ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΚΡΟΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ Προσυνέδριο HELECO ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΖΩΝΩΝ Χανιά 12-3-2010 του Γιάννη Βουρδουμπά Λέκτορα ΤΕΙ Κρήτης Τμήμα Φυσικών Πόρων & Περιβάλλοντος gboyrd@tee.gr 1
Οι εκροές των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων στη Κρήτη συνήθως διατίθενται στη θάλασσα που αποτελεί λίέ ένα αποδέκτη κατάλληλο για την υποδοχή τους. 2
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 3
Η συνήθης επεξεργασία ξργ των αστικών λυμάτων περιλαμβάνει: Τη πρωτοβάθμια επεξεργασία τους Τη δευτεροβάθμια επεξεργασία τους Την απολύμανσή τους 4
Η ποιότητα των επεξεργασμένων ξργ αστικών λυμάτων είναι τέτοια που σε συνδυασμό με την αραίωσή τους στη θάλασσα και το θάνατο διαφόρων μικροοργανισμών στο θαλάσσιο περιβάλλον, διασφαλίζεται ότι η ποιότητα των θαλάσσιων υδάτων, θα είναι κατάλληλη για κολύμβηση, σε μια λογική απόσταση από το στόμιο του υποθαλάσσιου αγωγού εκβολής των επεξεργασμένων λυμάτων. 5
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΟΥ ΕΚΒΑΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΑ ΛΥΜΑΤΑ 6
Τα πλεονεκτήματα της συνήθους αυτής μεθόδου διάθεσης των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων είναι: 7
1. Τυχόν περιστασιακές αστοχίες κατά τη λειτουργία της εγκατάστασης επεξεργασίας, ξργ δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθούν και να δημιουργήσουν προβλήματα, καθώς απλώς επιβαρύνεται η ποιότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος κάτι που δεν διαπιστώνεται εύκολα μακροσκοπικά. 2. Σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας της εγκατάστασης επεξεργασίας, η υπάρχουσα πολύχρονη εμπειρία είναι μάλλον ευνοϊκή για τη μέθοδο αυτή 8
Τα μειονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι: 1. Πολύτιμοι υδάτινοι πόροι διατίθενται στη θάλασσα, ιδιαίτερα σήμερα και σε περιοχές όπως η Κρήτη με αυξανόμενη έλλειψη επαρκών υδάτινων πόρων. 2. Πολύτιμα λιπασματικά στοιχεία όπως Ν, Ρ, Κ, ιχνοστοιχεία χ κ.α. που εμπεριέχονται στα επεξεργασμένα λύματα και τα οποία έχουν σημαντική αξία διατίθενται στη θάλασσα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συνήθη γεωργικά λιπάσματα παράγονται από ορυκτά καύσιμα δηλαδή από εξαντλήσιμους φυσικούς πόρους. 9
3. Είναι δυνατόν να προκληθεί ρύπανση των θαλάσσιων νερών από μικροοργανισμούς και θρεπτικά συστατικά. 10
Το ερώτημα που τίθεται σήμερα στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης είναι: Τα επεξεργασμένα αστικά λύματα αποτελούν απόβλητα που πρέπει να διατεθούν με κάποιο τρόπο ή αποτελούν ένα χρήσιμο πόρο ο οποίος θα πρέπει να διατεθεί επωφελώς και ο οποίος έχει αξιόλογη οικονομική και όχι μόνο αξία; 11
Η απάντηση η στο ερώτημα αυτό δίδεται μετά την συναξιολόγηση Του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου σχετικά με τη δυνατότητα και τις μεθόδους διάθεσης των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων. Των διαφόρων εναλλακτικών μεθόδων διάθεσης τους σε κάθε περίπτωση. 12
Της οικονομικής ελκυστικότητας των διαφόρων μεθόδων διάθεσης τους. Τη συνεκτίμηση του εξωτερικού κόστους και των εξωτερικών ωφελειών που παρουσιάζουν οι διάφοροι μέθοδοι διάθεσής τους. 13
Έτσι ενώ η σημερινή συμβατική μέθοδος διάθεσης των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων σε θαλάσσιο αποδέκτη αποδέχεται, ότι αυτά σαφώς αποτελούν υγρά απόβλητα που θα πρέπει να διατεθούν κάπου με τα ελάχιστα δυνατά προβλήματα,, η εναλλακτική θεώρηση η τους δέχεται ότι αυτά αποτελούν χρήσιμο πόρο ο οποίος θα πρέπει να αξιοποιηθεί προσεκτικά και να διατεθεί επωφελώς. 14
Μια πιθανή εναλλακτική μέθοδος διάθεσης των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων σε παράκτιες περιοχές, περιλαμβάνει τη χρήση τους για άρδευση διαφόρων δένδρων ή δασικών φυτειών που μπορούν να δημιουργηθούν σε κατάλληλους χώρους στις παράκτιες αυτές περιοχές. 15
Σε μια τέτοια περίπτωση: 1. Η ανάπτυξη των δένδρων ή των δασικών φυτειών δρα ανασταλτικά στο φαινόμενο της ερημοποίησης των εδαφών, που είναι ιδιαίτερα έντονο στις παράκτιες περιοχές και στη χώρα μας. 2. Η ανάπτυξη των δένδρων συμβάλλει στην απορρόφηση CO 2 από την ατμόσφαιρα λόγω της δημιουργίας βιομάζας με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. 16
3. Αποφεύγεται η προσθήκη μικροοργανισμών ργ μ και θρεπτικών αλάτων στη θάλασσα. 4. Υδάτινοι πόροι επαναχρησιμοποιούνται για την άρδευση δένδρων. 5. Χρήσιμα θρεπτικά συστατικά και λιπασματικά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη δένδρων 6. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να δημιουργηθούν νέα μικρά οικοσυστήματα σε παράκτιες περιοχές. 7. Η ανάπτυξη των δένδρων μπορεί να δώσει χρήσιμη στερεά βιομάζα, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για τη παραγωγή ενέργειας. 17
Η ΕΚΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΜΑΙΧ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ΑΡΔΕΥΕ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΦΥΤΕΙΑ ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΥ ΚΑΙ ΛΕΥΚΗΣ 18
Η ΕΚΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΑΜΜΑΝ ΤΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΑΣ ΑΡΔΕΥΕΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΕΝΔΡΑ 19
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΦΥΤΕΙΑΣ ΠΟΥ ΔΕΧΕΤΑΙ ΤΑ ΛΥΜΑΤΑ ΜΙΚΡΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΌ ΤΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ ΧΑΝΙΩΝ. ΤΑ ΛΥΜΑΤΑ ΔΙΕΡΧΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΠΑΝΤΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ΦΟΡΤΙΟΥ ΑΠΟ ΥΔΑΤΙΝΗ ΤΑΦΡΟ ΟΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΒΙΟΜΑΖΑ 20
Σε οποιαδήποτε περίπτωση οι πιθανές μέθοδοι διάθεσης των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων, είτε συμβατικές η εναλλακτικές θα πρέπει να τύχουν πολυκριτηριακής αξιολόγησης. 21
Θα πρέπει βέβαια να λαμβάνονται υπ όψη και οι αρχές της αειφορίας όπου: Α) Θα πρέπει να ελαχιστοποιείται η απόρριψη αποβλήτων στο περιβάλλον. ρβ Β) Θα πρέπει να επιδιώκεται δώ η μεγαλύτερη δυνατή ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση της ύλης (και της ενέργειας). έργεας) 22
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΛΑΤΑΝΙΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΑΝΙΩΝ, ΟΠΟΥ ΣΥΝΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ, ΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 23
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΦΥΤΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΡΜΥΡΙΚΙΑ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΠΛΑΤΑΝΙΑ 24
Προσυνέδριο HELECO ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΖΩΝΩΝ Χανιά 12-3-2010 Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας. 25