4. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Στο προηγούμενο εργαστήριο είδαμε πώς μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες από μια σχεσιακή βάση δεδομένων με τη βοήθεια των ερωτημάτων (queries). Το μειονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι για κάθε νέα πληροφορία που απαιτείται από τη βάση, δεδομένης και της πληθώρας των συνδυασμών που μπορούν να προκύψουν από το μοντέλο που επεξεργαζόμαστε, χρειάζεται ένα νέο ερώτημα. Αυτό όμως απαιτεί χρόνο και γνώσεις που ίσως να μην διαθέτει ο μέσος καταναλωτής πληροφοριών. Η τεχνολογία της πολυδιάστατης (multidimensional) ανάλυσης των δεδομένων λύνει το πρόβλημα αυτό, εφ όσον δομεί τα δεδομένα σε διαστάσεις και δίνει τη δυνατότητα ανάλυσης σε οποιονδήποτε συνδυασμό διαστάσεων επιθυμεί ο καταναλωτής πληροφοριών. 4.1. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ Το περιβάλλον που θα χρησιμοποιήσουμε για τη δημιουργία της πολυδιάστατης βάσης OLAP (On Line Analytical Processing) είναι το πρόγραμμα SQL Server Business Intelligence Development Studio, το οποίο δημιουργεί OLAP βάσεις τις οποίες αποθηκεύει στον SQL Server 2005. Για τη δημιουργία ενός νέου μοντέλου επιλέγουμε File New - Project Αριστομένης Μακρής 28
Το μοντέλο που θα δημιουργήσουμε αφορά τις υπηρεσίες ανάλυσης δεδομένων (Analysis Services) του SQL Server 2005. Δίνουμε την ονομασία ICAPXX στο μοντέλο αυτό (ΧΧ ανάλογα με τον αριθμό της ομάδας) και ΟΚ. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία του νέου κενού μοντέλου στο περιβάλλον εργασίας της εφαρμογής. 4.2. ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΗΓΗΣ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ Επόμενο βήμα είναι η επιλογή πηγής από την οποία θα αντληθούν οι πληροφορίες για τη δημιουργία του πολυδιάστατου μοντέλου. Στο παράθυρο Solution Explorer που εμφανίζεται δεξιά στο περιβάλλον εργασίας επιλέγουμε (δεξί κλικ) Data Sources New Data Source. Στην επόμενη οθόνη μας ζητείται να συνδεθούμε με μια υπάρχουσα ή να επιλέξουμε μια νέα βάση δεδομένων. Επιλέγουμε New Αριστομένης Μακρής 29
Επιλέγουμε τρόπο σύνδεσης (Native Client), ονομασία Server, τρόπο εξακρίβωσης της ταυτότητας του χρήστη (Windows Authentication), βάση (ICAP) και ελέγχουμε αν όλα είναι σωστά (Test Connection). Εφ όσον είναι όλα σωστά επιβεβαιώνεται η δοκιμαστική σύνδεση με τη βάση. Η νέα βάση έχει πλέον προστεθεί στις διαθέσιμες, την επιλέγουμε και Next. Επιλέγουμε τρόπο σύνδεσης των χρηστών στη νέα βάση (Use the service account) και Next. Αριστομένης Μακρής 30
Τέλος δίνουμε όνομα στην νέα πηγή για χρήση μέσα στην εφαρμογή (ICAP) και ολοκληρώνεται η διαδικασία (Finish). Μετά την ολοκλήρωση της σύνδεσης με τη σχεσιακή βάση δεδομένων για άντληση πληροφοριών θα δημιουργήσουμε τη σχεσιακή δομή από την οποία θα προκύψουν οι διαστάσεις και τα δεδομένα του πολυδιάστατου μοντέλου. Επιλέγουμε Data Source Views (δεξί κλικ) New Data Source View. Επιλέγουμε την πηγή δεδομένων που μόλις ορίσαμε (ICAP) και Next. Κατόπιν επιλέγουμε πίνακες από τη σχεσιακή βάση δεδομένων (ICAP). Επιλέγουμε όλους τους πίνακες εκτός από τον πίνακα των διαγραμμάτων (sysdiagrams) και Next. Αριστομένης Μακρής 31
Αφήνουμε το όνομα ICAP και στη νέα δομή που μόλις ορίσαμε και Finish. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μιας δομής που περιλαμβάνει ένα πίνακα δεδομένων (fact table) και έξη πίνακες υποψηφίων διαστάσεων (dimension tables). 4.3. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΚΥΒΟΥ Τελευταίο βήμα της διαδικασία είναι η δημιουργία του πολυδιάστατου κύβου. Επιλέγουμε (δεξί κλικ) Cubes New Cube. Αριστομένης Μακρής 32
Για να αποφύγουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες θα δημιουργήσουμε το νέο κύβο αξιοποιώντας τις δυνατότητες αυτοματισμού της εφαρμογής. Επιλέγουμε Auto build και Next. Η εφαρμογή επιλέγει όλους του πίνακες που υπάρχουν στη δομή που ορίσαμε και Next. Κατόπιν η εφαρμογή αναλύει τους πίνακες για να προτείνει ποιοι είναι υποψήφιοι για άντληση δεδομένων (fact) και ποιοι για τη δημιουργία διαστάσεων (dimension). Επιλέγουμε τον πίνακα ICAP για άντληση δεδομένων (fact) και αφήνουμε όλους τους υπόλοιπους για τον ορισμό των διαστάσεων (dimension). Κατόπιν επιλέγουμε Next. Αριστομένης Μακρής 33
Κατόπιν ορίζουμε ποια πεδία θα χρησιμοποιηθούν σαν πεδία τιμών (measures) και Next. Τέλος η εφαρμογή δημιουργεί τις ιεραρχίες (δένδρα) που προκύπτουν από τις διαστάσεις που ορίσαμε. Και μας παρουσιάζει όλες τις διαστάσεις. Επιλέγουμε Next. Αριστομένης Μακρής 34
Αυτή είναι η δομή του κύβου που δημιουργήθηκε από την εφαρμογή και περιλαμβάνει πεδία τιμών (measures) και διαστάσεις (dimensions). Επιλέγουμε Finish ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Επιλέγουμε τον κύβο που μόλις δημιουργήθηκε (δυο κλικ) και παρατηρούμε ότι έχει πλέον χαρακτηρισθεί κάθε πίνακας είτε σαν πίνακας δεδομένων (fact) με κίτρινο χρώμα, είτε σαν πίνακας διαστάσεων (dimension) με μπλε χρώμα. Επίσης παρατηρούμε ότι έχουν ορισθεί οι διαστάσεις στον solution explorer επάνω δεξιά, αλλά και στο παράθυρο των διαστάσεων κάτω αριστερά. Τέλος εμφανίζονται και όλα τα πεδία τιμών (measures) επάνω αριστερά. Αριστομένης Μακρής 35
Τελευταίο βήμα είναι η φυσική δημιουργία της πολυδιάστατης βάσης και η αποθήκευσή της στον SQL Server ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί από περιβάλλοντα πολυδιάστατης ανάλυσης. Επιλέγουμε (δεξί κλικ) στον Solution Explorer ICAP Deploy. Στο παράθυρο κάτω δεξιά του περιβάλλοντος εργασίας εμφανίζεται η πρόοδος της διαδικασίας και όταν ολοκληρωθεί η εφαρμογή μας ενημερώνει. Αριστομένης Μακρής 36
4.4. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΚΥΒΟΥ Η εφαρμογή SQL Server Business Intelligence Development Studio περιλαμβάνει και κάποιες βασικές δυνατότητες πολυδιάστατης ανάλυσης, ώστε να μπορέσουμε να δούμε τα αποτελέσματα της δουλειάς μας. Επιλέγουμε τον Browser ο οποίος μοιάζει στη λογική με τα Pivot Tables του Excel. Ανοίγουμε τη διάσταση Περιφέρειες και σύρουμε το πεδίο Περιφέρεια στην περιοχή Drop Row Fields Here. Αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση όλων των περιφερειών στις γραμμές της αναφοράς. Αριστομένης Μακρής 37
Κατόπιν σύρουμε το πεδίο τιμών (measure) Εισαγωγική στην περιοχή Drop Totals or Detail Fields Here και το πεδίο Κλάδος από τη διάσταση Κλάδοι στην περιοχή Drop Column Fields Here. Αποτέλεσμα είναι η ανάλυση των εισαγωγικών εταιρειών (σε πλήθος) ανά περιφέρεια και κλάδο της οικονομίας. Κατόπιν σύρουμε το πεδίο Νομός από τη διάσταση Νομοί και αφήνουμε πλάι στη διάσταση Περιφέρεια στον πίνακα. Παρατηρούμε ότι τώρα οι Περιφέρειες μπορούν να αναλυθούν και κατά Νομούς όπου επιθυμούμε. Μπορούμε να αφαιρέσουμε διαστάσεις ή πεδία τιμών από τον πίνακα σύροντας την επικεφαλίδα (π.χ. Νομός ή Εισαγωγική) και αφήνοντας στη λευκή περιοχή αριστερά. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να αλλάξουμε διαστάσεις και πεδία τιμών ώστε να δούμε τα αποτελέσματα του μοντέλου από εντελώς διαφορετική οπτική γωνία. Αριστομένης Μακρής 38