ΤΑΞΗ: Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ 2014-2015 1 ο ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΤΣΙΑΚΑΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΕ 01 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 3 Ορισμός Βίας... 4 Αθλητική βία... 5 Η έννοια του αθλητισμού και της αθλητικής βίας... 5 Λόγοι και αίτια της αθλητικής βίας.... 5 Χουλιγκανισμός... 6 Σχέση Εξωτερικών Παραγόντων-Αθλητισμού.... 6 Χαρακτηριστικά επεισόδια που συγκλόνισαν τον κόσμο.... 7 Μέτρα Πρόληψης... 8 Ενδοοικογενειακή Βία... 9 Το προφίλ του θύματος και του θύτη.... 9 Οι φάσεις της ενδοοικογενειακής βίας... 10 Ενδοοικογενειακή Βία στα Παιδιά... 11 Η θρησκευτική βία... 13 Φανατισμός και ανεξιθρησκία... 13 Μορφές θρησκευτικού φανατισμού... 13 Αίτια θρησκευτικού φανατισμού... 13 Παραδείγματα θρησκευτικής βίας... 15 Η θρησκευτική βία στην Αίγυπτο... 15 Η θρησκευτική βία στις διεθνείς σχέσεις... 16 Παρίσι... 16 Η αντιμετώπιση στο εργασιακό περιβάλλον... 17 Βιβλιογραφία... 19 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 2
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Είμαστε οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α Λυκείου και θα θέλαμε να σας παρουσιάσουμε την Ερευνητική Εργασία του 1 ου τετραμήνου με θέμα τη βία. Για την καλύτερη διερεύνηση του θέματος χωριστήκαμε σε τρεις ομάδες και απαντήσαμε σε διαφορετικά ερωτήματα. Ομάδα «Κανονιέρηδες» Αργέντος Κωστής, Ζαφείρη Μεταξία, Τρίκκας-Μπριττ Γιώργος. Η βία στον αθλητισμό. Ομάδα «Εξερευνητές» Βουρτζούμης Απόστολος, Καντάς Ευάγγελος, Ήλια Κοτροκόη. Ενδοοικογενειακή βία. Ομάδα «Θ.Φ.Μ.» Καστρινάκη Φωτεινή, Μελισσουργού Μαριτίνα, Ντόλκας Θωμάς. Θρησκευτική βία. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 3
Ορισμός Βίας Η βία ως κοινωνικό φαινόμενο, είναι η πιο παράλογη, η πιο ασύνετη, η πιο άγονη και η πιο επικίνδυνη μορφή επιθετικότητας. Στην ουσία η βία είναι η συλλογική μορφή της ατομικής επιθετικότητας, που παίρνει συχνά τεράστιες διαστάσεις όταν εκδηλώνεται με μαζικά κινήματα και προκαλεί ομαδικά εγκλήματα, κοινωνικές αναταραχές και πολέμους. Η βία δεν είναι φαινόμενο σύγχρονο. Αντίθετα, η ανθρώπινη ιστορία συνοδεύεται από την παρουσία της γιατί ο τρόμος, οι ληστείες, το έγκλημα και οι βιαιότητες είναι φαινόμενα καθολικά και διαχρονικά. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 4
Αθλητική βία Η βία στον αθλητισμό είναι ένα από τα βασικότερα και πιο καθημερινά προβλήματα, γι αυτό αποφασίσαμε να διερευνήσουμε το συγκεκριμένο θέμα. Στόχος μας είναι η ενημέρωση για τη βία που επικρατεί. Η έννοια του αθλητισμού και της αθλητικής βίας Γενικά ο αθλητισμός είναι ο χώρος της ευγενούς άμιλλας, στον οποίο ο αθλητής γυμνάζει το σώμα και το μυαλό, αλλά και καλλιεργεί τις δεξιότητές του σε διάφορα αθλήματα. Υπάρχει υγιής ανταγωνισμός και συναγωνισμός μεταξύ των αθλητών, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες, τόσο για τους αθλητές, όσο και για τους οπαδούς. Αθλητική λοιπόν βία ονομάζεται το φαινόμενο κατά το οποίο είτε οι οπαδοί είτε οι αθλητέςπαραβιάζουν τον αθλητικό κώδικα και τους κανονισμούς, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται προβλήματα και επεισόδια κατά την διεξαγωγή ενός αθλητικού γεγονότος. Πολλές φορές και οι δύο μεριές εκδηλώνουν ταυτόχρονα επεισόδια, με τους οπαδούς όμως να έχουν τον κύριο λόγο σε σχέση με τους αθλητές. Την αρχή για την πρόκληση επεισοδίων μπορεί να δώσει μια λανθασμένη απόφαση του διαιτητή, μια κραυγή, ένα επικίνδυνο μαρκάρισμα, ακόμα και ένα πανό. Έτσι λοιπόν στα γήπεδα οι άνθρωποι ούτε σκέφτονται ούτε δρουν λογικά, αλλά επηρεάζονται από την δύναμη της <<μάζας>>, όπου όλοι είναι μία φωνή, ένα μυαλό και ένα σώμα. Λόγοι και αίτια της αθλητικής βίας Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους προκαλούνται αρνητικά επεισόδια και γενικότερα φαινόμενα αθλητικής βίας. Ο βασικότεροι λόγοι είναι οι εξής: 1)Φανατισμός οπαδών. 2)Κοινωνικά και προσωπικά προβλήματα (ανεργία, περιθωριοποίηση, ναρκωτικά, φτώχεια, κτλ.) 3)Η <<συνείδηση της μάζας>>: σε αυτή την περίπτωση πολλές φορές αρκεί μία απλή κραυγή ή ένα μεμονωμένο επεισόδιο για να ξεσπάσουν συγκρούσεις μεταξύ των οπαδών των αντίπαλων ομάδων. 4)Το οργανωμένο αθλητικό έγκλημα. Αποτελείται απο μερικά άτομα που επίτηδες τοποθετούνται στα γήπεδα με σκοπό την πρόκληση επεισοδίων. Χρησιμοποιούνται από κάποιους παράγοντες για λόγους συμφερόντων. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 5
Χουλιγκανισμός Ως χουλιγκανισμός αναφέρεται η ανάρμοστη και βίαιη συμπεριφορά οπαδών αθλητικών ομάδων που οδηγεί στη διατάραξη της τάξης. Εκφάνσεις χουλιγκανισμού συνήθως θεωρούνται πράξεις όπως η υβριστική συμπεριφορά σε γήπεδα κατά τη διάρκεια αγώνων, πολλές φορές με ρατσιστική διάθεση, η επιθετική συμπεριφορά σε αυτούς τους χώρους, οι εισβολές οπαδών στον αγωνιστικό χώρο, πολλές φορές με βίαιες διαθέσεις, οι ομαδικές συγκρούσεις οπαδών εντός και εκτός γηπέδων, καθώς και δολοφονίες που διαπράττονται μεταξύ οπαδών που τάσσονται υπέρ διαφορετικών ομάδων. Σχέση Εξωτερικών Παραγόντων-Αθλητισμού Με τη συνεχή προπαγάνδα από τα μέσα ενημέρωσης, τα οποία συχνά ελέγχονται από τους αθλητικούς παράγοντες, οι οπαδοί μπορούν να γίνουν όργανα των συμφερόντων των ανωνύμων εταιρειών ποδοσφαίρου, οι οποίες μπορούν να πιέζουν πολιτικά τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Ενδεικτικά: Σχετίζονται με την αλλοίωση αποτελεσμάτων σε αρκετούς αγώνες, καθώς υπάρχουν στοιχηματικά συμφέροντα. Χρηματίζουν παράνομα οπαδούς για την πρόκληση επεισοδίων. Εκβιάζουν και δωροδοκούν τους διαιτητές. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 6
Χαρακτηριστικά επεισόδια που συγκλόνισαν τον κόσμο Μερικά χαρακτηριστικά επεισόδια στον αθλητισμό (ιδιαίτερα στο χώρο του ποδοσφαίρου) που έβαψαν με αίμα την ιστορία είναι τα εξής: 1964. Εκείνη τη χρονιά στο Περού σκοτώθηκαν περισσότεροι από 300 και τραυματίστηκαν 500 σε έναν αγώνα μεταξύ Αργεντινής και Περού, προκριματικό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Στην Αργεντινή σκοτώθηκαν περίπου 70 άτομα σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα στο Μπουένος Άιρες, αφού κάποιοι πετούσαν καιόμενα κομμάτια χαρτιού στις κερκίδες. Το 1969, μεταξύ Ελ Σαλβαδόρ και Ονδούρα εξεγέρσεις μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων των δύο χωρών δυναμίτισαν τις πολιτικές διαφορές τους και ένας πενθήμερος πόλεμος ξέσπασε. Τέλος, τo 1971 στη Βραζιλία σκοτώθηκαν τέσσερις και τραυματίστηκαν πάνω από 1500 μετά από συγκρούσεις που ακολούθησαν ποδοσφαιρικό αγώνα στο Σαλβαδόρ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 7
Μέτρα Πρόληψης Υποχρεώσεις ομάδων και πολιτείας Στην περίπτωση εισβολής φιλάθλων στο γήπεδο να γίνεται διακοπή του αγώνα της ομάδας της οποίας φίλαθλοι εισέβαλαν. Επίσης να γίνεται υποχρεωτική αφαίρεση βαθμών, κυρίως εις βάρος των γηπεδούχων. Να εφαρμόζονται οι ποινές από την πειθαρχική επιτροπή της ΕΠΟ σε όλες τις ομάδες. Να πραγματοποιούνται συζητήσεις στην Βουλή για το θέμα της αθλητικής βίας. Αυστηρή εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας από την Πολιτεία. Επιπρόσθετα αυτοί που παρανομούν (παράγοντες, οπαδοί κτλ ), να τιμωρούνται χωρίς επιείκεια ή διακρίσεις. Να ελέγχονται τα γήπεδα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην εισέρχονται σ αυτό κροτίδες, φωτοβολίδες κτλ, και να ευθύνεται η γηπεδούχος ομάδα για τον έλεγχο του γηπέδου. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 8
Ενδοοικογενειακή Βία Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως ενδοοικογενειακή βία ορίζεται η κάθε σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βία που ασκείται σε βάρος του θύματος από τον (πρώην) σύζυγο ή από το σύντροφο ή άλλα μέλη της οικογένειας. Η ενδοοικογενειακή βία θεωρείται ως καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επιφέρει αρνητικές συνέπειες στο θύμα και στα άλλα μέλη της οικογένειάς του, επηρεάζοντας σημαντικά την υγεία τους, σωματική και ψυχική. Το προφίλ του θύματος και του θύτη Το προφίλ των κακοποιημένων γυναικών Χαμηλή αυτοεκτίμηση. Πιστεύουν ότι ο ρόλος τους ως σύζυγοι, νοικοκυρές και μητέρες τούς δίνει αυτοαξία. Έχουν παραδοσιακές αντιλήψεις σε θέματα οικογένειας και πιστεύουν στην ενότητά της και στα στερεότυπα του γυναικείου ρόλου. Οι περισσότερες έχουν υπάρξει θύματα κακοποίησης από τους γονείς τους στην παιδική τους ηλικία. Παθητική συμπεριφορά. Υπομένουν, ανέχονται τον εξευτελισμό και την προσβολή, δέχονται την ευθύνη για τις βίαιες πράξεις των συζύγων τους. Ενώ χαρακτηρίζονται παθητικές από τους άλλους, αντιμετωπίζουν όμως τη βία στο σπίτι με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγουν μεγαλύτερη κακοποίηση ή και δολοφονία. Ανασφάλεια και αναξιότητα. Νιώθουν ξεκρέμαστες χωρίς την παρουσία του συζύγου, αποφεύγουν να αναλάβουν ευθύνες και πρωτοβουλίες, γιατί φοβούνται ότι αν αποτύχουν θα κατακριθούν και θα κακοποιηθούν. Συχνά χρησιμοποιούν τo σεξ ως μέσο διατήρησης της σχέσης τους. Ενοχές. Πιστεύουν ότι ευθύνονται οι ίδιες για την κακοποίησή τους και αρνούνται το θυμό που νιώθουν από την κακοποίηση. Ψυχοσωματικά συμπτώματα. Έχουν έντονες αντιδράσεις άγχους και ψυχοσωματικές ασθένειες. Αίσθημα αβοηθησίας. Πιστεύουν ότι κανείς δεν μπορεί να τις βοηθήσει και να τις στηρίξει πέρα από τον ίδιο τον εαυτό τους. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 9
Το προφίλ του άνδρα-θύτη Χαμηλή αυτοεκτίμηση. Πιστεύουν ότι μέσα από τη βίαιη συμπεριφορά τους και τον αυταρχισμό τους μπορούν να αποδείξουν ότι αξίζουν. Συχνά χρησιμοποιούν το βίαιο σεξ ως μέσο για να αυξήσουν την αυτοεκτίμησή τους και τον ανδρισμό τους. Έχουν κτητική συμπεριφορά, δημιουργούν σκηνές παθολογικής ζήλιας και πολλοί παρουσιάζουν διπλή προσωπικότητα. Κάποιοι έχουν υπάρξει θύματα ή μάρτυρες σκηνών βίας στην πατρική τους οικογένεια. Παραδοσιακές αντιλήψεις γύρω από το ρόλο τους. Πιστεύουν στην υπεροχή των ανδρών και στον παραδοσιακό τους ρόλο μέσα στην οικογένεια. Έλλειψη αυτοελέγχου και επίγνωσης των πράξεών τους και προβολή της ευθύνης σε άλλους. Δεν παραδέχονται ότι η συμπεριφορά τους είναι βίαιη, δεν εκτιμούν τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η πράξη τους στο θύμα ή στα άλλα μέλη της οικογένειας. Δικαιολογούν τον εαυτό τους για τη συμπεριφορά τους, προβάλλοντας άλλους, εξωγενείς παράγοντες, όπως οικονομικά προβλήματα, αλκοόλ, την προκλητική συμπεριφορά της συζύγου. Οι φάσεις της ενδοοικογενειακής βίας Η βία μέσα στην οικογένεια αντικατοπτρίζει σχέσεις άνισης δύναμης, οι οποίες παράγουν και επιτρέπουν την καταπίεση καθώς και όλες τις μορφές βίας. Χαρακτηρίζεται από τρεις φάσεις, οι οποίες επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά μέσα στην οικογένεια. Κατά το πρώτο στάδιο προκαλείται σταδιακά αυξητική ένταση, και το θύμα υπόκειται σε λιγότερο βίαιες συμπεριφορές, όπως είναι οι απειλές και προσβολές. Τα θύματα σύντομα διαισθάνονται ότι θα ακολουθήσει η σωματική βία κι έτσι προσπαθούν να την αποφύγουν ενεργώντας συγκαταβατικά. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 10
Το δεύτερο στάδιο της βίας, εκείνο της έντονης επίθεσης, χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη σωματική επιθετικότητα, εξαιρετικά βίαιη και επικίνδυνη. Στο τελευταίο στάδιο ο θύτης ενεργεί απολογητικά και συμπονετικά προς το θύμα, ενώ υπόσχεται πως οι σκηνές βίας δε θα επαναληφθούν Ενδοοικογενειακή Βία στα Παιδιά Προφίλ γονέων Οι γονείς οι οποίοι καταφεύγουν σε βία έχουν σημαντική δυσκολία να ελέγξουν τον εαυτό τους ή διακρίνονται από ένα αίσθημα ανεπάρκειας για το γονεϊκό τους ρόλο και για την εικόνα του εαυτού τους γενικότερα, ενώ στον αντίποδα, κίνδυνο διατρέχουν και τα παιδιά από γονείς με έντονες ναρκισσιστικής φύσης ανάγκες προσοχής από άλλους, τις οποίες τείνουν να καλύπτουν χρησιμοποιώντας τα παιδιά τους. Παράλληλα, είναι και οι γονείς που είχαν κακές σχέσεις με τους δικούς τους γονείς. Με την κακοποίηση του παιδιού τους τείνουν ασυνείδητα να ανακουφίζουν και να ελέγχουν τα δικά τους παιδικά ψυχικά τραύματα μέσα από τη διαδικασία της "ταύτισης" με τον βίαιο και επιθετικό γονιό τους (φαύλος κύκλος βίας). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 11
Η έρευνα καταδεικνύει πως τα επιθετικά αγόρια είχαν τουλάχιστον έναν τιμωρητικό γονέα, γονείς ανικανοποίητους, με διχογνωμία σε σχέση με θέματα ανατροφής και χωρίς μεταξύ τους τρυφερότητα (Herbert, 1998). Το γονεϊκό πρότυπο θα πρέπει να απέχει από εκείνο του "νταή" και του "παλληκαρά" αλλά να μην είναι και υποτακτικό και δουλοπρεπές. Οι γονείς θα πρέπει να επιδεικνύουν "συμπαθητική κατανόηση" και να εφαρμόζουν "διαφορική ενίσχυση", αμείβοντας την καλή και αδιαφορώντας ή αποδοκιμάζοντας την κακή συμπεριφορά. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 12
Η θρησκευτική βία Το να προκαλείς σωματικές βλάβες ή θάνατο λόγο θρησκευτικών πεποιθήσεων oνομάζεται Ιερή βία και Ηθική βία. Ο θύτης δεν διαπράττει κάποιο έγκλημα σύμφωνα με τις αρχές του. Είναι πολύ επικίνδυνη μορφή βίας, γιατί ακόμη και αν ο θύτης παραδεχθεί την πράξη του, δεν θεωρεί συνήθως ότι έκανε κάτι μεμπτό. Φανατισμός και ανεξιθρησκία Το φαινόμενο του φανατισμού και τα αίτιά του Φανατισμός (fanum=ιερό) γενικά ονομάζεται η αποκλειστική και με πάθος προσπάθεια επιβολής των ιδεών ενός ατόμου ή μιας ιδεολογίας. Ο φανατικός δεν ανέχεται αντίθετες απόψεις και είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει βία για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του. Σχεδόν συνώνυμη είναι και η μισαλλοδοξία (μίσος για τις απόψεις του άλλου). Ο φανατισμός μπορεί να βρει πρόσφορο έδαφος στις πολιτικές, εθνικιστικές, θρησκευτικές ιδεολογίες, ή ακόμη και στην υποστήριξη αθλητικών ομάδων. Το σημαντικότερο, όμως, πεδίο όπου εκδηλώνεται είναι οι θρησκευτικές ιδέες, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Μ. Ανατολής, Ινδίας, Β. Ιρλανδίας κ.α.. Πρέπει να διακρίνουμε το θρησκευτικό φανατισμό από την αγωνιστικότητα για την αληθινή πίστη και να επισημάνουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται οι θρησκευτικές ιδέες για να φανατιστούν τα πλήθη, με σκοπούς καθαρά πολιτικούς. Μορφές θρησκευτικού φανατισμού Θρησκοληψία, δηλαδή η σχολαστική τήρηση θρησκευτικών εντολών με δεισιδαιμονικά και ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά Πουριτανισμός, δηλαδή η άκριτη αυστηρότητα στην ηθική καθαρότητα Συντηρητισμός δηλαδή η προσκόλληση στο παρελθόν Προσηλυτισμός, δηλαδή η στρατολόγηση οπαδών με δόλια μέσα. Σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες μπορεί να πάρει μορφές, όπως η θεοκρατία (διοίκηση του κράτους με θρησκευτικούς νόμους) ή ο θρησκευτικός επεκτατισμός (με κάθε μέσον προσπάθεια επέκτασης μιας θρησκείας, όπως συνέβη με τον Ισλαμισμό). Αίτια θρησκευτικού φανατισμού Έδαφος για να ριζώσει ο φανατισμός είναι κυρίως το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων, η άγνοια, η έλλειψη δημοκρατικής διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης δημοκρατικής συνείδησης (άρνηση της άλλης άποψης) και η μειωμένη κριτική ικανότητα. Τα αίτια του θρησκευτικού, αλλά και κάθε φανατισμού, τοποθετούνται καταρχήν στο ψυχολογικό επίπεδο. Πρόκειται για ποικιλία νευρώσεων (συμπλέγματα, άγχη, ατελής διαμόρφωση ταυτότητας), που οδηγούν το άτομο να αναζητά φανταστικούς εχθρούς στα διαφορετικά άτομα και να προβάλλει τα προβλήματά του επάνω τους. Σε συλλογικό επίπεδο η κάθε ομαδική πλέον ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 13
νεύρωση τροφοδοτείται από την ψυχολογία της μάζας, την έκρηξη του συναισθήματος και άλλους μηχανισμούς που φαίνονται γενικά στις εξεγέρσεις. Μια δεύτερη κατηγορία αιτίων είναι τα πολιτικά και κοινωνικά. Όταν υπάρχουν προβλήματα κοινωνικής σταθερότητας ή οικονομικά, αναζητούνται εχθροί που εντοπίζονται στους διαφορετικούς από εμάς. Οι πολιτικές ηγεσίες τροφοδοτούν το μίσος αυτό και για πολιτικούς λόγους. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο αντισημιτισμός που χαρακτήριζε τη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1933-1945. Τέλος, υπάρχουν τα θρησκευτικά αίτια, που προέρχονται από την ίδια τη θρησκεία. Ο φανατισμός ανάγεται σε αρετή και η βία είναι το μέσον για την εξάπλωση και επικράτηση των ιδεών ή μιας θρησκείας (επέκταση του Ισλαμισμού, άρνηση σε άλλες θρησκείες να αναπτυχθούν παράλληλα στον ίδιο χώρο). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 14
Παραδείγματα θρησκευτικής βίας Η θρησκευτική βία στην Αίγυπτο Οι Χριστιανοί της Αιγύπτου μετατράπηκαν σε θύματα ακόμη μίας ισλαμικής βαναυσότητας, καθώς το απόγευμα της Παρασκευής στο χωριό Sarsena της επαρχίας Fayoum (103 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του κεντρικού Καϊρου) μουσουλμάνοι έβαλαν φωτιά στην Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, λιθοβόλησαν τον Ναό προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές στον θόλο του, κατέστρεψαν τον Σταυρό στην κορυφή του θόλου, κατεδάφισαν μέρη του εσωτερικού του Ναού και κατέστρεψαν όλα τα Εικονίσματα. Η επίθεση προκλήθηκε από Σαλαφιστές μουσουλμάνους οι οποίοι παρότρυναν τους χωρικούς να καταστρέψουν την Εκκλησία επειδή αποτελεί «έναν άνομο γείτονα των μουσουλμάνων που κατοικούν στην περιοχή και για αυτό τον λόγο θα πρέπει να μετακινηθεί». Οι μουσουλμάνοι απαίτησαν την μετακίνηση της Εκκλησίας μακριά από τις οικίες όπου κατοικούν ισλαμιστές και δεν επιτρέπουν πλέον στον πάστορα Domadios να εισέλθει στο Ναό. Η αστυνομία της περιοχής στεκόταν άπραγη σε όλα αυτά τα θλιβερά γεγονότα, παρότι βρισκόταν μπροστά στις αποτρόπαιες αυτές σκηνές. Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 80 200 οικογένειες Κοπτών Χριστιανών παρακολουθούν τις λειτουργίες της Εκκλησίας. Πριν από τρεις μήνες οι μουσουλμάνοι άνοιξαν τρύπα στον ναό ώστε να παρακολουθούν τις δραστηριότητες στο εσωτερικό του. Πριν από μερικές ημέρες οι ισλαμιστές απαίτησαν να μετακινηθεί η εκκλησία και αρνήθηκαν την προσφορά της Εκκλησίας να αγοράσει την οικία του μουσουλμάνου γείτονα. Οι επικεφαλής της επαρχιακής αστυνομίας μετέβησαν στο χωριό προσπαθώντας να συμφιλιώσουν τον Πάστορα της Εκκλησίας και τους εξαγριωμένους μουσουλμάνους. Οι μουσουλμάνοι αρνήθηκαν όλες τις προτάσεις, αποχωρώντας από τη συνάντηση. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 15
Η θρησκευτική βία στις διεθνείς σχέσεις Συγκλονιστικά ορόσημα θρησκευτικής βίας παραμένουν εκείνα που αναφέρονται στον βίο και την πολιτεία των δώδεκα θεών του Ολύμπου καθώς και στην Παλαιά Διαθήκη. Στην αρχαία Ρώμη και τον Μεσαίωνα το ίδιο στοιχείο διαδραμάτισε πάλι καθοριστικό ρόλο με τους διωγμούς και τις θυσίες χριστιανών, τις Σταυροφορίες, την Ιερά Εξέταση κ.λπ.. Αποτελεί δε εντυπωσιακή συγκυρία ότι σε προφητείες χωρών όπως η Κίνα, το Ιράν, οι Ινδίες κ.ά. το στοιχείο της βίας εκδηλώνεται μέσω θεοτήτων, υπερφυσικών ικανοτήτων για την αντιμετώπιση «δράκων», «τυφώνων» κ.λπ. Η Συνθήκη της Βεστφαλίας το 1648 αποτελεί καταλυτικό ορόσημο. Ο καταστρεπτικός πόλεμος έληξε με την Συνθήκη της Βεστφαλίας το 1648. Η συνθήκη αυτή έβαλε τα θεμέλια για την σημερινή μορφή της Ευρώπης αφού με αυτή χώρες όπως η Ελβετία και οι κάτω χώρες ανεξαρτητοποιήθηκαν από την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και την Ισπανία αντίστοιχα. Παρίσι Ένα γαλλικό δικαστήριο καταδίκασε μία νεαρή γυναίκα, για διένεξη με αστυνομικούς που την συνέλαβαν επειδή φορούσε νικάμπ(την ισλαμική ενδυμασία που καλύπτει όλη τη γυναίκα εκτός από τα μάτια της) σε δημόσιο χώρο. Το δικαστήριο στις Βερσαλλίες καταδίκασε την 20χρονη Κασάντρα Μπελίν σε ένα μήνα φυλάκιση με αναστολή για προσβολή και εκτόξευση απειλών κατά αστυνομικών. Επίσης, της επέβαλε πρόστιμο 150 ευρώ «επειδή φορούσε ρούχο που κάλυπτε το πρόσωπο». Απέρριψε, επίσης, την προσπάθεια αμφισβήτησης του νόμου στη βάση του ότι παραβιάζει τη συνταγματική πρόβλεψη της ισότητας για όλους, λέγοντας ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει ήδη κρίνει τον νόμο συνταγματικό. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 16
Επεισόδια είχαν ξεσπάσει στην Τραπ, πόλη κοντά στο Παρίσι, τον Ιούλιο, όταν η Μπελίν και ο σύζυγός της, Μισέλ Κιρί, ήρθαν αντιμέτωποι με αστυνομικούς που σταμάτησαν την 20χρονη επειδή φορούσε νικάμπ. Σημειώνεται, ότι στη Γαλλία από το 2011 απαγορεύεται στους δημόσιους χώρους να φορούν οι γυναίκες μπούρκα και η παράβαση του νόμου τιμωρείται με πρόστιμο 150 ευρώ και με την υποχρέωση να παρακολουθήσουν μαθήματα για την απόκτηση ιθαγένειας.(πηγη εφημεριδα το Βημα) Πώς να ταυτοποιήσεις τούτο εδώ με το πρόσωπο που κρύβεται στην μπούρκα; Η αντιμετώπιση στο εργασιακό περιβάλλον Στην πρώτη δημοσκόπηση που έγινε για τους χριστιανούς που εκκλησιάζονται στην Βρετανία, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της εφημερίδας The Sunday Telegraph, διαπιστώθηκε ότι χιλιάδες από αυτούς πιστεύουν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα και βρίσκουν πολλές φορές «κλειστές πόρτες», εξαιτίας της πίστης τους. Ένας στους πέντε είπε ότι έχει αντιμετωπίσει αντίδραση στο εργασιακό του περιβάλλον, λόγω των πεποιθήσεών του. Περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς αποκάλυψαν ότι έχουν υποστεί κάποιας μορφής δίωξης για τον λόγο ότι είναι χριστιανοί. Τα ευρήματα της δημοσκόπησης δείχνουν μια αυξανόμενη εχθρότητα έναντι της θρησκείας στη χώρα αυτή, η οποία έχει χαρακτηριστεί από μια σειρά από συγκρούσεις μεταξύ των πιστών και των εργοδοτών τους. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 17
Πάπας Φραγκίσκος: Κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τη θρησκεία για να δικαιολογεί τη βία Ο Πάπας Φραγκίσκος εξύμνησε κατά την άφιξή του στα Τίρανα την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των θρησκειών στην Αλβανία, δηλώνοντας ότι κανείς δεν μπορεί να "χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τη θρησκεία" για να δικαιολογεί τη βία. "Κανείς να μην σκεφτεί ότι μπορεί να κάνει το Θεό ασπίδα όταν σχεδιάζει και εκτελεί πράξεις βίας και περιφρόνησης! Κανείς να μην χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τη θρησκεία για να πραγματοποιεί τις ενέργειές του που είναι αντίθετες με την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων του". Ο Πάπας σημείωσε επίσης ότι η αληθινή έννοια της θρησκείας προδίδεται από εξτρεμιστικές ομάδες που διαστρεβλώνουν και εκμεταλλεύονται τις διαφορές μεταξύ των διαφόρων δογμάτων και τις μετατρέπουν σε "επικίνδυνο παράγοντα αντιπαράθεσης και βίας". Στην ομιλία του, ο Πάπας Φραγκίσκος απευθυνόταν σε όλες τις θρησκείες. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 18
Βιβλιογραφία Αθλητική Βία http://www.freevolition.gr/athl.htm http://www.overlap.gr/via-ston-athlitismo http://www.skai.gr/news/opinions/article/44401/%ce%a4%ce%b9- %CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE %AF-%CF%84%CE%B7%CE%BD- %CE%B1%CE%B8%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE %AE-%CE%B2%CE%AF%CE%B1-/ http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%a7%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b 9%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%C F%8C%CF%82 http://www.imargar.gr/?p=105 http://www.contra.gr/soccer/hellas/ta-thumata-ths-opadikhs-vias-stonellhniko-athlhtismo.3053224.html Ενδοοικογενειακή Βία Θρησκευτική Βία http://www.fee.org.gr/articles-blog/204-family-violence.html http://www.boro.gr/14059/endooikogeneiaki-bia-ti-sumbainei-sta-ellinikaspitia http://www.policenet.gr/portal/arthra-dimosieymata/nomikienhmerosi/13012014-12335.html http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=52&aid=4824#.vefdyvl_sjv http://e-psychology.gr/violence-abuse/282-violence-abuse-at-home http://opiniagiurgiu.ro/wp-content/uploads/2014/07/violenta-1.jpg http://tadeefi.files.wordpress.com/2012/09/559285_4032979035707_1239 777303_n.jpg http://www.anagnostis.info/eugeniamoraitis.htm http://tinyurl.com/lnsnb8k http://tinyurl.com/oq9qacr http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%92%ce%af%ce%b1 http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl- B126/498/3244,13185/ http://o-nekros.blogspot.gr/2013/02/blog-post_23.html http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=111619 http://news247.gr/eidiseis/kosmos/news/papas-fragkiskos-kaneis-denmporei-na-xrhsimopoiei-ws-prosxhma-th-thrhskeia-gia-na-dikaiologei-thvia.3039056.html\ http://tinyurl.com/qzgyxct ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Σελίδα 19