ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2Ο
Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ: ςτο Λογιςμικό Συςτήματοσ (System Software), ςτο Λογιςμικό Εφαρμογών (Application Software)
Λογιςμικό Συςτήματοσ (System Software): Διαχειρύζεται το υλικό του υπολογιςτό, παρϋχει ςτοιχειώδη λειτουργικότητα προσ τον χρόςτη και αποτελεύ τη βϊςη πϊνω ςτην οπούα αναπτύςςεται και εκτελεύται το Λογιςμικό Εφαρμογών. Περιλαμβάνει: το Λειτουργικό Σύςτημα (Operating System - OS), οδηγούσ ςυςκευών (drivers), διαγνωςτικϊ εργαλεύα, το παραθυρικό ςύςτημα, βοηθητικϊ προγρϊμματα, και ϊλλα.
Λειτουργικό Σύςτημα (Operating System): Αποτελεύ το λογιςμικό του υπολογιςτό που εύναι υπεύθυνο για τη διαχείριςη και τον ςυντονιςμό των εργαςιών, καθώσ και την κατανομή των διαθέςιμων πόρων, όπωσ εύναι π.χ. η μνήμη και ο χρόνοσ εκτέλεςησ ςτην ΚΜΕ. Παρϊλληλα, λειτουργεύ ωσ ϋνα ενδιϊμεςο επύπεδο λογικόσ διαςύνδεςησ μεταξύ λογιςμικού και υλικού του υπολογιςτό. Με αυτόν τον τρόπο προφυλϊςςει τον προγραμματιςτό από τον ϊμεςο και επύπονο χειριςμό των πόρων του υπολογιςτό, καθιςτώντασ ϋτςι ευκολότερη την ανϊπτυξη Λογιςμικού Εφαρμογών.
Λειτουργικό Σύςτημα (Operating System): Το πιο ςημαντικό μϋροσ του ΛΣ, που εκτελεύ όλεσ τισ παραπϊνω λειτουργύεσ, ονομϊζεται πυρήνασ (kernel). Ο φλοιόσ (shell) εύναι μια εξειδικευμϋνη εφαρμογό που επιτρϋπει την πρόςβαςη του χρόςτη ςτισ υπηρεςύεσ του ΛΣ. Αποτελεύ δηλαδό τη διεπαφό μεταξύ χρόςτη και ΛΣ. Ο φλοιόσ μπορεύ να εύναι ϋνα Περιβάλλον Εντολών Γραμμήσ (Command Line Interface) ό ϋνα Γραφικό Περιβάλλον Επικοινωνίασ (Graphical User Interface - GUI), όπωσ ο «παραθυρικόσ» φλοιόσ των Microsoft Windows.
Λειτουργικό Σύςτημα (Operating System): Κατηγοριοποιούμε τα ΛΣ ςε: Πραγματικού-χρόνου (Real-time), που παρϋχουν γρόγορη και προβλϋψιμη απόκριςη ςε ςυγκεκριμϋνα γεγονότα. Πολλών-χρηςτών (Multi-user), τα οπούα εξαςφαλύζουν ταυτόχρονη πρόςβαςη ςε πολλούσ χρόςτεσ ςτον ύδιο υπολογιςτό. Πολύ-διεργαςιακά (Multi-tasking), όπου ο χρόςτησ μπορεύ να εκτελεύ ταυτόχρονα πολλϊ προγρϊμματα ςε αντύθεςη με τα Μονο-διεργαςιακϊ (Single-tasking). Κατανεμημένα (Distributed). Ένα κατανεμημϋνο ΛΣ διαχειρύζεται μια ομϊδα ανεξϊρτητων, δικτυωμϋνων υπολογιςτών, δημιουργώντασ την αύςθηςη ςτον χρόςη ότι πρόκειται για ϋναν και μόνο υπολογιςτό. Ενςωματωμένα (Embedded), τα οπούα ςχεδιϊςτηκαν για να λειτουργούν ςε ενςωματωμϋνα υπολογιςτικϊ ςυςτόματα με περιοριςμϋνουσ πόρουσ.
Λογιςμικό Εφαρμογών (Application Software): Σύνολο προγραμμϊτων που ικανοποιούν τισ διαφορετικϋσ ανϊγκεσ κϊθε χρόςτη και μεταμορφώνουν τον υπολογιςτό του ςε ϋνα εξειδικευμϋνο παραγωγικό εργαλεύο. Το λογιςμικό εξαρτάται πϊντα από τισ δυνατότητεσ του υλικού του υπολογιςτό που διαθϋτουμε. Για τον λόγο αυτό, κϊθε πρόγραμμα ςυνοδεύεται από τισ ελάχιςτεσ και τισ προτεινόμενεσ απαιτήςεισ του όςον αφορά ςτο υλικό (hardware), που πρϋπει να λαμβϊνονται υπόψη. Σημαντικό εύναι, επύςησ, οι εφαρμογέσ που προμηθευόμαςτε να είναι ςυμβατέσ με τη ςυγκεκριμένη έκδοςη ΛΣ που χρηςιμοποιούμε.
Εφαρμογέσ Γραφείου (Office Suites) Στισ εφαρμογϋσ γραφεύου περιλαμβϊνονται εφαρμογϋσ όπωσ: ο επεξεργαςτόσ κειμϋνου (word processor), το υπολογιςτικό φύλλο (spreadsheet), το πρόγραμμα παρουςιϊςεων, το πρόγραμμα διαχεύριςησ βϊςεων δεδομϋνων, το πρόγραμμα ηλεκτρονικού ταχυδρομεύου και οργϊνωςησ υποχρεώςεων. Συνόθωσ τα προγρϊμματα αυτϊ δεν εμφανύζονται μεμονωμϋνα αλλϊ ωσ «πακϋτο» (ςουύτα). Οι πιο δημοφιλεύσ ςουύτεσ εύναι το Microsoft Office και το LibreOffice.
Επεξεργαςία εικόνασ, ςχεδίου και βίντεο Π.χ. Gimp, Adobe Photoshop, CorelDraw και το InkScape Τα προγρϊμματα αυτϊ απευθύνονται ςυνόθωσ ςε επαγγελματύεσ, όπωσ εύναι οι φωτογρϊφοι, οι γραφύςτεσ, ϊτομα που εργϊζονται ςτον χώρο τησ τηλεόραςησ και του κινηματογρϊφου. Δημιουργία πολυμεςικών εφαρμογών Αποτελούν τον ςυνδυαςμό δύο τουλϊχιςτον μϋςων όπωσ: κεύμενο, όχοσ, εικόνα, κινούμενη εικόνα (animation) και βύντεο. (Π.χ. Adobe Flash και το Synfig Studio)
Επιτραπέζια τυπογραφία (Desktop Publishing DTP) Επιτρϋπει ςε ςυντϊκτεσ και ςχεδιαςτϋσ να δημιουργόςουν βιβλύα, εφημερύδεσ και περιοδικϊ ςτην οθόνη ενόσ προςωπικού υπολογιςτό. (π.χ. QuarkXPress και Scribus ) Τεχνολογίεσ Υποβοηθούμενεσ από Υπολογιςτή Η Σχεδύαςη με Υποβοόθηςη Υπολογιςτό (CAD) χρηςιμοποιεύ λογιςμικό για τη δημιουργύα, τροποπούηςη, ανϊλυςη ό βελτιςτοπούηςη ενόσ ςχεδιαςμού. Αντύςτοιχα, ςτην Παραγωγό με Υποβοόθηςη Υπολογιςτό (CAM), το λογιςμικό χρηςιμοποιεύται για τον ϋλεγχο εργαλειομηχανών και ςυναφών μηχανημϊτων ςτην παραγωγό αντικειμϋνων. Το AutoCAD και το Archimedes αποτελούν ενδεικτικϋσ εφαρμογϋσ CAD.