M. 1 AN ROINN OIDEACHAIS AGUS EOLAÍOCHTA LEAVING CERTIFICATE EXAMINATION, 2001 GREEK ORDINARY LEVEL (400 marks) FRIDAY, 22 JUNE AFTERNOON 2.00 to 5.00 Page 1 of 4
1. Translate into English any three of the passages A, B, C, D. (All passages carry equal marks): [210] A. (Xenophon tells how he rejected an invitation to join with Seuthes, but the men voted to do this after Aristarkhos blocked their way.) κ δ το του Ξενοφ ν λεξεν δε, Επε νθάδε λθον, Σε θης πολλ υς γγέλους πρ ς µ πεµπε κα πολλ πέσχετο µοι ε πείσαιµι µ ς πρ ς α τ ν λθε ν. το το µ ν ο κ πεχείρησα ποιε ν, ς α το µε ς πίστασθε. γον δ πρ ς τ πον θεν µην τάχιστ ν µ ς ε ς τ ν Ασίαν διαβ ναι. τα τα γ ρ κα βέλτιστα ν µιζον µ ν ε ναι κα µ ς δειν βουλοµένους. πε δ Αρίσταρχος λθ ν σ ν τριήρεσιν κώλυε διαπλε ν µ ς, κ το του συνέλεξα µ ς, πως βουλευσαίµεθα τι χρ ποιε ν. ο κο ν µε ς κο οντες µ ν Αριστάρχου πιτάττοντος µ ν ε ς Χερρ νησον πορε εσθαι, κο οντες δ Σε θου πείθοντος αυτ συστρατε εσθαι, πάντες µ ν λέγετε σ ν Σε θ η έναι, πάντες δ ψηφίσασθε τα τα. XENOPHON (70) πισχνέοµαι: I promise. πιχειρέω: I attempt. ο οµαι: I think. δειν: I knew. συλλέγω: I assemble. ο κο ν: therefore. πιτάττω (+ dative): I order. ψηφίζοµαι: I vote. B. (The Athenians send out an expedition under Asopios. When he sends home some of his forces he is defeated and killed.) Κατ δ τ ν α τ ν χρ νον το θέρους το του ο Αθηνα οι περ Πελοπ ννησον να ς πέστειλαν τριάκοντα κα Ασώπιον τ ν στρατηγ ν. κα παραπλέουσαι α ν ες τ ς Λακωνικ ς τ πιθαλάσσια χωρία π ρθησαν. πειτα τ ς µ ν πλείους ποπέµπει τ ν νε ν πάλιν π ο κου Ασώπιος, α τ ς δ χων δώδεκα φικνε ται ς Να πακτον. κα στερον στρατε ει π Ο νιάδας, κα τα ς τε ναυσ κατ τ ν Αχελ ον πλευσε κα κατ γ ν στρατ ς δ ήου τ ν χώραν. ς δ ο προσεχώρουν, τ ν µ ν πεζ ν φίησιν, α τ ς δ πλε σας ς Λευκάδα κα π βασιν ς Νήρικον ποιησάµενος, ναχωρ ν διαφθείρεται α τ ς τε κα τ ς στρατι ς τι µέρος. κα στερον ο Αθηνα οι ποσπ νδους το ς νεκρο ς παρ τ ν Λευκαδίων κοµίσαντο. THUCYDIDES (70) ποστέλλω: I send out. πιθαλάσσιος: by the sea. πορθέω: I plunder. τ ς πλείους: the majority. δ η ω: I lay waste. προσχωρέω: I surrender. φίηµι: I send away. π βασις: landing. π σπονδος: under a truce. κοµίζοµαι: I get back, recover. C. (Theseus sharply tells Adrastos that the herald has come to see him [Theseus], and that he intends to bury the Argive dead.) Α. παγκάκιστε--- ΘH. σ γ, Αδραστ, χε στ µα, κα µ πίπροσθεν τ ν µ ν το ς σο ς λ γους θ ς ο γ ρ κει πρ ς σ κηρ σσων δε, λλ ς µ µ ς κ ποκρίνασθαι χρεών. κα πρ τα µέν σε πρ ς τ πρ τ µείψοµαι. νεκρο ς δ το ς θαν ντας, ο βλάπτων π λιν, θάψαι δικαι, τ ν Πανελλήνων ν µον σ ώζων. τί το των στ ν ο καλ ς χον; ε γάρ τι κα πεπ νθατ Αργείων πο, τεθν σιν µ νασθε πολεµίους καλ ς. EURIPIDES (70) στ µα: mouth. πίπροσθεν: before, ahead of. ς: to. χρεών: it is necessary. µείβοµαι: I reply to. βλάπτω: I harm. δικαι ω: I think it right. τι πάσχω: I am badly treated. άµ νοµαι: I resist. Page 2 of 4
D. (Akhilleus does not blame the heralds who have come to take away the girl Briseis. Patroklos obeys his orders to hand her over to them.) χαίρετε, κήρυκες, ι ς γγελοι δ κα νδρ ν σσον τ ο τί µοι µµες παίτιοι, λλ Αγαµέµνων, σφ ι προ ει Βρισηίδος ε νεκα κο ρης. λλ γε, διογεν ς Πατρ κλεις, ξαγε κο ρην κα το τοις δ ς γειν. τ δ α τ µάρτυροι στων πρ ς τε θε ν µακάρων πρ ς τε θνητ ν νθρώπων. ς φάτο, Πάτροκλος δ φίλ ω πεπείθεθ ταίρ ω, κ δ γαγε κλισίης Βρισηίδα καλλιπάρ ηον, δ κε δ γειν. τ δ α τις την παρ ν ας Αχαι ν, δ έκουσ µα το σι γυν κίεν. HOMER (70) σσον: nearer. παίτιος: to be blamed. σφ ι: you two. ε νεκα: for the sake of. κο ρη: girl. στων: let them be. κλισίη: tent. καλλιπάρ ηος: with beautiful cheeks. έκουσα: unwillingly. κίεν: (she) went. 2. [100] (i) Translate into English: (60) Ζε ς ο ν δείσας περ τ γένει µ ν µ π λοιτο π ν, Ερµ ν πέµπει γοντα ε ς νθρώπους α δ τε κα δίκην, ν ε εν π λεων κ σµοι τε κα δεσµο φιλίας συναγωγοί. ρωτ ο ν Ερµ ς ία τίνα ο ν τρ πον δοίη δίκην κα α δ νθρώποις π τερον ς α τέχναι νενέµηνται, ο τω κα τα τας νείµω; νενέµηνται δ δε ε ς χων ατρικ ν πολλο ς καν ς διώταις, κα ο λλοι δηµιουργοί κα δίκην δ κα α δ ο τω θ ν το ς νθρώποις, π πάντας νείµω; π πάντας, φη Ζε ς, κα πάντες µετεχ ντων ο γ ρ ν γένοιντο π λεις, ε λίγοι α τ ν µετέχοιεν σπερ λλων τεχν ν κα ν µον γε θ ς παρ µο τ ν µ δυνάµενον α δο ς κα δίκης µετέχειν κτείνειν ς ν σον π λεως. ο τω δή, Σώκρατες, κα δι τα τα ο τε λλοι κα Αθηνα οι, ταν µ ν περ ρετ ς τεκτονικ ς λ γος λλης τιν ς δηµιουργικ ς, λίγοις ο ονται µετε ναι συµβουλ ς. READING GREEK (ii) Answer any four of the following questions. (Each question carries ten marks): (40) (a) (b) (c) (d) Write a note on Hermes. What part did Prometheus play in the Creation story? How did Socrates differ from the Sophists? Give the First Person, Singular Number, Present Tense of these words underlined above: π λοιτο; γένοιντο; θές. (e) (f) Why does Alkestis have to die in Euripides play? What were the duties of a Trierarch in Athens? Why did a dispute over these develop between Aristarkhos and Theophemos? Page 3 of 4
3. Answer three of the following questions. At least one question must be chosen from Section A and one from Section B. The third question may be chosen from either Section A or Section B. (Each question carries thirty marks): [90] A. (i) Outline the part played by Alcibiades in the Peloponnesian War. (ii) Write briefly on two of the following: Brasidas; Peace of Nicias; Battle of Aigospotamoi; Battle of Granicus. (iii) Tell how Macedon became the leading state in Greece. (iv) Compare the Athenians and Spartans in the way they were governed and also in the manner in which they educated their young citizens. B. (i) Write about Homer and his epic poems. (ii) Describe an ancient Greek theatre, and name two writers whose plays were performed there. (iii) What are the main differences you have noticed between statues from the Archaic period and those from the Hellenistic age? You should name at least one statue from each period. (iv) Write notes on two of the following: Red Figure vases; Caryatids; Pediments; Pheidias. Page 4 of 4
BLANK PAGE Page 4 of 4
BLANK PAGE Page 5 of 4