Φαρυγγολογία παθήσεις στόματος Ι. Σέγγας Καθηγητής Ωτορινολαρυγγολογίας Α ΩΡΛ Κλινική ΕΚΠΑ
ΦΑΡΥΓΓΑΛΓΙΑ (ΠΟΝΟΛΑΙΜΟΣ)
Αιτιολογία φαρυγγαλγίας Ηλικία Αιτιολογία Παιδιά Οξεία φαρυγγίτιδα, οξεία αμυγδαλίτιδα, λοιμώδης μονοπυρήνωση, διαταραχές του αίματος, διφθερίτιδα. Ενήλικες Οξεία Χρόνια Αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, περιαμυγδαλικό απόστημα, μυκητιάσεις (AIDS). Αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα (καπνός, αλκοόλ), ΓΟΠ, αβιταμίνωση, μεγάλη βελονοειδής απόφυση.
ΠΟΝΟΛΑΙΜΟΣ Οξεία φαρυγγίτιδα
Καντιντίαση του στοματοφάρυγγα σε ασθενή με AIDS
FNAB για αποκλεισμό νεοπλασίας Κάπνισμα Οπισθορινική καταρροή από χρόνια παραρρινοκολπίτιδα Χρόνια αμυγδαλίτιδα ΓΟΠ Χρόνια λαρυγγίτιδα Αλκοόλ Χρόνια φαρυγγίτιδα- αίτια
Οξεία βακτηριακή αμυγδαλίτιδα ( εξίδρωμα στην επιφάνεια)
Συνηθέστερα αίτια
Λοίμωξη του πλαγιοφαρυγγικού διαστήματος
Είναι οξεία αμυγδαλίτιδα;
Είναι οξεία αμυγδαλίτιδα;
Λοιμώδης μονοπυρρήνωση τραχηλ. αδενίτις
Λοιμώδης μονοπυρήνωση
Κύστη θυρεογλωσσικού πόρου
Γιατί πονάει;
Γιατί πονάει; Άφθες στόματος
Είναι οξεία αμυγδαλίτιδα;
Περιαμυγδαλικό απόστημα δεξιά
Περιαμυγδαλικό απόστημα
Συνοπτικά - πονόλαιμος Οι περισσότερες περιπτώσεις οξέως πονόλαιμου είναι ιογενούς αιτιολογίας Η βακτηριακή αμυγδαλίτιδα διαγιγνώσκεται εύκολα με την επισκόπηση Το περιαμυγδαλικό απόστημα είναι σπάνιο στα παιδιά Τα αντιβιοτικά απλά συντομεύουν την πορεία της αμυγδαλίτιδας Μία ελκωτική αμυγδαλίτιδα μπορεί να οφείλεται σε μία υποκείμενη αιματολογική διαταραχή Πρέπει να αποκλείεται η νεοπλασία σε κάθε ενήλικα με χρόνια φαρυγγαλγία Υποψία λοιμώδους μονοπυρρήνωσης σε εφήβους ειδικά σε αμυγδαλές με μεμβρανώδες εξίδρωμα
ΑΜΥΓΑΔΕΣ & ΑΔΕΝΟΕΙΔΕΙΣ ΕΚΒΛΑΣΤΗΣΕΙΣ
ΑΜΥΓΔΑΛΕΚΤΟΜΗ Αμυγδαλεκτομή: Ενδείξεις και αντενδείξεις Ενδείξεις Υποτροπιάζουσα οξεία αμυγδαλίτιδα Χρόνια αμυγδαλίτιδα Περιαμυγδαλικό απόστημα( ορισμένες φορές) Μονόπλευρη διόγκωση αμυγδαλής Ροχαλητό και υπνική άπνοια Πρόληψη ενδοκαρδίτιδας και νεφρίτιδας Αντενδείξεις Αιμορραγικές διαταραχές Πρόσφατη φαρυγγγική λοίμωξη Βάρος ( κάτω από 15 kgr ή παχυσαρκία)
Αμυγδαλεκτομή
Μετεγχειρητική εικόνα
ΑΔΕΝΟΕΙΔΕΙΣ ΕΚΒΛΑΣΤΗΣΕΙΣ Ψηλάφηση αδενοειδών Αδενοειδές προσωπείο
Μέγεθος αδενοειδών εκβλαστήσεων σε σχέση με την ηλικία μ έ γ ε θ ο ς Ηλικία ( έτη)
Πλάγια ακτινογραφία του οπισθορινικού χώρου
Οπισθία ρινοσκόπηση
Οπισθία ρινοσκόπηση Φυσιολογικός ρινοφάρυγγας Υπερτροφία αδενοειδών
Συμπτώματα υπερτροφίας αδενοειδών εκβλαστήσεων Ρινική απόφραξη με/ χωρίς καταρροή Α Μέση εκκριτική ωτίτιδα, οξεία μέση ωτίτιδα Ροχαλητό και υπνική άπνοια Ε- ευσταχιανή σάλπιγγα Α- Αμυγδαλή Κλειστή ρινολαλιά
Υπερτροφία;
Υπερτροφία;
Δισχιδής σταφυλή
Αδενοειδεκτομή Αδενοειδεκτομή: Ενδείξεις και αντενδείξεις Ενδείξεις Εκκριτική μέση ωτίτιδα Χρόνια ρινική απόφραξη και καταρροή Υπνική άπνοια ( με αμυγδαλεκτομή) Αντενδείξεις Αιμορραγικές διαταραχές Πρόσφατη φαρυγγγική λοίμωξη Μικρή ή ανώμαλη υπερώα
Αδενοειδεκτομή Αδενοειδεκτομή με διαθερμία Τοποθέτηση Foley για έλεγχο της ΜΤΧ αιμορραγίας
Αδενοειδείς εκβλαστήσεις
ΔΥΣΦΑΓΙΑ
ΔΥΣΦΑΓΙΑ Συμπτώματα που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση εάν συνδυάζονται με αίσθημα ξένου σώματος ή δυσφαγία
Αντανακλαστική ωταλγία
Αιτίες χρόνιας δυσφαγίας Νευρομυϊκές διαταρ.: νόσος κιν. νευρώνα, MS, μυασθένεια Gravis. Ενδοαυλικές βλάβες: Ca, φαρυγγικό εκκόλπωμα, στενώσεις, αχαλασία. Εξωαυλικές βλάβες: διογκώσεις θυρεοειδούς, ανεύρυσμα αορτής. Συστηματικά αίτια: σκληροδερμία (σπάνια) Ψυχοσωματικά αίτια: αίσθημα ξένου σώματος (κόμπος λαιμού).
Ενδοαυλικές βλάβες πεπτικού Βλάβη στη μέση του οισοφάγου διαταραχή πλήρωσης με βαριούχο γεύμα Φαρυγγ. εκκόλπωμα Στένωση λόγω ΓΟΠ
Ενδοαυλικές βλάβες πεπτικού Αχαλασία του καρδιακού σφιγκτήρα Δυσφαγία από έκτοπη ΔΕ υποκλείδιο αρτηρία
Συμπερασματικά(1/2) Μόνιμη αίσθηση ότι κάτι υπάρχει στο λαιμό απαιτεί πλήρης διερεύνηση Χρειάζεται επιμονή για να αποδειχθεί ότι ο ασθενής έχει πραγματική δυσφαγία Πάντα πρέπει να ερευνώνται και τα συνοδά κύρια συμπτώματα Η οξεία δυσφαγία είναι συνήθως φλεγμονώδους αιτιολογίας, αλλά και ξένο σώμα, ιδιαίτερα στα παιδιά
Συμπερασματικά(2/2) Στη χρόνια δυσφαγία ενδοσκόπηση ακόμα και με φυσιολογικό βαριούχο γεύμα Δύσκολη αντιμετώπιση της δυσφαγίας νευρολογικής αιτιολογίας Καλοήθεις οισοφαγικές στενώσεις; Βιοψία Πολλές περιπτώσεις φαρυγγικού κόμπου απαιτούν ακτινογραφία με βάριο και ενδοσκόπηση Θεραπεία ουδετεροποίησης ή ελάττωση των γαστρικών εκκρίσεων PPIs αποτελεσματική
ΡΟΧΑΛΗΤΟ & ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ
ΡΟΧΑΛΗΤΟ & ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ
Ορισμός αποφρακτικής υπνικής άπνοιας Ροχαλητό Upper Airway Resistance Syndrome Κοινή παθοφυσιολογία με OSA Δυσχερείς αναπνευστικές προσπάθειες χωρίς πτώση κορεσμού > 5 επεισόδια/ώρα, διάρκειας 10-60! sec RDI >20 αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου RDI 20-40= μέτριας βαρύτητας, >40= σοβαρής βαρύτητας ( Κεντρική ή Αποφρακτική ή Μικτή )
Τύποι αποφρακτικής άπνοιας:
Παθοφυσιολογία της υπνικής άπνοιας (1/3) Συμπτώματα αποφρ.υπν.άπνοιας (OSA) ροχαλητό Υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας Υπέρταση και καρδιαγγειακά νοσήματα σε άμεση συσχέτιση πνευμονοπάθειες
Παθοφυσιολογία της υπνικής άπνοιας (2/3) ευρήματα: Ρινική απόφραξη Μακριά σταφυλή Μετατόπιση κάτω γνάθου προς τα οπίσω Στενότητα στοματοφάρυγγα Χαλαροί φαρυγγικοί ιστοί Μεγάλες γλωσσικές αμυγδαλές Μεγάλη γλώσσα Μεγάλη ή προπίπτουσα επιγλωττιδα Μετατοπισμένο προς τα πίσω υοειδές
Παθοφυσιολογία της υπνικής άπνοιας (3/3) Δοκιμασίες για τον εντοπισμό της θέσης απόφραξης Muller s Maneuver Sleep endoscopy Fluoroscopy Manometry Cephalometrics Dynamic CT scanning and MRI scanning
Εξέταση με εύκαμπτο ρινολαρυγγοσκόπιο
λαρυγγοσκόπηση
Μελέτη ύπνου (PSG) Απνοϊκά επεισόδια (RDIs)
Θεραπεία C-PAP Εξατομίκευση της χρησιμοποιούμενης πίεσης Συνεργάζεται καλά περίπου το 50% των ασθενών Διαφυγή αέρα, δυσλειτουργία ευσταχιανής, θόρυβος, κλειστοφοβία
Μη επεμβατικές μέθοδοι
Βασικές αρχές της χειρουργικής για το σύνδρομο της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας Το ροχαλητό και η αποφρακτική υπνική άπνοια προκαλούνται από τη μερική ή πλήρη σύμπτωση του αυλού της ανωτέρας αναπνευστικής οδού
Εμφυτεύματα υπερώας (Pillars) Η τεχνική τοποθέτησης και το σημείο εισόδου
Φαρυγγο-υπερωιο-σταφυλοπλαστική(UPPP) 1 2 3 4 5 6
UPPP
LAUP (Laser..
Συμπερασματικά(1/2) Το ροχαλητό μπορεί να μην είναι άνευ σημασίας Η υπνική άπνοια είναι κεντρική, αποφρακτική ή μικτή Η αποφρακτική άπνοια πάντοτε συνοδεύεται από ροχαλητό Η επίμονη υπνική άπνοια μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές από την καρδιά και το Κ.Ν.Σ. Μελέτη ύπνου - εξέταση εκλογής
Συμπερασματικά(2/2) Αμυγδαλεκτομή και αδενοτομή- θεραπεία εκλογής στα παιδιά Τραχειοτομία σωτήρια σε σοβαρή αποφρακτική άπνοια
ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΟΣ
ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ Συγγενείς & αναπτυξιακές ανωμαλίες Εξελκώσεις Λευκές βλάβες Ερυθρές βλάβες Κυστικές βλάβες Διάφορες
ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ Συγγενές σηραγγώδες αιμαγγείωμα που προκαλεί μακρογλωσσία
Αφθώδης εξέλκωση της γλώσσας Λευκοπλακία / ομαλός λειχήνας ;
Βλεννώδης κύστη εκ κατακρατήσεως (βατράχιο) του εδάφους του στόματος
Ραγοειδής γλώσσα Σοβαρή περίπτωση μέλαινας τριχωτής γλώσσας
Συμπερασματικά Όλες οι βλάβες ορατές ή μη πρέπει να ψηλαφώνται!!! Οφείλονται σε τοπικές ή συστηματικές παθήσεις Ο ομαλός λειχήνας και η λευκοπλακία μπορεί να έχουν την ίδια όψη Η λευκοπλακία είναι προκαρκινοματώδης κατάσταση- βιοψία!!! Όλα τα έλκη που επιμένουν, καθώς και οι μη ελκωτικές διογκώσεις- βιοψία!!!
ΟΓΚΟΙ ΣΤΟΜΑΤΟΣ & ΦΑΡΥΓΓΟΣ
Κακοήθεις βλάβες Πρόσθια 2/3 γλώσσας Έδαφος στόματος Σκληρή υπερώα Οπισθογόμφιο τρίγωνο Παρειά Χείλη Ούλα
Προδιαθεσικοί Παράγοντες Κάπνισμα (smokeless smokers) Αλκοόλ Μάσηση Betel quid Έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολίαανοιχτόχρωμο δέρμα Δίαιτα φτωχή σε φρούτα-λαχανικά Human Papilloma Virus (HPV-16, 18) (ανιχνεύεται στο 25% των όγκων) Herpes Simplex Virus (HPV- I) Συσχέτιση με ομαλό λειχήνα (lichen planus)?
Συχνότητα εντόπισης
Ελκωτικός καρκίνος δεξιάς αμυγδαλής
Λέμφωμα
Ρινοϊνωμα
Πλακώδες Ca αμυγδαλής
Ca απιοειδούς
Ca αμυγδαλής με νέκρωση
Καρκίνος ρινοφάρυγγα
Ca ρινοφάρυγγα
Οπισθοκρικοειδικό Ca