Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 16 Ιανουαρίου Ελληνική Οικονοµία

Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2015 Ελληνική Οικονοµία Τα βασικά χαρακτηριστικά του οικονοµικού περιβάλλοντος είναι η συνεχιζόµενη βελτίωση των δεικτών οικονοµικής συγκυρίας σε συνδυασµό µε τη διατήρηση της δηµοσιονοµικής πειθαρχίας σύµφωνα µε τους τεθέντες στόχους, παρά την υποχώρηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισµού τον εκέµβριο 2014. Συγκεκριµένα, σηµεία σταδιακής σταθεροποίησης παρατηρούνται στην αγορά εργασίας, καθώς τον Οκτώβριο, σε µηνιαία βάση, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 0,2% και ο αριθµός των ανέργων κατέγραψε µείωση κατά 1,1% µε αποτέλεσµα το ποσοστό της ανεργίας να υποχωρήσει σε 25,8% από 27,8% τον Οκτώβριο 2013. Παράλληλα, ο Γενικός είκτης της Βιοµηχανίας αυξήθηκε σηµαντικά τον Νοέµβριο κατά 2,3% σε ετήσια βάση µε κύριο µοχλό ανόδου τη µεταποιητική παραγωγή (αύξηση 5,5%). Σηµαντική ήταν επίσης η αύξηση (+30,1%) των νέων εγγραφών ΙΧ επιβατικών αυτοκινήτων το 2014 και ειδικότερα τον εκέµβριο 2014, όταν οι πωλήσεις αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 62% σε ετήσια βάση. 100 80 60 40 20 0-20 Μεταποιητική Παραγωγή % ετήσια μεταβολή κινητός μέσος 6μηνου Δείκτης Εμπιστοσύνης στη Βιομηχανία 10% 5% 0% -5% -10% -15% -20% Σύµφωνα µε τα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισµού Ιανουαρίου- εκεµβρίου 2014, και εξαιρουµένων των εσόδων από τις µεταφορές κερδών του Ευρωσυστήµατος Κεντρικών Τραπεζών από τα ελληνικά οµόλογα (που ανήλθαν σε 2,7 δισ. το 2013 και θα διαµορφωθούν σε 2,4 δισ. το 2014 και θα επιστραφούν εάν η χώρα εξακολουθήσει να είναι σε πρόγραµµα), το 2014 τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισµού διαµορφώθηκαν σε 46,6 δισ. έναντι στόχου για 47,7 δισ. Η απόκλιση από τον στόχο, πέραν του γεγονότος ότι οι επιστροφές φόρων ήταν κατά 234 εκατ. µεγαλύτερες από αυτές που είχαν προϋπολογισθεί, αντανακλά την χαλάρωση του φοροεισπρακτικού µηχανισµού κατά το µήνα εκέµβριο και την προεκλογική περίοδο. Σε µεγάλο βαθµό, η απόκλιση εσόδων αντισταθµίστηκε από την καλύτερη του αναµενοµένου µείωση των πρωτογενών δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισµού κατά 726 εκατ. Σηµειώνεται εν προκειµένω ότι στον Τακτικό Προϋπολογισµό τα καθαρά έσοδα το 2014 διαµορφώθηκαν σε 46,6 δισ., έναντι 45,7 δισ. το 2013 ενώ οι πρωτογενείς δαπάνες σε 42,8 δισ. έναντι 45,6 δισ. πέρυσι, πιστοποιώντας την σηµαντική πρόοδο που καταγράφεται στον τοµέα της δηµοσιονοµικής προσαρµογής. εδοµένης δε της υστέρησης των εσόδων του Π Ε κατά 424 εκατ. και της συγκράτησης των δαπανών του Π Ε κατά 208 εκατ., στον Κρατικό Προϋπολογισµό καταγράφεται σηµαντικό πρωτογενές πλεόνασµα 1,9 δισ. έναντι προϋπολογισθέντος 2,5 δισ. και έναντι πρωτογενούς ελλείµµατος -2,0 δισ. το 2013. σε δισ. 4 3 2 1 0-1 -2-3 Πρωτογενές Ισοζύγιο Κεντρικής Κυβέρνησης (σωρευτικά στοιχεία) 2014 2013 Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάιος Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοέμ Δεκ Πηγή: Υπουργείο Οικονοµικών Σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, η δηµοσιονοµική προσαρµογή συνεχίσθηκε το ενδεκάµηνο Ιανουαρίου-Νοεµβρίου 2014 πολύ ικανοποιητικά. Τα στοιχεία για την εκτέλεση του Προϋπολογισµού της ΓΚ πιστοποιούν την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος ύψους 3,68 δισ. (2,0% του ΑΕΠ), έναντι 1,53 δισ. (0,8% του ΑΕΠ) στην αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2013. Συνεπώς, η δυνατότητα επίτευξης του στόχου του Προγράµµατος Οικονοµικής Πολιτικής ( 2,6 δισ. ή 1,5% του ΑΕΠ) για πρωτογενές πλεόνασµα είναι δεδοµένη, αν και µετά τα στοιχεία του εκεµβρίου 2014, περιορίζουν την πιθανότητα για πρωτογενές αποτέλεσµα άνω του 2% του ΑΕΠ. 120 110 100 90 80 70 60 50 Έσοδα και Πρωτογενείς απάνες Γενικής Κυβέρνησης (σε δισ.) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 11μηνο 2013 Έσοδα Πρωτογενείς Δαπάνες Πηγή: Υπουργείο Οικονοµικών 11μηνο 2014 Ειδικότερα τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης µειώθηκαν κατά -0,5% σε ετήσια βάση το ενδεκάµηνο Ιανουαρίου-Νοεµβρίου 2014, ενώ οι πρωτογενείς δαπάνες σηµείωσαν µεγάλη πτώση

κατά -5,8%. Το ΝΤ εκτιµά τη µείωση των συγκεκριµένων δαπανών κατά -0,6% το 2014 συνολικά, ενώ µε τα έως σήµερα στοιχεία, υπολογίζεται ότι η πτώση θα είναι αρκετά µεγαλύτερη. Το πλεόνασµα στους Οργανισµούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) ανέρχεται στα 435 εκατ. το ενδεκάµηνο Ιανουάριος-Νοέµβριος 2014, έναντι πλεονάσµατος 2,155 δισ. το ενδεκάµηνο 2013. Ωστόσο, αν αφαιρεθούν οι µεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισµό, τότε καταγράφεται έλλειµµα στους ΟΚΑ ύψους 14,86 δισ. το ενδεκάµηνο Ιανουαρίου-Νοεµβρίου 2014, έναντι πολύ µεγαλύτερου ελλείµµατος 17,5 δισ. το αντίστοιχο διάστηµα του προηγούµενου έτους, σηµειώνοντας σηµαντική βελτίωση στην διαχείριση του συστήµατος. Τα ίδια έσοδα µειώθηκαν κατά - 0,3% σε ετήσια βάση ενώ οι δαπάνες κατά -7,6%. Το αποτέλεσµα αυτό συνδέεται µε την αύξηση της καταγεγραµµένης απασχόλησης, παρά τη µείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3.9 π.µ. Αυτό το κονδύλι εσόδων αναµένεται να είναι αυξηµένο το 2015, λόγω της αναπτυξιακής δυναµικής της οικονοµίας και της αναµενόµενης περαιτέρω αύξησης της απασχόλησης. Παρόµοια βελτίωση εµφανίζεται και στους Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), όπου χωρίς τις µεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισµό, προκύπτει έλλειµµα ύψους 3,3 δισ., από έλλειµµα 3,8 δισ. το ενδεκάµηνο 2013. Τα έσοδα των ΟΤΑ είναι σηµαντικά µειωµένα κατά - 7,9%, ενώ οι πρωτογενείς δαπάνες κατά -11,2%. Τέλος, ελλειµµατικό είναι και το ισοζύγιο των νοµικών προσώπων στα 1,2 δισ. το ενδεκάµηνο 2014, µικρότερο ωστόσο από έλλειµµα ύψους 1,7 δισ. το αντίστοιχο διάστηµα 2013. Το αποτέλεσµα αυτό προκύπτει από την µείωση των ίδιων εσόδων κατά -5,7%, και την πολύ µεγαλύτερη συγκράτηση των δαπανών κατά -14,7%. Αποπληθωριστικές Πιέσεις: Η αποπληθωριστική διαδικασία εντείνεται στην Ελλάδα παράλληλα µε την αντίστοιχη πορεία στην Ευρωζώνη ως επακόλουθο της περαιτέρω υποχώρησης των τιµών του πετρελαίου θέρµανσης και των καυσίµων τον προηγούµενο µήνα. Ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -2,6% τον εκέµβριο 2014, έναντι -1,2% τον Νοέµβριο 2014 και -1,7% τον εκέµβριο 2013. Το 2014 σε µέσα επίπεδα, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -1,3% από -0,9% το 2013. Αντίστοιχα, ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -1,4% το 2014 από -0,9% το 2013. Η εξέλιξη αυτή εντείνει τον αποπληθωρισµό στην Ελλάδα και στη ΖτΕ, όπως απεικονίζεται στο διάγραµµα που ακολουθεί. Ο δοµικός πληθωρισµός µε βάση τον ΤΚ (που δεν επηρεάζεται από τις αυξοµειώσεις στις τιµές των καυσίµων και των φρέσκων φρούτων και λαχανικών) διαµορφώθηκε σε -0,9% τον εκ.2014 από -0,3% τον Νοέµ.2014 και -0,8% τον Οκτ.2014. 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0% -4,0% Δεκ-10 Μαρ-11 Πηγή: Eurostat Πληθωρισµός µε βάση τον Εναρµονισµένο ΤΚ Ιουν-11 Σεπ-11 Δεκ-11 Μαρ-12 Ελλάδα Ιουν-12 Σεπ-12 Δεκ-12 Μαρ-13 Ιουν-13 Σεπ-13 Δεκ-13 Ζώνη του Ευρώ Μαρ-14 Ιουν-14-0,3% -2,5% Σηµαντικές ήταν οι µειώσεις τον εκ.2014 σε σύγκριση µε τον εκ.2013 στο πετρέλαιο θέρµανσης (-25,0%), τα καύσιµα αυτοκινήτου (-10,8%), την ένδυση & υπόδηση (-3,9%), τις νωπές πατάτες (- 23,2%) και τα νωπά φρούτα (-7,4%). Στον αντίποδα, µεγαλύτερες αυξήσεις, καταγράφηκαν στα κόµιστρα των αστικών συγκοινωνιών (+10,6%) και τα αεροπορικά εισιτήρια (+9,4%). 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% -2,0% Πηγή: Eurostat 1,3% 0,3% Πληθωρισµός µε βάση τον Εναρµονισµένο ΤΚ 4,7% 1,6% 3,1% 2,7% 2,5% 1,1% 1,3% -0,9% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ελλάδα Ζώνη του Ευρώ Σεπ-14 Δεκ-14 0,4% -1,4% Αγορά Εργασίας: Ενδείξεις σταδιακής αποκλιµάκωσης και σταθεροποίησης παρατηρούνται στην αγορά εργασίας καθώς, σύµφωνα µε τα εποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε σε 25,8% τον Οκτ.2014 από 26,0% τον Σεπτ.2014 και 27,8% τον Οκτ.2013. Επίσης, στο 10µηνο 2014 το µέσο ποσοστό ανεργίας διαµορφώθηκε στο 26,5%, έναντι 27,4% στο 10µηνο 2013. Ο αριθµός των ανέργων υποχώρησε σε 1.245,3 χιλ. άτοµα καταγράφοντας µείωση κατά 1,1% σε σχέση µε τον Σεπτ.2014 και κατά 7,7% σε σχέση µε τον Οκτ.2013. Επιπλέον, η απασχόληση αυξήθηκε σε 3.585,2 χιλ. άτοµα, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,2% σε σχέση µε τον Σεπτ.2014 και κατά 2,2% σε σχέση µε τον Οκτ.2013. Οι γυναίκες εξακολουθούν να πλήττονται από την ανεργία σε µεγαλύτερο βαθµό από τους άνδρες, καθώς το ποσοστό ανεργίας τους (Οκτ.2014: 29,2%, Οκτ.2013: 31,9%) υπερβαίνει κατά πολύ το αντίστοιχο των ανδρών (Οκτ.2014: 23,1%, Οκτ.2013: 24,6%). Η µείωση του ποσοστού ανεργίας συνοδεύεται από µεταβολές στη σύνθεση των ανέργων, ως προς το φύλο, την ηλικιακή διάρθρωση και το εκπαιδευτικό επίπεδο. Συγκεκριµένα, αυξήθηκε το ποσοστό ανεργίας των νέων στο κλιµάκιο ηλικιών 15-24 έτη στο 50,6% τον Οκτ.2014 από 49,8% τον Σεπτ.2014. 2

Στο κλιµάκιο ηλικιών 25-34 η ανεργία µειώθηκε στο 34,5% τον Οκτ.2014 από 36,0% τον Σεπτ.2014, ενώ και στο κλιµάκιο ηλικιών 35-44 η ανεργία επίσης µειώθηκε οριακά στο 22,2% από 22,5% τον Σεπτ.2014. Τέλος, στο κλιµάκιο ηλικιών 45-54 η ανεργία αυξήθηκε αισθητά στο 20,8% από 18,9% τον Σεπτ.2014. 28% 27% 26% 25% 24% 23% 22% 21% 20% 19% 18% Οκτ-11 Ιαν-12 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Ποσοστό ανεργίας και % ετήσια μεταβολή αριθμού ανέργων (ΕΛΣΤΑΤ: εποχικά διορθωμένα στοιχεία ποσοστό ανεργίας Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Ιουλ-13 28% Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 25,8% % ετήσια μεταβολή αριθμού ανέργων Ιουλ-14 Οκτ-14 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας εντοπίζεται στη Μακεδονία και Θράκη (Οκτ.2014: 27,8%, Οκτ.2013: 29,4%), στην Αττική (Οκτ.2014: 27,3%, Οκτ.2013: 28,9%), στη Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα (Οκτ.2014: 25,8%, Οκτ.2013: 26,7%), και ακολουθούν η Ήπειρος- υτική Μακεδονία (Οκτ.2014: 25,3%, Οκτ.2013: 29,1%), η Πελοπόννησος- υτική Ελλάδα και Ιόνια Νησιά (Οκτ.2014: 25,1%, Οκτ.2013: 25,5%), η Κρήτη (Οκτ.2014: 21,7%, Οκτ.2013: 26,3%) και τα νησιά του Αιγαίου (Οκτ.2014: 19,2%, Οκτ.2013: 24,1%). είκτες Οικονοµικής Εµπιστοσύνης το 2014: Ο Γενικός είκτης Οικονοµικού Κλίµατος (ESI) για την Ελλάδα, που καταρτίζεται από τον ΙΟΒΕ, αποδυναµώθηκε τον εκ.2014 υποχωρώντας στις 98,9 µονάδες (Νοέµ.2014: 102,7) υψηλότερα ωστόσο σε σχέση µε το αντίστοιχο περυσινό επίπεδο (91,4). Σε µέσο όρο ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών ανήλθε στις 99,4 µονάδες το 2014 από 90,8 το 2013 και συνιστά την καλύτερη επίδοση της τελευταίας 6-ετίας. 120 110 100 90 80 70 Ελλάδα: ΑΕΠ, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία και Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ΑΕΠ (% ετήσια μεταβολή) 8% 4% 0% -4% -8% -12% Ανεστάλη συνεπώς η πορεία βελτίωσης των επιχειρηµατικών προσδοκιών των προηγούµενων δύο µηνών, όταν ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος διαµορφώθηκε σε επίπεδο ανώτερο των 102 µονάδων. Επισηµαίνεται ότι ο εν λόγω δείκτης έλαβε τη µέγιστη τιµή του τον Ιούλιο του 2000 (119,1 µον.) και την ελάχιστη τον Μάρτιο του 2009 (74,8) προοιωνίζοντας την επερχόµενη οικονοµική ύφεση. Η µείωση του οικονοµικού κλίµατος, µε βάση τα αναλυτικά στοιχεία του ΙΟΒΕ, οφείλεται κυρίως στον τοµέα των Υπηρεσιών, του Λιανικού Εµπορίου, ενώ υποχώρησε και η Καταναλωτική Εµπιστοσύνη. Αντίθετα, ο δείκτης προσδοκιών στις Κατασκευές, µετά την έντονη υποχώρησή του τον Νοέµ.2014 (69,6), κέρδισε έδαφος και διαµορφώθηκε τον εκ.2014 στο επίπεδο των 80,7 µονάδων. Η εξέλιξη των βασικών κλαδικών δεικτών, που απαρτίζουν τον δείκτη ESI έχει ως ακολούθως: Στη Βιοµηχανία, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών µειώθηκε στις 90,6 µον. τον εκ.2014 (Νοέµ.2014: 96,9), έναντι των 83,4 µον. τον εκ.2013. Η υποχώρηση αυτή του οικονοµικού κλίµατος στη Βιοµηχανία αποδίδεται κυρίως: 55 50 45 40 35 Δεκ-10 Μαρ-11 Ιουν-11 Σεπ-11 Δείκτης ΡΜΙ (Υπευθύνων Προμηθειών) Δεκ-11 Μαρ-12 Ιουν-12 Σεπ-12 Πηγή: Markit Economics και Ελληνικό Ινστιτούτο Προµηθειών Δεκ-12 (α) Στη σηµαντική µείωση των θετικών εκτιµήσεων για τις εξαγωγές στο προσεχές 3µηνο ( εκ.2014: +0,5, Νοέµ.2014: +10,0, εκ.2013: +9,3). (β) Στη σηµαντική επίσης µείωση των θετικών εκτιµήσεων για την παραγωγή στο επόµενο 3µηνο ( εκ.2014: +4,6, Νοέµ.2014: +14,9, εκ.2013: -2,0). (δ) Στη µείωση των θετικών εκτιµήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις ( εκ.2014: +12,0, Νοέµ.2014: +17,3, εκ.2013: -2,9) Αντίθετα, ενισχύθηκαν οι θετικές εκτιµήσεις για τις πωλήσεις στο προσεχές 3µηνο ( εκ.2014: +13,2, Νοέµ.2014: +11,5, εκ.2013: -1,1) και παράλληλα ο είκτης Υπευθύνων Προµηθειών (PMI) αυξήθηκε περαιτέρω στις 49,4 µον. από 49,1 µον. τον Νοέµ.2014 και 49,6 τον εκ.2013. Στο Λιανικό Εµπόριο, ο δείκτης των επιχειρηµατικών εκτιµήσεων µειώθηκε στις 92,6 µον. τον εκ.2014, έναντι των 100,3 µον. του Νοέµ.2014. Στις Υπηρεσίες, ο σχετικός δείκτης υποχώρησε τον εκ.2014 στις 85,3 µον. (Νοέµ.14: 91,3), έναντι 73,2 τον εκ.2013. Οι προοπτικές της ζήτησης για το επόµενο 3µηνο συνεχίζουν να υποχωρούν, Μαρ-13 Ιουν-13 Σεπ-13 Δεκ-13 Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 3

εµφανίζοντας πάντως θετικό πρόσηµο ( εκ.2014: +5,5, Νοέµ.2014: +6,9, εκ.2013: -3,3). Στις Κατασκευές, το ισοζύγιο των επιχειρηµατικών προσδοκιών παρουσιάζει µεταπτώσεις ανάλογα µε την πρόοδο των έργων βασικής υποδοµής. Ο σχετικός δείκτης οικονοµικής εµπιστοσύνης κινήθηκε έντονα ανοδικά φθάνοντας στις 80,7 µον. τον εκ.2014 (Νοέµ.2014: 69,6), έναντι 56,9 τον εκ.2013. Η άνοδος του δείκτη εµπιστοσύνης στον τοµέα των Κατασκευών εκπορεύεται από: Τέλος, επιδεινώθηκε αισθητά τον εκ.2014 και ο δείκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης υποχωρώντας στις -53,9 µον. από τις -49,9 τον Νοέµ.2014, έναντι των -63,3 µονάδων που παρατηρήθηκε τον εκ.2013. Βιοµηχανική Παραγωγή: Βελτιώθηκε η εικόνα της Βιοµηχανίας τον Νοέµ.2014. Συγκεκριµένα, ο Γενικός είκτης της Βιοµηχανίας αυξήθηκε σηµαντικά κατά 2,3%, σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης κατά -0,7% τον Οκτ.2014 και -6,6% τον Νοέµ.2013. Παράλληλα, η Μεταποιητική Παραγωγή παρουσίασε τον Νοέµβριο 2014 εµφατική άνοδο κατά 5,5%, έναντι µείωσης κατά -4,2% τον Νοέµ.2013. Ειδικότερα, στο 11µηνο 2014, η βιοµηχανική παραγωγή υποχώρησε σωρευτικά κατά -2,6% σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης κατά -3,3% στο 11µηνο 2013. Αυτή η νέα µείωση της βιοµηχανικής παραγωγής οφείλεται: (α) Στην καθίζηση της παραγωγής Ηλεκτρικού Ρεύµατος (Νοέµ.2014: -10,8%, και σωρευτικά 11µηνο 2014: -13,2%), κυρίως εξαιτίας των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, που σηµειώθηκαν στο 2014. Σηµειώθηκε επίσης αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρικού ρεύµατος από τις γειτονικές χώρες. (β) Στη σηµαντική αύξηση της παραγωγής του κλάδου των ορυχείων και λατοµείων κατά 13,2% σε ετήσια βάση τον Νοέµ.2014 από πτώση κατά - 19,0% στον Νοέµ2013. Στο 11µηνο 2014 ο συγκεκριµένος κλάδος παρουσίασε µικρή άνοδο κατά 0,5%, έναντι πτώσης κατά 12,3% στο 11µηνο 2013. (γ) Η µεταποιητική παραγωγή, σηµείωσε τον Νοέµ.2014 αξιόλογη αύξηση κατά 5,5%, σε ετήσια βάση, µε αποτέλεσµα στο 11µηνο 2014 να σηµειώσει αύξηση κατά 0,6%, έναντι µείωσης κατά 1,2% στο 11µηνο 2013. Σχετικά µε την εξέλιξη των κλάδων της µεταποίησης, 12 πλέον από τους 24 κλάδους της κατέγραψαν άνοδο. Συγκεκριµένα, στο 11µηνο 2014 αυξήθηκε η παραγωγή κυρίως στους κλάδους: Της βιοµηχανίας τροφίµων (11µηνο 2014: +0,5%, 11µηνο 2013: -3,9%), βασικών µετάλλων (11µηνο 2014: +6,0%, 11µηνο 2013: -6,0%), κατασκευής µεταλλικών προϊόντων (11µηνο 2014: +0,2%, 11µηνο 2013: -7,8%), παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα (11µηνο 2014: +6,6%, 11µηνο 2013: +5,5%), της χαρτοποιίας και προϊόντων της (11µηνο 2014: +5,7, 11µηνο 2013: +2,6%) των ηλεκτρονικών υπολογιστών (11µηνο 2014: +13,9%, 11µηνο 2013: +15,4%), της βιοµηχανίας χηµικών προϊόντων (11µηνο 2014: +1,2%, 11µηνο 2013: +1,9%) και των άλλων µεταποιητικών δραστηριοτήτων (11µηνο 2014: +7,1%, 11µηνο 2013: +2,3%). Συµβολή των κλάδων στη µεταβολή του συνόλου της Mεταποίησης Κλάδοι Μεταποίησης (εκατοστιαίες μονάδες) Παράγωγα πετρελαίου 1,25 Βασικά μέταλλα 0,47 Χαρτοποιία 0,14 Βιομηχανία τροφίμων 0,11 Ηλεκτρινικοί υπολογιστές 0,08 Χημικά προϊόντα 0,08 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων 0,04 Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες 0,03 Μηχανοκίνητα οχήματα 0,02 Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού 0,02 Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων 0,01 Προϊόντα από ελαστική και πλαστική ύλη 0,01 Μη μεταλικά ορυκτά 0,00 Έπιπλα -0,02 Εκτυπώσεις -0,03 Δερματουργία -0,03 Οικοδομήσιμη ξυλεία -0,05 Ενδυση -Υποδυση -0,10 Καπνοβιομηχανία -0,14 Κλωστουφαντουργικές ύλες -0,17 Φαρμακοβιομηχανία -0,24 Λοιπός εξοπλισμός μεταφορών -0,25 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός -0,29 Ποτοποιία -0,38 Σύνολο Μεταποίησης 0,57 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Ιανουάριος - Νοέµβριος 2014 Επισηµαίνεται και η σταδιακή ανάκαµψη που σηµειώνεται στην παραγωγή της τσιµεντοβιοµηχανίας (Νοέµ.2014: +12,4%, Νοέµ.2013: -5,3%) και της φαρµακοβιοµηχανίας που αυξήθηκε κατά 1,9% τον Νοέµ.2014 (Νοέµ.2013: -3,5%). Η αναµενόµενη στερέωση και ενίσχυση της διαδικασίας ανάκαµψης της οικονοµίας που προσδοκάται στα επόµενα 3µηνα θα ενισχύσει τη µεταποιητική παραγωγή, ενώ η αύξηση της παραγωγής θα επιταχυνθεί µε την ανάκαµψη και του κλάδου των κατοικιών. Όσον αφορά στη συµβολή των επιµέρους κλάδων της µεταποιητικής παραγωγής, κατά σειρά σηµασίας (βλ. Πίνακα) σηµειώνεται ότι αυξητικά συνεισέφεραν το 2014 κυρίως οι κλάδοι : των ιυλιστηρίων, των Βασικών Μετάλλων, της Χαρτοποιίας, της βιοµηχανίας Τροφίµων, των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και της Χηµικής Βιοµηχανίας. Πωλήσεις ΙΧ Αυτοκινήτων: Σηµαντική ήταν η αύξηση του αριθµού των νέων επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης το 2014. 4

Συγκεκριµένα, οι νέες εγγραφές ΙΧ αυτοκινήτων ανήλθαν το 2014 στις 84.445, από 64.932 το 2013 καταγράφοντας έτσι σηµαντική αύξηση κατά 30,1%, έναντι µικρής αύξησης κατά 3,1% που είχε σηµειωθεί το 2013. Η αύξηση της ζήτησης αυτοκινήτων συνεχίσθηκε εντονότερα τον εκ.2014, καθώς στον µήνα αυτό επωλήθησαν 7.303 αυτοκίνητα, έναντι 4.512 τον εκ.2013 σηµειώνοντας έντονη αύξηση κατά 61,9%, σε ετήσια βάση, έναντι αντίστοιχης αύξησης 10,6% τον εκ.2013. 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% -50% -60% -70% Δεκ-10 Μαρ-11 Ιουν-11 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Πωλήσεις Αυτοκινήτων (% ετήσια µεταβολή) Σεπ-11 Δεκ-11 Μαρ-12 Ιουν-12 Σεπ-12 Δεκ-12 Μαρ-13 Ιουν-13 Σεπ-13 6 month mov.avg. Η βελτίωση των µεγεθών στην αγορά αυτοκινήτου αποτυπώνεται και στη σηµαντική βελτίωση των επιχειρηµατικών προσδοκιών του κλάδου (ΙΟΒΕ), οι οποίες αυξήθηκαν στις 114,4 µονάδες το 2014 από 81,8 το 2013 (+39.9%) και 60,7 το 2012 (+34,8%). Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά εµφανίζονται και τα στοιχεία του κύκλου εργασιών στον κλάδο του αυτοκινήτου (ΕΛΣΤΑΤ). Ειδικότερα στο 9µηνο2014 ο κύκλος εργασιών στον κλάδο του αυτοκινήτου αυξήθηκε κατά 25,9% σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης κατά 7,3% στο 9µηνο 2013 και πτώσης κατά 37,5% στο 9µηνο 2012. Επισηµαίνεται ότι το 2013 κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα 5.090.648 ΙΧ επιβατικά αυτοκίνητα, έναντι 3.161.505 το 2000 και 1.701.986 το 1990, µε αποτέλεσµα το 2013 να αναλογεί περισσότερα από ένα (1,22) αυτοκίνητο ανά εγχώριο νοικοκυριό, έναντι 0,85 το 2000 και 0,43 το 1990. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν την αξιοσηµείωτη αύξηση του βιοτικού επιπέδου των ελληνικών νοικοκυριών στις ανωτέρω δεκαετίες. Σηµειώνεται επίσης ότι η δαπάνη για εισαγωγή αυτοκινήτων (πηγή: Τ.τ.Ελλάδος) κατέγραψε σηµαντική άνοδο κατά +29,8% το 2014 από αύξηση κατά 9,8% το 2013.. Η σηµαντική άνοδος της ζήτησης επιβατικών αυτοκίνητων ιδιωτικής χρήσης, η αύξηση των λιανικών πωλήσεων, κατά 2,4% στο 10µηνο 2014, που ερµηνεύεται µε βάση τις εισοδηµατικές εξελίξεις, και η παράλληλη επιβράδυνση του ρυθµού µείωσης της τραπεζικής χρηµατοδότησης της κατανάλωσης, αποτελούν ενδείξεις ανάκαµψης της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2014 και εφαλτήριο για άνοδο το 2015 εφόσον επαλειφθεί ο συστηµικός για τη οικονοµία κίνδυνος. Δεκ-13 Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 Παγκόσµια Οικονοµία Το ενδιαφέρον των επενδυτών επικεντρώνεται πλέον στην επικείµενη συνεδρίαση του ιοικητικού Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ) την ερχόµενη Πέµπτη, κατά την οποία ο διοικητής της ΕΚΤ, εκτιµάται ότι θα ανακοινώσει τις λεπτοµέρειες του πολυσυζητηµένου προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων (QE). Η πρόσφατη επιστολή του διοικητή της ΕΚΤ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, µε κύριο θέµα τον επανακαθορισµό της νοµισµατικής της πολιτικής από τις αρχές του 2015, δεν αποτελεί παρά το προοίµιο της επίσηµης ανακοίνωσης του προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων στην συνεδρίαση του ιοικητικού Συµβουλίου στις 22 Ιανουαρίου. Οι κατά καιρούς δηλώσεις αξιωµατούχων της ΕΚΤ, προδίδουν πως υπάρχει µια ευρεία συναίνεση για την έναρξη του συγκεκριµένου προγράµµατος, ενώ ο προβληµατισµός εστιάζεται κυρίως στο µέγεθος και στον σχεδιασµό του προγράµµατος. Θετική εξέλιξη για την υιοθέτηση του προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων αποτελεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου να κρίνει ως νόµιµο επί της αρχής, το συγκεκριµένο πρόγραµµα µετά την προσφυγή της γερµανικής κυβέρνησης µέσω του Συνταγµατικού ικαστηρίου της χώρας για παραβίαση των αρµοδιοτήτων της ΕΚΤ. Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα ολλανδικής εφηµερίδας, η πιθανότητα εµφάνισης αποπληθωρισµού, στη Ζώνη του Ευρώ, λόγω της διαρκούς υποχώρησης των τιµών του πετρελαίου, ενισχύει τις προσδοκίες έναρξης προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων από την ΕΚΤ. Η ΕΚΤ έχει στη διάθεση της τρεις επιλογές: i) Η ΕΚΤ να αγοράσει κρατικά οµόλογα σε ποσότητα ανάλογη µε το ποσοστό συµµετοχής της συγκεκριµένης χώρας στην ΕΚΤ. Συνολικά, το πρόγραµµα θα αφορά αγορές ύψους έως 500 δισ. Η ΤτΓερµανίας, καθώς θεωρεί ότι η ΕΚΤ αναλαµβάνει µεγάλο κίνδυνο συνολικά.ii) Η ΕΚΤ να αγοράσει µόνο κρατικά οµόλογα υψηλής αξιολόγησης, ήτοι ΑΑΑ. iii) Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν κρατικά οµόλογα και όχι η ΕΚΤ µε αποτέλεσµα ο κίνδυνος να παραµένει εντός της κάθε χώρας. Ωστόσο, η ΕΚΤ, την εβδοµάδα µέχρι τις 9.1.2015 στην προσπάθεια ενίσχυσης της οικονοµικής ανάπτυξης στην Ζώνη του Ευρώ, αγόρασε καλυµµένες οµολογίες ύψους 31,29 δισ. Παράλληλα, προέβη στην αγορά τίτλων εκδοθέντων έναντι περιουσιακών στοιχείων (asset-backed securities) αξίας 1,792 δισ. για δεύτερη κατά σειρά εβδοµάδα. Εν τω µεταξύ, ο Οργανισµός Ευρωπαϊκής Οικονοµικής Συνεργασίας (ΟΟΣΑ), έστειλε ένα µήνυµα αισιοδοξίας για την πορεία της παγκόσµιας οικονοµίας, καθώς η πορεία του σύνθετου πρόδροµου δείκτη (leading indicator), που αφορά τα 34 µέλη του οργανισµού, ανήλθε τον Νοεµ.2014 στο 100,5 από 100,4. υποδηλώνοντας ότι η ανάπτυξη 5

στις µεγαλύτερες οικονοµίες παγκοσµίως θα διατηρηθεί εντός των εποµένων µηνών. Στη Ζώνη του Ευρώ, η αύξηση που καταγράφηκε ήταν µικρότερη µε διαφορετικές όµως τάσεις στις επιµέρους χώρες. Ειδικότερα, αύξηση κατέγραψαν οι πρόδροµοι δείκτες σε Εσθονία, Ισπανία, Ελλάδα και Γαλλία. Υποχώρηση κατέγραψαν οι δείκτες σε Γερµανία, Ιταλία, Βέλγιο και Ιρλανδία. Μεταξύ των µεγάλων αναπτυσσόµενων οικονοµιών, οι δείκτες για την Ινδία και την Κίνα σηµείωσαν άνοδο, ενώ αισιοδοξία προκαλεί η σταθεροποίηση του δείκτη για τέταρτο κατά σειρά µήνα στην Ιαπωνία. Αξίζει να σηµειωθεί όµως ότι στις ΗΠΑ ο πρόδροµος δείκτης παρέµεινε αµετάβλητος, ενώ συνεχίσθηκε η πτώση του αντίστοιχου δείκτη στη Ρωσία για τέταρτο συνεχή µήνα. Ωστόσο, προβληµατισµό για την πορεία του παγκοσµίου εµπορίου δηµιουργεί η συνεχιζόµενη πτώση του χρηµατιστηριακού δείκτη Baltic Dry οποία τον έχει οδηγήσει στο χαµηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών. Σηµειώνεται ότι ήδη από την αρχή του έτους ο δείκτης σηµειώνει απώλειες της τάξεως του 7,5%. Ο δείκτης Baltic Dry, λαµβάνει υπόψη 23 ναυτιλιακές γραµµές µεταφοράς προϊόντων άνθρακα, σιδηροµεταλλευµάτων, σιτηρών κλπ, ενώ αποτελεί χαρακτηριστικό δείκτη της µελλοντικής οικονοµικής δραστηριότητας. Υπενθυµίζεται ότι στις 20.5.2008 ο δείκτης κατέγραψε το ιστορικά υψηλό επίπεδο των 11.793 µονάδων, ενώ στις 3.2.2012 το ιστορικά χαµηλό των 647 µονάδων. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολογήσεως Fitch διατήρησε την κορυφαία αξιολόγηση ΑΑΑ για την Ολλανδία, µε σταθερές τις προοπτικές (outlook) της οικονοµίας, καθώς η οικονοµία βρίσκεται σε φάση ανάκαµψης. Ειδικότερα, ο οίκος προβλέπει ότι η οικονοµία της χώρας η οποία το 2014 αναπτύχθηκε µε ένα ρυθµό της τάξεως του +0,7% (εκτίµηση) θα επιταχυνθεί περαιτέρω µε αποτέλεσµα το ΑΕΠ να αυξηθεί το 2015 κατά +1,2%. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολογήσεως S&P, επιβεβαίωσε, την κορυφαία αξιολόγηση ΑΑΑ για την πιστοληπτική ικανότητα της Γερµανίας, µε σταθερές τις προοπτικές (outlook) της οικονοµίας λόγω της εφαρµοζόµενης δηµοσιονοµικής πειθαρχίας. Ο οίκος στην αξιολόγηση του επισηµαίνει την ικανοποιητική κατάσταση της γερµανικής οικονοµίας, η οποία διακρίνεται για την υψηλή ανταγωνιστικότητα της και την εξωστρέφεια της. Ο S&P εκτιµά ότι το ΑΕΠ της Γερµανίας θα αυξηθεί κατά +1,4% το 2014 και κατά +1,1% το 2015. Στις ΗΠΑ, τα θετικά στοιχεία για την αγορά εργασίας αυξάνουν τις πιθανότητες για αύξηση των επιτοκίων της Fed µέχρι τον Ιούνιο 2015. Ειδικότερα, η αύξηση της απασχόλησης, αν και χαµηλότερη από τον προηγούµενο µήνα, υπερέβη τον εκ.2014 τις προσδοκίες της αγοράς, καθώς προστέθηκαν 252.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο σύνολο της οικονοµίας-εξαιρουµένου του αγροτικού τοµέα (εκτίµηση αγοράς-bloomberg: 240.000), έναντι 353.000 τον Νοέµ.2014. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε αισθητά στο 5,6% τον εκ.2014 από 5,8% το Νοέµ.2014 και 5,7% τον Οκτ.2014. Το ποσοστό ανεργίας είναι πλέον πολύ κοντά στο φυσικό ποσοστό της, το οποίο κυµαίνεται µεταξύ 5,2%-5,5% σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της Οµοσπονδιακής Τράπεζας. 12 10 8 6 4 εκ-08 Μαρ-09 Ιουν-09 Σεπ-09 εκ-09 Μαρ-10 Ιουν-10 Σεπ-10 εκ-10 Μαρ-11 Ιουν-11 Σεπ-11 εκ-11 Μαρ-12 Ιουν-12 Σεπ-12 εκ-12 Μαρ-13 Ιουν-13 Σεπ-13 εκ-13 Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 εκ-14 Πηγή: Bloomberg Ποσοστό ανεργίας - ΗΠΑ Αναλυτικότερα, τον εκ.2014 ο ιδιωτικός τοµέας προσέθεσε 240.000 θέσεις απασχόλησης εκ των οποίων οι υπηρεσίες 173.000, το λιανικό εµπόριο 7.700, τα επαγγέλµατα γραφείου 52.000, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης & υγείας 48.000, η αναψυχή & η φιλοξενία 36.000, η παραγωγή αγαθών 67.000, η µεταποίηση 17.000 και οι χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες 10.000. Ωστόσο, οι εβδοµαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταµεία ανεργίας µειώθηκαν κατά 4.000 την εβδοµάδα έως 3.1.2015 µε αποτέλεσµα να διαµορφωθούν στις 294.000 από 298.000 που ήταν την περασµένη εβδοµάδα. Εν τω µεταξύ, ο τεσσάρων εβδοµάδων κινητός µέσος όρος ο οποίος θεωρείται ως πιο αξιόπιστο µέτρο αξιολόγησης της αγοράς εργασίας, δεδοµένου ότι αποµακρύνει την εβδοµαδιαία µεταβλητότητα µειώθηκε κατά 250 στις 290.500 και κάτω από το όριο των 300.000 για 17 ο συνεχή µήνα. Εκτιµάται ότι θα υπάρξει σταθεροποίηση των επιδοµάτων ανεργίας στα τρέχοντα επίπεδα, καθώς ιστορικά τα επιδόµατα ανεργίας την τελευταία εικοσαετία δεν έχουν υποχωρήσει ποτέ κάτω από τις 280.000. Πορεία εβδοµαδιαίων αιτήσεων ανεργίας (2009-2015) Σε µέσα επίπεδα για την περίοδο 1967-2014, οι αιτήσεις των επιδοµάτων ανεργίας διαµορφώνονται στις 361.903 µε ιστορικά υψηλό τις 695.000 (Οκτ.1982) και ιστορικά χαµηλό τις 162.000. Σηµειώνεται ότι η µείωση των εγγραφών στα ταµεία ανεργίας, ήταν µικρότερη των προσδοκιών της 6

αγοράς, η οποία προέβλεπε υποχώρηση των επιδοµάτων στις 290.000. Σύµφωνα µε την έκθεση, της εταιρίας συµβουλευτικών υπηρεσιών Challenger, Gray & Christmas ο συνολικός αριθµός των θέσεων εργασίας που περικόπηκαν στις ΗΠΑ το 2014, άγγιξε τις 483.171, ήτοι 5% χαµηλότερα από τον αντίστοιχη µέτρηση του 2013, ενώ αποτελεί τη µικρότερη µείωση που έχει καταγραφεί από το 1997. Στον εξωτερικό τοµέα, το έλλειµµα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών µειώθηκε στα $39,0 δισ. τον Νοέµ.2014 από $42,2 δισ. τον Οκτ.2014 και $43,6 δισ. τον Σεπτ.2014. Σηµειώνεται ότι το έλλειµµα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών είναι το µικρότερο που καταγράφηκε έως τώρα το 2014 και σε συνδυασµό µε τις θετικές εξελίξεις στην αγορά εργασίας, αποτελούν περαιτέρω ενδείξεις ότι η αµερικανική οικονοµία έχει εισέλθει σε τροχιά ήπιας ανάπτυξης. 0-5 -10-15 -20-25 -30-35 -40-45 -50 Νοε-12 εκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Πηγή: Bloomberg Έλλειµµα Ισοζυγίου Αγαθών & Υπηρεσιών ($ δισ.) - ΗΠΑ Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Στην Ευρωζώνη, οι δείκτες οικονοµικής συγκυρίας έρχονται να επιβεβαιώσουν την εκτίµηση για οριακή αύξηση του ΑΕΠ στο 4 ο 3µηνο 2014, όπως περίπου και στο 3 ο 3µηνο 2014, δηλαδή στο +0,2% σε 3µηνιαία βάση. Ωστόσο, κύρια απειλή για την ανάπτυξη συνεχίζει να αποτελεί η µείωση του πληθωρισµού στο -0,2% τον εκ.2014 η οποία σε συνδυασµό µε την διατήρηση του ποσοστού ανεργίας στο υψηλό 11,5% τον Νοέµ.2014, προκαλεί ανησυχίες περί εισόδου της οικονοµίας σε φάση αποπληθωρισµού και χαµηλής ανάπτυξης. Ειδικότερα: Ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος (ESI) στη ΖτΕ παρέµεινε αµετάβλητος στο 110,7 τον εκ.2014, ενώ ο µέσος όρος του δείκτη στο 4 ο 3µηνο 2014 διαµορφώθηκε στο 100,7, δηλαδή σε ελαφρά χαµηλότερο επίπεδο από το 3 ο 3µηνο 2014 (100,9). Το επίπεδο του δείκτη οικονοµικού κλίµατος συµβαδίζει µε την προαναφερθείσα πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά +0,2%. Στις επιµέρους χώρες της ΖτΕ, όπως αποτυπώνονται στον πίνακα που ακολουθεί οι εξής µεταβολές: ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος παρέµεινε σταθερός στη Γερµανία, υποχώρησε στη Γαλλία, ενώ στις χώρες της περιφέρειας σηµειώθηκε βελτίωση, µε εξαίρεση την Ελλάδα. Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης στη ΖτΕ βελτιώθηκε αισθητά στο -10,9 τον εκ.2014, από - 11,5 τον Νοέµ.2014, αντανακλώντας την αισιοδοξία των καταναλωτών που συνδέεται µε την υποχώρηση της τιµής του πετρελαίου, αλλά και τον χαµηλό εκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 πληθωρισµό. Όσον αφορά τους επιµέρους δείκτες, αξίζει να σηµειωθεί η βελτίωση του υποδείκτη εµπιστοσύνης στο λιανικό εµπόριο στο -5,3 τον εκ.2014 από -6,0 τον Νοέµ.2014. Η βελτίωση των ανωτέρω δεικτών, δηµιουργεί προσδοκίες για ενίσχυση των λιανικών πωλήσεων και συνεπώς της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ήδη, οι λιανικές πωλήσεις στη ΖτΕ αυξήθηκαν κατά +0,6% σε µηνιαία βάση τον Νοέµ.2014, όπως και τον Οκτ.2014, ενώ σε ετήσια βάση η αύξηση ήταν 1,5% (Νοέµ.2014: 1,6%). Η αύξηση αυτή προήλθε από την αύξηση των πωλήσεων στη Γερµανία (2,3% σε ετήσια βάση τον Νοέµ.2014), αλλά και την Ισπανία (2,1%). είκτης Οικονοµικού Κλίµατος σε επιλεγµένες χώρες στη ΖτΕ εκ.2014 Νοέµ.2014 Οκτ.2014 Σεπ.2014 Αύγ.2014 ΖτΕ 100,7 100,7 100,7 99,9 100,6 Γερµανία 103,7 103,7 104,4 103,8 104,1 Γαλλία 96,1 97,7 96,6 95,3 95,1 Ιταλία 97,5 96,2 97,4 96,9 97,8 Ισπανία 105,6 104,2 103,3 104,0 103,5 Ολλανδία 103,4 103,4 103,3 101,2 100,9 Πορτογαλία 102,4 102,3 103,1 101,6 100,5 Ελλάδα 98,9 102,7 102,2 99,3 102,0 Πηγή: Ευρ. Επιτροπή Στην αγορά εργασίας, το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωµένα στοιχεία) στη Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) παρέµεινε σταθερό τον Νοέµ.2014 (11,5%) για τέταρτο συνεχή µήνα. Ο αριθµός των ανέργων τον Νοέµ.2014 αυξήθηκε κατά 34 χιλ. σε µηνιαία βάση µε αποτέλεσµα ο συνολικός αριθµός να διαµορφωθεί στα 18,394 εκατ. άτοµα. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας εξακολουθούν να καταγράφονται στην Ισπανία (Νοέµ.2014: 23,9%, Οκτ.2014: 24,1%) και στην Ελλάδα. Σηµειώνεται ότι στην Πορτογαλία το ποσοστό της ανεργίας παρουσιάζει αυξητική τάση από τον Σεπ.2014, καθώς ανήλθε στο 13,9% τον Νοέµ.2014, από 13,3% τον Σεπ.2014. Τέλος, η Γερµανία, η Ολλανδία και η Αυστρία εξακολουθούν να διατηρούν τα χαµηλότερα ποσοστά ανεργίας µεταξύ των χωρών της ΖτΕ. Ποσοστό ανεργίας στη ΖτΕ και σε επιλεγµένες οικονοµίες Νοέµ.2014 Οκτ.2014 Σεπ.2014 Αύγ.2014 Ιούλ.2014 ΖτΕ 11,5 11,5 11,5 11,5 11,6 Γερµανία 5,0 5,0 5,0 5,0 5,0 Γαλλία 10,3 10,2 10,3 10,4 10,5 Ιταλία 13,4 13,3 12,9 12,7 12,8 Ισπανία 23,9 24,0 24,1 24,2 24,3 Ιρλανδία 10,7 10,9 11,1 11,2 11,3 Πορτογαλία 13,9 13,6 13,3 13,5 13,9 Ολλανδία 6,5 6,5 6,5 6,6 6,7 Αυστρία 4,9 5,0 5,1 5,0 5,0 Πηγή: Eurostat Στην Ιαπωνία, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, σύµφωνα µε τα µη εποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία, παρουσίασε πλεόνασµα, για πέµπτο συνεχή µήνα, ύψους 433,0 δισ. τον Νοέµ.2014, έναντι 833,4 δισ. τον Οκτ.2014 και έναντι ελλείµµατος -596,9 δισ. τον Νοέµ.2013. Η µείωση του πλεονάσµατος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τον Νοέµ.2014 έναντι του Οκτ.2014 ήταν αποτέλεσµα κυρίως της µείωσης του πλεονάσµατος στο ισοζύγιο εισοδηµάτων σε 7

1.276,0 δισ. τον Νοέµ.2014 από 2.018,6 δισ. τον Οκτ.2014. 1.200 900 600 300 0-300 -600-900 -1.200-1.500-1.800-596,9-638,6 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (Νοέµ.2013 - Νοέµ.2014) (σε δισ. γιεν) -1.589,0 612,7 116,4 187,4 522,8-399,1 416,7 287,1 963,0 833,4 433,0 11/13 12/13 01/14 02/14 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14 Πηγή: Υπουργείο Οικονοµικών Ιαπωνίας Το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο υποχώρησε σε - 636,8 δισ. τον Νοέµ.2014 από -766,6 δισ. τον Οκτ.2014. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 10,8% σε ετήσια βάση τον Νοέµ.2014, έναντι 11,2% τον Οκτ.2014, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,2% σε ετήσια βάση τον Νοέµ.2014 από 7,4% τον Οκτ.2014, καθώς οι εισαγωγές πετρελαίου συνέχισαν να µειώνονται λόγω πτώσης της τιµής του. Παράλληλα, το έλλειµµα στο ισοζύγιο υπηρεσιών µειώθηκε στα -106,3 δισ. τον Νοέµ.2014 από -216,5 δισ. τον Οκτ.2014. Επίσης, το έλλειµµα στο ισοζύγιο τρεχουσών µεταβιβάσεων υποχώρησε σε -99,8 δισ. τον Νοέµ.2014 από - 202,1 δισ. τον Οκτ.2014. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα επηρεαστεί θετικά από την εξασθένιση του γιεν και τη µείωση της τιµής του πετρελαίου. Ο δείκτης δραστηριότητας της έρευνας των παρατηρητών της οικονοµίας (Economy Watchers Survey-EWS) κατέγραψε σηµαντική αύξηση στις 45,2 µονάδες τον εκ.2014 από 41,5 τον Νοέµ.2014 (χαµηλό 12 µηνών). Ωστόσο, διατηρήθηκε για πέµπτο κατά σειρά µήνα, κάτω από το επίπεδο των µονάδων. Αύξηση σηµείωσε ο υποδείκτης που αφορά τις προοπτικές για τους επόµενους µήνες, µετά από έξι συνεχείς µήνες υποχώρησης, στις 46,7 µονάδες τον εκ.2014 από 44,0 τον Νοέµ.2014 (ιστορικά χαµηλό). Επίσης αύξηση παρουσίασαν τον εκ.2014 οι υποδείκτες που αφορούν τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και την απασχόληση. Ο δείκτης PMI στη µεταποίηση που καταρτίζεται από την Markit παρέµεινε αµετάβλητος στο 52,0 τον εκ.2014 για δεύτερο συνεχή µήνα. Ειδικότερα, ο υποδείκτης παραγωγής υποχώρησε στο 52,5 τον εκ.2014 από 52,7 τον Νοέµ.2014. Τον εκ.2014, υποχώρηση σηµείωσαν, επίσης, οι υποδείκτες νέων παραγγελιών και νέων παραγγελιών εξωτερικού. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, η µη µεταβολή του δείκτη αποτελεί θετική ένδειξη για τη βιοµηχανική παραγωγή και την ανάπτυξη. Επίσης, θετική επίδραση στην ανάπτυξη, αν και δεν είναι εύκολα προσδιορίσιµο το µέγεθος της επίδρασης που αναµένεται να έχει το πακέτο δαπανών ύψους $ 29 δισ. ( 3,5 τρισ.) που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση της Ιαπωνίας. Οι συγκεκριµένες δαπάνες αφορούν 1,8 τρισ. για χρηµατοδότηση περιφερειών χαµηλού οικονοµικού επιπέδου, µικρών επιχειρήσεων, επιδόµατα σε νοικοκυριά για αγορά πετρελαίου και κουπόνια σε νοικοκυριά για αγορές, καθώς και 1,7 τρισ. για έργα ανακατασκευής και πρόληψης φυσικών καταστροφών σε περιοχές που επλήγησαν από το τσουνάµι του 2011. Στην Κίνα, ο πληθωρισµός αυξήθηκε οριακά κατά 1,5% τον εκ.2014 από 1,4% τον Νοέµ.2014 (χαµηλό από Νοέµ.2009). Η αύξηση ήταν αποτέλεσµα των υψηλότερων τιµών των τροφίµων κατά 2,9% τον εκ.2014 λίγο πριν τον εορτασµό της κινεζικής πρωτοχρονιάς. Ωστόσο, η υποχώρηση της τιµής του πετρελαίου δεν επηρεάζει ιδιαίτερα τον πληθωρισµό στην Κίνα. Συνολικά, για το 2014 ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο 2,0% έναντι 2,6% το 2013 και πολύ χαµηλότερος από το στόχο του 3,5% που είχε θέσει η κυβέρνηση για το 2014. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, τους επόµενους µήνες ο πληθωρισµός θα υποχωρήσει κυρίως λόγω της µείωσης των τιµών των τροφίµων µετά το πέρας των εορταστικών εκδηλώσεων για το νέο έτος. Αξίζει να σηµειωθεί ότι καθώς ο πληθωρισµός διατηρείται σε χαµηλό επίπεδο, αναµένεται περαιτέρω λήψη µέτρων από την κυβέρνηση µε στόχο την τόνωση της ανάπτυξης (µείωση του ποσοστού των υποχρεωτικών δεσµεύσεων των εµπορικών τραπεζών προς την ΤτΚίνας, µείωση επιτοκίων). Το πλεόνασµα στο εµπορικό ισοζύγιο υποχώρησε, µετά από δύο συνεχείς µήνες αύξησης, στα $49,6 δισ. τον εκ.2014 από $54,5 δισ. τον Νοέµ.2014 (ιστορικά υψηλό επίπεδο). Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 9,7% σε ετήσια βάση τον εκ.2014,καθώς η ζήτηση από το εξωτερικό παραµένει υψηλή µε την έντονη ανάκαµψη στις ΗΠΑ να αντισταθµίζει την αδυναµία ανάκαµψης σε Ευρώπη και Ιαπωνία. Αντίθετα, οι εισαγωγές υποχώρησαν κατά 2,4% σε ετήσια βάση τον εκ.2014. Στις αγορές κεφαλαίου, επικρατούν µικτές τάσεις µε το αγοραστικό ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στις ασφαλείς επενδυτικές επιλογές (Γερµανία, Γαλλία, Ολλανδία) ενώ να σηµειώνονται ρευστοποιήσεις στις χώρες του Νότου. Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2024 στις 12.1.2015 διαµορφωνόταν µεταξύ 60,30-64,10 ή απόδοση 9,40%-10,17%. Σηµειώνεται ότι στις 10.6.2014 το 10-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475%. Αποδόσεις 10 -ετών ομολόγων (%) Διαφορά απόδοσης με 10-ετές ομόλογο Γερμανίας 12/1/2015 5/12/2014 Μονάδες βάσης 12/1/2015 5/12/2014 Μονάδες βάσης Ελλάδα 9,47 9,66-19 896 914-18 Ισπανία 1,70 1,61 9 120 109 10 Ιταλία 1,86 1,84 3 136 132 4 Πορτογαλία 2,68 2,53 16 217 201 17 Γαλλία 0,79 0,80-2 28 29-1 Ολλανδία 0,62 0,64-2 11 12-1 Γερμανία 0,51 0,52-1 5Y CDS 12/1/2015 5/12/2014 Μονάδες βάσης Ελλάδα 1344 1213 131 Ισπανία 98 91 6 Ιταλία 137 127 10 Πορτογαλία 188 191-3 Γαλλία 45 45 0 Ολλανδία 19 19 0 Γερμανία 16 16 0 Πηγή: Reuters Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 10ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) υποχώρησε στις 896 µονάδες βάσης (12.1.2015) από 914 µονάδες βάσης (5.12.2014). Η νέα ελληνική 5ετία διαπραγµατεύεται σε χαµηλότερα επίπεδα έναντι της τιµής έκδοσης. 8

Ειδικότερα, το 5ετές οµόλογο λήξης 2019 εκδόθηκε στις 99,13 µονάδες βάσης και διαπραγµατεύεται (12.1.2015) στις 81,56 µονάδες βάσης ή απόδοση 10,30% από 4,95% που ήταν στην έκδοση του. Η απόδοση του 10ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, διαµορφώνονταν στο 0,48% (12.1.2015). Η Ιρλανδική 10-ετία εµφανίζει απόδοση 1,38%, η 10-ετία της Πορτογαλίας διαµορφώνεται στο 2,68%, της Ισπανίας στο 1,70% και της Ιταλίας στο 1,86%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του 10-ετούς γερµανικού, ανήλθε σε εβδοµαδιαία βάση στις 217 µ.β. από 201 µ.β. ενώ του 10-ετούς ιταλικού οµολόγου ανήλθε έναντι του 10-ετούς γερµανικού στις 136 µ.β. από 132 µ.β. Η απόδοση του 10-ετούς οµολόγου των ΗΠΑ διαµορφωνόταν στο 1,95% στις 12.1.2015. Η αδυναµία των οικονοµικών ρυθµών ανάπτυξης στην Ευρωζώνη αλλά και η ρευστότητα των πολιτικών εξελίξεων, αποτελούν τους βασικούς λόγους ενίσχυσης του αγοραστικού ενδιαφέροντος που καταγράφεται στην οµολογιακή αγορά των ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ, το δηµόσιο άντλησε (12.1.2015) το συνολικό ποσό των $48 δισ. µέσω δηµοπρασίας 3-µήνων και 6-µήνων έντοκων γραµµατίων (ΕΓ ). Σηµειώνεται, ότι στη δηµοπρασία των 3-µήνων ΕΓ το µέσο επιτόκιο δανεισµού διαµορφώθηκε στο 0,025%, ενώ ο συντελεστής κάλυψης ανήλθε στο 4,25. Στη δηµοπρασία των 6- µήνων ΕΓ το µέσο επιτόκιο δανεισµού διαµορφώθηκε στο 0,085%, ενώ ο συντελεστής κάλυψης ανήλθε στο 4,22. Αγορές συναλλάγµατος: Ο σταθµισµένος δείκτης δολαρίου ο οποίος µετρά την επίδοση του δολαρίου έναντι 6 βασικών νοµισµάτων ενισχύεται σε εβδοµαδιαία βάση µε αποτέλεσµα να διαµορφώνεται στο 92,13 (12.1.2015) από 91,82 (7.1.2015). Πορεία σταθµισµένου δείκτη δολαρίου-ηπα (ηµερήσιες τιµές) συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε την 6.1.2015 αυξήθηκαν κατά $0,87 δισ. µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα $-24,00 δισ. από $- 23,13 δισ. την προηγούµενη εβδοµάδα. Το δολάριο ΗΠΑ διαπραγµατευόταν στα 1,1838 USD/EUR στις 12.1.2015. Το ευρώ σηµείωσε χαµηλό 9 ετών (1,1754 USD/EUR) στις 13.1.2015, λόγω περαιτέρω µείωσης των τιµών του πετρελαίου και των ικανοποιητικών στοιχείων για την πορεία της οικονοµίας των ΗΠΑ. Το ενδιαφέρον της αγοράς επικεντρώνεται στην συνάντηση του ιοικητικού Συµβουλίου της ΕΚΤ στις 22.1.2015 στην οποία δεν αποκλείεται να τεθούν οι διαδικασίες έναρξης του προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων (QE). Το γουάν Κίνας, στην αγορά συναλλάγµατος, εµφανίζει τάσεις ενίσχυσης, καθώς η ΤτΚίνας δεν επιθυµεί µια περαιτέρω εξασθένιση προκειµένου να αποφευχθούν σηµαντικές εκροές κεφαλαίων. Η πρόσφατη συµπεριφορά της πορείας του γουάν µε το δολάριο-ηπα οριοθετεί τη µελλοντική κίνηση του γουάν µεταξύ 6,19-6,23 CNY/USD. Η ενίσχυση του γουάν τις τελευταίες ηµέρες έχει ως αποτέλεσµα να περιορίσει τις απώλειες από τις αρχές του έτους και να έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στο -0,12% (13.1.2015). Η ΤτΚίνας καθόρισε τη µέση τιµή fixing στις 13.1.2015 στα 6,1195 CNY/USD που αποτελεί την υψηλότερη τιµή από την αρχή του έτους. Υπενθυµίζεται ότι από τη µέση τιµή fixing η ΤτΚίνας επιτρέπει µια µέγιστη ηµερήσια διακύµανση ±2%. Ανοδικές τάσεις για τη στερλίνα, σε εβδοµαδιαία βάση, καθώς καταγράφει κέρδη τόσο έναντι του δολαρίου-ηπα όσο και του ευρώ. Η στερλίνα διαπραγµατευόταν στις 13.1.2015 στα $1,5166 και στα 1,2870 έναντι $1,5145 και 1,2750 στις 7.1.2015. Οι επενδυτές εµφανίζονται επιφυλακτικοί για τη στερλίνα ενόψει των εθνικών εκλογών, ενώ οι αποπληθωριστικές πιέσεις που δηµιουργούν οι χαµηλές τιµές του πετρελαίου αποµακρύνουν τις πιέσεις στην ΤτΑγγλίας για αύξηση των επιτοκίων τουλάχιστον µέχρι το τέλος του 2015, καθιστώντας λιγότερο ελκυστική την στερλίνα. Οι παρεµβάσεις της ΤτΡωσίας στην αγορά νοµισµάτων το 2014 για την στήριξη του εθνικού νοµίσµατος άγγιξαν τα $76,1 δισ. Μόνο οι παρεµβάσεις εντός του εκέµβριου 2014, προσδιορίζονται στα $11,9 δισ. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ, για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις 6.1.2015 αυξήθηκαν κατά $ 4,52 δισ. µε τις συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφώνονται σε θετικό επίπεδο για 35η εβδοµάδα και συγκεκριµένα στα $52,94 δισ. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές Ωστόσο, παρά τις παρεµβάσεις, η ισοτιµία του ρωσικού νοµίσµατος έναντι του δολαρίου-ηπα διαµορφώνεται στα 62,80 ρούβλια (12.1.2015) µετά 9

και την νέα υποχώρηση που σηµειώνει η τιµή του πετρελαίου. Αγορά µετάλλων: Η τιµή του χαλκού διολίσθησε σε ιστορικά χαµηλά, υποχωρώντας κάτω από τα $6.000/µετρικό τόνο για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2009. Η πτώση της τιµής αποδίδεται στην εκτίµηση για µείωση της ζήτησης από την Κίνα η οποία καταναλώνει περίπου το 45% της παγκόσµιας παραγωγής. Σηµειώνεται ότι το 2014 η τιµή του χαλκού υποχώρησε κατά 14,4%, το υψηλότερο ποσοστό από το 2011 ενώ η προσφορά του χαλκού αυξάνει µε τα αποθέµατα να εµφανίζουν άνοδο κατά 28% από τον Αύγ.2014. Κύκλοι της αγοράς, εκτιµούν ότι η προσφορά το 2015 θα υπερκαλύψει την ζήτηση µε αποτέλεσµα να συνεχισθεί η πτωτική πορεία της τιµής του χαλκού. ($/µετρικό τόνο) Α'τρίμ. Β'τρίμ. Γ'τρίμ. Δ'τρίμ. ΣΜΕ 6.058 5.993 5.971 5.957 Εκτίμηση αγοράς 6.600 6.700 6.675 6.772 Πηγή: Bloomberg 2015 Αγορά ενέργειας: Η τιµή του πετρελαίου Brent συνεχίζει την πτωτική του πορεία µε αποτέλεσµα η τιµή του από τις 12.1.2015 να κινείται κάτω από το ψυχολογικό όριο των $50/βαρέλι. Σηµειώνεται ότι στις 7.1.2015 η τιµή ΣΜΕ Ιαν.2015 του πετρελαίου τύπου Brent διαµορφωνόταν στα $45,92/βαρέλι, από το υψηλό των $115,71/βαρέλι που ήταν στις 19.6.2014. Αρνητικά επηρέασε την τιµή του πετρελαίου δήλωση του υπουργού ενέργειας των Ηνωµένων Αραβικών Εµιράτων ότι ο ΟΠΕΚ δε θα προβεί σε µείωση της ηµερήσιας παραγωγής του προκειµένου να στηριχθεί η τιµή του πετρελαίου. Η τιµή του πετρελαίου µετά τη δήλωση του αξιωµατούχου υποχώρησε 4% για να αντιδράσει στην συνέχεια χωρίς ωστόσο η ανάκαµψη να θεωρείται διατηρήσιµη. Εκτιµάται ότι σταθεροποίηση των τιµών θα υπάρξει εντός του 1ου 6µήνου. Πορεία τιµής ΣΜΕ Φεβ.15 πετρελαίου Brent (ηµερήσιες τιµές) Νοτιανατολική Ευρώπη ΠΓ Μ: Ο πληθωρισµός συνέχισε να κινείται σε αρνητικό επίπεδο, για πέµπτο συνεχή µήνα, µε αποτέλεσµα να υποχωρήσει στο -0,5% τον εκ.2014 από -0,3% τον Νοέµ.2014. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός παρέµεινε αµετάβλητος τον εκ.2014, µε τη µεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στις τιµές των λαχανικών (10,5%), ενώ η µεγαλύτερη µείωση στις τιµές των αεροπορικών εισιτηρίων (-12,3%). Συνολικά για το 2014 ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο -0,3%, έναντι 2,8% το 2013. Σηµειώνεται, ότι η ΤτΠΓ Μ προέβλεπε ο πληθωρισµός να διαµορφωθεί στο 1,0% το 2014. Αλβανία: Ο πληθωρισµός υποχώρησε στο 0,7% τον εκ.2014 από 1,7% τον Νοέµ.2014. Τη µεγαλύτερη αύξηση σηµείωσαν οι τιµές των υπηρεσιών εκπαίδευσης (11,2% σε ετήσια βάση) ενώ τη µεγαλύτερη µείωση οι τιµές των υπηρεσιών υγείας (-5,6% σε ετήσια βάση). Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο 0,7% τον εκ.2014, µε τη µεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στις τιµές των τροφίµων και των µη αλκοολούχων ποτών (2,0%) ενώ η µεγαλύτερη µείωση στις τιµές των µεταφορών (-2,2%). Σηµειώνεται ότι ο πληθωρισµός διαµορφώνεται αρκετά χαµηλότερα από το κατώτατο όριο του στόχου της ΤτΑλβανίας ( 3% ±1%). Σερβία: Ο πληθωρισµός υποχώρησε στο 1,7% τον εκ.2014 από 2,4% τον Νοέµ.2014 ενώ ο µέσος πληθωρισµός για το 2014 διαµορφώθηκε στο 2,9%. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο -0,4% τον εκ.2014, έναντι 0,0% τον Νοέµ.2014, µε τη µεγαλύτερη µείωση να καταγράφεται στις τιµές των αλκοολούχων ποτών και του καπνού (-2,7%), ενώ η µεγαλύτερη αύξηση να σηµειώνεται στις τιµές των επικοινωνιών (2,5%). Ο πληθωρισµός για το 2014 ήταν υψηλότερος από το κατώτατο όριο του στόχου της ΤτΣερβίας (4% +1,5%). Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch επιβεβαίωσε την αξιολόγηση για το µακροπρόθεσµο αξιόχρεο στο Β+ σε ξένο και τοπικό νόµισµα, καθώς η κυβέρνηση έλαβε σειρά µέτρων για τη µείωση του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος της χώρας. Τα µέτρα περιλαµβάνονται στον προϋπολογισµό του 2015 και έχουν ως στόχο κυρίως τον περιορισµό των δαπανών µέσω µείωσης των µισθών των δηµοσίων υπαλλήλων, µείωσης των επιχορηγήσεων και αλλαγών στο συνταξιοδοτικό. 10

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -0,4-4,4-5,4-8,9-6,6-3,9 0,9 Ιδιωτική Κατανάλωση 3,0-1,0-7,1-10,6-7,8-2,0 0,4 ηµόσια Κατανάλωση -2,1 1,6-4,3-6,6-5,0-6,5 0,0 Ακαθάριστες Επενδύσεις -14,3-13,7-15,0-19,6-28,7-9,5-3,6 - Κατοικίες -33,6-20,7-21,6-18,0-32,9-37,8-28,2 - Εξοπλισµός -4,7-18,0-8,4-18,0-17,1-7,2 5,9 Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,5 26,6 Συνολική Απασχόληση 1,2-0,6-2,6-5,6-8,3-3,7 0,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2-0,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1 0,0-3,1-4,0-3,9-3,0 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5,0-10,4-5,6-3,3-0,9 1,2 1,8 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών µε κεφαλαιακές µεταβιβάσεις (% ΑΕΠ) -12,7-10,0-9,0-8,6-1,2 1,4 2,5 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και ΟΜ Alpha Bank. * Προβλέψεις ΟΑ, Alpha Bank είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας 2013 2013 2014 2014 έτος Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 διαθέσιµη περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίµων) -8,4-8,4-9,1-1,8-0,2 2,4 0,3 (10µην.) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 7,0 6,4 15,2 21,3 36,0 30,1 (12µην) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-30,7-21,9 2,2-17,0 17,4-3,3 (9µην.) Μεταποίηση -1,1 2,2-3,9-3,0 0,1-1,8 0,6 (11µην.) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46,0 45,2 47,7 48,7 50,7 50,5 49,4 ( εκ.) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 90,8 92,6 91,8 91,6 95,0 99,4 98,9 ( εκ.) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Μεταποίηση 87,8 90,6 90,1 85,4 90,0 95,6 90,6 ( εκ.) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0-67,0-73,0-65,0-63,0-52,0-53,9 ( εκ.) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-4,1-3,9-3,9-4,1-3,5-3,0 (Νοέµ.) Επιχειρήσεις -4,9-4,9-4,7-4,9-5,3-4,7-3,6 (Νοέµ.) - Βιοµηχανία -2,8-1,1-1,9-2,8-4,5-5,5-3,5 (Νοέµ.) - Κατασκευές 0,6-0,3 0,4 0,6-2,6-2,2-1,9 (Νοέµ.) - Τουρισµός -2,6-0,7-1,5-2,6-2,0-1,5-1,4 (Νοέµ.) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,6-3,5-3,4-3,0-2,9 (Νοέµ.) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-5,2-4,8-3,9-3,4-2,7-2,5 (Νοέµ.) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,2-3,3-3,4-3,2-3,1 (Νοέµ.) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -0,9-0,5-1,0-2,2-1,3-1,5-2,6 ( εκ.) οµικός Πληθωρισµός -1,7-1,5-2,0-2,1-1,0-1,2-0,9 ( εκ.) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -10,8-12,0-10,1-9,5-8,5-7,3-7,8 (9µην.) Επιτόκια Ταµιευτηρίου 0,38 0,39 0,37 0,32 0,28 0,27 0,16 (Νοέµ.) άνεια προς επιχειρήσεις 7,34 7,41 7,29 7,21 7,19 7,08 6,47 (Νοέµ.) Καταναλωτικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 10,47 9,78 10,83 10,82 11,05 9,79 8,85 (Νοέµ.) Στεγαστικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 3,07 3,07 2,99 2,99 2,99 3,22 3,09 (Νοέµ.) Απόδοση 10-ετούς Οµολόγου 10,05 10,24 10,23 8,60 7,59 6,17 7,18 (Οκτ.) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-4,2-2,6-3,1-0,4 0,4 0,7 (9µην.) Τελική Κατανάλωση -3,0-3,8-2,6 1,1-0,1 1,0 1,1 (9µην.) Επενδύσεις -9,5-13,0-2,3-8,7-5,3-6,0-3,1 (9µην.) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 5,3 6,9-5,0 9,7 9,5 8,4 (9µην.) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6-1,7 9,2-7,5 0,0 9,3 4,1 (9µην.) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 22,5 11,1 16,8 22,5 5,4 11,5 19,8 (10µην.) Εισαγωγές Αγαθών 39,8 19,3 29,7 39,8 10,0 20,5 35,2 (10µην.) Εµπορικό Ισοζύγιο -17,2-8,3-12,9-17,2-4,6-9,0-15,5 (10µην.) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 19,5 6,5 18,2 19,5 5,0 9,8 20,8 (10µην.) Aναλογία Αδήλων Πόρων προς Εµπορικό Έλλειµµα 113,3 78,5 141,4 113,3 109,0 108,0 134,5 (10µην.) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών (κεφαλ. µεταβιβ.) 2,3-1,8 5,3 2,3 0,4 0,7 5,3 (10µην.) Άµεσες Επενδύσεις (καθ. µεταβολή ροής) 2,4 1,1 0,9 2,4 0,1 0,6 0,8 (10µην.) Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου (καθ. µεταβολή ροής) -6,6-9,8-7,5-6,6 0,3 4,5-3,5 (10µην.) Χρηµατιστήριο Γενικός είκτης Τιµών ΧΑ 1.162,7 847,6 1.014,1 1.162,7 1.335,7 1.214,3 826,2,2 ( εκ.) (% µεταβολή Γ ) 28,1 38,7 37,2 28,1 53,7 43,3-28,9 ( εκ.) Χρηµατιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 39,6 29,3 31,6 39,6 39,9 41,3 29,0 ( εκ.) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.