τοιχεύα χεδιαςμού και υγκριτικόσ Αξιολόγηςησ Νοςοκομεύων (Hospital benchmarking)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "τοιχεύα χεδιαςμού και υγκριτικόσ Αξιολόγηςησ Νοςοκομεύων (Hospital benchmarking)"

Transcript

1 ΧΡΗΣΟ ΜΠΟΤΡΑΝΙΔΗ ΑΝΑΣΑΙΑ ΜΠΑΛΑΟΠΟΤΛΟΤ τοιχεύα χεδιαςμού και υγκριτικόσ Αξιολόγηςησ Νοςοκομεύων (Hospital benchmarking) Διδακτικό Τλικό ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ ΚΕΝΣΡΟ MANAGEMENT ΝΟΟΚΟΜΕΙΩΝ ΑΘΗΝΑ 2009

2 Σο κεύμενο αποτελεύ, ωσ διδακτικό υλικό, ςυςτατικό ςτοιχεύο τησ εκπαιδευτικόσ διαδικαςύασ του ςυναφούσ Εκπαιδευτικού Προγρϊμματοσ του ΕΚΜΝ-CKM για τα ςτελϋχη τησ 3 ησ Τ.ΠΕ και διατύθεται αποκλειςτικϊ γι αυτόν τον ςκοπό. Για κϊθε ϊλλη χρόςη, αναπαραγωγό και διανομό απαιτεύται η ςύμφωνη γνώμη των ςυγγραφϋων (ΕΚΜΝ) ε περύπτωςη χρόςησ ωσ βιβλιογραφικό παραπομπό προτεύνεται: Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ, Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα (2009): τοιχεύα ςχεδιαςμού και ςυγκριτικόσ αξιολόγηςησ νοςοκομεύων (Hospital Benchmarking). Κεύμενα Μϊνατζμεντ Νοςοκομεύων Επιςτημονικό Κϋντρο Management Νοςοκομεύων, Αθόνα 2009 ΠΙΝΑΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 3

3 1. χεδιαςμόσ ορθολογικόσ πολιτικόσ ςτα νοςοκομεύα ωσ ςτοιχεύο μϊνατζμεντ νοςοκομεύων 2. Ολοκληρωμϋνο ςύςτημα ςτοχοθεςύασ Νοςοκομεύων: Μεθοδολογικϋσ παρατηρόςεισ και υποδεύγματα 3. υγκριτικό Αξιολόγηςη Νοςοκομεύων (Hospital Benchmarking) 4. Αξιολόγηςη τησ διοικητικόσ-λειτουργικόσ ικανότητασ Νοςοκομεύων 5. ύςτημα δεικτών αξιολόγηςησ διοικητικόσλειτουργικόσ ικανότητασ Νοςοκομεύων 6. Παρϊρτημα: Κεύμενα Hospital Benchmarking του Prof. Dr. Dr. Wilfried von Eiff 1. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 4

4 χεδιαςμόσ ορθολογικόσ πολιτικόσ ςτα νοςοκομεύα ωσ ςτοιχεύο μϊνατζμεντ νοςοκομεύων 1.1 Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ νοςοκομειακόσ πολιτικόσ Ο όροσ Νοςοκομειακό Πολιτικό Τγεύασ, γενικϊ, αναφϋρεται αφενόσ ςτο ςύνολο των προςπαθειών και παρεμβϊςεων που αποβλϋπουν ςτη διαμόρφωςη και διατύπωςη ςκοπών και ςτόχων και αφετϋρου ςτη λόψη των κατϊλληλων μϋτρων και παρεμβϊςεων που αποςκοπούν ςτην υλοπούηςη αυτών και αποβλϋπουν ςτη προαγωγό, ςτη διαςφϊλιςη και ςτην αποκατϊςταςη τησ υγεύασ του πληθυςμού τησ περιοχόσ ευθύνησ ενόσ νοςοκομεύου. Ο όροσ ορθολογικό Νοςοκομειακό Πολιτικό, ςυγκεκριμϋνα, υπονοεύ μύα αντύληψη που εμπεριϋχει ϋναν ενςυνεύδητο ςχεδιαςμό και προγραμματιςμό ενεργειών και δραςτηριοτότων. Μια ορθολογικό πολιτικό, λοιπόν, προώποθϋτει αφενόσ πλόρη γνώςη για τη ςυχνότητα, την κατανομό και εξϋλιξη των κινδύνων υγεύασ και των αςθενειών όςο και των ενδεδειγμϋνων εργαλεύων και ςτρατηγικών διαςφϊλιςησ τησ υγεύασ και περύθαλψησ των αςθενών, γεγονόσ που προώποθϋτει γνώςη βϋλτιςτων πρακτικών ομοειδών και ςυγκρύςιμων μονϊδων. Μια τϋτοια Νοςοκομειακό Πολιτικό, που βαςύζεται ςε ϋνα μελετημϋνο ςχεδιαςμό και αναφϋρεται ςε ϋνα λογικϊ ςυνεκτικό ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων, εύναι ςαφϋσ ότι υπερβαύνει την παραδοςιακό αντύληψη πολιτικόσ υγεύασ που εςτιϊζονταν ςε νομικϊ, οργανωτικϊ και χρηματοδοτικϊ ζητόματα τησ περύθαλψησ και αντανακλϊται εκτόσ των ϊλλων και ςτην προςπϊθεια για τη διαμόρφωςη μύασ ανϊλογησ βϊςησ πληροφοριών τόςο του ύδιου του Νοςοκομεύου π.χ. Εκθϋςεισ Νοςοκομεύου (Hospital Reporting) ό ςυγκριτικού αξιολογικού χαρακτόρα (Hospital Benchmarking), ωσ αναγκαύα προώπόθεςη για τη λόψη ορθολογικών αποφϊςεων βελτύωςησ τησ διοικητικόσ-λειτουργικόσ ικανότητασ του Νοςοκομεύου, μϋςω διαδικαςιών αμοιβαύασ μϊθηςησ και αξιοπούηςησ βϋλτιςτων πρακτικών. Πρόκειται για μύα προςϋγγιςη κατανόηςησ ενόσ Νοςοκομεύου ωσ ϋνα κοινωνικό ςύςτημα αυξημϋνησ πολυπλοκότητασ και ενόσ οργανιςμού μϊθηςησ (Μπουρςανύδησ 2008). 1.2 Αναγκαιότητα και βαςικό λειτουργύα ςκοπών και ςτόχων Από τον οριςμό ενόσ Νοςοκομεύου ωσ κοινωνικού ςυςτόματοσ (Μπουρςανύδησ 2008) προκύπτει ότι ϋνα από τα ςυςτατικϊ ςτοιχεύα του εύναι η ςκοπιμότητα τησ δρϊςησ και ςυμπεριφορϊσ του, γεγονόσ το οπούο το καθιςτϊ ωσ το διαφοροποιό ςτοιχεύο που το διακρύνει από τα ϊλλα κοινωνικϊ ςυςτόματα. Σο ςύνολο των ςκοπών και ςτόχων που επιδιώκει ϋνα ςύςτημα αποτελεύ όχι μόνο καθοριςτικό ςτοιχεύο για την ϋννοια ενόσ πολύπλοκου κοινωνικού οργανιςμού, όπωσ εύναι το Νοςοκομεύο, αλλϊ και ϋνα πρωταρχικόσ ςημαςύασ ςτοιχεύο που χαρακτηρύζει τη ςυγκρότηςη τησ οργανωτικόσ δομόσ και των λειτουργικών διαδικαςιών του. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 5

5 Έτςι, λοιπόν, με την αντύςτροφη λογικό, ςτο βαθμό που υπϊρχει κϊποιο κοινωνικό ςύςτημα, όπωσ ϋνα Νοςοκομεύο, η κϊθε προςπϊθεια αξιολόγηςησ τησ λειτουργικόσ ικανότητϊσ του, που αφορϊ και απορρϋει από τη διαμόρφωςη τησ οργανωτικόσ δομόσ και λειτουργύασ του, προώποθϋτει λογικϊ την ύπαρξη, ανϊπτυξη και αναφορϊ ςε ϋνα ςύνολο τϋτοιων ςκοπών και ςτόχων, με τη μορφό ενόσ λογικϊ ςυνεκτικού και ιεραρχημϋνου ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων. Ένα τϋτοιο ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων αναλαμβϊνει λοιπόν μύα, όχι μόνο θεωρητικό, αλλϊ από την ϊποψη τησ πρακτικόσ νοςοκομειακόσ πολιτικόσ ύςωσ ουςιαςτικότερη και ςημαντικού χαρακτόρα και χρηςιμότητασ λειτουργύα, αυτό του αξιολογικού πλαιςύου αναφορϊσ. Η κριςιμότητα αυτού του αξιολογικού πλαιςύου αναφορϊσ ςυνδϋεται λογικϊ και με την ϊποψη τησ θεωρύασ τησ οργανωτικόσ ανϊπτυξησ και ειδικϊ τησ ςυςτημικοθεωρητικϊ προςανατολιςμϋνησ ανϊλυςησ πολύπλοκων κοινωνικών ςυςτημϊτων (Willke 1995, 1996), που ςυνύςταται ςτο ότι οι κοινωνικϋσ οργανώςεισ ό τα κοινωνικϊ ςυςτόματα, όπωσ πχ. το ςύςτημα υγεύασ, δεν προκύπτουν ωσ τυχαύα ςυμβϊντα" (zufällige Ereignisse), ούτε προςδιορύζονται αυςτηρϊ από κϊποιεσ κυρύαρχεσ δομϋσ τησ κοινωνύασ (Determination), αλλϊ αποτελούν ςυνειδητϋσ κοινωνικϋσ τεχνικϋσ καταςκευϋσ (soziale Artefakten) για την εκπλόρωςη μύασ οριςμϋνησ αποςτολόσ (Aufgabe) και την επύτευξη οριςμϋνων ςκοπών (Zweck) και ςυγκεκριμϋνων ςτόχων (Ziel). Σα κοινωνικο-τεχνικϊ αυτϊ ςυςτόματα δεν εύναι λοιπόν "τϋκνα τησ ανϊγκησ" κϊποιων φυςικών νομοτελειών αλλϊ προώόντα μύασ ςυνόθωσ μακρϊσ διαδικαςύασ ιςτορικόσ εξϋλιξησ ενςυνεύδητων -αυτό δε ςημαύνει πϊντα και ορθολογικών- επιλογών και παρεμβϊςεων ςτα πλαύςια μύασ πολύπλοκησ και πολυςύνθετησ διαδικαςύασ διαμόρφωςησ γνώμησ και λόψησ αποφϊςεων (policy making process), που χαρακτηρύζει τισ χώρεσ με δημοκρατικό πλουραλιςτικό ςύςτημα. Αξύζει όμωσ εδώ να επιςημανθεύ και πϊλι παρενθετικϊ ότι αυτϊ τα κοινωνικϊ ςυςτόματα, ςτη διϊρκεια τησ λειτουργύασ τουσ, αναπτύςςουν μύα δικό τουσ εςωτερικό (λειτουργικό-επιχειρηςιακό και λογικό) διαφοροπούηςη, λειτουργικόεπιχειρηςιακό λογικό, δυναμικό εκδόλωςη τησ οπούασ αποτελεύ η διαφαινόμενη τϊςη αδρϊνειασ απϋναντι ςτισ επιχειρούμενεσ αλλαγϋσ, ωσ αυτοςκοπόσ επιβύωςησ και αυτοςυντόρηςόσ τουσ. Παραμϋνει όμωσ παρϊ ταύτα ϋνασ ικανόσ αριθμόσ δυνατοτότων οργανωτικόσ διϊπλαςησ και λειτουργικόσ ςυγκρότηςησ, που εμφανύζονται ϋτςι ςτην πολιτικό διαδικαςύα βαςικών επιλογών και λόψησ αποφϊςεων, ωσ εναλλακτικϋσ μορφϋσ οργϊνωςησ και διαπλαςτικόσ μεταρρυθμιςτικόσ παρϋμβαςησ. Ένα ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων, ςυνεκτικϊ ιεραρχημϋνο το οπούο ανταποκρύνεται - όπωσ θα δειχθεύ ςτο επόμενο ςημεύο του κεφαλαύου - ςτο αύτημα τησ μετρηςιμότητασ και επαληθευςιμότητασ δύναται να ςυμβϊλλει - ωσ αναγκαύοσ όροσ και προώπόθεςη - ςτην εκλογύκευςη τησ διαδικαςύασ επιλογών και αποφϊςεων. Ένασ προςανατολιςμόσ ςε ςτόχουσ και αποτελϋςματα εύναι το αναγκαύο υπόβαθρο για κϊθε ϋναν Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 6

6 που αναλαμβϊνει την ευθύνη υπόδειξησ τησ ςκοπιμότητασ και ορθότητασ τησ όποιασ πρόταςησ βελτύωςησ τησ λειτουργύασ των Νοςοκομεύων. Από αυτόν την ϊποψη το ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων δύναται να αποτελϋςει όχι μόνο ϋνα αξιολογικό πλαύςιο αναφορϊσ, ςε μύα προςπϊθεια εκτύμηςησ τησ δομόσ και λειτουργύασ του υςτόματοσ Τγεύασ, αλλϊ και ϋνα μεθοδολογικό πλαύςιο-εργαλεύο εκλογύκευςησ τησ πολιτικόσ διαδικαςύασ και βελτύωςησ τησ διοικητικόσ ικανότητϊσ του (management capacity). 1.3 Ειδικϋσ λειτουργύεσ εκλογύκευςησ διαδικαςύασ λόψησ απόφαςησ και βελτύωςησ τησ διοικητικόσ ικανότητασ (management capacity) Σο πρόβλημα εκλογύκευςησ και εκςυγχρονιςμού εύναι φυςικϊ ϋνα από τα πολυςύνθετα προβλόματα και πληθωριςτικϊ ςυζητούμενα ςτην επιςτόμη και τη διεθνό πρακτικό. Ακολούθωσ θα αναφερθούν μερικϋσ ενδεικτικϋσ και αναμενόμενεσ θετικϋσ λειτουργύεσ, που απορρϋουν από την τόρηςη του μεθοδολογικού πλαιςύου, δηλαδό του ςυςτόματοσ ςκοπώνςτόχων και δεικτών μϋτρηςησ Μεθοδολογύα ορθολογικόσ λόψησ αποφϊςεων Με την ειςαγωγό τησ μεθοδολογύασ τησ ορθολογικόσ λόψησ αποφϊςεων, του προγραμματιςμού και τησ αξιολόγηςησ, που αποςκοπεύ ςτη βελτύωςη τησ διοικητικόσ ικανότητασ των Τπηρεςιών και υςτημϊτων Τγεύασ, αναδεικνύεται η ςτοχοθεςύα ωσ η βαςικό ςυνιςτώςα τησ ορθολογικόσ διούκηςησ. Ο ορθολογικόσ προγραμματιςμόσ και η αξιολόγηςη προώποθϋτουν το ςαφό και a priori προςδιοριςμό, τη διατύπωςη και ςυγκεκριμενοπούηςη των επιδιωκόμενων ςκοπών και ςτόχων και την ορθό επιλογό και αξιοπούηςη των διατιθϋμενων μϋςων, δυνατοτότων και πόρων. Η μεθοδολογύα τησ ορθολογικόσ απόφαςησ ςε μύα απλουςτευμϋνη εκδοχό ςυνύςταται ςε τρεισ αναλυτικϊ διαφοροποιημϋνεσ νοητικϋσ διεργαςύεσ και οδηγεύ ςτη διϊκριςη τριών φϊςεων-βημϊτων τησ διαδικαςύασ λόψησ αποφϊςεων (Μπουρςανύδησ 2008): ςτο ςαφό προςδιοριςμό και διατύπωςη των επιδιωκόμενων ςκοπών και ςτόχων ςτην καταγραφό και αξιολόγηςη των εναλλακτικών επιλογών για την επύτευξό τουσ ςτην επιλογό και πραγματοπούηςη τησ πιο αποδοτικόσ και αποτελεςματικόσ πρόταςησ. Ο ϋλεγχοσ τησ αποδοτικότητασ των επιλογών, ο οπούοσ προώποθϋτει μύα όςο το δυνατόν ςαφό εκτύμηςη και εξειδύκευςη του κόςτουσ και των θυςιών, που ςυνεπϊγεται η εκπλόρωςη των ςκοπών και ςτόχων, διευκολύνει με τη ςειρϊ του την προςαρμογό των νϋων επιδιώξεων ςτουσ διαθϋςιμουσ πόρουσ και κατϊ ςυνϋπεια ςυμβϊλλει ςτην απόκτηςη τησ τόςο ςημαντικόσ, για το μϊνατζμεντ και την ϊςκηςη ορθολογικόσ πολιτικόσ, δεξιότητασ και ικανότητασ, το να θϋτει κανεύσ εφικτούσ ςτόχουσ. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 7

7 Για την εκτύμηςη και αξιολόγηςη του βαθμού προςϋγγιςησ ό επύτευξησ των ex ante τιθϋμενων και επιδιωκόμενων ςκοπών και ςτόχων εύναι εξαιρετικϊ χρόςιμοι οι λεγόμενοι δεύκτεσ απόδοςησ και αποτελεςματικότητασ (performance indicators), οι οπούοι ενϋχουν το χαρακτόρα κριτηρύων αξιολόγηςησ τησ λειτουργύασ των υπηρεςιών υγεύασ και τησ αςκηθεύςησ πολιτικόσ υγεύασ (Pettersen/Nyland 2006) Διδακτικό και βοηθητικό λειτουργύα: Εύναι κοινόσ τόποσ ότι, οι διαδικαςύεσ λόψησ αποφϊςεων πϊςχουν ςυχνϊ από αδιαφϊνεια και οι αποφϊςεισ υποκρύπτουν αξιολογόςεισ ιδεολογικού χαρακτόρα, καθώσ δε λαμβϊνονται ορθολογικϊ ςτη βϊςη κϊποιων κριτηρύων επιλογόσ. Σο ςύςτημα ςκοπών-ςτόχων ςυμβϊλλει ςυμπληρωματικϊ ςτην ειςαγωγό και ςτη χρόςη ορθολογικών κριτηρύων, ςτη διαδικαςύα λόψησ αποφϊςεων και ςτη διαφϊνειϊ τησ. Έτςι μπορεύ να ϋχει μια θετικό διδακτικό λειτουργύα ςε όςουσ ςυμμετϋχουν ςτη λόψη αποφϊςεων όλων των επιπϋδων για μύα θεωρητικϊ θεμελιωμϋνη και βαςιςμϋνη ςε τεκμόρια λόψη απόφαςησ και ϊςκηςησ μϊνατζμεντ (Evidence-based management)(hewison 2004) υμβολό ςτην εξεύρεςη ςυναινετικών λύςεων Εύναι κοινϊ παραδεκτό η αναγκαιότητα εξεύρεςησ ςυναινετικών λύςεων ςε οριςμϋνουσ τομεύσ τησ πολιτικόσ, ςτουσ οπούουσ ανόκει και το ςύςτημα Τγεύασ. Μύα κριτικϊ αναςτοχαςτικό προςϋγγιςη των μεταρρυθμιςτικών παρεμβϊςεων και των αςκούμενων πολιτικών υγεύασ ςτισ κύριεσ ευρωπαώκϋσ χώρεσ, οδηγεύ ςτη διαπύςτωςη ότι υπϊρχει, τόςο μεταξύ των πολιτικών και των κοινωνικών ομϊδων, όςο και μεταξύ των επιςτημόνων, ϋνα ικανοποιητικό επύπεδο ςυναύνεςησ λόψησ αποφϊςεων αναφορικϊ ςτισ δομϋσ διακυβϋρνηςησ, τισ βαςικϋσ λειτουργικϋσ διαδικαςύεσ των υπηρεςιών υγεύασ όςο και την ειςαγωγό ςύγχρονων εργαλεύων δημοςύου μϊνατζμεντ ςτο ςύςτημα υγεύασ γενικότερα και ςτα νοςοκομεύα ειδικότερα με κρύςιμη, ύςωσ, εξαύρεςη το αρχικό εγχεύρημα τησ Θϊτςερ ςτην Αγγλύα (Hewison 2004). 2. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 8

8 Ολοκληρωμϋνο ςύςτημα ςτοχοθεςύασ Νοςοκομεύων: Μεθοδολογικϋσ παρατηρόςεισ και υποδεύγματα 2.1 Ειςαγωγικϋσ παρατηρόςεισ Έ χει αναφερθεύ ότι η ςημαντικότητα εναςχόληςησ και ανϊπτυξησ ενόσ ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων καταδεικνύεται από το γεγονόσ ότι α) αποτελεύ τη βαςικό πηγό πληροφοριών για τη λόψη ορθολογικών αποφϊςεων, β) προςδιορύζει τον χαρακτόρα και τον προςανατολιςμό του ςυςτόματοσ υγεύασ γ) αποτελεύ εκεύνο το αναγκαύο αξιολογικό πλαύςιο αναφορϊσ ςε κϊθε προςπϊθεια δόμηςησ ενόσ ςυςτόματοσ ό επιλογόσ εναλλακτικών μορφών οργϊνωςησ ςυςτημϊτων Τγεύασ και δ) αποτελεύ το κυριότερο μϋςο για την εκτύμηςη τησ αποτελεςματικότητασ και αποδοτικότητασ ενόσ υπαρκτού ςυςτόματοσ υγεύασ. Για την διαμόρφωςη ενόσ τϋτοιου ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων και την κατανόηςη τησ λειτουργύασ του θεωρεύται αναγκαύο να γύνουν οριςμϋνεσ μεθοδολογικού βϋβαια χαρακτόρα αλλϊ ϊμεςησ πρακτικόσ εφαρμογόσ επιςημϊνςεισ Σο αύτημα τησ μετρηςιμότητασ ςκοπών και ςτόχων την αναφορϊ για την ορθολογικό διαδικαςύα απόφαςησ, για τον ορθολογικό προγραμματιςμό και την αξιολόγηςη τονύςθηκε η αναγκαιότητα του ςαφούσ προςδιοριςμού και τησ διατύπωςησ ςκοπών και ςτόχων. Αυτό ςημαύνει ανταπόκριςη ςτο αύτημα τησ μετρηςιμότητασ (Μπουρςανύδησ 2008) το οπούο από αναλυτικό ςκοπιϊ διακρύνεται ςτισ ακόλουθεσ τρεισ κύριεσ και τρεισ επικουρικϋσ διαςτϊςεισ. Κατϊ κύριο λόγο πρϋπει ςτη διατύπωςη ενόσ ςτόχου να αποςαφηνύζεται επαρκώσ και να προςδιορύζεται επακριβώσ με μετρόςιμα και επαληθεύςιμα μεγϋθη: Σο περιεχόμενο του ςκοπού και ςτόχου (τι) Ο χρόνοσ και η προθεςμύα υλοπούηςησ (πότε) Σο μϋγεθοσ ό ο βαθμόσ υλοπούηςησ (πόςο) υμπληρωματικϊ δε πρϋπει να αναφϋρονται και να λαμβϊνονται υπόψη: Οι αρμόδιοι και εμπλεκόμενοι φορεύσ (ποιοσ) Σα μϋτρα και οι πόροι-μϋςα που εύναι αναγκαύα και ςκόπιμα (πώσ, με τι) Οι όροι και οι προώποθϋςεισ του πλαιςύου υλοπούηςησ (restrictions) Υυςικϊ αυτό το αύτημα τησ μετρηςιμότητασ (Operationalität) και τησ επαληθευςιμότητασ (Validität) δεν εύναι δυνατόν πϊντα και αυςτηρϊ να τηρηθεύ. Η επιςόμανςη τησ αναγκαιότητασ του ςαφούσ προςδιοριςμού ςκοπών και ςτόχων δε ςημαύνει αναγκαςτικϊ ότι αυτού μπορούν (ό πρϋπει) να εύναι πϊντοτε εντελώσ ποςοτικοποιημϋνοι και ϊρα επακριβώσ μετρόςιμοι. Ένα τϋτοιο πρόβλημα ςυναντϊ και αντιμετωπύζει η επιςτόμη ςτην προςπϊθεια μϋτρηςησ του ςκοπού Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 9

9 επύπεδο υγεύασ. Η δυςκολύα ςυνύςταται ςτο γεγονόσ ότι ο ςκοπόσ αυτόσ ϋχει πολλϊ ποιοτικϊ ςτοιχεύα και δεν εύναι εύκολο να ποςοτικοποιηθεύ και να μετρηθεύ. Δεν εύναι τυχαύο, αλλϊ εύλογο να διερωτώνται μερικϋσ φορϋσ οι επιςτόμονεσ, "αν εύναι βαςικϊ δυνατό να μετρηθεύ η υγεύα και ότι μϋχρι τώρα δεν κατϋςτη δυνατό να αναπτυχθεύ ϋνασ ςύνθετοσ και κοινϊ παραδεκτόσ δεύκτησ υγεύασ. Έτςι για την αξιολόγηςη του αποτελϋςματοσ των υπηρεςιών υγεύασ καταφεύγουν ςυνόθωσ οι κοινωνικού επιςτόμονεσ υγεύασ ςτη χρόςη ποςοτικών δεικτών, οι οπούοι λαμβϊνουν το χαρακτόρα των κατϊ προςϋγγιςη κριτηρύων (proxies) αξιολόγηςησ του ποιοτικού αυτού ςκοπού, που λϋγεται επύπεδο υγεύασ. 2.3 Ανϊπτυξη ςυςτόματοσ δεικτών και χρηςιμότητα αυτών Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ: Σι εύναι Δεύκτεσ; Η ϋννοια του δεύκτη ςυνύςταται ςτην ιδϋα μύασ ςυςτηματικόσ παρατόρηςησ ενόσ κοινωνικού φαινόμενου, μύασ κατϊςταςησ και τησ εξϋλιξησ αυτόσ. Δεύκτεσ ονομϊζονται λοιπόν δεδομϋνοι αριθμού (αριθμοδεύκτεσ) κατϊλληλοι, πιςτού και αναπαραγόμενοι, που επιτρϋπουν την αποτύπωςη-απεικόνιςη όςο και την παρακολούθηςη τησ εξϋλιξησ ενόσ φαινόμενου και κυρύωσ την εκτύμηςη και την ςυγκριτικό αξιολόγηςη των υπαρχόντων, των προτεινομϋνων και των επιλεγμϋνων χρηςιμοποιούμενων μϋςων και πόρων. Με αυτόν την ϋννοια καθύςτανται χρόςιμα εργαλεύα μϊνατζμεντ για μια αποδοτικό και αποτελεςματικό υλοπούηςη των τιθϋμενων ςτρατηγικών και επιχειρηςιακών ςτόχων. Ειδικότερα, ϋνα ιεραρχημϋνο και λογικϊ ςυνεκτικό ςύςτημα δεικτών ωσ εργαλεύο του μϊνατζμεντ, ϋχει τισ εξόσ ιδιότητεσ και λειτουργύεσ (Μπουρςανύδησ 2009α): αναλαμβϊνει την αναγκαύα και χρόςιμη ιδιότητα ενόσ ςυςτόματοσ προετοιμαςύασ και ςτόριξησ ορθολογικόσ λόψησ αποφϊςεων και ενόσ ςυςτόματοσ διαρκούσ παρακολούθηςησ και ελϋγχου (controlling) προςλαμβϊνει προςθετικϊ ςτην ανωτϋρω λειτουργύα, αυτό τησ ςυμπύκνωςησ πληροφοριών χρόςιμων για το μϊνατζμεντ, και μύα δεύτερη εξύςου ουςιαςτικό λειτουργύα, αυτό τησ ϋγκαιρησ διϊγνωςησ προβλημϊτων επιπροςθϋτωσ η περιεκτικό αξύα αυτού αυξϊνεται ειδικότερα ςτο διϊνυςμα του χρόνου καθώσ καθιςτϊ διαφανό την πορεύα εξϋλιξησ ενόσ δημόςιου οργανιςμού Μεθοδολογικό και τυπολογικό προςϋγγιςη δεικτών 1. την πολιτικό υγεύασ και από τη ςκοπιϊ τησ κοινωνικόσ επιδημιολογύασ διακρύνονται τρεισ τύποι δεικτών (Μπουρςανύδησ 2008): Κανονικού Δεύκτεσ Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 10

10 Δείκτες Συσχέτισης (Ποσοστά Πηλίκα) Απόλυτοι Αριθμοί τοιχεύα ςυγκριτικόσ αξιολόγηςησ νοςοκομεύων (Hospital Benchmarking) Ο προςδιοριςμόσ τουσ γύνεται πϊντα με ϋνα ςυγκεκριμϋνο πληθυςμό αναφορϊσ και αποτυπώνουν την αναλογύα ανϊμεςα ςτον αριθμό ατόμων που φϋρνουν ϋναν ειδικό χαρακτόρα προσ το ςυνολικό πληθυςμό αναφορϊσ : Θϊνατοι το ϋτοσ Φ π.χ : Δεύκτησ θνηςιμότητασ Πληθυςμόσ ϋτουσ Φ Αναλογικού Δεύκτεσ Εκφρϊζουν την αναλογύα του αριθμού των ατόμων που φϋρουν ϋνα ειδικό χαρακτόρα προσ τον αριθμό των ατόμων που φϋρουν ϋναν ό περιςςότερουσ ομοειδεύσ χαρακτόρεσ Περιπτώςεισ θανϊτου από νόςημα Φ π.χ : Αναλογικόσ δεύκτησ θνηςιμότητασ Θϊνατοι από όλα τα νοςόματα Δεύκτεσ αντιςτοιχύασ Δεύχνουν την αναλογύα δύο οντοτότων που κϊθε μύα φϋρει διαφορετικϊ χαρακτηριςτικϊ. Έτςι ο αριθμητόσ δεν αποτελεύ, φυςικϊ, μϋροσ του παρανομαςτό: Θϊνατοι βρεφών ϋτουσ Α π.χ : Δεύκτησ βρεφικόσ θνηςιμότητασ Γεννηθϋντα ζωντανϊ βρϋφη ϋτουσ Α 2. την επιςτόμη του δημοςύου μϊνατζμεντ ςυναντϊται μύα ευρύτερη και λεπτομερϋςτερη διαφοροπούηςη ειδών, τύπων και κατηγοριών δεικτών, όπωσ ςχηματικϊ παρουςιϊζονται ςτο ςυναφϋσ διϊγραμμα: Είδη Απιθμοδεικηών Μοπθέρ Τύποι - Καηηγοπίερ Αθροίσματα: Αριθμός των υπηρεσιών, του προσωπικού, των ημερών ασθενείας,. Διαφορές: Αλλαγές του αριθμού των υπηρεσιών, του προσωπικού.. Μέσοι Όροι: Ο μέσος όρος ετησίως υπηρεσιών, ημερών ασθενείας, Κανονικοί Δείκτες: Συσχέτιση δύο οντοτήτων εκ των οποίων η μια αποτελεί επιμέρους σύνολο της άλλης π.χ. Ποσοστό ιατρικών λαθών: Αναλογικοί Δείκτες: Συσχέτιση δύο οντοτήτων εκ των οποίων η μία φέρει ένα ειδικό χαρακτηριστικό προς μια που φέρει ένα η περισσότερα ομοειδή χαρακτηριστικά π.χ. Δείκτης θνησιμότητας: Αριθμοί Index: Συσχέτιση του μεγέθους μιας οντότητας με το μέγεθος της στο έτους-βάση Χ. π.χ. Παραγωγικότητα προσωπικού αναφορικά με τον Αριθμό-Βάση του έτους Χ 11/7/2009 ΕΣΔΔ - Χρήστος Μποσρσανίδης 36 Πηγό: Μπουρςανύδησ 2009α 3. Σϋλοσ ϋνα ςύςτημα δεικτών ωσ εργαλεύο αξιολόγηςησ ϋχει την εξόσ ςκοπιμότητα και χρηςιμότητα: Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 11

11 Αξιολόγηςη ςυςτόματοσ υγεύασ και διαμόρφωςη πολιτικόσ υγεύασ Αξιολόγηςη Τπηρεςιών Τγεύασ μύασ Περιφϋρειασ/Νομού Αξιολόγηςη Νοςοκομεύου (Εκθϋςεισ, Προγρϊμματα,...) Αξιολόγηςη λειτουργικών μονϊδων (π.φ. Σμόμα) Νοςοκομεύου 2.4. Αναλυτικό διαφοροπούηςη και τυπολογύα ςκοπών και ςτόχων Αναλυτικό διϊκριςη μεταξύ ςκοπών και ςτόχων Η λειτουργύα των ςκοπών και ςτόχων, εύναι να προςδιορύςουν το περιεχόμενο και το χαρακτόρα τησ αποςτολόσ και των επιδιώξεων ενόσ ςυςτόματοσ. Η διϊκριςη μεταξύ τουσ ϋγκειται ςτο ότι οι ςκοπού εύναι πιο αόριςτοι και γενικότεροι των ςτόχων, δηλώνουν κϊτι το απώτερο, ϋχουν εντονότερο χαρακτόρα και περιϋχουν ςυνόθωσ ποιοτικϊ κριτόρια, ενώ οι ςτόχοι εύναι ειδικότεροι και ςυγκεκριμϋνοι. Οι ςτόχοι μπορούν να ποςοτικοποιηθούν και ωσ εκ τούτου να προςδιοριςθεύ το περιεχόμενό τουσ με ςαφόνεια και τα χρονικϊ όρια πραγματοπούηςησ επακριβώσ (χρονοδιϊγραμμα υλοπούηςησ). το κατωτϋρω διϊγραμμα παρουςιϊζονται πιο ςυςτηματικϊ οι ουςιώδεισ διαφορϋσ: Διϊγραμμα 5: Διϊκριςη ςκοπών και ςτόχων κοπού Zwecke-Good values τόχοι Ziele-Objektives Γενικού υγκεκριμϋνοι (π.χ. βελτύωςη επιπϋδου υγεύασ) (π.χ. μεύωςη βρεφικόσ θνηςιμότητασ κατϊ 5%) Ποιοτικού (π.χ. υψηλό επύπεδο περύθαλψησ) Μετρόςιμοι (π.χ. τρύα Κϋντρα Τγεύασ) Χρονικϊ αόριςτοι Χρονικϊ προγραμματιςμϋνοι (π.χ ςτο μϋλλον) (π.χ. ςτο επόμενο ϋτοσ) Πηγό: Μπουρςανύδησ Διαμόρφωςη ςυςτημϊτων ςκοπών και ςτόχων Οι ςκοπού μπορούν να μετατραπούν και ςυγχρόνωσ να διαφοροποιηθούν ςε υποςκοπούσ και επιμϋρουσ ςτόχουσ. Οι ςτόχοι ενϋχουν τότε το ρόλο του μϋςου που μπορεύ να θεωρηθεύ ότι υλοποιεύ αντικειμενικϊ το ςκοπό. το ςυναφϋσ διϊγραμμα, όπου παρουςιϊζεται το ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων του υςτόματοσ Τγεύασ, οι ςτόχοι ϋχουν αυτόν το χαρακτόρα. Με την εξειδύκευςη και διαφοροπούηςη ςκοπών και ςτόχων, ςύμφωνα με το λογικό ςχόμα ενδιϊμεςουτελικού, όπου το ενδιϊμεςο ενϋχει το χαρακτόρα μϋςου προσ υλοπούηςη του απώτερου, γύνεται μύα ιερϊρχηςη, ώςτε το ςύνολο αυτών των ςκοπών και ςτόχων να εμφανύζεται με τη μορφό ενόσ ιεραρχημϋνου ςυςτόματοσ. Ένα τϋτοιο ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων απορρϋει και από το γεγονόσ ότι ςτο ύςτημα Τγεύασ και τισ υπηρεςύεσ υγεύασ, όπωσ και ςε κϊθε κοινωνικοτεχνικό ςύςτημα, επιδιώκονται ςυνόθωσ πολλαπλού και ςχετικϊ αντιφατικού μεταξύ τουσ ςκοπού. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 12

12 Τπενθυμύζεται εδώ ακόμη μια φορϊ, η ετερογενόσ και ετεροβαρόσ δομό ςυμφερόντων, που χαρακτηρύζουν πολύπλοκα κοινωνικϊ ςυςτόματα, όπωσ το ςύςτημα υγεύασ και τα νοςοκομεύα. Εύναι αναγκαύο λοιπόν να διευκρινύζεται αν η ςκοπιμότητα αναφϋρεται ςτουσ κατ ουςύαν ςκοπούσ και ςτόχουσ που απορρϋουν από την αποςτολό του ςυςτόματοσ, ςτην υλοπούηςη των οπούων οφεύλει να προςανατολύζει τισ εκροϋσ του το ςύςτημα, ό ςτισ ςυνειδητϋσ αλλϊ μεταξύ τουσ εξύςου αντιφατικϋσ και ςυγκρουόμενεσ επιδιώξεισ και προθϋςεισ όςων μετϋχουν ςτη λειτουργικό διαδικαςύα (π.χ. Γιατρού, Νοςηλεύτριεσ(-τϋσ), Διοικητικϊ ςτελϋχη,...). Αποςτολό Διϊγραμμα 5: ύςτημα ςκοπών και ςτόχων κοπού τόχοι Τποςτόχοι Πηγό: Μπουρςανύδησ 2008 Εϊν θϋλει ϋνα τϋτοιο ςύςτημα να διατηρόςει ϋνα ικανοποιητικό επύπεδο οργανωτικόσ αποτελεςματικότητασ, οφεύλει να προβεύ ςε ιερϊρχηςη ςκοπών και ςτόχων. Εύναι πρόδηλο ότι ςτην πρϊξη αυτό ςημαύνει καθοριςμό προτεραιοτότων, δηλαδό επιλογό ςκοπών και ςτόχων που: θα υλοποιηθούν θα αναβληθούν ύςωσ ματαιωθούν Από την εμπειρικό παρατόρηςη τησ Διούκηςησ των υςτημϊτων (Δεκλερόσ 2006), εύναι γνωςτό και κοινώσ παραδεκτό μύα τϊςη να θεωρούνται τα πϊντα ωσ μεύζονα, ςημαντικϊ και επεύγοντα. Μύα ορθολογικό διούκηςη οφεύλει ςτη βϊςη κριτηρύων και μεθοδολογικόσ ιερϊρχηςησ να προβεύ ςτη διϊκριςη των απολύτωσ απαραύτητων ςτόχων (ωσ sine qua non) από τουσ απλώσ χρόςιμουσ ό περιττούσ. την πραγματικότητα, όμωσ, πρόκειται για ϋνα από τα πιο δύςκολα προβλόματα λόψησ αποφϊςεων και εξαρτϊται από την ϋκταςη και ϋνταςη τησ ςύγκρουςησ ό ςυναύνεςησ μεταξύ των προθϋςεων και επιδιώξεων των μετόχων. Η δυςχϋρεια εντοπιςμού ενόσ αποδεκτού ςυνόλου ςκοπών και ςτόχων απορρϋει από την δυςκολύα αντιςτοιχύασ αυτών ςε όλη την ϋκταςη των πτυχών τησ ςυμπεριφορϊσ του ςυςτόματοσ και από το γεγονόσ ότι, η θεωρύα πολιτικόσ υγεύασ δεν ϋχει αναπτύξει θεωρητικϊ θεμελιωμϋνουσ κανόνεσ και κριτόρια για λόψη αποφϊςεων ςε περιπτώςεισ ϋνταςησ ςυγκρούςεων Δυνατότητεσ διατύπωςησ ςτόχων Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 13

13 Ακολούθωσ παρουςιϊζεται ςχηματικϊ η διϊκριςη των δύο κατηγοριών διατύπωςησ ςτόχων καθώσ και οι δυνατότητεσ μετρόςιμησ απόδοςησ αυτών (Μπουρςανύδησ 2008): Διϊγραμμα 6: Δυνατότητεσ διατύπωςησ ςτόχων Ποιοτικού ςτόχοι Ποςοτικού ςτόχοι Διακηρυκτικού Κλύμακασ Οριοθετιμϋνοι Ελαςτικού ταθερού ςτόχοι ςτόχοι ςτόχοι ςτόχοι ςτόχοι 1,2,3 1>,2>3 1>2%, 2<4, W( 1,2,3 n) 1=a,2=+2, Συπολογύα ςχϋςεων μεταξύ ςτόχων α<3<β Max! 3=b Εκτόσ από το ζότημα τησ ςαφόνειασ ςτη διατύπωςη των ςτόχων, ϋνα δεύτερο ςημεύο κρύςιμο για τη διαδικαςύα ορθολογικόσ λόψησ απόφαςησ και κατϊ ςυνϋπεια ϊξιο ςυςτηματικόσ παρουςύαςησ εύναι η διερεύνηςη των δυνατών ςχϋςεων μεταξύ των ςτόχων. Συπολογύα ςχϋςεων μεταξύ ςτόχων Σαυτότητα Αρμονύα Ουδετερότητα Αντινομύα (υμπληρωματικότητα) (Αδιαφορύα) (Ανταγωνιςτικότητα) (ύγκρουςη) (Τποκατϊςταςη) Πηγό: Μπουρςανύδησ 2008 Η αναγκαιότητα και η δυςκολύα ςυγχρόνωσ ιερϊρχηςησ των ςτόχων και καθοριςμού προτεραιοτότων, που ςυνεπϊγεται και την αντύςτοιχη κατανομό και διαφοροπούηςη πόρων και ικανοτότων, δεν εξαρτϊται και δεν απορρϋει τόςο από την πολλαπλότητα των οργανωτικών ςκοπών, όςο από το εύδοσ και την ϋνταςη των ςχϋςεων που διακρύνει αυτούσ τουσ ςτόχουσ. τη ςυναφό βιβλιογραφύα του μϊνατζμεντ εύναι γνωςτό η διϊκριςη των λογικϊ δυνατών και εμπειρικϊ παρατηρούμενων τύπων ςχϋςεων, όπωσ εμφανύζονται ςτο ανωτϋρω διϊγραμμα. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 14

14 2.5 ύςτημα ολοκληρωμϋνησ ςτοχοθεςύασ Νοςοκομεύων Η προςπϊθεια ςυςτηματικόσ προςϋγγιςησ τησ λειτουργικόσ-διοικητικόσ ικανότητασ των νοςοκομεύων και η αξιολόγηςό τησ ςχετύζεται ϊμεςα με την ςτοχοθεςύα του οργανιςμού για δύο λόγουσ. Πρώτο γιατύ οι ςυνιςτώςεσ τησ Λειτουργικόσ οργϊνωςησ (ανθρώπινο δυναμικό, οργανωτικό δομό, λειτουργικϋσ διαδικαςύεσ) αναπτύςςονται, ό τουλϊχιςτον θα πρϋπει, με βϊςη και κατ αντιςτοιχύα με τουσ τεθϋντεσ ςτόχουσ και δεύτερο, ωσ ςυνϋπεια του πρώτου, η παρακολούθηςη κϊθε ςτόχου προώποθϋτει την δημιουργύα ςυγκεκριμϋνων δεικτών.. Η τοχοθεςύα εύναι κύριο μϋροσ τησ διαδικαςύασ τρατηγικού Προγραμματιςμού, η οπούα μαζύ με τον Λειτουργικό Προγραμματιςμό απαρτύζουν την πρώτη από τισ τϋςςερισ λειτουργύεσ του Management, τον χεδιαςμό Προγραμματιςμό (Planning). Η τοχοθεςύα εύναι η βϊςη του Επιχειρηςιακού χεδιαςμού, αλλϊ δεν ταυτύζεται με το ςύνολο αυτού. Ο Επιχειρηςιακόσ χεδιαςμόσ αντιςτοιχεύ ςτον Λειτουργικό Προγραμματιςμό(Μπαλαςοπούλου, 2006). Η διαδικαςύα ςτοχοθεςύασ λοιπόν αφορϊ την κατϊρτιςη ανϊπτυξη, και απόφαςη, επύ ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων του οργανιςμού, οι οπούοι θα αποτελούν τισ γραμμϋσ οδηγούσ τησ πορεύασ του. Μύα ςυςτηματικό προςπϊθεια ανϊπτυξησ ενόσ δομημϋνου λογικϊ ςυνεκτικού και ιεραρχημϋνου ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων ςυμβϊλλει ό εμπεριϋχει τη δυναμικό που καθιςτϊ τα ςυμφϋροντα και τισ ςυγκρούςεισ τησ λόψησ αποφϊςεων διαχειρύςιμα, διαμορφώνοντασ όρουσ ευθυγρϊμμιςησ όλων των μετόχων ςε ϋνα ενιαύο και αποδεκτό πλαύςιο (Μπουρςανύδησ, 2007). τη διαδικαςύα αυτό υπϊρχουν κϊποια κρύςιμα ςημεύα τα οπούα θα πρϋπει να ληφθούν προςεκτικϊ υπόψη από τουσ ςυμμετϋχοντεσ, από όποια θϋςη ό ιδιότητα, ςτη διαδικαςύα Λόψησ Αποφϊςεων (Μπαλαςοπούλου, 2006), αλλϊ κυρύωσ από τον ηγϋτη που φϋρει την ευθύνη του ςυντονιςμού αφενόσ και του αποτελϋςματοσ του οργανιςμού αφετϋρου Η αποςτολό ενόσ δημόςιου νοςοκομεύου περιγρϊφεται ςυνόθωσ με την καταςτατικό ό ιδρυτικό πρϊξη του νομοθϋτη και η οπούα ςυνύςταται ςτην κϊλυψη των αναγκών υγεύασ τησ περιοχόσ ευθύνησ του. Με την καταςτατικό αυτό πρϊξη επιπροςθϋτωσ προδιαγρϊφεται και Οργανιςμόσ του νοςοκομεύου. Εϊν η εκϊςτοτε νομοθετικό πρϊξη ύδρυςησ ενόσ δημόςιου νοςοκομεύου εύναι απόρροια μιασ ορθολογικϊ διαμορφωμϋνησ πολιτικόσ υγεύασ ςτο πλαύςιο μύασ μεθοδολογικϊ ϊρτιασ, δηλαδό μύα θεωρητικϊ θεμελιωμϋνησ και εμπειρικϊ τεκμηριωμϋνησ, διαδικαςύασ ςχεδιαςμού νοςοκομειακών αναγκών τότε ςυνεπϊγεται λογικϊ ότι ϋχουν προηγηθεύ ωσ λειτουργικϊ προαπαιτούμενα: Πρώτον μύα ςαφόσ γεωγραφικό οριοθϋτηςη και προςδιοριςμόσ τησ περιοχόσ εύθηνησ, η οπούα και επιτρϋπει την ανύχνευςη και αξιολόγηςη του φϊςματοσ των αναγκών υγεύασ τόςο τησ υφιςταμϋνησ κατϊςταςησ όςο και την εκτύμηςη τησ δυνητικόσ εξϋλιξησ αυτού ςτο πλαύςιο του ςυνεχώσ μεταβαλλόμενου διοικητικού-υγειονομικού περιβϊλλοντοσ του νοςοκομεύου. Δεύτερον, με πλαύςιο αναφορϊσ το πρώτο, μύα ακριβό αποτύμηςη του Οργανιςμού του Νοςοκομεύου, δηλαδό του αριθμού και του εύδουσ των λειτουργικϊ διαφοροποιημϋνων κλινικών τμημϊτων του νοςοκομεύου και κατϊ ςυνϋπεια του ενδεδειγμϋνου αριθμού ανθρώπινου δυναμικού και τη διαφοροπούηςη αυτού κατϊ επαγγελματικϋσ κατηγορύεσ και εξειδικεύςεισ, ςτη Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 15

15 βϊςη κϊποιων επιςτημονικϊ τεκμηριωμϋνων και κοινϊ αποδεκτών ςτην ευρωπαώκό διοικητικόυγειονομικό πρακτικό ςυςτημϊτων δεικτών αναλογύασ. Κατϊ ςυνϋπεια τα δημόςια νοςοκομεύα ανεξϊρτητα από το εύδοσ και τη γεωγραφικό τουσ θϋςη καλούνται να καλύψουν όςο το δυνατόν πληρϋςτερα τισ υγειονομικϋσ ανϊγκεσ του πληθυςμού τησ περιοχόσ ευθύνησ τουσ. Πρϋπει όμωσ, από την ςκοπιϊ του δημοςύου μϊνατζμεντ υγεύασ, να επιςημανθεύ ότι προςδιοριςμόσ αυτόσ τησ αποςτολόσ εύναι ελλιπόσ χωρύσ την αναφορϊ και την ςύνδεςη με τον απώτερο ςκοπό και επιδύωξη ενόσ νοςοκομεύου, η οπούα ςυνύςταται ςτην βελτύωςη του επιπϋδου υγεύασ του πληθυςμού. Με αυτόν την ϋννοια η αποςτολό ενόσ δημόςιου νοςοκομεύου ϋχει διττό χαρακτόρα και διαφοροποιεύται: τον κύριο ςτόχο, ο οπούοσ ορύζεται ωσ η μϋγιςτη δυνατό παραγωγό και διανομό υπηρεςιών και αγαθών υγεύασ για την πληρϋςτερη κϊλυψη των αναγκών υγεύασ τον απώτερο ςκοπό, ο οπούοσ αναφϋρεται ςτη διαςφϊλιςη και ςτη μϋγιςτη δυνατό βελτύωςη του επιπϋδου υγεύασ του πληθυςμού τησ περιοχόσ ευθύνησ. Πηγό: Μπουρςανύδησ 2009β το ςυναφϋσ παρατιθϋμενο ςχόμα παρουςιϊζεται παραςτατικϊ ϋνα λογικϊ ςυνεκτικό ςύςτημα ςκοπών και ςτόχων ενόσ δημόςιου νοςοκομεύου, ςτο οπούο γύνεται μύα περαιτϋρω κϊθετη λειτουργικό διαφοροπούηςη και εξειδύκευςη του κύριου ςτόχου ςε επιμϋρουσ ςτόχουσ και αυτών ςε επιμϋρουσ δραςτηριότητεσ. Πρόκειται για μύα νοητικό διεργαςύα λογικόσ ςυναγωγόσ από ϋνα ανώτερο επύπεδο ςε ϋνα κατώτερο, ούτωσ ώςτε το εκϊςτοτε κατώτερο επύπεδο εκλαμβϊνεται ωσ μϋςο για την υλοπούηςη του ανωτϋρου επιπϋδου. Με όρουσ δημοςύου μϊνατζμεντ υγεύασ ςυγκροτεύται με αυτόν τον τρόπο μύα εργαλειακό ςχϋςη λογικόσ ςυνϊφειασ μεταξύ κατωτϋρου και του αμϋςουσ επόμενου ανωτϋρου επιπϋδου. Εύναι πρόδηλο ότι το ςχόμα δύναται να αποτελϋςει ϋνα μεθοδολογικό προςανατολιςτικό πλαύςιο αναφορϊσ για την διαμόρφωςη ςτην πρϊξη ενόσ ςυςτόματοσ ςκοπών και ςτόχων δημόςιου νοςοκομεύου. Σο ςυναφϋσ ςχόμα, ειςϋτι, απεικονύζει ϋνα ςύςτημα ςυνεκτικϊ δομημϋνων ςκοπών και ςτόχων, το οπούο μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ ωσ εργαλεύο, καθώσ παρϋχει αναλυτικϊ τη δυνατότητα Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 16

16 προςαρμογόσ, εξειδύκευςησ και ανϊπτυξησ, αλλϊ και ποςοτικοπούηςησ και αξιολόγηςησ. Διατυπώνεται δε επιπροςθϋτωσ η θϋςη ότι η χρηςτικότητα αυτού επεκτεύνεται και για τα ιδιωτικϊ όςο και για τα μη κερδοςκοπικού χαρακτόρα νοςοκομεύα, βϋβαια με τισ ανϊλογεσ μεθοδολογικϊ ενδεδειγμϋνεσ διαφοροποιόςεισ. το πλαύςιο αυτό η βαςικό λειτουργύα του μϊνατζμεντ ενόσ νοςοκομεύου αναφϋρεται ςτον κατϊλληλη διαχεύριςη και ςυντονιςμό των ενεργειών και δρϊςεων του ανθρώπινου δυναμικού οι οπούοι κατατεύνουν και προςανατολύζονται ςτην ενςυνεύδητη και ςτοχευμϋνη επύδραςη των τριών βαςικών παραμϋτρων λειτουργύασ ενόσ οργανιςμού (Μπουρςανύδησ 2009α): 1. Σην ποςότητα των παρεχόμενων υπηρεςιών, διαφοροποιημϋνων ανϊ εύδοσ και εξειδύκευςη 2. Σην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεςιών, διαφοροποιημϋνων ςτισ τρεισ διαςτϊςεισ τησ ςυνολικόσ παραγωγικόσ διαδικαςύασ ενόσ νοςοκομεύου, δηλαδό των ειςροών των διαδικαςιών-εκροών όςο και των τελικών εκβϊςεων-αποτελεςμϊτων 3. Σισ τιμϋσ των παρεχόμενων υπηρεςιών, διαφοροποιημϋνων κατϊ κριτόριο ό μονϊδα υπολογιςμού, η οπούα προςδιορύζεται από την ακολουθούμενη μϋθοδο αποζημύωςησ των νοςοκομεύων, η οπούα ςτη ςύγχρονη τησ μορφό του εύναι αυτό των Ομοειδών Διαγνωςτικών Κατηγοριών (DRGs). Η δυνατότητα προςδιοριςμού των τιμών θϋτει ωσ λειτουργικό προαπαιτούμενο, βϋβαια, την γνώςη του κόςτουσ των παρεχόμενων υπηρεςιών και ςυνεπϊγεται την ικανότητα μιασ ςτοχευμϋνησ επύδραςησ αυτού ςτην κατεύθυνςη ενόσ ελαχύςτου κόςτουσ. Με αυτόν την ϋννοια το ζητούμενο από την ϊςκηςη Διούκηςησ ενόσ Νοςοκομεύου αύτημα μιασ πληρϋςτερησ εκπλόρωςησ τησ αποςτολόσ του μεταςχηματύζεται με όρουσ δημοςύου μϊνατζμεντ νοςοκομεύων ςτο πρόταγμα μεγιςτοπούηςησ τησ διοικητικόσ-λειτουργικόσ ικανότητασ. Ένα νοςοκομεύο χαρακτηρύζεται για την αυξημϋνη διοικητικό-λειτουργικό του ικανότητα ςτη βϊςη του βαθμού εκπλόρωςησ των ςύγχρονων κριτηρύων αξιολόγηςησ (Μπουρςανύδησ 2009α): (Αποτελεςματικότητα Αποδοτικότητα Ποιότητα - Ικανοπούηςη αςθενών και ανταποκριςιμότητα πολιτών) 2.6 τρατηγικό Μϊνατζμεντ και Balanced Scorecard Επύπεδα ολοκληρωμϋνου Μϊνατζμεντ και ο ρόλοσ του BSC Η μεθοδολογύα του Balanced Scorecard φιλοδοξεύ να ςυμβϊλει, ωσ «μεθοδολογικό γϋφυρα» μεταξύ ςτρατηγικού και επιχειρηςιακού μϊνατζμεντ, ςτην βελτύωςη των ςτρατηγικών εκςυγχρονιςτικών παρεμβϊςεων, γεγονόσ που εύχε ωσ μεθοδολογικό ςυνϋπεια την λογικϊ ςυνεκτικό ενςωμϊτωςη αυτού ςτο ςυνολικό θεωρητικό οικοδόμημα. Απόρροια αυτού του γεγονότοσ απετϋλεςε και η αναγνώριςη τησ χρηςιμότητασ τησ μεθοδολογύασ του Balanced Scorecard ςτον εμπλουτιςμό ό πολώ δε μϊλλον ςτην αναμόρφωςη των παραδοςιακών εργαλεύων ςτρατηγικού ελϋγχου (controlling) και μϋτρηςησ απόδοςησ και κατ επϋκταςη ςτην εφαρμογό αυτού ωσ ςυςτόματοσ μϋτρηςησ ό/και ςύγκριςησ απόδοςησ δημοςύων υπηρεςιών γενικϊ και ςτισ υπηρεςύεσ υγεύασ ειδικότερα (Inamdar et. al. 2002, Zelman et. al 2003, Woodward et. al 2004, Mπουρςανύδησ 2007). Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 17

17 2.6.2 Σι εύναι το Balanced Scorecard H προςϋγγιςη Balanced Scorecard ςυνιςτϊ για κϊθε Οργανιςμό και Τπηρεςύα ϋνα ιςχυρό εργαλεύο μεταςχηματιςμού τησ ςτρατηγικόσ ςε ϋνα επιχειρηςιακό πρόγραμμα δρϊςησ και διαςφαλύζει την αποδοτικό υλοπούηςη αυτόσ. Η μεθοδολογύα του Balanced Scorecard ξεκινϊ από την διατύπωςη του ορϊματοσ και την χϊραξη τησ ςτρατηγικόσ, προχωρϊει ςτον προςδιοριςμό των κρύςιμων παραγόντων επιτυχύασ, ωσ μετρόςιμων μεγεθών, και ςυνεχύζει ςτην καταςκευό ςυςτόματοσ δεικτών μϋτρηςησ απόδοςησ και ολοκληρώνει με την ανϊπτυξη πλϋγματοσ μϋτρων και δρϊςεων τον ςυνακόλουθο προώπολογιςμό και την δϋςμευςη πόρων και φυςικϊ τον οριςμό ςτελϋχουσ ανϊληψησ ευθύνησ υλοπούηςησ ϋργου και διαχεύριςησ των πόρων (Μπουρςανύδησ 2007). Σο Balanced Scorecard δημιουργεύ ϋτςι ϋνα μεθοδολογικό πλαύςιο αναφορϊσ μετϊφραςησ των ςτρατηγικών ςκοπών και ςτόχων ςε επιχειρηςιακούσ μετρόςιμουσ ςτόχουσ, οι οπούοι με τη ςειρϊ τουσ αποτελούν τισ κινητόριεσ δυνϊμεισ υποκύνηςησ του ανθρώπινου δυναμικού για την επύτευξη των επιδιωκόμενων αποτελεςμϊτων (Μπουραντϊσ, 2002). Σο Balanced Scorecard δεν εύναι λοιπόν απλώσ ϋνα παραδοςιακό εργαλεύο Controlling ό μϋτρηςησ απόδοςησ αλλϊ ϋνα εργαλεύο ςτρατηγικού μϊνατζμεντ πολύ δε περιςςότερο προςφϋρει μύα ολοκληρωμϋνη λύςη ςυντονιςμού ςτο ςτρατηγικό μϊνατζμεντ του Οργανιςμού διαπερνώντασ τα ιεραρχικϊ επύπεδα και ςυνιςτϊ ϋτςι ϋνα ςύγχρονο ύςτημα τρατηγικού Μϊνατζμεντ (Horvart & Partners 2008). Ό όροσ Balanced Scorecard μπορεύ να αποδοθεύ ςτα ελληνικϊ ωσ Ιςορροπημϋνη Κϊρτα Επιδόςεων ό λαμβϊνοντασ υπόψη την μετεξϋλιξη αυτόσ τησ μεθοδολογύασ από ϋνα εργαλεύο αρχικϊ μϋτρηςησ απόδοςησ ςε ϋνα εργαλεύο ςτρατηγικού μϊνατζμεντ (Kaplan/Norton 2004), θα μπορούςε να αποδοθεύ ςε επύπεδο ςυμβολιςμού ύςωσ πιο εύςτοχα ωσ Ιςορροπημϋνοσ Πύνακασ τοχοθεςύασ Βαςικό λογικό και αρχιτεκτονικό του μοντϋλου Γενεςιουργόσ αιτύα ανϊπτυξησ του Balanced Scorecard από τουσ Kaplan/Norton (1997) ςτισ αρχϋσ τησ δεκαετύασ του 90 απετϋλεςε η ανϊγκη επύλυςησ του ζητόματοσ μϋτρηςησ απόδοςησ των Οργανιςμών. Η θεμελιώδουσ ςημαςύασ ςυμβολό αυτών ςυνύςταται ςτην αναγνώριςη τησ μεθοδολογικόσ ανεπϊρκειασ των χρηματοοικονομικών μεγεθών και δεικτών να απεικονύςουν τα ϊώλα περιουςιακϊ ςτοιχεύα ενόσ οργανιςμού, μεταξύ των οπούων αναφϋρονται π.χ. οι ικανότητεσ και δεξιότητεσ των ςτελεχών, η υποκύνηςη των εργαζομϋνων, τα ςυςτόματα τεκμηρύωςησ και πληροφοριών, οι αποδοτικϋσ και ευϋλικτεσ διαδικαςύεσ, οι καινοτόμεσ υπηρεςύεσ, η ικανοπούηςη πελατών καθώσ και η πολιτικό και κοινωνικό αναγνώριςη. Αυτό εύχε ωσ ςυνϋπεια την μη ανϊδειξη του ρόλου και τησ ςημαςύασ αυτών ςτην προςπϊθεια υλοπούηςησ ςτρατηγικών. Η επιςόμανςη αυτό εύναι ςημαντικό διότι το Balanced Scorecard ςχεδιϊςθηκε και προτϊθηκε όχι μόνο ωσ ϋνα εργαλεύο ex post μϋτρηςησ τησ απόδοςησ ενόσ Οργανιςμού αλλϊ κυρύωσ ωσ εργαλεύο για την υλοπούηςη και τον ϋλεγχο ςτρατηγικών. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 18

18 Τξ κλαζζικό κξραοηέηξ Balanced Scorecard (Kaplan/Norton) Χπημαηοοικονομικά Πελάηερ - Χπήζηερ Vision Σηπαηηγική Εζωηεπικέρ Διαδικαζίερ Μάθηζη & Οπγανωηική Ανάπηςξη 11/7/2009 ΕΣΔΔ - Χρήστος Μποσρσανίδης Πηγό: Μπουρςανύδησ 2007 Πρόκειται, λοιπόν, για μύα πολυδιϊςτατη προςϋγγιςη ςτρατηγικών ςτοχεύςεων ενόσ οργανιςμού. υγκεκριμϋνα ςτο βαςικό τουσ ςχϋδιο, οι Kaplan/Norton (1997) πρότειναν τϋςςερισ προοπτικϋσ ό διαςτϊςεισ προςϋγγιςησ ενόσ Οργανιςμού, οι οπούεσ ςυνϊγονται λογικϊ από το όραμα και την ςτρατηγικό. Οι διαςτϊςεισ αυτϋσ ςηματοδοτούν τισ προώποθϋςεισ που πρϋπει να διαςφαλιςθούν και τα μϋτρα που πρϋπει να ληφθούν και να εφαρμοςθούν για να υλοποιηθεύ η ςτρατηγικό. το ςημεύο αυτό όμωσ πρϋπει να επιςημανθεύ, κϊτι που οι ύδιοι οι Kaplan/Norton ϋχουν τονύςει επιςταμϋνα, το γεγονόσ πωσ το κλαςικό κουαρτϋτο των τεςςϊρων διαςτϊςεων, αν και ςυχνϊ αμιγώσ εφαρμοζόμενο, ςυνιςτϊ απλϊ ϋναν ιδεατό τύπο, δηλαδό ϋνα πλαύςιο αναφορϊσ, το οπούο μπορεύ μεν κατ αρχόν να εφαρμοςτεύ ςε κϊθε ϋναν Οργανιςμό, η βϋλτιςτη χρηςιμοπούηςη και αξιοπούηςη αυτού όμωσ απαιτεύ μύα εξειδικευμϋνη προςαρμογό ςτην εκϊςτοτε περύπτωςη εφαρμογόσ (Niven 2008). Η παρατόρηςη αυτό ιςχύει ιδιαύτερα, όταν πρόκειται για την εφαρμογό του ςε οργανιςμούσ τησ δημόςιασ διούκηςησ, ςτη προκεύμενη περύπτωςη ςτα Δημόςια Νοςοκομεύα, όπου θεωρεύται ενδεδειγμϋνη μύα τροποπούηςη ό αύξηςη του αριθμού των διαςτϊςεων και βϋβαια των επιλεγμϋνων ςτρατηγικών ςτόχων, δεικτών και μϋτρων (Horvart & Partners 2008). 3. Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 19

19 υγκριτικό Αξιολόγηςη Νοςοκομεύων (Hospital Benchmarking) 3.1 Ειςαγωγικϋσ παρατηρόςεισ Σ α τελευταύα χρόνια το Benchmarking εφαρμόζεται ςε όλο τον κόςμο ωσ αποτελεςματικό εργαλεύο για την διατόρηςη και την αύξηςη τησ ανταγωνιςτικόσ ικανότητασ των επιχειρόςεων και των οργανιςμών (Sower et. al. 2007). Η φιλοςοφύα του ςυνύςταται ςε μια ςυςτηματικό διαδικαςύα ςυγκριτικόσ αξιολόγηςησ των χαρακτηριςτικών και των επιδόςεων ενόσ οργανιςμού (ιδιωτικού ό δημόςιου, κερδοςκοπικού ό μη) ςε ςχϋςη με τα αντύςτοιχα μεγϋθη των ϊριςτων του κλϊδου ό και εκτόσ κλϊδου. Η ςύγκριςη αυτό οδηγεύ ςτην ανύχνευςη των Βϋλτιςτων Πρακτικών, οι οπούεσ αποτελούν Πρότυπα ό ημεύα Αναφορϊσ, τα οπούα πρϋπει να κατακτηθούν, και αποβλϋπει ςτην βελτύωςη τησ ςυνολικόσ λειτουργικόσ ικανότητασ του οργανιςμού και κατϊ ςυνϋπεια τησ αποτελεςματικότητϊσ του, ενώ για τισ επιχειρόςεισ ςτοχεύει ςτην βελτύωςη τησ ανταγωνιςτικόσ θϋςησ τουσ (Eiff 2001). Η ςύγκριςη με πρότυπα (Benchmarking) γύνεται με την ςυνδρομό αντικειμενικών κριτηρύων (Benchmarks), τα οπούα γύνονται επιδιωκόμενοι ςτόχοι. Έτςι η απλό ςυγκϋντρωςη ςτοιχεύων που αφορούν το κόςτοσ, το προςωπικό ό ϊλλο μϋγεθοσ, αποτελούν τα πρώτα Benchmarks και η ςύγκριςη τουσ με αντύςτοιχα μεγϋθη ομοειδών οργανιςμών ό ανταγωνιςτών αποτελεύ το πρώτο βόμα προσ την κατεύθυνςη του Benchmarking. Η διαδικαςύα του Benchmarking ςυνεχύζεται με την ανϊλυςη των αιτύων των καλύτερων επιδόςεων των ϊλλων που προκαλεύ την ειςαγωγό και υλοπούηςη ςυγκεκριμϋνων μϋτρων εξορθολογιςμού τα οπούα δεν θα αντιγρϊψουν απλώσ τισ ϊριςτεσ λύςεισ των ϊλλων επιχειρόςεων αλλϊ θα επιδιώξουν και την βελτύωςη τουσ. Αυτό θα επιτευχθεύ μϋςα από την ςύγκριςη με τουσ ϊριςτουσ, ϋτςι ώςτε οι μϋθοδοι και οι διαδικαςύεσ που εφαρμόζουν, μϋςα από κατϊλληλεσ προςαρμογϋσ και αφού ϋχουν γύνει κατανοητϋσ από την ανϊλυςη και την ερμηνεύα τουσ να εμφυτευτούν με την κατϊλληλη μορφό ςτο ςυγκεκριμϋνο οργανιςμό ό ςτη ςυγκεκριμϋνη επιχεύρηςη. Σο Benchmarking αποτελεύ ϋναν κύκλο διαρκούσ βελτύωςησ. 2. Εννοιολογικόσ Προςδιοριςμόσ: Σι εύναι το Benchmarking. Σο Benchmarking ϋχει οριςτεύ ωσ «μια ςυνεχόσ, ςυςτηματικό διαδικαςύα ςύγκριςησ των επιδόςεων φορϋων ό επιχειρόςεων, δρϊςεων ό διαδικαςιών ϋναντι των καλυτϋρων του κόςμου, με ςκοπό όχι μόνο να φτϊςουν ςτα ύδια επύπεδα επιδόςεων, αλλϊ και να τα ξεπερϊςουν» Εύναι επομϋνωσ η διαδικαςύα ςυνεχούσ ςύγκριςησ και μϋτρηςησ ςε ςχϋςη με ϊλλεσ επιχειρόςεισ οπουδόποτε ςτον κόςμο, προκειμϋνου να αντληθούν πληροφορύεσ για τισ φιλοςοφύεσ, τισ πολιτικϋσ, τισ πρακτικϋσ και τα μϋτρα που θα βοηθόςουν την κϊθε επιχεύρηςό να καταςτρώςει Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 20

20 ςχϋδιο δρϊςησ για να βελτιώςει την απόδοςό τησ. Επύςησ ϋνασ από τουσ όρουσ απόδοςησ του Benchmark ςτο λεξικό management εύναι ςημεύο αναφορϊσ. Σο Benchmarking που εύναι επύςησ γνωςτό ωσ Best Practice Benchmarking ό Process Benchmarking, ςτα ελληνικϊ αναφϋρεται ςυνόθωσ ωσ υγκριτικό Αξιολόγηςη ό υγκριτικό Προτυποπούηςη και εύναι ϋνασ όροσ που χρηςιμοποιεύται ςτην οικονομικό επιςτόμη για να αποδώςει με απλϊ λόγια τη διαδικαςύα κατϊ την οπούα ϋνασ φορϋασ ό επιχεύρηςη αποκτϊ γνώςη του ποιοσ εύναι ο καλύτεροσ ςτον κλϊδο που δραςτηριοποιεύται, τι κϊνει για να εύναι ο καλύτεροσ και τι μπορεύ να κϊνει για να τον φτϊςει. Έτςι αποτελεύ μύα μϋθοδο, η οπούα χρηςιμοποιεύται ςτη Διούκηςη και ειδικότερα ςτο ςτρατηγικό management, επιχειρόςεων ό οργανιςμών, για την αξιολόγηςη των διαφόρων πτυχών λειτουργύασ τουσ, με μϋτρο ςύγκριςησ την «καλύτερη πρακτικό» ςτον τομϋα τουσ. Αυτό με τη ςειρϊ του διευκολύνει τισ επιχειρόςεισ και τουσ οργανιςμούσ να αναπτύξουν ςχϋδια για τον τρόπο υιοθϋτηςησ τησ «καλύτερησ πρακτικόσ», ςυνόθωσ με ςκοπό την αύξηςη κϊποιων πτυχών τησ απόδοςησ τουσ. Σο Benchmarking αποτελεύ μια πολύτιμη Σεχνικό Επιχειρηςιακόσ Οργϊνωςησ και η εφαρμογό του δεν περιορύζεται μόνο ςτον εντοπιςμό καινοτόμων διαδικαςιών, αλλϊ περιλαμβϊνει, επύςησ, την ανακϊλυψη τησ ιδϋασ που κρύβεται πύςω από την καινοτομύα. Πρόκειται για μια μορφό ςυγκριτικόσ ανϊλυςησ. Σο Benchmarking μπορεύ να εύναι ϋνα μεμονωμϋνο γεγονόσ (one off event), αλλϊ ορθότερο και αποτελεςματικότερο εύναι να αντιμετωπύζεται ςαν μια ςυνεχόσ διαδικαςύα κατϊ την οπούα οι επιχειρόςεισ ό οι οργανιςμού προςπαθούν να βελτιώςουν τισ πρακτικϋσ τουσ. το ςύγχρονο περιβϊλλον που καλούνται να λειτουργόςουν επιχειρόςεισ και οργανιςμού, ςυμπεριλαμβανομϋνων των οργανιςμών παροχόσ υπηρεςιών υγεύασ, η αλματώδησ ανϊπτυξη τησ τεχνολογύασ και το οικονομικό περιβϊλλον, δημιουργούν ςυνθόκεσ ςύνθετεσ και πιεςτικϋσ οι οπούεσ οδηγούν ςτην ανϊγκη ριζικόσ αναδιοργϊνωςησ του τρόπου λειτουργύασ των επιχειρόςεων και των οργανιςμών, δηλαδό ςτον επαναπροςδιοριςμό τησ λειτουργικόσ ικανότητϊσ τουσ. 3. Οι κατηγορύεσ του Benchmarking. την προςπϊθεια καλύτερησ παρουςύαςησ και κατανόηςησ τησ μεθοδολογύασ, η ομαδοπούηςη των προςεγγύςεων που ϋχουν αναπτυχθεύ μπορεύ να ςυμβϊλει. Τπό αυτό την οπτικό, διακρύνονται τϋςςερισ κυρύωσ κατηγορύεσ benchmarking, ανϊλογα με το πεδύο ό το πλαύςιο εςτύαςησ τησ ςύγκριςησ: τρατηγικό Benchmarking: Εξετϊζει πωσ ανταγωνύζονται οι επιχειρόςεισ μεταξύ τουσ. Αφορϊ κυρύωσ την αναζότηςη καλών πρακτικών που επϋτρεψαν ςτουσ ϋχοντεσ υψηλϋσ επιδόςεισ να εύναι επιτυχημϋνοι ςτισ αγορϋσ τουσ. Επηρεϊζει κυρύωσ τα μακροπρόθεςμα ςχϋδια μιασ επιχεύρηςησ ό οργανιςμού και τα θετικϊ αποτελϋςματα φαύνονται με πολύ αργότερουσ ρυθμούσ απ' ότι ςτο Benchmarking Διαδικαςιών. Σο ςτρατηγικό Benchmarking εςτιϊζεται μόνο ςτην Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 21

21 βιομηχανύα και επιχειρεύ να εντοπύςει τισ επιτυχημϋνεσ ςτρατηγικϋσ που επϋφεραν υψηλϋσ επιδόςεισ ςτισ εταιρύεσ ϋτςι ώςτε αυτϋσ να καταγραφούν ωσ επιτυχεύσ ςτισ αντύςτοιχεσ αγορϋσ. Η ανϊπτυξη τησ υγκριτικόσ Αξιολόγηςησ, του Benchmarking, αποτελεύ αυτό η ύδια ςτρατηγικό που υιοθετεύται ό όχι, και επηρεϊζει την μακροπρόθεςμη ανταγωνιςτικό πορεύα του οργανιςμού και τα οφϋλη ςυνόθωσ ςυςςωρεύονται πιο αργϊ από εκεύνα ςτην εςωτερικό και εξωτερικό αξιολόγηςη. Δεδομϋνου ότι η υγειονομικό περύθαλψη, λόγω τησ φύςησ των υπηρεςιών αλλϊ και τησ φύςησ και του νομικού-οικονομικού χαρακτόρα των οργανιςμών, ειςόλθε ςχετικϊ πρόςφατα ςτην αξιοπούηςη τησ εμπειρύασ των επιχειρόςεων, το Benchmarking ωσ μεθοδολογύα ειςϊγεται ςταδιακϊ αλλϊ δεν ϋχει ακόμη τον χαρακτόρα τησ ςτρατηγικόσ ευρϋωσ, δηλαδό δεν χρηςιμοποιεύται ωσ εργαλεύο ςυνδεδεμϋνο διαλεκτικϊ με την ςτοχοθεςύα ωσ προώπόθεςη επιβύωςησ του οργανιςμού. Από την ϊλλη πλευρϊ, επειδό εύναι δυνατόν να υπϊρξει ςύγκριςη μεταξύ των παρόχων φροντύδασ από την πλευρϊ του μϋρουσ που πληρώνει (Κρϊτοσ, Αςφαλιςτικϊ Σαμεύα, ό και Ιδιωτικό αςφϊλιςη) η ειςαγωγό και ανϊπτυξη του Benchmarking εξαπλώνεται με ταχεύσ ρυθμούσ. Εςωτερικό Benchmarking (Internal Benchmarking): Αφορϊ τη αναζότηςη καλών πρακτικών ςτο εςωτερικό τησ επιχεύρηςησ ό του οργανιςμού και την προςπϊθεια εγκαθύδρυςησ τουσ ςε ςταθερό βϊςη ςε ολόκληρη την επιχεύρηςη. Ουςιαςτικϊ, πρόκειται για ςύγκριςη τησ απόδοςησ ενόσ μϋρουσ τησ επιχεύρηςησ με ϊλλα μϋρη τησ ύδιασ επιχεύρηςησ. Αυτό εύναι ςυχνϊ μια καλό αφετηρύα για οργανιςμούσ που επιθυμούν να προβούν ςε ςυγκριτικό αξιολόγηςη των δραςτηριοτότων τουσ για πρώτη φορϊ. Η εςωτερικό ςυγκριτικό αξιολόγηςη ςυνεπϊγεται την εξϋταςη του τρόπου οργϊνωςησ αυτόσ, ϋτςι ώςτε να καθορύςει ποιεσ περιοχϋσ, λειτουργύεσ ό τμόματα μπορούν να παρϋχουν τισ ύδιεσ δραςτηριότητεσ, και να περιγρϊψει τισ διαδικαςύεσ που καθορύζουν τι εύναι πιο αποτελεςματικό και αποδοτικό. Επύςησ επικεντρώνεται ςε διακριτϋσ μεθόδουσ εργαςύασ και λειτουργικϊ ςυςτόματα, τα οπούα ςτην περύπτωςη τησ νοςοκομειακόσ περύθαλψησ περιλαμβϊνουν θϋματα όπωσ η οργϊνωςη τησ παραγωγικόσ διαδικαςύασ, η βελτύωςη των χρόνων ολοκλόρωςησ των κλινικών πρϊξεων, η αςφϊλεια του αςθενούσ, η διαμόρφωςη του κόςτουσ ςυνολικϊ και ανϊ υπηρεςύα, χρϋωςη, η οργϊνωςη των διαδικαςιών. Όλα αυτϊ αντανακλούν την λειτουργικό ικανότητα των οργανιςμών και η ςυγκριτικό αξιολόγηςη επιδιώκει να εντοπύςει τισ πιο αποτελεςματικϋσ πρακτικϋσ βελτύωςησ αυτόσ τησ ικανότητασ και κατϊ ςυνϋπεια του αποτελϋςματοσ. Αυτϋσ οι βελτιώςεισ απόδοςησ μπορούν να μεταφραςτούν ςε μικρότερη διϊρκεια νοςηλεύα των αςθενών, υψηλότερη λειτουργικό κατϊςταςη των αςθενών ό βελτύωςη των βραχυπρόθεςμων οικονομικών αποτελεςμϊτων. ε γενικϋσ γραμμϋσ, αυτό το εύδοσ τησ ςυγκριτικόσ αξιολόγηςησ εύναι ο ευκολότεροσ τρόποσ για να επιτευχθούν οι ανωτϋρω βελτιώςεισ. «Benchmarking Επιδόςεων» ό «Ανταγωνιςτικό Benchmarking» (Competitive Benchmarking): Επιτρϋπει ςτη Διούκηςη να εκτιμόςει την ανταγωνιςτικό τησ θϋςη ςυγκριτικϊ με προώόντα και υπηρεςύεσ. Σο «Benchmarking επιδόςεων» εύναι επύςησ γνωςτό ωσ Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 22

22 Benchmarking ϊμεςων ανταγωνιςτών (direct competitors). Αυτό του η εφαρμογό επικεντρώνεται ςε ςτοιχεύα όπωσ η τιμό, η ποιότητα, η ταχύτητα, η αξιοπιςτύα και ϊλλα χαρακτηριςτικϊ επύδοςησ. Εφαρμόζεται ςε περιπτώςεισ που οι ανταγωνιςτϋσ ό οι ομοειδεύσ οργανιςμού ςυμφωνούν να ςυγκρύνουν τισ διαδικαςύεσ τουσ. υνόθωσ υπϊρχει ϋνασ εμφανόσ διςταγμόσ και επιφύλαξη και εύναι δύςκολο να εντοπιςτούν όλοι οι υφιςτϊμενοι και δυνητικού ανταγωνιςτϋσ. Αυτό εύναι μύα περύπτωςη δυνητικόσ υγκριτικόσ Αξιολόγηςησ των υπηρεςιών υγεύασ που παρϋχουν ομοειδεύσ οργανιςμού (π.χ. τα νοςοκομεύα) ςε ςυνεννόηςη μεταξύ τουσ ό με την απόφαςη και τον ςυντονιςμό τησ περιφερειακόσ διούκηςησ του ςυςτόματοσ. Και ςε αυτό την περύπτωςη ο διςταγμόσ, που ςτον κόςμο των επιχειρόςεων εμφανύζεται, μπορεύ να εύναι μικρότεροσ και να αντιμετωπιςθεύ λόγω του αςφαλϋςτερου περιβϊλλοντοσ. Σο όφελοσ ςε μύα τϋτοια εφαρμογό θα εύναι βελτύωςη και εναρμόνιςη υπηρεςιών υψηλότερων προδιαγραφών ςτην περιφϋρεια, μϋςω του εντοπιςμού των καλών πρακτικών, τησ ειςαγωγόσ αυτών ςε περιςςότερα νοςοκομεύα, την βελτύωςη αυτών και την ςυνϋχιςη ενόσ κύκλου ανϊπτυξησ. Benchmarking Διαδικαςιών (Process Benchmarking): Επικεντρώνεται ςε ςυγκεκριμϋνεσ διαδικαςύεσ και ςυςτόματα λειτουργύασ. Μπορεύ να εξετϊζει π.χ. τισ υπηρεςύεσ ςτον πελϊτη, την τιμολόγηςη ό τη διαδικαςύα ςτρατηγικού ςχεδιαςμού. Σο Benchmarking Διαδικαςιών ςτοχεύει ςτο να προςδιορύςει τισ πιο αποτελεςματικϋσ διαδικαςύεσ λειτουργύασ από ϊλλεσ επιχειρόςεισ οι οπούεσ ϋχουν παρόμοια δραςτηριότητα ό παρϋχουν παρόμοιεσ υπηρεςύεσ. Εξωτερικό ςυγκριτικό αξιολόγηςη εύναι η διαδικαςύα ςύγκριςησ των εςωτερικών πρακτικών με ϊλλων εταιρειών, κατϊ πόςο εύναι ανταγωνιςτϋσ ό όχι. Επιπρόςθετα, ϋχουν αναπτυχθεύ και ϊλλεσ ειδικότερεσ κατηγορύεσ Benchmarking, κυρύωσ ωσ υποκατηγορύεσ των κύριων, όπωσ οι ακόλουθεσ: Benchmarking Βαςικόσ Ικανότητασ (Core Competencies Benchmarking): την περύπτωςη αυτό ςυγκρύνονται οι βαςικϋσ ικανότητεσ τησ επιχεύρηςησ. Benchmarking Πελατών (Customer Benchmarking): υγκρύνει την απόδοςη τησ επιχεύρηςησ ςε ςχϋςη με τισ προςδοκύεσ των πελατών. Benchmarking Προώόντοσ (Product Benchmarking): υγκρύνει τισ διαδικαςύεσ ςχεδύαςησ, παραγωγόσ και διϊθεςησ των προώόντων και των προςφερόμενων υπηρεςιών. 4. Η Διαδικαςύα του Benchmarking. Από όςα ϋχουν αναλυθεύ παραπϊνω καθύςταται προφανϋσ ότι, η μεθοδολογύα του Benchmarking απαιτεύ τη ςυγκϋντρωςη πληροφορύασ από ϋναν ό περιςςότερουσ οργανιςμούσ προκειμϋνου να αξιοποιηθεύ θετικϊ ςε κϊποιον ϊλλο, με ςτόχο τη βελτύωςη των διαδικαςιών που εκτελούνται Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 23

23 ςτον οργανιςμό αποδϋκτη με κατεύθυνςη την βελτύωςη των αποτελεςμϊτων του (όπωσ αυτϊ προςδιορύζονται από τον ρόλο και τη θϋςη του). Κατϊ ςυνϋπεια η διαμόρφωςη οριςμϋνων κοινών πεδύων που θα αποτελϋςουν τισ βϊςεισ για τη ςύγκριςη εύναι απαραύτητη. Θα πρϋπει να εντοπιςθούν μύα ό περιςςότερεσ λειτουργικϋσ περιοχϋσ προσ ανϊλυςη και να επιλεγούν τα κατϊλληλα ςυςτόματα μϋτρηςησ, ωσ η αναγκαύα ποςοτικό βϊςη για την ςύγκριςη. Οι μετρόςεισ που θα αποτυπώςουν την λειτουργύα των περιοχών αυτών και οι ςυγκρύςεισ τεκμηριώνουν την απόκλιςη από οργανιςμούσ- πηγϋσ βϋλτιςτησ πρακτικόσ. Σελικϊ, τα ερωτόματα που πρϋπει να απαντηθούν εύναι: 1 Ποιεσ εύναι οι εναλλακτικϋσ λύςεισ για την εξεταζόμενη διϊςταςη ό λειτουργύα; 2 Ποια εύναι τα αναμενόμενα οφϋλη για τον πελϊτη και για τον οργανιςμό, οι δαπϊνεσ και οι κύνδυνοι που ςυνεπϊγονται οι παραπϊνω λύςεισ; 3 Ποια η κατϊλληλη διαδικαςύα ειςαγωγόσ τησ προκρινόμενησ ενναλακτικόσ το βαθμό που τα κριτόρια για τισ απαντόςεισ μπορούν να εύναι αποτϋλεςμα ςυμφωνύασ η ανϊπτυξη τησ μεθοδολογύασ μπορεύ να επιτύχει καλύτερα αποτελϋςματα. Πϊντωσ, η εφαρμογό μεθοδολογύασ Benchmarking, για να θεωρηθεύ ολοκληρωμϋνη και για να οδηγόςει ςτην επύτευξη του επιθυμητού αποτελϋςματοσ, αποτελεύται από πϋντε φϊςεισ (Braun/Schmutte 1999): 1 χεδιαςμόσ: τη φϊςη αυτό ο οργανιςμόσ καθορύζει το πεδύο εφαρμογόσ τησ ςύγκριςησ, τον τύπο μερών του οργανιςμού ό τον τύπο των ϊλλων οργανιςμών, που θα αποτελϋςουν τη βϊςη ςύγκριςησ, καθώσ και την τεχνικό επιλογόσ και ςυγκϋντρωςησ των απαιτούμενων δεδομϋνων. 2 Ανϊλυςη: Μετϊ από τη ςυγκϋντρωςη των δεδομϋνων, αναλύονται οι διαφορϋσ τησ επύδοςησ μεταξύ των ςυγκρινόμενων τμημϊτων του οργανιςμού ό μεταξύ των οργανιςμών. Μετϊ την πρώτη φϊςη των ςυγκρύςεων γύνεται προφανόσ η βϋλτιςτη πρακτικό ό η απόκλιςη από την βϋλτιςτη πρακτικό, που θεωρεύται ωσ πρότυπο ό ωσ ςημεύο αναφορϊσ. Όμωσ εξαιρετικϊ ςημαντικό και κρύςιμη εύναι η επόμενη φϊςη τησ ανϊλυςησ που αφορϊ την ανϊλυςη των αιτύων τησ διαφορϊσ, προκειμϋνου να καταςτεύ δυνατό η υιοθϋτηςό του προτύπου. 3 Ενςωμϊτωςη: Αφορϊ το ςτϊδιο προετοιμαςύασ του οργανιςμού αποδϋκτη για την ειςαγωγό τησ καλόσ πρακτικόσ που διαπιςτώθηκε ότι αποδοτικϊ λειτουργεύ ςτον οργανιςμό πηγό, μϋςω τησ μελϋτησ των ιδιαιτεροτότων και των ςυνθηκών ώςτε να οριςθούν τα ειδικϊ βόματα ειςαγωγόσ νϋου τρόπου λειτουργύασ, προκειμϋνου να καταςτεύ δυνατό η επιτυχόσ υλοπούηςη των αναγκαύων δρϊςεων, που αποτελεύ διεργαςύα αλλαγόσ η οπούα ϋχει πϊντοτε ςχετικό βαθμό δυςκολύασ. 4 Δρϊςη: Πρόκειται για τη φϊςη υλοπούηςησ των αναγκαύων δρϊςεων από τον αποδϋκτη οργανιςμό, τον ςυντονιςμό και εποπτεύα των βημϊτων των δρϊςεων, την επύλυςη όλων των ζητημϊτων που πιθανόν θα ανακύψουν, την αντιμετώπιςη των ςυγκρούςεων που εκδηλώνονται ωσ αντύδραςη ςτην αλλαγό, η παρακολούθηςη των αποτελεςμϊτων και Μπουρςανύδησ Χρόςτοσ Μπαλαςοπούλου Αναςταςύα Διδακτικό Τλικό - ΕΚΜΝ 24

Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α

Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α Κύκλοσ Ζωόσ Λογιςμικού Μοντϋλο Διαδικαςύασ Λογιςμικού Διαδικαςύα Λογιςμικού Κριτόρια Αξιολόγηςησ Μοντϋλων Απλότητα και Σταθερότητα Απαιτόςεων Κύνδυνοι

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ

Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ 1 Ο Σακχαρώδησ Διαβότησ (ΣΔ) εύναι μια μεταβολικό διαταραχό και αποτελεύ ϋνα από τα ςυχνότερα χρόνια νοςόματα και μια από τισ ςημαντικότερεσ αιτύεσ πρόωρησ

Διαβάστε περισσότερα

EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz

EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz 1. Περί των Τύπων των Υπηρεςιών και των Δικτύων Η οικονομικώσ αποτελεςματικό χρόςη του φϊςματοσ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο

Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο 1 Οριςμοί Ζννοια τησ Λογιςτικήσ Εύναι μϋςο παροχόσ οικονομικών πληροφοριών προσ διϊφορεσ ομϊδεσ ενδιαφερομϋνων για την πορεύα μιασ επιχεύρηςησ που

Διαβάστε περισσότερα

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α.

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α. Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α. Γιατύ νϋο Πρόγραμμα; Επειδό η λογικό πορεύα των προγραμμϊτων ςπουδών εύναι η επικαιροπούηςη και η βελτύωςη,

Διαβάστε περισσότερα

Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού

Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ τυπικόσ και ϊτυπησ επικοινωνύασ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΤΕΙ / 12. Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ

ΑΝΑΛΤΕΙ / 12. Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ ΑΠΡΙΛΙΟ 2012 ΑΝΑΛΤΕΙ / 12 Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ ΑΓΓΕΛΟ ΕΤΣΡΑΣΟΓΛΟΤ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΑΧΟΛΗΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΙΑΚΩΝ ΧΕΕΩΝ Περιεχόμενα 1. Ειςαγωγό... 2 2. Η θεωρητικό τεκμηρύωςη των μεθόδων

Διαβάστε περισσότερα

Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων

Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων Ενημερωτικό ημείωμα Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων -Σι προβλέπει η νομοθετική ρύθμιςη για την προ-πτωχευτική διαδικαςία εξυγίανςησ επιχειρήςεων; Με την προτεινόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ

Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ Το Σεμινϊριο τησ Ερμούπολησ για την Κοινωνύα τησ Πληροφορύασ 2014 Τύτλοσ ςεμιναρύου: Ο ρόλοσ τησ τεχνολογύασ και τησ καινοτόμου επιχειρηματικότητασ

Διαβάστε περισσότερα

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Τρίπολη Μάιος 2016 Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Η ποιότητα τησ νοςοκομειακόσ περύθαλψησ ϋχει προςελκύςει το μεγαλύτερο μϋροσ του ενδιαφϋροντοσ όλων των εμπλεκομϋνων μερών. Υπϊρχουν τϋςςερεισ (4) βαςικού

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακασ τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών. Πλόρεσ ελληνικό περιβϊλλον (interface) για Διαχειριςτϋσ, Εκπαιδευτϋσ, Εκπαιδευόμενουσ

Πίνακασ τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών. Πλόρεσ ελληνικό περιβϊλλον (interface) για Διαχειριςτϋσ, Εκπαιδευτϋσ, Εκπαιδευόμενουσ Τλοποίηςη προγραμμάτων με την μέθοδο τησ τηλεκατάρτιςησ 1 Τλοπούηςη προγραμμϊτων με την μϋθοδο τησ τηλεκατϊρτιςησ δύναται να λϊβει χώρα μετϊ από πλόρωσ αιτιολογημϋνο αύτημα του Κλαδικού Υορϋα (Αναδόχου),

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγόσ πουδών 2014-2015

Οδηγόσ πουδών 2014-2015 Οδηγόσ πουδών 2014-2015 ΕΞ ΑΠΟΣΑΕΨ ΕΠΙΜΟΡΥΨΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Νεοελληνικό Λογοτεχνύα & Χηφιακϋσ Σεχνολογύεσ» ΚΕΝΣΡΟ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΙΛΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΨΑΝΝΙΝΨΝ Ειςαγωγικϊ τοιχεύα

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά

Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά ΕΓΦΕΙΡΙΔΙΟ ΦΡΗΗ ΕΡΓΑΛΕΙΨΝ ΑΝΑΓΝΨΡΙΗ ΕΙΑΓΨΓΗ Η ύπαρξη ϋγκυρων και αξιόπιςτων εργαλεύων αναγνώριςησ χαριςματικών μαθητών κρύνεται

Διαβάστε περισσότερα

Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου

Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου Δρ Ελευθερία Καρίνου www.eeae.gr www.eeae.gr Δομή π.δ. Κεφϊλαια: Α. Αντικεύμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΣΨΝ ΠΡΟΣΕΡΨΝ ΑΙΡΕΙΜΟΣΗΣΕ Πρόοδοσ εκπλήρωςησ Ιανουάριοσ 2018 ΕΠ «ΜΕΣΑΡΡΤΘΜΙΗ, ΔΗΜΟΙΟΤ ΣΟΜΕΑ»

ΕΚ ΣΨΝ ΠΡΟΣΕΡΨΝ ΑΙΡΕΙΜΟΣΗΣΕ Πρόοδοσ εκπλήρωςησ Ιανουάριοσ 2018 ΕΠ «ΜΕΣΑΡΡΤΘΜΙΗ, ΔΗΜΟΙΟΤ ΣΟΜΕΑ» ΑΙΡΕΙΜΟΣΗΣΕ Πρόοδοσ εκπλήρωςησ Ιανουάριοσ 2018 ΕΠ «ΜΕΣΑΡΡΤΘΜΙΗ, ΔΗΜΟΙΟΤ ΣΟΜΕΑ» Εθνική Αρχή υντονιςμού Ειδικό Τπηρεςύα τρατηγικόσ, χεδιαςμού και Αξιολόγηςησ Σμάρω Ζηςοπούλου Σταυρούλα Πελεκάςη 1 Ειςαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011

Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011 Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011 Με το ειδικό καθεςτώσ ενιςχύςεων τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων ενιςχύονται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου.

Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου. Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου pchatzila@gmail.com Τι είναι αξιολόγηςη; Η διαδικαςύα αποτύμηςησ τησ αξύασ ενόσ προςώπου, πρϊγματοσ, θεςμού, ςυςτόματοσ. Η εφαρμογό τησ Αξιολόγηςησ ςτην

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων

ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων Διούκηςη Επιχειρόςεων Ι Α Εξϊμηνο 1 Ειςαγωγικϋσ Έννοιεσ Έννοια τησ Οργϊνωςησ Οργϊνωςη εύναι μια διακριτό κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ. Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη

Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ. Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη 1. Μαθηματικϊ: περιεχόμενο ςχολικών Μαθηματικών διϊρθρωςη «ύλησ» η αξιολόγηςη ςυνόθωσ επικεντρώνεται ςε ανϊκληςη αςύνδετων πληροφοριών και λεπτομερειών. Αντύ

Διαβάστε περισσότερα

«Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο».

«Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο». «Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο». Επαγγελματικόσ Τομϋασ: Ιατρικό Συμμετϋχοντεσ: Χαώκϊλησ Δημότρησ Κεραμιδϊσ Δημότρησ Κατςικονούρησ Θανϊςησ Λαμπρόπουλοσ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΕΔΙΟ ΣΡΑΣΗΓΙΚΟΤ ΦΕΔΙΑΜΟΤ

ΦΕΔΙΟ ΣΡΑΣΗΓΙΚΟΤ ΦΕΔΙΑΜΟΤ ΔΗΜΟ ΥΛΨΡΙΝΑ ΦΕΔΙΟ ΣΡΑΣΗΓΙΚΟΤ ΦΕΔΙΑΜΟΤ ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ ΣΟΤ ΔΗΜΟΤ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΙΑΚΕ ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ 1. ΕΙΑΓΨΓΗ ύμφωνα με το υφιςτϊμενο θεςμικό πλαύςιο για την υλοπούηςη του επιχειρηςιακού ςχεδιαςμού απαιτεύται η

Διαβάστε περισσότερα

Πωσ αλλάζει τη Μεςόγειο το ενεργειακό παζλ

Πωσ αλλάζει τη Μεςόγειο το ενεργειακό παζλ Πωσ αλλάζει τη Μεςόγειο το ενεργειακό παζλ Τουσ τελευταύουσ μόνεσ κυοφορούνται εξελύξεισ προσ την κατεύθυνςη επύλυςησ διαφόρων ζητημϊτων που ταλανύζουν την ανατολικό Μεςόγειο και τη Μϋςη Ανατολό. Η παρατεταμϋνη

Διαβάστε περισσότερα

Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ. Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ;

Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ. Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ; Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ; Dr. jennifer Dennis, Ιατρική Σύμβουλοσ του Συλλόγου για το Σύνδρομο Down (1993) Ο αδϋνασ

Διαβάστε περισσότερα

υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ

υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ ΕΠΣΕΜΒΡΙΟ 2011 ΑΝΑΛΤΕΙ / 7 υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ ΓΕΩΡΓΙΟ ΑΡΓΕΙΣΗ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΜΑΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΤ ΜΕΣΑΧΗΜΑΣΙΜΟΤ Ειςήγηςη

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ Μάθημα 1 ο : Ειςαγωγή ςτην Εκπαιδευτική Ζρευνα Νύκη ιςςαμπϋρη- Δημότρησ Κολιόπουλοσ χολό Ανθρωπιςτικών & Κοινωνικών Επιςτημών Σμόμα Επιςτημών τησ Εκπαύδευςησ

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ

Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ Σχολή Θεηικών Επιζηημών Απόθοιηοι Τμήμαηος Μηχανικών Η/Υ και Πληροθορικής πουδϊζοντασ ςτο Σμόμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Τπολογιςτών & Πληροφορικόσ οι φοιτητϋσ αποκτούν γνώςεισ

Διαβάστε περισσότερα

Τρίπολη Απρίλιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D

Τρίπολη Απρίλιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Τρίπολη Απρίλιος 2017 Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Συντονιςμό εύναι η διαδικαςύα ςύνδεςησ αποφϊςεων, λειτουργιών, ενεργειών, ςυμπεριφορών κλπ, ώςτε αυτϋσ να ολοκληρώνονται ςτην ολότητα ςτο πλαύςιο του

Διαβάστε περισσότερα

Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ. Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ

Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ. Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ Οι ανϊγκεσ Προκειμϋνου να αναλύςουμε την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ θα πρϋπει πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικϊ Γ' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κατεύθυνςησ)

Μαθηματικϊ Γ' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κατεύθυνςησ) Μαθηματικϊ Γ' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κατεύθυνςησ) : 1. ΤΝΑΡΣΗΕΙ Ορύζουν και να αναγνωρύζουν μια ςύνθετη ςυνϊρτηςη 2 1.1 Επανϊληψη Εκφρϊζουν μια ςύνθετη ςυνϊρτηςη ωσ ςύνθεςη ϊλλων ςυναρτόςεων Ορύζουν και

Διαβάστε περισσότερα

Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde

Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde Σπανάκη Βιργινία Αναπληρώτρια Προϊςταμένη ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ν. Ηρακλείου Τι είναι το θμερολόγιο αναςτοχαςμοφ; Ο όροσ ημερολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορία και Ποιότητα Αέρα ςτη Θεςςαλονίκη Ν. Μουςιόπουλοσ

Κυκλοφορία και Ποιότητα Αέρα ςτη Θεςςαλονίκη Ν. Μουςιόπουλοσ Κυκλοφορία και Ποιότητα Αέρα ςτη Θεςςαλονίκη Ν. Μουςιόπουλοσ Laboratory Profile: 3 Faculty Members 7 Senior Researchers 2 Technicians 12 PhD candidates 7 Other Co-workers 11 Pre-graduate Courses Research

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο <<ΚΡΙΗ>>, περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο,

Με τον όρο <<ΚΡΙΗ>>, περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο, Με τον όρο , περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο, την οικογένεια, τον οργανιςμό, την κοινωνία, τουσ θεςμούσ,

Διαβάστε περισσότερα

Δομή και ςτρατηγική των ελαιοκομικών ςυνεταιριςμών τησ Περιφέρειασ Κρήτησ. 1

Δομή και ςτρατηγική των ελαιοκομικών ςυνεταιριςμών τησ Περιφέρειασ Κρήτησ. 1 Δομή και ςτρατηγική των ελαιοκομικών ςυνεταιριςμών τησ Περιφέρειασ Κρήτησ. 1 Σχετικά με την Μελέτη H Ευρωπαώκό Επιτροπό, ςε μια προςπϊθεια να ενιςχύςει την ανταγωνιςτικότητα των επιχειρόςεων που ςυμμετϋχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑΠΣΤΦΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΒΙΝΣΕΟ ΜΕ ΦΡΗΗ DSP

ΜΕΣΑΠΣΤΦΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΒΙΝΣΕΟ ΜΕ ΦΡΗΗ DSP ΠΟΛΤΣΕΦΝΕΙΟ ΚΡΗΣΗ Σμόμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών & Μηχανικών Η/Τ ΜΕΣΑΠΣΤΦΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΒΙΝΣΕΟ ΜΕ ΦΡΗΗ DSP ΜΟΙΡΟΓΙΨΡΓΟΤ ΚΨΝΣΑΝΣΙΑ Εξεταςτικό Επιτροπό: Καθ. Μιχϊλησ Ζερβϊκησ (επιβλϋπων) Αν. Καθ. Ευριπύδησ

Διαβάστε περισσότερα

Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων

Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων Πανεπιςτήμιο Πελοποννήςου Τμήμα Επιςτήμησ και Τεχνολογίασ Τηλεπικοινωνιών Διαχείριςη και Αςφάλεια Δικτύων Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων Ανάγκη διαχείριςησ δικτύων Αναλογιςτεύτε το μϋγεθοσ και την πολυπλοκότητα

Διαβάστε περισσότερα

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Τρίπολη Μάιος 2017 Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Οι αρχικϋσ επιδιώξεισ για ποιοτικϊ προώόντα και υπηρεςύεσ αναδύθηκαν από την ανϊγκη διαςφϊλιςησ υψηλού επιπϋδου αςφϊλειασ και αξιοπιςτύασ (ςτρατιωτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ» ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ» Π Ρ Ο Κ Η Ρ Τ Ξ Η Σαυτότητα τησ Δράςησ Βαςικόσ ςτόχοσ τησ ενιαύασ

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας

Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας εμινϊρια επτεμβρύου 2015 ΕΜΕ Υιλολογικών Μαθημϊτων χολικό χρονιϊ 2015 2016 Μαύρη Κουτςελύνη (διαςκευό) Οι Δεύκτεσ ωσ απόρροια τησ Αξιολόγηςησ των ΑΠ τη βϊςη τησ Αξιολόγηςησ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΟ ΤΝΕΡΓΑ ΙΑ Μυτιλήνη, Ιούλιοσ 2015

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΟ ΤΝΕΡΓΑ ΙΑ  Μυτιλήνη, Ιούλιοσ 2015 ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΟ ΤΝΕΡΓΑΙΑ Μυτιλήνη, Ιούλιοσ 2015 Πρωτόκολλο υνεργαςίασ τησ Εφορείασ Αρχαιοτήτων Λέςβου με τουσ καθηγητέσ Ιςτορίασ τησ αρχαίασ αρχιτεκτονικήσ Δρ Giorgio Rocco και Δρ Monica Livadiotti τησ Πολυτεχνικήσ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟ ΕΣ ΑΚΗΕΩΝ ΓΙΑ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΩΝ ΑΠΟΥΑΕΩΝ

ΠΡΩΣΟ ΕΣ ΑΚΗΕΩΝ ΓΙΑ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΩΝ ΑΠΟΥΑΕΩΝ ΠΡΩΣΟ ΕΣ ΑΚΗΕΩΝ ΓΙΑ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΩΝ ΑΠΟΥΑΕΩΝ Τμθμα: Χρηματοοικονομικθς και Τραπεζικθς Διοικητικθς Εξάμηνο: Γ Μ. Ανθρωπέλοσ. Άςκηςη 1 α) Γρϊψτε το πρόβλημα ςτην τυποποιημϋνη του μορφό.

Διαβάστε περισσότερα

Η ποιότητα δεν κοςτίζει, Aξίζει

Η ποιότητα δεν κοςτίζει, Aξίζει Η ποιότητα δεν κοςτίζει, Aξίζει ΠΟΛΗ, ΠΟΛΙΣΗ, ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΚΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ υντονιςμϋνη προςπϊθεια για το ςυμφϋρον του κοινωνικού ςυνόλου. ΠΟΙΟΣΗΣΑ, ΠΡΟΣΤΠΑ υμπυκνωμϋνη εμπειρύα όλων των εμπλεκόμενων για τη

Διαβάστε περισσότερα

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010. Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010. Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010 Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων Α1 Σε μια ανϊλυςη ςχετικϊ με την αυτομόρφωςη, η ςυγγραφϋασ πραγματεύεται

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων.

Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων. Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων. Στισ ςημερινϋσ οικονομικϋσ και κοινωνικϋσ ςυνθόκεσ τα ϋργα περιβϊλλοντοσ με την ευρύτερη ϋννοια, αποκτούν προτεραιότητα

Διαβάστε περισσότερα

19/10/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων. Δομή του μαθήματοσ

19/10/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων. Δομή του μαθήματοσ Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων Δημότρησ Μιχελϊκησ Τμόμα Εφαρμοςμϋνησ Πληροφορικόσ και Πολυμϋςων Σχολό Τεχνολογικών Εφαρμογών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ Για την ενςωμϊτωςη τησ Οδηγύασ 2013/48/ΕΕ του Ευρωπαώκού Κοινοβουλύου και Συμβουλύου τησ 22ασ Οκτωβρύου 2013 ςχετικϊ με το δικαύωμα πρόςβαςησ ςε δικηγόρο ςτο πλαύςιο ποινικόσ διαδικαςύασ και

Διαβάστε περισσότερα

ςτην περύπτωςη που η μόνη αλλαγό αφορϊ ςτη Δημόςια Φρηματοδότηςη ανϊ ϋτοσ (2013, 2014).

ςτην περύπτωςη που η μόνη αλλαγό αφορϊ ςτη Δημόςια Φρηματοδότηςη ανϊ ϋτοσ (2013, 2014). Ειςαγωγή Για την ολοκλόρωςη μιασ πρϊξησ κρατικών ενιςχύςεων απαιτεύται το ςύνολο των δαπανών τησ να ςυμφωνεύ με την εγκεκριμϋνη δημόςια δαπϊνη όπωσ προκύπτει από το ςε ιςχύ Σεχνικό Δελτύο Πρϊξησ. ε περύπτωςη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΑΜΘ-Σχολό Διούκηςησ και Οικονομύασ-Τμόμα Λογιςτικόσ και Χρηματοοικονομικόσ

ΤΕΙ ΑΜΘ-Σχολό Διούκηςησ και Οικονομύασ-Τμόμα Λογιςτικόσ και Χρηματοοικονομικόσ ΤΕΙ ΑΜΘ-Σχολό Διούκηςησ και Οικονομύασ-Τμόμα Λογιςτικόσ και Χρηματοοικονομικόσ Διδϊςκων : Αγγελϊκησ Γιώργοσ Εργαςτηριακόσ ςυνεργϊτησ : Σιώπη Ευαγγελύα Καβϊλα Οκτώβριοσ 2018 Θεωρία χαρτοφυλακίου Η θεωρύα

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ 3 ο Κεφϊλαιο - 4 ο Κεφϊλαιο Κόμησ, Β. (2004), Ειςαγωγό ςτισ Εφαρμογϋσ των ΤΠΕ ςτην Εκπαύδευςη, Αθόνα, Εκδόςεισ Νϋων Τεχνολογιών Σκοπόσ Η ςυνοπτικό παρουςύαςη των

Διαβάστε περισσότερα

Βαγγϋλησ Οικονόμου Διϊλεξη 4. Δομ. Προγραμ. - Διϊλεξη 4

Βαγγϋλησ Οικονόμου Διϊλεξη 4. Δομ. Προγραμ. - Διϊλεξη 4 Βαγγϋλησ Οικονόμου Διϊλεξη 4 Δομ. Προγραμ. - Διϊλεξη 4 1 Περιεχόμενα Προτϊςεισ επανϊληψησ Προτϊςεισ Διακλϊδωςησ Δομ. Προγραμ. - Διϊλεξη 4 2 Προτάςεισ επανάληψησ Οι προτϊςεισ επανϊληψησ (iterative ό loop

Διαβάστε περισσότερα

NetMasterII ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ κϊθε εύδουσ ςύςτημα ειδοπούηςησ βλϊβη

NetMasterII ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ κϊθε εύδουσ ςύςτημα ειδοπούηςησ βλϊβη NetMasterII Το NetMasterII εύναι ϋνα ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ (μό φορητό) για την επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ φυςικών μεγεθών κϊθε εύδουσ, καθώσ και γεγονότων που

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΠΕΝΣΕ (5) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 62Τ)

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΠΕΝΣΕ (5) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 62Τ) 1 ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ, ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ ΚΕΝΣΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Καραμαούνα 1, Πλατεύα κρα 55132 Καλαμαριϊ Θεςςαλονύκησ Σηλ.: +30 2313331 500 Υαξ: +30 2313331 502 e-mail: centre@komvos.edu.gr Θεςςαλονύκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Εγκρύθηκε η πρόταςη υποβολόσ προγρϊμματοσ με την ονομαςύα ΣΟΠΕΚΟ ΛΕΤΚΑΔΑ, ςυνολικού προώπολογιςμού 525.000,00. Η Πρϊξη χωροθετεύται ςτην Περιφερειακό Ενότητα

Διαβάστε περισσότερα

Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β

Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β Μοντϋλο Λειτουργικόσ Επαύξηςησ Σπειροειδϋσ Μοντϋλο Μοντϋλο Πύδακα Τεχνολογύα Λογιςμικού Βϊςει Συςτατικών Στοιχεύων Σύγχρονα Μοντϋλα Το μοντϋλο ςυνδυϊζει:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, /02/2011

ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, /02/2011 1 ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, 2010-2011 21/02/2011 Εξετϊςεισ ςτη Γενικό και Εξελικτικό Ψυχολογύα Διδϊςκων: Οικονόμου Ανδρϋασ Όνομα φοιτητό / φοιτότριασ:... Τμόμα: E1 E2 E3 E4 E5 Βαθμόσ:. Προςοχό: ϊριςτα οι 100

Διαβάστε περισσότερα

Κ Ι Ν Η Σ E Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ψ Ν I Ε:

Κ Ι Ν Η Σ E Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ψ Ν I Ε: Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών Κ Ι Ν Η Σ E Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ψ Ν I Ε: Κ Α Σ Α Λ Τ Σ Η Σ Ο Ν E Ο Α Ν Α Π Σ Τ Ξ Ι Α Κ Ο Τ Π O Δ Ε Ι Γ Μ Α Σ Η Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Οκτώβριοσ 2010 Σο IOBE

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ 2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ Σο παρόν ϋργο ϋχει παραχθεύ από το Παιδαγωγικό Ινςτιτούτο ςτο πλαύςιο υλοπούηςησ τησ Πρϊξησ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολεύο 21ου αιώνα) Νϋο πρόγραμμα ςπουδών, ςτουσ Άξονεσ Προτεραιότητασ

Διαβάστε περισσότερα

Άμεςη καθιϋρωςη τησ 2χρονησ υποχρεωτικόσ δημόςιασ προςχολικόσ αγωγόσ και εκπαύδευςησ. Μαζικού μόνιμοι διοριςμού τώρα!

Άμεςη καθιϋρωςη τησ 2χρονησ υποχρεωτικόσ δημόςιασ προςχολικόσ αγωγόσ και εκπαύδευςησ. Μαζικού μόνιμοι διοριςμού τώρα! Αρ. Πρωτ. 1369 Αθόνα 9/6/2017 Προσ Τουσ Συλλόγουσ Εκπαιδευτικών Π.Ε. Άμεςη καθιϋρωςη τησ 2χρονησ υποχρεωτικόσ δημόςιασ προςχολικόσ αγωγόσ και εκπαύδευςησ Μαζικού μόνιμοι διοριςμού τώρα! Η ςχολικό χρονιϊ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ

ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ το Περιςτϋρι ςόμερα, την... μεταξύ των κϊτωθι ςυμβαλλομϋνων... ςυμφωνόθηκαν, ςυνομολογόθηκαν και ϋγιναν αμοιβαύα αποδεκτϊ τα εξόσ: ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Διεύθυνςη

Διαβάστε περισσότερα

Το παζάρι των λοιμώξεων ςτον 'κατεχόμενο' κόςμο των χρηςτών

Το παζάρι των λοιμώξεων ςτον 'κατεχόμενο' κόςμο των χρηςτών Το παζάρι των λοιμώξεων ςτον 'κατεχόμενο' κόςμο των χρηςτών "Η κρυμϋνη και ξεχαςμϋνη μϊςτιγα". Αυτόσ όταν ο τύτλοσ του εξαιρετικού ντοκυμαντϋρ που φτιϊχτηκε από το ουηδικό ωματεύο χρηςτών για να φϋρει

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικϊ. Β' Ενιαύου Λυκεύου. (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού

Μαθηματικϊ. Β' Ενιαύου Λυκεύου. (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού Μαθηματικϊ Β' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού Η διδαςκαλύα των Μαθηματικών Κοινού Κορμού επιδιώκει να δώςει ςτο μαθητό τα εφόδια για την αντιμετώπιςη καθημερινών αναγκών ςε αριθμητικϋσ

Διαβάστε περισσότερα

Η διαχεύριςη του Κινδύνου (Risk management) ωσ ζότημα Μϊνατζμεντ Νοςοκομεύων

Η διαχεύριςη του Κινδύνου (Risk management) ωσ ζότημα Μϊνατζμεντ Νοςοκομεύων Η διαχεύριςη του Κινδύνου (Risk management) ωσ ζότημα Μϊνατζμεντ Νοςοκομεύων Φρόςτοσ Μπουρςανύδησ Τπεύθυνοσ πουδών & Ϊρευνασ Εθνικόσ χολόσ Δημόςιασ Διούκηςησ Δημόςιο Μϊνατζμεντ Διούκηςη Τπηρεςιών Τγεύασ

Διαβάστε περισσότερα

ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων

ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων Η τεχνικό αυτό ςυνύςταται ςτην ενθϊρρυνςη για τη ςυνϋχιςη τησ προβληματικήσ ςυμπεριφοράσ, με τον όρο ότι θα γίνεται: για διαφορετικό λόγο, ςε διαφορετικό χρόνο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΟ Ν. ΚΟΝΣΟ ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ ΤΝΕΡΓΑΣΗ ΠΑ.ΠΕΙ.

ΓΕΩΡΓΙΟ Ν. ΚΟΝΣΟ ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ ΤΝΕΡΓΑΣΗ ΠΑ.ΠΕΙ. ΓΕΩΡΓΙΟ Ν. ΚΟΝΣΟ ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ ΤΝΕΡΓΑΣΗ ΠΑ.ΠΕΙ. Παρϋχεται μϋςω των δημοςιευόμενων οικονομικών καταςτϊςεων και αποςκοπεύ ςτο να παρϊςχει ςτουσ χρόςτεσ, κυρύωσ αναλυτϋσ και επενδυτϋσ, όλεσ εκεύνεσ τισ αναγκαύεσ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΟ: ΟΡΓΑΝΩΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ (ΤΕΛΙΚΟ: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012)

ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΟ: ΟΡΓΑΝΩΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ (ΤΕΛΙΚΟ: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012) ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΟ: ΟΡΓΑΝΩΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ (ΤΕΛΙΚΟ: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012) 1. Ειςαγωγό Έννοιεσ Οργανιςμού & Επιχεύρηςησ (διαφορϋσ & ομοιότητεσ). Η Επιχεύρηςη

Διαβάστε περισσότερα

&

& ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ Πλ. Άγιων Θεοδώρων 3 Αθήνα, 10561, Τ.Θ. 4239 E-mail: seksociology@gmail.com & ltsapatsari1@gmail.com http://www.sek-sociology.gr Τηλ. επικοινωνίας: 2114037963 Αριθ. Πρωη.

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΙΑΓΩΓΗ ~ 1 ~ τυλιανού. 1 Σο ςχϋδιο μαθόματοσ ςυζητόθηκε με το ςύμβουλο του μαθόματοσ τησ Νϋασ Ελληνικόσ Γλώςςασ κ. Μϊριο

1. ΕΙΑΓΩΓΗ ~ 1 ~ τυλιανού. 1 Σο ςχϋδιο μαθόματοσ ςυζητόθηκε με το ςύμβουλο του μαθόματοσ τησ Νϋασ Ελληνικόσ Γλώςςασ κ. Μϊριο ΔΙΚΣΤΟ ΤΝΕΡΓΑΙΑ ΧΟΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Οικείοσ επιθεωρητήσ: Δρ Ανδρέασ Κυθραιώτησ Α' ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΧΟΛΕΙΟ ΓΕΡΙΟΤ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΤΝΑΝΣΗΗ ΔΙΕΤΘΤΝΣΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φυςικό κατϊςταςη Υγεύα Δια βύου ϊςκηςη Από τουσ ςκοπούσ ςτην πρϊξη: τι ιςχύει ςτη ςχολικό Φυςικό Αγωγό;

Φυςικό κατϊςταςη Υγεύα Δια βύου ϊςκηςη Από τουσ ςκοπούσ ςτην πρϊξη: τι ιςχύει ςτη ςχολικό Φυςικό Αγωγό; Φυςικό κατϊςταςη Υγεύα Δια βύου ϊςκηςη Από τουσ ςκοπούσ ςτην πρϊξη: τι ιςχύει ςτη ςχολικό Φυςικό Αγωγό; Απόςτολοσ Ντϊνησ Σχολικόσ Σύμβουλοσ Φυςικόσ Αγωγόσ Αξιακού Προςανατολιςμού ςτο μϊθημα τησ Φυςικόσ

Διαβάστε περισσότερα

Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ:

Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2Ο Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ: ςτο Λογιςμικό Συςτήματοσ (System Software), ςτο Λογιςμικό Εφαρμογών

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ

Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ Βαςίλησ Α. Πανταζήσ Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ Ι. ΒΑΙΚΑ ΣΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Πανεπιςτόμιο χολό Σμόμα ΘΕΑΛΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΟΤ ΑΝΘΡΩΠΟΤ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΣΜΗΜΑ ΠΡΟΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Σομϋασ

Διαβάστε περισσότερα

Παραμετρικι Ανάλυςθ και φγκριςθ Μοντζλων υςτθμάτων Κυψελϊν Καυςίμου

Παραμετρικι Ανάλυςθ και φγκριςθ Μοντζλων υςτθμάτων Κυψελϊν Καυςίμου Σ Σ ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΠΟΛΤΣΕΦΝΙΚΗ ΦΟΛΗ ΣΜΗΜΑ ΗΛΕΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΦΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΦΑΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΣΟΜΕΑ ΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Παραμετρικι Ανάλυςθ και φγκριςθ Μοντζλων υςτθμάτων Κυψελϊν Καυςίμου

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικά Προβλήματα (κ.π.) ςχετικά με το θεςμό τησ Οικογζνειασ

Κοινωνικά Προβλήματα (κ.π.) ςχετικά με το θεςμό τησ Οικογζνειασ Κοινωνικά Προβλήματα (κ.π.) ςχετικά με το θεςμό τησ Οικογζνειασ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΈΡΕΤΝΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ Διδϊςκοντεσ: Φρ. Σςουραμϊνησ Ι. Γουςϋτη Ακαδ. Έτοσ: 2010-2011 Γιατί η οικογζνεια αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΙΛΙΚΗ ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΤ. Επιβλϋπων: Γιώργοσ Γιαννόσ, Καθηγητόσ ΕΜΠ Αθόνα, Ιούλιοσ 2016

ΒΑΙΛΙΚΗ ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΤ. Επιβλϋπων: Γιώργοσ Γιαννόσ, Καθηγητόσ ΕΜΠ Αθόνα, Ιούλιοσ 2016 Εθνικό Μετςόβιο Πολυτεχνεύο χολό Πολιτικών Μηχανικών Σομϋασ Μεταφορών και υγκοινωνιακόσ Τποδομόσ ΒΑΙΛΙΚΗ ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΤ Επιβλϋπων: Γιώργοσ Γιαννόσ, Καθηγητόσ ΕΜΠ Αθόνα, Ιούλιοσ 2016 Καθοριςμόσ τόχου Βιβλιογραφικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΟΜΝΗΜΑ. Επεξήγηςη Συντμήςεων: Α.Φ.= Αυτιςτικό Φάςμα - Π.Σ.= Παράλληλη Στήριξη

ΤΠΟΜΝΗΜΑ. Επεξήγηςη Συντμήςεων: Α.Φ.= Αυτιςτικό Φάςμα - Π.Σ.= Παράλληλη Στήριξη www.asperger.gr Κωνσταντινοσπόλεως 29 155.62 Χολαργός Τηλ. 210.6535666 info@asperger.gr Α.Π. 7331/7-7-2010 Χολαργόσ, 28 Ιουνύου 2010 ΤΠΟΜΝΗΜΑ Θέμα: «Κατάργηςη τησ παράνομησ και αντιςυνταγματικήσ εγκυκλίου

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη

Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη Αθήνα, 17 Ιουνίου 2014 Εύναι ιδιαύτερη χαρϊ και τιμό για μϋνα να παρουςιϊςω ςτο πλαύςιο τησ εκδόλωςησ

Διαβάστε περισσότερα

ημειώςεισ των αςκόςεων του μαθόματοσ Κεφαλαιαγορϋσ- Επενδύςεισ Ενότητα: Χρηματοοικονομικόσ Κύνδυνοσ Διδϊςκων : Αγγελϊκησ Γιώργοσ Εργαςτηριακόσ

ημειώςεισ των αςκόςεων του μαθόματοσ Κεφαλαιαγορϋσ- Επενδύςεισ Ενότητα: Χρηματοοικονομικόσ Κύνδυνοσ Διδϊςκων : Αγγελϊκησ Γιώργοσ Εργαςτηριακόσ ημειώςεισ των αςκόςεων του μαθόματοσ Κεφαλαιαγορϋσ- Επενδύςεισ Ενότητα: Χρηματοοικονομικόσ Κύνδυνοσ Διδϊςκων : Αγγελϊκησ Γιώργοσ Εργαςτηριακόσ υνεργϊτησ :ιώπη Ευαγγελύα Κίνδυνοσ Ωσ κύνδυνο θα µπορούςαµε

Διαβάστε περισσότερα

22/11/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Δεδομζνα απο Δευτερεφουςεσ πηγζσ. Αυτή την βδομάδα...

22/11/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Δεδομζνα απο Δευτερεφουςεσ πηγζσ. Αυτή την βδομάδα... Προηγοφμενη βδομάδα... Δεδομζνα απο Δευτερεφουςεσ πηγζσ Πρωτογενό δεδομϋνα Αρχϋσ και τεχνικϋσ που χρηςιμοποιούνται ςτην ςυλλογό γεωγραφικών δεδομϋνων Πωσ χρηςιμοποιούμε το GPS και την Τηλεπιςκόπηςη ςαν

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιςτήμιο Πελοποννήςου Τμήμα Επιςτήμησ και Τεχνολογίασ Τηλεπικοινωνιών. Λειτουργικά Συςτήματα Προγραμματιςμόσ Συςτήματοσ. Μνήμη

Πανεπιςτήμιο Πελοποννήςου Τμήμα Επιςτήμησ και Τεχνολογίασ Τηλεπικοινωνιών. Λειτουργικά Συςτήματα Προγραμματιςμόσ Συςτήματοσ. Μνήμη Πανεπιςτήμιο Πελοποννήςου Τμήμα Επιςτήμησ και Τεχνολογίασ Τηλεπικοινωνιών Λειτουργικά Συςτήματα Προγραμματιςμόσ Συςτήματοσ Μνήμη Διαχείριςη Μνήμησ Σε ϋναν ιδανικό κόςμο... Η μνόμη θα όταν ϊπειρη ςε μϋγεθοσ

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Σαλμάν Λέιλα Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία

Επιμέλεια: Σαλμάν Λέιλα Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία Επιμέλεια: Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Σαλμάν Λέιλα Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία Οριςμόσ επαγγελματικισ εξουκζνωςθσ Το ςύνδρομο τησ επαγγελματικόσ εξουθϋνωςησ (ΣΕΕ) ό αλλιώσ burn-out περιγρϊφεται ωσ

Διαβάστε περισσότερα

Διαμόρφωση επικοινωνιακών αντικειμενικών σκοπών και στρατηγικών. Προσδιορισμός και ανάλυση της παρούσας κατάστασης

Διαμόρφωση επικοινωνιακών αντικειμενικών σκοπών και στρατηγικών. Προσδιορισμός και ανάλυση της παρούσας κατάστασης Προσδιορισμός και ανάλυση της παρούσας κατάστασης Διαμόρφωση επικοινωνιακών αντικειμενικών σκοπών και στρατηγικών Εφαρμογή επικοινωνιακών στρατηγικών Έλεγχος και αξιολόγηση των επικοινωνιακών στρατηγικών

Διαβάστε περισσότερα

Χωπικέρ Ανιζόηηηερ Ειζοδήμαηορ, Ανάπηςξηρ και Φηώσειαρ ζηην Ελλάδα

Χωπικέρ Ανιζόηηηερ Ειζοδήμαηορ, Ανάπηςξηρ και Φηώσειαρ ζηην Ελλάδα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΣΩΝ 2011 Χωπικέρ Ανιζόηηηερ Ειζοδήμαηορ, Ανάπηςξηρ και Φηώσειαρ ζηην Ελλάδα Επιζηημονικά Τπεύθσνος Σηαμάηηρ Καλογήπος Λέκηορας, Υαροκόπειο Πανεπιζηήμιο Μέλη Ερεσνηηικής Ομάδας

Διαβάστε περισσότερα

Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ «Η ςυγγραφή πτυχιακήσ εργαςίασ υποβοηθά τον μεταπτυχιακό φοιτητή να οικοδομήςει την προςωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΥΑΛΑΙΟ Z ΜΕΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΤΗ ΣΟΤ ΚΑΠΝΙΜΑΣΟ ΣΟΤ ΔΗΜΟΙΟΤ ΦΩΡΟΤ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗΗ ΣΩΝ ΝΟΜΩΝ 3730/2008 ΚΑΙ 3370/2005

ΚΕΥΑΛΑΙΟ Z ΜΕΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΤΗ ΣΟΤ ΚΑΠΝΙΜΑΣΟ ΣΟΤ ΔΗΜΟΙΟΤ ΦΩΡΟΤ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗΗ ΣΩΝ ΝΟΜΩΝ 3730/2008 ΚΑΙ 3370/2005 ΚΕΥΑΛΑΙΟ Z ΜΕΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΤΗ ΣΟΤ ΚΑΠΝΙΜΑΣΟ ΣΟΤ ΔΗΜΟΙΟΤ ΦΩΡΟΤ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗΗ ΣΩΝ ΝΟΜΩΝ 3730/2008 ΚΑΙ 3370/2005 Κωδικοπούηςη Άρθρο 17 Νόμου 3868/2010 (ΥΕΚ 129Α /3.8.2010): Όπωσ ιςχύει: Άρθρο 1 Προςταςύα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΠΙΣΕΤΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟΤ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΜΥΩΝΑ ΜΕ ΣΟ ΠΡΟΣΤΠΟ ΕΛΟΣ ΕΝ ISO 15189 / 2007

ΔΙΑΠΙΣΕΤΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟΤ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΜΥΩΝΑ ΜΕ ΣΟ ΠΡΟΣΤΠΟ ΕΛΟΣ ΕΝ ISO 15189 / 2007 ΔΙΑΠΙΣΕΤΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟΤ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΜΥΩΝΑ ΜΕ ΣΟ ΠΡΟΣΤΠΟ ΕΛΟΣ ΕΝ ISO 15189 / 2007 Δρ. Ε. Φόνου, Ιατρόσ Βιοπαθολόγοσ, Διευθύντρια Μικροβιολογικού Εργαςτηρύου Νοςοκομεύου «ο Άγιοσ ϊββασ» 1 2 3 Σι

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφών Αυλωνύτησ ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΚΕΥΑΛΑΙΑΓΟΡΑ, Αντιπρόεδροσ ΜΑΪΟ 2016

Ξενοφών Αυλωνύτησ ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΚΕΥΑΛΑΙΑΓΟΡΑ, Αντιπρόεδροσ ΜΑΪΟ 2016 Ξενοφών Αυλωνύτησ ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΚΕΥΑΛΑΙΑΓΟΡΑ, Αντιπρόεδροσ ΜΑΪΟ 2016 Πϋρα από τισ ειςηγμϋνεσ... Ορθό εταιρικό διακυβϋρνηςη: Ο τρόποσ με τον οπούο οι εταιρύεσ διοικούνται και ελϋγχονται δεν εύναι μόνο αποτελεςματικόσ

Διαβάστε περισσότερα

ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1

ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1 ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1 Αλεξανδρό Ευαγγελύα-Μαρύα Υοιτότρια Πληροφορικόσ Πανεπιςτημύου Πειραιϊ 1. Σύτλοσ διδακτικού ςεναρύου «Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1» 2. Εκτιμώμενη διϊρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD

ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD Ερωτηματολόγιο για αξιωματικούσ γέφυρας/ Πλοιάρχους Ειςαγωγό Σο πρϐγραμμα Sail Ahead θα δημιουργόςει ϋνα online εργαλεύο για επαγγελματικϐ προςανατολιςμϐ, το οπούο θα εύναι ειδικϊ

Διαβάστε περισσότερα

1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ

1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ 1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ Ο τοκετόσ εύναι ϋνα ςημαντικό κοινωνικό και ςυναιςθηματικό γεγονόσ όχι μόνο για τη γυναύκα, αλλϊ και για την οικογϋνειϊ τησ και ύςωσ και για ολόκληρη την

Διαβάστε περισσότερα

**************** Η ΤΓΧΡΟΝΗ ΜΟΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗ ΔΕΤΣΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ:

**************** Η ΤΓΧΡΟΝΗ ΜΟΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗ ΔΕΤΣΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ: Σελίδα1 ΚΑΝΕΛΛΑΣΟΤ ΒΙΒΗ Γ., 2009, «Η ςύγχρονη μουςικό παιδεύα ςτη δευτεροβϊθμια εκπαύδευςη, η περύπτωςη των μουςικών ςχολεύων», Πρακτικά 2 ου επιςτημονικού ςυνεδρίου «Μουςική Παιδεία & Μουςικά Σχολεία:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΗΡΕΙΑΚΟ ΗΜΕΙΩΜΑ. ΘΕΜΑ: Προτάςεισ για τροποποίηςη του Π.Δ. 113/ Επαναξιολόγηςη των δομών του Τπουργείου.

ΤΠΗΡΕΙΑΚΟ ΗΜΕΙΩΜΑ. ΘΕΜΑ: Προτάςεισ για τροποποίηςη του Π.Δ. 113/ Επαναξιολόγηςη των δομών του Τπουργείου. ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΥΑΛΙΗ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΕΙΑ ΚΟΙΝ. ΑΥΑΛΙΕΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΥΑΛΙΗ Δ/ΝΗ ΔΙΑΔΟΦΙΚΗ Κ.Α. Πληροφορίεσ: Κ. Μαυρίδου Γ. Βαγενάσ Δ/νςη: ταδίου 29 Σαχ. Κωδ: 101

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμοί: 1. Πλαίσιο Παροχής Υπηρεςιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Ορισμοί: 1. Πλαίσιο Παροχής Υπηρεςιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ορισμοί: 1. Πλαίσιο Παροχής Υπηρεςιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Σο Πλαίςιο Παροχήσ Υπηρεςιών Ηλεκτρονικήσ Διακυβέρνηςησ (ΠΗΔ) διαμορφώνεται από την Τπηρεςύα Ανϊπτυξησ Πληροφορικόσ και ςυνύςταται από ϋνα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΛΕΤΙΝΑ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ ΣΗ ΕΤΡΩΠΗ 2021

Η ΕΛΕΤΙΝΑ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ ΣΗ ΕΤΡΩΠΗ 2021 Η ΕΛΕΤΙΝΑ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ ΣΗ ΕΤΡΩΠΗ 2021 Πριν από τρεισ δεκαετύεσ, με εφαλτόριο την πρωτοβουλύα τησ ηθοποιού Μελύνασ Μερκούρη, που εκεύνη την εποχό όταν η Ελληνύδα Τπουργόσ Πολιτιςμού, η Ευρωπαώκό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΡΕΤΝΑ & ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ προσ ΣΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ τησ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ. ΕΙΗΓΗΣΙΚΗ ΕΚΘΕΗ Για Σο ςχϋδιο Προεδρικού Διατϊγματοσ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΡΕΤΝΑ & ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ προσ ΣΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ τησ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ. ΕΙΗΓΗΣΙΚΗ ΕΚΘΕΗ Για Σο ςχϋδιο Προεδρικού Διατϊγματοσ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΡΕΤΝΑ & ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ προσ ΣΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ τησ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΕΙΗΓΗΣΙΚΗ ΕΚΘΕΗ Για Σο ςχϋδιο Προεδρικού Διατϊγματοσ Προςαρμογή τησ ελληνικήσ νομοθεςίασ ςτην Οδηγία 2013/59/Ευρατόμ

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ 3 ο Κεφϊλαιο 5 ο Κεφϊλαιο Κόμησ, Β. (2004), Ειςαγωγή ςτισ Εφαρμογέσ των ΤΠΕ ςτην Εκπαίδευςη, Αθόνα, Εκδόςεισ Νϋων Τεχνολογιών Σκοπόσ Η ςυνοπτικό παρουςύαςη των βαςικών

Διαβάστε περισσότερα

Τρίπολη Μάρτιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, PhD

Τρίπολη Μάρτιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, PhD Τρίπολη Μάρτιος 2017 Γρηγόριος Σπυράκης MPA, PhD Ύςτερα από την ϋννοια και τη ςημαςύα τησ Διούκηςησ, θα με μελετόςουμε τισ λειτουργύεσ τησ Διούκηςησ ςτουσ Οργανιςμούσ. Εντυπωςιακό φαύνεται να εύναι η ςυμφωνύα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ ΈΩ ΔΤΟ (2) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 61Μ)

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ ΈΩ ΔΤΟ (2) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 61Μ) 1 ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ, ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΚΑΙ ΑΘΛΗΣΙΜΟΤ ΚΕΝΣΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Καραμαούνα 1, Πλατεύα κρα 55132 Καλαμαριϊ Θεςςαλονύκησ Σηλ.: +30 2310 459101 Υαξ: +30 2310 459107 e-mail: centre@komvos.edu.gr

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητόσ Γ. Σιώμκοσ Γ. Τςιϊμησ

Καθηγητόσ Γ. Σιώμκοσ Γ. Τςιϊμησ Καθηγητόσ Γ. Σιώμκοσ Γ. Τςιϊμησ Ειςαγωγικϊ Στοιχεύα Αβεβαιότητα ςτο Περιβϊλλον Θεμελιώδη Ζητόματα ςτισ Αγορϋσ Υ/Τ. Προώοντικό Καινοτομικότητα Ανϊπτυξη νϋων Προώόντων Υποδεύγματα Διϊχυςησ και υιοθϋτηςησ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑ ΙΑ, ΚΟΙΝΨΝΙΚΗ Α ΥΑΛΙ Η & ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΕΙΑ ΔΙΑΦΕΙΡΙ Η ΚΟΙΝΟΣΙΚΨΝ & ΑΛΛΨΝ ΠΟΡΨΝ

ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑ ΙΑ, ΚΟΙΝΨΝΙΚΗ Α ΥΑΛΙ Η & ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΕΙΑ ΔΙΑΦΕΙΡΙ Η ΚΟΙΝΟΣΙΚΨΝ & ΑΛΛΨΝ ΠΟΡΨΝ ΑΔΑ: ΨΞΗΛΛ-Α28 INFORMATICS ΕΠΙΧΕΙΡΗ ΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ DEVELOPMEN T AGENCY Digitally signed by INFORMATICS DEVELOPMENT AGENCY Date: 2014.08.28 15:52:55 EEST Reason: Location:

Διαβάστε περισσότερα

Αθόνα, 29 Απριλύου 2011. Αναλυτικά οι Δράςεισ του «Ταμείου Επιχειρηματικότητασ»

Αθόνα, 29 Απριλύου 2011. Αναλυτικά οι Δράςεισ του «Ταμείου Επιχειρηματικότητασ» Αθόνα, 29 Απριλύου 2011 Αναλυτικά οι Δράςεισ του «Ταμείου Επιχειρηματικότητασ» 1. Κατηγορύα Α, Β και Γ Επενδύςεισ που υπϊγονται ςτον επενδυτικό νόμο 3908/2011 Αυτό η κατηγορύα ςτοχευμϋνων δραςτηριοτότων

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργύα ενόσ Business Plan

Δημιουργύα ενόσ Business Plan ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΕΦΝΕΙΟ ΦΟΛΗ ΗΛΕΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΦΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΦΑΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΑΠΟΥΑΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΗ Δημιουργύα ενόσ Business Plan Παύγνια Αποφϊςεων 2012-2013 Σι εύναι; Ένα business

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Σελίδα 1

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Σελίδα 1 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Σελίδα 1 ΑΠΟ ΣΟ ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ 4 Διϊγνωςη των γνώςεων και ικανοτότων των παιδιών που ϋρχονται από το Δημοτικό ςτο Γυμνϊςιο. Ο καθηγητόσ με διαγνωςτικϊ

Διαβάστε περισσότερα