Vol. I Issue II Greek Macroeconomics Review July, 2013 Fast Finance Α.Ε.Π.Ε.Υ. Τμήμα Ανάλυσης www.fastfinance.gr Λεωφόρος Συγγρού 203, Νέα Σμύρνη Τ.Κ. 17121 Τηλέφωνο: 210.931.8901 Fax: 210.937.3975 email: info@fastfinance.gr
Γενική Επισκόπηση Με τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών, υπό την σκέπη μάλιστα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, έρχεται να κλείσει το πρώτο μισό του 2013, βρίσκοντας την Ελλάδα σε ένα δύσκολο σταυροδρόμι. Η πάρα πολύ άσχημη περίοδος του καλοκαιριού του 2012, που στιγματίστηκε από την πλήρη απαξίωση της ελληνικής οικονομίας και την ταυτόχρονη πολιτική αστάθεια (θυμίζουμε ότι οι τιμές του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου κατέβηκε σε τιμές αρκετά κάτω του 50, ενώ τα spreads σκαρφάλωσαν σε επίπεδα πέριξ των 4000), έδωσε την θέση της στην τρικομματική (έως πρότινος) κυβέρνηση με οδηγό έναν πολιτικό που προήλθε από πρόσφατη εξωκοινοβουλευτική κομματική σταδιοδρομία. Το κόμμα της Ν.Δ, εκμεταλλευόμενο την επιθετική πολιτική του κ. Σαμαρά και την αρνητική συγκυρία που ήθελε το αντίπαλο κόμμα του Πα.Σο.Κ να παραπαίει μετά την εξαιρετικά αρνητική αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, κατάφερε έστω και με δυσκολία να αναρριχηθεί σε κόμμα πλειοψηφίας, προσδίδοντας εν μέρει την άκρως απαραίτητη πολιτική σταθερότητα που απαιτήθηκε στην χώρα. Ο Υπ.Οικ, κ. Στουρνάρας, έχοντας μακρά θητεία στο τραπεζικό σύστημα, (ΤτΕ, Emporiki Bank) αλλά και σε καίριες θέσεις (ΙΟΒΕ, ΣΟΕ, Καθ. Οικον. Παν. Αθηνών κ.α), εντόπισε τα μεγάλα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο, όπου έδωσε και μεγάλη βαρύτητα, σε συνεργασία πάντα με την τρόικα, η οποία χαιρέτησε ευτυχώς την επιλογή του Υπ.Οικ. Έτσι λοιπόν, με τις ευλογίες των Ευρωπαίων εταίρων, η κυβέρνηση Σαμαρά (ουσιαστικά, τα δύο δεύτερα κόμματα του Πα.Σο.Κ και της Δημ.Αρ. έπαιξαν επικουρικό ρόλο) έσπρωξε την ελληνική οικονομία μπροστά, έχοντας σχεδόν αποφύγει την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη (κατά το σενάριο Grexit) και μάλιστα πανηγυρικά, καθώς τον Δεκέμβριο του 2012 ήρθαν οι καταιγιστικές αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας από τους οίκους Fitch και S&P κατά 6 βαθμίδες (σε Β- από επιλεκτική χρεοκοπία). Απόρροια της αξιομνημόνευτης δημοσιονομικής προσαρμογής, το χρέος της Ελλάδας κατάφερε να εξομαλυνθεί από το τρομακτικό 170% του ΑΕΠ, ενώ και οι μακροοικονομικοί δείκτες έδειξαν μικρά σημάδια βελτίωσης, παρά το γεγονός ότι καμία ουσιαστική διαφορά δεν παρατηρήθηκε, καθώς δε βελτιώθηκαν ούτε τα ποσοστά ανεργίας, ούτε το κατά κεφαλήν εισόδημα. Επίσης, έγινε προσπάθεια για μεγάλες επενδυτικές ενέργειες, με τους Κινέζους να επιμένουν να παίρνουν θέσεις στην εγχώρια αγορά, με κυριότερη αυτήν της συμφωνίας της Cosco-ΗΡ-OΛΠ, ενώ εμπλοκή παρατηρήθηκε στο σήριαλ των ιδιωτικοποιήσεων της ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, με τις κωλυσιεργίες του ΤΑΙΠΕΔ 1
και την αναστολή των κινήσεων των ξένων fund. Μεγάλο θέμα επίσης, η ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ με την πώληση, εκ πρώτης, ποσοστού του οργανισμού και το, μέχρι τώρα, φλερτ της Emma Delta, ενώ και οι πρόσφατες εξελίξεις του αγωγού ΤΑΡ θέτουν την Ελλάδα μακροπρόθεσμα στο ενεργειακό επίκεντρο, με ότι αυτό συνεπάγεται σε νέες θέσεις εργασίας και παροχή ρευστότητας στην πληγωμένη χρηματιστηριακή αγορά. Σίγουρα πάντως, το μεγάλο στοίχημα παίχτηκε στις τράπεζες και την ανακεφαλαιοποίησή τους, καθώς η παντελής έλλειψη ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος εμπόδιζε την εξυγίανση των επιχειρήσεων, οι οποίες με την σειρά τους θα ήταν σε θέση να ενδυναμώσουν τη θέση τους ώστε να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους προς κράτος και τράπεζες, αλλά και να δώσουν νέες θέσεις εργασίας ώστε να ενισχυθεί η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, οι οποίοι ομοίως θα επιστρέψουν χρήματα στις επιχειρήσεις (υπό την μορφή αγοράς αγαθών και υπηρεσιών), ακολουθώντας ένα τυπικό οικονομικό κύκλωμα. Σε γενικές γραμμές, οι ΑΜΚ των τραπεζών, παρέα με την κρατικοποίησή τους μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού, πέτυχε, δεσμεύοντας, προς το παρόν, τεράστια κεφάλαια, καθώς το reverse split των συστημικών (πλην της Alpha που φάνηκε άξια των περιστάσεων) και η μεγάλη πίεση στο ταμπλό απέφερε αρνητικό κλίμα μεσοπρόθεσμα στον ήδη ταλαιπωρημένο τραπεζικό κλάδο. Ουσιαστικά, η ελληνική οικονομία πρέπει να κάνει ένα αγώνα δρόμου, μιας και το 2014 θα πρέπει ή να δεχτεί επιπλέον βοήθεια, ή να έχει καταφέρει να βγει στις αγορές. Το πρώτο μέλημά της είναι να βγάλει πρωτογενές πλεόνασμα, οπότε τα περιθώρια δανεισμού της είναι σχετικά μικρά. Φαίνεται πως αυτό, έστω και δύσκολα το καταφέρνει. Η πολιτική σταθερότητα πρέπει να διατηρηθεί σε κάθε περίπτωση αν δεν θέλει και πάλι να βρεθεί στο κενό. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών επαρκούν σε περίπτωση που η οικονομία πάρει την ανιούσα και καταφέρει να αποτρέψει την ύφεση, μιας και μια συνέχισή της μπορεί να επιδεινώσει ακόμα περισσότερο τις επιχειρήσεις και συνάμα την διόγκωση των κόκκινων δανείων, κάτι που σίγουρα θα αναγκάσει τον κλάδο να χρειαστεί περαιτέρω αυξήσεις. Το θετικό αλλά και αρνητικό μαζί είναι πως και ο νότος της Ευρώπης έχει αντίστοιχα προβλήματα, κάτι που πιθανότητα να αναγκάσει τους δυνατούς να αλλάξουν πολιτική μετά τις γερμανικές εκλογές, μιας και σε διαφορετική περίπτωση το πιο πιθανό είναι και ο βορράς να μπει σε ύφεση. Μας λείπουν ακόμα οι διαρθρωτικές αλλαγές αλλά και η συνέχιση των επενδύσεων, μιας και μέχρι σήμερα δεν έχουνε ιδιαίτερα σημαντικές ξένες επενδύσεις σε μεγάλο βαθμό που θα μπορούσαν να βοηθήσουν πιο γρήγορα την οικονομία. Τώρα, όσον αφόρα στο χρέος προς ΑΕΠ, σε αυτά τα επίπεδα δεν είναι ανεκτό εκτός και αν υπάρξει απόφαση, είτε για κούρεμα χρέους, είτε για αφαίρεση του ποσού της ανακεφαλαιοποίησης από το δημόσιο χρέος, κάτι που θα αλλάξει σημαντικά τα γεγονότα. Οπότε, είναι θέμα της ΕΕ πως θα χειριστεί το θέμα "Ελλάδα" σε ότι αφορά το χρέος. Η Γερμανία δεν θέλει σε καμία περίπτωση να γίνει κούρεμα, τουλάχιστον σε αυτή την φάση προεκλογικά, οπότε το πιο πιθανό η κατάσταση να μείνει στάσιμη μέχρι 2
τις γερμανικές εκλογές, για να δούμε ίσως αργότερα μία αλλαγή πολιτικής, που δεν θα αφορά μόνο στην Ελλάδα αλλά στο σύνολο του ευρωπαϊκού νότου. 3
1.1 GDP and GDP Annual Growth Rate Στα μακροοικονομικά στοιχεία τώρα, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (GDP) μειώθηκε εκ νέου στα 299 δις, αν και με σαφώς μικρότερο οριακό μέγεθος, ενώ ο ετήσιος ρυθμός εμφανίστηκε θετικός 0.2%. 4
1.2 Consumer and Business Confidence Ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή εμφανίστηκε ελαφρώς μειωμένος στο -66,50% από -63,40% που βρέθηκε τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο αντίστοιχος δεικτης επιχειρηματικοτητας μειώθηκε κατά 0,30 μονάδες, στο 93,50 από 93,80 5
1.3 Exports and Imports Το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας εμφάνισε ιδιαίτερα θετικό πρόσωπο παρά το έλλειμμα ύψους 1540 εκατ., με τις εξαγωγές να τινάζονται στο +13%, και να πρωτοστατεί έναντι των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης, με δυνατό χαρτί τον κλάδο των τροφίμων. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές μειώθηκαν κι άλλο στα 3.260 δις, με τον τομέα των καυσίμων να κατέχει το 17% της συνολικής ποσότητας. 6
1.4 Inflation and Unemployment Rate O στασιμοπληθωρισμός καλά κρατεί στην Ελλάδα της ύφεσης, διατηρώντας σπάνιο αρνητικό πρόσημο -0,4 για τρίτο συνεχή μήνα όσον αφορά στον ΔΤΚ, και παράλληλα με την τρομακτικά υψηλή ανεργία (σταθεροποιημένη μάλιστα σε επίπεδα πέριξ του 1/4 του εργατικού δυναμικού) δημιουργεί ένα εκρηκτικό κλίμα κοινωνικού μαρασμού. Σαφώς το χειρότερο σενάριο για μια οικονομία, και σίγουρα το μεγαλύτερο αγκάθι για την ανάπτυξη της χώρας. 7
1.5 Athens Stock Exchange Το ελληνικό χρηματιστήριο, χτυπημένο από τις εξελίξεις σχετικά με τις αποκρατικοποιήσεις, και σε συνδυασμό με την ανεπανόρθωτη βλάβη που προξένησαν οι κλυδωνισμοί στην διαδικασία των ΑΜΚ, διόρθωσε σημαντικά από τα τοπικά υψηλά και την ευφορία του Μαΐου. Παρόμοια συμπεριφορά και για τον 25άρη δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης, ο οποίος μετά το ράλι έως την περιοχή των 400 μονάδων, προσεγγίζει πλέον ισχυρές στηρίξεις στις 280 μονάδες. Από την άλλη, ο τραπεζικός κλάδος παρέμεινε σε πτωτική τροχιά, και παρά την όποια προσπάθεια των αγοραστών, ο δείκτης δεν κατάφερε να καταγράψει νέα υψηλά. Τέλος, το ελληνικό 10ετές ομόλογο διόρθωσε μέχρι την περιοχή του 55 μετά τις πιέσεις στις χρηματαγορές, και πλέον και τεχνικά βρίσκει σοβαρή αντίσταση για πιθανή συνέχιση. General Index Daily Chart 8
FTASE Large Cap (FTSE 25) Daily Chart 9
FTBAN Daily Chart Greece Gov. Bond (2023) 10
Η Ομάδα της Fast Finance Α.Ε.Π.Ε.Υ. Ιωάννης Παπαϊωάννου Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Ηλίας Ζαχαράκης Αντιπρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Λουκάς Παπαϊωάννου Μέλος ΔΣ Συμεών Μαυρουδής DTC-Market Maker of ADEX HELEX Clearing and Settlement Foreign Desk Σοφία Γούγια Υπεύθυνη Ελληνικής Αγοράς, Διεύθυνση Επενδυτικών Συμβουλών Γεώργιος Φλαμπούρης Διεύθυνση Επενδυτικών Συμβουλών Ιωάννης Σερεβέτας Εσωτερικός Έλεγχος Νομικού Μαρία Back Office papaioannou@fastfin.ondsl.gr zaelias@fastfinance.gr papalou@fastfin.ondsl.gr simosdth@fastfinance.gr sgougia@fastfinance.gr georgelb@fastfinance.gr serevetas@fastfin.ondsl.gr nomikou@fastfin.ondsl.gr 11
Disclaimer Το παρόν δεν αποτελεί σύσταση επενδυτικής στρατηγικής αναφορικά με χρηματοπιστωτικά μέσα ή εκδότες χρηματοπιστωτικών μέσων και δεν περιέχει την οποιαδήποτε γνώμη σχετικά με την παρούσα ή μελλοντική αξία χρηματοπιστωτικών μέσων. Πρόκειται για ένα έγγραφο που έχει συνταχθεί από την FAST FINANCE Α.Ε.Π.Ε.Υ. με σκοπό την παροχή γενικής ενημέρωσης στους πελάτες της σχετικά με την τρέχουσα εγχώρια οικονομική κατάσταση. Το παρόν έγγραφο διανέμεται δωρεάν και τα πνευματικά του δικαιώματα ανήκουν εξ ολοκλήρου στην FAST FINANCE Α.Ε.Π.Ε.Υ. Οι πληροφορίες και οι απόψεις στο συγκεκριμένο έγγραφο είναι για ενημέρωση του αναγνώστη και μόνο. Η FAST FINANCE Α.Ε.Π.Ε.Υ. δεν παρέχει καμία εγγύηση σχετικά με την ακρίβεια και την πληρότητα των πληροφοριών και των εκτιμήσεων σε αυτό το έγγραφο. Οι πληροφορίες προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αντικειμενικά αξιόπιστες, χωρίς η FAST FINANCE Α.Ε.Π.Ε.Υ. να έχει επιβεβαιώσει την εγκυρότητα των πληροφοριών και των πηγών αυτών. Στο παρόν έγγραφο υπάρχουν πληροφορίες και εκτιμήσεις οι οποίες ενδεχομένως να αναθεωρηθούν σημαντικά μετά την κυκλοφορία του συγκεκριμένου εγγράφου είτε λόγω αναθεώρησης των οικονομικών μεγεθών από τις αρμόδιες αρχές, είτε επειδή οι εκτιμήσεις αναθεωρούνται με βάσει νέες εξελίξεις και τάσεις στις οικονομίες και τις αγορές. Στο παρόν έγγραφο ενδεχομένως να γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα χρηματοοικονομικά στοιχεία τα οποία μπορεί να μην είναι συμβατά με τον επενδυτικό ορίζοντα και το προφίλ συγκεκριμένων επενδυτών. Η επένδυση σε ορισμένα χρηματοοικονομικά στοιχεία μπορεί να ενέχει σημαντικούς κινδύνους και κόστος ευκαιρίας. Οι αναγνώστες του συγκεκριμένου εγγράφου είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι στο να επιβεβαιώνουν την εγκυρότητα των παρεχομένων πληροφοριών καθώς επίσης και να ενημερώνονται για τυχόν αναθεωρήσεις οικονομικών μεγεθών και εκτιμήσεων που λαμβάνουν χώρα. Με τη χρήση του συγκεκριμένου εγγράφου συμφωνείτε ότι η FAST FINANCE Α.Ε.Π.Ε.Υ. δεν έχει καμία ευθύνη σχετικά με ζημιές και κόστη ευκαιρίας που απορρέουν είτε άμεσα είτε έμμεσα από την αξιοποίηση του παρόντος ενημερωτικού υλικού. 12