ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βάζειρ Γεδομένων ζηη Γιοίκηζη Δπισειπήζεων Δνόηηηα 2: Μνληέια Γεδνκέλσλ Γξ. Κερξήο Δπάγγεινο Σκήκα Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται ςε άδειεσ χρήςησ Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπωσ εικόνεσ, που υπόκειται ςε άλλου τφπου άδειασ χρήςησ, η άδεια χρήςησ αναφζρεται ρητώσ. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό ζχει αναπτυχθεί ςτα πλαίςια του εκπαιδευτικοφ ζργου του διδάςκοντα. Το ζργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ςτο ΤΕΙ Κεντρικήσ Μακεδονίασ» ζχει χρηματοδοτήςει μόνο τη αναδιαμόρφωςη του εκπαιδευτικοφ υλικοφ. Το ζργο υλοποιείται ςτο πλαίςιο του Επιχειρηςιακοφ Προγράμματοσ «Εκπαίδευςη και Δια Βίου Μάθηςη» και ςυγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ζνωςη (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικοφσ πόρουσ. 3
Σηόσοι ενότητας ηόρνο ηεο ελόηεηαο απηήο: Πώο γίλεηαη ε πεξηγξαθή ηεο Βάζεο Γεδνκέλσλ; 4
Μονηέλα Γεδομένων Σν κνληέιν δεδνκέλσλ παξέρεη έλα ζύλνιν ελλνηώλ πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ πεξηγξαθή ηεο βάζεο δεδνκέλσλ. 5
Τύποι Μονηέλων Γεδομένων Λνγηθά ή πςεινύ επηπέδνπ Δύθνια θαηαλνεηά από ηνλ άλζξσπν Οη έλλνηεο ηνπο αλαπαξηζηώληαη κε ζύκβνια Τινπνίεζεο Καηαλνεηά από ηνλ άλζξσπν θαη ηνλ Η/Τ Φπζηθά ή ρακεινύ επηπέδνπ Καηαλνεηά από εηδηθνύο ηεο πιεξνθνξηθήο Καηάιιεια γηα ηερληθέο ιεπηνκέξεηεο 6
Παπαδείγμαηα Μονηέλων Γεδομένων Λνγηθά ή πςεινύ επηπέδνπ: Μνληέιν Οληνηήησλ-πζρεηίζεσλ (ΜΟ) Μνληέια πινπνίεζεο Ιεξαξρηθό Γηθηπσηό ρεζηαθό Αληηθεηκελνζηξαθέο 7
Μονηέλο Ονηοηήηων-Σςζσεηίζεων Πξνηάζεθε από ηνλ Chen ην 1976 Οη βαζηθέο ηνπ έλλνηεο είλαη: Οληόηεηα Υαξαθηεξηζηηθό πζρέηηζε Τηνζεηεί ζύκβνια γηα ηελ αλαπαξάζηαζε απηώλ ησλ ελλνηώλ 8
Ονηόηηηα Φσζηθό ή λοεηό αληηθείκελν ηνπ πξαγκαηηθνύ θόζκνπ θαη γηα ην νπνίν ζέινπκε λα απνζεθεύζνπκε δεδνκέλα ζηε βάζε δεδνκέλσλ ΠΟΤΓΑΣΗ ΜΑΘΗΜΑ 9
Σςζσέηιζη Οη νληόηεηεο ζπζρεηίδνληαη κεηαμύ ηνπο. Η ζπζρέηηζε κεηαμύ δύν νληνηήησλ κπνξεί λα δείρλεη ζπλεξγαζία, αιιειεπίδξαζε ή άιινπ είδνπο ζρέζε. ΠΟΤΓΑΣΗ Γειώλεη ΜΑΘΗΜΑ 10
Χαπακηηπιζηικά Οη νληόηεηεο έρνπλ ηδηόηεηεο πνπ ηηο πεξηγξάθνπλ. Οη ηδηόηεηεο απηέο νλνκάδνληαη σαπακηηπιζηικά (attributes). Σα ραξαθηεξηζηηθά ησλ νληνηήησλ αλαπαξηζηνύλ ζπγθεθξηκέλα δεδνκέλα πνπ ζέινπκε λα απνζεθεύζνπκε ζηε βάζε δεδνκέλσλ 11
Χαπακηηπιζηικά: ζημαζία ΑΜ Γηεύζπλζε ΠΟΤΓΑΣΗ Ολνκαηεπώλπκν ΗκεξΓέλλεζεο θάζε ζπνπδαζηήο έρεη: αξηζκό κεηξώνπ, νλνκαηεπώλπκν Γηεύζπλζε θαη Ηκεξνκ. Γέλλεζεο 12
Χαπακηηπιζηικά: όσι ηιμέρ Δίκαη ε ζπνπδάζηξηα Άλλα Γήκνπ. Μέλσ ζηελ Αλζέσλ 5 Κάζε ζπνπδαζηήο είλαη αληηπρόζωπος ηεο έλλνηαο ΠΟΤΓΑΣΗ ην ΜΟ δεν εμθανίζονηαι πιθανέρ ηιμέρ σαπακηηπιζηικών 13
Δίδη Χαπακηηπιζηικών Πξσηεύνλ (primary attribute) ύλζεην (composite attribute) Πνιιαπιώλ Σηκώλ (multi-valued attribute) πλαγόκελν (derived attribute) 14
Ππωηεύον Χαπακηηπιζηικό έρεη κολαδηθές ηηκές Κάζε νληόηεηα πξέπεη λα έρεη πξσηεύσλ ραξαθηεξηζηηθό Π.ρ: Αξηζκόο Μεηξώνπ ζπνπδαζηή ΑΜ Ολνκαηεπώλπκν ΠΟΤΓΑΣΗ 15
Σύνθεηο Χαπακηηπιζηικό Αποηειείηαη απιούζηερα ταραθηερηζηηθά Π.ρ: Η δηεύζπλζε ΠΟΤΓΑΣΗ Γηεύζπλζε Οδόο Αξηζκόο Πόιε 16
Χαπακηηπιζηικό Πολλαπλών Τιμών Μπορεί λα πάρεη περηζζόηερες από κία ηηκές Π.ρ: ηα πηπρία ελόο Καζεγεηή ΚΑΘΗΓΗΣΗ Πηπρία 17
Σςναγόμενο Χαπακηηπιζηικό Υποιογίδεηαη κε βάζε άιια ταραθηερηζηηθά Π.ρ: ε ειηθία ηνπ ζπνπδαζηή ΠΟΤΓΑΣΗ Ηιηθία ΗκεξΓέλλεζεο 18
Δίδη Σςζσεηίζεων Σα είδε ζπζρεηίζεσλ εμαξηώληαη από: Σελ ζπκκεηνρή Σνλ Λόγν Πνιιαπιόηεηαο 19
Σςμμεηοσή Οιηθή: όιοη οη αληηπρόζωποη κίας οληόηεηας ζσκκεηέτοσλ ζε κία ζσζτέηηζε Μερηθή: νξηζκέλνη (θαη όρη όινη) νη αληηπξόζσπνη κίαο νληόηεηαο ζπκκεηέρνπλ ζε κία ζπζρέηηζε 20
Παπάδειγμα Σςμμεηοσήρ ΟΛΟΙ νη ζπνπδαζηέο δειώλνπλ καζήκαηα ΟΡΙΜΔΝΑ καζήκαηα δειώλνληαη από ηνπο ζπνπδαζηέο ΠΟΤΓΑΣΗ Γειώλεη ΜΑΘΗΜΑ 21
Λόγορ Πολλαπλόηηηαρ Γείρλεη κε πόζνπο αληηπξνζώπνπο κίαο άιιεο νληόηεηεο ζπζρεηίδεηαη έλαο αληηπξόζσπνο θάπνηαο νληόηεηαο Πηζαλέο ηηκέο: Έλα πξνο Έλα (1:1) Έλα πξνο Πνιιά (1:Μ ή 1:Ν) Πνιιά πξνο Πνιιά (Μ:Μ ή Ν:Ν) 22
Παπάδειγμα Λόγος Πολλαπλόηηηαρ Κάπνην ηκήκα έρεη εγγεγξακκέλνπο ΠΟΛΛΟΤ ζπνπδαζηέο Κάπνηνο ζπνπδαζηήο εγγξάθεηαη ζε ΈΝΑ ηκήκα ΠΟΤΓΑΣΗ Ν Δγγξάθεηαη 1 ΣΜΗΜΑ 23
Αζθενείρ Ονηόηηηερ Καλνληθά θάζε νληόηεηα πξέπεη λα έρεη έλα πξσηεύνλ ραξαθηεξηζηηθό. Τπάξρνπλ πεξηπηώζεηο πνπ απηό δελ είλαη δπλαηό. Οληόηεηεο πνπ δελ έρνπλ δηθό ηνπο πξσηεύνλ θιεηδί ιέγνληαη αζζελείς οληόηεηες Οη νληόηεηεο απηέο πξνζδηνξίδνληαη κόλν ζε ζρέζε κε θάπνηεο άιιεο νληόηεηεο 24
Παπάδειγμα Αζθενούρ Ονηόηηηαρ ΑΦΜ Μεξηθό πξσηεύνλ ραξαθηεξηζηηθό Όλνκα ΚΑΘΗΓΗΣΗ Έρεη ΠΑΙΓΙ Πξνζδηνξίδνπζα νληόηεηα Πξνζδηνξίδνπζα ζπζρέηηζε 25
Αναδπομικέρ Σςζσεηίζειρ πλήζσο κία ζπζρέηηζε ζπλδέεη κία νληόηεηα κε κία άιιε νληόηεηα Τπάξρνπλ ζπζρεηίζεηο πνπ ζπλδένπλ κία νληόηεηα κε ηνλ εαπηό ηεο. Οη ζπζρεηίζεηο απηέο ιέγνληαη αλαδροκηθές Ο πξνζδηνξηζκόο ηνπο δηεπθνιύλεηαη από ηελ θαηάιιειε ιεθηηθή δηακόξθσζε ηεο πξόηαζεο 26
Λεκηική Γιαμόπθωζη Οι ζποςδαζηέρ παπακολοςθούν μαθήμαηα Οπζηαζηηθό Ρήκα Οπζηαζηηθό ΠΟΤΓΑΣΗ Παξαθνινπζεί ΜΑΘΗΜΑ 27
Δνηοπιζμόρ Αναδπομικήρ Σςζσέηιζηρ [νξηζκέλα] Μαθήμαηα πποαπαιηούν [θάπνηα άιια] μαθήμαηα Ρήκα Οπζηαζηηθό Πξναπαηηεί Οπζηαζηηθό ΜΑΘΗΜΑ 28
ΜΟΣ και Πεπιοπιζμοί Γελ επηηξέπεη ηελ θαηαγξαθή ησλ πεξηνξηζκώλ πνπ πξέπεη λα ηθαλνπνηνύληαη από ηα δεδνκέλα ζην ζηάδην ηεο πινπνίεζεο ηεο βάζεο δεδνκέλσλ, κε ρξήζε ελόο ΓΒΓ, είλαη δπλαηή ε πεξηγξαθή ησλ πεξηνξηζκώλ. Οη πεξηνξηζκνί απηνί απνζεθεύνληαη κόληκα ζηνλ θαηάινγν ηνπ ΓΒΓ θαη επηβάιινληαη απηόκαηα από απηό. 29
Ανάπηςξη ΜΟΣ ζηην ππάξη πιινγή θαηάιιεισλ πιεξνθνξηώλ από ηνπο ρξήζηεο ηαδηαθή αλάπηπμε ηνπ ΜΟ Υξήζε θαηάιιεισλ εξγαιείσλ 30
Σςλλογή πληποθοπιών Οη πιεξνθνξίεο ζπιιέγνληαη από: πλεληεύμεηο κε ρξήζηεο Δπηρεηξεζηαθά έγγξαθα Δπηηόπηα παξαηήξεζε 31
Χπήζη Καηάλληλων Δπγαλείων Τπάξρνπλ εηδηθά πξνγξάκκαηα πνπ κπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ζηελ αλάπηπμε ΜΟ: Γεληθά ζρεδηαζηηθά πξνγξάκκαηα π.ρ. Smartdraw (www.smartdraw.com) Δμεηδηθεπκέλα πξνγξάκκαηα CASE tools ηα νπνία ειέγρνπλ θαη επηβάιινπλ θαλόλεο ζρεδίαζεο Π.ρ: S-designer 32
Σηαδιακή Ανάπηςξη ΜΟΣ Α ζηάδην: ζπιιέγνληαη πιεξνθνξίεο από θάζε ρξήζηε ρσξηζηά Γηα θάζε ρξήζηε αλαπηύζζεηαη ην ΜΟ πνπ πεξηγξάθεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ έδσζε ν ρξήζηεο απηόο Β ζηάδην: ηα επηκέξνπο ΜΟ ησλ ρξεζηώλ ελνπνηνύληαη ζε έλα εληαίν (ζπγθεληξσηηθό ΜΟ) 33
Τζλος Ενότητας 34