Δεοντολογία Επαγγέλματος Κανονιστικές Θεωρίες

Δεοντολογία Επαγγέλματος Κανονιστικές Θεωρίες ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Τ. Ε. Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΑΛΑΙΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.

Η προηγούμενη διάλεξη Μεθοδολογία ΜΑΣΗΔ 1) Προετοιμασία 2) Διατύπωση του ηθικού ερωτήματος 3) Οργάνωσε τα γεγονότα του προβλήματος 4) Αναγνώρισε τους εμπλεκόμενους στο ηθικό πρόβλημα και τα χαρακτηριστικά τους 5) Εξήγησε το ηθικό πρόβλημα 6) Πρότεινε εναλλακτικές δράσεις 7) Ανέλυσε και επέλεξε τις εναλλακτικές δράσεις 8) Επαναξιολόγησε τις επιλογές σου 9) Ενέργησε σύμφωνα με τις επιλογές σου 10) Αυτοκριτική και ανάληψη διορθωτικών δράσεων

Κανονιστική ηθική Η κανονιστική ηθική (normative ethics) αναζητά θεωρητικές απαντήσεις σε ηθικά ερωτήματα. Διακρίνεται στη ηθική θεωρία που εξετάζει γενικού τύπου ηθικά ζητήματα, ηήμ όπως πως πρέπει να πράττουμε και τι πρέπει τα άτομα να επιδιώκουν στη ζωή τους, και στην εφαρμοσμένη ηθική, που εστιάζεται σε πρακτικά ηθικά ζητήματα όπως π.χ. την ηθικότητα η των εκτρώσεων, της θανατικής καταδίκης, της κλωνοποίησης, της καταστροφής του περιβάλλοντος κτλ. Η κανονιστική ηθική αποτελεί τον ένα από τους δυο τομείς της ηθικής φιλοσοφίας και ουσιαστικά διερευνά το ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ να συμπεριφέρονται τα άτομα.

Κανονιστική ηθική Ο στόχος της ηθικής θεωρίας έχει να κάνει με την κατανόηση της υποκείμενης φύσης του αγαθού. Επιδιώκει την κατασκευή θεωρητικών σχημάτων που μπορούν να προσδιορίζουν τι είναι «καλό» ή «κακό». Προσπαθεί να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά των ενεργειών, των ατόμων ή άλλων στοιχείων που καθορίζουν την ηθικότητα.

Κανονιστική ηθική Παρότι υπάρχει μια κοινωνική αγωνία για το ηθικά απόλυτο, όλοι μας υποπτευόμαστε ή φοβόμαστε ότι η σχετικότητα είναι πλησιέστερα στο στόχο η ποικιλία των προσεγγίσεων είναι στοιχείο της ίδιας μας της φύσης (Atkinson 1969) Ύστερα από είκοσι-πέντε αιώνες ηθικού στοχασμού καμιά κανονιστική ηθική ή μεταηθική θεωρία, παρά την ικανοποίηση αρκετών εσωτερικών κριτηρίων, όπως είναι η συνέπεια, η συνεκτικότητα, η σαφήνεια, η εναρμόνιση με κοινές ηθικές ενοράσεις, δεν έχει κερδίσει ομόφωνη αποδοχή (Δραγώνα-Μονάχου 2001)

Κανονιστική ηθική «σε κάθε περίπτωση, εξετάζοντας διαφορετικές θεωρίες, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι οι αξίες υψηλού επιπέδου, όπως η ελευθερία και η δικαιοσύνη, διατηρούνται δια μέσου της ηθικής ποικιλίας και της ηθικής αλλαγής, και αυτό μπορεί να πείσει και τον πλέον αντιρρησία, ότι η ουσία αυτού που θέλει να υπερασπισθεί η ηθική είναι ακόμη ασφαλής» (Atkinson 1969) Παρότι, οι ηθικές θεωρίες παράγουν εναλλακτικές προτάσεις για τα θεμελιώδη συστατικά της ηθικής και πάνω στη βάση αυτή συγκρούονται, οι περισσότερες από αυτές έχουν ως κοινή προέλευση ή αποτέλεσμα αξίες υψηλού επιπέδου όπως την ευημερία, τη δικαιοσύνη κτλ.

Κανονιστική ηθική Θα εξετάσουμε τη θεωρία του ηδονισμού τη θεωρία του ωφελιμισμού τη θεωρία της κατηγορικής προσταγής του Καντ τις θεωρίες του υπαρξισμού τις Κοινωνικο-εξελικτικές θεωρίες

1. Η θεωρία του ηδονισμού Σύμφωνα με την ηδονική θεωρία, το κίνητρο της ανθρώπινης πράξης έχει ιδιοτελικό χαρακτήρα. Η ηδονή αποτελεί το κριτήριο, προκειμένου κάποιος να αποφασίσει να επιτελέσει μια πράξη, ενώ ο πόνος είναι η αιτία για να την αποφύγει. Προκειμένου να χαρακτηριστεί μια θεωρία ηδονική απαιτείται η ηδονή να εκληφθεί ως το ουσιαστικό αίτιο από το οποίο καθορίζεται η πράξη του η ηδονή να είναι ο αυτοσκοπός. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης θεωρίας αποποιούνται τις αξίες. Για αυτούς, οι αξίες θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως αγαθά με απώτερο τέλος, την ηδονή

1. Η θεωρία του ηδονισμού Δυο εκδοχές: χς Κατά την ακραία εκδοχή, ως αγαθό θεωρείται οποιαδήποτε τυχαία ηδονή συνειδητοποιεί κανείς ότι μπορεί να ικανοποιήσει πραγματοποιώντας μια ενέργεια.

1. Η θεωρία του ηδονισμού Δυο εκδοχές: Οι εισηγητές της θεωρίας του μετριοπαθούς ηδονισμού θεωρούν ότι υπάρχει διαφορά στην αξία μεταξύ των ηδονών, η οποία θα πρέπει να επηρεάζει τις επιλογές των ατόμων. Μια ηδονή είναι ηθικώς θεμιτή, εφόσον αποτελεί μέσο κατάκτησης της κορυφαίας ηδονικής κατάστασης που δεν είναι άλλη από τη ψυχική ηρεμία. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση δεν πρέπει να επιδιώκουμε κάθε ηδονή, αλλά οφείλουμε να παρακάμπτουμε ορισμένες ηδονές όταν προκύπτουν από αυτές περισσότερο δυσάρεστα αποτελέσματα.

1. Η θεωρία του ηδονισμού Πρόβλημα στη συγκεκριμένη θεωρία είναι ότι οι εισηγητές της βασιζόμενοι στην ερμηνεία τους για τον τρόπο με τον οποίο ζουν τα άτομα, συμπέραναν ότι αυτό προσδιορίζει και το τι πρέπει να κάνουν. Από το «όλοι οι άνθρωποι επιζητούν την ηδονή» προέκυψε η πρόταση «όλοι οι άνθρωποι πρέπει να επιζητούν την ηδονή». Υποκύπτουν δηλαδή στη φυσιοκρατική πλάνη, δηλαδή την αυθαίρετη εξίσωση του «είναι» με το «πρέπει».

1. Η θεωρία του ηδονισμού Η διαφορά με την σύγχρονη πραγματικότητα της βιώσεως του ηδονισμού είναι ότι σήμερα η ηδονή αφ ενός μεν χωρίζεται από τις ψυχικές ηδονές, και παραμένει μόνο στον κόσμο των σωματικών αισθήσεων, αφ ετέρου δε δεν είναι απόρροια και προϊόν μιας ςγνωσιολογικής γ θεωρίας και ενός φιλοσοφικού συστήματος, αλλά καρπός μιας αισθησιακής απολαύσεως, χωρίς στοχασμούς και οραματισμούς. Ενώ για τους φιλοσόφους του ηδονισμού η ηδονή θεωρείται ένα υπαρξιακό θέμα, για τους σημερινούς ανθρώπους είναι απλώς μια απόλαυση, και δεν εντάσσεται στα λεγόμενα υπαρξιακά προβλήματα. Βέβαια, στο βάθος και η σύγχρονη απόλαυση της ηδονής συνιστά μια υπαρξιακή αναζήτηση, αλλά δεν το αισθάνεται έτσι ο άνθρωπος, ούτε και ξεκινά από αυτήν την αφετηρία για να βιώσει την ηδονή. Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεου

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Σύμφωνα με τους εισηγητές της θεωρίας του ωφελιμισμού, μια πράξη είναι ηθικά καλή, εφόσον οι επιπτώσεις της είναι ωφέλιμες, εάν δηλαδή διαπιστωθεί ότι τα αποτελέσματά της επιφέρουν την ευτυχία των ανθρώπων που επηρεάζονται από την εκτέλεσή της. Διαφορετικά θεωρείται ανήθικη. Μεταξύ δυο διαφορετικών πράξεων, οι οποίες συμβάλλουν στην ευτυχία ανθρώπων, ηθικώς καλή είναι εκείνη που συμβάλλει περισσότερο στην ευδαιμονία τους, αυτή που εξασφαλίζει, δηλαδή, την ευτυχία σε μεγαλύτερο αριθμό προσώπων.

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Στις θεωρίες του ωφελιμισμού μ ο προσδιορισμός ρ της καλής και κακής πράξης δεν εξαρτάται από τις προθέσεις και τα κίνητρα, τα οποία αποτελούν υποκειμενικές καταστάσεις, αλλά υπαγορεύεται από τις συνέπειες ή τις επιπτώσεις που έχει η πράξη για την ανθρώπινη ευδαιμονία. Προφανώς πολλές διαφοροποιήσεις της θεωρίας του ωφελιμισμού μ προκύπτουν από τον τρόπο με τον οποίο ορίζεται η ευδαιμονία.

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Η ευδαιμονία είχε προσεγγιστεί αρχικά με τους όρους της ηδονής. Σε αντίθεση όμως με τη θεωρία του ηδονισμού, που έχει ιδιοτελικό χαρακτήρα, η θεωρία του ωφελιμισμού έχει κοινωνική υφή, αφού ο σκοπός της ηθικής συμπεριφοράς των ατόμων είναι η γενική ευδαιμονία.

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Η ωφελιμιστική θεωρία πήρε ακόμη περισσότερο ρ κοινωνικό χαρακτήρα από τον Mill (Πελεγρίνης 1997). O Mill υποστήριξε ότι δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται η ποιοτική διαφορά των ηδονών και συνεπώς οι ηθικές κρίσεις δεν θα πρέπει να βασίζονται μόνο στην ποσότητα των ηδονών. Σύμφωνα με τον Mill, η ευδαιμονία δεν είναι μια αφηρημένη ιδέα, αλλά μια σειρά από στοιχεία όπως η μουσική, η υγεία, το δίκαιο, η φιλία κτλ.

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Σύμφωνα με τη θεωρία του ωφελιμισμού, μ, αυτό που πρέπει να συνειδητοποιηθεί είναι ότι η κοινωνία αποτελεί ένα σώμα. Το συμφέρον της κοινωνίας ταυτίζεται με το άθροισμα των συμφερόντων του κάθε μέλους της. Τα μέλη αποτελούν τις ουσιαστικές μονάδες που χτίζουν τον οργανισμό, αυτό το σώμα της κοινωνίας. Ωφελιμισμός είναι η αύξηση της ευτυχίας και η αποφυγή του πόνου και αναφέρεται τόσο σε ατομικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Αρίθμηση απλών ηδονών: 1. Ηδονές της αίσθησης 2. Ηδονές του πλούτου 3. Ηδονές της ικανότητας 4. Ηδονές της εγκάρδιας φιλίας 5. Ηδονές της καλής φήμης 6. Ηδονές της δύναμης 7. Ηδονές της ευσέβειας 8. Ηδονές της καλοκαγαθίας 9. Ηδονές της μοχθηρίας 10. Ηδονές της μνήμης 11. Ηδονές της φαντασίας 12. Ηδονές της προσδοκίας 13. Ηδονές εξαρτώμενες από συσχέτιση (πχ καλή τύχη σε συνδυασμό με ένα τυχερό παιχνίδι) 14. Ηδονές της ανακούφισης

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Αρίθμηση απλών πόνων: 1. Πόνοι της έλλειψης 2. Πόνοι των αισθήσεων 3. Πόνοι της ακαταλληλότητας 4. Πόνοι της εχθρότητας 5. Πόνοι της κακής φήμης 6. Πόνοι της ευσέβειας 7. Πόνοι της καλοκαγαθίας 8. Πόνοι της μοχθηρίας 9. Πόνοι της μνήμης 10. Πόνοι της φαντασίας 11. Πόνοι της προσδοκίας 12. Πόνοι εξαρτώμενοι από συσχέτιση

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Ο Bentham δημιούργησε ένα σύστημα αριθμητικού υπολογισμού των ηδονών, με σκοπό να βοηθήσει αποτελεσματικά τον άνθρωπο στις εκτιμήσεις του. Διέκρινε επτά συντελεστές βάσει των οποίων θα πρέπει να καθορίζεται το μέγεθος των ηδονών: Την έντασή τους, τη διάρκειά τους, το πότε θα συμβούν (άμεσα ή μακροπρόθεσμα), τη βεβαιότητά τους (κατά πόσο θα συμβούν), τη γονιμότητά τους (αν παράγουν άλλες ηδονές), την καθαρότητά τους (αν παράγουν και αρνητικά αποτελέσματα) και τέλος την έκτασή τους (πόσα άτομα μπορούν να την καρπωθούν).

2. Η θεωρία του ωφελιμισμού Το μεγαλύτερο μγ πρόβλημα των ωφελιμιστικών θεωριών είναι το βάρος των διαφορετικών προσεγγίσεων της ευδαιμονίας. Η θεωρία δέχθηκε σκληρή κριτική που εστιάστηκε σε τρία σημεία: α) Σύμφωνα με τη θεωρία, οι ενέργειες κρίνονται ως αγαθές ή όχι βάσει μόνο των συνεπειών τους, β) η μόνη συνέπεια που έχει σημασία είναι η πρόκληση ευτυχίας ή δυστυχίας, γ) κανενός η ευ υχία δεν είναι ερισσό ερο ή λιγό ερο γ) κανενός η ευτυχία δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο σημαντική από των άλλων, όλες είναι εξίσου σημαντικές.

3. Η θεωρία της κατηγορικής προσταγής του Καντ Σύμφωνα με τον Καντ, το ηθικό χρέος, το καλό, το δίκαιο, και γενικώς εκείνο που οφείλουμε να πράττουμε, δεν είναι κάτι που υπάρχει μέσα στον κόσμο, αλλά είναι ένας τρόπος συμπεριφοράς τον οποίο με δική μας ευθύνη διαμορφώνουμε και ακολουθούμε. Είναι προφανές ότι για να έχουμε την ευθύνη των πράξεών μας, θα πρέπει επίσης να έχουμε τη δυνατότητα να τις επιλέξουμε ελεύθερα. Ο Καντ ισχυρίζεται ότι η βούλησή μας είναι καθαρή, εάν ο στόχος που επιδιώκουμε δεν περιέχει τίποτε άλλο από εκείνο που η ίδια η βούληση θέτει ως επιδίωξή μας.

3. Η θεωρία της κατηγορικής προσταγής του Καντ Κάποιος για παράδειγμα μπορεί να θέλει να είναι τίμιος έμπορος γιατί έτσι θα αποκτήσει μεγαλύτερη πελατεία και θα έχει μεγαλύτερα κέρδη, ενώ κάποιος άλλος μπορεί να θέλει να είναι τίμιος μόνο γιατί θέλει να είναι τίμιος. Μόνο το δεύτερο παράδειγμα είναι παράδειγμα καθαρής βούλησης. Εκείνο που ορίζει την καθαρή ήβούληση είναι η δυνατότητα που έχουμε ανεπηρέαστοι από οποιαδήποτε σκοπιμότητα, να ρυθμίσουμε την ηθική συμπεριφορά μας σύμφωνα με οποιαδήποτε αρχή, απλά πρέπει να είμαστε συνεπείς προς αυτήν.

3. Η θεωρία της κατηγορικής προσταγής του Καντ Ο Καντ για να βοηθήσει και στην εξαγωγή του περιεχομένου των προσωπικών αρχών πρότεινε ότι τα άτομα πρέπει να συμπεριφέρονται έτσι ώστε η αρχή που εφαρμόζουν σε κάθε περίσταση να μπορεί να καταστεί καθολικός νόμος. Πριν ο καθένας επιλέξει μια αρχή που θα ακολουθεί, θα πρέπει να σκεφτεί αν ο ίδιος και κάθε άλλος συνάνθρωπός του, κάτω από ανάλογες συνθήκες θα ήταν ικανός να τηρεί την αρχή αυτή. Το ηθικό ερώτημα επομένως για τον Καντ δεν ήταν το τι πρέπει να πράξω, αλλά πως πρέπει να πράξω ή να συμπεριφερθώ, προκειμένου η στάση μου να θεωρηθεί ηθικά σωστή.

4. Οι θεωρίες του υπαρξισμού Η βασική αρχή του υπαρξισμού, είναι ότι η «ύπαρξη» προηγείται της «ουσίας». Λέγοντας «ουσία» εννοούμε την έννοια και τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου όπως συναντώνται σε όλα τα ανθρώπινα πλάσματα ανεξαιρέτως. Αντίθετα, με τον όρο «ύπαρξη» δηλώνεται ο ιδιαίτερος, ο προσωπικός τύπος κάθε ανθρώπου. Οι υπαρξιακοί φιλόσοφοι υποστήριξαν ότι η ύπαρξη προηγείται της ουσίας, δεν είναι δεδομένη, διαμορφώνεται συνεχώς και συνεπώς δεν μπορούμε να την ορίσουμε από πριν και να την εξομοιώσουμε με όλες τις άλλες υπάρξεις.

4. Οι θεωρίες του υπαρξισμού Οι υποστηρικτές του υπαρξισμού υποστηρίζουν ότι πρέπει να εξετάσουμε κατευθείαν την ύπαρξή μας, παρατηρώντας τις διακυμάνσεις και τις αποχρώσεις της, να προσπαθήσουμε να τη συλλάβουμε, αντί να επιχειρούμε μάταια να την κατακτήσουμε μέσω της ουσίας μας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Ζαν Πολ Σαρτρ (Πελεγρίνης 1999), ισχυρίστηκε ότι η επιλογή του είδους των πράξεων που θεωρούμε ηθικά σωστές ανήκει στην απόλυτη δικαιοδοσία του καθενός και δε θα πρέπει να υπόκειται σε κανένα πρότυπο, να μην εντάσσεται σε κανένα πλαίσιο. Ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν κανόνες για το πως θα πρέπει να οργανώσουμε τη ζωή μας καθένας θα πρέπει να ακούσει το συναίσθημά του για να διακρίνει ποιο είναι κάθε φορά το ηθικό του χρέος

4. Οι θεωρίες του υπαρξισμού Κατά το Σαρτρ, ρρ, οι αρχές, που απλόχερα χρ προσφέρει ρ η κοινωνία, αποτελούν ένα άλλοθι για να μεταθέσουμε το βάρος της ευθύνης που πρέπει να αναλάβουμε, όταν αντιμετωπίζουμε κάποιο ηθικό δίλημμα. Όπως υποστήριζε ο Σαρτρ, όλοι φαίνεται να έχουν ριχτεί τυχαία μέσα σε ένα αφιλόξενο κόσμο, όπου ο καθένας μόνος του πρέπει να προσπαθήσει να δημιουργήσει την οντότητά του χωρίς τη συνδρομή άλλων παραγόντων.

5 Κοινωνικο-εξελικτικές θεωρίες Οι κοινωνικο-εξελικτικές θεωρίες ασχολούνται με τη βιολογική προέλευση (ή τουλάχιστον επίδραση) της ατομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Είναι στενά συσχετισμένες με την εξελικτική βιολογία επειδή τα επιχειρήματά τους βασίζονται στη νεο-δαρβινική εξελικτική θεωρία. Υποστηρίζουν ότι ορισμένα στοιχεία στην ανθρώπινη συμπεριφορά είναι όπως έχουν, γιατί έχουν επιλεχθεί μέσα από τη διαδικασία της εξέλιξης, αφού αυξάνουν τις πιθανότητες της επιβίωσης (ή ακριβέστερα της αναπαραγωγής).

5 Κοινωνικο-εξελικτικές θεωρίες Χαρακτηριστικά παραδείγματα συμπεριφορών που προσδιορίζονται σε σημαντικό βαθμό από την γενετική δομή των ανθρώπων είναι η αποφυγή της αιμομιξίας, γιατί μειώνει την ποιότητα του γονιδιώματος, το φαινόμενο της προστατευτικότητας και του αλτρουισμού των ενηλίκων προς τα παιδιά τους, την επιθετική ετοιμότητα ύστερα από κάποια αντίδραση υποταγής κτλ. Πολλά αντίστοιχα συμπεριφορικά γνωρίσματα δεν είναι υποχρεωτικά αλλά υπάρχουν με τη μορφή προδιάθεσης.

5 Κοινωνικο-εξελικτικές θεωρίες Ανεξάρτητα όμως από αυτό,, οι θεωρίες αυτές αποδέχονται ότι οι ηθικοί κανόνες είναι προϊόντα και της κοινωνικής οργάνωσης, ότι αποτελούν καρπό της πολιτισμικής ανέλιξης. Τονίζουν όμως το ρόλο που παίζει η βιολογική δομή του ανθρώπου στη συμπεριφορά του.

Παραδείγματα ανάλυσης σεναρίων ηθικών διλλημάτων

Σενάριο 3 ο Ο Νίκος είναι ένας προγραμματιστής που εργάζεται για την εταιρεία INFOETHICS Α.Ε., μια μικρή επιχείρηση πληροφορικής. Αυτήν την περίοδο η εταιρεια επανασχεδιάζει το λογισμικό αποθήκης ενός τοπικού πολυκαταστήματος, του ABCD. Ο Νίκος γνωρίζει για ένα πρόγραμμα που αναπτύσσεται από μια άλλη επιχείρηση για την οποία η εταιρεία του έχει μια άδεια χρήσης. Αυτή η άδεια δεν επιτρέπει στην εταιρεία Χ να αντιγράψει το πρόγραμμα, αλλά ο προϊστάμενος του Νίκου τον διατάζει να το εγκαταστήσει στον υπολογιστή της ABC. «Ποιός θα το μάθει; εμείς θέλουμε να κρατήσουμε έναν σημαντικό πελάτη» λέει ο προϊστάμενος.

Σενάριο 4 ο Ο Μίλτος είναι υπάλληλος της εταιρείας DATASOFT, μια εταιρείας πληροφορικής που ειδικεύεται στην παραγωγή προσαρμοσμένου λογισμικού για μεγάλες εταιρίες. Ο προϊστάμενος του Μίλτου, του ζήτησε να γράψει ένα πρόγραμμα που θα επιτρέπει στην Εταιρεία Ξυλείας ABC να αναλύει τις πωλήσεις της και να προβλέπει ποιες προμήθειες πρέπει να κάνει για να διατηρεί ένα κατάλληλο στοκ στις αποθήκες της. Αφού συνεργάστηκε με τους αντιπροσώπους της επιχείρησης ABC για να πάρει μια ιδέα των πραγμάτων που περίμεναν από το πρόγραμμα, ο Μίλτος συνειδητοποίησε ότι υπήρχαν έτοιμα εμπορικά πακέτα λογισμικού που έκαναν μεγάλα κομμάτια αυτών που έπρεπε να γράψει στο πρόγραμμά του. Αναγνώρισε ένα τμήμα κώδικα που ήταν μια σημαντική μερίδα του εμπορικού προγράμματος. Ο Μίλτος κατάλαβε ότι θα μπορούσε να συντομεύσει, παραδίδοντας συντομότερα το πρόγραμμα στην ABC, εάν έπαιρνε το έτοιμο πρόγραμμα και το ενσωμάτωνε στον κώδικα του προγράμματός του. Έπρεπε μόνο να γράψει μρ μερικές σύντομες μς συναρτήσεις και τη διεπαφή (user interface) για να τελειώσει το project σημαντικά γρηγορότερα. Με το να τελειώσει ένα τέτοιο μεγάλο project μερικές ημέρες νωρίτερα, ο Μίλτος πήρε bonus και προαγωγή. Μπόρεσε να επιστρέψει σπίτι του πιό σύντομα και να αφιερώσει το χρόνο του στη σύζυγο και τη νεογέννητη κόρη του.

Επόμενη διάλεξη 3. Περιγραφική ργρ Θεωρία Η θεωρία της ηθικής εξέλιξης του Piaget Η θεωρία της ηθικής εξέλιξης του Kohlberg