THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ALVARO PEREIRA ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΟΣΑ ΣΤΟ 19 th ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE EUROPE: THE COMEBACK? GREECE: HOW RESILIENT? ΠΕΜΠΤΗ 14 ΜΑΪΟΥ 2015 1
ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ALVARO PEREIRA ΠΕΜΠΤΗ 14 ΜΑΪΟΥ 2015 Καλημέρα, θα ήθελα να ξεκινήσω από ένα από τα ερωτήματα που ετέθησαν προηγουμένως, ότι όλη η Ευρώπη ήταν κατά της Ελλάδος και διαφωνώ κάθετα. Νομίζω ότι υπήρξε πολιτική βούληση από όλες τις χώρες να σώσουν την Ελλάδα και δουλεύοντας με την Ελλάδα για 40 χρόνια κι εμείς ως Οργανισμός θέλουμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα να επιλύσει τα προβλήματά της. Τον Ιούνιο όμως θα κυκλοφορήσουμε την καινούρια μας αξιολόγηση και η άποψη σε αυτήν είναι ότι η κατάσταση στην Ευρώπη βελτιώνεται κι αν κάποιοι πουν ότι η Ευρώπη στέκεται τυχερή αυτήν την περίοδο, θα ήθελα να τους πω ότι είναι τυχερή επειδή δουλεύει. Αν δούμε τι συνέβη στην Ιταλία, στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα, είναι ότι έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις για να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα και η Ευρώπη στο σύνολό της προβαίνει σε μεταρρυθμίσεις. Πέραν όμως των τοπικών μεταρρυθμίσεων χρειαζόμαστε και τις Βρυξέλες και την Ευρωπαϊκή Ένωση να μεταρρυθμίζεται, να μειώσει τη γραφειοκρατία και να δημιουργήσει ένα θετικότερο περιβάλλον ανάπτυξης για την Ευρώπη. Έτσι λοιπόν μπορούμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί όχι μόνον στον πυρήνα στις Βρυξέλλες αλλά και σε όλη την Ευρώπη με μεταρρυθμίσεις. Θα ήθελα επίσης να πω ότι η υποτίμηση του ευρώ βοήθησε και μπορούμε να το δούμε αυτό με τα νούμερα και οι μεταρρυθμίσεις πλέον 1
αρχίζουν να αποδίδουν, σε συνδυασμό με την υποτίμηση του ευρώ και για τη Γαλλία και άλλες χώρες που αρχίζουν να παρουσιάζουν σημάδια ανάπτυξης. Οι μεταρρυθμίσεις έχουν να κάνουν με τον σχεδιασμό τους αρχικά και την ψήφισή τους από το Κοινοβούλιο. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα, όταν στην Ιταλία αποφασίστηκε να υπάρξουν κάποιες μεταρρυθμίσεις, συνήθως ερχόταν στο Κοινοβούλιο και ποτέ παρά το ότι κάποιος τις ψήφιζε δεν υλοποιούνταν. Οπότε, η Δημόσια Διοίκηση κωλυσιεργούσε για πάρα πολλά χρόνια, οπότε δεν υπήρχε καμία μεταρρυθμιστική επιτυχία. Τα πράγματα όμως αυτά άλλαξαν άρδην στην Ιταλία. Αυτό που αναγνωρίζω βέβαια τώρα στην Ελλάδα, βλέπω αυτά που έδειξε ο Υπουργός ότι είναι όντως τραγικά τα νούμερα και συμφωνώ μαζί του και για το ΑΕΠ και για την κρίση, αλλά είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις προσπάθειες του ελληνικού λαού, γιατί πέραν της πολιτικής βούλησης χρειάζεται και ο λαός. Είναι πολύ σημαντικό όμως για κάθε Κυβέρνηση -κι εγώ ήμουν μέλος της kυβέρνησης στην Πορτογαλία κάποια χρόνια- και από το Υπουργείο μου πέρασαν όλα τα μεταρρυθμιστικά προγράμματα που είχαν να κάνουν με τον δημόσιο τομέα και τα λοιπά. Αυτό που κατανοώ από την εμπειρία μου, για να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις χρειάζονται από έξι μήνες έως το άπειρο και χρειάζεται βέβαια χρόνος, το ελάχιστο έξι μήνες, δηλαδή να δεις ποια είναι η μεταρρύθμιση, ποιο είναι το πράγμα μάλλον που χωλαίνει, η μεταρρύθμιση, να τη γράψεις να την περάσεις από το Κοινοβούλιο και τα λοιπά. Πρέπει λοιπόν να υπάρξουν μεταρρυθμίσεις όσο το δυνατόν περισσότερο για να υπάρξει αξιοπιστία και να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των εταίρων. Αυτό που πρέπει να κάνει η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή κι έχουν γίνει μελέτες επ αυτού, είναι πολύ σημαντικό να δει τον ανταγωνισμό, να σταματήσει τα μονοπώλια και τα ολιγοπώλια, να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να εκσυγχρονίσει την οικονομία της. Μέρος αυτού είναι η καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής. Και θα ήθελα να επικεντρωθώ σε μερικά πράγματα συγκεκριμένα τώρα και θα ήθελα να πω όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις πολύ 2
συχνά σε αυτά τα θέματα χρειάζεται συναίνεση και πρέπει να υπάρξει συναίνεση και για την οικονομία και για την κοινωνία. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα χωρών που έκαναν μεταρρυθμίσεις με πολιτική συναίνεση, που παλαιότερα θεωρούνταν απαράδεκτο. Για παράδειγμα, στο Μεξικό τα τελευταία χρόνια και τα τρία κόμματα του Μεξικό αποφάσισαν από κοινού ποιες είναι οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στο κράτος, ανέλαβαν προσωπικά τις μεταρρυθμίσεις και τις πραγματοποίησαν. Δηλαδή είπαν: Πού βρισκόμαστε, πού θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί; Στις τηλεπικοινωνίες, στην ενέργεια και υπέγραψαν μία συμφωνία ως βάση σημαντικών μεταρρυθμίσεων που στηριζόταν από όλα τα κόμματα και αυτό πραγματοποιήθηκε με τη συναίνεση όλων και είχαμε αποτελέσματα. Ναι, οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνονται κάπως έτσι στη Δημόσια Διοίκηση, στον ανταγωνισμό, στη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή, εκεί πρέπει να υπάρξει εσωτερική συναίνεση στην Ελλάδα, στήριξη όλων των κομμάτων, για να είναι αποτελεσματικές αυτές οι μεταρρυθμίσεις. Πιστεύω ότι αυτό είναι σημαντικό ζήτημα. Επίσης πιστεύω όσον αφορά τη διοίκηση του δημόσιου τομέα, όπως είπε ο Υπουργός, η γραφειοκρατία αποτελεί τροχοπέδη και η Δημόσια Διοίκηση αποτελεί τροχοπέδη ώστε να γίνουν επενδύσεις στην Ελλάδα ή και αυξάνουν το κόστος της επιχειρηματικότητας. Επίσης, υπάρχουν και συγκαλυμμένα συμφέροντα τα οποία κερδίζουν χρησιμοποιώντας ως παραπέτασμα τη Δημόσια Διοίκηση. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξουν μεταρρυθμίσεις ώστε να υπάρχει διαφάνεια στους δημόσιους διαγωνισμούς. Επίσης όσον αφορά τη γραφειοκρατία, είναι πάρα πολύ σημαντική για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Όσο πιο πολύπλοκη είναι η γραφειοκρατία σε μία χώρα, τόσο προς το συμφέρον των ολίγων λειτουργεί και εις βάρος των περισσοτέρων που θέλουν να επενδύσουν. Αν υπάρχουν διαδικασίες μηδενικής ας πούμε αδειοδότησης, όπως συνέβη σε μερικές χώρες για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτών των 3
χωρών, όπως ήταν για παράδειγμα ο τουρισμός ή η ενέργεια, μπορεί να βελτιωθούν τα πράγματα. Επίσης, αν το διοικητικό βάρος ελαφρυνθεί από τον δημόσιο τομέα, θα υπάρξει και μία δημοσιονομική αναπροσαρμογή για την Ελλάδα, θα ελαφρυνθεί το ΑΕΠ από το διοικητικό αυτό βάρος και θα υπάρξει βελτίωση στην είσπραξη του ΦΠΑ. Χρειάζονται λοιπόν μεταρρυθμίσεις αποτελεσματικότητας και διαφάνειας, μείωση των υπερβολικών ρυθμίσεων, επίσης όσον αφορά τις προκηρύξεις και τις πρακτικές τους, οι ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί πρέπει να υιοθετηθούν, διότι η Ελλάδα παρότι έχει ξεκινήσει μια τέτοια προσπάθεια δεν τα πάει καλά, αλλά μια τέτοια προσπάθεια πραγματικά θα φέρει τη ρήξη με τα συμφέροντα των λίγων. Επίσης, η φοροδιαφυγή ή η εισφοροδιαφυγή. Η Ελλάδα δεν τα πάει καθόλου καλά όσον αφορά τη φοροδιαφυγή, είναι αρκετά υψηλή και έχουμε εισφοροδιαφυγή, κάτι που αποβαίνει εις βάρος των ασφαλιστικών ταμείων. Υπάρχουν όμως εργαλεία που μπορούν να μειώσουν τόσο τη φοροδιαφυγή όσο και την εισφοροδιαφυγή, αρκεί να υπάρξει η πρόθεση να τα χρησιμοποιήσει κάποιος. Θα πρέπει να τεθεί ότι η διαπλοκή θα είναι το αντικείμενο μάχης για την Κυβέρνηση και θα πρέπει να υπάρξει ένα σύστημα διαφάνειας για τους διαγωνισμούς κυρίως τους δημόσιους, θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση και στρατηγική για τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος και του Αστικού Κώδικα, που θα πρέπει να μειώσει το κόστος για τις επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν και θα πρέπει να υπάρχει μείωση των κανονισμών και των εμποδίων που τίθενται. Η διοικητική μεταρρύθμιση είναι πολύ σημαντική για την Ελλάδα, δεν είναι βέβαια μία μεταρρύθμιση που θα τη δείξει στους πιστωτές της, αλλά είναι μία μεταρρύθμιση που πραγματικά τη χρειάζεται αν θέλει να γίνει ανταγωνιστική κι αν θέλει πραγματικά να μην υπερασπίζεται τα συμφέροντα των λίγων προς όφελος των περισσοτέρων. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. 4