52 Χρόνια ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΑΒΒΑΪΔΗ-ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Φιλολάου & Εκφαντίδου 26 : Τηλ.: 2107601470 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 2012 «Λαϊκισμός, η βασιλεύουσα δύναμη» Επιχειρώντας κανείς να προσεγγίσει τα αίτια της ελληνικής υποχώρησης δεν μπορεί να μη σταθεί και να μην αξιολογήσει το επικρατήσαν τις προηγούμενες δεκαετίες πνεύμα λαϊκισμού. Κακά τα ψέματα, τα πολλά προηγούμενα χρόνια έγινε κυρίαρχο, κατέστη βασιλεύουσα δύναμη στην Ελλάδα, για να μην πούμε φιλοσοφία που καθοδήγησε την ελληνική κοινωνία σε όλες σχεδόν τις εκφράσεις της. Βοήθησε στην επικράτησή του ο καλπάζων καταναλωτισμός, ο οποίος έγινε βασικός φορέας ιδεολογίας. Διέβρωσε τους πάντες ο καταναλωτισμός, συνδέθηκε µε τους μηχανισμούς του κράτους, ενίσχυσε τις συντεχνίες, νομιμοποίησε τα προνόμια και έδωσε σ αυτά µορφή λαϊκών κατακτήσεων και αδιαπραγμάτευτων δικαιωμάτων. Σταδιακά αυτή η ώσμωση λαϊκισμού, καταναλωτισμού και διάχυσης των πάσης φύσεως προνομίων οδήγησε στην έκρηξη των εισαγωγών, στην υποχώρηση της εθνικής παραγωγής, στην υπερχρέωση και εν τέλει στην αποθεσμοποίηση της χώρας. [ ] Έτσι, θεσμοί της οικονομίας υποκαταστάθηκαν από λειτουργίες της παραοικονομίας, της διοίκησης από αντίστοιχες της παραδιοίκησης, της Σελίδα 1 από 5
Δικαιοσύνης από τα παραδικαστικά κυκλώματα κ.ο.κ. Δηλαδή, στη θέση των θεσμών επικράτησαν παραθεσµοί συγκροτώντας κακοήθη μορφώματα τα οποία σταδιακά επιµόλυναν όλο το σώμα της χώρας. [ ] Μετά την ψήφιση του μνημονίου οι σειρήνες του λαϊκισμού κάλυψαν κάθε άλλη φωνή, αδρανοποίησαν τις άλλες δυνάμεις, η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε στην τύχη της και πολλές φορές μάλιστα υπονομεύτηκε από τυχοδιωκτικές επιλογές. Κάπως έτσι το μνημόνιο δεν εφαρμόστηκε, µε αποτέλεσμα να αρχίσει ένας φαύλος κύκλος πιέσεων και μέτρων, όπως το χαράτσι επί των ακινήτων και άλλα παρόμοια που επέτειναν την ύφεση και έφεραν τη χώρα στο σημερινό αδιέξοδο. Όσο κι αν πολλοί θεωρούν το μνημόνιο υπεύθυνο για όλα, είναι ο διαβρωτικός λαϊκισμός αυτός που έκανε τη ζημιά και είναι ικανός να ξεθεµελιώσει στην κυριολεξία τη χώρα. Το δυστύχημα είναι ότι έχει καταλάβει τους πάντες και τα πάντα, ακόμη και τις ανώτερες τάξεις, οι οποίες στην προσπάθειά τους να κρύψουν τις πολλές ντροπές τους παραδίδονται στην κυριολεξία στον λαϊκισμό. Κι όµως η ελληνική κοινωνία διαθέτει δυνάμεις αντίστασης στα πολλά και ετερόκλητα κύματα του καταστροφικού λαϊκισμού. Στη νέα γενιά, στις μικροκοινωνίες, στην παραγωγή, σε κοινότητες τέχνης, πολιτισμού, επιστήμης, παντού, υπάρχουν ζώνες δημιουργίας, πρωτοποριακά σχήματα και δυνάμεις που δύναται να φέρουν άλλη κουλτούρα και άλλο πνεύμα στη χώρα. Είναι ζήτημα κινητοποίησης και ενθάρρυνσης. Αρκεί ένας κύκλος πρωτοποριακός να συγκροτήσει άξονα αξιόπιστων ιδεών και πεποιθήσεων. Οι πολίτες διψούν για σχήματα δημιουργίας και προόδου. Τα άλλα, της καταστροφής, δεν τ αντέχουν πια. (ελαφρώς διασκευασμένο) του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΚΟΥΣΗ εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» - 29/01/2012 Σελίδα 2 από 5
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Α. Να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας για το περιεχόμενο του κειμένου σε μια περίληψη 100-120 λέξεων. Μονάδες 25 Β1. «Σταδιακά αυτή η ώσμωση λαϊκισμού, καταναλωτισμού και διάχυσης των πάσης φύσεως προνομίων οδήγησε εν τέλει στην αποθεσμοποίηση της χώρας.». Να σχολιάσετε την άποψη σε μια παράγραφο 100-120 λέξεων. Μονάδες 12 Β2. α) Να αναφέρετε τους δύο τρόπους ανάπτυξης της πέμπτης παραγράφου. (Μετά την ψήφιση του μνημονίου έφεραν τη χώρα στο σημερινό αδιέξοδο) 1. β) Να βρείτε τη δομή της ίδιας παραγράφου. 2 Μονάδες 6 Β3. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις 3 : ώσμωση, τυχοδιωκτικές, ύφεση, πρωτοποριακός, καταστροφής. Κατόπιν, με τις νέες λέξεις να σχηματίσετε προτάσεις στις οποίες θα διαφαίνεται ικανοποιητικά το νόημά τους. β) Οι παρακάτω φράσεις είναι μεταφορικές 4. Αφού εξηγήσετε τι επιτυγχάνει ο συγγραφέας με τη χρήση τους, να τις αντικαταστήσετε με άλλες που θ αποδίδουν το ίδιο νόημα κυριολεκτικά. 1 Η απάντησή σας πρέπει να τεκμηριωθεί πλήρως. 2 Η απάντησή σας πρέπει να τεκμηριωθεί πλήρως. 3 Οι λέξεις είναι τονισμένες (bold) μέσα στο κείμενο. 4 Οι φράσεις είναι και υπογραμμισμένες στο κείμενο. Σελίδα 3 από 5
βασιλεύουσα δύναμη καλπάζων καταναλωτισμός διέβρωσε τους πάντες επιµόλυναν όλο το σώμα ετερόκλητα κύματα γ) «Κακά τα ψέματα, τα πολλά προηγούμενα χρόνια έγινε κυρίαρχο, κατέστη βασιλεύουσα δύναμη στην Ελλάδα, για να μην πούμε φιλοσοφία που καθοδήγησε την ελληνική κοινωνία σε όλες σχεδόν τις εκφράσεις της.» «Στη νέα γενιά, στις μικροκοινωνίες, στην παραγωγή, σε κοινότητες τέχνης, πολιτισμού, επιστήμης, παντού, υπάρχουν ζώνες δημιουργίας, πρωτοποριακά σχήματα και δυνάμεις που δύναται να φέρουν άλλη κουλτούρα και άλλο πνεύμα στη χώρα.» Τι επιτυγχάνει ο συγγραφέας με τη χρήση μακροπερίοδου λόγου; Μονάδες 12 Β4. Σε ποιο κειμενικό είδος (δοκίμιο, άρθρο, επιφυλλίδα) θα εντάσσατε το παραπάνω κείμενο; 5 Μονάδες 6 Γ.ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Η παραποίηση του λαϊκού στοιχείου και της αυθεντικότητας του, η ψευδαίσθηση ότι σε κάθε ενέργεια προτεραιότητα έχει ο λαός και η υποβάθμιση του ιστορικού του ρόλου είναι φαινόμενα που ταλανίζουν την εποχή μας. Με αφορμή αυτές τις σκέψεις να παρουσιάσετε σε ένα κείμενο για τη σχολική εφημερίδα τις συνέπειες 5 Η απάντησή σας πρέπει να τεκμηριωθεί πλήρως. Σελίδα 4 από 5
του λαϊκισμού στη δημοκρατία και τον πολιτισμό. Ποιες είναι οι δυνάμεις με τις οποίες, αν αυτές κινητοποιηθούν, θα αντισταθούμε στις διαβρωτικές επιπτώσεις του λαϊκισμού; Μονάδες 40 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΠΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ / ΧΑΤΖΗΛΑΜΠΡΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Σελίδα 5 από 5