ΥΓΕΊΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΟΜΒΟΥ 1 Ο Αχιλλέας επιδένει το βραχίονα του Πάτροκλου, ελεύθερη απόδοση λεπτομέρειας παράστασης ερυθρόμορφου αγγείου, 500 περ. π.χ. Βερολίνο, Staatliche Museen zu Berlin, Antikensammlung. 2 O Ασκληπιός με τους γιους και τις κόρες του υποδέχονται ομάδα ικετών που ζητούν βοήθεια, παράσταση ανάγλυφου, 360 π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 3 Ο Αχιλλέας θεραπεύει την πληγή του Τήλεφου με ρινίσματα χαλκού από το δόρυ του, ελεύθερη απόδοση λεπτομέρειας παράστασης ανάγλυφου, από το Herculaneum, 1 ος αι. π.χ. Νάπολη, Museo Archeologico Nazionale. 4 Μαρμάρινο αναθηματικό ανάγλυφο που απεικονίζει κάποια θεότητα και ένα ζευγάρι μάτια, από το ιερό της Δήμητρας στην Ελευσίνα, 4 ος αι. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 5 Ο Λυσιμαχίδης αφιερώνει ένα ομοίωμα πρησμένου ποδιού με διογκωμένη τη φλέβα. Τον ασθενή θεράπευσε ο ήρωας-ιατρός Άμυνος. Βρέθηκε κοντά στην Εννεάκρουνο της Αθήνας, αναθηματικό ανάγλυφο, αρχές 4 ου αι. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ. 6 Ασημένιο χριστιανικό τάμα που αναπαριστά δεξί χέρι, Αθήνα, Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Photo Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης.
7 Ανάθημα στον Ασκληπιό και στην Υγεία από τον Φλάβιο Επίκτητο, από το Ασκληπιείο της Ακρόπολης, 1 ος αι. μ.χ., Αθήνα, Επιγραφικό 8 Ο Ασκληπιός, μαρμάρινο άγαλμα, από το Ασκληπιείο της Επιδαύρου, 160 μ.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 9 Σκηνή εγκοίμησης, αναθηματικό ανάγλυφο, Αθήνα, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων. 10 Τμήμα ποδιού ως ανάθημα του Σωσίβιου προς τον Ασκληπιό και την Υγεία, Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης. Photo Μουσείο Ακρόπολης. 11 Μαρμάρινο τμήμα γυναικείου προσώπου με ένθετα μάτια. Το αφιέρωσε ο Πραξίας σε κόγχη πεσσού στο Ασκληπιείο της Ακρόπολης αφού θεραπεύτηκαν τα μάτια της συζύγου του, 350-300 περ. π.χ., Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης. Photo Μουσείο Ακρόπολης. 12 Άποψη του Ασκληπιείου στα ΝΔ της Ακρόπολης, Αθήνα, Νότια Κλιτύς Ακροπόλεως. Φωτογράφος: Αλέξανδρος Μποτονάκης. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών. 13 Επιγραφή του Μάρκου Ιούλιου Απελλά για την ίασή του, Επίδαυρος, Αρχαιολογικό Μουσείο Ασκληπιείου Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας.
14 Ο Αμφιάραος εικονίζεται στα δεξιά της παράστασης κατά τη διάρκεια της εγκοίμησης καθώς ένα ιερό φίδι αγγίζει τον ώμο του. Στα αριστερά δέχεται τη φροντίδα του ίδιου του Αμφιάραου, αναθηματικό ανάγλυφο, από το Αμφιάρειο Ωρωπού, 380 περ. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 15 Άποψη της στοάς του Αμφιάρειου στον Ωρωπό. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής. 16 Ασθενείς νοσηλεύονται σε κάποιο αρχαίο ιατρείο, ανάπτυγμα παράστασης ερυθρόμορφου αγγείου σε ελεύθερη απόδοση, 480 περ. π.χ. Παρίσι, Musee du Louvre. 17 Ο Ιπποκράτης, προτομή σε ελεύθερη απόδοση. Νάπολη, Museo Archeologico Nazionale di Napoli. 18 Ο πλάτανος του Ιπποκράτη, έγχρωμη λιθογραφία 28,5x19 εκ., του J. H. Allan, 1843,(από το βιβλίο του Aγγλου αρχαιολόγου John H. Allan με τίτλο: «A Pictorial Tour in the Mediterranean»). Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. 19 Δύο βεντούζες και ανάμεσά τους μια ανοιχτή ιατρική εργαλειοθήκη, 320 π.χ., Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης. Photo Μουσείο Ακρόπολης. 20 Αρχαία ιατρικά εργαλεία, Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό
21 Ο Γαληνός, λιθογραφία σε ελεύθερη απόδοση, του Gregoire et Deneux, 1865. 22 Ο γιατρός Ιάπυξ περιποιείται το πληγωμένο πόδι του Αινεία. Για να θεραπεύσει την πληγή θα τοποθετήσει επάνω της το κρητικό βότανο δίκταμον. Λεπτομέρεια τοιχογραφίας σε ελεύθερη απόδοση, από την οικία του Σιρίκου στην Πομπηία, 1 ος αι. μ.χ. Νάπολη, Museo Acheologico Nazionale di Napoli. ΦΩΤΟΘΗΚΗ 1 Ο Λυσιμαχίδης αφιερώνει ένα ομοίωμα πρησμένου ποδιού με διογκωμένη τη φλέβα. Τον ασθενή θεράπευσε ο ήρωας-ιατρός Άμυνος. Βρέθηκε κοντά στην Εννεάκρουνο της Αθήνας, αναθηματικό ανάγλυφο, αρχές 4 ου αι. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ. 2 Χάλκινη βεντούζα, Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 3 Προθήκη με αρχαία ιατρικά εργαλεία, Επίδαυρος, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 4 Αρχαία αναθήματα που απεικονίζουν πόδια για τη θεραπεία του συγκεκριμένου μέλους, Κόρινθος, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας.
5 Αρχαία αναθήματα που απεικονίζουν χέρια για τη θεραπεία του συγκεκριμένου μέλους, Κόρινθος, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας. 6 Δύο βεντούζες και ανάμεσά τους μια ανοιχτή ιατρική εργαλειοθήκη, 320 π.χ., Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης. Photo Μουσείο Ακρόπολης. 7 Σκηνή εγκοίμησης, αναθηματικό ανάγλυφο, Αθήνα, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων. 8 Ο ασθενής εικονίζεται στα δεξιά της παράστασης κατά τη διάρκεια της εγκοίμησης καθώς ένα ιερό φίδι αγγίζει τον ώμο του. Στα αριστερά δέχεται τη φροντίδα του ίδιου του Αμφιάραου, αναθηματικό ανάγλυφο, από το Αμφιάρειο Ωρωπού, 380 περ. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 9 Μαρμάρινο τμήμα γυναικείου προσώπου με ένθετα μάτια. Το αφιέρωσε ο Πραξίας σε κόγχη πεσσού στο Ασκληπιείο της Ακρόπολης αφού θεραπεύτηκαν τα μάτια της συζύγου του, 350-300 περ. π.χ., Αθήνα, Μουσείο Ακρόπολης. Photo Μουσείο Ακρόπολης. 10 Ιατρικά φιαλίδια όπου πιθανώς φύλαγαν το κώνειο, Αθήνα, Μουσείο Αρχαίας Αγοράς. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών. 11 Ο Ασκληπιός μαζί με τους γιους του Μαχάονα και Ποδαλείριο και δύο από τις κόρες του υποδέχεται ομάδα ικετών, αναθηματικό ανάγλυφο, 360 π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό
12 Ο Ασκληπιός, μαρμάρινο άγαλμα, από το Ασκληπιείο της Επιδαύρου, 160 μ.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 13 Ο πλάτανος του Ιπποκράτη, χαλκογραφία 34,5 Χ 21 εκ., 1782, M.G.F.A. Choiseul Gouffier: Vue de la Place Publicque de Cos (Από το βιβλίο του Γάλλου διπλωμάτη και αρχαιολόγου M.G.F.A. Choiseul Gouffier με τίτλο: «Voyage pittoresque de la Grece, 1782»). Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. ΣΤΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΊΟ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΎΡΟΥ ΜΕ ΟΔΗΓΌ ΤΟΝ ΠΑΥΣΑΝΊΑ 1 Άποψη του κοίλου του θεάτρου του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 2 Οι πρώτες ανασκαφές το 1909 στην αρχαία Επίδαυρο. 3 Αεροφωτογραφία της περιοχής που βρίσκεται το Ασκληπιείο στην Επίδαυρο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 4 Τα Προπύλαια του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας.
5 Ο Ναός του Ασκληπιού του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 6 Η Θόλος του Ασκληπιείου της Επιδαύρου, σε ελεύθερη απόδοση. 7 Σχέδιο με το δάπεδο της Θόλου, σε ελεύθερη απόδοση. 8 Εργασίες αποκατάστασης στη Θόλο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 9 Η Θόλος του Ασκληπιείου της Επιδαύρου όπως φαίνεται από ψηλά. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 10 Το Άβατον του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 11 Τα Λουτρά του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας
12 Το Στάδιο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 13 Το Καταγώγιο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 14 Το Θέατρο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 15 Το Θέατρο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 16 Η κεντρική αίθουσα του Αρχαιολογικού Μουσείου του Ασκληπιείου στην αρχαία Επίδαυρο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας. 17 Ο Ασκληπιός, 4 ος αι. π.χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
ΑΝΑΓΛΥΦΑ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ 1 Ο Δίας Μειλίχιος κάθεται σε θρόνο και υποδέχεται μια ομάδα ικετών, 375-350 π.χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ. ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ 1 Πήλινο ομοίωμα ποδιού, τέλη 5ου - μέσα 4ου αι. π.χ., από το Ασκληπιείο της Κορίνθου, Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου. 2 Πήλινο ομοίωμα αυτιών, τέλη 5ου μέσα - 4ου αι. π.χ., από το Ασκληπιείο της Κορίνθου, Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου. ΚΩΣ ΕΣ ΤΟ ΙΕΡΟΝ ΤΟΥ ΑΣΚΛΑΠΙΟΥ 1 Αττικός ερυθρόμορφος αρύβαλλος του Ζωγράφου της Κλινικής (γύρω στο 470 π.χ.). Εικονίζεται νοσηλεία ασθενών (ελεύθερη απόδοση). Παρίσι, Μusee du Louvre. 2 Χάλκινα ιατρικά εργαλεία από το Ασκληπιείο της Επιδαύρου (4ος αι. π.χ.). Επίδαυρος, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας.
3 Χάλκινη βεντούζα, Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό 4 Άγαλμα του Ασκληπιού με τον Τελεσφόρο (Ρωμαϊκή Εποχή). Κως, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου. 5 Πήλινο ομοίωμα χεριού, ανάθημα από το Ασκληπιείο της Κορίνθου, 4ος αι. π.χ.,κόρινθος, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας. 6 Ασημένιο νεοελληνικό τάμα χεριού, Αθήνα, Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ. 7 Χάρτης της Κω. Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. 8 Ιωνικός ναός του Ασκληπιού στην Κω. Κατασκευή για τη φύλαξη των θησαυρών του ιερού. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου. 9 Εικονιστικό άγαλμα που έχει αποδοθεί στον Ιπποκράτη, Κως, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
10 Ψηφιδωτό δάπεδο ρωμαϊκής οικίας που αναπαριστά την άφιξη του Ασκληπιού στην Κω. Τον υποδέχονται ο Ιπποκράτης (αριστερά) και ένας Κώος, 1ος αι.-3ος αι. μ.χ., Κως, Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου. 11 Ο Ασκληπιός, λεπτομέρεια του παραπάνω ψηφιδωτού. 12 Αναπαράσταση του Ασκληπιείου μετά το πέρας των γερμανικών ανασκαφών. 13 Ο Κώος ιστοριοδίφης Ιάκωβος Ζαρράφτης στο Ασκληπιείο λίγο μετά την έναρξη των γερμανικών ανασκαφών. Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. 14 Το Ασκληπιείο κατά τις γερμανικές ανασκαφές. Τα τρία διαδοχικά άνδηρα. 15 Ιταλοί στρατιώτες κατά τις αναστηλωτικές εργασίες που πραγματοποίησαν συμπατριώτες τους αρχαιολόγοι στο Ασκληπιείο. Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. 16 Ιταλοί στρατιώτες κατά τις αναστηλωτικές εργασίες που πραγματοποίησαν συμπατριώτες τους αρχαιολόγοι στο Ασκληπιείο. Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου.
17 Κάτοψη και τομή του Ασκληπιείου. 18 Ο ιωνικός ναός του Ασκληπιού μετά την αποκάλυψή του. Photo Αλέξανδρος Ι. Μαρκόγλου. 19 Ο ιωνικός ναός του Ασκληπιού σήμερα. 20 Ο δωρικός ναός του Ασκληπιού μετά την αποκάλυψή του. 21 Το Ασκληπιείο κατά τις γερμανικές ανασκαφές. Σε πρώτο πλάνο το δεύτερο άνδηρο. Εικονίζονται διαδοχικά (από αριστερά προς δεξιά) ο ιωνικός ναός του Ασκληπιού, ο βωμός και ο ναός κορινθιακού ρυθμού. Στο βάθος τα κτήρια του πρώτου άνδηρου. 22 Αναπαράσταση της πρόσοψης του ιωνικού ναού του Ασκληπιού. 23 Αναπαράσταση της πρόσοψης του βωμού του Ασκληπιού. 24 Κεφάλι αγάλματος της θεάς Υγείας, 360 περ. π.χ., Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ ΤΑΠ.