ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΔΑΣ Καθηγητής Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τηλ 2310996427 /6972555051 e-mail:mardas@econ.auth.gr website:www.mardas.gr Θεσσαλονίκη 14 Φεβρουαρίου 2013 Α.Π. Α/41 ΠΡΟΣ τον κο Δημήτριο Τριμπόνια, Πρόεδρο της ΟΤΥΕ, Ακαδημίας 4, 10671 Αθήνα Θέμα: «Απάντηση σε εξώδικο δήλωση πρόσκληση, αναφορικά με στοιχεία της βάσης δεδομένων Comtrade του ΟΗΕ, που θεωρούνται ανακριβή κατά την ΟΤΥΕ» Μετά από δώδεκα σχεδόν μήνες(!!!), στις 5-2-2013 και χωρίς να προηγηθεί η παραμικρή επικοινωνία ή έστω όχληση εκ μέρους σας, έτσι ώστε να εξετάσουμε τα σημεία της όποιας διαφωνίας, λάβαμε μια εξώδικη πρόσκληση, η οποία αναφέρεται σε μελέτη μας, για το γνωστό ζήτημα της διακίνησης λαθραίων καυσίμων στα χερσαία σύνορα της Ελλάδας. Πηγή της παρουσίασης μας, που έγινε στην εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ στις 21-22/1/2012, ήταν τα στατιστικά δεδομένα της Comtrade του ΟΗΕ. Πηγή των τελευταίων είναι, όπως γνωρίζετε, οι εθνικές στατιστικές υπηρεσίες. Την απάντησή μας σ ό,τι αφορά στην ουσία του θέματος που αναφέρεστε, θα την λάβετε εγγράφως εν καιρώ, και εφόσον κριθεί σκόπιμο από τις σχετικές με το εν λόγω θέμα εξελίξεις. Ως προς το διαδικαστικό μέρος της υπόθεσης, εδώ επισημαίνονται τα ακόλουθα: Καταρχάς θεωρούμε ότι βρισκόμαστε, οι τελωνειακοί της χώρας και εμείς ως πανεπιστημιακή κοινότητα, στην ίδια πλευρά του ποταμού. Ως εκ τούτου η μεταξύ μας επικοινωνία, εκεί όπου διαφωνούμε, έπρεπε να γίνεται με άλλο πιο πρόσφορο τρόπο και όχι μέσω της εξωδίκου πρόσκλησης. Αυτή, εγείρει πολλά ερωτήματα, για τον επιλεκτικό τρόπο και το χρόνο που έγινε. Ως προς τον επιλεκτικό τρόπο ειδικότερα, από την ενημέρωση που έχω δεν ενοχλήθηκαν άτομα εκ μέρους σας με εξώδικες προσκλήσεις, που ανήκουν στο χώρο της διακίνησης των καυσίμων, και που σας έχουν καταγγείλει κατ επανάληψη δημόσια. Αυτό δεν έγινε και εύλογα μας προβληματίζει. Θα ήταν πιο γόνιμο λοιπόν, αν μας καλούσατε και αν εκθέτατε τις ενστάσεις σας, στο πλαίσιο ενός διαλόγου, που προφανώς θα συνέβαλε στην παραγωγή πιο αποτελεσματικών λύσεων. Από την άλλη, όπως είθισται, όταν ένας φορέας θίγεται από ένα δημοσίευμα, τότε αντιπαραθέτει καταρχάς τα δικά του στοιχεία. Έτσι, μέσα από γραπτά κείμενα δίνονται όλες οι προσεγγίσεις. Αναρωτιόμαστε λοιπόν, γιατί δεν κάνατε το αυτονόητο και δε στείλατε τις απόψεις σας την ΗΜΕΡΗΣΙΑ, ως απάντηση
στις θέσεις μου. Αυτό που δεν κάνατε εσείς θα το κάνω βέβαια εγώ, παραθέτοντας το συμπέρασμα των θέσεών σας, όπως δίνεται στο κείμενο της εξωδίκου (βλ. σελίδα 3 στο τέλος) που στείλατε, σε μια από τις επόμενες εκδόσεις του Σαββατοκύριακου φύλου της, στο πλαίσιο βέβαια ενός εποικοδομητικού διαλόγου. Ο λόγος της επιλογής αυτής είναι απλός: Θεωρώ σκόπιμο αν όχι επιβεβλημένο, να δοθεί και ο αντίλογος στα όσα έγραψα αν και διαφωνώ με τα όσα υποστηρίζετε και παρόλο που δεν έχω υποχρέωση για κάτι τέτοιο. Ως προς την αξιοπιστία των στοιχείων του ΟΗΕ, αν τα αμφισβητείτε, μπορείτε να απευθυνθείτε στη σχετική του υπηρεσία, όπου και εγώ απευθύνθηκα, συζητώντας το υπό εξέταση πρόβλημα. Ικανοποιήθηκα όμως από τις εξηγήσεις και ερμηνείες που μου έδωσαν και οι οποίες δεν ανατρέπουν στην ουσία, τα όσα κατέγραψε η μελέτη μας. Επιπλέον, ο επανέλεγχος που κάναμε την Τρίτη 12/2/13, στα δεδομένα της Comtrade που χρησιμοποιήσαμε, δεν έδωσε άλλα αποτελέσματα. Θα σας καλούσα επίσης, να αναλογιστείτε εκ νέου και να επανεξετάσετε τις απόψεις σας για «δημόσια ανασκευή στοιχείων» (βλ. σελίδα 5 της εξωδίκου), ενός διεθνούς Οργανισμού, επειδή απλά και μόνο εσείς τα θεωρείτε ανακριβή, θέση που πηγάζει από τα δικά σας στοιχεία, που μάλλον απέχουν αρκετά από το να θεωρηθούν πλήρη. Η διαδικασία της απόρριψης στατιστικών στοιχείων ενός διεθνούς οργανισμού, και όχι μόνο, απαιτεί ένα άλλο σύνολο πολύπλοκων διεργασιών, που απ ότι φαίνεται αγνοείτε. Ως εκ τούτου, ως προς το αίτημά σας για δημόσια ανασκευή των στοιχειών του ΟΗΕ, οι θέσεις μας για τα δεδομένα της Comtrade, έτσι όπως καταγράφηκαν, παραμένουν ως έχουν. Αν και δε θέλω να εμπλακώ σε θέματα ουσίας, από το σύνολο των ερμηνειών που δίνετε για το υπό εξέταση θέμα, στη σελίδα 4 της εξωδίκου, απουσιάζει και αναρωτιόμαστε γιατί μια κύρια, που ερμηνεύει την περίπτωση εκείνη όπου οι εξαγωγές καυσίμων που δηλώθηκαν στην Ελλάδα με προορισμό την Τουρκία λόγου χάρη, είναι μικρότερες από τις εισαγωγές των ιδίων καυσίμων του δηλώθηκαν στη χώρα εισαγωγής. Αυτή η ερμηνεία προκύπτει ειδικότερα, από την καταγραφή των καυσίμων προς εξαγωγή σε άλλο κωδικό από αυτόν που όφειλαν να είναι (ερμηνεία της υπηρεσίας του Comtrade του ΟΗΕ). Τονίζετε, απολύτως εσφαλμένα, ότι δεν ήρθα σε επαφή με τις ελληνικές σχετικές με το υπό εξέταση θέμα υπηρεσίες (βλ. σελίδα 5 της εξωδίκου). Αν ζήτησα ή όχι κάποια στοιχεία από τις ελληνικές υπηρεσίες που εμπλέκονται στο εν λόγω πρόβλημα, αυτό, πριν την αυθαίρετη έκφραση της άποψης σας, θα ήταν σκόπιμο να το διερευνήσετε ή απλούστατα να μας ρωτήσετε. Σας ενημερώνω πως εδώ και μήνες συνεργαζόμαστε με το ΣΔΟΕ της Περιφερειακής Διοίκησης Αττικής, για το υπό εξέταση θέμα. Ως προς την προσωπική αιχμή (βλ. σελίδα 5 της εξωδίκου) ότι κατά την ημερίδα της 12-7-12, «αποδείχθηκε από τις παρεμβάσεις των παρευρισκομένων ότι δεν είστε γνώστης των τελωνειακών διαδικασιών», αυτό εκτιμώ ότι δεν ήταν έκδηλο, ενώ ο χαρακτηρισμός σας κρίνεται τουλάχιστον ατυχής και μπορεί να αποβεί βλαπτικός, με τον τρόπο που χρησιμοποιείται εκ μέρους σας. Θεωρείτε λοιπόν, ότι τόσο εύκολα προκύπτουν αποδείξεις μέσω του προφορικού λόγου, ο οποίος επικεντρώνει την προσοχή του σε ένα υποσύνολο ενός μέρους κάποιου προβλήματος; Επισημαίνω ότι
κατά τη συζήτηση στην ημερίδα, απλά δόθηκαν κάποιες απόψεις εκ μέρους σας (που επικεντρώθηκαν ιδίως στην transit μεταφορά καυσίμων), που μπορούσαν να ερμηνεύσουν, όπως και οι άλλοι παράγοντες, μέρος της διαφοράς που παρατηρήθηκε στα δεδομένα που εξέθετα. Οι απόψεις σας όπως ακούστηκαν τότε, αγνοούσαν όμως βασικές ερμηνείες του φαινομένου, που αποδέχεται ο ΟΗΕ και όχι μόνο. Θα θυμάστε επίσης υποθέτω την παρέμβαση παρευρισκομένου για το λαθρεμπόριο καυσίμων με τη Βουλγαρία. Αναφορικά με τα καύσιμα transit, όπου εκεί επικεντρώθηκε ο κύριος κορμός της διαφωνίας μας κατά την ημερίδα, θα περιμέναμε στην παρουσίαση των δικών σας δεδομένων, να παραθέτατε τις δηλώσεις για στοιχεία διακίνησης καυσίμων transit από τις όμορες χώρες, καθώς έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ερμηνεία του προβλήματος. Ως προς τη θέση σας στη σελίδα 5 της εξωδίκου κατά την οποία σημειώνετε ότι «τα συμπεράσματα της έρευνας σας, ότι δήθεν υπάρχει σκανδαλώδης απόκλιση μεταξύ», θα σας καλούσα μην αυθαιρετείτε χρησιμοποιώντας λέξεις ή φράσεις που δεν είναι γραμμένες στα γραπτά μου κείμενα. Την ίδια λογική βλέπουμε ότι την ακολουθείτε επίσης και αλλού, δημιουργώντας έτσι άλλες εντυπώσεις από τις επιδιωκόμενες από το άρθρο. Ειδικότερα, στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ σημειώνεται με σαφήνεια στο άρθρο μου ότι «Παρόλα αυτά μπορούμε να έχουμε εμμέσως μια σχετικά ακριβή εικόνα τμήματος του φαινομένου με τη βοήθεια των στατιστικών του διεθνούς εμπορίου του ΟΗΕ». Εσείς όμως σημειώνετε στην 1 η σελίδα της εξωδίκου, στη θέση της «σχετικά ακριβή εικόνα τμήματος» τη φράση «μια σαφή εικόνα τμήματος», που την αποδίδετε σε εμένα, ενώ είναι δική σας επιλογή. Καλείστε να σεβαστείτε την ακρίβεια των λέξεων και όρων που εγώ έχω επιλέξει να χρησιμοποιώ. Ως προς τη θέση σας αναφορικά με το συμπέρασμα που εκφράζετε ότι μεθοδευμένα ή εν αγνοία μου αδίκησα (πώς, και με τι τρόπο;) αόριστα κάποιους (ποιους ακριβώς;), αν αναφέρεστε στον κλάδο σας, και ειδικότερα στους τελωνειακούς των χερσαίων συνόρων, αυτό το θεωρώ απαράδεκτο. Εδώ έπρεπε να προσδιορίσετε επακριβώς, αφενός τα συστατικά στοιχεία της αδικίας και αφετέρου να προσδιορίσετε το τι εννοείτε με το «όσους». Σημειώνεται ότι από την ανάλυση μας συνάγονται πολλές εναλλακτικές ερμηνείες για το υπό εξέταση θέμα, με τις οποίες δεν ασχοληθήκαμε επισταμένα, αλλά ενδεικτικά, όπως σαφώς σημειώνεται. Και τα όσα αναφέρθηκαν ως ενδεικτικές ερμηνείες, προκύπτουν επίσης και από περιπτώσεις λαθρεμπορίας καυσίμων στην Ελλάδα, που οδηγούνται στη δικαιοσύνη. Επίσης, καθ όλη την ανάλυση δεν ασχοληθήκαμε διεξοδικά με το κατά πόσο ευθύνονται ή έστω εμπλέκονται τελωνειακοί στο λαθρεμπόριο των καυσίμων, καθώς δεν ήταν αυτό το θέμα που ερευνούσαμε. Πιο συγκεκριμένα, αυτό αποφεύχθηκε εσκεμμένα και για τον ακόλουθο λόγο. Υπάρχουν περιπτώσεις λαθρεμπορίου καυσίμων όπου δεν υφίσταται πράγματι εμπλοκή Ελλήνων τελωνειακών. Παραθέτουμε ενδεικτικά τα όσα συνέβησαν το 2009 με τη σύλληψη βουλγαρικού βυτιοφόρου που ξεφόρτωνε καύσιμα στα Τρίκαλα, ενώ είχαν προορισμό τη Βουλγαρία. Η απουσία τελωνειακών ελέγχων στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, από το 2007 και μετά, λόγω ΕΕ, θα επέτρεπε το εν λόγω βυτιοφόρο ανενόχλητο και άδειο να περάσει στη Βουλγαρία.
Από την άλλη όμως, υπάρχουν περιπτώσεις όπου είναι αδύνατη η διακίνηση λαθραίων καυσίμων, χωρίς την εμπλοκή τελωνειακών υπαλλήλων. Υπενθυμίζουμε την πολύκροτη υπόθεση διακίνησης λαθραίων καυσίμων των Ισαακίδη-Ανθεμίδη του 1995. Τα ανωτέρω παραδείγματα και όχι μόνο, καταρρίπτουν φυσικά τη θέση της ΟΤΥΕ, περί μη ύπαρξης λαθρεμπορίου καυσίμων στα χερσαία σύνορά μας. Το μόνο ερώτημα προς διερεύνηση δεν είναι η ύπαρξη ή μη του λαθρεμπορίου στα χερσαία σύνορά μας, αλλά το μέγεθός του. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η απαίτησή σας για την όποια συγγνώμη από όσους μεθοδευμένα ή εν αγνοία μου αδικήσαμε (βλ. σελίδα 5 της εξωδίκου) δεν ευσταθεί. Ολοκληρώνοντας, σημειώνεται το ακόλουθο. Μοναδική μου πρόθεση, μιας και δεν έχω την παραμικρή εμπλοκή με όλο αυτό το σύνολο των συμμετεχόντων στη διακίνηση των καυσίμων, είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος και όχι η έρευνα με σκοπό την οποιαδήποτε εμπλοκή των τελωνειακών υπαλλήλων στο πρόβλημα της λαθραίας διακίνησης καυσίμων. Σας καλώ κατόπιν των ανωτέρω, να είστε πιο προσεκτικοί στις αυθαίρετες προεκτάσεις και ερμηνείες των ερευνών μου, όπως και στους προσωπικούς χαρακτηρισμούς, καθώς είναι ικανοί να προκαλέσουν άλλα νομικά προβλήματα, στην περίπτωση που εμμένετε στις θέσεις σας. Οπότε περιμένω εύλογα να ανασκευάσετε τα όσα επισημάνθηκαν προηγουμένως και συνδέονται κατά κύριο λόγο με τις διαπιστώσεις σας στις σελίδες 1 και 5 της εξωδίκου πρόσκλησής σας. Θεωρούμε πιο χρήσιμο να περιοριστείτε σε μια συμμετοχή με επιχειρήματα, στο πλαίσιο ενός καλόπιστου διαλόγου μαζί μας, αν το επιθυμείτε, με σκοπό τη περαιτέρω διερεύνηση του προβλήματος της λαθρεμπορίας και μόνο αυτό. Επίσης, θα ήταν σκόπιμο να δείχνατε την στάση που αρμόζει στην ακαδημαϊκή ελευθερία της έρευνας, ακόμη και αν διαφωνείτε με τα όποια αποτελέσματα. Τέλος, καθώς διαθέτετε αξιόλογα στελέχη πολλά εκ των οποίων είναι πρώην φοιτητές μου αυτά μπορούν να προάγουν τη σχετική έρευνα, και να αρκεστούν σε επιστημονικού χαρακτήρα διαφωνίες, με στοιχεία όμοια του επιστημονικού μέρους της εξωδίκου που στείλατε. Για να μη δημιουργείται η αίσθηση εκ μέρους σας ότι αποφεύγω την αντιπαράθεση απόψεων, σας ενημερώνω ότι το κείμενο που θα σταλεί στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ, θα σταλεί επίσης ηλεκτρονικά, μαζί με την εν λόγω επιστολή, σε 1320 περίπου αποδέκτες της προσωπικής λίστας των αποδεκτών του πρώτου άρθρου. Αν δεν υπήρχαν οι απαράδεκτοι, αυθαίρετοι και άκομψοι προσωπικοί χαρακτηρισμοί εναντίον μου στην εξώδικο πρόσκληση σας, δεν θα είχα το παραμικρό πρόβλημα να την κοινοποιήσω στους ανωτέρω αποδέκτες. Όπως επισήμανα στην αρχή του παρόντος κειμένου, δε θεωρώ ότι η ανταλλαγή εξωδίκων κλήσεων είναι η προσήκουσα μέθοδος για την μεταξύ μας επικοινωνία. Έτσι, τις απόψεις μου στο θέμα που θίξατε, τις στέλλω σε ένα απλό ενυπόγραφο
κείμενο, που θα λάβετε μέσω e-mail και με συστημένη ταχυδρομική επιστολή προσωπικά όπως και η Γενική Γραμματέας της ΟΤΥΕ. Θα ήταν ωστόσο λάθος εκ μέρους σας να εκλάβετε την επιλογή αυτή ως στοιχείο αδυναμίας, θεωρώντας ενδεχομένως μειωμένη την αξία της επιχειρηματολογίας που εκτέθηκε με τον συγκεκριμένο τρόπο, και όχι με τρόπο ανάλογο της δική σας εξώδικης κλήσης. Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω, ΚΑΛΕΙΣΤΕ: 1 -Να προβείτε άμεσα στην ανάρτηση των θέσεων μου στην ιστοσελίδα σας, με τον τίτλο που φέρει το κείμενό μου, κάτω ακριβώς από την εξώδικο πρόκληση σας. Επίσης καλείστε να αναρτήσετε στο ίδιο μέρος τη δημοσίευση της ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ του επόμενου (16-17/2013) ή μεθεπόμενου Σαββατοκύριακου φύλου της, που αναφέρεται στο εν λόγω θέμα και όπου εκθέτονται οι απόψεις σας, με τις προσήκουσες απαντήσεις. 2 -Να ανασκευάσετε άμεσα τους χαρακτηρισμούς που αφορούν στο άτομό μου και να διαγράψετε λέξεις και όρους που δεν χρησιμοποίησα στο κείμενο της ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ. Διαφορετικά, σας ενημερώνω ότι είμαι αποφασισμένος να υπερασπίσω την προσωπική μου υπόληψη με κάθε μέσο δικαστικό ή όχι, στην περίπτωση που εμμένετε στις απόψεις σας. Από τη στιγμή που τα ανωτέρω λάβουν χώρα άμεσα, τότε είμαστε στη διάθεση σας για να επανεξετάσουμε και να ερευνήσουμε από κοινού, εφόσον εσείς το επιθυμείτε, τις όποιες διαφορές τεχνικο-επιστημονικού χαρακτήρα διατυπώσατε. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΔΑΣ Κοινοποίηση - Πρόεδρο Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ - Γενική Γραμματέα ΟΤΥΕ κα Ε. Ρετσινά - ΣΔΟΕ/ Γ Υποδιεύθυνση