ΣΥΝΕΔΡΙΟ Ειδικά Θέματα Κρατικών Ενισχύσεων Κέντρο Διεθνούς & Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου (ΚΔΕΟΔ) Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (ΜοΚΕ) Αθήνα 16.6.2010 learning and development - consultancy - research EIPA 2010
Κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο χρηματοδότησης υποδομών Μιχάλης Κεκελέκης, ΔΝ learning and development - consultancy - research EIPA 2010
Περιεχόμενα Έννοια υποδομής Σχέση με κρατικές ενισχύσεις Υπόθεση: χρηματοδότηση Λιμένος Πειραιώς
Έννοια Υποδομή είναι η φυσική και οργανωτική δομή που απαιτείται για τη λειτουργία της κοινωνίας ή και μιας επιχείρησης Δημόσια υποδομή είναι η δομή εκείνη που απαιτείται για την ικανοποίησης μιας κοινωνικής ανάγκης - Άσκηση δημόσιας εξουσίας/υποχρέωση του Κράτους προς τον πολίτη - Παραδείγματα: δρόμοι, συστήματα ύδρευσης, τηλεπικοινωνιών, ηλεκτρισμού, σχολεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία, λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηρόδρομοι, κτλ. - κάποιες υποδομές εμπεριέχουν οικονομικές δραστηριότητες
Κρατικές ενισχύσεις Άρθρο 107 ΣΛΕΕ - Κρατική χρηματοδότηση ή μέσω κρατικών πόρων - Ενισχύσεις που παρέχουν πλεονέκτημα - Ενισχύσεις επιλεκτικές - Νόθευση ή απειλή νόθευσης ανταγωνισμού - Διατάραξη ή απειλή διατάραξης εμπορίου μεταξύ Κρατών μελών
Σχέση υποδομών με κρατικές ενισχύσεις - Γενική αρχή 15 η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολιτική του Ανταγωνισμού «Εφόσον η πρόσβαση και χρήση παραμένει δημόσια και γενική, [δημόσια χρηματοδότηση για υποδομές] δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση, αλλά θεωρείται μέτρο για το δημόσιο συμφέρον. Για να υπάρχει νόθευση που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως κρατική ενίσχυση, οι δραστηριότητες σχετικές με υποδομές θα πρέπει να παρέχονται επιλεκτικά με σκοπό την υποστήριξη συγκεκριμένων επιχειρήσεων»
Επίπεδα ανάλυσης κρατική ενίσχυσης Υποδομή Χρήστες Ιδιοκτήτης/ Διαχειριστής Κρατική ιδιοκτησία και διαχείριση Κρατική ιδιοκτησία και ιδιωτική διαχείριση Ιδιωτική ιδιοκτησία και ιδιωτική διαχείριση
Σημαντικά ερωτήματα Yπάρχει επιχείρηση που αναλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες; - Άσκηση δημόσιας εξουσίας/υποχρέωση του κράτους Είναι ανοιχτή η υποδομή σε όλους τους δυνητικούς χρήστες; Υπάρχει επιλεκτικό πλεονέκτημα προς συγκεκριμένη επιχείρηση ή οικονομικό τομέα; - Προκήρυξη για ίδιες ανάγκες ή για ιδιωτικό όφελος - Αρχή ιδιώτη επενδυτή Υπάρχει ανοιχτός διαγωνισμός, και αντιστοιχεί η σύμβαση παραχώρησης στους όρους της αγοράς; Υπάρχει σύστημα επιστροφής στο Κράτος υπερβολικών εσόδων από τη διαχείριση υποδομής; Σε περίπτωση σύμβασης παραχώρησης, ποιος έχει την ανάληψη κινδύνου;
Επίπεδα ανάλυσης κρατική ενίσχυσης Υποδομή Χρήστες Ιδιοκτήτης/ Διαχειριστής Κρατική ιδιοκτησία και διαχείριση Κρατική ιδιοκτησία και ιδιωτική διαχείριση Ιδιωτική ιδιοκτησία και ιδιωτική διαχείριση Δημόσιος διαγωνισμός Αρχή Ιδιώτη Επενδυτή ΥΓΟΣ/Αltmark
Σχέδιο του Λιμένος Πειραιώς Case C21/09
Περιγραφή Εισαγωγικά Εκμετάλλευση του Λιμένος από τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) που αποτελεί δημόσια επιχείρηση Το Δημόσιο διατηρεί κυριότητα υποδομής του Λιμένος Διαχείριση μέρους του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων στην παραχωρησιούχο COSCO (αναβάθμιση προβλήτα ΙΙ και κατασκευή νέου προβλήτα ΙΙΙ) Κοινοποιηθέντα μέτρα Χρηματοδότηση κατασκευής πεζογέφυρας και μικρών προβλητών στον επιβατικό τερματικό σταθμό Χρηματοδότηση κατασκευής μικρού προβλήτα και απόκτηση εξοπλισμού για τον προβλήτα Ι Απόκτηση εξοπλισμού που τίθεται στη διάθεση της παραχωρησιούχου COSCO
Αξιολόγηση Κατασκευή πεζογέφυρας: ανοιχτή πρόσβαση στους χρήστες χωρίς οικονομικό πλεονέκτημα για ΟΛΠ= δεν είναι κρατική ενίσχυση Κατασκευή μικρών προβλητών: πρόσθετα κέρδη για ΟΛΠ= κρατική ενίσχυση Κατασκευή μικρού προβλήτα και εξοπλισμός για τον προβλήτα Ι: πρόσθετα κέρδη για ΟΛΠ= κρατική ενίσχυση Παραχώρηση εξοπλισμού στην COSCO: ανοιχτός διαγωνισμός, σύμβαση στους όρους της αγοράς, τέλη παραχώρησης υψηλότερα από την τιμή αγοράς του εξοπλισμού, ανάληψη κινδύνων από COSCO= δεν είναι κρατική ενίσχυση
Ανακεφαλαίωση Κρατική χρηματοδότηση υποδομής που διαχειρίζεται το Κράτος με ανοιχτή πρόσβαση σε χρήστες δεν είναι κρατική ενίσχυση για τους χρήστες Διαχείριση υποδομής αποτελεί οικονομική δραστηριότητα Χρηματοδότηση υποδομής της οποίας ο διαχειριστής επιλέγεται με ανοιχτή διαδικασία δεν παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα Σύμβαση παραχώρησης στους όρους της αγοράς δεν παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα Σε περίπτωση κρατικής ενίσχυσης, πιθανό συμβιβάσιμο βάσει άρθρου 106(2) (ΥΓΟΣ) ή 107(3)(γ) (προώθηση ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας) ΣΛΕΕ