμό, χωρίς επιπτώσεις στον άλλο) γ) παρασιτισμού (ωφέλεια του ενός εις βάρος του άλλου/ξενιστή) με άλλους οργανισμούς (περίπου 10.000 είδη)
1. : Μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί-εμφάνιση ΚΛΑΔΟΣ: ΑΜΟΙΒΑΔΟΖΩΑ (ΑΜΟΙΒΑΔΕΣ) Αντιπρόσωπος: Amoeba proteus Αντιπρόσωπος: Entamoeba hystolytica ΚΛΑΔΟΣ: ΚΟΚΚΙΟΔΙΚΤΥΩΤΑ (Αμοιβάδες με κέλυφος) Αντιπρόσωπος: ΔικτυόποδαΤρηματοφόρα ΚΛΑΔΟΣ: ΑΚΤΙΝΟΠΟΔΑ (Αμοιβάδες με κέλυφος) Αντιπρόσωπος: Radiolaria sp. ΦΥΛΟ: ΕΥΓΛΗΝΟΖΩΑ Υπόφυλο: Κινητόπλαστα Αντιπρόσωποι: Trypanosoma brucei, Τ. cruzei & Leishmania spp. ΚΛΑΔΟΣ: ΠΑΡΑΒΑΣΑΛΙΔΕΣ ΦΥΛΟ: ΑΞΟΝΟΣΤΥΛΩΤΑ Αντιπρόσωπος: Τrichomonas vaginalis ΚΛΑΔΟΣ: ΑΧΥΡΟΤΡΙΧΑ. Αντιπρόσωπος: Opalina ranarum (Οικογένεια: Οπαλινίδες) ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΑΚΡΟΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΙΚΑ ΟΜΟΤΑΞΙΑ: Κοκκίδια Χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι: Eimeria stiedae, Toxoplasma gondii, Plasmodium falciparum & P. malarie ΦΥΛΟ: ΒΛΕΦΑΡΙΔΟΦΟΡΑ Αντιπρόσωπος: Balantidium coli, Paramecium caudatum, Vorticella nebulifera
ΚΛΑΔΟΣ: ΑΜΟΙΒΑΔΟΖΩΑ (ΑΜΟΙΒΑΔΕΣ) Αντιπρόσωπος: Amoeba proteus - H Ταξινόμηση δεν έχει ολοκληρωθεί Επικράτεια (Domain): Βασίλειο (Kingdom): Φύλο (Phylum): Υπόφυλο (Subphylum) Οικογένεια (Family): Γένος (Genus): Είδος (Species): Ευκαρυώτες (Eukaryota) Πρωτόζωα (Protozoa) Σαρκομαστιγοφόρα? Σαρκώδη? Αμοιβαδίδες (Amoebidae) Amoeba A. proteus Amoeba proteus: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 40x 100x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΑΜΟΙΒΑΔΟΖΩΑ (ΑΜΟΙΒΑΔΕΣ) Αντιπρόσωπος: Amoeba proteus - H Ταξινόμηση δεν έχει ολοκληρωθεί - Mονοκύτταρος οργανισμός με ψευδοπόδια (λοβοπόδια) - Ζουν μέσα σε γλυκά νερά, έλη και λίμνες. Παρουσιάζουν ερεθιστικότητα στο φως και τη θερμοκρασία Ψευδοπόδια (Ενεργητική αμοιβαδοειδής κίνηση) - 1 ο βήμα = Δημιουργία ψευδοποδίου: πάχυνση/προέκταση του εξωπλάσματος (δημιουργία υαλώδους καλύμματος). - 2 ο βήμα = Επιμήκυνση ψευδοποδίου: Ροή ενδοπλάσματος από το εσωτερικό προς το υαλώδες κάλυμμα* και μετατροπή του σε εξώπλασμα**. - 3 ο βήμα = Μετακίνηση: Μετατροπή εξωπλάσματος οπίσθιου τμήματος σε ενδόπλασμα, προς αντικατάσταση του ρέοντος ενδοπλάσματος***.
ΚΛΑΔΟΣ: ΑΜΟΙΒΑΔΟΖΩΑ (ΑΜΟΙΒΑΔΕΣ) Αντιπρόσωπος: Entamoeba hystolytica - Προκαλεί παθολογικές καταστάσεις (καταστρέφει τα τοιχώματα του εντέρου, φαινόμενο αμοιβάδωσης) Περιοχή έλκους Entamoeba hystolytica Entamoeba hystolytica: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 40x 100x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΟΚΚΙΟΔΙΚΤΥΩΤΑ (Αμοιβάδες με κέλυφος) Αντιπρόσωπος: ΔικτυόποδαΤρηματοφόρα - Διαθέτουν εξαιρετικά διατηρημένα απολιθώματα (κελύφη αναλλοίωτα από την Προκάμβριο περίοδο) - Περίπου το 1/3 του πυθμένα της θάλασσας καλύπτεται με κελύφη Τρηματοφόρων (ειδικότερα του γένους Globigerina) Χαρακτηριστική απεικόνιση Τρηματοφόρων σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 40x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΑΚΤΙΝΟΠΟΔΑ (Αμοιβάδες με κέλυφος) Αντιπρόσωπος: Radiolaria sp. Ακτινόζωα: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 x) Radiolaria sp.
ΦΥΛΟ: ΕΥΓΛΗΝΟΖΩΑ Υπόφυλο: Κινητόπλαστα Αντιπρόσωποι: Trypanosoma brucei, Τ. cruzei & Leishmania spp. - Παρασιτικά Πρωτόζωα (αίμα ψαριών, αμφιβίων, ερπετών, πτηνών και θηλαστικών) - Προκαλούν σημαντικές ασθένειες στον άνθρωπο και στα ζώα T. brucei gambiense & T. brucei rhodesiense Ασθένεια του ύπνου στον άνθρωπο (μεταδίδεται με τη μύγα Glossina spp.) Τ. Cruzi ασθένεια Chagas (Κεντρική και Νότια Αμερική, μεταδίδεται με το Ημίπτερο της υποοικογένειας Triatominae) Leishmania spp. ασθένειες της σπλήνας και του ήπατος, κακώσεις των βλεννογόνων της μύτης και του λάρυγγα (μεταδίδεται με Δίπτερα. Trypanosoma & Leishmania spp. (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition).
ΦΥΛΟ: ΕΥΓΛΗΝΟΖΩΑ Υπόφυλο: Κινητόπλαστα Αντιπρόσωποι: Trypanosoma brucei, Τ. cruzei & Leishmania spp. T. brucei gambiense: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 και 100 x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΠΑΡΑΒΑΣΑΛΙΔΕΣ ΦΥΛΟ: ΑΞΟΝΟΣΤΥΛΩΤΑ - Διαθέτουν ένα σκληρό ραβδίο, αποτελούμενο από μικροσωληνίσκους (αξονόστυλο) - Τροποποιημένη περιοχή του συμπλέγματος Golgi (παραβασικό σωμάτιο) Αντιπρόσωπος: Τrichomonas vaginalis - Παθογόνο Πρωτόζωο - Προσβάλλει το ουρογεννητικό σύστημα και μεταδίδεται σεξουαλικά Τrichomonas vaginalis: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΑΧΥΡΟΤΡΙΧΑ. - Ετερόκοντα μαστιγωτά (2 διαφορετικά μαστίγια στο πρόσθιο άκρο του κυττάρου). Αντιπρόσωπος: Opalina ranarum (Οικογένεια: Οπαλινίδες) Opalina ranarum: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 και 100 x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΑΚΡΟΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΙΚΑ ΟΜΟΤΑΞΙΑ: Κοκκίδια - Ενδοπαρασιτικά παράσιτα Ασπονδύλων και Σπονδυλωτών Χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι: 1. Toxoplasma gondii (παράσιτο της γάτας, υπεύθυνο για την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών σε άτομα που πάσχουν από HIV και εγκυμονούσες γυναίκες) 2. Plasmodium falciparum & P. malarie (υπεύθυνα για την πρόκληση της Ελονοσίας) Ζωίτες Toxoplasma gondii: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΑΚΡΟΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΙΚΑ ΟΜΟΤΑΞΙΑ: Κοκκίδια - Ενδοπαρασιτικά παράσιτα Ασπονδύλων και Σπονδυλωτών Χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι: 1. Toxoplasma gondii (παράσιτο της γάτας, υπεύθυνο για την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών σε άτομα που πάσχουν από HIV και εγκυμονούσες γυναίκες) 2. Plasmodium falciparum & P. malarie (υπεύθυνα για την πρόκληση της Ελονοσίας) Plasmodium sp. Ερυθροκύτταρα Plasmodium sp.: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΒΛΕΦΑΡΙΔΟΦΟΡΑ Αντιπρόσωπος: Balantidium coli - Συμβιωτικό βλεφαριδοφόρο στο παχύ έντερο θηλαστικών - Προκαλεί δυσεντερία Κύστη Μακροπυρήνας Balantidium coli: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΒΛΕΦΑΡΙΔΟΦΟΡΑ Αντιπρόσωπος: Paramecium caudatum - Ελεύθερο βλεφαριδοφόρο - Άφθονο σε γλυκά νερά Μικροπυρήνας Μακροπυρήνας Σφυγμώδες κενοτόπιο Paramecium caudatum: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 και 100 x)
ΚΛΑΔΟΣ: ΚΥΨΕΛΙΔΩΤΑ ΦΥΛΟ: ΒΛΕΦΑΡΙΔΟΦΟΡΑ Αντιπρόσωπος: Vorticella nebulifera Περιστοματικές βλεφαρίδες Μίσχος Μακροπυρήνας (πεταλοειδής) Vorticella nebulifera: χαρακτηριστική απεικόνιση σε μικροσκοπικά παρασκευάσματα (μεγέθυνση 10, 40 και 100 x)