Φαρμακευτική πολιτική και δαπάνη φαρμακευτικής περίθαλψης Γιάννης Κυριόπουλος MD, MSc, MPH, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας 14ο Pharmapoint
Εξέλιξη της δαπάνης υγείας 2008-2013 (δις ) 2009 2010 2011 2012 2013* 2009-2013 2014** Ιδιωτική 6,629 6,169 5,704 5,231 5,237 21,0% 5,400 Δημόσια 16,11 3 14,143 12,384 12,03 3 11,200 (1) 30,5% 9,900 Συνολική 22,74 2 21,165 19,038 17,70 8 16,437 27,7% 14,500 * εκτιμήσεις ** προβλέψεις (1) Πρόσθετη επιχορήγηση 1,5 δις στον ΕΟΠΥΥ για αποζημίωση δημόσιων νοσοκομείων
Εξέλιξη επιλεγμένων δεικτών τιμών στις υπηρεσίες υγείας 200 160 120 80 40 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 41852 2008 2009 2010 2011 2012 2013 41852 040 80 120 160 3
Κοινωνικοί δείκτες πριν και μετά την κρίση 60 50 49 40 41 41 43 27.9 20 17.9 8.5 11.1 9.1 8.9 9.5 11.2 13.2 11.5 12.5 12.5 12.2 12.4 14 6.6 5.9 0 2.8 3.1 020 40 60 OECD OECD Πηγή: OECD, Society at a glance 2014 Highlights: Greece. The crisis and its aftermath, Ιδία διαμόρφωση 4
Proportion of households with catastrophic expenditure versus out-of- pocket payments as proportion of total health expenditures GRC 2013 GRC 2004 Mc Intyre D. Kutzin F. (2014) Guidance on conducting a situation analysis of health financing for universal health coverage. WHO
Επιπτώσεις της κρίσης στην υγεία 6
Αποτελέσματα αναδιάρθρωσης υπηρεσιών υγείας ΕΟΠΥΥ Καθολική Κάλυψη πληθυσμού Επαρκής και στέρεη χρηματοδοτική βάση Διαρθρωτικές αλλαγές Κάλυψη 70% Δημόσια δαπάνη 65% Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας Cλεγχος της φαρμακευτικής δαπάνης Αναδιάρθρωση του νοσοκομειακού τομέα Επιδείνωση και μείωση της πρόσβασης Αύξηση της συμμετοχής στο κόστος Αύξηση της συμμετοχής στο κόστος Αντίστροφη υποκατάσταση σε βάρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας 7
Εξέλιξη της δαπάνης υγείας 2009-2012 40,000 30,000 20,000 10,000 0 2009 2010 2011 2012 2009 2010 2011 2012 010,000 20,000 30,000 40,000 8
Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη (δις ) *Συνυπολογίζονται τα rebates Πηγή: ΙΟΒΕ, Υπουργείο Υγείας, Εκτιμήσεις ΕΟΠΥΥ (2012) 9
Φαρμακευτική πολιτική και φαρμακευτική δαπάνη 6.000 Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη 5.000 2005: αλλαγή τιμολογιακής πολιτικής (εφαρμόστηκε το 2006) 1992: αλλαγή τιμολογιακής πολιτικής 2000: εισαγωγή ευρώ 4.000 3.000 1990: εισαγωγή συνπληρωμών 1996: αλλαγή τιμολογιακής πολιτικής (εφαρμόστηκε το 1997) 2010: αλλαγή τιμολογιακής πολιτικής και έλεγχος συνταγογράφησης 2.000 2006: κατάργηση λίστας φαρμάκων 1.000 1997: κατάργηση επιβαρύνσεων υπέρ τρίτων και εισαγωγή θετικής λίστας (εφαρμόστηκε το 1998) 0 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 10
Μεταβολή κατά κεφαλήν φαρμακευτικής δαπάνης, 2011/2012 (%) Πηγή: Leopold C. (2013), Pharmaceutical policy measures implemented in response to the recession, in Europe 2012/2013, OBIG 11 11
Μεταβολή ιδιωτικής δαπάνης, 2008-2013 (%)
Millions of hospital days in Greece, 2000-2008 20 actual 16 no pharma innovation (constant cum_nc 12 2,000 3,000 2,000 12 16 20 Lichtenberg, F.R. The impact of pharmaceutical innovation on longevity and hospitalization in Greece, 1995-2010. Presentation at the 9th PanHellenic Congress on Management, Economics and Health Policy, Athens, Greece, 5-7 December 2013 13
Mean age at death, Greece, 1995-2010 80 60 Actual 40 No pharma innovation (constant cum_nc 20 0 2,000 3,000 1,000 2,000 020 40 60 80 Lichtenberg, F.R. The impact of pharmaceutical innovation on longevity and hospitalization in Greece, 1995-2010. Presentation at the 9th PanHellenic Congress on Management, Economics and Health Policy, Athens, Greece, 5-7 December 2013 14
Πολιτικές συγκράτησης της δαπάνης Η προσέγγιση για μια αποτελεσματική πολιτική ελέγχου του κόστους και συγκράτησης της δαπάνης οφείλει να επικεντρώσει τις παρεμβάσεις στα κρίσιμα σημεία της τεχνολογικής καινοτομίας και τις επίδρασης της συνασφάλισης E = p ( q n) r 1 - c r = υπολλειματικός παράγων c = ποσοστό συνασφάλισης 15
Προς μία νέα ισορροπία διαρθρωτικών αλλαγών Η επίδραση της υγείας στην οικονομία, και της οικονομία στην υγεία οφηγεί στην ύπαρξη πολλαπλών ισορροπιών (multiple equilibria). Κακή ισορροπία (bad equilibrium): η κακή υγεία οδηγεί σε φτώχεια, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε κακή υγεία. Ο πληθυσμός οδηγείται σε μια κατάσταση κακής υγείας και φτώχειας μακροχρόνια Καλή ισορροπία (good equilibrium): υγεία προκαλεί αύξηση του ανθρώπινου κεφαλαίου, της παραγωγικότητας και προκαλεί οικονομική μεγέθυνση. Ακολούθως, η οικονομική μεγέθυνση οδηγεί σε καλύτερο επίπεδο υγείας και ως εκ τούτου στην ανάπτυξη. Η κατανόηση αυτού του συλλογισμού και της δυναμικής αυτών των ισορροπιών αποτελεί κομβικό σημείο για τη χάραξη πολιτικής. Πηγή: Hamoudi AA, Sachs JD (1999), Economic Consequences of Health Status: A review of the Evidence, CID Working Paper No. 30, December 1999, Center for International Development, Harvard University 16
Οργάνωση και χρηματοδότηση υπηρεσιών υγείας Η χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας και η καθολική κάλυψη του πληθυσμού* 17
O μεταρρυθμιστής έχει εχθρούς όλους αυτούς που αποκομίζουν κέρδος από την παλαιά τάξη και μόνο χλιαρούς υπερασπιστές όλους εκείνους που κερδίζουν από τη νέα τάξη. Niccolo Machiavelli De Principatibus, 1513 18
Ευχαριστώ για την προσοχή σας.