ΔΘΝΗΚΟ ΚΑΗ ΚΑΠΟΓΗΣΡΗΑΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΧΝ ΥΟΛΖ ΝΟΜΗΚΧΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ ΣΜΖΜΑ ΝΟΜΗΚΖ ΘΔΜΑ: ΣΟ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ The Court of auditors Ολνκαηεπψλπκν: Μπφηζα Αλησλία Αξηζκφο Μεηξψνπ: 1340201200294 Γηδάζθσλ Καζεγεηήο: Αλδξέαο Γ. Γεκεηξφπνπινο Παλεπηζηεκηαθφ Έηνο: 2012-2013 1
ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΧΝ I. Δηζαγσγηθά ζει.4 II. Ηζηνξηθή δηαδξνκή ηνπ ζεζκνχ ζει.4-5 Αξραηόηεηα ζει.4-5 Νεόηεξνη Χξόλνη ζει.5 III. Ννκηθή θχζε ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ θαη ε άπνςε πεξί δηθπνχο νξγάλνπ IV. Oξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ζει.6 ζει.7-8 V. Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην ζει.7 VI. Σν Διιεληθφ Διεγθηηθφ πλέδξην ζει.7-9 Η δηαθνξά ηνπ από ηα ππόινηπα Επξσπατθά Ειεγθηηθά Σπλέδξηα Τα όξηα ηνπ ειέγρνπ Η ζπλεξγαζία ηνπ ειιεληθνύ κε ην επξσπατθό Ειεγθηηθό Σπλέδξην VII. Ζ ζέζε ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ζην πιαίζην ζει.11 ηεο δηνηθεηηθήο δηθαηνζχλεο Ιδξπηηθό δηάηαγκα θαη νη ζθνπνί ηνπ Ειεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ Μέιε ηνπ Ειεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ VIII. H ζρέζε ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ κε ην πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο θαη ε ζέζε ηνπ κεηά ηε δηαηήξεζή ηνπ έλαληη ηνπ Αξείνπ Πάγνπ IX. Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ 1.Ελεγκηικές Αρμοδιόηηηες Πξνιεπηηθόο Έιεγρνο Ο έιεγρνο ζπκβάζεσλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο Ο έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκώλ ζει.12 ζει.13-18 ζει.13-15 2.Γνωμοδοηικές Αρμοδιόηηηες ζει.15-16 Γλσκνδόηεζε γηα ζπληαμηνδνηηθά λνκνζρέδηα θαη άιια κεγάια δεηήκαηα Οη δηαδειώζεηο γηα ηνλ Απνινγηζκό θαη ηνλ Ιζνινγηζκό ηνπ θξάηνπο θαη ε εηήζηα έθζεζε ηνπ Ε.Σ 3.Οι δικαζηικές αρμοδιόηηηες ζει.16-18 Η εθδίθαζε ζπληαμηνδνηηθώλ δηαθνξώλ Η εθδίθαζε δηαθνξώλ από ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκώλ Η εθδίθαζε ππνζέζεσλ αζηηθήο επζύλεο ΗX. Πεξίιεςε- πκπέξαζκα ζει.19 X. Παξάξηεκα Ννκνινγίαο ζει.20-22 Βηβιηνγξαθία ζει.23 2
ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ Δ = Διεγθηηθφ πλέδξην ηδ = πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο ΑΠ = Άξεηνο Πάγνο Π.ρ = παξαδείγκαηνο ράξε Βι = Βιέπε ει = ειίδα ΟΣΑ = Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο ΔΔΓ = Δπηηξνπή Διέγρνπ Γαλείσλ ηδ = πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο πλζ.δ.δ = πλζήθε γηα ηελ Δπξσπατθή Έλσζε Δ.Δ. = Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην Δ.Κ = ΔπξσπαΨθφ Κνηλνβνχιην Ν.π.δ.δ.= ληκνθφ πξφζσπν δεκνζίνπ δηθαίνπ Ν.π = λνκηθφ πξφζσπν 3
I. ΔΗΑΓΧΓΗΚΑ Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο απνηειεί ην Διεγθηηθφ πλέδξην. Ξεθηλψληαο απφ ην ηζηνξηθφ πιαίζην ζην νπνίν θαηαλννχκε ηε γέλεζε θαη εμέιημε ηνπ ζεζκνχ απηνχ κεηαθεξφκαζηε ζηε ζχγρξνλε επνρή θαη δηεξεπλνχκε ηε θχζε ηνπ ζεζκνχ απηνχ θαη ηηο ακθηζβεηήζεηο πνπ έρεη δερηεί απηή θαζψο θαη ηε ζρέζε ηνπ κε άιια δηθαζηήξηα.σέινο, παξαηίζεληαη αλαιπηηθά νη αξκνδηφηεηεο απηνχ ηνπ ζεζκνχ ν νπνίνο απνηειεί εγγπεηή ηεο δεκνζηνλνκηθήο λνκηκφηεηαο. II. ΗΣΟΡΗΚΖ ΓΗΑΓΡΟΜΖ ΣΟΤ ΘΔΜΟΤ Αρχαιόηηηα Ζ ηζηνξηθή αθεηεξία ηνπ ζχγρξνλνπ Δ. κπνξεί λα αλαδεηεζεί ήδε ζηελ αξραία Αζήλα φπνπ απαληάηαη ν ζεζκφο ησλ Λνγηζηψλ 1. Οη Λνγηζηέο 10 ζε αξηζκφ ήηαλ άξρνληεο εθιεγφκελνη κε θιήξν απφ ηελ πιεηνςεθία ησλ πνιηηψλ. Έδξεπαλ ζηα Λνγηζηήξηα θαη φζνλ αθνξά ζην ειεγθηηθφ ηνπο έξγν απηφ ην επηηεξνχζαλ δέθα πλήγνξνη.οη αξκνδηφηεηεο ησλ Λνγηζηψλ εθηείλνληαβ ζηνλ έιεγρν ησλ ππφ νπνηαδήπνηε αξκνδηφηεηα δηαρεηξηδνκέλσλ δεκφζηα ρξήκαηα 2.Οη Λνγηζηέο ήιεγραλ εάλ ηα θνλδχιηα ησλ εζφδσλ θαη εμφδσλ κπνξνχζαλ λα αληηζηαζκεζηνχλ θαζψο θαη εάλ ηα ππάξρνληα δηθαηνινγεηηθά ζηνηρεία απεδείλθλπαλ φηη ε δηαρείξεζε ησλ νηθνλνκηθψλ ηνπ πξνζψπνπ δηεθπεξαηψζεθε θαηά ηξφπν νξζφ θαη λφκηκν. Μεηά ην ηέινο ηνπ ειέγρνπ ησλ δηαρεηξηζηηθψλ πξάμεσλ ηνπ ππνιφγνπ εθδηδφηαλ πφξηζκα γηα ηελ απαιιαγή ή θαηαδίθε ηνπ.οη πνηλέο δελ επηβάιινληαλ απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο Λνγηζηέο αιιά απφ ην Γηθαζηήξην ηεο Ζιηαίαο ηελ πξνεδξία ηνπ νπνίνπ είρε έλαο απφ απηνχο. 1. 2. Βι. Κνθθίδνπ Αιεμάλδξα Δπ. Καζεγήηξηαο Παληείνπ Παλεπηζηεκίνπ Γηθεγόξνπ Παξ Αξείω Πάγω, Οη αξκνδηόηεηεο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ θαηά ην αλαζεωξεκέλν άξζξν 98 ηνπ Σπληάγκαηνο, Δθδόζεηο Σάθθνπια Α.Δ, Αζήλα, Μάξηηνο 2004 Σηελ αξραία Αζήλα ππόινγνη ήηαλ όινη όζνη είραλ αλακεηρζεί ζηελ ππόζεζε δεκνζίωλ ρξεκάηωλ.δηδηθόηεξα ππόινγνη ήηαλ νη ηακεηαθέο αξρέο (Τακίαο επί ην Θεωξηθόλ, Τακίαο ηωλ Σηξαηηωηηθώλ,Τακίαο ηνπ 4
Γήκνπ,Διιελνηακίεο), όπνηνο άξρνληαο δηαρεηξηδόηαλ δεκόζην πινύην (π.ρ Σηξαηεγνί) θαη γεληθόηεξα όζνη πξαγκαηνπνηνύζαλ εηζπξάμεηο ή πιεξωκέο. Δλψπηνλ ηνπ Γηθαζηεξίνπ εθιεηεχεην ν ππφινγνο θαη νη κάξηπξεο θαη ε φιε δηαδηθαζία νδεγνχζε ηειηθψο ζηελ έθδνζε αλέθθιεηεο θαη αξρήλ 3 απφθαζεο κε ηελ νπνία είηε εθείλνο απαιιαζζφηαλ είηε θαηαδηθαδφηαλ ζε πεξίπησζε ππαηηηφηεηάο ηνπ λα θαηαβάιιεη νξηζκέλν ρξεκαηηθφ πνζφ. Νεόηεροι χρόνοι ηνπο λεφηεξνπο ρξφλνπο ν ζεζκφο ηνπ Δ. ζπλερίδεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ απειεπζεξσηηθνχ αγψλα ησλ εηψλ πνπ αθνινχζεζαλ ηελ επαλάζηαζε ηνπ 21 αθνχ θαη ηφηε ε δηαρείξεζε ησλ νηθνλνκηθψλ ησλ Διιήλσλ επηηεξείην απφ ειεγθηηθά ζψκαηα.πην ζπγθεθξηκέλα, ν καρφκελνο ειιεληζκφο αληηκεηψπηε νηθνλνκηθήο θχζεσο πξνβιήκαηα ηα νπνία αληηκεησπίζηεθαλ κε ηε ζχλαςε δχν δαλείσλ.οη δαλεηζκνί απηνί πξαγκαηνπνηήζεθαλ κε ηξαπεδηθνχο νίθνπο ηνπ Λνλδίλνπ έπεηηα απφ δηαπξαγκαηεχζεηο ησλ εθπξνζψπσλ ηεο Πξνζσξηλιεο Γηνίθεζεο ηεο Διιάδνο, Ησάλλνπ Οξιάλδνπ θαη Αλδξέα Λνπξηψηε ην Φεβξνπάξην ηνπ 1824 θαη ηνλ ίδην κιελα ηνπ 1825.Σα δάλεηα απηά απνθαζίζηεθε λα απφ ηελ Γ Δζλνζπλέιεπζε ηεο Δπηδαχξνπ λα ειεγρζνχλ απφ κηα Δπηηξνπή πνπ αλαδείρζεθε απφ ηε ζπλέιεπζε 4 θαη ε νπνία κε ηε ζεηξά ηεο ζχζηεζε ηξηκειή Δπηηξνπή Διέγρνπ ησλ δαλείσλ. Μεηά ηνλ έιεγρν ηεο ΔΔΓ νη δπν εθπξφζσπνη Οξιάλδνο θαη Λνπξηψηεο θαηεζηήζεζαλ ππφινγνη ιφγσ δηαπηζησζέληνο ειιείκκαηνο. Έπεηηα απφ ηελ αλάιεςε ηεο εμνπζίαο απφ ηνλη.καπνδίζηξηα θαη ελ φςεη ηνπ παξαπάλσ ζπκβάληνο ν Κπβεξλήηεο απνθάζηζε κε ην Φήθηζκα 14301 ΛΓ /8-9-1829 ηε ζχζηαζε Λνγηζηηθνχ θαη Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ην νπνίν απνηέιεζε πξνάγγειν ηνπ γηα ηε κεηάβαζε θαηά ην έηνο 1833 ζην λνκηθφ κφξθσκα πνπ νδήγεζε ζηε ζπλέρεηα ζην ζεκεξηλφ Δ.. Μάιηζηα ην Δ. ηνπ 1833 Αλέιαβε λα δηειεπθάλεη ην δήηεκα ησλ ππνιφγσλ ηνπ ειιείκκαηνο ησλ δαλείσλ πνπ ζπλήθζεθαλ ην 1824 θαη 1825 5. 3. 4. 5. Ζ απόθαζε κπνξνύζε λα εθθιεζεί ζε κία κόλν πεξίπηωζε. Αλ ε απόθαζε ήηαλ απαιιαθηηθή γηα ηνλ ππόινγν θαη γηλόηαλ λέα θαηαγγειία θαηά απηνύ κε πξνζαγωγή ζηνηρείωλ πνπ δελ νδεγήζεθαλ ελώπηνλ ηνπ Γηθαζηεξίνπ. Με δεθαηξία κέιε θαη αξκνδηόηεηεο θπξίωο ειεγθηηθέο ηωλ δεκνζίωλ νηθνλνκηθώλ κεηαμύ ηωλ νπνίωλ θαη ν έιεγρνο ηωλ δαλείωλ. Βι.ζρεηηθή ηελ έθζεζε ηνπ Γ.Καξαθαηδάλε εηζεγεηή επί ηεο εθθαζάξηζεο ηνπ ηδηαίηεξνπ ινγαξηαζκνύ ηνπ Η.Οξιάλδνπ, ηεο 22-10-1834, Γεληθά Αξρεία ηνπ Κξάηνπο,ζηνηρ.Κ34γ 5
III. ΝΟΜΗΚΖ ΦΤΖ ΣΟΤ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟΤ ΤΝΔΓΡΗΟΤ ΚΑΗ Ζ ΑΠΟΦΖ ΠΔΡΗ ΣΟΤ ΓΗΦΤΟΤ ΟΡΓΑΝΟΤ ηε ζεσξία ηνπ Γεκνζίνπ Γηθαίνπ θπξηάξρεζε απφ ηελ αξρή ε άπνςε πσο ην Διεγθηηθφ πλέδξην απνηειεί δηθπέο φξγαλν δειαδή ηφζν δηνηθεηηθφ φζν θαη δηθαζηηθφ. Χζηφζν απηή ε άπνςε αλαηξάπεθε απφ ην χληαγκα ηνπ 1975. Αξρηθά πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη ήδε απφ ηελ πξψηε ζπλεδξίαζε ηνπ Δ. ν πξφεδξφο ηνπ Artemond Regny ηφληζε ηελ ηδηφηππε λνκηθή ηδηφηεηα ηνπ λενηδξπζέληνο ηφηε ζεζκνχ.πγθεθξηκέλα, ππνγξάκκηζε φηη ην Δ. έρεη δηπιφ ραξαθηήξα, αθ ελφο απηφλ ηνπ Αλσηάηνπ πλεδξίνπ πνπ θξίλεη ηνπο ινγαξηαζκνχο ζηε δεκφζηα δηνίθεζε θαη αθ εηέξνπ εθείλνλ ηνπ πκβνπιίνπ κε ηελ αξκνδηφηεηα ηεο δηεχζπλζεο θαη επαγξχπλεζεο ησλ ινγαξηαζκψλ. Χζηφζν, απνηειεί θνηλφ ηφπν φηη ν λνκνζέηεο ηεο επνρήο πεξηέπεζε ζε ζχγρπζε σο πξνο ηε λνκηθή θχζε ηνπ ψκαηνο αιιά θαη ηε λνκηθή ζέζε πνπ ηνπ επεθχιιαζε ζην δηακνξθνχκελν δηθαζηηθφ ζχζηεκα 6. Αξγφηεξα, ππφ ην λνκηθφ θαζεζηψο πνπ ηέζεθε κε ην χληαγκα ηνπ 1975 δηαηππψζεθε απφ ηνλ θαζεγεηή Γ.Γ Γαζθαιάθε 7 ε άπνςε φηη ππεξηζρχεη ε δηνηθεηηθή θχζε ηνπ Δ.. χκθσλα κε ηελ άπνςε απηή ε δηθαζηηθή αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. απνηειεί ζπλέρεηα ηεο δηνηθεηηθήο αξκνδηφηεηαο. ηνλ αληίπνδα παξαηίζεηαη ε άπνςε ηνπ θαζεγεηή Λνπθά Θενραξφπνπινπ πνπ ππνζηήξημε κε πεηζηηθά επηρεηξήκαηα ηελ ακηγή δηθαζηηθή θχζε ηνπ Δ. 8. Μεηά ηελ ςήθηζε ηνπ πληάγκαηνο ηνπ 1975 ζχκθσλα κε ηε δεκνζηνλνκηθή ζεσξία ην Δ. απέθηεζε ακηγψο δηθαζηεξηαθή θχζε.πκπεξαζκαηηθά ζα κπνξνχζε λα ιερζεί πσο ε ακθηζβήηεζε ηεο δηθαζηεξηαθήο θχζεο ηνπ Δ. πξνέθπςε απφ ηε ζσξεία αλαηηζέκελσλ ζε απηφ κε δηθαζηηθψλ αξκνδηνηήησλ. Απηφ φκσο δε ζεκαίλεη πσο ην Δ. έρεη θαζαξά δηνηθεηηθφ ραξαθηήξα. 6. Βι. Μειώλεο Νηθόιανο Αι., Ο ζεζκηθόο ξόινο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ, Αζήλα 2002 7. Βι. Γ.Γ. Γαζθαιάθε, Ζ λνκηθή θύζηο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίν, Σπκβνιή εηο ηελ έξεπλαλ ηεο ζρέζεωο λνκηθήο θύζεωο θαη αξκνδηόηεηνο ηωλ πνιηηεηαθώλ νξγάλωλ, Δ.Δ.Α.Ν, Νν 63 (1944), ζει.122 επ. 8. Βι. Λ.Θενραξόπνπινπ, Ζ δηθαζηεξηαθή θύζε ηνπ Δ.Σ ζηνλ ηόκν: Ηζηνξηθή Δμέιημηο ηνπ ζεζκνύ ηνπ Δ.Σ Διιάδνο θαη Γαιιίαο, Πξαθηηθά (εηζεγήζεηο) δηεκέξνπ αθηεξωκέλνπ ζηελ ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ζεζκνύ ηωλ Δ.Σ Διιάδαο θαη Γαιιίαο, Δζληθό Τππνγξαθείν, 1993, ζει.125 επ. 6
IV. Οξγάλσζε θαη Λεηηνπξγία ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ Ζ νξγάλσζε θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ξπζκίδνληαη απφ ηνλ νξγαληζκφ ηνπ θαη ην πδ1225/1981 «πεξί εθηειέζεσο ησλ πεξί Δ δηαηάμεσλ».εκαληηθφηαηνο ζηε ζχλζεζε ηνπ Δ είλαη ν ξφινο ηνπ Γεληθνχ Δπηηξφπνπ ηεο Δπηθξαηείαο επεηδή απφ απηφλ εθπξνζσπείηαη ην δεκφζην ζπκθέξνλ.σν Διεγθηηθφ πλέδξην αζθεί ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ ζε Οινκέιεηα, Σκήκαηα θαη Κιηκάθηα ν αξηζκφο ησλ νπνίσλ νξίδεηαη κε απφθαζε ηεο Οινκέιεηαο ηνπ ψκαηνο πνπ δεκνζηεχεηαη ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.Ζ ζχλζεζή ηνπ απνηειείηαη απφ ηνλ Πξφεδξν, πέληε αληηπξνέδξνπο, είθνζη ζπκβνχινπο πνπ είλαη φινη ηζφβηνη δηθαζηηθνί ιεηηνπξγνί, ζαξάληα παξέδξνπο θαη πελήληα ηέζζεξηο εηζεγεηέο.πλνιηθά πξνβιέπνληαη 156 ζέζεηο δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ απφ ηηο νπνίεο νη κηζέο πεξίπνπ 72 είλαη θελέο.πξνβιέπεηαη θαη ν δηνξηζκφο νξηζκέλνπ αξηζκνχ ππαιιήισλ ζε ζέζεηο εηζεγεηψλ πνπ αζθνχλ απνθιεηζηηθά ειεγθηηθά θαζήθνληα θαη δελ έρνπλ ραξαθηήξα δηθαζηηθνχ ιεηηνπξγνχ. Οη ειιείςεηο ησλ αλαγθαίσλ δηθαζηηθψλ ππαιιήισλ θαζψο θαη ησλ ηερληθψλ κέζσλ απνηεινχλ αλαζηαιηηθνχο παξάγνληεο γηα ηελ εχξπζκε ιεηηνπξγία ηνπ.δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη κε ην άξζξν 18 ηνπ λ 2145/1993 έρνπλ ζπζηαζεί ζην Δ. είθνζη ζέζεηο θιάδνπ πιεξνθνξηθήο θαη δελ έρεη θαηαζηεί δπλαηή ε πξφζιεςε εηδηθνχ πξνζσπηθνχ.ο Πξφεδξνο αζθεί ηελ αλψηαηε επνπηεία ζηηο εξγαζίεο θαη ηνπο ππαιιήινπο ηνπ Δ, δηεπζχλεη ηηο ζπλεδξηάζεηο θαη ηηο δηαζθέςεηο θαη εηζεγείηαη ζε φζεο ππνζέζεηο ην ζεσξεί αλαγθάην.οη αληηπξφεδξνη δηεπζχλνπλ εξγαζίεο ησλ ηκεκάησλ ζηα νπνία πξνεδξεχνπλ αιιά κπνξνχλ λα αζθνχλ θαη θαζήθνληα ζπκβνχινπ. Οη ζχκβνπινη εηζεγνχληαη ηηο ππνζέζεηο πνπ ηνπο έρνπλ αλαηεζεί.ο Πξφεδξνο, νη αληηπξφεδξνη θαη νη ζχκβνπινη κεηέρνπλ ζηνπο δηθαζηηθνχο ζρεκαηηζκνχο κε απνθαζηζηηθή ςήθν ελψ νη Πάξεδξνη κπνξνχλ λα εθηεινχλ ρξέε εηζεγεηψλ θαη λα κεηέρνπλ ζηηο ζπλεδξηάζεηο ησλ ηκεκάησλ κε ζπκβνπιεπηηθή ςήθν. Ο Γεληθόο Επίηξνπνο ηεο Επηθξαηείαο ην Δ ππάξρεη επίζεο θαη ε εηζαγγειηθή αξρή, ν Γεληθφο Δπίηξνπνο ηεο Δπηθξαηείαο πνπ έρεη ην βαζκφ ηνπ Πξνέδξνπ θαη ν αληεπίηξνπνο πνπ εμνκνηψλεηαη βαζκνινγηθά θαη κηζζνινγηθά κε ζχκβνπιν.ο αληεπίηξνπνο δηνξίδεηαη κε δηάηαγκα πνπ εθδίδεηαη κε πξφηαζε ηνπ Τπνπξγνχ Γηθαηνζχλεο κεηά απφ απφθαζε ηνπ Αλψηαηνπ Δηδηθνχ Γηθαζηεξίνπ ηνπ Δ. Τα όξγαλα άζθεζεο δηθαζηηθήο δηθαηνδνζίαο ηνπ ΕΣ (Κιηκάθηα-Τκήκαηα-Οινκέιεηα) Σα φξγαλα άζθεζεο δηθαζηηθήο δηθαηνδνζίαο είλαη ηα εμήο: 1)Σα θιηκάθηα ηα νπνία ζπγθξνηνχληαη απφ έλα ζχκβνπιν σο πξφεδξν, δχν παξέδξνπο θαη ην γξακκαηέα θαη ιακβάλνπλ ηελ απφθαζή ηνπο χζηεξα απφ εηζήγεζε ηνπ Γεληθνχ Δπηηξφπνπ ηεο Δπηθξαηείαο ηνπ Δ. 2)Σα ηκήκαηα ηα νπνία ζπγθξνηνχληαη απφ έλαλ αληηπξφεδξν σο πξφεδξν, δπν ζπκβνχινπο, δπν παξέδξνπο, ην Γεληθφ Δπίηξνπν ηεο Δπηθξαηείαο ζην Δ θαη ηνλ γξακκαηέα.οη πάξεδξνη έρνπλ ζπκβνπιεπηηθή γλψκε.σα ηκήκαηα δηθάδνπλ θαη απνθαζίδνπλ ζε θάζε ππφζεζε ηεο δηθαηνδνζίαο ηνπ Δ πιήλ απηψλ πνπ εηζάγνληαη ζηα θιηκάθηα επηιακβαλφκελα ηεο εθδίθαζεο ηνπ έλδηθνπ κέζνπ ηεο έθεζεο πνπ αζθείηαη απφ θαζέλα πνπ έρεη έλλνκν ζπκθέξνλ ή απφ ηνλ Γεληθφ Δπίηξνπν ηεο Δπηθξαηείαο θαη απεπζχλεηαη θαηά ηνπ δηαδίθνπ πνπ αλαθέξεηαη ζηελ εθθαινχκελε πξάμε ή απφθαζε ηνπ ηπρφληνο απφ απηή δηθαηνχρνπ θαη θαηά παληφο ζηνλ νπνίν έρεη ζπλέπεηεο ε δίθε. 7
3)Ζ Οινκέιεηα ε νπνία ζπγθξνηείηαη απφ ηνλ Πξφεδξν,ηνπο αληηπξνέδξνπο, ηνπο ζπκβνχινπο, ηνλ Γεληθφ Δπίηξνπν ηεο Δπηθξαηείαο θαη ην γξακκαηέα,ε νπνία δηθάδεη θαη απνθαζίδεη ζε αηηήζεηο αλαηξέζεσο θαηά απνθάζεσλ ησλ ηκεκάησλ ηνπ. Με ηελ απφθαζε ηνπ ΦΓΒ/16805/1999 ηεο Οινκέιεηαο ηνπ Δ νξίζηεθαλ ηξία επηπιένλ θιηκάθηα (Δ, Σ, Ε ) θαη θαζνξίζηεθε ε αξκνδηφηεηά ηνπο γηα ηνλ έιεγρν ησλ ζπκβάζεσλ ησλ δεκνζίσλ έξγσλ, ησλ πξνκεζεηψλ θαη ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ αληίζηνηρα. Σα ηκήκαηα είλαη έμη ( Α,Β,Γ, Γ,Έ θαη η ) V.ΣΟ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ Σν Δπξσπατθφ Διεγθηηθφ πλέδξην ηδξχζεθε κεηά απφ πξσηνβνπιία ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ κε ζθνπφ ηελ δηεχξπλζε ησλ δεκνζηνλνκηθψλ ηνπ αξκνδηνηήησλ. Ζ ίδξπζε ηνπ ζεζκνχ έγηλε κε ηε χλζεθε ησλ Βξπμειιψλ ηεο 22αο Ηνπιίνπ πνπ ηέζεθε ζε ηζρχ ηελ 1 ε Ηνπιίνπ 1977 θαη άξρηζε ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζηηο 18 Οθησβξίνπ 1977.Μάιηζηα ζχκθσλα κε ηε πλζ.δ.δ πνπ ππεγξάθε ζην Μάζηξηρη ζηηο 7 Φεβξνπαξίνπ 1992 θαη άξρηζε λα εθαξκφδεηαη απφ ηελ 1 ε Ννεκβξίνπ 1993 ην Δ. άξρηζε ζηαδηαθά λα ζεσξείηαη ην πέκπην ζεζκηθφ φξγαλν ηεο ηφηε Δ.Ο.Κ ελψ αλαβαζκίζηεθε κε ηε πλζήθε ηνπ Άκζηεξληακ ηεο 2αο Οθησβξίνπ 1997.Σν Δ.Δ. αζθεί έιεγρν ζηνπο ινγαξηαζκνχο ηνπ ζπλφινπ ησλ εζφδσλ θαη δαπαλψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο είηε απηνί βξίζθνληαη εληφο είηε εθηφο πξυπνινγηζκνχ.δπίζεο ειέγρεη ηε λνκηκφηεηα θαη θαλνληθφηεηα ηεο πξαγκαηνπνίεζεο εζφδσλ θαη εμφδσλ θαη εμαθξηβψλεη ηε ρξεζηή δεκνζηνλνκηθή δηαρείξηζε.tν Δ.Δ. ελεξγεί ζε ζπλεξγαζία κε ηα αλψηαηα εζληθά φξγαλα εμσηεξηθνχ ειέγρνπ θαη εμσηεξηθεχεη ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπ είηε κε εθζέζεηο εηήζηεο είηε κε γλσκνδνηήζεηο θαη παξαηεξήζεηο. ην. ήκεξα ζεσξείηαη έλα απφ ηα 5 ζεζκηθά φξγαλα ηεο Δ.Δ κεηά ηε ζέζε ζε ηζρχ ηεο πλζήθεο ηνπ Μάζηξηρη. ην άξζξν 188Γ παξ.η εδ.β ηεο πλζήθεο πεξί ΔΟΚ νξίδεηαη ξεηψο φηη ην Δ.Δ. έρεη ηελ ππνρξέσζε λα ζπεχδεη ζην Δ.Κ θαη ην πκβνχιην θαη λα πξνβάιιεη δήισζε ε νπνία λα απνδεηθλχεη ηελ αθξίβεηα ησλ ινγαξηαζκψλ θαη ηε λνκηκφηεηα θαη θαλνληθφηεηα ησλ ζρεηηθψλ πξάμεσλ ελψ ε ελ ιφγσ δήισζε θαζηεξψζεθε λα νλνκάδεηαη δήισζε αμηνπηζηίαο. Ζ Γήισζε Αμηνπηζηίαο ππνιακβάλεηαη απφ ην Δ. σο ππνρξέσζε απφδεημεο βάζεη πξαγκαηνπνηεκέλνπ ειέγρνπ ηνπ εάλ ειέγρνληαη απεηθνλίδεηαη νξζά ε θχζε ησλ δηεθπεξαησκέλσλ πξάμεσλ θαη εάλ απηέο έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί θαηά ηνλ νξζφ ηξφπν. VI.ΣΟ ΔΛΛΖΝΗΚΟ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟ ΤΝΔΓΡΗΟ Ζ δηαθνξά ηνπ απφ ηα ππφινηπα Δπξσπατθά Δ. Σν Δ. εγθαζηδξχζεθε ζηελ Διιάδα ακέζσο κεηά ηε ιήμε ηεο επαλάζηαζεο θαη ηε δεκηνπξγία ειιεληθνχ θξάηνπο φκσο πξηλ απφ ηε ζεκειίσζε ζπληαγκαηηθήο ηάμεο. Σν ηειεπηαίν απηφ γεγνλφο κάιηζηα είλαη θαη ε βαζηθή αηηία ηεο κε ππαγσγήο ηνπ Δ. ζην ζηε ζέζε ηνπ επηθνπξηθνχ νξγάλνπ ηεο Βνπιήο.Απηή είλαη θαη ε βαζηθή εηδνπνηφο δηαθνξά ηνπ Διιεληθνχ Δ. απφ ην Δ. ηνπ Βειγίνπ θαη ηνπ Tribunal de Cuentas ηεο Ηζπαλίαο θαζψο θαη απφ ηα αγγινζαμσληθά θαη ζθαλδηλαβηθά ειεγθηηθά ζψκαηα ηα νπνία δεζπφδνπλ ζηε Βνπιή ηνπ θαζελφο απφ ηα αληίζηνηρα θξάηε φζνλ αθνξά ηε δηαρείξηζε ησλ δεκνζίσλ νηθνλνκηθψλ.σν ειιεληθφ Δ. απνηειεί ζπιινγηθφ φξγαλν αθνχ θέξεη εηο πέξαο ηε δηθαηνδνηηθή ηνπ απνζηνιή κεηά απφ δηάζθεςε θαη ζπιινγηθή ιήςε ηεο ζρεηηθήο απφθαζεο. Αληίζεηα, ζε φ,ηη αθνξά ηηο εμσδηθαζηηθέο ηνπ αξκνδηφηεηεο ην Δ. έρεη ηελ απνθαζηζηηθή θαη κνλαδηθή εμνπζία σο κνλνπξφζσπν φξγαλν. Αθφκε ν ζπληαθηηθφο λνκνζέηεο ηνπ 1975 πεξηέιαβε ηηο 8
δηαηάμεηο γηα ην Δ. ζην θεθάιαην ζην θεθάιαην ηνπ πληάγκαηνο πεξί ηελ νξγάλσζε θαη ηε δηθαηνδνζία ησλ δηθαζηεξίσλ μεθαζαξίδνληαο έηζη ηε θχζε ηνπ ζεζκνχ σο δηθαζηεξίνπ ελψ ζπγρξφλσο αλαθήξπμε ην Δ. έλα απφ ηα ηξία αλψηαηα δηθαηνδνηηθά φξγαλα ηεο Πνιηηείαο.Σν Δ. δηά ηεο λνκνινγίαο ηνπ απνδίδεη ην λφεκα ζπληαγκαηηθψλ δηαηάμεσλ κε ην θχξνο ελφο αλψηαηνπ δηθαζηεξίνπ θαη δηακνξθψλεη ηηο ζεκειηψδεηο αξρέο πνπ δηέπνπλ ην ζπληαγκαηηθφ δίθαην. Αθφκε, ζπγθξνηεί έλα νκνηφκνξθν ζψκα γεληθψλ αξρψλ ηνπ δεκνζίνπ θαη εηδηθφηεξα ηνπ δεκνζηνλνκηθνχ δηθαίνπ. Μάιηζηα ε λνκνινγία ηνπ δηέπεηαη απφ απηνηέιεηα πξάγκα πνπ ζεκαίλεη πσο είλαη ην ίδην έλα αλψηαην δηθαζηήξην. Σν Δ. αζθεί ζχκθσλα κε ην χληαγκα θαη ηνπο ζχκθσλνπο κε απηφ λφκνπο ηφζν ειεγθηηθέο φζν θαη δηθαζηηθέο αιιά θαη γλσκνδνηηθέο αξκνδηφηεηεο νη νπνίεο κάιηζηα δηακνξθψλνπλ ηε ζπληαγκαηηθή ηνπ λνκνινγία. Σα φξηα ηνπ ειέγρνπ χκθσλα κε ην άξζξν 98 ηνπ ηζρχνληνο πληάγκαηνο ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. αλήθνπλ ηδίσο: 1. Α.Ο έιεγρνο ησλ δαπαλψλ ηνπ θξάηνπο, θαζψο θαη ησλ Ο.Σ.Α ή άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ πνπ ππάγνληαη κε εηδηθή δηάηαμε λφκνπ ζην θαζεζηψο απηφ. Β. Ο έιεγρνο ζπκβάζεσλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο ζηηο νπνίεο ν αληηζπκβαιιφκελνο είλαη ην Γεκφζην ή άιιν λνκηθφ πξφζσπν πνπ εμνκνηψλεηαη κε ην Γεκφζηναπφ ηελ άπνςε απηή φπσο λφκνο νξίδεη. Γ. Ο έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ δεκνζίσλ ππνιφγσλ θαη ησλ Ο.Σ.Α ή άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ πνπ ππάγνληαη ζηνλ πξνβιεπφκελν απφ ην εδάθην Α έιεγρν. Γ. Ζ γλσκνδφηεζε γηα ηα λνκνζρέδηα πνπ αθνξνχλ ζπληάμεηο ή αλαγλψξηζε ππεξεζίαογηα ηελ παξνρή δηθαηψκαηνο ζχληαμεο ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ άξζξνπ 73, θαζψο θαη γηα θάζε άιιν ζέκα πνπ νξίδεη ν λφκνο. Δ. Ζ ζχληαμε θαη ε ππνβνιή έθζεζεο πξνο ηε Βνπιή γηα ηνλ απνινγηζκφ θαη ηνλ ηζνινγηζκφ ηνπ θξάηνπο θαηά ην άξζξν 79 παξάγξαθνο 7. η. Ζ εθδίθαζε δηαθνξψλ ζρεηηθά κε ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ, θαζψο θαη κε ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπ εδαθίνπ γ. Ε. Ζ εθδίθαζε ππνζέζεσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ επζχλε ησλ πνιηηηθψλ ή ζηξαηησηηθψλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, θαζψο θαη ησλ ππαιιήισλ ησλ Ο.Σ.Α θαη ησλ άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ γηα θάζε δεκία πνπ απφ δφιν ή ακέιεηα πξνθιήζεθε ζην Κξάηνο. 2. Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. ξπζκίδνληαη θαη αζθνχληαη φπσο λφκνο νξίδεη. ηηο πεξηπηψζεηο ησλ ζηνηρείσλ Α έσο Γ δελ εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 93 παξάγξαθνη 2 θαη 3. 3. Οη απνθάζεηο ηνπ Δ. γηα ππνζέζεηο ηεο παξαγξάθνπ 1 δελ ππφθεηληαη ζηνλ έιεγρν ηνπ ηδ. 9
Ζ ζπλεξγαζία ηνπ Διιεληθνχ Δ. κε ην Δπξσπατθφ Ζ ζπλεξγαζία ηνπ ειιεληθνχ κε ην Δπξσπατθφ Δ. είλαη πςίζηεο ζεκαζίαο. Σα εζληθά φξγαλα ειέγρνπ αλαγλσξίδνπλ ζην Δ. γλσξίδνπλ ζην Δ. εάλ πξνζπκνπνηνχληαη λα ζπκκεηάζρνπλ ζηνλ έιεγρν. Πξφθεηηαη γηα έλα είδνο ζζπιινγηθήο άζθεζεο αξκνδηφηεηαο ρσξίο βέβαηα λα απνθιείεηαη θαη ε ηεξαξρηθή επηθξάηεζε κεηαμχ ησλ δπν νξγάλσλ.πξνθεηκέλνπ κάιηζηα ην Δ. λα παξέρεη ηε δήισζε Αμηνπηζηίαο ηφζν πξνο ην θνηλνβνχιην φζν θαη πξνο ην πκβνχιην πξέπεη λα εμαθξηβψλεηαη φηη ζπλνιηθά νη ινγαξηαζκνί ηεο Δλψζεσο είλαη έγθπξνη θαη φηη νη ππνθείκελεο πξάμεηο είλαη λφκηκεο. Ηδαληθφο ηξφπνο ζπλεξγαζίαο ζα ήηαλ εάλ ην έξγν θαη ν ηξφπνο δξάζεο ηνπ Δ. βαζηδφηαλ ζηηο εξγαζίεο ειέγρνπ ησλ εζληθψλ ειεγθηηθψλ νξγάλσλ.με άιια ιφγηα ζε έλα επηζπκεηφ πιαίζην ζπλεξγαζίαο ησλ δπν νξγάλσλ ην Δ. ζα πηνζεηνχζε ηα πνξίζκαηα ειέγρνπ ησλ νξγάλσλ απηψλ. Σνειιεληθφ Δ. κε ην πξαθηηθφ ηεο νινκέιεηαο ηεο 1 εο επηεκβξίνπ 1995 ζεψξεζε φηη γηα ηελ επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο ζπλεξγαζίαο νη πξνυπνζέζεηο πνπ ηίζεληαη είλαη ε γεληθεπκέλε θαη ηακεηαθή ζπλεξγαζία. 10
VII.Ζ ΘΔΖ ΣΟΤ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟΤ ΤΝΔΓΡΗΟΤ ΣΟ ΠΛΑΗΗΟ ΣΖ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΖ ΓΗΚΑΗΟΤΝΖ Ηδξπηηθφ Γηάηαγκα θαη ηδξπηηθνί ζθνπνί ηνπ Δ. Σν Δ. ηδξχζεθε κε ην δηάηαγκα ηεο 27 εο επηεκβξίνπ/ 9 εο Οθησβξίνπ 1833 «Πεξί πζηάζεσο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ» ( Φ.Δ.Κ -32) θαη απνκίκεζε ηεο Cour des Comptes 9. Σν ηδξπηηθφ δηάηαγκα ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ ήηαλ κηα ζρεηηθά ειεχζεξε αληηγξαθή ηνπ λφκνπ ηεο 16 εο επηεκβξίνπ 1807, ν νπνίνο εγθεζίδξπε ηνλ αληίζηνηρν γαιιηθφ ζεζκφ 10.Ζ αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. εγθαζηδξχζεθε σο αλψηαηε πξνο ην δηνηθεηηθν ειεγθηηθή αξρή κε δηαθεθξηκέλεο δηνηθεηηθέο θαη δηθαζηηθέο αξκνδηφηεηεο νη νπνίεο κάιηζηα πξνζδηφξηδαλ ηελ ηδηφηππε λνκηθή ηνπ ππφζηαζε.θνπφο ηνπ Δ. ήηαλ λα πιεξνθνξείηαη κέζσ επεμεξγαζίαο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ ππνιφγσλ εάλ ηεξνχληαη νη γεληθέο αξρέο ηνπ εγθξηζέληνο νηθνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο ηνπ θξάηνπο θαη φηη ε δηαρείξεζε απηή γίλεηαη εληφο ησλ νξίσλ ηνπ θξάηνπο. Δπηπιένλ, φηη νη Αξρέο εθηεινχλ ηα δηνηθεηηθά ηνπο θαζήθνληα ζχκθσλα κε ηνπο ππάξρνληεο λφκνπο, φηη ηα έζνδα θαη ηα έμνδα είλαη απνδεδεηγκέλα λνκίκσο θαη ηέινο, φηη ηα ρξήκαηα πνπ δφζεθαλ ζηηο δηνηθεηηθέο αξρέο δηεηέζεθαλ γηα ηηο αλάγθεο γηα ηηο νπνίεο πξννξίδνληαλ. Μέιε ηνπ Δ. Σν ζψκα ζπγθξνηήζεθε απφ ηνλ πξφεδξν, ηνλ επίηξνπν ηεο επηθξαηείαο έλαλ αληηπξφεδξν θαη απφ ηέζζεξηο ειεγθηέο θαη έλα γξακκαηέα. Ο πξψηνο έρεη ρξένο λα επηηεξεί ην ειεγθηηθφλ ηνπ θξάηνπο ζχκθσλα κε ην λφκν θαη λα παξεπξίζθεηαη ζηηο ζπλεδξηάζεηο ηνπ Δ..Ο δεχηεξνο έρεη ππνρξεψζεηο ίδηεο κε απηέο ησλ ππφινηπσλ ειεγθηψλ θαη επηπιένλ αλαπιεξψλεη θαη αληηθαζηζηά ηνλ πξφεδξν ζε πεξίπησζε απνπζίαο ηνπ.χο επηθνπξηθφ πξνζσπηθφ ζπζηάζεθε ν θιάδνο ησλ ινγηζηψλ 10 κε ην έξγν επεμεξγαζίαο ινγαξηαζκψλ 11. 8. 9. 10. 11. Πξβι. Parlement Europeen, Pour une Cour des Comptes europeene, Recoueildes documents, Secretarial general, Direction, generale septembre 1973. Θεζκόο πνπ είρε ζπζηαζεί από ην Ναπνιένληα ην έηνο 1807. Πξβι. V. Kougeas, L establissement de la Cour des comptes en Grece, 1833,Memoire D.E.A., Universite Paris I (Pantheon-Sorbonne), 1982(αδεκνζίεπηε εξγαζία) ζει.154-160 Πξώηεο θαη δεύηεξεο ηάμεο 12. Βι. Μειηώλεο Νηθόιανο Αι., Ο ζεζκηθόο ξόινο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ, Αζήλα 6 Σεπηεκβξίνπ 2001 11
VIII.Ζ ζρέζε ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ κε ην πκβνχιην ηεο Δπηθξαηείαο θαη ε ζέζε ηνπ κεηά ηε δηαηήξεζή ηνπ έλαληη ηνπ Αξείνπ Πάγνπ Σν ηδξπηηθφ δηάηαγκα ηνπ 1833 έζεζε ην ηδξπζέλ ηφηε Δ. ππφ ηνλ έιεγρν ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο. Χζηφζν πξέπεη λα ζεκεησζεί πσο ην ηδ ηδξχζεθε δπν ρξφληα αξγφηεξα κε ην βαζηιηθφ δηάηαγκα ηεο 18 εο επηεκβξίνπ 1835 12. Ο ιφγνο ζχζηαζεο ηνπ ηδ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ν λνκνζέηεο πνπ ίδξπζε ην Δ. είρε ππφςε ηνπ ηε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 15 ηνπ βαζηιηθνχ δηαηάγκαηνο ηεο 3 εο /15 εο Απξηιίνπ 1833 ην νπνίν φξηδε φηη γηα ηελ επίιπζε ησλ ζπνπδαηνηέξσλ ππνζέζεσλ ηνπ θξάηνπο πξέπεη λα ζπζηαζεί ην ηδ. Δλψπηνλ ηνπ ηδ,ην νπνίν απνηεινχζε αλψηαηε απνθαζίδνπζα αξρή 13 ππέθεηλην νη απνθάζεηο ζε αλαίξεζε. Με άιια ιφγα, ην ηδ ήηαλ αξκφδην γηα ηελ εμέηαζε θαη ηελ θξίζε ησλ απνθάζεσλ ηνπ Δ.. Χζηφζν, κεηά ηελ θαηάξγεζε ηνπ ηδ ν αλαηξεηηθφο έιεγρνο ησλ απνθάζεσλ ηνπ Δ. αλαηέζεθε ζηνλ Άξεην Πάγν κε ηε δηάηαμε ηεο παξαγξάθνπ 2 άξζξνπ Β ηνπ Σ Φεθίζκαηνο ηεο Α Δζληθήο πλέιεπζεο 14. Δηδηθφηεξα, ζε πεξίπησζε αλαίξεζεο κηαο απφθαζεο ηνπ Δ. απφ ηνλ ΑΠ, απηή παξαπεκπφηαλ θαη πάιη ζην Δ., πξνθεηκέλνπ λα ππνβιεζεί ζην ηκήκα εθείλν ζην νπνίν δελ είρε εθδηθαζηεί, ζην νπνίν πξνήδξεπε ν πξφεδξνο ηνπ Δθεηείνπ Αζελψλ θαη ζπκπξνέδξεπε άιινο έλαο εθέηεο. Βέβαηα δελ επηηξεπφηαλ αλαίξεζε εθ λένπ θαηά ηεο απφθαζεο ηνπ Δ πνπ εθδηδφηαλ κεη αλαίξεζε. Ζ ζηάζε ηνπ ΑΠ θαη ε αλάιεςε ηνπ αλαηξεηηθνχ ειέγρνπ ησλ απνθάζεσλ ηνπ Δ, κεηά ηελ θαηάξγεζε ηνπ ηδ, είρε σο απνηέιεζκα ηελ ππνβάζκηζε ηνπ ζεζκηθνχ ξφινπ ηνπ Δ θαη σο θπζηθφ επαθφινπζν ηε ξήμε ηνπ Δ κε ηνλ Α.Π, ν νπνίνο ζπλέρηζε λα ππνζηεξίδεη σζηφζν φηη νη δηαηάμεηο ηεο δηθνλνκίαο γηα ηνλ θαλνληζκφ αξκνδηφηεηαο εθαξκφδνληαη θαη ζην Δ. ην νπνίν ππάγεηαη ζηνλ έιεγρφ ηνπ 15. 13. 14. Βι. Μ.Σηαζηλνπνύινπ, ζπκβνιή εηο ηελ ηζηνξίαλ ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ηεο κνλαξρηθήο πεξηόδνπ, Δ.Γ.Γ.Γ., 1957 ζει.14. Πξβι. Δπίζεο ηνπ ηδίνπ, Σύληνκνο ηζηνξία ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο επί ηε ζπκπιεξώζεη ηξηαθνληαεηίαο από ηεο ηδξύζεωο απηνύ, Παξλαζζόο, 1959, ζει.487, θαζώο θαη ηνπ ηδίνπ, Γίθαηνλ Γηνηθεηηθώλ Γηαθνξώλ, 1974, ζει.130 επ. Τν Σπκβνύιην ηεο Δπηθξαηείαο εθηόο από αλώηαηε ζπκβνπιεπηηθή αξρή ήηαλ θαη «αλώηαηε απνθαζίδνπζα αξρή», πνπ απνθαηλόηαλ εθηόο ηωλ άιιωλ θαη «επί αγωγώλ θαηά ηνπ Δ.Σ», βι. Σρεηηθά Μ.Σηαζηλνπνύινπ Σπκβνιή εηο ηελ ηζηνξίαλ ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ηεο κνλαξρηθήο πεξηόδνπ ζει.16 15. Βι. Ν.Η.Σαξηπόινπ, Πξαγκαηεία ηνπ Σπληαγκαηηθνύ Γηθαίνπ ζει.240, ππνο.δ θαη 242 επ.ππνζ. ε θαζώο θαη Γ.Αγγεινπνύινπ Σύζηεκα Γηνηθεηηθνύ Γηθαίνπ, 1885-1886-1888, ηόκνο 1 νο, Α-Γ ζει.506 16. Βι. Μειώλεο Νηθόιανο Αι., Ο ζεζκηθόο ξόινο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ, Αζήλα 2002 12
IX.ΟΗ ΑΡΜΟΓΗΟΣΖΣΔ ΣΟΤ ΔΛΔΓΚΣΗΚΟΤ ΤΝΔΓΡΗΟΤ Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. δηαθξίλνληαη ζε: 1) Διεγθηηθέο α) Ο πξνιεπηηθφο έιεγρνο ηηο ειεγθηηθέο αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. εληάζζεηαη ν πξνιεπηηθφο έιεγρνο δαπαλψλ ηνπ Γεκνζίνπ θαζψο θαη φζσλ Ο.Σ.Α θαη λνκηθψλ πξνζψπσλ ν λνκνζέηεο απνθάζηζε λα ππαγάγεη ζε απηφλ. Ο πξνιεπηηθφο έιεγρνο ησλ δαπαλψλ ηνπ θξάηνπο απνηειεί κηα απφ ηηο παιαηφηεξεο αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. αθνχ θαηνρπξψζεθε γηα πξψηε θνξά κε ην λ. ΑΤΟΕ/1887 θαη δηαηεξήζεθε ζηαζεξά κέρξη ζήκεξα κε εμαίξεζε ην δηάζηεκα 1984-1989 17 νπφηε είρε αθαηξεζεί απφ ην Δ. θαη είρε αλαηεζεί ζηηο ηφηε Τπεξεζίεο Δληειινκέλσλ Δμφδσλ ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ 18. ήκεξα ν ελ ιφγσ έιεγρνο αζθείηαη απφ ην Δ. ην νπνίν κε ηα αξκφδηα φξγαλά ηνπ θξνληίδεη γηα ηε λφκηκε θαη δηαθαλή δηαρείξηζε δεκνζίνπ πινχηνπ.αξκφδην φξγαλν γηα ηελ άζθεζε ηνπ ειέγρνπ είλαη ν Δπίηξνπνο ηνπ Δ.. Ζ δηαδηθαζία πξνιεπηηθνχ ειέγρνπ πεξηιακβάλεη ηελ δηαπίζησζε απφ ηνλ Δπίηξνπν ηεο λνκηκφηεηαο θαη θαλνληθφηεηαο ηεο δαπάλεο. Ζ λνκηκκφηεηα έγθεηηαη ζην αλ πθίζηαηαη γη απηήλ επαξθήο πίζησζε ζηνλ Πξνυπνινγηζκφ θαη ζρεηηθή πξφβιεςε ζε δηάηαμε λφκνπ ελψ ε θαλνληθφηεηα βαζίδεηαη ζην αλ ε δαπάλε έρεη αλαιεθζεί λφκηκα θαη έρνπλ ζπγθεληξσζεί ηα απαξαίηεηα δηθαηνινγεηηθά.πξφθεηηαη δειαδή γηα έλαλ εμσηεξηθφ έιεγρν ηεο δηνίθεζεο ν νπνίνο πξαγκαηνπνηείηαη ηαθηηθά θαη παξνδηθά πξνθεηκέλνπ λα απνδεηρζεί ε λνκηκφηεηα ησλ δαπαλψλ.δμαίξεζε απνηεινχλ ε ζθνπηκφηεηα ηεο δαπάλεο ε νπνία αλάγεηαη ζηελ πνιηηηθή βνχιεζε ηνπ δηαηάθηε πνπ ιακβάλεη ηελ απφθαζε θαη ην νπζηαζηηθφ ηεο κέξνο πνπ ζπληζηά ην ηζηνξηθφ δειαδή ην ζχλνκν ησλ πξαγκαηηθψλ γεγνλφησλ. ήκεξα ζχκθσλα κε ηε ζπληαγκαηηθή επηηαγή ειέγρνληαη πέληε Ο.Σ.Α θαη αξθεηά λνκηθά πξφζσπα. Μάιηζηα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη κεηά ηελ ηειεπηαία αλαζεψξεζε δπλαηή είλαη θαη ε ππαγσγή ζηνλ πξνιεπηηθφ έιεγρν ηνπ Δ. λνκηθψλ πξνζψπσλ ηδησηηθνχ δηθαίνπ θαη φρη κφλν δεκνζίνπ. 17. 18. Βι.άξζξν 34 λ.1489/1984 θαη θαηόπηλ αξζξ.22 λ. 1868/1989 Τηο ήδε ζήκεξα νλνκαδόκελεο Υπεξεζίεο Γεκνζηνλνκηθνύ Διέγρνπ. 13
β) Ο έιεγρνο ζπκβάζεσλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο Έλα αθφκα ζεκαληηθφ θνκκάηη ησλ ειεγθηηθψλ αξκνδηνηήησλ ηνπ Δ. απνηειεί θαη ν έιεγρνο ζπκβάζεσλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο, ν νπνίνο κάιηζηα ζπληζηά θηλεηήξην άμνλα ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηνπ ζχγρξνλνπ θξάηνπο.ζ δηαρείξηζε δεκνζηνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο θξνήο δεκνζίνπ ρξήκαηνο γηα ηελ εμαζθάιηζε ηνπ κεγαιχηεξνπ δπλαηνχ θέξδνπο θαηά ηε ζχλαςε ησλ ζπκβάζεσλ απηψλ απαηηεί ηε ιεηηνπξγία ειεγθηηθψλ κεραληζκψλ φπσο είλαη ν πξνιεπηηθφο έιεγρνο ηεο δαπάλεο πνπ αθνξά ηελ εθξνή δεκνζίνπ πινχηνπ γηα ηελ πιεξσκή ηνπ αληηζπκβαιινκέλνπ ηνπ δεκνζίνπ ηνπ Ο.Σ.Α ή λνκηθνχ πξνζψπνπ δεκνζίνπ δηθαίνπ. Έηζη φπσο θαη θάζε άιιε δαπάλε θαη ε δαπάλε ε νπνία αθνξά δηνηθεηηθή ζχκβαζε ειέγρεηαη απφ ηνλ Δπίηξνπν ηνπ Δ. θαη θξίλεηαη απφ απηφλ σο πξνο ηε λνκηκφηεηα θαη ηελ θαλνληθφηεηά ηεο. Χζηφζν θάπνπ εδψ ζα πξέπεη λα αλθεξζεί φηη ήδε απφ ην 1993 ν λνκνζέηεο έθξηλε ζθφπηκν λα ηδξχζεη αθφκε κηα κνξθή ειέγρνπ πεξηζζφηεξν εμεηδηθεπκέλε έηζη ψζηε λα κελ είλαη ηφζν δηεπξπκέλνο ν έιεγρνο πνπ εκπίπηεη ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Δπηηξφπνπ ηνπ Δ.. Ζ ελ ιφγσ εμεηδηθεπκέλε νκάδα ινηπφλ απνηειείην απφ δηθαζηέο θαη ππαιιήινπο ηνπ Δ. νη νπνίνη είραλ σο αξκνδηφηεηα φζα πξνέβιεπε ην ε πξνζηηζέκελε ζην άξζξν 19 παξάγξαθνο 7 «Πξνθεηκέλνπ πεξί εθηειέζεσο έξγσλ ή πξνκεζεηώλ από ην Δεκόζην,ηα Ν.Π.Δ.Δ θαη ηηο δεκόζηεο επηρεηξήζεηο ή νξγαληζκνύο, ε δαπάλε ησλ νπνίσλ ππεξβαίλεη ην πνζό ηνπ ελόο δηζεθαηνκκπξίνπ δξαρκώλ δύλαηαη λα δηελεξγείηαη θαηά ηε δηαδηθαζία ησλ άξζξσλ 85 ηνπ λ.1892/1990 θαη 77 ηνπ λ. 1943/1991 θαη κεηά από πξόηαζε ηνπ αξκόδηνπ ππνπξγνύ, έιεγρνο λνκηκόηεηαο από ην Ε.Σ θαη πξό ηεο ππνγξαθήο ηεο νηθείαο ζπκβάζεσο.γηα ην ζθνπό απηό ππνβάιιεηαη ζ απηό ν θάθεινο κε όια ηα ζρεηηθά έγγξαθα θαη ζηνηρεία θαζώο θαη ην ζρέδην ηεο ζρεηηθήο ζπκβάζεσο.σηελ πεξίπησζε πνπ ν έιεγρνο ηνπ Ε.Σ δελ νινθιεξσζεί κέζα ζε πξνζεζκία 15 εκεξώλ από ηεο ππνβνιήο ζε απηό ηνπ ζρεηηθνύ θαθέινπ, ε ζύκβαζε δύλαηαη λα ππνγξαθεί. Αλ ν έιεγρνο απνβεί αξλεηηθόο ε ζύκβαζε δελ ππνγξάθεηαη...» γ) Ο έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ Σν Δ. ειέγρεη θαηαζηαιηηθά ηνπο ινγαξηαζκνχο ζχκθσλα κε ην άξζξν 98, παξάγξαθνο 1 εδάθην γ ηνπ πληάγκαηνο ην νπνίν νξίδεη ξεηά φηη ζηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. εκπίπηεη «ν έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ δεκνζίσλ ππνιφγσλ θαη ησλ νξγαληζκψλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο ή άιισλ λνκηθψλ πξνζψπσλ πνπ ππάγνληαη ζηνλ πξνβιεπφκελν απφ ην εδάθην α έιεγρν.χζηφζν ε δηάηαμε απηή δηαθέξεη απφ ην πξνεγνχκελν εδάθην δ ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 98 ηνπ πληάγκαηνο φπσο απηφ ίζρπζε πξίλ απφ ηελ αλαζεψξεζε ηνπ έηνπο 2001. 19. Γειαδή από ηνλ πξνιεπηηθό έιεγρν θαη ηωλ έιεγρν ηωλ ζπκβάζεωλ κεγάιεο νηθνλνκηθήο αμίαο. 14
Ζ ηειεπηαία απηή δηάηαμε νξίδεη φηη ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. αλήθεη ν έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ ησλ δεκνζίσλ ππνιφγσλ, ησλ νξγαληζκψλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο θαη ησλ λνκηθψλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ πνπ φκσο δελ ππάγνληαη αιιά αλαθέξνληαη ζην εδάθην α.ήκεξα είλαη θνηλψο απνδεθηφ φηη ζηνλ πξνιεπηηθφ έιεγρν ηνπ Δ. ππάγνληαη φιεο νη δαπάλεο ηνπ θξάηνπο εελψ ε αλάγθε κεζνιάβεζεο εηδηθήο δηάηαμεο λφκνπ απαηηείηαη ηφζν γηα ηνπο Ο.Σ.Α φζν θαη γηα ηα ππφινηπα λ.π. αθνχ δελ πξνθχπηεη νχηε απφ ηελ Δπηηξνπή Αλαζεψξεζεο νχηε απφ ηελ Οινκέιεηα ηεο Βνπιήο βνχιεζε ηνπ αλαζεσξεηηθνχ λνκνζέηε γηα ππαγσγή φισλ ησλ Ο.Σ.Α ζηνλ έιεγρν ηνπ Δ.. Σέινο, ε δηαθνξά ηνπ ειέγρνπ ησλ ινγαξηαζκψλ απφ ηα άιια δπν είδε ειέγρνπ 19 είλαη θπζηθά ην ρξνληθφ ζεκείν άζθεζήο ηνπ αθνχ ν έιεγρνο ησλ ινγαξηαζκψλ είλαη θαηαζηαιηηθφο. 2) Οη γλσκνδνηηθέο αξκνδηφηεηεο α) Ζ γλσκνδφηεζε γηα ηα ζπληαμηνδνηηθά λνκνζρέδηα θαη άιια κεγάια δεηήκαηα χκθσλα κε ην άξζξν 98 παξάγξαθνο 1 εδάθην δ ηνπ πληάγκαηνο ηνπ 1975/1986/2001, κηα απφ ηηο αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. είλαη «ε γλσκνδφηεζε γηα ηα λνκνζρέδηα πνπ αθνξνχλ ζπληάμεηο ή αλαγλψξηζε ππεξεζίαο γηα ηελ παξνρή δηθαηψκαηνο ζχληαμεο ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ άξζξνπ 73, θαζψο θαη γηα θάζε άιιν ζέκα πνπ νξίδεη ν λφκνο».μάιηζηα ζην άξζξν 73 παξ.2 νξίδεηαη ξεηά φηη «ηα λνκνζρέδηα πνπ αλαθέξνληαη νπσζδήπνηε ζηελ απνλνκή ζχληαμεο θαη ζηηο πξνυπνζέζεηο ηεο ππνβάιινληαη κφλν απφ ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ χζηεξα απφ γλσκνδφηεζε ηνπ Δ.:αλ πξφθεηηαη γηα ζπληάμεηο πνπ επηβαξχλνπλ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ησλ Ο.Σ.Α ή άιισλ λ.π.δ.δ, ππνβάιινληαη απφ ηνλ αξκφδην Τπνπξγφ ή ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ. Σα λνκνζρέδηα γηα ηηο ζπληάμεηο πξέπεη λα είλαη εηδηθά, δελ επηηξέπεηαη, κε πνηλή ηελ αθπξφηεηα λα αλαγξάθνληαη δηαηάμεηο γηα ζπληάμεηο ζε λφκνπο πνπ απνζθνπνχλ ζηε ξχζκηζε άιισλ ζεκάησλ». β) Οη δηαδειψζεηο γηα ηνλ Απνινγηζκφ θαη ηνλ Ηζνινγηζκφ ηνπ θξάηνπο θαη ε εηήζηα Έθζεζε Πέξα απφ ηα πξναλαθεξζέληα ππνρξέσζε ηνπ Δ. είλαη θαη ε δηαηχπσζε παξαηεξήζεσλ κεηά ηελ εθηέιεζε ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ Κξάηνπο.Σηο πεξηζζφηεξεο θνξέο ν Πξνυπνινγηζκφο ηνπ Κξάηνπο δελ θαηαιήγεη ζην επηζπκεηφ απνηέιεζκα ην νπνίν είρε ςεθίζεη ε Βνπιή. Με άιια ιφγηα, κπνξεί λα ζεκεησζνχλ ππεξβάζεηο πηζηψζεσλ ή κεηαβνιέο πνπ ζπληζηνχλ απνθθιίζεηο απφ ην πξνυπνινγηζζέλ απνηέιεζκα. Σα απνηειέζκαηα ινηπφλ απηά ηνπ πξνυπνινγηζκνχ εθζέηνληαη ζηνλ Απνινγηζκφ ην λφκν δειαδή ζηνλ νπνίν εκθαλίδνληαη ηα απνηειέζκαηα εζφδσλ θαη εμφδσλ ηνπ Κξάηνπο θάζε νηθνλνκηθνχ έηνπο θαη κε ηνλ νπνίν εγθξίλνληαη νη ζεκεησζείζεο θαηά ην ίδην έηνο ππεξβάζεηο πηζηψζεσλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 72 παξ.1 ηνπ λ.2362/1995 πεξί Γεκνζίνπ Λνγηζηηθνχ. Αληίζηνηρα, ν ηζνινγηζκφο εκθαλίδεη ηελ εθηέιεζε ηνπ Πξνυπνινγηζκνχ ηνπ πξνεγνχκελνπ έηνπο. Σνπ έηνπο επίζεο πνπ αθνξά ν ηζνινγηζκφο θαη ην ηειηθφ ππφινηπν πνπ έρεη πξνθχςεη απφ ηελ εθηέιεζε ηνπ Γεληθνχ Πξνυπνινγηζκνχ, κέρξη ηελ έλαξμε ηνπ έηνπο ζην νπνίν αλαθέξεηαη ν ηζνινγηζκφο 20. Αθφκε, ζηνλ ηζνινγηζκφ παξνπζηάδνληαη ζε αλαιπηηθνχο πίλαθεο νη ινγαξηαζκνί ηνπ Γεκνζίνπ, ηα 15
απνηειέζκαηα ησλ Πξνυπνινγηζκψλ ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ θαη ην ελδερφκελν ρξεκαηηθφ ππφινηπν ζε δηθαηνινγεηηθά.έηζη ην Δ. εμεηάδεη ηνλ Ηζνινγηζκφ θαη ηνλ Απνινγηζκφ ηνπ θξάηνπο ζχκθσλα κε ηηο εγθξηζείζεο απφ ηελ Οινκέιεηά ηνπ δηαηάμεηο θαη κεηά ην πέξαο ηνπ ειέγρνπ απηνί απνζηέιινληαη θαη πάιη ζην Γεληθφ Λνγηζηήξην ηνπ θξάηνπο κε ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ Δ. νη νπνίεο νλνκάδνληαη δηαδειψζεηο θαη εθδίδνληαη απφ ηελ νινκέιεηά ηνπ ζχκθσλα κε ην άξζξν 41 παξ.3 ηνπ Οξγαληζκνχ ηνπ Δ. 21. Σν Δ. κάιηζηα εθδίδεη θάζε έηνο έθζεζε ηελ νπνία απεπζχλεη ζηε Βνπιή θαη ε νπνία νλνκάδεηαη «Δηήζηα Έθζεζε». ε απηήλ πεξηιακβάλνληαη ηα απνηειέζκαηα ησλ εξγαζηψλ ηνπ Δ. γηα ην έηνο πνπ πξνεγήζεθε. Αθφκε, αλαθέξεη αλαιπηηθά αλά θνξέα ηηο παξεκβάζεηο ζε πξνιεπηηθφ θαη θαηαζηαιηηθφ επίπεδν πνπ έγηλαλ απφ ην Δ. θαη πξνηείλεη ιχζεηο γηα ηε βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο.ζ Δηήζηα Έθζεζε απνηειείηαη απφ ηέζζεξα κέξε. ην πξψην πεξηέρνληαη ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηνλ πξνιεπηηθφ, ηνλ θαηαζηαιηηθφ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ θαη ηνλ έιεγρν θνλδπιίσλ ηεο Δ.Δ.Αθφκε, πεξηέρεη ζηνηρεία πξάμεσλ πξαθηηθψλ, γλσκνδνηήζεσλ αιιά θαη αλαθνξά ηνπ ειέγρνπ ηνπ Ηζνινγηζκνχ θαη απνινγηζκνχ απφ ην Δ.. Σέινο,αλαθέξεηαη ζηε ιεηηνπξγία ηεο Γεληθήο Δπηηξνπείαο ηεο Δπηθξάηεηαο θαη ηηο ζρέζεηο θαη ζπλεξγαζίεο ηνπ Δ. ζε επξσπατθφ θαη δηεζλέο επίπεδν.σν δεχηεξν κέξνο ηεο έθζεζεο πεξηιακβάλεη γεληθέο παξαηεξήζεηο απφ ηηο παξαβάζεηο θαη ειιείςεηο πνπ δηαπηζηψζεθαλζηηο δαπάλεο ηνπ Κξάηνπο, ησλ Ο.Σ.Α θαη ησλ λ.π.δ.δ.ην ηξίην κέξνο ηεο έθζεζεο αλαθέξνληαη γεληθέο παξαηεξήζεηο Πνπ αθνξνχλ ηνλ πξνιεπηηθφ θαη θαηαζηαιηηθφ έιεγρν ελψ ην ηέηαξην θαη ηειεπηαίν κέξνο πεξηιακβάλεη ππνδείμεηο γηα βειηηψζεηο.χζηφζν, πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε Δηήζηα έθζεζε δελ θαηνρπξψλεηαη ζην χληαγκα άιια δελ παχεη λα είλαη εμίζνπ ζεκαληηθή κε ηηο δηαδειψζεηο ηνπ Δ.. 3)Οη δηθαζηηθέο αξκνδηφηεηεο α) Ζ εθδίθαζε ζπληαμηνδνηηθψλ δηαθνξψλ Ζ εθδίθαζε ζπληαμηνδνηηθψλ δηαθνξψλ απφ ην Δ. θαηνρπξψλεηαη ζην άξζξν 98 παξ.1 εδαθ.ζη ηνπ ηζρχνληνο κεηά ηελ αλαζεψξεζε πληάγκαηνο. Πξφθεηηαη γηα δηθαζηηθή αξκνδηφηεηα ε νπνία φκσο πξνέξρεηαη απφ κηα δηνηθεηηθή αξκνδηφηεηα ηνπ Γηθαζηεξίνπ. Σν Δ. ππήξμε ε πξψηε ππεξεζία ε νπνία αζρνιήζεθε κε ηνλ θαλνληζκφ ησλ ζπληάμεσλ ηνπ Γεκνζίνπ.Μάιηζηα ζχκθσλα κε ην λ. ΜΓ ηεο 13 εο Μαξηίνπ 1864 «νπδεκία ζηξαηησηηθή, λαπηηθή ή πνιηηηθή ζύληαμηο, εθηόο ησλ δη εηδηθώλ λόκσλ απνλέκεηαη εάλ πξνεγνπκέλσο δελ εμειεγρζή ππό ηνπ Ειεγθηηθνύ Σπλεξδίνπ. Επί ηνύησ ν αξκόδηνο ππνπξγόο, πξηλ ε πξνθαιέζε ην πεξί ηεο απνλνκήο ηεο ζπληάμεσο βαζηιηθό δηάηαγκα, νθείιεη λα δηαβηβάδεη εηο ην Σπλέδξην πάληα ηα έγγξαθα εθ σλ ζηεξίδνληαη ηα δηθαηώκαηαηνπ ζπληαμηνύρνπ, ηνύην δε εμειέγρνλ απνθαίλεηαη εληόο δπν κελώλ δη εηηνινγεκέλεο εθζέζεσο». Απηή ε αξκνδηφηεηα αλήθε ζην Δ. έσο ην 1968 νπφηε αλαηέζεθε κε λφκν ζην Γ.Λ.Κ.Σν Δ. αλέιαβε λα δηθάδεη ππνζέζεηο ακθηζβήηεζεο ησλ απνθάζεσλ ηνπ Γ.Λ.Κ νη νπνίεο ζρεηίδνληαλ κε ζπληαμηνδνηηθέο ππνζέζεηο.ήκεξα ππφ ην ηζρχνλ αλαζεσξεκέλν άξζξν 98 ηνπ πληάγκαηνο,ην Δ. εθδηθάδεη έλδηθα βνεζήκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ ζε βάξνο ηνπ Γεκφζηνπ Σακείνπ. εκαληηθφ είλαη λα επηζεκαλζεί φηη ε Οινκέιεηα ηνπ Γηθαζηεξίνπ θξίλεη πσο ε δηαηχπσζε ηνπ λνκνζέηε αθνξά θαη ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ ε νπνία απνδίδεηαη ζε βάξνο ησλ Ο.Σ.Α θαη ησλ λ.π.δ.δ. Χζηφζν ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 2 ηνπ ίδηνπ άξζξνπ ηνπ πληάγκαηνο νξίδεηαη φηη νη αξκνδηφηεηεο ηνπ Δ. 16
ξπζκίδνληαη θαη αζθνχληαη σο λφκνο νξίδεη, δειαδή θαζίζηαηαη φηη ρσξίο λα ππάξρεη λφκνο πνπ λα νξίδεη θάηη εηδηθφηεξν ηα έλδηθα κέζα ηα νπνία κπνξνχλ λα αζθεζνχλ γηα ηελ επίιπζε δηαθνξψλ πνπ πεγάδνπλ απφ ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ ππφ λ.π.δ.δ δελ κπνξνχλ λα αζθεζνχλ απφ ην Δ. εθφζνλ ε αξκνδηφηεηα πνπ εληάζζεηαη ζηελ παξαπάλσ ζπληαγκαηηθή ξχζκηζε παξακέλεη αξξχζκηζηε.ήκεξα. ζρεδφλ είθνζη ρξφληα κεηά ν λνκνζέηεο δελ έρεη ελεξγνπνηήζεη ηε δηθαηνδνζία απηή ηε δηθαηνδνζία ηνπ Δ. παξά ηελ απφθαζε ηεο Οινκέιεηαο, ε νπνία δελ έρεη ιεζκνλεζεί θαη απνηειεί πάληνηε ελεξγή λνκνινγία ηνπ Γηθαζηεξίνπ. β)ζ εθδίθαζε δηαθνξψλ απφ ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ ην άξζξν 98 ηνπ ηζρχνληνο πληάγκαηνο ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. αλήθεη «ε εθδίθαζε δηαθνξψλ ζρεηηθά κε ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ θαζψο θαη κε ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπ εδαθίνπ γ». Με απηφλ ηνλ ηξφπν θαηνρπξψλεηαη θαη ζε ζπληαγκαηηθφ επίπεδνε αξκνδηφηεηα εθδίθαζεο δηαθνξψλ πνπ πξνθχπηνπλ κεηά ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ.χζηφζν πξηλ ηελ αλαζεψξεζε νη δηαθνξέο απφ ηνλ έιεγρν ησλ ινγαξηαζκψλ κπνξνχζαλ λα ππαρζνχλ ζηε δηθαηνδνζία ηνπ Δ.. Απηφ πνπ πξέπεη λα ηνληζηεί είλαη φηη ε ειεγθηηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ Δ. δηεπξχλεηαη απφ ηελ ηειεπηαία αλαζεσξεκέλε δηάηαμε ελψ ηαπηφρξνλα αλαγλσξίδεηαη απφ ην ηελ Οινκέιεηα ηνπ δηθαζηεξίνπ ε αξκνδηφηεηα ηνπ Δ. γηα ηελ εθδίθαζε ελδίθσλ κέζσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνλ έιεγρν φισλ ησλ ππαγνκέλσλ ζηελ ειεγθηηθή δηθαηνδνζία ησλ ινγαξηαζκψλ ηνπ Γεκνζίνπ, ησλ Ο.Σ.Α θαη ινηπψλ λ.π.δ.δ.. Πξφθεηηαη κάιηζηα γηα πξσηνγελή αξκνδηφηεηα αθνχ πεγάδεη απεπζείαο απφ ην χληαγκα. Δηδηθφηεξα κε ην εδάθην γ ηεο παξαγξάθνπ 1 πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ θαηαζηαιηηθφ έιεγρν πξνθχπηεη φηη ζ απηφλ ππάγνληαη: Οη ινγαξηαζκνί δεκνζίσλ ππνιφγσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα δεκνζίσλ ιεηηνπξγψλ, ησλ εληεηαικέλσλ ηελ είζπξαμε εζφδσλ ή πιεξσκή εμφδσλ ηνπ θξάηνπο, ησλ δηαρεηξηδφκελσλ ρσξίο λφκηκε εμνπζηνδφηεζε ρξήκαηα θαη γεληθφηεξα φζσλ δηαρεηξίδνληαη ρξήκαηα ή πιηθφ πνπ αλήθεη ζην θξάηνο. Οη ινγαξηαζκνί ησλ Ο.Σ.Α. Χο ινγαξηαζκνί Ο.Σ.Α λννχληαη εθείλνη πνπ ζπληάζζνληαη απφ ηνπο ππνιφγνπο ησλ Ο.Σ.Α δειαδή ηνπο εληεηαικέλνπο ηελ είζπξαμε εζφδσλ ή πιεξσκή εμφδσλ ησλ Ο.Σ.Α, εθείλνπο πνπ ρσξίο λφκηκε εμνπζηνδφηεζε δηαρεηξίδνληαη ρξήκαηα ησλ Ο.Σ.Α ή πιηθφ πνπ αλήθεη ζηνπο Ο.Σ.Α θαζψο θαη ζε θάζε πξφζσπν πνπ κε δηάηαμε λφκνπ ζεσξείηαη ππφινγνο ησλ Ο.Σ.Α. Οη ινγαξηαζκνί άιισλ πξνζψπσλ δεκνζίνπ δηθαίνπ ή λνκηθψλ πξνζψπσλ ηδησηηθνχ δηθαίνπ εθφζνλ απηά έρνπλ ππαρζεί ζηνλ πξνβιεπφκελν απφ ην εδάθην α πξνιεπηηθφ έιεγρν. 20. Βι. Κνθθίδνπ Αιεμάλδξα «Οη αξκνδηόηεηεο ηνπ Διεγθηηθνύ Σπλεδξίνπ θαηά ην αλαζεωξεκέλν άξζξν 98 ηνπ Σπληάγκαηνο» ην Δ.Σ έπξεπε λα δηαδειώλεη ιεπηωκεξώο ηαο θαηά ηελ ιήμαζαλ ηξηκελίαλ ηειεζζείζαο εξγαζίαο...αλεθέξεη ηνπο ιόγνπο ηεο θαζπζηεξήζεωο ηωλ ηπρόλ κε ηειεζζεηζώλ...». 21. Ο όξνο δηαδήιωζε κπνξεί ηζηνξηθά λα αληρλεπζεί ζην έηνο 1887 νπόηε κε ην άξζξν 14 ηνπ λ.αυοε/1887 17
γ) Ζ εθδίθαζε ππνζέζεσλ αζηηθήο επζχλεο ππαιιήισλ Ζ αξκνδηφηεηα εθδίθαζεο ππνζέζεσλ αζηηθήο επζχλεο ππαιιήισλ θαηνρπξψλεηαη κε ην εδάθην δ παξάγξαθνο 1 ηνπ άξζξνπ 98 ηνπ πληάγκαηνο. Σν ελ ιφγσ άξζξν νξίδεη φηη ε εθδίθαζε ππνζέζεσλ πνπ αλαθέξνληαη ζηελ επζχλε ησλ πνιηηηθψλ ή ζηξαηησηηθψλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ, θαζψο θαη ησλ ππαιιήισλ ησλ Ο.Σ.Α θαη ησλ άιισλ λ.π.δ.δ. γηα θάζε δεκία πνπ απφ δφιν ή ακέιεηα πξνθιήζεθε ζην Κξάηνο, ζηνπο Ο.Σ.Α ή ζε άιια λ.π.δ.δ. Τπφ ηελ παξνχζα θαηάζηαζε ην Δ. δηθαδεί δηαθνξέο κεηαμχ ηνπ Γεκνζίνπ, ησλ Ο.Σ.Α ή λ.π.δ.δ. αθελφο θαη ππαιιήισλ απηψλ αθεηέξνπ, α) φηαλ ν ππάιιεινο δεκίσζε κε πξάμε ή παξάιεηςή ηνπ λ.π θαη β)φηαλ λ.π απνδεκίσζε ηξίην γηα δεκία πνπ πξνθάιεζε ν ππάιιεινο.ζ δεκία γηα ηελ νπνία επζχλεηαη ν ππάιιεινο είλαη κφλν ε ζεσξεηηθή δεκηα. Χο ζεηηθή δεκηά πνπ πξνθάιεζε ν ππάιιεινο λνείηαη ε ειάηησζε ηεο πθηζηακέλεο πεξηνπζίαο ηνπ Γεκνζίνπ, ε νπνία πξνήιζε απφ ηε δεκηνγφλν πξάμε ή παξάιεηςε θαηά ηελ άζθεζε ππεξεζηαθψλ θαζεθφλησλ ηνπ ππαιιήινπ. 18
ΗX.Πεξίιεςε- πκπέξαζκα πλεπψο απφ ηα πξναλαθεξζέληα δηαθαίλεηαη ζε θαζαξέο γξακκέο φηη ην Δ. έρεη ηε θπζηνγλσκία ελφο ζεζκνχ, ν νπνίνο είρε ηελ ηχρε λα είλαη ν καθξνβηφηεξνο αιιά θαη ν αξραηφηεξνο ζην ρψξν απνλνκήο δηθαηνζχλεο. Ο ζθνπφο ηνπ Δ είλαη λα απνδείμεη ζηνπο πνιίηεο ηνλ άςνγν ηξφπν, κε ηνλ νπνίν δηελεξγνχληαη ηα δεκνζηνλνκηθά θαη νηθνλνκηθά ζέκαηα ηεο ρψξαο θαζψο θαη ην γεγνλφο φηη ην θξάηνο πξνβαίλεη ζε ζσζηή δηαρείξηζε ηνπ δεκφζηνπ ρξήκαηνο. Δπηπξνζζέησο πξνζπαζεί λα εμαιείςεη ην θιίκα δπζπηζηίαο πνπ επηθξαηεί απέλαληη ζηα θξαηηθά φξγαλα.έηζη ην Δ κε ην ζεζκηθφ ξφιν πνπ θαηέρεη κέζα ζηελ έλλνκε ηάμε θξνληίδεη λα βειηηψλεη ή κάιηζηα λα ρηίδεη εθ λένπ ηε ζρέζε θξάηνπο-πνιηηψλ, ψζηε λα ππάξρεη εκπηζηνζχλε ησλ πνιηηψλ πξνο ην θξάηνο θαη θαηά ζπλέπεηα αμηνθξαηία θαη δηαθάλεηα κε ζηφρν κηα πγηή πνιηηηθή δσή. IX.Summary-Conclusion Consequently according to what has been mentioned previously, The Court of Auditors has the figure of an institution which was luckily one of the most longlived and ancient institutions in the area of administration of justice. The purpose of The Court of Auditors is to prove to the citizens the perfect way in which the financial and economical issues of the country are carried out as well as the fact that the State proceeds in the right management of the public money. In addition it s trying to strike out the lack of faith which exists against the government representatives. In this way The Court of Auditors by its institutional role which has in the legal order is responsible to improve or indeed to create a new relationship between the state and the citizens so that the citizens can trust the state and consequently there can be meritocracy and transparency for a healthy political life. 19
X. Παξάξηεκα Ννκνινγίαο Ζ λνκνινγία ηνπ Δ έρεη δχν βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά. Σν πξψην είλαη ε απηνηέιεηά ηεο έλαληη ησλ άιισλ δηθαζηεξίσλ ηεο ρψξαο πξάγκα ην νπνίν δηθαηψλεη ηελ απφθαζε ηνπ ζπληαθηηθνχ λνκνζέηε λα ην αλαγνξεχζεη ζε αλψηαην δηθαζηήξην. Σν δεχηεξν είλαη ε πξσηνηππία ηεο έλαληη ηεο αληίζηνηρεο λνκνινγίαο νκνεηδψλ αιινδαπψλ δηθαζηεξίσλ ίδησο ηεο λνκνινγίαο ηεο Cour de Comptes θαηά ην πξφηππν ηεο νπνίαο νξγαλψζεθε κελ ην Δ ζε ζρέζε φκσο κε ηελ νπνία έρεη ρεηξαθεηεζεί πιήξσο.ζ λνκνινγία ηνπ Δ παξνπζηάδεη έληνλν ζεσξεηηθφ ελδηαθέξνλ. Ζ πεξηπησζηνινγία, ν ηερληθφο θαη εμεηδηθεπκέλνο ραξαθηήξαο ησλ ζεκάησλ ηεο δελ απνηεινχλ παξά έλα απαηειφ θαηλφκελν.όπνηνο ηα δηαπεξάζεη ζα βξεζεί ζην ρψξν γεληθψλ δηθατθψλ αξρψλ επξχηαηεο εκβέιεηαο πνπ πινπηίδνπλ ηελ ειιεληθή δηθατθή ηάμε κε κηα ζεκειηψδε εγγχεζε ηνπ θξάηνπο δηθαίνπ.σέινο, ε λνκνινγία ηνπ Δ εκθαλίδεη έληνλν ελδηαθέξνλ γηαηί δηαπλέεηαη απφ ζεκειηψδεηο αξρέο δεκνζίνπ δηθαίνπ. Πίλαθαο απνθάζεσλ Ννκνινγίαο ΕΣ Δ 1327/1982(Οινκέιεηα) Γηθαηνδνζία ηνπ Δ λα θαηαιακβάλεη θαη δηαθνξέο απφ απνλνκή ζπληάμεσλ ζε βάξνο Ο.Σ.Α θαη λ.π.δ.δ. Δ 1039/1995(Οινκέιεηα) Δ 2146/1995 (Γ Σκήκα) Δ 1061/1996 (Γ Σκήκα) Έλλνηα δεκνζίνπ ρξήκαηνο Δθπαηδεπηηθή άδεηα ηαηξνχ ΔΤ Δπηθάιπςε κηθξνχ ξέκαηνο Δ 1273/1996 (Οινκέιεηα) Αξρή ηζφηεηαο ζηε ζπληαμηνδφηεζε αλδξψλγπλαηθψλ θαηά ην χληαγκα θαη ην Κνηλνηηθφ Γίθαην Δ 1002/1999 (Οινκέιεηα) Δ 283/2000 (Γ Σκήκα) αδηθαηνιφγεηεο απνπζίαο Δ 357/2000 (Γ Σκήκα) Σν Δ σο αλψηαην δεκνζηνλνκηθφ δηθαζηήξην) πληαμηνδνηηθφ δηθαίσκα απνιπζέληνο ιφγσ Πξαμηθφπεκα θαηά Μαθαξίνπ 20
Σύλνςε ησλ απνθάζεσλ Δ 1327/1982 (Οινκέιεηα) Καηεγνξία δηαθνξψλ απνθιεηζηηθήο δηθαηνδνζίαο ηνπ Δ είλαη ε εθδίθαζε έλδηθσλ κέζσλ γηα ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ φπσο ξεηά αλαθέξεηαη ζην άξζξν 98 ηνπ πληάγκαηνο.με ηελ ππ αξηζκφλ 1327/1982 ηεο Οινκέιεηαο ηνπ Δ έρεη θξηζεί φηη απηφ αλαιακβάλεη φρη κφλν δηαθνξέο ζρεηηθέο κε ηελ απνλνκή ζπληάμεσλ ζε βάξνο ηνπ Γεκνζίνπ Σακείνπ αιιά θαη δηαθνξέο ζε βάξνο ησλ ΟΣΑ θαη ησλ λ.π.δ.δ ιφγσ ηεο γεληθφηεηαο ηεο δηαηχπσζεο ηεο ζπληαγκαηηθήο δηάηαμεο. Δ 1039/1995 (Οινκέιεηα) Με ηελ απφθαζε απηή ηνπ Γηθαζηεξίνπ απνθξνχζηεθε θαηεγνξεκαηηθά ε αζηηθνινγηθή έλλνηα ηνπ δεκνζίνπ ρξήκαηνο σο ρξήκαηνο πνπ θαηά ηνλ Αζηηθφ Κψδηθα αλήθεη ζην Γεκφζην θαη πηνζεηήζεθε ε δεκνζηνλνκηθή έλλνηα απηνχ σο ηνπ ρξήκαηνο ηνπ θαηά ην αζηηθφ δίθαην θπξίνπ ηνπ πξνέξρεηαη απφ ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ θαη δηαηίζεηαη θαηά ην λφκν γηα ηελ εμππεξέηεζε θξαηηθνχ ζθνπνχ. Δ 2146/1995 (Γ Σκήκα) Ηαηξφο ηνπ ΔΤ πνπ έιαβε εθπαηδεπηηθή άδεηα. Τπνρξέσζε απηνχ είλαη λα ππεξεηήζεη ζην ΔΤ γηα δηπιάζζην ηεο αδείαο ηνπ ρξφλν αιιηψο θαηαινγηζκφο ζε βάξνο ηνπ ηαηξνχ ηνπ κηζζίνπ πνπ έιαβε θαηά ην ρξφλν ηεο άδεηαο. Δ 1061/1996 (Γ Σκήκα) Αλ θαη θηαλνκεληθά αζήκαληε ε ππφζεζε επηθάιπςεο ελφο κηθξνχ ξέκαηνο πξνζέθεξε ηελ επθαηξία ζην αξκφδην ηκήκα ηνπ δηθαζηεξίνπ λα δηαθεξχμεη γηα πξψηε θνξά φηη εθ ηνπ άξζξνπ 24 ηνπ πληάγκαηνο επεβάιιεην επζέσο ε κε παξέκβαζε ζην ξέκα άλεπ ηεο πξνεγνχκελεο πεξηβαιινληηθήο κειέηεο. Δ 1273/1996 Ζ ελ ιφγσ ππφζεζε ζρεηίδεηαη κε ην ζεβαζκφ ζηελ αξρή ηεο ηζφηεηαο. Έλαο ρήξνο πνπ δελ είρε ηδηαίηεξε αλαπεξία επεδίσθε λα ηνπ απνλεκεζεί ε ζχληαμε ηεο ζπδχγνπ ηνπ πνπ είρε πεζάλεη. Σν Γηθαζηήξην παξαζέηνληαο ηηο πξνυπνζέζεηο ζπληαμηνδφηεζεο ηνπ ρήξνπ θαη ηεο ρήξαο δηέγλσζε ηελ απφθαζή ηνπ φηη ν λφκνο έηαμε πεξηζζφηεξεο πξνυπνζέζεηο γηα ηνλ πξψην θαη έθξηλε φηη εμ απηνχ παξαβηαδφηαλ ε αξρή ηεο ηζφηεηαο.παξακέξηζε ινηπφλ ηελ ηζρχνπζα ζπληαγκαηηθή ξχζκηζε θαη επεθέηεηλε ηηο ηζρχνπζεο γηα ηηο ρήξεο δηαηάμεηο θαη ζηνπο ρήξνπο. 21
Δ 1002/1999 Σν Δ είλαη αλψηαην δεκνζηνλνκηθφ δηθαζηήξην. Αληίθεηηαη ζην χληαγκα δηάηαμε λφκνπ πνπ ην ππνρξεψλεη λα δηθάδεη ππνζέζεηο θαηά παξαπνκπή απφ δηθαζηήξην άιινπ δηθαηνδνηηθνχ θιάδνπ. Δ 283/2000 Αληίζεηε ζηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο ε απψιεηα ηνπ ζπληαμηνδνηηθνχ δηθαηψκαηνο πνπ βαζίδεηαη ζε απφιπζε ιφγσ αδηθαηνιφγεηεο απνρήο απφ ηελ ππεξεζία. Δ 357/2000 Όηαλ ην πεξηερφκελν ηεο δηαηαγήο αλψηεξνπ πξνο πθηζηάκελν ζηξαηησηηθφ έξρεηαη ζε επξεία αληίζεζε κε δηαηάμεηο ηνπ πληάγκαηνο ή απνηειεί αμηφπνηλε πξάμε δελ ζπληξέρεη ην ζηνηρείν άζθεζεο ζηξαηησηηθήο ππεξεζίαο.πξάμεηο ζηξαηησηηθνχ πνπ δηελεξγήζεθαλ θαηά ηελ εθδήισζε πξαμηθνπήκαηνο ζηελ Κχπξν ην 1974 είραλ εθθχγεη εληειψο απφ ηελ απνζηνιή ηνπ σο ζηξαηησηηθνχ θαη αλαηξνχζαλ εμαξρήο ηνλ ππεξεζηαθφ ραξαθηήξα ηεο δηαηαγήο. 22
Βιβλιογραφία 1. Γεκεηξφπνπινο Αλδξέαο, χζηεκα πληαγκαηηθνχ Γηθαίνπ, Δθδφζεηο άθθνπια, Αζήλα 2011 2. Γαζθαιάθε Γ.Γ, Ζ λνκηθή θχζηο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίν, πκβνιή εηο ηελ έξεπλαλ ηεο ζρέζεσο λνκηθήο θχζεσο θαη αξκνδηφηεηνο ησλ πνιηηεηαθψλ νξγάλσλ, Δ.Δ.Α.Ν, Νν 63 (1944), ζει.122 επ. 3. Θενραξφπνπινο Λ., Ζ δηθαζηεξηαθή θχζε ηνπ Δ. ζηνλ ηφκν: Ηζηνξηθή Δμέιημηο ηνπ ζεζκνχ ηνπ Δ. Διιάδνο θαη Γαιιίαο, Πξαθηηθά (εηζεγήζεηο) δηεκέξνπ αθηεξσκέλνπ ζηελ ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ζεζκνχ ησλ Δ. Διιάδαο θαη Γαιιίαο, Δζληθφ Σππνγξαθείν, 1993, ζει.125 4. Κνθθίδνπ Αιεμάλδξα,, Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ θαηά ην αλαζεσξεκέλν άξζξν 98 ηνπ πληάγκαηνο, Αζήλα, Μάξηηνο 2004, Δθδφζεηο άθθνπια Α.Δ, 5. Μειηψλεο Νηθφιανο Αι., Ο ζεζκηθφο ξφινο ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ, Αζήλα 6 επηεκβξίνπ 2001, Δθδ.Αλη.Ν.άθθνπια ζει.487 6. ηαζηλνπνχινπ Μ., ζπκβνιή εηο ηελ ηζηνξίαλ ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπηθξαηείαο ηεο κνλαξρηθήο πεξηφδνπ, Δ.Γ.Γ.Γ., 1957 ζει.14. 7. αξίπνινο Ν.Η., Πξαγκαηεία ηνπ πληαγκαηηθνχ Γηθαίνπ ζει.240, ππνζ.δ θαη 242 επ.ππνζ. ε θαζψο θαη Γ.Αγγεινπνχινπ χζηεκα Γηνηθεηηθνχ Γηθαίνπ, 1885-1886-1888, ηφκνο 1νο, Α-Γ ζει.506 8. αξκάο Η., Κξάηνο θαη Γηθαηνζχλε, Σν δεκφζην ρξήκα ππφ έιεγρν, Ζ λνκνινγία ηνπ Διεγθηηθνχ πλεδξίνπ, Αζήλα-Κνκνηελή 2003, Δθδ. Αλη.Ν.άθθνπια ζει.399 9. http://www.elsyn.gr/elsyn/root.jsp 23