Γράφει: Πρωτόπαπας Μάριος, Φυσικοπαθητικός-Ομοιοπαθητικός, Διπλωματούχος εκπαιδευτής Buteyko Breathing ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΣΘΜΑ To Άσθμα είναι μία διαταραχή της αναπνοής μπορεί να θεωρηθεί καιαλλεργικής φύσεως - που χαρακτηρίζεται από σπασμό των βρόγχων, οίδημα της βλεννογόνου των πνευμόνων και υπερβολική παραγωγή βλέννας, με συνέπεια δυσκολία στην αναπνοή. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μία οξεία κρίση άσθματος μπορεί να χρειάζεται νοσοκομειακή παρέμβαση. Το άσθμα θεωρείται λειτουργική διαταραχή και όχι δομική. Αυτό σημαίνει πως η πρόγνωσή του θα είναι καλύτερη από παθήσεις όπου έχουμε δομικές αλλαγές στην υφή των πνευμόνων / βρόγχων όπως π.χ στη Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια Στην Ευρώπη και Αμερική υπολογίζεται πως πάνω από το 7% του πληθυσμού πάσχει από άσθμα, ενώ στην Ελλάδα το νούμερο είναι περίπου αντίστοιχο, αλλά με ποσοστά που αυξάνουν συνεχώς. Οι λόγοι για την αυτήν την αύξηση μπορούν να αποδοθούν σε πολλούς παράγοντες: - περιβαλλοντική μόλυνση - κακή ποιότητα τροφής και συντηρητικά των τροφών - μείωση βρεφικού θηλασμού και συνεπώς μείωσης δύναμης ανοσοποιητικού - αύξηση πολλών και διαφορετικών ειδών ψυχικών στρες ακόμη και από μικρή παιδική ηλικία ΕΙΔΗ ΑΣΘΜΑΤΟΣ: Το Άσθμα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί στο «Εξωγενές» ή «Ατοπικό» και στο «Ενδογενές». 1 / 5
Το «Εξωγενές» θεωρείται κυρίως αλλεργική αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες εξωγενείς αφορμές : σκόνη, μούχλα, τρίχες ζώων, γύρη, φυτά κ.α και υπάρχει κινητοποίηση τν αντισωμάτων IgE που ευθύνονται για τις αλλεργίες. Το «Ενδογενές» έχει συνδεθεί με παράγοντες όπως: τοξικά χημικά (από τσιγάρο, καυσαέρια, κλπ) που εισπνέονται, πολύ κρύο αέρα, υπερβολική άσκηση, μολύνσεις, ψυχική αναστάτωση ψυχική σύγκρουση. Οι παράγοντες αυτοί πυροδοτούν βρογχοσπασμό σε ευαίσθητα άτομα. Οι αντιδράσεις του σώματος είναι κινητοποίηση λευκών αιμοσφαιρίων και άλλων αμυνικών μηχανισμών και έκκριση Ισταμίνης που ευθύνεται για τα περισσότερα συμπτώματα. Υπάρχει επίσης έκκριση ουσιών που ονομάζονται «λευκοτριένια» που ευθύνονται για την σύσπαση των βρόγχων. Εδώ να επισημάνω το εξής: Η χρήση πολλών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων καθώς και η Ασπιρίνης μπορεί αυξήσει την παραγωγή σε λευκοτριένια και μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα ασθματικής κρίσης. Το ίδιο συμβαίνει και με το συντηρητικό «Ταρτραζίνη» (κίτρινη χρωστική 4) που υπάρχει σε πολλά συσκευασμένα τρόφιμα, προϊόντα περιπτέρου αλλά ακόμη και σε κάποια αντι-ασθματικά φάρμακα (!) ενώ ανταγωνίζεται και εμποδίζει την απορρόφηση της βιταμίνης Β6 που έχει δείξει πως μπορεί να προσφέρει ωφέλεια στην βελτίωση των ασθματικών συμπτωμάτων. Αυτό γιατί η βιταμίνη Β6 αποτελεί βασικό συμπαράγοντα για την ισορροπημένη μετατροπή της Τρυπτοφάνης σε Σεροτονίνη. Αν η μετατροπή αυτή δεν γίνεται σωστά και προκύπτον αυξημένα επίπεδα Σεροτονίνης στο αίμα, αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα περισσότερες πιθανότητες σύσπασης των βρόγχων. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡ-ΑΝΑΠΝΕΥΣΗΣ Το άσθμα μπορεί να επιδεινώνεται και από έναν άλλο παράγοντα που καλείται "σύνδρομο υπερανάπνευσης". Υπερανάπνευση σημαίνει να αναπνέεις περισσότερο από το φυσιολογικό. Με άλλα λόγια να εισπνέονται μεγαλύτερες ποσότητες οξυγόνου από ό, τι χρειάζεται το σώμα. Γιατί όμως αυτό να είναι κακό; Παρ όλο που παραδοσιακά θεωρείται πως οι βαθιές αναπνοές παρέχουν καλύτερη οξυγόνωση στο σώμα, αυτό δεν είναι αληθές. Αντίθετα μάλιστα η παραπάνω πρόσληψη οξυγόνου αν γίνεται χρονίως - μειώνει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα και αυτό με την σειρά του μεταλλάσει την ισορροπία μεταξύ αλκαλικότητας και οξύτητας 2 / 5
(ph) του αίμματος και φέρνει πολλά προβλήματα όπως: κόπωση, κρίση πανικού, τάση για λιποθυμία, χτυποκάρδια, αλλεργικά φαινόμενα, τρέμουλο στα πόδια κλπ. Όσο περισσότερο και βαθύτερα προσπαθούμε να αναπνεύσουμε τόσο λιγότερο οξυγόνο φθάνει στα κύτταρά μας όπως δείχνουν οι έρευνες. Για χιλιάδες χρόνια κατά την εξέλιξη του ανθρώπου δημιουργήθηκε η εντύπωση πως αν κάτι είναι καλό, το περισσότερο από αυτό θα είναι ακόμα καλύτερο. Στις αρχές του 21ου αιώνα αρχίζει πλέον και γίνεται κοινή συνείδηση πως το περισσότερο δεν σημαίνει καλύτερο, αλλά πως το καλύτερο είναι τελικά το ισορροπημένο. Όπως μας έχει πει και ο Ηράκλειτος 2μιση χιλιάδες χρόνια πριν: «Θεός είναι μαζί καλοκαίρι και χειμώνας, μέρα και νύχτα, κορεσμός και πείνα, ζέστη και κρύο.» Τα προβλήματα μας ξεκινάνε όταν εμείς επιλέγουμε μόνο την μία πλευρά της πραγματικότητας βαφτίζοντας την ως 'καλή' και απαρνούμαστε την άλλη πλευρά που την θεωρούμε απευκταία, επιζήμια και κακή. Η ΜΕΘΟΔΟΣ BUTEYKO για το ΑΣΘΜΑ H μέθοδος BUTEYKO αναπτύχθηκε κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1960 από ένα Ουκρανό γιατρό και ακαδημαΐκό, τον καθηγητή Konstantin Buteyko. Όμως στον δυτικό κόσμο έγινε γνωστή γύρω στα τέλη της δεκαετίας του '80. Ο πυρήνας της μεθόδου αποτελείται από συγκεκριμένες αναπνευστικές ασκήσεις που εκπαιδεύουν τους ασθενείς να έχουν καλύτερο έλεγχο της αναπνοής τους και να μειώσουν την "υπερ-ανάπνευση". ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΕΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ BUTEYKO Τα αρχικά στάδια τους άσθματος σχετίζονται με μείωση τους διοξειδίου του άνθρακος CO2- στο αίμα, δείκτης πως υπάρχει κάποιος βαθμός υπερ-ανάπνευσης (1). Επιπλέον η ίδια η υπερανάνπευση είναι γνωστό πως έχει αρνητική επίδραση στην μεγάλη πλειοψηφία των ασθματικών (2). Από αυτά τα 2 γεγονότα μπορεί να προκύψει ένας φαύλος κύκλος σε κάθε ασθματική κρίση όπου η έντονη τάση που νοιώθει κάποιος να υπερ-αναπνέυσει προκαλεί μεγαλύτερο βρογχο-σπασμό και συμπτώματα, που και αυτά με την σειρά τους προκαλούν μεγαλύτερη τάση για υπερ-ανάπνευση. 3 / 5
Ο βασικός στόχος της μεθόδου Buteyko είναι να εκπαιδεύσει όσους έχουν άσθμα πως μπορούν να αποφύγουν την υπερανάπνευση, τόσο γενικότερα στην ζωή τους όσο και στο ξεκίνημα κάποιας κρίσης. Με αυτήν την εκπαίδευση μπορεί να μειωθεί σημαντικά τόσο η συχνότητα, όσο και η ένταση των συμπτωμάτων του άσθματος. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ και ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ BUTEYKO Πλεονεκτήματα - Η μέθοδος Buteyko έχει επιστημονικές αποδείξεις πως δουλεύει. Μέχρι τώρα υπάρχουν πάνω από 5 δημοσιευμένες επιστημονικές έρευνες (3-7) που δείχνουν πως μπορεί να μειώνει την ανάγκη για βρογχοδιασταλτικά φάρμακα σε ποσοστό 60-95%, με ταυτόχρονη αύξηση στην ποιότητα ζωής. - Όπως έδειξαν όλες οι επιστημονικές έρευνες είναι απολύτως ασφαλής και φυσική μέθοδος, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες. - Μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της ψυχικής ηρεμίας και μείωση της νευρικής υπερέντασης και του άγχους. - Βελτιώνει την ποιότητα και το βάθος του ύπνου, μειώνει το ροχαλητό, - Μειώνει την ρινική συμφόρηση, βοηθά στην απελευθέρωση της αναπνοής από την μύτη - Μετά το πέρας της εκπαίδευσης ο ασθενής γίνεται πιο ανεξάρτητος από ιατρούς ή θεραπευτές στο μέλλον και αποκτά καλύτερο έλεγχο στα συμπτώματα του για το υπόλοιπο της ζωής του - Δουλεύει συμπληρωματικά αλλά και ανεξάρτητα από την συμβατική φαρμακευτική αγωγή ή άλλες εναλλακτικές αγωγές ομοιοπαθητική, διατροφή κ.λ.π Μειονεκτήματα - Τα αποτελέσματά της χρειάζονται κάποιο διάστημα για να φανούν (συνήθως 3-5 εβδομάδες) - Απαιτείται η συνέπεια και πειθαρχία του ασθενούς στο να αφιερώνει συνολικά 20-40 λεπτά την ημέρα (χωρισμένα σε 2 ή 3 σετ) για να κάνει τις ασκήσεις, καθημερινά, - για τουλάχιστον ένα μήνα - Ο βαθμός αντίληψης και κατανόησης του κάθε ασθενούς για τις ασκήσεις και τις έννοιες που θα διδαχτεί παίζουν ρόλο στον βαθμό αποθεραπείας του. για παράδειγμα οι ασκήσεις είναι πρακτικώς αδύνατον να διδαχθούν σε βρέφος κάτω των 4 ετών Επιστημονική βιβλιογραφία 4 / 5
1. McFadden ERJ, Lyons HA "Arterial blood gas tension in Asthma', N Engl J Med 1968, 278:1027-32 2. Hurwitz K et al "Interpretation of Eucapnic Voluntary Hyperventilation in the Diagnosis of Asthma" Chest, 1995, 108:1240-45 3. Bowler SD et al 'Buteyko breathing techniques in asthma: a blinded randomized controlled trial' Med J aust 1998, 169:575-578 4. Opat AJ et al ' Aclinical trial of Buteyko breathing technique in Asthma as taught by a video", J Asthma 2000, 37:557 564 5. Cooper S et al "Effect of two breathing exercises(buteyko and Pranayama) in Asthma: a randomized controlled trial' Thorax 2003, 58:674-679 6. McHugh P et al 'Buteyko breathing technique for Asthma: an effective intervention' N Z med J 2003, 116:U710 7. Slader CA. et al "Double blind randomized controlled trial of two breathing technicues in the management of asthma'. Thorax61(8):651-6. Πρωτόπαπας Μάριος Φυσικοπαθητικός-Ομοιοπαθητικός Διπλωματούχος εκπαιδευτής Buteyko Breathing Joomla SEO powered by JoomSEF 5 / 5