Υεηξνπξγηθή Θεξαπεία ηεο Ννζεξήο Παρπζαξθίαο ΤΠΟΜΝΗΜΑ ΠΡΟ ΣΟ ΚΔΝΣΡΙΚΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ ΤΓΔΙΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΠΙΣΟΠΟΙΗΜΔΝΧΝ ΜΟΝΑΓΧΝ ΒΑΡΙΑΣΡΙΚΗ ΥΔΙΡΟΤΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΣΟΝ ΔΞΟΡΘΟΛΟΓΙΜΟ ΣΗ ΑΦΑΛΙΣΙΚΗ ΚΑΛYΦΗ ΣΧΝ ΠΑΥΟΝΣΧΝ ΑΠΟ ΝΟΗΡΗ ΠΑΥΤΑΡΚΙΑ ΟΓΤΔΑ ΒΟΤΓΟΤΡΗ ΙΑΣΡΟ-ΥΔΙΡΟΤΡΓΟ ΒΟΤΛΔΤΣΗ ΜΔΗΝΙΑ ΑΘΗΝΑ - ΙΟΤΛΙΟ 2010
ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΟ 1. Δηζαγσγή 2. Η απεηιή ηεο παρπζαξθίαο ζηνλ θόζκν θαη ζηελ Διιάδα 3. Η πξόιεςε σο "ζηξαηεγηθό όπιν" 4. Η ζεξαπεία σο επηβεβιεκέλε άκεζε αληηκεηώπηζε 5. Η βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ζήκεξα 6. Θεζκηθό πιαίζην γηα ηε βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ζηελ Διιάδα 7. Πξόηαζε γηα πηζηνπνηεκέλεο κνλάδεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο 8. Πξνηάζεηο γηα ηελ αζθαιηζηηθή θάιπςε 9. πκπέξαζκα - 2 -
1. Δηζαγσγή Δίλαη πιένλ γλσζηφ φηη ε παρπζαξθία απνηειεί ηελ κεγαιχηεξε λέα απεηιή γηα ηελ παγθφζκηα πγεία θαη εηδηθφηεξα γηα ηελ ρψξα καο. χκθσλα κε ηα πην πξφζθαηα ζηαηηζηηθά δεδνκέλα, 35.000 Έιιελεο ζα πεζάλνπλ απφ αηηία ζρεηηδφκελε κε βαξηά κνξθή παρπζαξθίαο ηελ επφκελε πεληαεηία. Αιιά εθηφο απφ ηελ ζλεζηκφηεηα, ε λνζεξή παρπζαξθία ππνβαζκίδεη ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο θαη ζπλνδεχεηαη ζπρλά κε βαξηέο ςπρνινγηθέο επηπηψζεηο. Απηή ε δπζνίσλε πξφβιεςε ζπλνδεχεηαη φκσο θαη απφ έλα ειπηδνθφξν κήλπκα. ήκεξα ππάξρεη ε δπλαηφηεηα λα απνθεπρζνχλ πεξίπνπ ην 90% απηψλ ησλ ζαλάησλ. Η ηαηξηθή δηαζέηεη πιένλ ηα ζεξαπεπηηθφ κέζν γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο λνζεξήο θαθνήζεο παρπζαξθίαο θαη ην κέζν απηφ νλνκάδεηαη "βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή". Πξφθεηηαη γηα ηηο δηάθνξεο επεκβάζεηο θαηά ηεο παρπζαξθίαο, νη νπνίεο φκσο γηα λα εθαξκνζηνχλ απνηειεζκαηηθά απαηηνχλ έλα ζεζκηθφ πιαίζην, πνπ πξέπεη λα εμαζθαιίζεη ε πνιηηεία, θαζψο θαη ε γεληθφηεξε ελεκέξσζε, ηφζν ηνπ ηαηξηθνχ ζψκαηνο, φζν θαη ηνπ επξχηεξνπ θνηλνχ. Απηφ ην ζεζκηθφ πιαίζην είλαη άκεζν δεηνχκελν γηα ηελ ρψξα καο, φπσο είλαη θαη επηηαθηηθή ε ζπλεξγαζία πνιιψλ ηαηξηθψλ εηδηθνηήησλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο. Η ειπίδα ηεο ζεξαπείαο είλαη ηφζν κεγάιε φζν θαη ν θίλδπλνο, αλ απηφο ν λένο ηνκέαο ηεο ηαηξηθήο αθεζεί ρσξίο θαλνληζηηθφ πιαίζην. 2. Η απεηιή ηεο παρπζαξθίαο ζηνλ θόζκν θαη ζηελ Διιάδα Η παρπζαξθία νξίδεηαη σο ην ππεξβνιηθφ πνζνζηφ ιίπνπο ζε ζρέζεηο κε ηελ ζπλνιηθή κάδα ηνπ ζψκαηνο. Γηα ηνλ ζθνπφ απηφ ρξεζηκνπνηείηαη ζπλήζσο έλαο δείθηεο πνπ βαζίδεηαη ζην χςνο θαη ζην βάξνο ηνπ αηφκνπ: ν "Γείθηε Μάδαο ψκαηνο" (ΓΜ ή BMI, Body Mass Index) πνπ ηζνχηαη κε ην βάξνο δηα ηνπ ηεηξαγψλνπ ηνπ χςνπο (kg/m 2 ). Ο δείθηεο απηφο νξίδεη ηηο παξαθάησ θαηεγνξίεο: θάησ απφ 18: ειιηπνβαξήο 18 25: θπζηνινγηθφο 25 30: ππέξβαξνο 30 35: ήπηα παρπζαξθία 35 40: ζνβαξή παρπζαξθία πάλσ απφ 40: πνιχ βαξηά κνξθή παρπζαξθίαο Πξφζθαηα έρεη θαζηεξσζεί θαη άιιε κηα δηαβάζκηζε: νη "ππέξ-παρχζαξθνη" (super-obese) γηα άηνκα κε ΓΜ άλσ ησλ 50. Τπνινγίδεηαη φηη ζηνλ θφζκν ππάξρνπλ πεξίπνπ 400 εθαηνκκχξηα άηνκα, πνπ πάζρνπλ απφ παρπζαξθία. Σα ππέξβαξα άηνκα ππνινγίδνληαη ζε πεξίπνπ 1,2 δηζεθαηνκκχξηα. - 3 -
Η Διιάδα δπζηπρψο βξίζθεηαη ζηηο πξψηεο επξσπατθέο ζέζεηο: Η θαηάζηαζε απηή πξνβιέπεηαη λα επηδεηλσζεί θαζψο ε κέζε ζεξκηδηθή θαηαλάισζε ζηελ Διιάδα βξίζθεηαη ζε ζπλερή άλνδν (βι. πίλαθα) θαη, ζηελ ρψξα καο, ν αξηζκφο ησλ παρχζαξθσλ αηφκσλ αλακέλεηαη λα δηπιαζηαζηεί ζηελ επφκελε 10εηία. 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Η ημερήζια καηά κεθαλήν πρόζληψη θερμίδων ζηην Ελλάδα ζε επιλεγμένα έηη 2820 2913 1961 1965 1970 3135 3336 Ήδε ν αξηζκφο ησλ παρχζαξθσλ αηφκσλ κε πνιχ βαξηά κνξθή παρπζαξθία (κε ΓΜ > 40) μεπεξλάεη ηνπο 400.000. Γηα ηα άηνκα απηά ν θίλδπλνο ζλεζηκφηεηαο πνιιαπιαζηάδεηαη επί 2,5 ζε ζρέζε κε άηνκα θπζηνινγηθνχ βάξνπο. Αλ θαη νη αηηίεο ηεο ζλεζηκφηεηαο είλαη αιιειέλδεηεο, κπνξνχκε λα ζεσξήζνπκε φηη ε παρπζαξθία είλαη ζήκεξα ε ηξίηε αηηία ζαλάησλ ζηελ ρψξα καο 3216 (κεηά ηηο θαξδηαγγεηαθέο παζήζεηο θαη ηηο λενπιαζίεο, βι. πίλαθα). - 4-3507 3525 3583 3738 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2001 3754
Αηηίεο ζαλάηνπ ζηελ Διιάδα 2006: Καξδηά-αγγεία 49.000 47,66% Νενπιαζίεο 26.000 24,76% Παρπζαξθία 7.000 6,64% Σξνραία 1.850 1,80% Αηπρήκαηα-δειεηεξηάζεηο 1.670 1,06% Απηνθηνλίεο 400 0,38% AIDS 50 0,04% ύλνιν 105.400 100% Η Διιάδα έρεη δηπιάζην πνζνζηφ ζαλάησλ απφ παρπζαξθία ζε ζρέζε κε ηνλ επξσπατθφ κέζνλ φξν. Πιεζπζκφο (ζε εθαη.) Θάλαηνη/ παρπζαξθία Δηήζην πνζνζηφ Δπξώπε 459 135.000 0,30 Διιάδα 11 7.000 0,64 ΗΠΑ 300 300.000 1,00 Η παρπζαξθία δελ "θιέβεη" κφλν ρξφληα δσήο αιιά ππνλνκεχεη ηελ πνηφηεηά ηεο, απμάλνληαο ηελ πηζαλφηεηα ησλ παξαθάησ επηπινθψλ: ππέξηαζε δηαβήηεο έκθξαγκα ηνπ κπνθαξδίνπ εγθεθαιηθφ επεηζφδην θαξδηαθή αλεπάξθεηα αλαπλεπζηηθή αλεπάξθεηα Sleep apnea θαξθίλν ηνπ καζηνχ θαξθίλνο ηεο κήηξαο θαξθίλν ηνπ παρέσο εληέξνπ ζηεηξφηεηα, αληθαλφηεηα εθθπιηζηηθή δηζθνπάζεηα βνπβσλνθήιε δηαθξαγκαηνθήιε γαζηξν-νηζνθαγηθή παιηλδξφκεζε δεξκαηηθέο ινηκψμεηο ζχλδξνκν θαηάζιηςεο απηνθηνλία 3. Η πξόιεςε σο "ζηξαηεγηθό όπιν" Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή θήξπμε ηελ πεξίνδν 2006-2011 "πεληαεηία θαηά ηεο παρπζαξθίαο". Σα θξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο δεζκεχηεθαλ λα πξνσζήζνπλ κέηξα γηα λα ηεζεί ππφ έιεγρν ε παλδεκία ηεο παρπζαξθίαο. Η απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο πξνιεπηηθήο δξάζεο απαηηεί θαηαξρήλ εληφπηζε ησλ γελεζηνπξγψλ αηηηψλ ηεο λφζνπ. Αο αλαθέξνπκε ηηο βαζηθέο αηηίεο ζηελ ρψξα καο. - 5 -
1. Η ιεγφκελε "κεζνγεηαθή δηαηξνθή" δηαθχιαμε κέρξη πξφζθαηα ηνλ ειιεληθφ πιεζπζκφ απφ ηελ παρπζαξθία, ραξίδνληαο κάιηζηα ζηνπο Έιιελεο έλα πξνζδφθηκν επηβίσζεο απφ ηα πςειφηεξα ηεο Δπξψπεο (επλντθά δπζαλάινγν κε ην κέρξη ηφηε επίπεδν ηνπ πγεηνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο). Οη θνηλσληθέο αιιαγέο θαη ε παγθνζκηνπνίεζε ηνπ ηξφπνπ δσήο (γηα ηελ αθξίβεηα ε ακεξηθαλνπνίεζε ηνπ life style) έρνπλ αιιάμεη ξηδηθά ηα δεδνκέλα ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο. Σν θαζηθνχλη αληηθαζηζηά νινέλα θαη πεξηζζφηεξν ην νηθνγελεηαθφ γεχκα. 2. Η ηειεζέαζε έρεη γίλεη ζηελ ρψξα καο ε πην δηαδεδνκέλε ςπραγσγία θαη νη Έιιελεο θαηέρνπλ ην επξσπατθφ ξεθφξ (πεξίπνπ 4 ψξεο ηειεζέαζε εκεξεζίσο!). Η ηειεζέαζε είλαη κείδσλ παξάγνληαο παρπζαξθίαο θαζψο, αθελφο, αθπξψλεη θάζε θπζηθή άζθεζε θαη, αθεηέξνπ, σζεί ζε ζπλερή θαηαλάισζε ηξνθψλ (ηζηκπνιφγεκα) θαηά θαλφλα θαθήο πνηφηεηαο θαη πςειήο ζεξκηδηθήο αμίαο. 3. Η δηαθήκηζε θαζνξίδεη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν ηηο θαζεκεξηλέο ζπκπεξηθνξέο καο. Δηδηθά ζηελ ρψξα καο ην θαζεζηψο ηεο δηαθήκηζεο είλαη ηδηαίηεξα θηιειεχζεξν (σο αλεμέιεγθην) αλ π.ρ. αλαινγηζηνχκε φηη είκαζηε ε ηειεπηαία επξσπατθή ρψξα, πνπ επηηξέπεη ηε δηαθήκηζε γηα ην θάπληζκα. Αληίζηνηρα δελ ππάξρεη πεξηνξηζκφο γηα ηελ δηαθήκηζε λνζνγφλσλ ηξνθψλ φπσο είλαη ηα ηζηπο, γαξηδάθηα, αλαςπθηηθά θιπ. Αο ζεκεηψζνπκε φηη εμ νξηζκνχ ηα πξντφληα πνπ δηαθεκίδνληαη είλαη νη "εχθνιεο" ηξνθέο πνπ πξνζθέξνληαη γηα κεγάιε θεξδνθνξία (ζπαλίσο βιέπνπκε δηαθεκίζεηο γηα ιαραληθά, βηνινγηθά πξντφληα θιπ.). Η δηαθήκηζε ησλ λνζνγφλσλ ηξνθψλ, αληί λα πεξηνξίδεηαη ζηηο ψξεο παηδηθήο ηειεζέαζεο, εληείλεηαη, κε θαηαζηξεπηηθέο επηπηψζεηο γηα ην κέιινλ. 4. Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ν ειιεληθφο πιεζπζκφο έρεη ππνζηεί κηα ξαγδαία αζηηθνπνίεζε κε ζρεδφλ απνθιεηζηηθφ θέληξν ην αζελατθφ ιεθαλνπέδην. Η αζηηθνπνίεζε απηή, ππφ θαθέο ζπλζήθεο φζνλ αθνξά ηηο ππνδνκέο γηα ηνλ ειεχζεξν ρξφλν, ζπλνδεχηεθε κε κηα ζεκαληηθή κείσζε δπλαηνηήησλ θπζηθήο άζθεζεο. Σν θαηλφκελν απηφ επηδεηλψλεηαη θαη κε ηελ ηδηαίηεξε θαηάρξεζε ηνπ ΙΥ, πνπ απνηειεί ζχγρξνλν ειιεληθφ θαηλφκελν. 5. Οη ζχγρξνλεο εξγαζηαθέο ζπλζήθεο, πνπ απμάλνπλ ην ζηξεο κε ηελ κεγηζηνπνίεζε ηνπ αηνκηθνχ αληαγσληζκνχ θαη ηελ αλαζθάιεηα κε ηελ απεηιή ηεο αλεξγίαο, πεξηνξίδνπλ ηφζν ζε επίπεδν ρξφλνπ φζν θαη ζε επίπεδν ςπρηθήο δηαζεζηκφηεηαο ηελ δπλαηφηεηα πνπ έρεη ν θαζέλαο λα αθηεξσζεί ζηελ πξνζσπηθή ηνπ επεμία. Δίλαη ζεκαδηαθφ φηη ε εκθάληζε ηεο παρπζαξθίαο ζπλδέεηαη πνιχ ζπρλά κε πεξηφδνπο εξγαζηαθψλ δπζθνιηψλ. Όπσο κπνξνχκε λα δηαπηζηψζνπκε, νη αηηίεο πνπ νδεγνχλ ζηελ αχμεζε ηεο παρπζαξθίαο είλαη βαζηά ξηδσκέλεο ζηε ιεηηνπξγία ηεο ζχγρξνλεο θνηλσλίαο. Σα κέηξα πνπ πξέπεη λα δξνκνινγεζνχλ ζα πξέπεη, αληίζηνηρα, λα έρνπλ εχξνο θαη βάζνο ρξφλνπ. Η απνηξνπή ηνπ θαζηθνχλη κπνξεί λα επηηεπρζεί κφλν κε καθξφπλνα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα θαη άιια κέηξα - 6 -
πνπ ζα πξέπεη λα εθαξκνζηνχλ απφ ηηο πξψηεο ηάμεηο ηνπ Γεκνηηθνχ. Η κείσζε ηεο ηειεζέαζεο δελ κπνξεί λα επηηεπρζεί παξά κε ζρέδηα πνπ ζα πξνάγνπλ ζε βάζνο ρξφλνπ ελαιιαθηηθνχο ηξφπνπο ςπραγσγίαο, φπσο ην πέξαζκα απφ ηνλ "ηειενπηηθφ πξσηαζιεηηζκφ" ζηνλ ιατθφ καδηθφ αζιεηηζκφ. Η λνζεξή επίδξαζε ηεο δηαθήκηζεο ζα εμνπδεηεξσζεί κφλν κε γελλαία απαγνξεπηηθά κέηξα, αςεθψληαο νξηζκέλα δφγκαηα ηεο "ειεχζεξεο αγνξάο", πξνο φθεινο ηνπ θνηλσληθνχ ζπλφινπ. Ο εμαλζξσπηζκφο ηνπ αζελατθνχ ιεθαλνπεδίνπ απαηηεί κηα ξηδνζπαζηηθή απνθέληξσζε ε νπνία δπζηπρψο αληηβαίλεη ζήκεξα ζηελ ζπγθεληξσηηθή παξάδνζε ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ. Σέινο, ε κεηαηξνπή ησλ εξγαζηαθψλ ζπλζεθψλ, ψζηε λα πάςνπκε λα "δνχκε γηα λα δνπιεχνπκε" αιιά λα "δνπιεχνπκε γηα λα δνχκε", πξνυπνζέηεη βαζηέο θνηλσληθφ-πνιηηηθέο αιιαγέο, ηδηαίηεξα δχζθνιεο ππφ ηελ παξνχζα δηεζλή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε. πκπεξαζκαηηθά, ε πξφιεςε απνηειεί ζίγνπξα ην "ζηξαηεγηθφ φπιν" θαηά ηεο παρπζαξθίαο. Απαηηεί φκσο κειεηεκέλν ζρεδηαζκφ, αιχγηζηε πνιηηηθή βνχιεζε θαη ζεκαληηθνχο νηθνλνκηθνχο πφξνπο, νη νπνίνη ζα θέξνπλ απνηέιεζκα κφλν ζε καθξφρξνλε πξνζεζκία. Δίλαη πξάγκαηη ζεκαληηθφ λα θαηαλνήζνπκε (θαη λα απνδερηνχκε) φηη ε πξφιεςε πξέπεη λα μεθηλήζεη ηψξα γηα λα ιεηηνπξγήζεη νπζηαζηηθά γηα ηελ επφκελε γεληά. Η δηαπίζησζε απηή δελ κεηψλεη ηνλ επηηαθηηθφ ραξαθηήξα ηεο πξφιεςεο. Αληηζέησο ππνγξακκίδεη ηελ επζχλε ηεο πνιηηείαο λα ηε δξνκνινγήζεη ην γξεγνξφηεξν. Παξάιιεια φκσο αλαδεηθλχεη ηελ απφιπηε θαη επείγνπζα αλάγθε λα παξζνχλ άκεζα ηα κέηξα πνπ επηηξέςνπλ ηελ αλάπηπμε ηεο ζεξαπείαο κε απνηειεζκαηηθφηεηα θαη αζθάιεηα. 4. Η ζεξαπεία σο επηβεβιεκέλε άκεζε αληηκεηώπηζε Η ζεξαπεία είλαη ε κφλε ιχζε γηα ηα άηνκα πνπ έρνπλ ήδε εγθισβηζηεί ζηελ παρπζαξθία. Η ζεξαπεία ηεο παρπζαξθίαο πεξηιακβάλεη ζρεκαηηθά ηηο ζπληεξεηηθέο κεζφδνπο (δηαηξνθηθή ζπκβνπιεπηηθή, δίαηηεο, θαξκαθεπηηθή αγσγή), πνπ αθνξνχλ ηηο ήπηεο κνξθέο παρπζαξθίαο (ΓΜ < 35), θαη ηελ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή πνπ αθνξά ηηο βαξηέο κνξθέο (ΓΜ > 35) θαη πνιχ βαξηέο κνξθέο παρπζαξθίαο (ΓΜ > 40), φηαλ έρνπλ επηρεηξεζεί αλεπηηπρψο νη ζπληεξεηηθέο ζεξαπείεο. Ήδε ν αξηζκφο ησλ παρχζαξθσλ αηφκσλ κε πνιχ βαξηά κνξθή παρπζαξθίαο (κε Γείθηε Μάδαο ψκαηνο > 40) μεπεξλάεη ζηελ Διιάδα ηνπ 400.000. Γηα ηα άηνκα απηά ν θίλδπλνο ζλεζηκφηεηαο πνιιαπιαζηάδεηαη επί 2,5 ζε ζρέζε κε άηνκα θπζηνινγηθνχ βάξνπο. Η πηζαλφηεηα απηά ηα άηνκα λα ζεξαπεπηνχλ κε ζπληεξεηηθέο κεζφδνπο (δίαηηεο, θαξκαθεπηηθή αγσγή θιπ.) είλαη κηθξφηεξε ηνπ 5%. - 7 -
χκθσλα κε ηνλ Παγθφζκην Οξγαληζκφ Τγείαο: Surgery is now considered to be the most effective way of reducing weight, and maintaining weight loss, in severely (BMI > 35) and very severely obese (BMI > 40) subjects. On a kg/weight loss basis, surgical treatment has been estimated after four years to be less expensive than any other treatment. 5. Η βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ζήκεξα Οη βαζηθέο βαξηαηξηθέο επεκβάζεηο είλαη: 1. Γαζηξηθφο ξπζκηδφκελνο δαθηχιηνο 2. Γαζηξηθή παξάθακςε 3. Υνινπαγθξεαηηθή παξάθακςε θαη παξαιιαγέο (Scopinaro, duodenal switch) 4. Αθαίξεζε γαζηξηθνχ ζφινπ Tν ελδνγαζηξηθφ κπαιφλη, πνπ δελ είλαη κφληκε ιχζε, απνηειεί ελδηαθέξνπζα ιχζε εθφζνλ πεξηνξίδεηαη ζε άηνκα κε πξφζθαηξν πξφβιεκα παρπζαξθίαο ή σο ελδηάκεζε ιχζε, ζε πξνεηνηκαζία κηαο άιιεο επέκβαζεο. Ο Γαζηξηθφο δαθηχιηνο δεκηνπξγεί ηελ αίζζεζε ηνπ θνξεζκνχ κε κηθξφηεξεο πνζφηεηεο απ' απηέο πνπ ζπλεζίδεη λα ηξψεη ν παρχζαξθνο αζζελήο, θαη πεξηνξίδεη ηελ πνζφηεηα ηξνθήο πνπ κπνξεί λα θαηαλαιψζεη. Η Γαζηξηθή θαη ή ρνινπαγθξεαηηθή παξάθακςε κεηψλνπλ ηελ απνξξφθεζε ησλ ζεξκίδσλ απφ ηηο ηξνθέο πνπ θαηαλαιψλεη ην παρχζαξθν άηνκν. Η Αθαίξεζε γαζηξηθνχ ζφινπ πεξηνξίδεη ηελ πνζφηεηα πνπ κπνξεί λα θαηαλαιψζεη ν παρχζαξθνο αζζελήο, κηθξαίλνληαο ηελ ρσξεηηθφηεηα ηνπ ζηνκάρνπ, θαη πεξηνξίδεη ηηο βνπιηκηθέο ηάζεηο κεηψλνληαο ηελ γξειίλε, κηα νπζία πνπ παξάγεη ν γαζηξηθφο ζφινο. Γελ ππάξρεη κηα επέκβαζε γηα φιεο ηηο παρπζαξθίεο. Τπάξρεη ε θαηάιιειε επέκβαζε γηα θάζε πεξίπησζε. Οη ελδείμεηο κπνξνχλ λα ζπλνςηζηνχλ σο εμήο: Γαζηξηθόο ξπζκηδόκελνο δαθηύιηνο ΔΝΓΔΙΞΔΙ ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ΜΔΙΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ Καηαλάισζε ππέξνγθσλ γεπκάησλ, πεξηνξηζκέλν "ηζηκπνιφγεκα", πεξηνξηζκέλε ξνπή πξνο γιπθά θαη αλαςπθηηθά. Ιδηαίηεξα αλψδπλε επέκβαζε, ειάρηζηνο ρξφλνο λνζειείαο, αλαζηξέςηκε κέζνδνο. Γελ θαιχπηεη ηθαλνπνηεηηθά "ηζηκπνιφγνπο" θαη θαηαλαισηέο κεγάισλ πνζνηήησλ γιπθψλαλαςπθηηθψλ. Γαζηξηθή παξάθακςε Σάζε πξνο ηζηκπνιφγεκα θαη κεγάιε ξνπή πξνο γιπθά θαη αλαςπθηηθά. Γηαβήηεο ηχπνπ ΙΙ. Πνιχ απνηειεζκαηηθή επέκβαζε πνπ πξνζθέξεη ηελ θαιχηεξε δηαηξνθηθή κεηεγρεηξεηηθή άλεζε. ρεηηθά βαξηά επέκβαζε, κε αλαζηξέςηκε θαη αλάγθε ιήςεο βηηακηλνχρσλ ζπκπιεξσκάησλ Υνινπαγθξεαηηθή παξάθακςε Τςειφ ΒΜΙ. Άλαξρεο θαη δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο. Απνηπρία πξνεγνχκελσλ επεκβάζεσλ. Ιδηαίηεξα απνηειεζκαηηθή επέκβαζε θαιχπηεη απνηειεζκαηηθά φιεο ηηο κνξθέο παρπζαξθίαο. Βαξηά επέκβαζε, πξνθαιεί ζπρλέο δηάξξνηεο, κε αλαζηξέςηκε, αλάγθε ιήςεο βηηακηλνχρσλ ζπκπιεξσκάησλ, αλάγθε απνθπγήο ιηπαξψλ ηξνθψλ. Η πην πξφζθαηε ηερληθή. Αθαίξεζε γαζηξηθνύ ζόινπ Πνιχ πςειφ ΒΜΙ. Άλαξρεο θαη παξνξκεηηθέο δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο. Μεηψλεη ηελ βνπιηκηθή ηάζε, επέκβαζε ζρεηηθά απιή θαη πνπ κπνξεί, ζε βαξηέο πεξηπηψζεηο, λα ζπκπιεξσζεί κε γαζηξηθή παξάθακςε. - 8 -
ήκεξα θάζε πεξίπησζε παρπζαξθίαο αληηκεησπίδεηαη ζεξαπεπηηθά. ε αληίζεζε φκσο κε ηελ ςεπδαίζζεζε πνπ θαιιηεξγείηαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, δελ ππάξρνπλ "καγηθέο" ιχζεηο. Η επηηπρία εμαζθαιίδεηαη απφ ηελ ηήξεζε ζπγθεθξηκέλσλ πξνυπνζέζεσλ, πνπ ν παρχζαξθνο ζα πξέπεη λα γλσξίδεη αθξηβψο δηφηη νη απνηπρίεο ζρεηίδνληαη ζπζηεκαηηθά κε ηελ κε ηήξεζε ηνπο. 1. Η επηινγή ηεο ζσζηήο επέκβαζεο, κεηά απφ εμαληιεηηθφ δηάινγν γηα ηηο πξνυπνζέζεηο θαη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο απηήο, είλαη απαξαίηεηνο θαλφλαο. 2. Η παρπζαξθία αληηκεησπίδεηαη ζην πιαίζην εμεηδηθεπκέλσλ κνλάδσλ, φπνπ ζπλεξγάδνληαη ηαηξνί θαη επηζηήκνλεο κε εηδηθή εκπεηξία ζηελ παρπζαξθία. Καλέλαο κεκνλσκέλνο ηαηξφο, φζν θαηαξηηζκέλνο θαη λα είλαη, δελ κπνξεί λα είλαη απνηειεζκαηηθφο, θαζψο ε ρεηξνπξγηθή ηεο παρπζαξθίαο είλαη κηα εηδηθφηεηα πνπ αζθείηαη νκαδηθά. 3. Η παξαθνινχζεζε ηνπ παρχζαξθνπ αζζελνχο γηα ηθαλφ ρξνληθφ δηάζηεκα, ζε ηαθηά δηαζηήκαηα, απφ εμεηδηθεπκέλνπο ηαηξνχο είλαη απαξαίηεηνο φξνο γηα ην νξηζηηθφ αδπλάηηζκα. Η απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο είλαη νξηζηηθά ηεθκεξησκέλε, φπσο δείρλεη θαη ζρεηηθή κειέηε ηεο Mayo Clinic: ε βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή επηθέξεη 89% κείσζε ηεο πεληαεηνχο ζλεζηκφηεηαο. Η κειέηε ηεο Mayo Clinic αθνξά θπξίσο δπζαπνξξνθεηηθέο επεκβάζεηο ηχπνπ γαζηξηθήο παξάθακςεο. Αιιά ε βειηίσζε ηνπ πξνζδφθηκνπ επηβίσζεο είλαη πιένλ πιήξσο ηεθκεξησκέλε θαη γηα ηηο πεξηνξηζηηθέο επεκβάζεηο ηχπνπ δαθηπιίνπ. Η ζνπεδηθή κειέηε "SOS" πνπ παξαθνινπζεί επί 15 ρξφληα κηα νκάδα 2000 ρεηξνπξγεκέλσλ παρχζαξθσλ (κέζν ΓΜ 42, κέζε ειηθία 47 εηψλ, 70% γπλαίθεο, πεξηνξηζηηθή επέκβαζε), δηαπηζηψλεη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθή κείσζε ηεο ζλεζηκφηεηαο θαηά 24% ζε ζρέζε κε ηελ νκάδα ειέγρνπ. Ιδηαίηεξα αηζηφδνμν κήλπκα απνηειεί ην γεγνλφο φηη νη πξφζθαηεο κειέηεο δείρλνπλ πσο νη βαξηαηξηθέο επεκβάζεηο κπνξνχλ λα ζεξαπεχζνπλ θαη ηνλ δηαβήηε ηχπνπ ΙΙ θαη κεηψλνπλ θαηά 90% ηελ ζλεζηκφηεηα νθεηιφκελε ζε απηή ηελ αζζέλεηα. Δθφζνλ απηά ηα απνηειέζκαηα - 9 -
επηβεβαησζνχλ, νη 800.000 δηαβεηηθνί ηεο ρψξαο ζα έρνπλ κηα ελαιιαθηηθή ιχζε γηα λα απαιιαγνχλ απφ ηελ θαζεκεξηλή θαξκαθεπηηθή αγσγή θαη λα ζεξαπεπηνχλ νξηζηηθά. 6. Θεζκηθό πιαίζην γηα ηε βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ζηελ Διιάδα Η αλαγθαία αλάπηπμε ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο απαηηεί έλα θαηάιιειν ζεζκηθφ πιαίζην ην νπνίν φκσο δελ ππάξρεη ζήκεξα ζηελ ρψξα καο. Οπνηνζδήπνηε γεληθφο ρεηξνπξγφο, ρσξίο λα δηθαηνινγεί θακία ηδηαίηεξε εθπαίδεπζε, κπνξεί λφκηκα λα αξρίδεη κφλνο ηνπ λα πξαγκαηνπνηεί ηέηνηεο επεκβάζεηο. Μπνξεί λα πξνηείλεη ζηνπο παρχζαξθνπο αζζελείο λα ηνπο παξαθνινπζεί ζην ηαηξείν ηνπ ρσξίο λα ππνρξενχηαη λα έρεη θαλέλα απαξαίηεην εμνπιηζκφ, ρσξίο λα έρεη θακία απφ ηηο απαξαίηεηεο ζπλεξγαζίεο (κε δηαηξνθνιφγν, ςπρνιφγν θιπ.). Τπελζπκίδνπκε φηη ε βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή είλαη κηα πνιχ ηδηαίηεξε ρεηξνπξγηθή πνπ απαηηεί: Δμεηδηθεπκέλε ηαηξηθή γλψζε ηεο θπζηνπαζνινγίαο ηεο παρπζαξθίαο Ιδηαίηεξεο ρεηξνπξγηθέο ηερληθέο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο πγθεθξηκέλν εμνπιηζκφ γηα ηελ παξαθνινχζεζε κεηά ηελ επέκβαζε Δπηζηεκνληθή ζπλεξγαζία κε άιιεο εηδηθφηεηεο ζε κφληκε βάζε Σν γεγνλφο φηη ζηελ ρψξα καο απηέο νη πξνυπνζέζεηο είλαη πξναηξεηηθέο δελ είλαη άζρεην κε δηάθνξα πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ παξνπζηαζηεί θαηά θαηξνχο. Η πξνβνιή ηνπο κάιηζηα απφ δηάθνξα ΜΜΔ δελ ζπλνδεχηεθε πάληα απφ ηηο απαξαίηεηεο εμεγήζεηο: ηα πξνβιήκαηα απηά δελ νθείινληαη ζηελ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή αιιά ζηελ έιιεηςε ζεζκηθνχ πιαηζίνπ. 7. Πξόηαζε γηα πηζηνπνηεκέλεο κνλάδεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο Οη πηζηνπνηεκέλεο κνλάδεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο είλαη ε κφλε εγγχεζε γηα ηελ αζθαιή θαη απνηειεζκαηηθή δηεμαγσγή ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο. Η πηζηνπνίεζε πξέπεη λα αθνξά ηαπηφρξνλα ηνλ ρεηξνπξγφ θαη ηνπο ζπλεξγάηεο ησλ άιισλ εηδηθνηήησλ, θαζψο θαη ην λνζειεπηηθφ ίδξπκα φπνπ δηεμάγνληαη νη επεκβάζεηο θαη ηνλ ηαηξηθφ ρψξν, φπνπ εμαζθαιίδεηαη ε παξαθνινχζεζε. Αθνινπζψληαο ην παξάδεηγκα πξνρσξεκέλσλ ρσξψλ, φπσο π.ρ. ε Γαιιία, θαζψο θαη ηηο πξνδηαγξαθέο ηεο Γηεζλνχο Οκνζπνλδίαο ηεο Βαξηαηξηθήο Υεηξνπξγηθήο (IFSO), κπνξνχκε λα δηαηππψζνπκε ηηο αθφινπζεο πξνδηαγξαθέο σο απαξαίηεηεο γηα ηελ αζθαιή θαη απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία ηεο παρπζαξθίαο: 1. Η βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή δηεμάγεηαη ζην πιαίζην πηζηνπνηεκέλσλ κνλάδσλ. Οη κνλάδεο απηέο πξέπεη λα ιεηηνπξγνχλ κέζα ή ζε ζπλεξγαζία κε εμεηδηθεπκέλα λνζειεπηηθά - 10 -
ηδξύκαηα πνπ δηαζέηνπλ Μνλάδα Δληαηηθήο Θεξαπείαο θαζψο θαη ηνλ εηδηθφ εμνπιηζκφ απαξαίηεην γηα επεκβάζεηο ζε παρχζαξθνπο αζζελείο: εηδηθέο ρεηξνπξγηθέο θιίλεο, εηδηθά ηξνρήιαηα θνξεία θαη θαξνηζάθηα κεηαθίλεζεο αζζελψλ, εηδηθά πηεζφκεηξα, απεηθνληζηηθά κεραλήκαηα γηα παρχζαξθα άηνκα θιπ. Πξέπεη λα δηαζέηνπλ επίζεο ζε κφληκε βάζε ηελ επηζηεκνληθή ππνζηήξημε εηδηθνηήησλ φπσο θαξδηνιφγν, πλεπκνλνιφγν, εληαηηθνιφγν, παζνιφγν, νξζνπεδηθφ, θπζηνζεξαπεπηή θιπ. Οη κνλάδεο απηέο πξέπεη επίζεο λα δηαζέηνπλ γηα ηελ κεηεγρεηξεηηθή παξαθνινχζεζε εηδηθφ εμνπιηζκφ: ιηπνκεηξεηή, αθηηλνζθφπεζε γηα ξχζκηζε δαθηπιίσλ, κεηξεηή βαζηθνχ κεηαβνιηζκνχ. Η αξρηθή αμηνιφγεζε θαη ε πεξαηηέξσ παξαθνινχζεζε πξέπεη λα γίλεηαη απφ νκάδα ζηελ νπνία ζπλεξγάδνληαη ζε κφληκε βάζε ρεηξνπξγφο, παζνιφγν ή ελδνθξηλνιφγν, δηαηξνθνιφγν θαη ςπρνιφγν ή ςπρίαηξν. Η πξαθηηθή ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο πξέπεη λα αθνινπζεί ζπγθεθξηκέλα ηαηξηθά πξσηφθνιια, γξαπηψο δηαηππσκέλα θαη ζχκθσλα κε ηα πνξίζκαηα ηεο επηζηεκνληθήο θνηλφηεηαο. χκθσλα κε ηελ εκπεηξία θαη ηελ ελαζρφιεζε ηνπ ππεχζπλνπ ρεηξνπξγνχ, νη κνλάδεο απηέο θαηαηάζζνληαη ζε δπν θαηεγνξίεο: πξσηνβάζκηα θαη δεπηεξνβάζκηα. 2. Πξσηνβάζκηεο βαξηαηξηθέο κνλάδεο (Primary Bariatric Institutions): πξφθεηηαη γηα κνλάδεο νη νπνίεο μεθηλνχλ ηελ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ή αζθνχλ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή ζε ρακεινχο ξπζκνχο κε ππεχζπλν ρεηξνπξγφ, πνπ αθηεξψλεη πεξηνξηζκέλν πνζνζηφ ηνπ ρξφλνπ ηνπ ζηε βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή. Ο ρεηξνπξγφο απηφο πξέπεη λα δηθαηνινγεί εθπαίδεπζε ζε πηζηνπνηεκέλε δεπηεξνβάζκηα κνλάδα ηεο εκεδαπήο ή θέληξν ηνπ εμσηεξηθνχ κε αλαγλσξηζκέλε εθπαηδεπηηθή αξκνδηφηεηα θαη λα έρεη εμαζθαιίζεη επηζηεκνληθή ππνζηήξημε απφ απηήλ ηελ κνλάδα ή θέληξν ηνπιάρηζηνλ γηα ηα 50 πξψηα πεξηζηαηηθά. Η ππνζηήξημε ζπλίζηαηαη ζηελ απφ θνηλνχ ζπδήηεζε ησλ ελδείμεσλ, θαζψο θαη ζηελ δπλαηφηεηα άκεζεο παξέκβαζεο ζε εηδηθά ή δχζθνια πεξηζηαηηθά, είηε κε θπζηθή παξνπζία είηε κέζσ ηειερεηξνπξγηθήο. Ο ππεχζπλνο ρεηξνπξγφο ζα πξέπεη λα έρεη κηα ειάρηζηε εηήζηα ξνή βαξηαηξηθψλ πεξηζηαηηθψλ (30 ζχκθσλα κε ην γαιιηθφ παξάδεηγκα). ηα πξψηα δπν έηε ιεηηνπξγίαο ε κνλάδα απηή ζα αλαιακβάλεη απιά πεξηζηαηηθά θαη κέρξη ΓΜ=50, θαη ζα παξαπέκπεη ηα πνιχ βαξηά ή δχζθνια πεξηζηαηηθά ζε ζπλεξγαδφκελε δεπηεξνβάζκηα κνλάδα. 3. Γεπηεξνβάζκηεο βαξηαηξηθέο κνλάδεο ή θέληξα αξηζηείαο (Center of Excellence Bariatric Institutions): πξφθεηηαη γηα κνλάδεο κε ειάρηζην ρξφλν εκπεηξίαο άλσ ησλ 5 εηψλ θαη πνπ έρνπλ ξνή πεξηζηαηηθψλ άλσ ησλ 50 εηεζίσο. Δπίζεο νη κνλάδεο απηέο πξέπεη λα πξαγκαηνπνηνχλ φιεο ηηο αλαγλσξηζκέλεο βαξηαηξηθέο ηερληθέο (δαθηχιηνπο, γαζηξηθή ή ρνινπαγθξεαηηθή παξάθακςε, επί κήθνπο γαζηξεθηνκή, επαλεπεκβάζεηο). ηηο κνλάδεο απηέο ν ππεχζπλνο ρεηξνπξγφο ζα αθηεξψλεη βαζηθφ ρξφλν ηεο ελαζρφιεζήο ηνπ ζηελ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή. 4. Γεκηνπξγία εζληθνύ κεηξώνπ βαξηαηξηθώλ επεκβάζεσλ φπνπ θαηαγξάθνληαη ππνρξεσηηθά (εμαζθαιίδνληαο ηελ αλσλπκία ηνπ αζζελνχο) ηα βαζηθά ζηνηρεία ηεο λφζνπ, ηεο επέκβαζεο θαη ηεο έθβαζήο ηεο. - 11 -
8. Πξνηάζεηο γηα ηελ αζθαιηζηηθή θάιπςε Η αζθαιηζηηθή θάιπςε ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο είλαη απαξαίηεηε εθφζνλ πξφθεηηαη γηα κηα βαξηά αζζέλεηα πνπ απεηιεί θαη ηελ δεκφζηα πγεία. Δίλαη επίζεο ζεκαληηθή αλ αλαινγηζηνχκε φηη ε πάζεζε απηή είλαη ζπρλφηεξε ζηα ρακειφηεξα νηθνλνκηθά ζηξψκαηα. ήκεξα ε αζθαιηζηηθή θάιπςε ησλ επεκβάζεσλ θαηά ηεο παρπζαξθίαο πθίζηαηαη αιιά παξνπζηάδεη νξηζκέλεο δπζιεηηνπξγίεο πνπ πξέπεη λα εμεηαζηνχλ θαη λα δηνξζσζνχλ: 1. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε: Ο πξνζεζκία απάληεζεο ηνπ αζθαιηζηηθνχ θνξέα, είηε πξφθεηηαη γηα ην ΙΚΑ πνπ έρεη νξίζεη δηθή ηνπ επηηξνπή, είηε γηα ηα άιια ηακεία πνπ αλαθέξνληαη ζηελ επηηξνπή ηνπ ΚεΤ, δελ νξίδεηαη ρξνληθά θαη ζηελ πξάμε είλαη ζπλήζσο πνιχκελε. Πξόηαζε: Ο ρξφλνο απάληεζεο ζηα αηηήκαηα ησλ αζθαιηζκέλσλ πξέπεη λα είλαη πξνζδηνξηζκέλνο θαη ινγηθφο ζηελ δηάξθεηά ηνπ. ήκεξα είλαη απξνζδηφξηζηνο θαη ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο κπνξεί λα θηάζεη ζε πνιινχο κήλεο. ηελ Γαιιία π.ρ. ν αζθαιηζηηθφο θνξέαο ππνρξενχηαη λα δψζεη απάληεζε κέζα ζε ηξεηο βδνκάδεο κεηά ηελ αίηεζε. ε πεξίπησζε έιιεηςεο απάληεζεο, ε απάληεζε ζεσξείηαη ζεηηθή. 2. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε: Οη εγθξίζεηο ησλ επηηξνπψλ αθνξνχλ ζπγθεθξηκέλε βαξηαηξηθή επέκβαζε, επί πξφηαζε ηνπ ζεξάπνληνο ηαηξνχ κε δπλαηφηεηα θξίζεο εθ κέξνπο ηεο επηηξνπήο θαη ρσξίο δπλαηφηεηα ηξνπνπνίεζεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πινπνίεζήο ηεο. Πξόηαζε: Οη αηηήζεηο πξέπεη λα γίλνληαη απφ ηνπο ζεξάπνληεο ηαηξνχο κε αηηηνιφγεζε ηεο βαξηαηξηθήο επέκβαζεο θαη ε έγθξηζε πξέπεη λα αθνξά ηελ αλαγθαηφηεηα απηήο. Σν αθξηβέο είδνο ηεο επέκβαζεο απνθαζίδεηαη απφ ηνλ ηαηξφ ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ αζζελή ηνπ απνθιεηζηηθά, φπσο επηηάζζεη ε ηαηξηθή δενληνινγία γηα θάζε πάζεζε θαη δελ πξέπεη λα αλαθέξεηαη ζηελ έγθξηζε. Τπελζπκίδεηαη εμάιινπ φηη απηή ε επηινγή κπνξεί λα αιιάμεη αθφκα θαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο επέκβαζεο, ζχκθσλα κε ηα δηεγρεηξεηηθά επξήκαηα. 3. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε: Γπλαηφηεηα έγθξηζεο ππάξρεη κφλν γηα κηα επέκβαζε ζε φιε ηελ δηάξθεηα δσήο ηνπ αζζελνχο. Πξόηαζε: Ο πεξηνξηζκφο ζε "κηα βαξηαηξηθή επέκβαζε" θαζ' φιε ηελ δηάξθεηα δσήο ελφο αζζελνχο είλαη επηζηεκνληθά αβάζηκε. Τπνηξνπέο πνπ ρξήδνπλ δεχηεξεο επέκβαζεο ππάξρνπλ ζε φινπο ηνπο θιάδνπο ηεο παζνινγίαο θαη δελ κπνξεί λα απνηειεί κνλαδηθή εμαίξεζε ε - 12 -
παρπζαξθία. Δπηπιένλ νξηζκέλεο ηερληθέο εμαξρήο επηηάζζνπλ ζήκεξα δπν ζηάδηα (π.ρ. επί κήθνπο γαζηξεθηνκή θαη παξάθακςε ζε δεχηεξν ρξφλν). ε θάζε πεξίπησζε πξέπεη λα ππάξρεη εκπεξηζηαησκέλε αηηηνινγία γηα ηελ δεχηεξε επέκβαζε. 4. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε: Σα ηακεία ζέηνπλ απαξάβιεηα φξηα ειηθίαο, δηαθνξεηηθά ην ΙΚΑ θαη ηα ππφινηπα ηακεία. Πξόηαζε: Ο πεξηνξηζκφο ησλ επεκβάζεσλ κέρξη ην φξην ησλ 60 εηψλ γηα νξηζκέλα ηακεία, ή 65 γηα άιια, είλαη εληειψο αβάζηκνο, ηφζν ηαηξηθά φζν θαη εζηθά. Η επηζηεκνληθή βηβιηνγξαθία απνδεηθλχεη αδηάςεπζηα ηνλ επεξγεηηθφ ραξαθηήξα ησλ επεκβάζεσλ ζε επηιεγκέλα πεξηζηαηηθά άλσ ησλ 60 ή θαη ησλ 65. Σν πξνζδφθηκν επηβίσζεο ελφο 60ρξνλνπ αηφκνπ θπζηνινγηθνχ βάξνπο μεπεξλάεη ηα 20 ρξφληα θαη δελ δηθαηνινγείηαη λα ην ζηεξεζεί έλαο παρχζαξθνο αζζελήο (ηελ ψξα κάιηζηα πνπ ε ζπληαμηνδφηεζε νξίδεηαη ζηα 65 έηε). Δπίζεο αβάζηκνο είλαη ν πεξηνξηζκφο ηεο ειηθίαο ζε άηνκα θάησ ησλ 18 εηψλ. Πνιιέο κειέηεο έρνπλ πιένλ ηεθκεξηψζεη ηελ σθειηκφηεηα ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο θαη γηα νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο εθήβσλ, πάληα βέβαηα ζην πιαίζην ειεγρφκελσλ πξσηνθφιισλ. 5. Τπάξρνπζα θαηάζηαζε: Η θάιπςε γηα θάζε βαξηαηξηθή επέκβαζε ππφθεηηαη ζηελ έγθξηζε ακεηβφκελεο πνιπκεινχο επηηξνπήο, ε νπνία θαιείηαη λα θξίλεη αλ πθίζηαληαη νη ιφγνη πνπ επηβάιινπλ ηελ επέκβαζε, ζηελ πξάμε λα ειέγμεη ην χςνο θαη ην βάξνο ηνπ αζζελνχο. Πξόηαζε: Η πξν-έγθξηζε ηεο βαξηαηξηθήο επέκβαζεο δελ απαηηεί πνιπκειή επηηξνπή ζηε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ησλ πεξηπηψζεσλ, φπνπ ν ηαθηηθφο ειεγθηηθφο κεραληζκφο ησλ ηακείσλ είλαη ζε ζέζε λα εθπιεξψζεη ηνλ ξφιν ηνπ, φπσο θαη γηα ηηο ππφινηπεο επεκβάζεηο. Σν γεγνλφο φηη ε δελ απαηηνχλ επέκβαζε φιεο νη κνξθέο παρπζξαθίαο, δελ είλαη ηδηαηηεξφηεηα απηήο ηεο λφζνπ. Σν ίδην ηζρχεη π.ρ. γηα ηελ δηαθξαγκαηνθήιε, ηηο αηκνξξνΐδεο θαη πιήζνο άιισλ παζήζεσλ, γηα ηηο νπνίεο ζα ήηαλ βέβαηα αδηαλφεην λα ζεζπίζνπκε εηδηθέο επηηξνπέο έγθξηζεο. Η επηηξνπέο εκπεηξνγλσκφλσλ είλαη σθέιηκεο κφλν γηα εηδηθέο πεξηπηψζεηο φπσο: επέκβαζε ζε πνιχ λεαξέο ή πξνρσξεκέλεο ειηθίεο, άηνκα κε ηδηαίηεξα ςπρηαηξηθά πξνβιήκαηα, επαλεπεκβάζεηο κεηά απφ δπν βαξηαηξηθέο επεκβάζεηο θιπ. ε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο, ν ηαθηηθφο ειεγθηήο ηνπ ηακείνπ δχλαηαη λα παξαπέκςεη γηα έγθξηζε ζε κηα επηηξνπή φπνπ ζα θαινχληαη ν αζζελήο θαη ν ζεξάπσλ ρεηξνπξγφο ηνπ. Όζν αθνξά ηηο ηδησηηθέο αζθάιεηεο παξαηεξνχκε απφ νξηζκέλεο εμ απηψλ κηα ηάζε απνθπγήο ησλ ζπκβαηηθψλ ηνπο ππνρξεψζεσλ πξνο ηνπο αζθαιηζκέλνπο ηνπο, εμνκνηψλνληαο θαηαρξεζηηθά ηελ βαξηαηξηθή ρεηξνπξγηθή κε ηηο αηζζεηηθέο επεκβάζεηο. Δθηφο απφ θαηαρξεζηηθή, ε ζηάζε απηή είλαη θαη θνληφθζαικε δηφηη είλαη δεδνκέλν φηη ε βαξηαηξηθή ζεξαπεία ηεο παρπζαξθίαο θνζηίδεη ζεκαληηθά ιηγφηεξν απφ ηελ ίδηα ηελ παρπζαξθία. - 13 -
Τγεηνλνκηθέο δαπάλεο πεληαεηίαο Μεηά απφ βαξηαηξηθή επέκβαζε Οκάδα ειέγρνπ Γηαθνξά Ννζειείεο 2.75 3.17 + 15% Μέξεο λνζειείαο 21.05 36.59 + 74% Ιαηξηθέο επηζθέςεηο 9.62 17.00 + 77% Μελέτη Christou, Surgery Decreases Long-Term Mortality, Morbidity, and Health Care Use in Morbidly Obese Patients, 2004 9. πκπέξαζκα Δίκαζηε ζε κηα θξίζηκε ζηηγκή φπνπ κπνξνχκε πιένλ λα αληηκεησπίζνπκε απνηειεζκαηηθά ηελ λνζεξή παρπζαξθία κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα παξζνχλ ζχληνκα δπλακηθέο απνθάζεηο απφ ηνπο αξκφδηνπο θνξείο. Σελ επφκελε πεληαεηία (κε ηα ζεκεξηλά δεδνκέλα, πνπ δπζηπρψο ζα επηδεηλσζνχλ), 35.000 άλζξσπνη ζα πεζάλνπλ απφ παρπζαξθία ζηελ Διιάδα. Όπσο είδακε, κέρξη θαη ην 90% απηψλ ησλ ζαλάησλ κπνξνχλ λα απνθεπρζνχλ κε ηελ ζσζηή αλάπηπμε ηεο βαξηαηξηθήο ρεηξνπξγηθήο. ε ρηιηάδεο αλζξψπνπο κπνξνχκε λα δψζνπκε δσή θαη, πάλσ απ' φια, πνηφηεηα δσήο. - 14 -