Σύλλογος Τεχνικών Επιστημόνων Βιομηχανίας Κτίριο ΕΚΑ (Γραφείο 521), Γ Σεπτεμβρίου 48Β & Μάρνη, TK 10433, Αθήνα Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: info@steb.gr - Ιστοσελίδα: www.steb.gr Ο ρόλος των αποφοίτων ΤΕΕ στην Ελληνική Βιομηχανία Σημερινή κατάσταση και προοπτικές Παρουσίαση στη διημερίδα του ΤΕΕ για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση 15-16 Απριλίου 2005
Δομή της παρουσίασης Ανάλυση της σημερινής κατάστασης Επιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση Υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης ; Σύγχρονες ανάγκες & προϋποθέσεις ανάπτυξης της βιομηχανίας Ο ρόλος της εκπαίδευσης Η κατάσταση στα ΤΕΕ και η στελέχωση της βιομηχανίας σήμερα Θέσεις εργασίας και επαγγελματικές δεξιότητες Η εξέλιξη του αποφοίτου ΤΕΕ στη βιομηχανία Συμπεράσματα
Η σημερινή κατάσταση της βιομηχανίας στη χώρα μας (1) Φθίνουσα πορεία παραδοσιακών κλάδων της πρωτογενούς βιομηχανίας (Μεταλλεία, Εξαγωγική Μεταλλουργία). Η πρωτογενής μεταποιητική βιομηχανία παρουσιάζει σχετικά σταθερή πορεία με αναπτυξιακές προοπτικές. Η παραγωγή ενδιάμεσου και τελικού προϊόντος υψηλής προστιθέμενης αξίας αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα μας. Ο κλάδος αυτός βρίσκεται σε νηπιακή κατάσταση. Υπάρχουν σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης εάν εγκαταλειφθεί η εσωστρέφεια.
Η σημερινή κατάσταση της βιομηχανίας στη χώρα μας (2) Οι επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και της αμυντικής βιομηχανίας αποτελούν ένα μεγάλο μερίδιο της βιομηχανίας της χώρας και το κυριότερο κατέχουν ένα μεγάλο ποσοστό της διαθέσιμης τεχνογνωσίας. Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι ο κλάδος που γνώρισε και γνωρίζει μεγάλη άνθηση στη χώρα μας. Έχει αποκτήσει τον κρίσιμο πυρήνα τεχνογνωσίας ώστε να μπορεί να επεκταθεί στην εξαγωγή της. Υποστηρίζει και υποστηρίζεται από την πρωτογενή βιομηχανία (χάλυβας, αδρανή, σκυρόδεμα).
Επιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση Επιδοτήσεις κατασκευής μεγάλων αναπτυξιακών έργων. Πιστοποίηση και έλεγχος προϊόντων (Οδηγίες Ε.Ε, Πρότυπα, Σήμα CE). Πιστοποίηση συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και διαχείρισης ποιότητας. Απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών. Συγχώνευση αμυντικών βιομηχανιών.
Υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης; Σε ποια προϊόντα; (1) Μεταλλευτική Βιομηχανία Σταθερά φθίνουσα πορεία Ο κλάδος παραγωγής αδρανών υλικών και τσιμέντου παρουσιάζει προοπτικές ανάπτυξης. Ανάγκη για ποιοτικό έλεγχο των παραγόμενων προϊόντων σύμφωνα με τις απαιτήσεις των οδηγιών της ΕΕ και των Ευρωπαϊκών Προτύπων. Μεταλλουργική Βιομηχανία Σταθερή πορεία με αναπτυξιακή προοπτική (Παραγωγή αλουμινίου και χάλυβα πρωτογενής μεταποιητική δραστηριότητα) με αξιοσημείωτη εξαγωγική δραστηριότητα Χρειάζεται να αναπτυχθεί προς την κατεύθυνση παραγωγής ενδιάμεσου και τελικού προϊόντος (εξοπλισμός υπό πίεση, ηλιακοί συλλέκτες, ανελκυστήρες και ανυψωτικά μηχανήματα, βυτία μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων) Ανάγκη για σχεδιασμό και ποιοτικό έλεγχο του παραγόμενου προϊόντος (ενδιάμεσου και τελικού).
Υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης; Σε ποια προϊόντα; (2) Βιομηχανία Τροφίμων Μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης Πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στην ποιότητα και στα συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης της ποιότητας του τελικού προϊόντος από την παραγωγή στην κατανάλωση. Ανάγκη από εκπαιδευμένο προσωπικό για τη διεξαγωγή ελέγχων στην τροφική αλυσίδα καθώς και από προσωπικό για το συνεχή έλεγχο της παραγωγής. Ηλεκτρονικά προϊόντα Υπάρχουν δυνατότητες ανάπτυξης Υπάρχει δυνατότητα σχεδιασμού, παραγωγής και ελέγχου ηλεκτρονικών προϊόντων. Ανάγκη έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων Χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό τόσο για τις ανάγκες της παραγωγής όσο και για τις ανάγκες ελέγχου τελικού και ενδιάμεσου προϊόντος.
Σύγχρονες ανάγκες & προϋποθέσεις ανάπτυξης της βιομηχανίας Αυτοματοποίηση της παραγωγής, εκσυγχρονισμός παραγωγικών μέσων Έμφαση στις διαδικασίες Έμφαση στην ποιότητα Διαρκής & ολοκληρωμένος έλεγχος από όλους τους εμπλεκόμενους στη ροή παραγωγής Ελαχιστοποίηση αστοχιών / σφαλμάτων Σεβασμός του περιβάλλοντος & των κανόνων υγιεινής & ασφάλειας
Να παρέχει: Ο ρόλος της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (1) Επαρκή θεωρητική & πρακτική κατάρτιση στον κλάδο εκπαίδευσης. Ικανοποιητική γνώση της ροής παραγωγής ανάλογα με τον κλάδο εκπαίδευσης. Επαρκή γνώση της τεχνολογίας των μέσων παραγωγής & των παραγόμενων προϊόντων. Επαρκή γνώση των τεχνικών προτύπων, που αφορούν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Επαρκή γνώση των προτύπων ποιότητας, της σημασίας και του τρόπου λειτουργίας των συστημάτων ποιότητας.
Ο ρόλος της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (2) Ικανοποιητική πρακτική άσκηση & εμπειρία, για την άμεση κατά το δυνατόν, ένταξη στην παραγωγική αλυσίδα. Γνώση των βασικών κανόνων υγιεινής και ασφάλειας. Οι φορείς ΤΕΕ πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα προετοιμασίας για πιστοποίηση των εκπαιδευόμενων σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ (π.χ. συγκολλητές, προσωπικό μη καταστροφικών ελέγχων).
Η κατάσταση στα ΤΕΕ και η στελέχωση της βιομηχανίας σήμερα Στα ΤΕΕ: Υποβάθμιση εξαιτίας έλλειψης επαρκούς υλικοτεχνικής υποδομής. Έλλειψη σύνδεσης των ΤΕΕ με την παραγωγική διαδικασία. Βασική αιτία η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης. Στη βιομηχανία: Ανεπάρκεια κατάρτισης των αποφοίτων μέσης εκπαίδευσης σε σύγχρονες τεχνολογίες και παραγωγικές μεθόδους και διαδικασίες. Ανάγκη κάλυψης των αντιστοίχων θέσεων, σε πολλές περιπτώσεις από αποφοίτους ΤΕΙ.
Θέσεις εργασίας Επαγγελματικές δεξιότητες Άμεση ένταξη στην παραγωγική διαδικασία. Πιστοποιημένο προσωπικό (εάν απαιτείται). Ικανότητα μελέτης μιας απλής διαδικασίας και άμεσης αυτενέργειας. Ικανότητα χειρισμού του εξοπλισμού, που απαιτεί η ειδικότητά του. Δυνατότητα να φέρει εις πέρας πιο πολύπλοκες διεργασίες με την επίβλεψη του προϊσταμένου του. Αντίληψη της σύγχρονης λειτουργίας μιας βιομηχανίας (διακρίβωση και συντήρηση του εξοπλισμού, διαδικασίες, ποιότητα).
Η εξέλιξη του αποφοίτου ΤΕΕ στη βιομηχανία Αυστηρά εκτελεστικός ρόλος στη διαδικασία παραγωγής με σαφή διαχωρισμό καθηκόντων από τους αποφοίτους ΤΕΙ / ΑΕΙ. Βασική προϋπόθεση η τεχνική επάρκεια. Προδιαγράφεται σε ορισμένες περιπτώσεις από τα πρότυπα (π.χ. NDT levels, EASA regulations). Απαραίτητη η προσφορά συνεχιζόμενης κατάρτισης από τις βιομηχανίες (& σε συνεργασία με ΚΕΚ). Συσσώρευση εμπειρίας. Δυνατότητα αλλαγής θέσης εργασίας (roaming). Αυστηρή, τεκμηριωμένη & συνεχής αξιολόγηση.
Συμπεράσματα Ο ρόλος του απόφοιτου της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης είναι σημαντικός για την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Αποτελεί το βασικό κύτταρο (με σαφή διακριτό ρόλο όμως από αυτόν των αποφοίτων ΤΕΙ/ΑΕΙ), στο οποίο θα στηριχθεί η βιομηχανία για να αποδώσει ένα ποιοτικό τελικό προϊόν. Η τεχνογνωσία και η θεωρητική κατάρτιση του απόφοιτου της ΤΕΕ είναι απαραίτητες για τη σφαιρική κατανόηση της παραγωγικής διαδικασίας και την ποιοτική υποστήριξή της. Ο απόφοιτος ΤΕΕ πέρα από την ειδίκευσή του πρέπει να γνωρίζει τις βασικές αρχές λειτουργίας μιας βιομηχανίας ή επιχείρησης. Απαραίτητη η ουσιαστική αναβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.