ConseilUE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ PUBLIC Βρυξέλλες,27Σεπτεμβρίου2013(04.10) (OR:en) 13568/13 LIMITE SOC682 ECOFIN790 EDUC334 JEUN78 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: προς: Θέμα: Ομάδας«ΚοινωνικέςΥποθέσεις» τηνεπιτροπήτων ΜονίμωνΑντιπροσώπων ΕυρωπαϊκήΣυμμαχίαγιαΘέσεις Μαθητείας - ΣχέδιοδήλωσηςτουΣυμβουλίου ΕπισυνάπτεταιγιατιςαντιπροσωπίεςτοσχέδιοδήλωσηςτουΣυμβουλίουμεθέματηνΕυρωπαϊκή ΣυμμαχίαγιαΘέσεις Μαθητείας,όπωςκαταρτίστηκεαπότηνΟμάδα«ΚοινωνικέςΥποθέσεις»σε συνεργασίαμετηνεπιτροπήπαιδείαςκαιτηνομάδα«θέματανεολαίας». Οιαλλαγέςσεσχέσημετοέγγραφο12556/13,οιοποίεςσυμφωνήθηκανκατάτησυνεδρίασητης Ομάδας«ΚοινωνικέςΥποθέσεις»στις11Σεπτεμβρίου2013,επισημαίνονταιμεέντονους χαρακτήρεςκαιοιδιαγραφέςμετοσύμβολο[ ]. ΗΕΜΑκαλείταιναεγκρίνεικαιναδιαβιβάσειτοσχέδιοδήλωσηςστοΣυμβούλιοEPSCO (Απασχόληση,ΚοινωνικήΠολιτική,ΥγείακαιΚαταναλωτές)προςέγκριση. 13568/13 ΜΑΚ/ριτ 1 DGB4A
Ευρωπαϊκή Συμμαχία για Θέσεις Μαθητείας Σχέδιο δήλωσης του Συμβουλίου Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για Θέσεις Μαθητείας (εφεξής «η Συμμαχία») ξεκίνησε με επιτυχία στη Λειψία στις 2 Ιουλίου 2013, με κοινή δήλωση των ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της λιθουανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, καθώς και με έντονη εκδήλωση ενδιαφέροντος από επιχειρήσεις, φορείς της βιομηχανίας, εμπορικά επιμελητήρια, φορείς της βιοτεχνίας, φορείς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και εκπροσώπους της νεολαίας. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράζει τη σθεναρή δέσμευσή του για την καταπολέμηση της ανεργίας και της αεργίας των νέων και καλεί όλους τους σχετικούς φορείς να συνεκτιμήσουν στο έπακρο αυτή την προτεραιότητα κατά την εφαρμογή των οικονομικών, κοινωνικών, επιμορφωτικών και εκπαιδευτικών πολιτικών, τονίζοντας παράλληλα ότι οι μαθητείες υψηλής ποιότητας και άλλα προγράμματα μάθησης μέσω εξάσκησης συντελούν στη βελτίωση της βιώσιμης μετάβασης από το σχολείο στην εργασία, κυρίως επειδή προωθούν δεξιότητες σχετικές με την αγορά εργασίας και βελτιώνουν την αντιστοίχιση δεξιοτήτων. Εκφράζει ικανοποίηση για τους συμφωνηθέντες στόχους όσον αφορά την εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση εγγυήσεων για την νεολαία και για τη συμβολή των θέσεων μαθητείας προς αυτόν τον σκοπό. Το Συμβούλιο ΣΥΜΦΩΝΕΙ στα ακόλουθα βασικά μηνύματα: (1) Η αντιμετώπιση των πολύ υψηλών ποσοστών ανεργίας των νέων απαιτεί ολοκληρωμένη και συμπληρωματική δράση σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. (2) Τα προγράμματα μαθητείας υψηλής ποιότητας μπορούν να συμβάλλουν θετικά στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, προάγοντας την απόκτηση δεξιοτήτων και διασφαλίζοντας την ομαλή και βιώσιμη μετάβαση από το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης στην αγορά εργασίας. Τα εν λόγω προγράμματα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά όταν εντάσσονται σε ολοκληρωμένες εθνικές προσεγγίσεις, οι οποίες συνδυάζουν μέτρα εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης. 13568/13 ΜΑΚ/ριτ 2
(3) Όπου απαιτείται και ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε κράτος, η αποτελεσματικότητα και η ελκυστικότητα των προγραμμάτων μαθητείας πρέπει να ενισχύεται από τη συμμόρφωσή τους σε πληθώρα κοινών κατευθυντήριων αρχών. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν ιδιαίτερα οι ακόλουθες: α) θέσπιση κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου, το οποίο διατυπώνει με σαφήνεια και θέτει σε ισχύ τις αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των συμμετεχόντων, β) ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ κράτους και κοινωνικών εταίρων για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και τη διαχείριση των προγραμμάτων μαθητείας, μαζί με άλλους σχετικούς ενδιαφερομένους, όπως, κατά περίπτωση, ενδιάμεσοι φορείς (εμπορικά επιμελητήρια, βιομηχανίες και βιοτεχνίες, επαγγελματικές και κλαδικές οργανώσεις), φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης, οργανώσεις νεολαίας και φοιτητών, καθώς και τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές, γ) επαρκής ενσωμάτωση των προγραμμάτων μαθητείας στο επίσημο σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης, μέσα από σύστημα αναγνωρισμένων προσόντων και ικανοτήτων το οποίο μπορεί να επιτρέπει την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη δια βίου μάθηση, δ) διασφάλιση της υψηλής ποιότητας των προσόντων και των ικανοτήτων που αποκτήθηκαν, καθώς και των εκπαιδευτικών μεθόδων των προγραμμάτων μαθητείας, με καθορισμένα επίπεδα ως προς το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα και με εξασφάλιση της ποιότητας, σύμφωνα με τη σύσταση για τη δημιουργία ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση 1, και αναγνώριση του μοντέλου μαθητείας ως πολύτιμου εργαλείου μάθησης, το οποίο μπορεί να διαδοθεί από κράτος σε κράτος, [ ] καθιστώντας δυνατή την πρόοδο στο πλαίσιο εθνικών πλαισίων προσόντων και την επιδίωξη θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, ε) συμπερίληψη μιας ισχυρής συνιστώσας εκμάθησης και κατάρτισης υψηλής ποιότητας και βασιζόμενης στην εξάσκηση, η οποία θα συμπληρώνει τις ειδικές δεξιότητες που απαιτεί μια θέση με ευρύτερες, πολυεπίπεδες και μεταβιβάσιμες δεξιότητες, διασφαλίζοντας την προσαρμογή των συμμετεχόντων στην αλλαγή μετά το πέρας της μαθητείας, 1 ΕΕ C 155 της 8.7.2009, σ. 1. 13568/13 ΜΑΚ/ριτ 3
στ) επαρκής συμμετοχή των εργοδοτών και των δημόσιων αρχών στη χρηματοδότηση των προγραμμάτων μαθητείας, με παράλληλη διασφάλιση επαρκούς αποζημίωσης και κοινωνικής προστασίας των μαθητευόμενων, και παροχή κατάλληλων κινήτρων συμμετοχής σε όλους τους φορείς, ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να μπορούν να προσφέρουν ικανοποιητικό αριθμό θέσεων μαθητείας, ζ) κάλυψη πολλών τομέων και επαγγελμάτων, περιλαμβανομένων των νέων και καινοτόμων τομέων που προσφέρουν πολλές ευκαιρίες απασχόλησης και λαμβανομένων υπόψη των προβλέψεων για τα προσόντα που θα είναι απαραίτητα στο μέλλον, η) διευκόλυνση της συμμετοχής των νέων που έχουν λιγότερες ευκαιρίες, μέσω επαγγελματικού προσανατολισμού, προπαρασκευαστικών μαθημάτων κατάρτισης και άλλων ειδών στοχοθετημένης υποστήριξης, θ) προώθηση των προγραμμάτων μαθητείας μέσω της ενημέρωσης των νέων, των γονέων τους, των φορέων εκπαίδευσης και κατάρτισης, των εργοδοτών και των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, προβάλλοντας παράλληλα τις μαθητείες ως δίοδο προς την αριστεία, μέσω της οποίας ανοίγονται πολλές ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης, ι) συμπερίληψη των μαθητειών ως ενός εκ των μέσων εφαρμογής των προγραμμάτων εγγυήσεων για τη νεολαία. Συμβάλλοντας περαιτέρω στην υψηλή ποιότητα των μαθητειών και σε λοιπά προγράμματα εκμάθησης μέσω εξάσκησης, ιδιαίτερα στη Συμμαχία, τα κράτη μέλη δηλώνουν ότι, όπου απαιτείται: (4) Αναφέρουν λεπτομερώς τις ενέργειες στις οποίες προτίθενται να προβούν προκειμένου να αυξήσουν την παροχή, την ποιότητα και την ελκυστικότητα των μαθητειών. (5) Προβαίνουν σε μεταρρυθμίσεις του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, σε συνεργασία με κοινωνικούς εταίρους και λοιπούς σχετικούς ενδιαφερομένους, καθιερώνοντας μεθόδους μαθητείας ή βελτιώνοντας τα υφιστάμενα προγράμματα, συμμορφούμενα προς τις ανωτέρω κατευθυντήριες αρχές, προκειμένου να αυξήσουν τον αριθμό, την ποιότητα και την ελκυστικότητα των μαθητειών. 13568/13 ΜΑΚ/ριτ 4
(6) Δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να προσφέρουν περισσότερες και καλύτερες θέσεις μαθητείας, για παράδειγμα μέσω κατάλληλων οικονομικών και μη οικονομικών κινήτρων. (7) Ενεργούν για την αναγνώριση των προσόντων που αποκτώνται μέσω των μαθητειών στο πλαίσιο των εθνικών πλαισίων προσόντων και για την καταχώρισή τους στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων, προκειμένου να αυξηθούν οι ευκαιρίες διασυνοριακής κινητικότητας. Οι σχετικές ενέργειες πρέπει να υλοποιούνται σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική. (8) Επιδιώκουν τη στρατηγική αξιοποίηση των ενωσιακών ταμείων, περιλαμβανομένων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και του προγράμματος Erasmus+, προκειμένου να στηρίξουν την καθιέρωση αποτελεσματικών προγραμμάτων μαθητείας. (9) Εξακολουθούν να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και εμπειρίες όσον αφορά τα προγράμματα μαθητείας, επίσης στο πλαίσιο της πολυμερούς εποπτικής διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, του Προγράμματος Αμοιβαίας Μάθησης και της Διαδικασίας της Κοπεγχάγης, καθώς και μέσω της Ανοικτής Μεθόδου Συντονισμού, η οποία χρησιμοποιείται στο στρατηγικό πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση (ET2020). 13568/13 ΜΑΚ/ριτ 5