Ευρωπαϊκές Κοινότητες, 2008. ISBN 978-92-79-07339-7 ISSN 1830-8473

Εκδότης... Catie Thorburn Διεθνής συντονιστής... Sylvie Huysmans Συντονιστής διακίνησης... Stéphanie Racette Εθνικός συντονιστής... Αναστασία Γκίκα Γραφικά και προεκτύπωση... Dominique Chasseur, Myriam Lequenne Σχεδιασμός εξωφύλλου... Mattia Bergamini Επιμέλεια έκδοσης... Dianna Rienstra, Johan Verheyden και Αναστασία Γκίκα Generation Europe Foundation Chaussée St. Pierre, 123 B-1040 Brussels, Belgium E-mail: info@generation-europe.org http://www.generation-europe.org (παραγγελίες) http://www.generation-europe.eu.com (φόρουμ, έρευνες, ερωτηματολόγια) Συνεργάτης για την Ελλάδα και την Κύπρο Οργανισμός Generation Europe για την Ελλάδα και την Κύπρο Ρέππα 51, Παπάγου 15669 Αθήνα, Ελλάδα τηλ: 0030-2107224918-9 φαξ: 0030-2106522244 e-mail: anastasia@generation-europe.org web: http://www.generation-europe.org Μεταφραστές για όλες τις εκδόσεις Claudia Butaru - Csehi Viktória - Silvia Durán García - Nina Stephanie Gerstenberg - Eili Heinmets - Ifigenia Kastanara - Monika Kavalir - Julie Kjestrup - Jan Kroupa - Nicola Olsson - Lina Perkauskytė - Violetta Polese - Elina Ruhanen - Maria José Santos - Edith Soonckindt - Simona Spassova - Ansis Štāls - Veronika Vajdová - Valesca Vos - Judyta Wesołowska. Ευχαριστίες Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους ανθρώπους και τους οργανισμούς που έχουν συμβάλλει στην προετοιμασία του βιβλίου. Ιδιαίτερα, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την CEPI (συνομοσπονδία ευρωπαϊκών χαρτοβιομηχανιών), καθώς και την Διεύθυνση Αγωγής Υγείας και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας. Επίσης, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε για την συνχρηματοδότηση του βιβλίου, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων και το Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτή την έκδοση έχουν συγκεντρωθεί με μεγάλη προσοχή και είναι ακριβείς σύμφωνα με τις γνώσεις μας. Ο εκδότης δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις. Οι απόψεις που εκφράζονται δεν ανήκουν εξ ολοκλήρου στον εκδότη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο εκδότης δεν ευθύνονται για το περιεχόμενο άλλων δικτυακών τόπων, εκτός των δικών τους, που αναφέρονται στην παρούσα έκδοση http://europa.eu/ Ευρωπαϊκές Κοινότητες, 2008. ISBN 978-92-79-07339-7 ISSN 1830-8473 Εκτύπωση: NASMANIA PRINTERS S.A.: Αθήνα - Ελλάδα

Tο Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης Επίθετο Όνομα Ημερομηνία γέννησης Διεύθυνση Χώρα Τηλέφωνο Κινητό τηλέφωνο Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Όνομα σχολείου Διεύθυνση Σε περίπτωση ανάγκης, παρακαλώ ειδοποιήστε Τηλέφωνο

Περιεχόμενα Πρόλογος Η Ευρώπη και εσείς Πρόλογος...3 Μήνυμα από τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων... 4 Τα δικαιώματά σας ως Ευρωπαίοι πολίτες...5 Έχετε θεμελιώδη δικαιώματα...7 Η Ευρώπη σε χρειάζεται!...10 Ο οικογενειακός νόμος προστατεύει τα παιδιά...12 Διατηρώντας το αθλητικό πνεύμα...13 Χαρακτηριστικά των 27 Χωρών Μελών της ΕΕ...14 «Λοιπόν, τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;»...16 Σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση Η Ευρώπη με μια ματιά...22 Ας κάνουμε τα κινητά τηλέφωνα πιο εύχρηστα Ευρωχρέωση (Eurotariff)... 26 Χρονικό της ΕΕ...28 Πώς φτάσαμε ως εδώ;...30 Εξερευνώντας το χάρτη...31 Ένα μεταβατικό σημείο για την Ευρώπη...40 Τα δικαιώματά σας, οι επιλογές σας Χρώμα στην διατροφή σου Υγεία στην ζωή σου...41 Έρευνα για τις Διατροφικές Στάσεις, Αντιλήψεις & Συνήθειες των Ελλήνων... 42 Γίνετε ενημερωμένοι καταναλωτές μάθετε τα δικαιώματά σας... 44 Αεροπορικά ταξίδια τα δικαιώματά σας...48 Πρόκειται για τα χρήματά σας!...50 Μην «κατεβάζετε» μπελάδες...54 Πιο ασφαλείς αποφάσεις, πιο ασφαλές σερφάρισμα στο διαδίκτυο... 56 Προστατευτείτε από το ηλεκτρονικό έγκλημα...58 Η υγεία σας, η ασφάλειά σας Επικίνδυνα προϊόντα...61 Τι αναγράφεται σε μια ετικέτα;...62 Χρωματιστά μαλλιά είναι ασφαλές;...64 Ποια είναι η αλήθεια πίσω από το μαύρισμα;...65 Προς μια Ευρώπη χωρίς τσιγάρο...68 Παχυσαρκία ένα σοβαρό πρόβλημα...69 Είστε εξαρτημένοι από το διαδίκτυο;...70 Το περιβάλλον σας Ο φυσικός κόσμος βρίσκεται υπό απειλή...72 Γη: απολαύστε την αφήστε όμως κάτι και για αργότερα... 76 Κλιματικές αλλαγές...78 Μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση...81 Τι θα λέγατε για λίγο φρέσκο αέρα;...82 Τι θα κάναμε χωρίς το νερό;...83 Πέρα από τα σύνορα Ένας παγκόσμιος εταίρος...84 Γείτονες ως εταίροι η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας...88 Καταπολέμηση της φτώχιας Η Ευρώπη χαράζει το δρόμο... 91 Το εμπόριο κάνει τον κόσμο να κινείται...92 Προστασία του καταναλωτή στην παγκόσμια αγορά...94 Προσπαθώντας για έναν καλύτερο κόσμο...95 Εξοικονομούμε χρήματα ή συμβάλλουμε στην εκδούλευση ανθρώπων;... 96 Βήματα της Ελλάδας για το περιβάλλον του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων...97 Εκστρατείες «Η ζωή έχει χρώμα» - «Ρίξε το βάρος στο παιδί» του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης...101 Η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς και οι Ευρωπαϊκές πολιτικές για τη Νεολαία... 103 Πρόλογος του Επιτρόπου Σταύρου Δήμα Με μεγάλη χαρά προλογίζω τη νέα αυτή έκδοση 2008/9 του Βιβλίου των Νέων της Ευρώπης. Σε αυτό το βιβλίο θα βρείτε απαντήσεις σε ερωτήματα που έχουν αναμφισβήτητα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για εσάς και τους φίλους σας. Ως Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρμόδιος για το περιβάλλον, βρίσκομαι διαρκώς αντιμέτωπος με τα σοβαρά περιβαλλοντικά ζητήματα που επηρεάζουν το μέλλον μας. Έχουμε την τάση να λησμονούμε ότι μοιραζόμαστε τη Γη με εκατομμύρια άλλα είδη, πολλά από τα οποία κινδυνεύουν σοβαρά να εξαφανιστούν. Η θερμοκρασία του πλανήτη μας αυξάνεται με ταχύτατο ρυθμό, ως επί το πλείστον εξαιτίας των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Με τον σημερινό τρόπο ζωής μας ασκούνται τεράστιες πιέσεις στους παγκόσμιους φυσικούς πόρους. Πρέπει επομένως να επιδιώξουμε να αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να σταματήσουμε και να αντιστρέψουμε αυτές τις ανησυχητικές τάσεις. Αυτό δεν αποτελεί αποκλειστικό καθήκον των κυβερνήσεων ή της βιομηχανίας. Καθένας από μας μπορεί να διαδραματίσει ρόλο, μικρό ή μεγαλύτερο, σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Είμαι βέβαιος ότι έχετε επίγνωση αυτών των πιεστικών περιβαλλοντικών προβλημάτων. Ίσως όμως να μη γνωρίζετε με ποιο τρόπο μπορείτε να βοηθήσετε. Το βιβλίο αυτό περιέχει πολλές χρήσιμες και εύκολα εφαρμόσιμες υποδείξεις για να κάνετε φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές στην καθημερινή σας ζωή. Αλλάζοντας ελάχιστα τις συνήθειές σας και προτρέποντας τους φίλους και τις οικογένειές σας να σας μιμηθούν, μπορείτε να επηρεάσετε σημαντικά την κατάσταση του πλανήτη. Πρόκειται για απλές αλλαγές, όπως π.χ. να χρησιμοποιείτε τα μέσα συγκοινωνίας ή το ποδήλατο αντί για το αυτοκίνητο, να σβήνετε το φως όταν δεν το χρειάζεστε ή να βγάζετε από την πρίζα τον φορτιστή του κινητού τηλεφώνου σας όταν δεν τον χρησιμοποιείτε. Εάν συνηθίσουμε όλοι να σβήνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές αντί να τις αφήνουμε στο stand by είναι δυνατόν να μειωθεί σχεδόν κατά δέκα τοις εκατό η οικιακή κατανάλωση ηλεκτρισμού. Ελπίζω να συντελέσετε ώστε να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση γύρω από την άμεση ανάγκη αποτροπής της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής έχει μεγάλη σημασία και επείγοντα χαρακτήρα. Δεν είναι αργά για την ανάληψη δράσης. Είμαι βέβαιος ότι με την δική σας συνεισφορά μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων. Πολλές ευχές για μια εποικοδομητική σχολική χρονιά! Σταύρος Δήμας

Μήνυμα από τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων Σε μια εποχή που οι νέοι μας έρχονται αντιμέτωποι με μια σύνθετη πραγματικότητα και καλούνται να λάβουν καθοριστικές για το μέλλον τους αποφάσεις σε διαφόρους τομείς, η έννοια της συνειδητής, κατασταλαγμένης και ανεξάρτητης επιλογής αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό κάθε υπεύθυνου και ενεργού πολίτη. Λαμβάνοντας, μάλιστα, υπ όψιν τις προοπτικές που διανοίγονται σε ευρωπαϊκό πλέον επίπεδο, το δίπολο «επιλογήαπόφαση» αποτελεί λέξη-κλειδί για την ουσιαστική και πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση προσφέρει για τη νέα γενιά. Ως εκ τούτου, στόχος κάθε σύγχρονου εκπαιδευτικού συστήματος είναι να εφοδιάσει τους μαθητές και τις μαθήτριες με όλες τις γνώσεις και τις δεξιότητες που τους είναι αναγκαίες, προκειμένου να προβούν σε κατάλληλες επιλογές και να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις, που θα τους εξασφαλίσουν όχι μόνο την προσωπική επιτυχία, αλλά και τη δημιουργική συνεισφορά στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Αυτή τη στοχοθεσία υπηρετεί το «Βιβλίο των Νέων της Ευρώπης», η πέμπτη έκδοση του οποίου είναι αφιερωμένη στην ενημέρωση των νέων για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως Ευρωπαίων πολιτών σε θέματα υγείας, καταναλωτικής αγωγής και βιώσιμης ανάπτυξης. Με απλό και εύληπτο τρόπο, το εν λόγω βιβλίο περιέχει πρακτικές συμβουλές που προωθούν την εκπαίδευση του πολίτη στα σχολεία μας, βοηθώντας τους νέους μας να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση ως μέλη ενός διευρυμένου συνόλου, να συνειδητοποιήσουν τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πράξεών τους, να αναπτύξουν ενεργό δράση και εν τέλει να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση των εγχώριων και διεθνών εξελίξεων μέσω των υπεύθυνων στάσεων και συμπεριφορών τους. Είμαι βέβαιος ότι όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, εκπαιδευτικοί και μαθητές, θα αγκαλιάσουν την παρούσα έκδοση του Βιβλίου των Νέων της Ευρώπης και θα ανατρέξουν σε αυτήν, προκειμένου να αντλήσουν πληροφορίες, να αποκομίσουν γνώσεις, να επιλύσουν απορίες, να προβληματισθούν για καίρια θέματα, όπως είναι το περιβάλλον και η καταναλωτική αγωγή, να αφυπνισθούν και τελικά να αποφασίσουν. Γιατί από τις επιλογές και τις αποφάσεις της νέας γενιάς, εξαρτάται το μέλλον του τόπου μας, αλλά και το μέλλον της Ευρώπης. Ευριπίδης Στυλιανίδης Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Τα δικαιώματά σας ως Ευρωπαίοι πολίτες Μερικοί Ευρωπαίοι πολίτες συσχετίζουν την ΕΕ με την ελευθερία να ταξιδεύεις, να σπουδάζεις και να εργάζεσαι οπουδήποτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτά όμως είναι κάποια από τα προφανή πλεονεκτήματα. Αν ζείτε στην ΕΕ, έχετε και δικαιώματα ως καταναλωτής, ταξιδιώτης, μετανάστης, εργαζόμενος και μέλος οικογένειας. Μπορείτε επίσης να απολαμβάνετε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Καταναλωτές Έχετε πολλά δικαιώματα ως Ευρωπαίοι καταναλωτές, είτε πρόκειται για την προστασία σας από τυχόν εξαπάτηση στο διαδίκτυο είτε για το δικαίωμά σας να αλλάξετε γνώμη αφού κάνετε μια αγορά. Στο συγκεκριμένο βιβλίο υπάρχουν πολλές πληροφορίες για αυτά τα δικαιώματα. Βλέπε σελίδες 44-60. Ταξιδιώτες Ως επιβάτης τρένου ή αεροπλάνου, έχετε δικαιώματα. Για παράδειγμα, σε περίπτωση ακύρωσης ή πολύωρης καθυστέρησης, έχετε το δικαίωμα αποζημίωσης για γεύματα, αναψυκτικά και διαμονή σε ξενοδοχεία. Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε σελίδες 48-49. Μετανάστες Η ΕΕ εργάζεται για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων των εργαζόμενων μεταναστών. Η Ευρώπη εφαρμόζει σχετικές πολιτικές, προωθεί την ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων και ελέγχει τους κανονισμούς που διέπουν τη διάσχιση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Για μένα, το καλύτερο πράγμα που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η Συνδιάσκεψη της Μπολώνιας (Bologna process) που διευκόλυνε τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Edouard, 18 Προγράμματα σπουδών και επιμόρφωση στο εξωτερικό Περισσότερα από δύο εκατομμύρια νέοι έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τα ευρωπαϊκά προγράμματα για να σπουδάσουν ή να εκπαιδευτούν σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Προγράμματα όπως το Erasmus μπορούν να βοηθήσουν τη χρηματοδότηση των σπουδών σου στο εξωτερικό. Πρέπει πάντα να κάνετε αίτηση μέσω της σχολής σας. http://europa.eu/pol/educ/overview_en.htm

Εργαζόμενοι Τα δικαιώματα των εργαζομένων περιλαμβάνουν όριο στο ωράριο εργασίας και πληρωμένη άδεια. Για παράδειγμα, και ο δύο γονείς έχουν το δικαίωμα να λείψουν για ένα διάστημα από τη δουλειά μετά τη γέννηση ή υιοθεσία ενός παιδιού. Μέλη της οικογένειας Οι γονείς και τα παιδιά τους έχουν δικαιώματα ως μέλη οικογένειας. Αυτό είναι σημαντικό σε περίπτωση διαζυγίου, όπου τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να ακούγονται. Αυτό σημαίνει ότι οι απόψεις των παιδιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν λαμβάνεται η απόφαση με ποιον πρέπει να μείνουν. Βλέπε σελίδα 12. Για μένα, τα δύο καλύτερα πράγματα που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τα εξής: το ευρώ και η ενιαία αγορά. Μας επιτρέπουν να ταξιδεύουμε ευκολότερα και παρέχουν στις εταιρείες τη δυνατότητα να συνεργάζονται με διαφορετικές χώρες. Hadrien, 18 Θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα Ελευθερία μετακίνησης Πρόκειται για ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ. Σημαίνει ότι έχετε το δικαίωμα να ταξιδεύετε, να διαμένετε, να σπουδάζετε, να εργάζεστε οπουδήποτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορείτε επίσης να ταξιδεύετε σε όλη την ΕΕ χωρίς διαβατήριο και χωρίς έλεγχο στα σύνορα. http://ec.europa.eu/youreurope/nav/el/citizens/ index.html Στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, η ΕΕ έχει δεσμευτεί για την αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων. Διασφαλίζει επίσης το σεβασμό για τα δικαιώματα όλων των πολιτών. Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε σελίδες 7-12. Αυτό το γνωρίζατε; Οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα προστασίας από τις πρεσβείες και τα προξενεία και των 27 χωρών μελών της ΕΕ. Αυτό είναι σημαντικό αν βρεθείτε σε μια χώρα εκτός ΕΕ, όπου δεν υπάρχει πρεσβεία της δικής σας χώρας. Αν συμβεί αυτό, οποιοσδήποτε πολίτης της ΕΕ έχει το δικαίωμα προξενικής ή διπλωματικής προστασίας από κάποια άλλη χώρα μέλος της ΕΕ. Έχετε θεμελιώδη δικαιώματα Οι κανόνες δικαίου, η δημοκρατία και η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ορίζουν ένα σύνολο αξιών που αναγνωρίζονται ως σημαντικές από όλες τις χώρες της ΕΕ. Αποτελούν κομμάτι της κοινής μας κληρονομιάς και δημιουργούν ένα δεσμό ανάμεσα σε όλους τους Ευρωπαίους. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σημαντικός επειδή εκφράζει τις κοινές αρχές που βρίσκονται στην καρδιά των ευρωπαϊκών δημοκρατικών κοινωνιών. Ο Χάρτης συγκεντρώνει σε ένα έγγραφο τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών και τα κοινοποιεί σε όλους. Πριν από το Χάρτη, η αναφορά στα θεμελιώδη δικαιώματα γινόταν σε πολλά διαφορετικά νομικά κείμενα και αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Ο Χάρτης αποτελείται από 50 άρθρα που καλύπτουν ένα εύρος δικαιωμάτων όπως είναι η απαγόρευση των βασανιστηρίων, η ελευθερία έκφρασης ( αστικά και πολιτικά δικαιώματα ), το δικαίωμα προστασίας έναντι αδικαιολόγητης απόλυσης και το δικαίωμα απεργίας ( κοινωνικά δικαιώματα ) και το δικαίωμα κάθε ατόμου να απευθύνεται στα όργανα της Ένωσης σε μια από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ και να λαμβάνει απάντηση στην ίδια γλώσσα ( δικαίωμα καλής διοίκησης ). Ορισμένα δικαιώματα αφορούν θέματα που Οι λαοί της Ευρώπης, εγκαθιδρύοντας μεταξύ τους μια διαρκώς στενότερη ένωση, αποφάσισαν να μοιραστούν ένα ειρηνικό μέλλον θεμελιωμένο σε κοινές αξίες. Η Ένωση, έχοντας επίγνωση της πνευματικής και ηθικής κληρονομιάς της, εδράζεται στις αδιαίρετες και οικουμενικές αξίες της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Ερείδεται στις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Η Ένωση τοποθετεί τον άνθρωπο στην καρδιά της δράσης της, καθιερώνοντας την ιθαγένεια της Ένωσης και δημιουργώντας ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. - Προοίμιο του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. προκύπτουν από επιστημονικές ανακαλύψεις, όπως αυτά που σχετίζονται με την προστασία προσωπικών δεδομένων και τη βιοηθική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται να διασφαλίσει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων από τα όργανα της ΕΕ και από τα κράτη μέλη όταν εφαρμόζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να διατυπώνονται θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα ευρωπαϊκό κείμενο. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους, ότι αποδίδεται η πρέπουσα σημασία σε αυτά και ότι αναγνωρίζεται η σημασία τους. Enric, 23

Σωματεμπορία Η σωματεμπορία και η σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο με δεκάδες χιλιάδες θύματα. Η σωματεμπορία είναι παράνομη και αποτελεί προσβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ευρώπη εργάζεται σκληρά για την καταπολέμηση της σωματεμπορίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης. http://ec.europa.eu/justice_home/doc_centre/crime/trafficking/wai/doc_ crime_human_trafficking_en.htm www.stop-trafficking.org/statistika/index.htm Τι είναι διάκριση; Διάκριση σημαίνει άνιση μεταχείριση ενός ατόμου ή ομάδας ατόμων έναντι του νόμου. Απαγορεύεται επίσης κάθε διάκριση λόγω φυλής, γλώσσας, εθνοτικής καταγωγής, Η παρενόχληση είναι παράνομη! ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου Η ευρωπαϊκή νομοθεσία θεωρεί διάκριση οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης λόγω φυλής, γλώσσας, εθνοτικής καταγωγής, ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Η παρενόχληση είναι παράνομη. Περιλαμβάνει προσβλητική αντιμετώπιση μέσω συμπεριφοράς, λεκτικών εκφράσεων ή χειρονομιών που θίγει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. προσανατολισμού. Για παράδειγμα, η ισότητα ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες πρέπει να διασφαλίζεται σε όλους τους τομείς, μεταξύ άλλων στην εργασία και τις αποδοχές. Κάθε καλοκαίρι, ένας νέος καλλιτεχνικός διαγωνισμός στο πεδίο των θεμελιωδών δικαιωμάτων λαμβάνει χώρα στην ΕΕ για νέους ανθρώπους, με προθεσμία υποβολής των αιτήσεων γύρω στα τέλη Οκτωβρίου. http://ec.europa.eu/justice_home/news/intro/news_intro_en.htm Τα παιδιά έχουν περισσότερα δικαιώματα Ο Χάρτης περιέχει επίσης ένα άρθρο σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών, το οποίο ορίζει ότι σε όλες τις πράξεις που αφορούν παιδιά, είτε επιχειρούνται από δημόσιες αρχές είτε από ιδιωτικούς οργανισμούς, πρωταρχική σημασία πρέπει να δίνεται στο υπέρτατο συμφέρον του παιδιού. Αυτά τα δικαιώματα ισχύουν ανεξαιρέτως για όλα τα παιδιά κάτω των 18 ετών και περιλαμβάνουν τα εξής: Το δικαίωμα για ζωή, επιβίωση και ανάπτυξη. Το δικαίωμα για σεβασμό των απόψεών τους και το δικαίωμα να λαμβάνονται πάντα υπόψη τα συμφέροντά τους. Το δικαίωμα να έχουν όνομα και εθνικότητα, ελευθερία έκφρασης και πρόσβαση σε πληροφορίες που τα αφορούν Το δικαίωμα να ζουν σε οικογενειακό περιβάλλον ή σε περιβάλλον εναλλακτικής φροντίδας και περίθαλψης και να έχουν επαφή με τους γονείς τους, όταν αυτό είναι δυνατό. Το δικαίωμα για υγεία και ευημερία, που συμπεριλαμβάνει δικαιώματα για παιδιά με αναπηρία, το δικαίωμα για ιατρική περίθαλψη και κοινωνική ασφάλιση. Το δικαίωμα για μόρφωση, ελεύθερο χρόνο, πολιτισμό και τέχνες. Ειδική προστασία για παιδιά προσφύγων, παιδιά στο σύστημα δικαιοσύνης ανηλίκων, παιδιά που έχουν στερηθεί την ελευθερία τους και παιδιά που υποφέρουν από οικονομική, σεξουαλική ή άλλου είδους εκμετάλλευση. http://ec.europa.eu/justice_home/unit/charte/index_en.html www.0-18.gr http://www.europeanchildrensnetwork.org/euronet/about/aims.asp http://www.europarl.europa.eu/charter/default_el.htm Συνήγορος του Παιδιού τηλεφωνική γραμμή χωρίς χρέωση για ανηλίκους: 800.11.32.000 (Δευτέρα - Παρασκευή: 9:00-15:00) http://www.0-18.gr

Η Ευρώπη σε χρειάζεται! Πες τη γνώμη σου για το μέλλον της Ευρώπης Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγαλώσει πολύ είμαστε πλέον 27 χώρες μέλη η οικονομική μας δύναμη είναι μεγαλύτερη από ποτέ και ο πληθυσμός ανέρχεται σε 490 εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ έχει μεγάλη επίδραση στη ζωή μας, περισσότερο από πριν, και γι αυτό είναι σημαντικός παράγοντας στη συζήτηση που γίνεται για την Ευρώπη καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι θέτουν ερωτήματα για τα εξής θέματα: Tα δικαιώματά τους ως Ευρωπαίοι πολίτες Νομίζω ότι κάθε χώρα Πόσο μεγαλύτερη πρέπει να διατηρεί την ταυτότητά γίνει η ΕΕ της, ακόμη και στην Πώς εξισορροπείται η Ευρωπαϊκή Ένωση. εθνική μας ταυτότητα με το Όταν είσαι στη χώρα ευρωπαϊκό ιδεώδες, λόγω σου, αισθάνεσαι σαν της μεγάλης επίδρασης της στο σπίτι σου. ΕΕ στη ζωή και στις κοινωνίες Carmen, 18 μας. Δεν έχουν ούτε θέλουν όλες οι χώρες την ίδια κοινωνία ή κοινωνικό μοντέλο Αυτοί και άλλοι προβληματισμοί βρίσκονται στο επίκεντρο μιας πολύ σημαντικής συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης, στην οποία μπορείς να συμμετάσχεις και εσύ ως Ευρωπαίος πολίτης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή σας στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης: http://europa.eu/debateeurope/index_el.htm Επικοινωνήστε με τον/την ευρωβουλευτή της χώρας σας Υπάρχουν πολλοί χρήσιμοι δικτυακοί τόποι που επιτρέπουν την αλληλεπίδραση των πολιτών με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό περιλαμβάνει το δικαίωμα να διατυπώσετε ένα ερώτημα προς το Κοινοβούλιο, να εκφράσετε τις απόψεις σας, αλλά και να λαμβάνετε όλα τα δημόσια έγγραφα. Αν θέλετε να στείλετε επίσημη αίτηση στο Κοινοβούλιο, μπορείτε να βρείτε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στην παρακάτω ιστοσελίδα. Επίσης, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ευρωβουλευτές) έχουν γραφεία στις χώρες τους. Θα θέλατε να επισκεφθείτε το Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, Βέλγιο, ή στο Στρασβούργο, Γαλλία, και να το δείτε εν δράσει; Η ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου παρέχει πλήρεις πληροφορίες για τις επισκέψεις, καθώς και για προσλήψεις και εκπαίδευση. www.europarl.europa.eu/parliament/public.do?language=el Οι κάλπες έμειναν μισοάδειες Όσοι προσήλθαν στις κάλπες για τις ευρωεκλογές του 2004 ήταν λιγότεροι από ποτέ. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της, η συμμετοχή των ψηφοφόρων στις εκλογές ήταν μόνο 45%. Τι είναι αυτό που προκαλεί την έλλειψη ενδιαφέροντος για τις εκλογές; Κάποιοι θεωρούν ότι ο κόσμος δεν ψηφίζει στις ευρωεκλογές γιατί δεν πιστεύει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά τους. Άλλοι επισημαίνουν το γεγονός ότι η απάθεια του ψηφοφόρου δεν έχει σχέση μόνο με τις ευρωεκλογές, αλλά και με τις εθνικές εκλογές. Θεωρούν ότι το πρόβλημα είναι πιο ουσιαστικό ότι ο κόσμος δεν πιστεύει στην πολιτική και στους πολιτικούς σε τοπικό ή εθνικό Αυτό το γνωρίζατε; Για να ψηφίσεις στις ευρωεκλογές πρέπει να είσαι δεκαοχτώ ετών. Η ψήφος είναι υποχρεωτική στο Βέλγιο, την Ελλάδα, την Κύπρο και το Λουξεμβούργο. επίπεδο, αλλά ούτε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μπορεί αυτή η αυξανόμενη τάση για αδιαφορία να αντιστραφεί, και αν ναι με ποιο τρόπο; Πιστεύετε ότι είναι σημαντικό να αντιστραφεί; Οι επόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα διεξαχθούν το 2009. Tο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Νέων πείτε τη γνώμη σας! Το ΕΚΝ ιδρύθηκε το 1987 ως αντικείμενο εργασίας για ένα σχολείο στο Φοντενεμπλό, στη Γαλλία, και πλέον αποτελείται από ένα δίκτυο 32 ευρωπαϊκών οργανισμών. Είναι ένα μοναδικό φόρουμ που σας δίνει τη δυνατότητα να εκφράσετε την άποψή σας για το μέλλον της Ευρώπης. Δεκάδες χιλιάδες νέων Ευρωπαίων έχουν συμμετάσχει σε περιφερειακές, εθνικές και διεθνείς συναντήσεις, έχουν κάνει φίλους και έχουν δημιουργήσει διεθνείς επαφές. Για να μάθετε πώς μπορείτε να συμμετάσχετε: www.eypej.org 10 11

Ο οικογενειακός νόμος προστατεύει τα παιδιά Οι Ευρωπαίοι αποκτούν όλο και περισσότερο τη δυνατότητα μετακίνησης και πολλοί μπορούν να επιλέξουν τη διαμονή, εργασία ή σπουδές σε άλλο κράτος μέλος. Ως αποτέλεσμα, γίνονται πολλοί γάμοι μεταξύ ατόμων από διαφορετικές χώρες της ΕΕ, αλλά αν τελικά αυτή η οικογένεια διαλυθεί έχουν και τα παιδιά δικαιώματα. Σε περίπτωση διαζυγίου, τα μέλη της οικογένειας μπορεί τελικά να μείνουν σε διαφορετικές χώρες. Η ΕΕ έχει προωθήσει πολλές πρωτοβουλίες στο οικογενειακό δίκαιο ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση για παιδιά, των οποίων οι γονείς έχουν χωρίσει ή έχουν πάρει διαζύγιο. Γονικές ευθύνες Η νομοθεσία της ΕΕ παρέχει κοινούς κανόνες για το διαζύγιο και τη γονική ευθύνη. Αυτοί οι νόμοι ενισχύουν το δικαίωμα των παιδιών να διατηρούν επαφή και με τους δύο γονείς μετά το χωρισμό ή το διαζύγιο ακόμη και αν αυτοί διαμένουν σε διαφορετικές χώρες. Ισχύει επίσης το ίδιο ακόμη και αν οι γονείς ζούσαν μαζί χωρίς να έχουν παντρευτεί. H νομοθεσία της ΕΕ στοχεύει στο να αποθαρρύνει τον ένα γονέα να απαγάγει τα παιδιά και να τα πάει σε άλλη χώρα της ΕΕ. Ο νόμος δίνει τον τελικό λόγο στα δικαστήρια της χώρας όπου ζούσε το παιδί πριν από την απαγωγή, και υπάρχουν πλέον αυστηροί νόμοι που διασφαλίζουν την επιστροφή του. Κατά βάση, τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε ακροαματικές διαδικασίες που τα αφορούν, αλλά εξαρτάται από τον δικαστή να αποφασίσει εάν αυτό ενδείκνυται λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία ή ωριμότητα του παιδιού. Αξιώσεις διατροφής Όταν οι γονείς χωρίσουν ή πάρουν διαζύγιο, συνήθως ζητείται από τον ένα συχνά από τον πατέρα, αλλά όχι πάντα να πληρώνει διατροφή ώστε να συμβάλει στα έξοδα διαμονής, διατροφής και ρουχισμού. Δεν τηρούν, όμως, όλοι οι γονείς αυτή την υποχρέωση, και γι αυτό πολλές φορές τα παιδιά βιώνουν οικονομικές δυσκολίες. Η ΕΕ προτείνει τη θέσπιση κανόνων που αποδέχονται την απόφαση ενός δικαστηρίου σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα σχετικά με τα έξοδα διατροφής. Για παράδειγμα, όσοι δεν πληρώνουν μπορεί να αναγκαστούν να το κάνουν, π.χ. με την αφαίρεση χρημάτων από το μισθό ή από τον τραπεζικό λογαριασμό τους. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ισχύ του αστικού κώδικα σε οικογενειακές καταστάσεις, μεταβείτε στην ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/civiljustice/parental_resp/parental_resp_ec_el.htm http://ec.europa.eu/civiljustice/maintenance_claim/maintenance_claim_ec_el.htm Alexander Redmon Διατηρώντας το αθλητικό πνεύμα Η βία που παρατηρείται σε αθλητικά γεγονότα, ιδιαίτερα στα γήπεδα ποδοσφαίρου, αποτελεί σοβαρό πρόβλημα σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Η επιθετική και καταστροφική συμπεριφορά εκφράζεται με διάφορους τρόπους, από αυθόρμητες κινήσεις όπου εμπλέκονται μεμονωμένα άτομα μέχρι πιο σοβαρά επεισόδια που σχεδιάζονται εκ των προτέρων από καλά οργανωμένες ομάδες. Οι αθλητικοί αγώνες είναι κάτι περισσότερο από ένα παιχνίδι είναι ένας εορτασμός των κοινωνικών δεσμών και της κατανόησης ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι διεξάγονται ειρηνικά σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Στην τραγωδία του σταδίου Heysel το 1985, σκοτώθηκαν 39 άνθρωποι κυρίως Ιταλοί φίλαθλοι της Γιουβέντους και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 350 κατά τη συμπλοκή με οπαδούς της Λίβερπουλ. Αντισταθείτε στο ρατσισμό στο ποδόσφαιρο Κάθε χρόνο, το δίκτυο FARE συντονίζει ενέργειες κατά του ρατσισμού στα γήπεδα ποδοσφαίρου σε όλη την Ευρώπη, όπου οι οπαδοί, οι ομάδες εθνικών μειονοτήτων και οι ποδοσφαιρικές λέσχες στέκονται ενωμένοι απέναντι στις διακρίσεις. Μάθετε για τη δράση του FARE στη χώρα σας: www.farenet.org www.eurofan.org Ένα πρώτο βήμα για την καταπολέμηση του χουλιγκανισμού είναι η διασφάλιση ενός δίκαιου αγώνα και η μεγαλύτερη αυστηρότητα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Jérémy, 20 και επίσης πρέπει να είμαστε αυστηρότεροι με τους πιο βίαιους ανθρώπους και ιδιαίτερα με αυτούς που έχουν ιστορικό βίαιων πράξεων. Δεν πρέπει να τους επιτρέπεται η είσοδος στα γήπεδα αν έχουν δημιουργήσει επεισόδια στο παρελθόν. Edouard, 20 Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον αγώνα κατά της βίας στα γήπεδα. Επειδή υπάρχουν πολλοί φίλαθλοι που επισκέπτονται άλλες χώρες για να παρακολουθήσουν μεγάλα αθλητικά γεγονότα, έχουν οριστεί κοινοί κανόνες για την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη και υπάρχει συνεργασία ως προς την ανταλλαγή πληροφοριών για ενδεχομένως βίαιους οπαδούς. Η ΕΕ σχεδιάζει νέα νομοθεσία και πολιτικές πρόληψης. Υπάρχει επίσης η σκέψη για κοινωνικοεκπαιδευτικές δραστηριότητες με νέους φιλάθλους. 12 13

Χαρακτηριστικά των 27 Χωρών Μελών της ΕΕ Έκταση (km2) Πληθυσμός (2006) Πρωτεύουσα AEΠ κατά κεφαλή σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (est. 2008) Ανεργία (2006) Ανανεώσιμη ενέργεια (2005) Γυναίκες - επιστήμονες (2005) Aυστρία 83,858 8,265,925 Βιέννη 124 4.70% 57.90% 24% Bέλγιο 30,510 10,511,382 Bρυξέλλες 117 8.20% 2.80% 28% Bουλγαρία 110,910 7,718,750 Σόφια 39 9.00% 11.80% 42% Γαλλία 547,030 62,998,773 (est.) Παρίσι 108 9.50% (est.) 11.30% 29% Γερμανία 357,021 82,437,995 Bερολίνο 110 8.40% (est.) 10.50% 25% Δανία 43,094 5,427,459 Κοπεγχάγη 121 3.90% 28.20% 34% Δημοκρατία της Τσεχίας 78,866 10,251,079 Πράγα 80 7.10% 4.50% 28% Ελλάδα 131,940 11,125,179 (est.) Aθήνα 87 8.90% 10.00% 43% Eσθονία 45,226 1,344,684 Tαλίν 74 5.90% 1.10% 44% Ηνωμένο Βασίλειο 244,820 60,393,044 (est.) Λονδίνο 114 5.30% 4.30% 31% Ιρλανδία 70,280 4,209,019 (est.) Δουβλίνο 138 4.40% 6.80% 31% Ισπανία 504,782 43,758,250 Mαδρίτη 99 8.50% 15.00% 31% Iταλία 301,230 58,751,711 Ρώμη 99 6.80% 14.10% 37% Κυπριακή Δημοκρατία 9,250 766,414 Λευκωσία 89 4.60% 0.00% 39% Λετονία 64,589 2,294,590 Ρίγα 61 6.80% 48.40% 33% Λιθουανία 65,200 3,403,284 Βίλνιους 61 5.60% 3.90% 36% Λουξεμβούργο 2,586 459,500 Λουξεμβούργο 276 4.70% 3.20% n/a Mάλτα 316 404,346 Βαλέττα 72 7.30% 0.00% 31% Ολλανδία 41,526 16,334,210 Άμστερνταμ 128 3.90% 7.50% 20% Ουγγαρία 93,030 10,076,581 Bουδαπέστη 63 7.50% 4.60% 31% Πολωνία 312,685 38,157,055 Βαρσοβία 55 13.80% 2.90% 37% Πορτογαλία 92,391 10,569,592 Λισσαβόνα 71 7.70% 16.00% 40% Ρουμανία 237,500 21,610,213 Bουκουρέστι 40 7.30% 35.80% 41% Σλοβακία 48,845 5,389,180 Μπρατισλάβα 67 13.40% 16.50% 36% Σλοβενία 20,253 2,003,358 Λιουμπλιάνα 88 6.00% 24.20% 27% Σουηδία 449,964 9,047,752 Στοκχόλμη 118 7.10% 54.30% 35% Φινλανδία 337,030 5,255,580 Ελσίνκι 113 7.70% 26.90% 31% Σημειώσεις: ΑΕΠ κατά κεφαλή σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPS): η χρήση των μονάδων αγοραστικής δύναμης (Purchasing Power Standards) εξαλείφει τις διαφορές σε επίπεδα τιμών μεταξύ των χωρών και επιτρέπει πιο ουσιαστικές συγκρίσεις του ΑΕΠ μεταξύ των χωρών. Αν ο δείκτης μιας χώρας είναι υψηλότερος από 100, τότε το επίπεδο ΑΕΠ κατά άτομο σε αυτή τη χώρα είναι υψηλότερο από το μέσο όρο στην ΕΕ και το Ανανεώσιμη ενέργεια: η αναλογία ανάμεσα στην ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση ενέργειας. Γυναίκες-επιστήμονες: αναλογία των γυναικών στο σύνολο αποφοίτων θετικών επιστημών. Πηγές: CIA World Factbook, Eurostat. 14 αντίστροφο. 15

«Λοιπόν, τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;» Αυτό σίγουρα το έχετε ξανακούσει! Είναι μια ερώτηση που απευθύνεται συνεχώς σε νέους. Ίσως να έχετε ήδη κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό σας ή μπορεί να αναβάλλετε αυτή την απόφαση για αργότερα, υπάρχουν όμως κάποιοι τομείς εργασίας που είναι πιθανό να έχουν ζήτηση στο μέλλον. Ένα από τα πλέον αναπτυσσόμενα πεδία απασχόλησης είναι οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ICT Information & Communication Technologies). Υπάρχει ζήτηση για σχεδιαστές πληροφοριακών συστημάτων, υπεύθυνους ανάπτυξης και προγραμματιστές τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Καθώς ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνάει, θα υπάρχει ανάγκη για επαγγέλματα υγείας (ιατρική και νοσηλευτική), ή ακόμη και σε ρόλους υποστήριξης και διοίκησης. Επίσης, εύφορα πεδία ανάπτυξης βρίσκουν και οι νέες τεχνολογίες, όπως η βιοτεχνολογία και η νανοτεχνολογία. Ωστόσο, έχουμε ακόμη ανάγκη από ανθρώπους που θα συμπληρώσουν τα κενά σε «παραδοσιακά» επαγγέλματα, όπως δάσκαλοι, πυροσβέστες, αστυνομικοί, δικηγόροι, μηχανικοί, φυσικοί και κομμωτές. Οτιδήποτε κι αν επιλέξετε, η καριέρα σας θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις δεξιότητες, ικανότητες και τα ενδιαφέροντά σας. Μην πανικοβάλλεστε μήπως κάνετε τη λάθος επιλογή στις μέρες μας, είναι πιο εύκολο να αλλάξεις καριέρα απ ότι στο παρελθόν. Γνωρίζετε για τη δια βίου μάθηση; Η μάθηση δε σταματάει όταν αποφοιτήσετε από το σχολείο ή το πανεπιστήμιο. Είναι κάτι που διαρκεί για πάντα γι αυτό μπορείτε να αναπτύξετε τις δεξιότητες και τις γνώσεις σας ανεξάρτητα από την ηλικία που έχετε. Η ΕΕ επενδύει σημαντικά στο Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης ώστε να έχουν όλοι ευκαιρίες σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Η ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την έρευνα για τους μαθητές: http://ec.europa.eu/research/index.cfm?lg=en&pg=who&cat=s http://ec.europa.eu/education/policies/lll/life/index_en.html www.students.gr http://europa.eu.int/ploteus/portal/home.jsp Η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερους επιστήμονες! Η ζήτηση για επιστήμονες και ερευνητές αυξάνεται, αλλά ο αριθμός των νέων που θέλουν να ασχοληθούν με την έρευνα και τις θετικές επιστήμες μειώνεται. Γιατί συμβαίνει αυτό; Υπάρχει μήπως η αντίληψη ότι στον επιστημονικό τομέα έχουν θέση μόνο οι ιδιοφυΐες ή τα «φυτά»; Ότι είναι κάτι πολύ σύνθετο, χωρίς καθόλου ενδιαφέρον και απλά εκτός εποχής; Καταρχήν, οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν ότι πολλά επιστημονικά πεδία μπορεί να είναι και διασκεδαστικά. Ναι, μπορεί να πρόκειται για μαθηματικά και φυσική, αλλά η επιστήμη αγγίζει κάθε πτυχή της ζωής μας. Η Ευρώπη χρειάζεται καινοτόμους εφευρέτες, ιδιαίτερα με τις σημερινές νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται με ραγδαία ταχύτητα. Μια καριέρα στον τομέα των θετικών επιστημών μπορεί να αποδειχθεί πολύ ενδιαφέρουσα. Αν επιλέξετε αυτό το μονοπάτι, δεν θα μείνετε απαραίτητα κλεισμένοι σε ένα εργαστήριο, απομονωμένοι από το περιβάλλον σας. Αντιθέτως, οι σημερινοί επιστήμονες και ερευνητές έχουν μεγάλη ζήτηση και μπορούν να εργαστούν σε οποιαδήποτε χώρα επιλέξουν. Και μάλιστα, η συγκεκριμένη δουλειά είναι πολύ καλή και για γυναίκες! Marie Curie Fellowships http://cordis.europa.eu/improving/fellowships/home.htm Αυτό το γνωρίζατε; «Όταν προγραμματίζεις για ένα χρόνο, φύτεψε καλαμπόκι, όταν προγραμματίζεις για έναν αιώνα, φύτεψε δέντρα, όταν προγραμματίζεις για μια ζωή, εκπαίδευσε ανθρώπους». Κινέζικο γνωμικό: Guanzi (c. 645BC) Η θέση της γυναίκας είναι στη... βιομηχανική έρευνα και ανάπτυξη! Ένα αυξανόμενο ποσοστό γυναικών επιστημόνων εστιάζει στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, ο οποίος έχει σημαντικό ρόλο στην επιστήμη, καινοτομία και τεχνολογία στην Ευρώπη. Περισσότερο από το 50% της συνολική έρευνας που διεξάγεται στην Ευρώπη, εστιάζει στη βιομηχανία. Η ΕΕ θέλει να κάνει την Ευρώπη παγκόσμιο ηγέτη στην καινοτομία, για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει ο τομέας της έρευνας και ανάπτυξης να αξιοποιήσει πλήρως τους πόρους και το δυναμικό του. Ένα εμπόδιο για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου είναι ο μικρός αριθμός των γυναικών στο πεδίο της έρευνας. Στους ερευνητικούς οργανισμούς δημόσιου τομέα, όπως πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα, η αναλογία των γυναικών ερευνητριών είναι περίπου 30%, ενώ στη βιομηχανική έρευνα αυτή η αναλογία πέφτει μόλις στο 16%. http://ec.europa.eu/research/science-society/index.cfm?fuseaction=public.topic&id=27 16 17

Πάρτε μια ιδέα για το τι συμβαίνει Ανακαλύψτε συναρπαστικά γεγονότα, παρουσιάσεις και ενδιαφέροντα εκθέματα σε ένα μουσείο επιστημών και τεχνολογίας! Οι εκθέσεις επιστημών και τεχνολογίας είναι δημοφιλείς στην Ευρώπη από τον 19ο αιώνα. Ωστόσο, τα κέντρα επιστημών και τα μουσεία άρχιζαν να εξαπλώνονται κυρίως στη δεκαετία του 1970. Σήμερα, υπάρχουν εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, σε όλη την Ευρώπη, τα οποία προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες. Αυτά τα δημοφιλή ιδρύματα παρέχουν πολλές δυνατότητες αλληλεπίδρασης και έχουν ενδιαφέρον για τους επισκέπτες όλων των ηλικιών. Για να βρείτε το πλησιέστερο κέντρο επιστημών, δείτε: http://ec.europa.eu/research/science-society/index.cfm?fuseaction=public. topic&id=111 Οι φοιτητές οραματίζονται τα πλοία του μέλλοντος Τα περισσότερα μεγάλα ναυπηγεία έχουν ήδη αναπτύξει ιδέες για την επόμενη γενιά πλοίων. Πώς θα είναι όμως τα σκάφη σε μερικές δεκαετίες από σήμερα; Οι φοιτητές των Ευρωπαϊκών Ναυτιλιακών Πανεπιστημίων συνεργάζονται με τους ειδικούς του δικτύου VISIONS για να διαμορφώσουν το μέλλον της ναυπηγικής. Κάθε χρόνο, δημιουργούνται πολλά υποθετικά σενάρια αναγκών από ειδικούς σε πέντε βασικούς επιχειρηματικούς τομείς: Ναυσιπλοΐα μικρών αποστάσεων, Εσωτερική Ναυσιπλοΐα, Εμπορική Ναυτιλία, Ναυτιλιακή Υποδομή και Κρουαζιέρες Σκάφη Αναψυχής. Στη συνέχεια, οι φοιτητές καλούνται να σχεδιάσουν πλοία που θα ικανοποιούν τις ανάγκες αυτές μέσω του Ευρωπαϊκού Διαγωνισμού Ιδεών που ξεκινά κάθε φθινόπωρο. Έχουν χρόνο μέχρι την άνοιξη για να «ξεδιπλώσουν» τη δημιουργικότητά τους. Οι καλύτερες ιδέες επιλέγονται και αξιολογούνται από τους ειδικούς και, στη συνέχεια, τρεις νικητές κερδίζουν το βραβείο CESA της Ένωσης Ευρωπαίων Ναυπηγών (Community of European Shipyards Associations). Όλα τα έργα προωθούνται στην Ευρωπαϊκή Ναυπηγική Βιομηχανία, η οποία στη συνέχεια εξελίσσει τις ιδέες. Κίνηση Ευρωπαίων ερευνητών Αυτό το γνωρίζατε; Η ΕΕ ευθύνεται για το ένα τρίτο της παγκόσμιας επιστημονικής γνώσης και μπορεί να υπερηφανεύεται για ειδικούς επιστήμονες παγκόσμιου κύρους σε τομείς όπως η περιβαλλοντική επιστήμη, η ιατρική έρευνα, οι μεταφορές, το διάστημα και οι τηλεπικοινωνίες. Γνωρίζατε ότι έργα χρηματοδοτούμενα από την Ευρώπη έχουν αναπτύξει σημαντικά διεθνή πρότυπα; Το κινητό σας, για παράδειγμα, λειτουργεί με το πρότυπο GSM. Οι αναφλεκτήρες και τα στυλό προέρχονται επίσης από την Ευρώπη. Γνωρίζατε ότι το λογισμικό γραφικών των ταινιών Shrek και Harry Potter δημιουργήθηκε στην Ευρώπη; Η έρευνα είναι η μέγιστη κινητήρια δύναμη για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Καθημερινά, νέες επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις μεταβάλλονται διαρκώς και βελτιώνουν τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε. Η Ευρώπη κατέχει αξιοζήλευτη θέση στον κόσμο της έρευνας κυρίως χάρη στο υψηλού επιπέδου ερευνητικό προσωπικό και την πλούσια πνευματική ικανότητα και τεχνογνωσία. Η διατήρηση και ενίσχυση της καλής της φήμης είναι ιδιαίτερα σημαντική, αν η Ευρώπη πρόκειται να συνεχίσει να ανταγωνίζεται με επιτυχία σε διεθνές επίπεδο. Για να το επιτύχει αυτό, η ΕΕ παρέχει ευκαιρίες επιμόρφωσης, δυνατότητα μετακίνησης και ευκαιρίες σταδιοδρομίας για ερευνητές όλων των ηλικιών και επιπέδων εμπειρίας, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους. Το πρόγραμμα Marie Curie σχεδιάστηκε για να βοηθήσει τους ερευνητές να έχουν ενδιαφέρουσα σταδιοδρομία σε όλα τα πεδία έρευνας και ανάπτυξης, από τα βιοκαύσιμα, την ηλιακή και αιολική ενέργεια, τη νανοτεχνολογία και την επιστήμη τροφίμων, έως την βιοτεχνολογία, τις κλιματολογικές αλλαγές, το διάστημα και την αρκτική έρευνα. Η δυνατότητα μετακίνησης η επιλογή να ζεις και να εργάζεται σε άλλη χώρα είναι σημαντική για μια επιτυχημένη πορεία. Για να μπορούν να κάνουν καινοτόμες ανακαλύψεις, οι ομάδες των ερευνητών από όλα τα μέρη της Ευρώπης πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να έρχονται σε επαφή μεταξύ τους ώστε να ανταλλάσσουν ιδέες και να συνεργάζονται. Αυτή η συνεργασία είναι σημαντική αν σκεφθείτε το κόστος και την πολυπλοκότητα της σύγχρονης επιστήμης. Για περισσότερες πληροφορίες και για να μάθετε τα οράματα των νέων http://ec.europa.eu/research/fp6/mariecurie-actions/indexhtm_en.html για το μέλλον, επισκεφθείτε: www.maritime-visions.org 18 19

Ελέγξτε τις γνώσεις σας! 1. Ποιος από τους παρακάτω επιστήμονες μελετά την κίνηση, την ισχύ και την ενέργεια; A. Φυσικός B. Χημικός Γ. Βιολόγος 2. Ποιο από τα παρακάτω εφηύρε ο Γουτεμβέργιος; A. Στυλό B. Πιεστήριο εκτύπωσης Γ. Εκκοκκιστική μηχανή 3. Τι σημαίνει ο όρος dinosaur ; A. Τρομερή σαύρα B. Γιγαντιαία σαύρα Γ. Μεγάλη σαύρα 4. Ποιο όργανο χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της ταχύτητας; A. Ψυχρόμετρο B. Aνεμόμετρο Γ. Bαρόμετρο 5. Ποιο μέρος του ματιού σας δεν αιματώνεται; A. Κερατοειδής χιτώνας B. Ίριδα Γ. Αμφιβληστροειδής 6. Ποιος έχει περισσότερα κόκαλα; A. Ενήλικας B. Έφηβος Γ. Βρέφος 7. Το νετρόνιο έχει: A. Θετική φόρτιση B. Αρνητική φόρτιση Γ. Ουδέτερη 8. Ποιο είναι ελαφρύτερο; A. Κρύος αέρας B. Θερμός αέρας 9. Για ποιο λόγο είναι η φράουλα κόκκινη; A. Απορροφά κόκκινο φως B. Αντανακλά κόκκινο φως 10. Ποιος πλανήτης είναι γνωστός για τους δακτυλίους του; A. Άρης B. Δίας Γ. Κρόνος 11. Ποιος από τους παρακάτω πλανήτες είναι πιο μακριά από τον ήλιο; A. Γη B. Ερμής C. Δίας 12. Πώς ονομάζονται οι σχηματισμοί σε μια σπηλιά που ανεβαίνουν από το έδαφος προς τα επάνω; A. Σταλαγμίτες B. Σταλακτίτες 13. Ποιο από τα παρακάτω έχει μεγαλύτερη έκταση; A. Ειρηνικός ωκεανός B. Ατλαντικός ωκεανός Γ. Ασία Δ. Ανταρκτική 14. Πόσες μοίρες περιστρέφεται η γη σε μια ημέρα; A. 90 B. 180 Γ. 360 15. Τι γιορτάζουμε την 9η Μαΐου; A. Ευρώπη B. UNICEF Γ. Ερυθρός Σταυρός Ελέγξτε το! Η παρακάτω διασύνδεση αφορά πολύ ενδιαφέροντα πειράματα: www.stevespanglerscience.com/ experiments/ Λάβετε μέρος! Ο Διαγωνισμός της ΕΕ για Νέους Επιστήμονες Κάθε χρόνο, η Ευρώπη αναδεικνύει το μεγαλύτερο επιστημονικό ταλέντο στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό για Νέους Επιστήμονες. Το 2008, ο διαγωνισμός αυτός θα πραγματοποιηθεί στην Κοπεγχάγη. Ανατρέξτε στην παρακάτω ιστοσελίδα για συγκεκριμένες ημερομηνίες καθώς και λεπτομέρειες για το διαγωνισμό του 2009. Ο διαγωνισμός είναι ανοικτός για όλους τους νέους ηλικίας 14 με 21 ετών, οι οποίοι αναδείχθηκαν νικητές στον εθνικό διαγωνισμό. Ο διαγωνισμός παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να συναγωνιστούν με τους καλύτερους συνομηλίκους τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ενώ η ζήτηση για επιστήμονες και ερευνητές αυξάνεται, ο αριθμός των νέων που επιλέγουν να ασχοληθούν με επιστημονικά πεδία και σταδιοδρομίες μειώνεται. Το 2007, οι 19 διαγωνισμοί της ΕΕ περιελάμβαναν 124 διαγωνιζόμενους από 34 χώρες σε 81 θέματα! Οι ομάδες από τη Γερμανία, την Ουγγαρία και την Ιρλανδία κέρδισαν τα τρία πρώτα βραβεία και 5.000 έκαστη. Florian Ostermaier (19) Henrike Wilms (20) Πρώτο βραβείο, 2007 Γερμανία Τίτλος θέματος: Σταγόνες που αστράφτουν Πεδίο: Φυσική «Όταν επισκεφθήκαμε ένα σπήλαιο με σταλακτίτες πέρυσι, ένας από εμάς έκανε μια παράξενη παρατήρηση: κάθε φορά που έπεφτε μια σταγόνα από επάνω, φαινόταν σαν να άστραφτε σε ένα συγκεκριμένο ύψος. Δε μπορούσαμε να το εξηγήσουμε, κι έτσι προσπαθήσαμε να αναπαράγουμε το φαινόμενο στο σπίτι. Η αρχική ιδέα ήταν να χρησιμοποιήσουμε τις σταγόνες που πέφτουν από τη βρύση. Σχεδόν τυχαία, ανακαλύψαμε ότι είχαμε αυτό το αποτέλεσμα μόνο όταν υπήρχε μια πηγή φωτός σε μια πολύ συγκεκριμένη θέση ανάμεσα στον παρατηρητή και τη σταγόνα που έπεφτε. Αυτή η ανακάλυψη μας συνεπήρε κι έτσι αρχίσαμε να ερευνούμε σχετικά με αυτή την παράξενη λάμψη στον αέρα. Ενώ εργαζόμασταν, ανακαλύψαμε τους σχετικούς παράγοντες και μπορούμε πλέον να αναφέρουμε ακριβώς υπό ποιες συνθήκες δημιουργούνται αυτές οι λάμψεις. Επιπλέον, καταφέραμε να περιγράψουμε το φαινόμενο μαθηματικά και τώρα γνωρίζουμε ότι οι αντανακλάσεις φωτός σε μια σταγόνα αλλάζουν επειδή η ίδια η σταγόνα ταλαντεύεται. Ανακαλύψαμε επίσης ότι αυτό το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί οπουδήποτε μια σταγόνα πέφτει, π.χ. στο ντους, σε βρύση ή σε σταγόνες βροχής από λούκια. Με την έρευνά μας, ανακαλύψαμε ένα εντελώς καινούργιο φαινόμενο που, απ όσο γνωρίζουμε, δεν έχει αναλυθεί από κανέναν μέχρι σήμερα.» Aπαντήσεις: 1- A 2- B 3- A 4- B 5- A 6- Γ 7- Γ 8- B 9- B 10- Γ 11- Γ 12-A 13- A 14- Γ 15- A http://ec.europa.eu/research/youngscientists/indexflash.htm 20 21

Η Ευρώπη με μια ματιά Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι μια οικογένεια ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες δεσμεύονται σε μια συνεργασία για την ειρήνη και την ευημερία. Δεν είναι μια χώρα που θέλει να υποκαταστήσει τις υπάρχουσες χώρες, ούτε απλά ένας οργανισμός για διεθνή συνεργασία. Η ΕΕ είναι μοναδική. Οι χώρες μέλη της έχουν ιδρύσει θεσμικά όργανα στα οποία αναθέτουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες, ώστε οι αποφάσεις για θέματα κοινού συμφέροντος να λαμβάνονται δημοκρατικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση; Οι ιστορικές ρίζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ιδέα γεννήθηκε επειδή οι Ευρωπαίοι ήταν αποφασισμένοι να αποτρέψουν μια παρόμοια καταστροφή. Τα πρώτα χρόνια, η συνεργασία αφορούσε έξι χώρες και είχε σχέση κυρίως με εμπόριο και οικονομία. Σήμερα, η ΕΕ αποτελείται από 27 χώρες και 490 εκατομμύρια ανθρώπους, και ασχολείται με ένα εύρος ζητημάτων ουσιαστικής σημασίας για την καθημερινότητά μας. Η Ευρώπη είναι μια ήπειρος με πολλές διαφορετικές παραδόσεις και γλώσσες, αλλά και με κοινές αξίες, όπως δημοκρατία, ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Η ΕΕ υπερασπίζεται αυτές τις αξίες. Προωθεί τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς της Ευρώπης, ενισχύοντας την ενότητα και παράλληλα διατηρώντας την ποικιλότητα, και διασφαλίζοντας τη λήψη σωστών αποφάσεων προς όφελος των πολιτών. Στον κόσμο του 21ου αιώνα που γίνεται όλο και πιο αλληλεξαρτώμενος, είναι μεγαλύτερη ανάγκη από ποτέ για κάθε Ευρωπαίο να συνεργάζεται με ανθρώπους από άλλες χώρες με ανοικτό μυαλό, διάθεση για γνώση και πνεύμα αλληλεγγύης. Για περισσότερες πληροφορίες για την ΕΕ στη χώρα σας: http://europa.eu/euinyourcountry/index_el.htm Πώς λειτουργεί η Ευρώπη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η φωνή του λαού Tο Κοινοβούλιο είναι η φωνή του λαού. Έργο του είναι να συμμετέχει στην υιοθέτηση των προτάσεων της Επιτροπής, τροποποιώντας τους νόμους που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προβαίνοντας σε διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο των Υπουργών σχετικά με το περιεχόμενο των τελικών κειμένων. Κάθε πέντε χρόνια, οι ψηφοφόροι των 27 χωρών μελών της ΕΕ εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους στο Κοινοβούλιο. Η έδρα είναι το Στρασβούργο, στη Γαλλία, και μερικές φορές οι Βρυξέλλες, πρωτεύουσα του Βελγίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει 785 μέλη, με αποτέλεσμα να είναι ο μεγαλύτερος πολυεθνικός οργανισμός στο είδος του. Εντός του Κοινοβουλίου, τα μέλη είναι χωρισμένα σε ομάδες που αντανακλούν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις ανεξάρτητα από την χώρα που προέρχονται. Το Κοινοβούλιο στο σύνολό του έχει υπάρξει ένθερμος υποστηρικτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρόλο που μια μειοψηφία των μελών του πιστεύει ότι η ΕΕ έχει αποκτήσει υπερβολική δύναμη. Κάποιοι θα ήθελαν μάλιστα να καταργηθεί τελείως. Οι υποστηρικτές της ΕΕ αναφέρονται συχνά ως «Ευρώφιλοι» ενώ οι πολέμιοι ως «Ευρωσκεπτικοί». Hans-Gert Pöttering Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ημερομηνία γέννησης: 15 Σεπτεμβρίου 1945, Bersenbrück, Κάτω Σαξονία, Γερμανία www.europarl.europa.eu www.europarl.gr Tο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: η φωνή των χωρών μελών Εδώ εκφράζουν τις απόψεις τους οι εθνικές κυβερνήσεις. Tο Συμβούλιο (που ονομαζόταν «Συμβούλιο των Υπουργών»), με έδρα επίσης τις Βρυξέλλες, μπορεί να τροποποιήσει, να υιοθετήσει ή να απορρίψει προτάσεις για νέους νόμους. Ανάλογα με το θέμα που βρίσκεται υπό συζήτηση, κάθε χώρα εκπροσωπείται από τον υπουργό που είναι υπεύθυνος για τον συγκεκριμένο τομέα εξωτερικές σχέσεις, οικονομία, μεταφορές, αγροτική ανάπτυξη κλπ. Όταν βρίσκονται υπό συζήτηση ευαίσθητα θέματα, για παράδειγμα η εξωτερική πολιτική, το Συμβούλιο υποχρεούται να λάβει ομόφωνη απόφαση. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα δύσκολο όταν καλούνται να αποφασίσουν 27 χώρες για ένα θέμα. Αν το θέμα προκαλεί λιγότερες αντιδράσεις, αρκεί η πλειοψηφία των μελών για να προωθήσει μια απόφαση. Οι μεγαλύτερες χώρες μέλη, όπως η Γερμανία, δικαιούται περισσότερες ψήφους και ως εκ τούτου έχει μεγαλύτερη δύναμη στο Συμβούλιο από μια μικρή χώρα, όπως η Μάλτα. Ωστόσο, στις μικρότερες χώρες παρέχεται το δικαίωμα επιπρόσθετων ψήφων για να μην καταπνίγεται η γνώμη τους από τους μεγαλύτερους γείτονές τους. Η προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναλαμβάνεται για έξι μήνες από κάθε χώρα μέλος εκ περιτροπής. Η Γαλλία έχει την προεδρία για το δεύτερο εξάμηνο του 2008 και θα την ακολουθήσει η Δημοκρατία της Τσεχίας το πρώτο εξάμηνο του 2009. http://consilium.europa.eu 22 23

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθηση του κοινού συμφέροντος Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με έδρα τις Βρυξέλλες, είναι το εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκεί δημιουργούνται όλοι οι νέοι νόμοι. Η Επιτροπή ασκεί επίσης της «εξουσία επιβολής τάξης» στην ΕΕ: διασφαλίζει τη λειτουργία των εθνικών κυβερνήσεων σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Σε περίπτωση που παραβιαστούν οι νόμοι, η Επιτροπή έχει την εξουσία να διώξει δικαστικά τις κυβερνήσεις ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, και σε περίπτωση που κριθούν ένοχες μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγάλα πρόστιμα. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ο José Barroso, είναι επικεφαλής μιας ομάδας 26 Επιτρόπων (μία ομάδα από κάθε μία των υπόλοιπων 26 χωρών μελών). Οι Επίτροποι αναλαμβάνουν την ευθύνη να δρουν προς όφελος των πολιτών ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο της χώρας τους. Περίπου 23.000 άνθρωποι εργάζονται για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πλειοψηφία τους βρίσκεται στις Βρυξέλλες, ενώ άλλοι βρίσκονται σε παραρτήματα σε όλες τις χώρες μέλη. José Manuel Barroso Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ημερομηνία γέννησης: 23 Mαρτίου 1956 Εθνικότητα: Πορτογαλική Tο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κανόνας δικαίου Οι νόμοι μπορούν να ερμηνευθούν με διαφορετικούς τρόπους. Επομένως, το Δικαστήριο έχει καθήκον να διασφαλίζει τη σωστή ερμηνεία των νόμων αυτών σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με έδρα το Λουξεμβούργο, το Δικαστήριο αποτελείται από έναν δικαστή από κάθε χώρα μέλος, ο οποίος διορίζεται από την εθνική κυβέρνηση για μια περίοδο έξι ετών. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου είναι οριστικές. Σε αυτές δε μπορούν να αντιταχθούν τα εθνικά δικαστήρια οποιασδήποτε χώρας μέλους. www.curia.europa.eu Tο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο που πηγαίνουν τα χρήματά σας Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτείται από τους φόρους. Οι φορολογούμενοι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν εάν τα χρήματά τους αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, επίσης με έδρα το Λουξεμβούργο, ελέγχει τους λογαριασμούς της Επιτροπής και δημοσιεύει μια ετήσια αναφορά με τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν. http://eca.europa.eu http://ec.europa.eu/index_el.htm http://ec.europa.eu/ellada/index_el.htm Άλλοι οργανισμοί της ΕΕ: Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή www.eesc.europa.eu Η Επιτροπή των Περιφερειών www.cor.europa.eu Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα www.ecb.int Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων www.eib.org 24 25

Ας κάνουμε τα κινητά τηλέφωνα πιο εύχρηστα Πριν και μετά Ευρωχρέωση (Eurotariff) Όλοι λατρεύουμε να χρησιμοποιούμε τα κινητά μας! Η χρήση όμως του κινητού στο εξωτερικό έχει γίνει πολύ ακριβή λόγω των λεγόμενων εξόδων περιαγωγής. Πλέον, χάρη στο νόμο της ΕΕ που τέθηκε σε ισχύ στις 20 Ιουνίου 2007, οι χρεώσεις περιαγωγής έχουν μειωθεί έως και 70% και υπάρχει ανώτατο όριο για κλήσεις που γίνονται από ή προς το εξωτερικό στην ΕΕ. Σύμφωνα με το νέο σύστημα Ευρωχρέωσης, θα λαμβάνετε ένα μήνυμα κειμένου στο κινητό σας όταν ταξιδεύετε σε άλλη χώρα της ΕΕ που θα σας ενημερώνει πόσο θα κοστίζουν οι κλήσεις σας. Πριν από την Ευρωχρέωση, μια κλήση 4 λεπτών από τη Γερμανία στη Γαλλία χρησιμοποιώντας τη λειτουργία περιαγωγής θα κόστιζε έως και 4. Τώρα, το κόστος εξερχόμενων κλήσεων από μια χώρα της ΕΕ σε μια άλλη έχει οριστεί σε 0.46 το λεπτό και 0.22 το λεπτό για τις εισερχόμενες (και οι δύο χρεώσεις δεν περιλαμβάνουν ΦΠΑ.) Ελέγξτε το! Σήμερα, όλες οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας καλούνται να παρέχουν την Ευρωχρέωση στους πελάτες τους, οι οποίοι στη συνέχεα μπορούν να αποφασίσουν αν θα αποδεχθούν την προσφορά ή όχι. Κάποιες εταιρείες προσφέρουν χαμηλότερες χρεώσεις από αυτές που ορίζονται από το νόμο ως ελάχιστες. Πώς λειτουργεί η περιαγωγή Όταν κάνετε μια κλήση από το κινητό σας σε έναν φίλο στο εξωτερικό, αυτό λέγεται περιαγωγή. Αυτό σημαίνει ότι μεταβαίνετε στο δίκτυο ενός εξωτερικού παρόχου επειδή ο πάροχος κινητής τηλεφωνίας της χώρας σας δεν παρέχει την υπηρεσία στη χώρα όπου ταξιδεύετε. Για την παροχή αυτής της υπηρεσίας, το εξωτερικό δίκτυο θα χρεώσει τον πάροχο της χώρας σας. Αυτές οι χρεώσεις, βάσει του περιθωρίου κέρδους του παρόχου σας, προστίθενται στο λογαριασμό σας ως χρεώσεις περιαγωγής. Χρησιμοποιώ το κινητό μου τηλέφωνο όταν είμαι σε διακοπές, αλλά όχι για πολλή ώρα. Τηλεφωνώ μόνο στην οικογένειά μου για να τους πω ότι είμαι καλά, αλλά χρησιμοποιώ τηλεφωνικούς θαλάμους για μεγαλύτερες συζητήσεις. Tatiana, 20 Πώς θεσπίζονται οι νόμοι Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα νόμο, αν δει ότι υπάρχει ανάγκη. Προτού γίνει η πρόταση, πραγματοποιείται δημόσια συζήτηση όπου συμμετέχουν τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως οι τοπικές, εθνικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, καθώς και βιομηχανικοί σύλλογοι, οργανώσεις καταναλωτών και μη κυβερνητικοί οργανισμοί. Επίσης, η Επιτροπή αναλύει τις επιπτώσεις του προτεινόμενου νόμου. Με γρήγορους ρυθμούς Ο νέος νόμος της ΕΕ περί περιαγωγής τέθηκε σε ισχύ μόλις 11 μήνες αφού προτάθηκε αρχικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και έγινε έτσι μια από τις πιο γρήγορες πολιτικές συμφωνίες που έγιναν ποτέ ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατόπιν, η πρόταση αποστέλλεται στους νομοθέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο λαμβάνει θέση, κάτι που μπορεί να είναι μεγάλη διαδικασία καθώς τα διαφορετικά πολιτικά κόμματα εκπροσωπούν διαφορετικά συμφέροντα. Το ίδιο συμβαίνει και στο Συμβούλιο της ΕΕ, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν διαφορετικές απόψεις και προτεραιότητες. Αν το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφωνήσουν, ο νόμος μπορεί να θεσπιστεί. Αυτό συνέβη και με τον ευρωπαϊκό νόμο για την περιαγωγή. Αν όμως δε συμφωνήσουν, ο νόμος υπόκειται σε μια διαδικασία συμφιλίωσης για να έλθουν σε συμφωνία τα δύο μέρη. Εσείς και η ΕΕ Ομάδες συμφερόντων από τις χώρες μέλη της ΕΕ πιέζουν τους νομοθέτες της ΕΕ με σκοπό να τους πείσουν να θεσπίσουν νόμους ή να ψηφίσουν υπέρ νόμων που επηρεάζουν τη χώρα τους. Οι νόμοι της ΕΕ έχουν άμεσες επιπτώσεις στις εταιρίες. Στην προκειμένη περίπτωση έχουν επιπτώσεις στις εταιρείες παροχής δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Επηρεάζουν επίσης τη ζωή σας. Για παράδειγμα, όταν ταξιδεύετε για διακοπές ή δουλειά, είναι πλέον φθηνότερο να τηλεφωνήσετε ή να στείλετε μήνυμα στους φίλους στη χώρα σας και να τους πείτε πώς πηγαίνουν τα πράγματα ενώ είστε μακριά. Για περισσότερες πληροφορίες : Καλέστε Europe Direct 0080067891011 http://ec.europa.eu/roaming 26 27