ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 23.11.2016 JOIN(2016) 56 final 2016/0373 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου EL EL
1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η παρούσα πρόταση αφορά τη σύναψη της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης (ΣΣΕΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου, (εφεξής «η συμφωνία»). Στις 8 Δεκεμβρίου 2010, το Συμβούλιο ενέκρινε απόφαση με την οποία εξουσιοδοτούνται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να διαπραγματευτούν συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου. Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία άρχισαν τον Σεπτέμβριο του 2011 και ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2014 με τη μονογράφησή της. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και η Επιτροπή συμμετείχαν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Η γνώμη των κρατών μελών ζητήθηκε καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο των συνεδριάσεων των σχετικών ομάδων εργασίας του Συμβουλίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερωνόταν επίσης τακτικά καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Μετά την έκδοση της απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με την υπογραφή και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας στις 28 Οκτωβρίου 2016, η συμφωνία υπεγράφη στις 30 Οκτωβρίου 2016 κατά την 16η διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Καναδά. Η Ύπατη Εκπρόσωπος και η Επιτροπή θεωρούν ότι οι στόχοι που έθεσε το Συμβούλιο στις οδηγίες του σχετικά με τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας έχουν επιτευχθεί και ότι η συμφωνία μπορεί να υποβληθεί προς σύναψη. Η παρούσα κοινή πρόταση αφορά τη νομική πράξη για τη σύναψη της συμφωνίας. 2. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ Σκοπός και περιεχόμενο της συμφωνίας Η ΕΕ και ο Καναδάς έχουν μακρά ιστορία ευρείας συνεργασίας, η οποία ανάγεται στη συμφωνία -πλαίσιο του 1976 για την εμπορική και οικονομική συνεργασία. Η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου για να καλύψει τον πολιτικό διάλογο και θέματα σχετικά με την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, καθώς και ευρύ φάσμα τομέων, μεταξύ άλλων το περιβάλλον, τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια, τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση, την αλιεία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανάπτυξη στον Βορρά και τα ζητήματα που αφορούν τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τις ανταλλαγές νέων και την ασφάλεια των μεταφορών. Στόχος της ΣΣΕΣ είναι η ενίσχυση των πολιτικών δεσμών και της συνεργασίας ΕΕ-Καναδά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, καθώς και η προώθηση της συνεργασίας σε μεγάλο αριθμό τομέων πολιτικής πέρα από το εμπόριο και την οικονομία. Η συμφωνία ΕΕ-Καναδά κατοχυρώνει κοινές δημοκρατικές αξίες και θα προωθήσει τη συνεργασία σε διμερές και πολυμερές επίπεδο. Η ΣΣΕΣ θα ενισχύσει τον πολιτικό διάλογο σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, το περιβάλλον, η ανάπτυξη, η έρευνα και η καινοτομία, η εκπαίδευση και ο πολιτισμός, η μετανάστευση, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος και του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Επαναλαμβάνει τη δέσμευση των μερών να προασπίσουν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, αποτρέποντας τη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής και λαμβάνοντας μέτρα για την αντιμετώπιση της παράνομης εμπορίας φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού. EL 2 EL
Η ΣΣΕΣ παρέχει τον μηχανισμό για τη διεξαγωγή πολιτικού διαλόγου με τη διοργάνωση ετήσιων συνόδων κορυφής σε επίπεδο ηγετών και διαβουλεύσεων σε υπουργικό επίπεδο. Επίσης, θεσπίζει κοινή υπουργική επιτροπή, η οποία αντικαθιστά τον προηγούμενο διατλαντικό διάλογο, και κοινή επιτροπή συνεργασίας με στόχο την παρακολούθηση της ανάπτυξης της στρατηγικής σχέσης μεταξύ των μερών. Η συμφωνία προβλέπει τη δυνατότητα αναστολής της εφαρμογής της στην περίπτωση παραβίασης ουσιωδών στοιχείων της όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής. Επιπλέον, τα μέρη αναγνωρίζουν ότι μια ιδιαίτερα σοβαρή και σημαντική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή της μη διάδοσης θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει λόγο καταγγελίας της συνολικής οικονομικής και εμπορικής συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 30.9 της εν λόγω συμφωνίας. Η ΣΣΕΣ, σε συνδυασμό με τη CETA, αναμένεται να αποφέρουν απτά οφέλη και ευκαιρίες για τους πολίτες της ΕΕ και του Καναδά. Νομική βάση Το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) περίπτωση iii) της ΣΛΕΕ ορίζει ότι, για τις συμφωνίες που δημιουργούν ειδικό θεσμικό πλαίσιο θεσπίζοντας διαδικασίες συνεργασίας, το Συμβούλιο εκδίδει απόφαση για τη σύναψη της συμφωνίας μετά από έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιπλέον, το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της ΣΛΕΕ ορίζει ότι το Συμβούλιο αποφασίζει ομόφωνα, όταν η συμφωνία αφορά τομέα για τον οποίο απαιτείται ομοφωνία για τη θέσπιση πράξης της Ένωσης. Όσον αφορά μέτρο το οποίο επιδιώκει συγχρόνως πολλούς στόχους ή έχει πολλές συνιστώσες, που συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους χωρίς ο ένας να είναι παρακολουθηματικός σε σχέση με τον άλλον, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάνθηκε ότι, εφόσον είναι εφαρμοστέες διάφορες διατάξεις της Συνθήκης, ένα τέτοιο μέτρο πρέπει κατ εξαίρεση να στηρίζεται στις αντίστοιχες διαφορετικές νομικές βάσεις, εκτός αν οι διαδικασίες που προβλέπονται για κάθε νομική βάση είναι ασυμβίβαστες μεταξύ τους (υπόθεση C-490/10, Κοινοβούλιο κατά Συμβουλίου, ECLI: EU:C:2012:525, σκέψη 46). Οι στόχοι και οι συνιστώσες της συμφωνίας αφορούν τους τομείς της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και της τεχνικής συνεργασίας με τις αναπτυγμένες χώρες. Αυτές οι πτυχές της συμφωνίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες χωρίς η μία να είναι παρακολουθηματική ως προς την άλλη. Η κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας συνιστούν τομέα για τον οποίο απαιτείται ομοφωνία για την έκδοση πράξης της Ένωσης. Η συμφωνία θεσπίζει θεσμικό πλαίσιο για τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά. Η νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης θα πρέπει επομένως να είναι το άρθρο 37 της ΣΕΕ και το άρθρο 212 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο της ΣΛΕΕ. Δεν απαιτούνται πρόσθετες διατάξεις ως νομική βάση (βλ. υπόθεση C-377/12, Επιτροπή κατά Συμβουλίου, ECLI: EU: C: 2014: 1903). Η αναγκαιότητα της προτεινόμενης απόφασης Το άρθρο 216 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η Ένωση μπορεί να συνάπτει συμφωνία με μία ή περισσότερες τρίτες χώρες, όταν το προβλέπουν οι Συνθήκες ή εφόσον η σύναψη συμφωνίας είναι αναγκαία για την επίτευξη, στο πλαίσιο των πολιτικών της Ένωσης, ενός εκ των στόχων που καθορίζονται από τις Συνθήκες, ή προβλέπεται σε νομικά δεσμευτική πράξη της Ένωσης ή ακόμη ενδέχεται να επηρεάσει κοινούς κανόνες ή να μεταβάλει την εμβέλειά τους. EL 3 EL
Οι Συνθήκες προβλέπουν τη σύναψη συμφωνιών όπως η ΣΕΣΣ, ιδίως στο άρθρο 37 της ΣΕΕ και στο άρθρο 212 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Επιπλέον, η σύναψη της ΣΕΣΣ είναι αναγκαία για την επίτευξη, στο πλαίσιο των πολιτικών της Ένωσης, των στόχων που καθορίζονται από τις Συνθήκες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η πάταξη της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, η μετανάστευση, το περιβάλλον, η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή, οι μεταφορές, η επιστήμη και η τεχνολογία, η απασχόληση και οι κοινωνικές υποθέσεις, η εκπαίδευση και η γεωργία. EL 4 EL
Κοινή πρόταση 2016/0373 (NLE) ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το άρθρο 37, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 212 παράγραφος 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) και το άρθρο 218 παράγραφος 8 δεύτερο εδάφιο, Έχοντας υπόψη την κοινή πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Σύμφωνα με την απόφαση [XXX] του Συμβουλίου της [ ] 1, η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου, («η συμφωνία») υπεγράφη στις 30 Οκτωβρίου 2016, με την επιφύλαξη της σύναψής της σε μεταγενέστερη ημερομηνία. (2) Στόχος της συμφωνίας είναι η ενίσχυση της συνεργασίας σε ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και της αποτελεσματικής πολυμερούς προσέγγισης, της οικονομικής και της αειφόρου ανάπτυξης, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ασφάλειας. Η συμφωνία θα ενισχύσει τον πολιτικό διάλογο και τη διαβούλευση και θα θεσπίσει κοινή υπουργική επιτροπή και κοινή επιτροπή συνεργασίας με στόχο την παρακολούθηση της ανάπτυξης της στρατηγικής σχέσης μεταξύ των μερών. (3) Η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί εξ ονόματος της Ένωσης, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Εγκρίνεται με την παρούσα, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου. Το κείμενο της συμφωνίας επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση. 1 Απόφαση (ΕΕ) 2016/... του Συμβουλίου της... για την υπογραφή, εξ ονόματος της Ένωσης, και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και του Καναδά, αφετέρου ΕΕ L [ ], [ ], σ. [ ]. EL 5 EL
Άρθρο 2 Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου ορίζει το/τα πρόσωπο/-α που είναι αρμόδιο/-α να προβεί/-ούν, εξ ονόματος της Ένωσης, στην κοινοποίηση που προβλέπεται στο άρθρο 30 της συμφωνίας, προκειμένου να εκφραστεί η συναίνεση της Ένωσης να δεσμευθεί από τη συμφωνία. Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημερομηνία της έκδοσής της 2. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος 2 Η ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου. EL 6 EL