Σύντομος πίνακας περιεχομένων

Σύντομος πίνακας περιεχομένων Πρόλογος 19 Οδηγός περιήγησης 25 Πλαίσια 28 Ευχαριστίες της ενδέκατης αγγλικής έκδοσης 35 Βιογραφικά συγγραφέων 36 ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 37 1 Η οικονομική επιστήμη και η οικονομία 39 2 Τα εργαλεία της οικονομικής ανάλυσης 73 3 Ζήτηση, προσφορά και η αγορά 105 ΜΕΡΟΣ 2 ΘΕΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 139 4 Ελαστικότητες ζήτησης και προσφοράς 141 5 Επιλογές του καταναλωτή και αποφάσεις ζήτησης 181 6 Αποφάσεις προσφοράς των επιχειρήσεων 235 7 Κόστος και προσφορά 271 8 Τέλειος ανταγωνισμός και καθαρό μονοπώλιο 323 9 Δομή αγοράς και ατελής ανταγωνισμός 369 10 Αγορά εργασίας 413 11 Αγορές συντελεστών και διανομή του εισοδήματος 463 12 Κίνδυνος και πληροφορία 499 ΜΕΡΟΣ 3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ 539 13 Οικονομική της ευημερίας 541 14 Δαπάνες και έσοδα του δημόσιου τομέα 589 ΜΕΡΟΣ 4 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 625 15 Εισαγωγή στη μακροοικονομική θεωρία 629 16 Προϊόν και συνολική ζήτηση 665 17 Δημοσιονομική πολιτική και εξωτερικό εμπόριο 703

ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ / 9 18 Χρήμα και τράπεζες 745 19 Επιτόκια και νομισματική μετάδοση 781 20 Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική 823 21 Συνολική προσφορά, τιμές και προσαρμογή σε διαταραχές 851 22 Πληθωρισμός, προσδοκίες και αξιοπιστία 887 23 Ανεργία 931 24 Συναλλαγματικές ισοτιμίες και ισοζύγιο πληρωμών 969 25 Μακροοικονομική ανάλυση της ανοικτής οικονομίας 1007 26 Καθεστώτα συναλλαγματικών ισοτιμιών 1043 27 Ο οικονομικός κύκλος 1079 28 Οικονομική από την πλευρά της προσφοράς και οικονομική μεγέθυνση 1121 ΜΕΡΟΣ 5 Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1161 29 Διεθνές εμπόριο 1163 Παράρτημα: Απαντήσεις στις ερωτήσεις των Δραστηριοτήτων και των Μαθηματικών Προσεγγίσεων 1203 Γλωσσάρι 1213 Ευρετήριο βασικών όρων 1241

Περιεχόμενα Πρόλογος 19 Οδηγός περιήγησης 25 Πλαίσια 28 Ευχαριστίες της ενδέκατης αγγλικής έκδοσης 35 Βιογραφικά συγγραφέων 36 ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 37 1 Η οικονομική επιστήμη και η οικονομία 39 1.1 Πώς αντιμετωπίζουν οι οικονομολόγοι τις επιλογές 40 1.2 Τα οικονομικά ζητήματα 45 1.3 Σπανιότητα και ανταγωνιστική χρήση των πόρων 54 1.4 Ο ρόλος της αγοράς 59 1.5 Θετική και κανονιστική οικονομική 64 1.6 Μικροοικονομική και μακροοικονομική 65 Περίληψη 68 Ερωτήσεις επανάληψης 69 2 Τα εργαλεία της οικονομικής ανάλυσης 73 2.1 Οικονομικά δεδομένα 75 2.2 Αριθμοδείκτες 77 2.3 Ονομαστικές και αποπληθωρισμένες μεταβλητές 82 2.4 Μέτρηση των μεταβολών στις οικονομικές μεταβλητές 84 2.5 Οικονομικά υποδείγματα 85 2.6 Οικονομικά υποδείγματα και δεδομένα 87 2.7 Διαγράμματα, γραμμές και εξισώσεις 89 2.8 Τελικές επισημάνσεις για το ζήτημα της σταθερότητας των «υπολοίπων παραγόντων» 93 2.9 Θεωρίες και ενδείξεις 95 2.10 Κάποιες συνήθεις κριτικές για την οικονομική επιστήμη και τους οικονομολόγους 96 Περίληψη 99 Ερωτήσεις επανάληψης 100 3 Ζήτηση, προσφορά και η αγορά 105 3.1 Η αγορά 106

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 11 3.2 Ζήτηση, προσφορά και ισορροπία 106 3.3 Καμπύλες προσφοράς και ζήτησης 111 3.4 Τι υπάρχει πίσω από την καμπύλη ζήτησης 114 3.5 Μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης 117 3.6 Τι υπάρχει πίσω από την καμπύλη προσφοράς 120 3.7 Μετατοπίσεις της καμπύλης προσφοράς 123 3.8 Πλεόνασμα καταναλωτή και παραγωγού 124 3.9 Ελεύθερες αγορές και έλεγχοι τιμών 128 3.10 Τι, πώς και για ποιον 132 Περίληψη 135 Ερωτήσεις επανάληψης 136 ΜΕΡΟΣ 2 ΘΕΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 139 4 Ελαστικότητες ζήτησης και προσφοράς 141 4.1 Η αντίδραση της ζήτησης στις μεταβολές της τιμής 142 4.2 Τιμή, ζητούμενη ποσότητα και συνολική δαπάνη 153 4.3 Άλλες εφαρμογές της ελαστικότητας ζήτησης ως προς την τιμή 157 4.4 Η βραχυχρόνια και η μακροχρόνια περίοδος 160 4.5 Η σταυροειδής ελαστικότητα ζήτησης 161 4.6 Η επίδραση του εισοδήματος στη ζήτηση 162 4.7 Πληθωρισμός και ζήτηση 167 4.8 Ελαστικότητα προσφοράς 168 4.9 Ελαστικότητες και φόροι: ποιος πληρώνει εντέλει τους φόρους; 171 Περίληψη 175 Ερωτήσεις επανάληψης 177 5 Επιλογές του καταναλωτή και αποφάσεις ζήτησης 181 5.1 Η ζήτηση ενός καταναλωτή 182 5.2 Προσαρμογή στις μεταβολές του εισοδήματος 201 5.3 Προσαρμογή στις μεταβολές της τιμής 205 5.4 Η καμπύλη ζήτησης της αγοράς 217 5.5 Συμπληρωματικά και υποκατάστατα αγαθά 218 5.6 Μεταβιβαστικές πληρωμές σε είδος 220 Περίληψη 222 Ερωτήσεις επανάληψης 223 Παράρτημα: Επιλογές του καταναλωτή και μετρήσιμη χρησιμότητα 226 6 Αποφάσεις προσφοράς των επιχειρήσεων 235 6.1 Οργάνωση των επιχειρήσεων 236 6.2 Οι λογαριασμοί της επιχείρησης 238 6.3 Επιχειρήσεις και μεγιστοποίηση κερδών 247 6.4 Οι αποφάσεις για το ύψος της παραγωγής της επιχείρησης 249 6.5 Οριακό κόστος και οριακό έσοδο 252

12 / ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 6.6 Καμπύλες οριακού κόστους και οριακού εσόδου 261 Περίληψη 267 Ερωτήσεις επανάληψης 268 7 Κόστος και προσφορά 271 7.1 Εισροές και προϊόν: η συνάρτηση παραγωγής 272 7.2 Παραγωγή στη βραχυχρόνια περίοδο: φθίνουσες οριακές αποδόσεις 274 7.3 Βραχυχρόνια κόστη 281 7.4 Η απόφαση της επιχείρησης για το επίπεδο του προϊόντος βραχυχρόνια 289 7.5 Η παραγωγή στη μακροχρόνια περίοδο 292 7.6 Μακροχρόνιο συνολικό, οριακό και μέσο κόστος 295 7.7 Αποδόσεις κλίμακας 297 7.8 Η απόφαση της επιχείρησης για το επίπεδο του προϊόντος μακροχρόνια 306 7.9 Η σχέση μεταξύ βραχυχρόνιου και μακροχρόνιου κόστους 308 Περίληψη 310 Ερωτήσεις επανάληψης 311 Παράρτημα: Καμπύλες ίσου προϊόντος και επιλογή της τεχνικής παραγωγής στη μακροχρόνια περίοδο 315 8 Τέλειος ανταγωνισμός και καθαρό μονοπώλιο 323 8.1 Τέλειος ανταγωνισμός 325 8.2 Η απόφαση της τέλεια ανταγωνιστικής επιχείρησης για το ύψος της προσφοράς της 327 8.3 Οι κλαδικές καμπύλες προσφοράς 333 8.4 Συγκριτική στατική ανάλυση του τέλεια ανταγωνιστικού κλάδου 336 8.5 Καθαρό μονοπώλιο: το αντίθετο άκρο 340 8.6 Προϊόν μεγιστοποίησης των κερδών του μονοπωλίου 340 8.7 Προϊόν και τιμή στο μονοπώλιο και τον ανταγωνισμό 347 8.8 Το μονοπώλιο δεν έχει καμπύλη προσφοράς 354 8.9 Μονοπώλιο και τεχνική πρόοδος 359 8.10 Φυσικό μονοπώλιο 360 Περίληψη 364 Ερωτήσεις επανάληψης 366 9 Δομή αγοράς και ατελής ανταγωνισμός 369 9.1 Γιατί διαφέρουν μεταξύ τους οι δομές αγοράς 371 9.2 Μονοπωλιακός ανταγωνισμός 376 9.3 Ολιγοπώλιο και αλληλεξάρτηση 380 9.4 Θεωρία παιγνίων και αλληλεξαρτώμενες αποφάσεις 384 9.5 Συναρτήσεις αντίδρασης 388 9.6 Είσοδος και δυνητικός ανταγωνισμός 400

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 13 9.7 Στρατηγική αποτροπής εισόδου 403 9.8 Ανακεφαλαίωση 406 Περίληψη 407 Ερωτήσεις επανάληψης 408 10 Αγορά εργασίας 413 10.1 Η ζήτηση συντελεστών παραγωγής από την επιχείρηση μακροχρόνια 415 10.2 Η ζήτηση εργασίας από την επιχείρηση βραχυχρόνια 417 10.3 Η καμπύλη ζήτησης εργασίας του κλάδου 423 10.4 Η προσφορά εργασίας 424 10.5 Ισορροπία στην αγορά εργασίας του κλάδου 435 10.6 Ελάχιστες απαιτούμενες αποδοχές και οικονομική πρόσοδος 441 10.7 Ισορροπούν οι αγορές εργασίας; 445 10.8 Μισθολογικές διακρίσεις 453 Περίληψη 457 Ερωτήσεις επανάληψης 459 11 Αγορές συντελεστών και διανομή του εισοδήματος 463 11.1 Φυσικό κεφάλαιο 465 11.2 Μισθώματα, επιτόκια και τιμές περιουσιακών στοιχείων 466 11.3 Αποταμίευση, επένδυση και πραγματικό επιτόκιο 476 11.4 Η ζήτηση υπηρεσιών κεφαλαίου 478 11.5 Η προσφορά υπηρεσιών κεφαλαίου 479 11.6 Ισορροπία και προσαρμογή της αγοράς υπηρεσιών κεφαλαίου 483 11.7 Η τιμή των κεφαλαιουχικών περιουσιακών στοιχείων 486 11.8 Γη και πρόσοδος 487 11.9 Η διανομή του εισοδήματος στο ΗΒ 489 Περίληψη 493 Ερωτήσεις επανάληψης 495 12 Κίνδυνος και πληροφορία 499 12.1 Ατομικές συμπεριφορές έναντι του κινδύνου 500 12.2 Ασφάλεια και κίνδυνος 504 12.3 Ασύμμετρη πληροφόρηση 510 12.4 Αβεβαιότητα και απόδοση περιουσιακών στοιχείων 514 12.5 Επιλογή χαρτοφυλακίου 518 12.6 Αποτελεσματικές αγορές περιουσιακών στοιχείων 526 12.7 Περισσότερα για τον κίνδυνο 531 Περίληψη 535 Ερωτήσεις επανάληψης 536

14 / ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΕΡΟΣ 3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ 539 13 Οικονομική της ευημερίας 541 13.1 Δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα 542 13.2 Τέλειος ανταγωνισμός και αποτελεσματικότητα κατά Pareto 545 13.3 Στρεβλώσεις και η δεύτερη άριστη λύση 555 13.4 Αποτυχία της αγοράς 558 13.5 Εξωτερικές επιδράσεις 560 13.6 Περιβαλλοντικά ζητήματα και τα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής 569 13.7 Άλλες περιπτώσεις ανυπαρξίας αγορών: χρόνος και κίνδυνος 577 13.8 Ποιότητα, υγεία και ασφάλεια 579 Περίληψη 581 Ερωτήσεις επανάληψης 584 14 Δαπάνες και έσοδα του δημόσιου τομέα 589 14.1 Φορολογία και δημόσιες δαπάνες 592 14.2 Ο δημόσιος τομέας στην οικονομία της αγοράς 593 14.3 Οι αρχές της φορολογίας 601 14.4 Φορολογία και οικονομική της προσφοράς 609 14.5 Τοπική αυτοδιοίκηση 611 14.6 Οικονομική κυριαρχία 613 14.7 Πολιτική οικονομία: πώς λαμβάνουν αποφάσεις οι κυβερνήσεις 615 Περίληψη 620 Ερωτήσεις επανάληψης 621 ΜΕΡΟΣ 4 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 625 15 Εισαγωγή στη μακροοικονομική θεωρία 629 15.1 Τα σημαντικά ζητήματα 630 15.2 Κάποια γεγονότα και λίγη οικονομική ιστορία 632 15.3 Το οικονομικό κύκλωμα 634 15.4 Τα εθνικολογιστικά μεγέθη 636 15.5 Τι μετράει το ακαθάριστο εθνικό προϊόν 649 15.6 Διεθνείς συγκρίσεις 657 Περίληψη 659 Ερωτήσεις επανάληψης 660 16 Προϊόν και συνολική ζήτηση 665 16.1 Συνιστώσες της συνολικής ζήτησης 671 16.2 Συνολική ζήτηση 676 16.3 Προϊόν ισορροπίας 677 16.4 Η προγραμματισμένη αποταμίευση ισούται με την προγραμματισμένη επένδυση 684 16.5 Μείωση της συνολικής ζήτησης 687

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 15 16.6 Ο πολλαπλασιαστής 691 16.7 Το παράδοξο της φειδούς 693 16.8 Ο ρόλος της εμπιστοσύνης 697 Περίληψη 699 Ερωτήσεις επανάληψης 700 17 Δημοσιονομική πολιτική και εξωτερικό εμπόριο 703 17.1 Το πεδίο δράσης του δημόσιου τομέα 704 17.2 Ο δημόσιος τομέας και η συνολική ζήτηση 705 17.3 Ο κρατικός προϋπολογισμός 714 17.4 Ελλείμματα και δημοσιονομική αντιμετώπιση 717 17.5 Αυτόματοι σταθεροποιητές και ενεργός δημοσιονομική πολιτική 721 17.6 Δημόσιο χρέος και έλλειμμα 724 17.7 Εξωτερικό εμπόριο και προσδιορισμός του εισοδήματος 731 Περίληψη 741 Ερωτήσεις επανάληψης 743 18 Χρήμα και τράπεζες 745 18.1 Το χρήμα και οι λειτουργίες του 746 18.2 Σύγχρονη τραπεζική 749 18.3 Πώς οι τράπεζες δημιουργούν χρήμα 752 18.4 Η παραδοσιακή θεωρία της προσφοράς χρήματος 756 18.5 Η ζήτηση χρήματος 762 18.6 Χρηματοπιστωτικές κρίσεις 769 Περίληψη 776 Ερωτήσεις επανάληψης 778 19 Επιτόκια και νομισματική μετάδοση 781 19.1 Η Τράπεζα της Αγγλίας 782 19.2 Παραδοσιακά μέσα νομισματικού ελέγχου 784 19.3 Δανειστής έσχατης ανάγκης 786 19.4 Ισορροπία στις χρηματοπιστωτικές αγορές 791 19.5 Νομισματικός έλεγχος 798 19.6 Στόχοι και εργαλεία της νομισματικής πολιτικής 803 19.7 Ο μηχανισμός μετάδοσης 805 Περίληψη 819 Ερωτήσεις επανάληψης 820 20 Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική 823 20.1 Νομισματική πολιτική 824 20.2 Το υπόδειγμα IS LM 825 20.3 Το υπόδειγμα IS LM σε δράση 832 20.4 Διαταραχές στη ζήτηση χρήματος 836 20.5 Το μείγμα πολιτικής 838 20.6 Η επίδραση των μελλοντικών φόρων 843

16 / ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 20.7 Διαχείριση της ζήτησης: επανεξέταση 846 Περίληψη 847 Ερωτήσεις επανάληψης 848 21 Συνολική προσφορά, τιμές και προσαρμογή σε διαταραχές 851 21.1 Πληθωρισμός και συνολική ζήτηση 852 21.2 Συνολική προσφορά 858 21.3 Πληθωρισμός ισορροπίας 859 21.4 Η αγορά εργασίας και η συμπεριφορά των ημερομισθίων 867 21.5 Βραχυχρόνια συνολική προσφορά 869 21.6 Η διαδικασία προσαρμογής 870 21.7 Ανεπαρκής προσαρμογή στις διαταραχές 875 21.8 Αντισταθμίσεις μεταξύ νομισματικών στόχων 879 Περίληψη 883 Ερωτήσεις επανάληψης 885 22 Πληθωρισμός, προσδοκίες και αξιοπιστία 887 22.1 Χρήμα και πληθωρισμός 889 22.2 Πληθωρισμός και επιτόκια 892 22.3 Πληθωρισμός, χρήμα και ελλείμματα 895 22.4 Πληθωρισμός, ανεργία και προϊόν 898 22.5 Τα κόστη του πληθωρισμού 911 22.6 Καταπολέμηση του πληθωρισμού 919 22.7 Η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής (ΕΝΠ) 922 Περίληψη 926 Ερωτήσεις επανάληψης 927 23 Ανεργία 931 23.1 Η αγορά εργασίας 932 23.2 Ανάλυση της ανεργίας 938 23.3 Ερμηνεία των μεταβολών της ανεργίας 945 23.4 Κυκλικές διακυμάνσεις της ανεργίας 956 23.5 Το κόστος της ανεργίας 960 Περίληψη 965 Ερωτήσεις επανάληψης 966 24 Συναλλαγματικές ισοτιμίες και ισοζύγιο πληρωμών 969 24.1 Η αγορά συναλλάγματος 970 24.2 Καθεστώτα συναλλαγματικών ισοτιμιών 974 24.3 Το ισοζύγιο πληρωμών 977 24.4 Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία 980 24.5 Προσδιοριστικοί παράγοντες του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών 983 24.6 Ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών 984 24.7 Εσωτερική και εξωτερική ισορροπία 990

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 17 24.8 Η πραγματική ισοτιμία μακροχρόνιας ισορροπίας 992 Περίληψη 1002 Ερωτήσεις επανάληψης 1003 25 Μακροοικονομική ανάλυση της ανοικτής οικονομίας 1007 25.1 Σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες 1008 25.2 Μακροοικονομική πολιτική σε καθεστώς σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών 1018 25.3 Υποτίμηση 1019 25.4 Κυμαινόμενες ισοτιμίες 1025 25.5 Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες 1031 Περίληψη 1037 Ερωτήσεις επανάληψης 1039 26 Καθεστώτα συναλλαγματικών ισοτιμιών 1043 26.1 Ο κανόνας χρυσού 1044 26.2 Ρυθμιζόμενη σταθερή ισοτιμία 1048 26.3 Κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες 1049 26.4 Κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον σταθερών ισοτιμιών 1051 26.5 Πρόδρομοι της Ευρωζώνης 1058 26.6 Η οικονομική του ευρώ 1062 Περίληψη 1075 Ερωτήσεις επανάληψης 1076 27 Ο οικονομικός κύκλος 1079 27.1 Τάση και κύκλος: στατιστική ή οικονομικά; 1081 27.2 Θεωρίες του οικονομικού κύκλου 1083 27.3 Ο πραγματικός οικονομικός κύκλος 1095 27.4 Επιδράσεις προσφοράς του χρηματοπιστωτικού κραχ 1099 27.5 Υπάρχει ένας διεθνής οικονομικός κύκλος; 1103 27.6 Επισκόπηση των σχολών μακροοικονομικής θεώρησης 1105 Περίληψη 1116 Ερωτήσεις επανάληψης 1119 28 Οικονομική από την πλευρά της προσφοράς και οικονομική μεγέθυνση 1121 28.1 Οικονομική από την πλευρά της προσφοράς 1122 28.2 Οικονομική μεγέθυνση: αρχικές παρατηρήσεις 1125 28.3 Μια γενική επισκόπηση της μεγέθυνσης 1129 28.4 Τεχνική γνώση 1132 28.5 Μεγέθυνση και συσσώρευση 1135 28.6 Μεγέθυνση μέσω της τεχνικής προόδου 1141 28.7 Η οικονομική μεγέθυνση στις χώρες του ΟΟΣΑ 1143 28.8 Ενδογενής οικονομική μεγέθυνση 1152

18 / ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 28.9 Το κόστος της οικονομικής μεγέθυνσης 1154 Περίληψη 1156 Ερωτήσεις επανάληψης 1158 ΜΕΡΟΣ 5 Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1161 29 Διεθνές εμπόριο 1163 29.1 Η δομή του εμπορίου 1164 29.2 Συγκριτικό πλεονέκτημα 1169 29.3 Ενδοκλαδικό εμπόριο 1179 29.4 Η οικονομική θεωρία των δασμών 1184 29.5 Σωστά και λάθος επιχειρήματα υπέρ των δασμών 1188 29.6 Επίπεδα δασμών: όχι τόσο άσχημα; 1196 29.7 Άλλες μορφές πολιτικής εμπορίου 1198 Περίληψη 1200 Ερωτήσεις επανάληψης 1201 Παράρτημα: Απαντήσεις στις ερωτήσεις των Δραστηριοτήτων και των Μαθηματικών Προσεγγίσεων 1203 Γλωσσάρι 1213 Ευρετήριο βασικών όρων 1241