1 Αλεξάνδπειο Σεσνολογικό Εκπαιδεςηικό Ίδπςμα Θεζζαλονίκηρ Σμήμα Πληποθοπικήρ ΔΕΞΙΟΣΗΣΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ / ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΣΤΑ (ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ) Οδθγίεσ για τθ χριςθ των Google Docs, Twitter και Dropbox 1. Google Docs Σα Google Docs είναι μια online ςυλλογι εφαρμογϊν γραφείου. Με τθ χριςθ τθσ μπορείτε να δθμιουργιςετε ζγγραφα, υπολογιςτικά φφλλα και παρουςιάςεισ. Μπορείτε εφκολα να εκτελζςετε όλεσ τισ βαςικζσ εργαςίεσ, όπωσ δθμιουργία λιςτϊν με κουκκίδεσ, ταξινόμθςθ ςε ςτιλεσ, προςκικθ πινάκων, εικόνων, ςχολίων, τφπων, αλλαγι γραμματοςειρϊν και πολλά άλλα. Μπορείτε είτε να δθμιουργιςετε τα ζγγραφά ςασ online, είτε να μεταφορτϊςετε (upload) τα ιδθ ζτοιμα ζγγραφα από τον υπολογιςτι ςασ. Σα Google Docs δζχονται τισ πιο ςυνθκιςμζνεσ μορφζσ αρχείων, όπωσ DOC, XLS, ODT, ODS, RTF, CSV, PPT, κ.λπ. τθ βαςικι τουσ ζκδοςθ τα Google Docs είναι δωρεάν και προςφζρουν 1GB χϊρου για τθν αποκικευςθ εγγράφων, εικόνων κλπ. Η κεντρικι ςελίδα του Google Docs τα Google Docs μπορείτε να οργανϊςετε τα αρχεία ςασ ςε φακζλουσ, όπωσ ακριβϊσ και ςτον υπολογιςτι ςασ, μόνο που εδϊ οι φάκελοι ζχουν άλλθ ονομαςία: Συλλογζσ. Δθμιουργία και αποκικευςθ Μπορείτε να δθμιουργιςετε μία νζα υλλογι ι ζνα νζο ζγγραφο κάνοντασ κλικ ςτο κουμπί Δθμιουργία:
2 Για τθν ϊρα κα επικεντρωκοφμε ςτα ζγγραφα και ςτισ παρουςιάςεισ. Αν ζχετε ζτοιμο κάποιο αρχείο ςτον υπολογιςτι ςασ και κζλετε να το ανεβάςετε και να το επεξεργαςτείτε, πατάτε ςτο αντίςτοιχο εικονίδιο, όπωσ φαίνεται ςτθν εικόνα παρακάτω: Μπορείτε να ανεβάςετε ζνα μόνο αρχείο ι ζνα φάκελο αρχείων προσ επεξεργαςία. Θυμθκείτε τον περιοριςμό του 1GB για να μθν υπερβείτε τα όρια όταν χρθςιμοποιείτε αυτι τθν λειτουργία. Επίςθσ, παρζχονται κάποια ζτοιμα πρότυπα (Δθμιουργία -> Από πρότυπο), τα οποία μπορείτε να χρθςιμοποιιςετε ελεφκερα ςτα ζγγραφά ςασ. Επεξεργαςία και αποκικευςθ εγγράφου. Εξαγωγι εγγράφου Ασ δοφμε βιμα-βιμα τθν δθμιουργία και επεξεργαςία ενόσ εγγράφου. Πρϊτα απ όλα δθμιουργοφμε μια νζα ςυλλογι (Δθμιουργία -> υλλογι) και δίνουμε ζνα κατάλλθλο όνομα ςτθ ςυλλογι αυτι, π.χ.:
3 τθ ςυλλογι που ζχει δθμιουργθκεί (και γενικά ςε κάκε ςτοιχείο των Google Docs), ζνα βελάκι ςτα δεξιά του ςτοιχείου μασ δίνει πρόςβαςθ ςε ζνα μενοφ γριγορων επιλογϊν, π.χ.: Από το μενοφ αυτό επιλζξτε Δθμιουργία νζου -> Ζγγραφο, για να δθμιουργιςετε ζνα νζο ζγγραφο μζςα ςτθ ςυλλογι που δθμιουργιςατε:
4 Κάντε κλικ ςτον τίτλο του εγγράφου για να δϊςετε ζνα νζο τίτλο, π.χ.: Ζνα βελάκι δίπλα ςτον τίτλο του μακιματοσ (εμφανίηεται μόνο όταν περάςετε το ποντίκι από πάνω) ςασ οδθγεί πίςω ςτθν κεντρικι ςελίδα των εγγράφων ςασ: Μπορείτε ςτθ ςυνζχεια να εργαςτείτε πάνω ςτο ζγγραφό ςασ, όπωσ κα κάνατε και αν χρθςιμοποιοφςατε Microsoft Word. Τπάρχουν όλεσ οι γνωςτζσ επιλογζσ, π.χ. Bold, Italics, γραμματοςειρζσ, επικεφαλίδεσ, πίνακεσ, κ.λπ.
5 Όταν εργάηεςτε ςτα Google Docs, δεν χρειάηεται να ανθςυχείτε για τθν αποκικευςθ του εγγράφου: θ εφαρμογι τα αποκθκεφει αυτόματα για εςάσ και ςασ ενθμερϊνει με ζνα μινυμα πάνω δεξιά: Ιδιαίτερα χριςιμθ είναι θ λειτουργία ειςαγωγισ ςχολίων ςτο ζγγραφο, ιδιαίτερα όταν ςυνεργάηεςτε με άλλα άτομα πάνω ςτο ίδιο ζγγραφο (με τρόπο που κα περιγράψουμε παρακάτω). Από το μενοφ Ειςαγωγι επιλζγετε χόλιο:
6 Κατόπιν ειςάγετε ςτο παράκυρο διαλόγου που κα ανοίξει το ςχόλιο ςασ, το οποίο τελικά κα φαίνεται κάπωσ ζτςι: Προςζξτε ότι το ςχόλιο ςασ μπαίνει πάντοτε ςτο ςθμείο που ζχετε τοποκετθμζνο τον κζρςορα του ποντικιοφ. Επεξεργαςία εγγράφων με ςυνεργάτεσ, ςχόλια και viewers Η μεγάλθ δφναμθ των Google Docs βρίςκεται ςτο γεγονόσ ότι μπορείτε να δθμιουργείτε ζγγραφα και κατόπιν να τα διαμοιράηετε ςε άλλουσ χριςτεσ, είτε για να τα επεξεργαςτείτε μαηί τουσ από κοινοφ, είτε για να τα ςχολιάςουν, είτε απλά για να τα δουν. Πάνω δεξιά ςτο ζγγραφο κάντε κλικ ςτο κουμπί Κοινι χριςθ: Κατόπιν ανοίγει το παρακάτω παράκυρο διαλόγου (Ρυκμίςεισ κοινισ χριςθσ):
7 το πλαίςιο κειμζνου Προςκζςτε άτομα: μπορείτε είτε να προςκζςετε άτομα γράφοντασ το email του κακενόσ και χωρίηοντασ τισ καταχωρίςεισ με κόμμα, είτε να επιλζξετε από τισ επαφζσ ςασ. Σα άτομα αυτά κα είναι τα άτομα με τα οποία κα διαμοιράηεςτε το ζγγραφό ςασ και κα ζχουν δικαίωμα πρόςβαςθσ ι επεξεργαςίασ, ανάλογα με το τί κα τουσ δϊςετε. Δεξιά του πλαιςίου κειμζνου, υπάρχει ζνασ ςφνδεςμοσ με όνομα Δυνατι επεξεργαςία :
8 Οι επιλογζσ είναι οι εξισ: - Δυνατι επεξεργαςία: τα άτομα που προςκζτετε μποροφν να επεξεργαςτοφν το ζγγραφο και να ςχολιάςουν, ζχουν δθλαδι τα ίδια δικαιϊματα με εςάσ. - Μπορεί να ςχολιάςει: τα άτομα μποροφν μόνο να ςχολιάςουν και όχι να επεξεργαςτοφν το ζγγραφο. - Δυνατι προβολι: τα άτομα μποροφν μόνο να δουν το ζγγραφο και δεν μποροφν να ςχολιάςουν και να το επεξεργαςτοφν. Σζλοσ, πατάτε ςτο κουμπί κοινι χριςθ και αποκικευςθ. Εκτόσ από ζγγραφα, μπορείτε να μοιραςτείτε και ολόκλθρεσ ςυλλογζσ με τον ίδιο τρόπο: Μια πολφ χριςιμθ λειτουργία είναι και θ ςφγχρονθ επεξεργαςία ενόσ εγγράφου, δθλαδι δφο ι περιςςότερα άτομα μποροφν να επεξεργαςτοφν ταυτόχρονα τθν ίδια ςτιγμι το ίδιο ζγγραφο ι παρουςίαςθ. τα πλαίςια τθσ εργαςίασ του μακιματοσ που κα κλθκείτε να κάνετε, κα πρζπει να εργαςτείτε ςε ομάδεσ ατόμων. Εκεί κάποιο άτομο κα αναλάβει το ρόλο του επικεφαλισ και κα δθμιουργιςει μια νζα ςυλλογι. Κατόπιν, κα διαμοιραςτεί τθ ςυλλογι αυτι (και όλα τα ζγγραφα που περιζχει) με τα υπόλοιπα μζλθ τθσ ομάδασ. Όλα τα μζλθ τθσ ομάδασ κα πρζπει να ζχουν ίδια δικαιϊματα επεξεργαςίασ. Παράλλθλα, ο επικεφαλισ τθσ ομάδασ κα πρζπει να δϊςει δικαιϊματα ςχολιαςμοφ (και μόνο ςχολιαςμοφ) ςτον διδάςκοντα και επιβλζποντα κακθγθτι, ο οποίοσ κα μπορεί να κάνει ςχόλια πάνω ςτο υλικό που κα ετοιμάηει θ ομάδα. Φυςικά, δεν είναι δυνατό να καλυφκοφν όλεσ οι λειτουργίεσ των Google Docs ςε ζνα μόνο ςφντομο tutorial. Οι κακθγθτζσ κα είναι ςτθ διάκεςι ςασ για να απαντιςουν ςε τυχόν απορίεσ ςασ, αλλά και να ςασ κατευκφνουν ςτισ εργαςίεσ που κα αναλάβετε.
9 2. Twitter Σο Twitter είναι μια δωρεάν social network και micro-blogging υπθρεςία, θ οποία επιτρζπει ςτουσ χριςτεσ του να γράφουν ςφντομα μθνφματα και να διαβάηουν τα μθνφματα άλλων χρθςτϊν τθσ υπθρεςίασ (τα γνωςτά ωσ tweets). Social Network υπθρεςία εννοοφμε κάκε τι με το οποίο μποροφμε να δικτυωκοφμε, να κάνουμε ζνα δίκτυο ανκρϊπων δθλαδι, δια μζςω του δικτφου υπολογιςτϊν, δθλαδι του Internet. Σα μθνφματα (tweets) μποροφν να ζχουν μικοσ ζωσ 140 χαρακτιρεσ. Δεν υπάρχουν οι ζννοιεσ των «φίλων» όπωσ ςτο Facebook για παράδειγμα. τον λογαριαςμό ςασ κα ςχθματιςτοφν δφο ςφνολα ανκρϊπων: followers : Αυτοί που ςασ ακολουκοφν, ςασ διαβάηουν δθλαδι και με το που γράψετε κάτι ειδοποιοφνται και το μακαίνουν following: Αυτοί που ακολουκείτε εςείσ και ότι γράψουν το μακαίνετε. Μια τυπικι αρχικι ςελίδα λογαριαςμοφ ςτο Twitter Για να ςτείλουμε ζνα νζο μινυμα, γράφουμε ςτο πλαίςιο κειμζνου What s happening? και πατάμε κατόπιν το Tweet:
10 Η λίςτα με τα μθνφματα, είτε από τουσ ανκρϊπουσ που κάνετε follow είτε από το search, είναι με χρονολογικι ςειρά, δθλαδι το πιο πρόςφατο μινυμα εμφανίηεται ςτο επάνω μζροσ τθσ λίςτασ. υχνά θ λίςτα αυτι ονομάηεται και timeline λόγω του παραπάνω τρόπου παράκεςθσ των μθνυμάτων. το Twitter μποροφμε να παρακολουκοφμε με τθ βοικεια του search όλα τα μθνφματα όλων των χρθςτϊν του Twitter, για ζνα ςυγκεκριμζνο κζμα:
11 Αποτελζςματα αναηιτθςθσ για τον όρο iphone 4s υχνά είναι απαραίτθτο να κοινοποιοφμε URLs ςτα διάφορα μθνφματα που δθμοςιεφουμε ςτο twitter και, ςυνικωσ, το μικοσ των URLs αυτϊν είναι μεγαλφτερο από 140 χαρακτιρεσ. Σο Twitter από μόνο του φροντίηει μζςω μιασ ςυγκεκριμζνθσ μεκόδου να μικραίνει τα url αντικακιςτϊντασ τα αρχικά με άλλα μοναδικά και ςθμαντικά πιο μικρά ςε πλικοσ χαρακτιρων URL, αλλά αυτό το κάνει μετά τθν αποςτολι του μθνφματοσ. Τπάρχουν web υπθρεςίεσ όπωσ το http://tinyurl.com, ςτο οποίο μπορεί κανείσ να βάλεισ ζνα long URL και να το κάνει tiny, δθλαδι πιο μικρό. Για να απαντιςουμε ςε κάποιον βάηουμε το @ μπροςτά από το username του ι πατάμε ςτο βελάκι δίπλα ςτο tweet του. Ζνα hashtag είναι μια λζξθ ςτθν οποία προθγείται (χωρίσ κενό) το ςφμβολο # (π.χ. #iphone). Σα hashtags μασ βοθκοφν να οργανϊςουμε τα μθνφματά μασ ςε topics, μικρζσ ενότθτεσ με παρόμοιο περιεχόμενο δθλαδι, και να τα παρακολουκιςουμε χωρίσ να είναι απαραίτθτο να υφίςταται θ διαδικαςία following. Για παράδειγμα, αν κάνετε αναηιτθςθ με τθ λζξθ-hashtag #iphone κα δείτε ςτθ λίςτα με τα αποτελζςματά ςασ όλα τα μθνφματα που τθν περιζχουν. Εάν βρείτε κάποιο topic ενδιαφζρον και κζλετε να ςτείλετε ι να ενθμερϊςετε για κάτι και τθν υπόλοιπθ κοινότθτα του Twitter, φροντίςτε να ςυμπεριλάβετε το hashtag ςτο ίδιο το μινυμα (π.χ. ςτθν αρχι ι ςτο τζλοσ του):
12 Παραδείγματα #hashtags: #GALAXYNote, #cellphone, #iphone Χριςθ του Twitter ςτο εργαςτιριο Πϊσ μποροφμε όμωσ να χρθςιμοποιιςουμε το Twitter για τουσ ςκοποφσ του εργαςτθρίου; Η κεντρικι ιδζα είναι θ εξισ: δθμιουργοφμε ζνα #hashtag το οποίο κα αντιπροςωπεφει το τμιμα ςτο οποίο ανικουμε, π.χ. #t3itateithe, που ςθμαίνει το τμιμα T3 του τμιματοσ Πλθροφορικισ (ΙΤ) του ΑΣΕΙΘ (ateithe). Κατόπιν και αφοφ όλοι οι φοιτθτζσ του τμιματοσ αποκτιςουν λογαριαςμό ςτο Twitter, χρθςιμοποιοφμε το #hashtag για να δθμιουργιςουμε ζνα online χϊρο ςυηιτθςθσ, όπου μποροφμε να ςτζλνουμε ςχόλια, παρατθριςεισ, οδθγίεσ κλπ. Δεν χρειάηεται κανείσ να κάνει follow για να παρακολουκιςει τθν ροι των μθνυμάτων, αρκεί να αναηθτιςει τον όρο του #hashtag (search δθλαδι για #t3itateithe). Μπορείτε, επίςθσ, να αποκθκεφςετε τθν αναηιτθςθ για να μθ χρειάηεται κάκε φορά που μπαίνετε ςτο Twitter να πλθκτρολογείτε τον όρο αναηιτθςθσ. Απαραίτθτο είναι, για να ςτείλει κάποιοσ μινυμα, να ςυμπεριλάβει είτε ςτθν αρχι είτε ςτο τζλοσ του μθνφματοσ το #hashtag. Μπορεί, ςτθν αρχι τουλάχιςτον, οι 140 χαρακτιρεσ που ζχετε ςτθ διάκεςι ςασ για να κάνετε ςχόλια και παρατθριςεισ να ςασ φανοφν λίγοι, αλλά ζνασ ςκοπόσ τθσ άςκθςθσ ανάμεςα ςτα άλλα είναι να μάκετε να εκφράηεςτε με ςαφινεια και με οικονομία λόγου.
13 3. Dropbox Σο Dropbox είναι μια πολφ καλι υπθρεςία φφλαξθσ, ςυγχρονιςμοφ και sharing των αρχείων ςασ. Η δωρεάν ζκδοςθ τθσ υπθρεςίασ Dropbox ςασ προςφζρει 2GB χϊρο ςτο ίντερνετ. υνεργάηεται το ίδιο καλά με Windows και Ubuntu Linux μπορϊ να βεβαιϊςω(+mac, iphone). Εγκατάςταςθ και δθμιουργία λογαριαςμοφ Φορτϊνετε τθν εφαρμογι Dropbox ςε ζναν υπολογιςτι ςασ (μπορείτε να τθν κατεβάςετε ελεφκερα από τθ διεφκυνςθ http://www.dropbox.com). Δθμιουργείτε ζναν λογαριαςμό Dropbox. τον υπολογιςτι ςασ δθμιουργείται αυτόματα ζνασ ειδικόσ φάκελοσ Dropbox δικόσ ςασ. το διαδίκτυο δθμιουργείται αυτόματα παρόμοιοσ χϊροσ Dropbox με τον παραπάνω φάκελο. Σϊρα, όποια αρχεία προςκζςετε ςτον ειδικό φάκελο Dropbox του υπολογιςτι, ςυγχρονίηονται και αντιγράφονται ςτον χϊρο ςασ Dropbox ςτο Internet. Άρα τϊρα όςα αρχεία ζχετε ςτον φάκελο Dropbox ςτο PC τα ζχετε και ςτο ίντερνετ ςτο δικό ςασ χϊρο Dropbox. Σϊρα ασ υποκζςουμε ότι ζχετε και δεφτερο υπολογιςτι ι iphone. Αν εγκαταςτιςετε και ςε αυτό τθν εφαρμογι Dropbox, και όταν ηθτθκοφν τα ςτοιχεία ςασ βάλετε τα ΙΔΙΑ ςτοιχεία που βάλατε ςτον άλλο υπολογιςτι, αμζςωσ ςυγχρονίηονται τα αρχεία που είπαμε ότι υπάρχουν ςτο χϊρο ςασ ςτο ίντερνετ με τον δεφτερο υπολογιςτι ι iphone. Αντιγράφονται ςτον ειδικό φάκελο Dropbox ςτον δεφτερο υπολογιςτι. Άρα είναι ςαν να ΜΕΣΑΦΕΡΑΣΕ εφκολα οριςμζνα αρχεία ςασ από τον ζνα υπολογιςτι ςασ ςτον άλλον. ΚΑΙ κρατιςατε και αντίγραφο online! Και μθ νομίηετε ότι τα αρχεία τα τοποκετείτε με δυςκολία ςτο φάκελο Dropbox ςτον υπολογιςτι. Ο φάκελοσ αυτόσ μοιάηει με όλουσ τουσ άλλουσ φακζλουσ που ζχετε! Βάηετε μζςα του αρχεία, ςβινετε, δθμιουργείτε κλπ.
14 Χρθςιμοποιϊντασ τον κάκε υπολογιςτι μπορείτε να ζχετε πρόςβαςθ ςτον χϊρο ςασ Dropbox ςτο ίντερνετ και να διαβάςετε, μεταφζρετε, αντιγράψετε, ςβιςετε, μετονομάςετε όςα αρχεία κζλετε online ςαν να ιςαςταν ςε αλθκινό φάκελο. Μπορείτε να φτιάξετε φακζλουσ κλπ. Μόλισ πάτε ςπίτι και ανοίξετε τον υπολογιςτι αυτά που κάνατε online κα ςυγχρονιςτοφν με τον φάκελο Dropbox του υπολογιςτι ςασ. Πχ αν ςβιςατε ζνα αρχείο online, κα ςβθςτεί τϊρα ςτο PC. Αν μετονομάςετε ζνα, κα μετονομαςκεί κι εδϊ. Είδθ φακζλων Οι φάκελοι τϊρα, και ςτουσ υπολογιςτζσ ςασ (μζςα ςτο φάκελο Dropbox) και ςτο χϊρο ςασ ςτο cloud, είναι 3 ειδϊν: Δθμόςιοι φάκελοι Ιδιωτικοί φάκελοι Αυτοί που μοιράηεςτε με ςυγκεκριμζνα μόνο άτομα Σο περιεχόμενο των Δθμόςιων φακζλων το βλζπουν όλοι ςτο δίκτυο. Μπορεί βζβαια να τουσ ζχετε άδειουσ. Οι ιδιωτικοί φάκελοι ζχουν πρόςβαςθ ΜΟΝΟ από εςάσ. Οι διαμοιραηόμενοι φάκελοι είναι ανοιχτοί ςε πρόςβαςθ από εςάσ και από όςουσ ΠΡΟΚΑΛΕΑΣΕ να τουσ δουν ι και να επεξεργαςτοφν κάποιο αρχείο που βρίςκεται μζςα. Με τθν τρίτθ περίπτωςθ, είναι φανερό ότι, μπορείτε να δουλζψετε μαηί με ςυναδζλφουσ. Σο Dropbox κρατάει και αρκετζσ εκδοχζσ (versions) του εγγράφου. Αν δεν ςασ άρεςε κάτι, γυρίηετε ςτθν προθγοφμενθ version(ιςτορία 30 θμερϊν). Επίςθσ, αν ςβιςατε κατά λάκοσ αρχείο ςτο φάκελο Dropbox ι ςτο χϊρο ςασ online μπορείτε να το επαναφζρετε! Σϊρα, όταν για πρϊτθ φορά κάνετε τθν παραπάνω διαδικαςία και επιςκεφτείτε το χϊρο ςασ Dropbox ςτο internet ι πάτε ςτο αντίςτοιχο φάκελο ςασ μζςα ςτον υπολογιςτι κα δείτε 2 φακζλουσ προ-δθμιουργθμζνουσ. Public και Photos. Και οι δφο είναι δθμόςιοι! Αν φτιάξετε οποιοδιποτε φάκελο εκτόσ, κα είναι ιδιωτικόσ. Εκτόσ κι αν μετά κάποια ςτιγμι αλλάξετε γνϊμθ. Όλοι οι άλλοι φάκελοι λοιπόν που είναι εκτόσ των 2 παραπάνω γίνονται ιδιωτικοί. Αφοφ κάνατε τθν πρϊτθ φορά τισ απαιτοφμενεσ ενζργειεσ μετά ο φάκελοσ ςασ ΑΤΣΟΜΑΣΑ κα ςυγχρονίηεται. Δεν πατάτε κανζνα κουμπί ςυγχρονιςμοφ. Βάηετε μζςα ςτο φάκελο Dropbox ςτον υπολογιςτι κάποιο αρχείο ι αφαιρείτε κάποιο άλλο και τελειϊςατε. Δεν υπάρχουν περιοριςμοί για τον τφπο των αρχείων που ςυγχρονίηετε μζςω Dropbox. Ο μοναδικόσ περιοριςμόσ αφορά ςτο ςυνολικό μζγεκοσ των αρχείων, μιασ και διατίκενται δωρεάν ςυνολικά 2GB.
15 Διαμοιραςμόσ αρχείων και φακζλων ΒΗΜΑ 1: Μετά τθν είςοδό μασ ςτο Dropbox κάνουμε κλικ ςτο φάκελο τον οποίο κζλουμε να μοιραςτοφμε. Επιλζγουμε Invite to folder και ςτο παράκυρο που ανοίγει πλθκτρολογοφμε μία-μία τισ διευκφνςεισ emails των ατόμων με τα οποία κζλουμε να μοιραςτοφμε το φάκελο. Προαιρετικά, γράφουμε ζνα μινυμα προσ αυτοφσ. Σελικά επιλζγουμε Share folder και θ διαδικαςία ζχει τελειϊςει.