Δηζαγσγή ζηε Latex Τκήκα Μαζεκαηηθώλ Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο Μσπζήο Λάδαξνο Υπνςήθηνο Γηδάθηνξαο Α.Π.Θ.
Σηόρνη Μαζήκαηνο Να παξέρνπκε αξθεηέο γλώζεηο πάλσ ζηε δνκή θαη ηνλ ηξόπν ιεηηνπξγίαο ηεο LaΤex, δνπιεπνληαο πάλσ ζην πξόγξακκα TexStudio ώζηε κε ην πέξαο ησλ καζεκάησλ, λα είζηε ζε ζέζε λα ζπληάμεηε έλα πιήξσο νξγαλσκέλν καζεκαηηθό θείκελν (π.ρ. Γηπισκαηηθή Δξγαζία). Τίηινο. Πεξηερόκελα. Κεθάιαηα. Θεσξήκαηα, παξαδείγκαηα, νξηζκνύο. Μαζεκαηηθέο ζρέζεηο. Βηβιηνγξαθία.
LaΤeX??? Tex γιώζζα πνπ δεκηνπξγήζεθε απν ηνλ Donald Knuth κε ζηόρν ην ζπλδηαζκό θεηκέλνπ θαη καζεκαηηθώλ θνξκώλ γηα ηελ επίηεπμε ηνπ βέιηηζηνπ νπηηθνπ απνηειέζκαηνο. Latex (Leslie Lamport) είλαη επέθηαζε ηεο Tex πνπ επηηξέπεη ηελ επεμεξγαζία απν ηελ αξρή ελνο θεηκέλνπ, θαη ην «ρηίζηκν» ηνπ ζηε κνξθή πνπ επηζπκεί ν ρξήζηεο. (document preparation system).
LaTeΦ ΠΛΔΟΝΔΚΤΗΜΑΤΑ Γσξεάλ. Δίλαη ζηελ νπζία, πξνγξακκαηηζκόο. Τν θείκελν κπνξεί λα δηαβαζηεί κε ελαλ νπνηνδήπνηε επεμεξγαζηή θεηκέλνπ. Η δνκή ηνπ θεηκέλνπ είλαη θαλεξή θαη εύθνιν λα αληηγξαθεί θαη λα κεηαθεξζεί ζε άιιν θείκελν. Δύθνιε θαηαζθεπή καζεκαηηθώλ θνξκώλ. Δύθνιε κεηαθνξά θνξκώλ από άιια πξνγξάκκαηα (Mathematica) ή Ιζηνζειίδεο. ΜΔΙΟΝΔΚΤΗΜΑΤΑ Γελ ππάξρεη επνπηεία ηεο ηειηθήο κνξθή ηνπ θεηκέλνπ. Φξεηάδεηαη γλώζε εληνιώλ. Μεξηθέο θνξέο, είλαη δύζθνιν λα πάξνπκε αθξηβώο όηη δεηάκε. Κιαζζηθνί Δπεμεξγαζηέο Κεηκέλνπ ΠΛΔΟΝΔΚΤΗΜΑΤΑ Φαλεξή δνκή ηνπ θεηκέλνπ. Γξήγνξε θαη εύθνιε ρξήζε. ΜΔΙΟΝΔΚΤΗΜΑΤΑ Γε δηαλέκνληαη δσξεάλ. Γπζθνιία ζηελ αληηγξαθή ηεο δνκήο ελόο θεηκέλνπ. Γπζθνιία ζηε δεκηνπξγία εμηζώζεσλ. Μπνξεί λα ππάξμνπλ πξνβιήκαηα ζπκβαηόηεηαο.
Τη ρξεηαδόκαζηε γηα λα κπνξνύκε λα δνπιέςνπκε ζε LaTeX 1. Γηαλνκή ηεο Latex. MikTex (Windows/Linux/Mac) 2. Πξόγξακκα επεμεξγαζίαο θαη δεκηνπξγίαο θεηκέλνπ ζε Latex. TexStudio (Πεξηιακβάλεηαη ζηε δηαλνκή) Αθνύ θάλεηε ιήςε ηνπ αξρείνπ.exe εθηειέζηε ην. Όηαλ ζαο δεηεζεί, επηιέμηε exctract ζε έλα θάθειν κε όλνκα Protext. Όηαλ νινθιεξσζεί ε δηαδηθαζία, κέζα ζην θάθειν, ζα βξείηε ηα αξρεία εγθαηάζηαζεο γηα ηε MikTex (κέζα ζην θάθειν Miktex) θαη ην TexStudio (ζην θάθειν TexStudio). Μόιηο ηα εγθαηαζηήζεηε είζηε έηνηκνη. Τν πιενλέθηεκα ηεο έθδνζεο είλαη ε επθνιία ζηελ εγθαηάζηαζε επηπιένλ παθέησλ (packages) πνπ πηζαλόλ λα ρξεηαζηνύλ (π.ρ. Παθέην γηα επηπιένλ ραξαθηήξεο ).
Πσο λα εγθαηαζηήζεηε λέα παθέηα Start Programs Miktex Package Manager (admin) Repository Change Package Repository Δπηιέμηε repository από Διιάδα. Μόιηο νινθιεξσζεί ε εγθαηάζηαζε, αλαλεώζηε ηε βάζε δεδνκέλσλ: Start Programs Miktex Settings General Refresh FNDB (νη παξαπάλσ ηνπνζεζίεο κπνξεί λα δηαθέξνπλ, αλάινγα κε ηελ έθδνζε ηνπ ιεηηνπξγηθνύ ζπζηήκαηνο)
Πσο λα εγθαηαζηήζεηε λέα παθέηα (ρσξίο άκεζε πξόζβαζε ζην Internet) Τα παθέηα βξίζθνληαη ζηελ ηνπνζεζία C:\Program Files\miktex\tex\latex Κάζε παθέην αληηζηνηρεί ζε ελα θάθειν. Απν ηε βάζε δεδνκέλσλ CTAN (Comprehensive Tex Archive Network) 1. Βξείηε ην παθέην. 2. Κάληε ιήςε σο αξρείν.zip Αλνίμηε ην αξρείν, ζα πεξηέρεη έλα θάθειν. Αλ δελ ππάξρεη επηινγή ιήςεο σο.zip επηιέμηε ιήςε ησλ αξρείσλ θαη δεκηνπξγείζηε ελα θάθειν κε ην όλνκα ηνπ παθέηνπ. 3. Τνπνζεηήζηε ην θάθειν ζηήλ παξαπάλσ ηνπνζεζία. Αλαλεώζηε ηε βάζε δεδνκέλσλ: Settings General Refresh FNDB
Φξήζηκα Πξνγξάκκαηα MathΤype: Πξόγξακκα γηα ηελ θαηαζθεπή καζεκαηηθώλ ηύπσλ. Δίλαη ζπκβαηό κε Microsoft Word αιια θαη κε Latex. Γε δηαλέκεηαη δσξεάλ, έρεη όκσο free trial κε κεξηθέο εληνιέο απελεξγνπνηεκέλεο. Scientific Workplace: Πξόγξακκα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ κε ελζσκαησκέλν καζεκαηηθό ππξήλα. Notepad++: Δπεμεξγαζηήο θεηκέλνπ, αλαγλσξίδεη δνκέο ζε πνιιέο γιώζζεο πξνγξακκαηηζκνύ. Φξήζηκν γηα επεμεξγαζία αξρείσλ LaTex, C++, Python θ.α. Γηαλέκεηαη δσξεάλ.
Sections LaTex Document
Κάζε εληνιή LaTex έρεη ηε κνξθή \command[optional parameter]{parameter} Σε πεξηπηώζεηο, ε εηζαγσγή {parameters} κπνξεί λα κελ είλαη απαξαίηεηε. Κάζε έγγξαθν γξακκέλν ζε Latex έρεη ππνρξεσηηθά ηηο εμήο 2 εληνιέο: %comments for the reader Σρόιηα κε ην ζύκβνιν % \documentclass[options]{style} optional specifications \begin{document} \end{document} Γήισζε ηνπ ηύπνπ εγγξάθνπ Preamble Κείκελν
Καηεγνξίεο αξρείσλ: article book report %First file \documentclass[επηινγέο]{article} \begin{document} This is my first file \end{document} Πξνζνρή: Πξηλ «ρηίζεηε» ην αξρείν ζαο, πξώηα απνζεθεύζηε ην! Δπηινγέο κνξθήο: 10pt, 11pt, : Μέγεζνο γξακκαηνζεηξάο. a4paper, letterpaper: Μέγεζνο ζειίδαο. titlepage, notitlepage: Καζνξίδεη αλ ζα δεκηνπξγεζεί μερσξηζηή ζειίδα γηα ηνλ ηίηιν. onecolumn, twocolumn: Καζνξίδεη αξηζκό ζηειώλ αλα ζειίδα. landscape: Αιιάδεη ηελ θαηεπζπλζε ηεο ζειίδαο ζε νξηδόληηα. openright, openany: Καζνξίδεη ην πσο ζα αιιαδεη ζειίδα γηα θαζε λέν θεθάιαην (γηα report class).
Κελόο ραξαθηήξαο, παξάγξαθνη, αιιαγή γξακκήο θαη ζειίδαο Σηε Latex ηα πνιιαπιά θελά κεηαμύ ραξαθηήξσλ ή γξακκώλ δελ ερνπλ ζεκαζία. Παξάδεηγκα: this text here. has s p a ces this text here. has s p a ces this line and this line this line and this line Γηα λα αιιάμνπκε παξάγξαθν, αθήλνπκε 1 γξακκή θελό. Γηα λα αιιάμνπκε ζεηξά ρσξίο λα αιιάμνπκε παξάγξαθν, εληνιή \\ ή \newline Γηα αιιαγή ζειίδαο, εληνιή \newpage Γηα έληνλε γξακκαηνζεηξά, εληνιή \textbf{κείμενο} Γηα πιάγηα γξαθή, εληνιή \textit{κείμενο}
Θα δεκηνπξγήζσ έλα έγγξαθν ηύπνπ article, κε γξακκαηνζεηξά 10pt, ζε ραξηί a4. \documentclass[10pt,a4paper]{article} \begin{document} This is my first file. It's not really big, not much to say here. But it's going to get better and much more interesting. Now I changed paragraph.\\ Now I changed line, so there is no space on the left. \textit{this is some Italics font} and \textbf{this is bold.} \end{document}
Δηδηθνί Φαξαθηήξεο Οξηζκέλνη ραξαθηήξεο είλαη δεζκεπκέλνη γηαηί αληηζηνηρνύλ ζε εληνιέο ηνπ πξνγξάκκαηνο. Γηα λα ηνπο ρξεζηκνπνηήζνπκε εληόο ηνπ θεηκέλνπ καο, ρξεηαδόκαζηε ζπγθεθξηκέλεο εληνιέο. Σύμβολο Εντολή $ \$ % \% & \& \ \textbackslash{} ^ \textasciicircum{} _ \_ { \{ } \} ~ \~ # \# To write in \textit{italics font}, one must use the command \textbackslash textit\{\}
Τίηινο, Πεξηερόκελα, Κεθάιαηα Γηα ηνλ Τίηιν, ρξεηαδόκαζηε ηε δήισζε ησλ ζηνηρείσλ, θαη έπεηηα ηελ εληνιή γηα ηε δεκηνπξγία ηνπ ηίηινπ. \title{ηίηινο} \author{ζπγγξαθέαο} \date{εκεξνκελία} \maketitle Οη εληνιέο γηα ηε δήισζε ζηνηρείσλ κπνξνύλ λα ηνπνζεηεζνύλ πξηλ ην \begin{document}. Η εληνιή \maketitle όκσο πξέπεη λα βξίζθεηαη κεζα ζην θείκελν. Αλ ππάξρνπλ πνιινί ζπγγξαθείο, ρσξίδνπκε ηα νλόκαηα κε ηελ εληνιή \and Αλ δε ζεινπκε εκεξνκελία, βάδνπκε \date{}, αιιηώο ηνπνζεηείηαη απηόκαηα ε ζεκεξηλή εκεξνκελία.
Τίηινο, Πεξηερόκελα, Πεξίιεςε, Κεθάιαηα Οη εληνιέο γηα ηε δεκηνπξγία λένπ θεθαιαίνπ είλαη: \chapter[ηίηινο ζηα πεξηερόκελα]{ηίηινο ζην θείκελν} \section[ηίηινο ζηα πεξηερόκελα]{ηίηινο ζην θείκελν} \subsection[ηίηινο ζηα πεξηερόκελα]{ηίηινο ζην θείκελν} Μεηα ηηο εληνιέο \chapter{}, νηηδήπνηε αθνινπζεί αλήθεη ζην ζπγθεθξηκέλν θεθάιαην, κέρξη λα βξεζεί ε επόκελε εληνιή \chapter{} ή κέρξη ην ηέινο ηνπ θεηκέλνπ. (\section*{} γηα λα κε ζπκπεξηιεθζεί ζηνλ πίλαθα πεξηερνκέλσλ) Γηα ηε δεκηνπξγία πίλαθα πεξηερνκέλσλ, ε εληνιή είλαη: \tableofcontents
\documentclass[10pt,a4paper]{article} \title{an introduction to \LaTeX } \author{lazaros Moysis\\AUTH} \date{} \begin{document} \maketitle \tableofcontents \newpage This is a simple introduction to \LaTeX. This class is separated into two sections at the moment. There are probably going be more added, depending on the demands of the students. \section{first class: Preliminaries} Installation, Packages, basic Formatting. \section{second class: Mathematics} Typesetting mathematical formulae. \end{document}
Πεξηζώξηα ζειίδαο Παξάγξαθνη \parindent= in \parskip= pt %Αξηζηεξό πεξηζώξην γηα λεα παξάγξαθν. %Πεξηζώξην κεηαμύ παξαγξάθσλ. Πεξηζώξηα ζειίδαο Γηα λα αιιάμνπκε ηα πεξηζώξηα ηεο ζειίδαο, ρξεηαδόκαζηε ην παθέην geometry. Γηα λα ρξεζηκνπνηήζνπκε ελα παθέην, δεώλνπκε ηε ρξήζε ηνπ ζηνλ «πξόινγν» (preamble) ηνπ αξρείνπ σο εμήο \usepackage[optional parameters]{package name} Γηα ην παθέην geometry, κπνξώ λα γξάςσ \usepackage[left= in,right= in,top= in,bottom= in]{geometry} Παξάδεηγκα: \usepackage[left=1.2in,right=1in,top=1.2in,bottom=.8in]{geometry}
Κεθαιίδεο,Υπνζέιηδα, Αξίζκεζε, Υπνζεκεηώζεηο \pagestyle{plain} \pagestyle{empty} \pagestyle{headings} %αξίζκεζε ζην θαησ κεξνο ηεο ζειίδαο. %θελό. %Τίηινο θεθαιαίνπ θαη αξίζκεζε ζηελ θεθαιίδα. Αλ επηζπκνύκε δηαθνξεηηθή αξίζκεζε ησλ εηζαγσγηθώλ ζειίδσλ (πιεξνθνξίεο, αθηεξώζεηο, πεξηερόκελα θηι) θαη ηνπ θπξίσο θεηκέλνπ, ηνπνζεηνπκε ηηο εληνιέο: \pagenumbering{roman} πξηλ ηελ αξρή ηνπ θεηκέλνπ θαη \pagenumbering{arabic} πξίλ απν ηελ πξώηε εληνιή \chapter. Γηα λα πξνζζέζνπκε ππνζεκείσζε, ππάξρεη ε εληνιή: \footnote{θείκελν ππνζεκείσζεο}
Environments Έρνπλ ηνλ ίδην ξόιν κε ηηο εληνιέο, απιώο αθνξνύλ κεγαιύηεξν θνκκάηη ηνπ θεηκέλνπ \begin{environment} Κείκελν πνπ ζα κνξθνπνηεζεί \end{environment} Η πεξίιεςε είλαη ελα βαζηθό πεξηβάιινλ, απαξαίηεην ζε νια ηα επηζηεκνληθά έγγξαθα. \begin{abstract} Πεξίιεςε \end{abstract}
Environments \begin{abstract} This book summarizes the basic principles of matrix theory. \end{abstract} Φξήζηκα είλαη επίζεο ηα description θαη enumerate \begin{description} \item[αληηθείκελν] πεξηγξαθή \item[αληηθείκελν] πεξηγξαθή \end{description} \begin{enumerate} \item πεξηγξαθή \item πεξηγξαθή \end{description} % \begin{itemize} αλ ζεισ ηειεηεο αληί γηα %αξίζκεζε.
Environments This is a description: \begin{description} \item[step 1] Open the catalog. \item[step 2] Order some food. \item[step 3] Omnomnomn. \end{description} This is an enumeration: \begin{enumerate} \item First semester: 6 courses. \item Second semester: 6 courses. \item Third semester: thesis. \end{enumerate}
Βηβιηνγξαθία - Πεγέο [1] LaTex Wikibook [2] The not so short introduction to LaTex [3] How to typeset equations in LaTex [4] Tex equation editor [5] A beginner s introduction to typesetting with LaTex [6] Text formatting with LaTex [7] LaTex Project Website [8] CTAN [9] http://www.tablesgenerator.com/