ΤΕΕ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ιεύθυνση Επαγγελµατικής ραστηριότητας Τµήµα Επαγγελµατικής Ανάπτυξης Γραφείο ΓΟΚ & Πολεοδοµικών Εφαρµογών Τµήµα Επιστηµονικού & Αναπτυξιακού Έργου Η Μ Ε Ρ Ι Α ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΘΕΜΑ: ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ - ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΜΗ.Κ.Ι.Ε ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΙΑΜΑΝΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, Πρόεδρος Π.Τ. Κεντρικής και υτικής Θεσσαλίας ΑΘΗΝΑ, 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ταχ. /νση : Καλλιθέας 7 & Τζαβέλα 412 22 Λ ά ρ ι σ α Τηλ: 2410-535.615-257.866 / FAX 255 718 /e-mail : tee_lar@tee.gr ΕΙΣΗΓΗΣΗ : θέσεις και απόψεις για την παραγωγή ιδιωτικών έργωνκαθιέρωση ΜΗ.ΚΙ.Ε 1. ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Θεωρούµε καταρχήν απαραίτητο να υπάρξει ένα ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΈΡΓΩΝ. Στην κατεύθυνση αυτή, ένα ακόµα νοµοθέτηµα που αποσπασµατικά θα οριοθετεί κάποιες διαδικασίες και κάποιους χρόνους εκτέλεσης των διαδικασιών αυτών δεν θα προσφέρει τίποτα παρά την παράταση της σηµερινής δυσλειτουργικής γραφειοκρατικής πραγµατικότητας. Θεωρούµε ότι, όλοι ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΝΟΣ Ι ΙΩΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ θα πρέπει να έχουν έναν διακριτό και συγκεκριµένο ρόλο από τον οποίο να εκπορεύονται οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες. Θεωρούµε ότι, η εξέλιξη της Επιστήµης θα πρέπει να διαχέεται στην παραγωγή των Ιδιωτικών έργων (Ι.Ε) και ως εκ τούτου θεωρείται πρωταρχικής σηµασίας για κάθε έργο η ύπαρξη µιας ολοκληρωµένης και άρτιας µελέτης. Θεωρούµε ότι, η προστασία του Περιβάλλοντος αλλά και η αναβάθµιση του Οικιστικού Ιστού της χώρας επιβάλλει τον ΑΥΣΤΗΡΟ και ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ των κατασκευών. Θεωρούµε ότι, πρέπει να αποτελεί κύριο µέληµα στη διαδικασία εκτέλεσης των έργων η προστασία όλων των εργαζόµενων, και κατά συνέπεια η τήρηση όλων των µέτρων και µέσων Υγιεινής και Ασφάλειας που αφορούν και τους άλλους πολίτες ( κυκλοφορία πεζών) Θεωρούµε ότι, είναι απαραίτητη και σηµαντική η συστηµατική παρακολούθηση του αποδιδόµενου στον χρήστη Ι.Ε. έτσι ώστε, να αποφεύγονται αυθαίρετες παρεµβάσεις που πιθανόν να θέσουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Θεωρούµε άκρως σηµαντικό την οριοθέτηση των επαγγελµατικών αρµοδιοτήτων ΟΛΩΝ των τεχνικών που αποτελούν την τεχνική πυραµίδα της χώρας. Θεωρούµε απαραίτητο την κατοχύρωση ελάχιστης αµοιβής για κάθε παροχή υπηρεσίας. Πιο συγκεκριµένα στα παραπάνω, Απαραίτητη είναι η θεσµοθέτηση του ΜΗΤΡΩΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗ.ΚΙ.Ε). Κανένα έργο (πλην εκείνων µικρής κλίµακας π.χ. µικρή περίφραξη, επιδιόρθωση επικαλυψης στέγης κλπ) µε αυτεπιστασία του ιδιοκτήτη. απαραίτητη η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ του δικαιώµατος ανίδεων να χορηγούν άδειες ( Πρόεδροι κοινοτήτων) ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ της ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ και όσο γίνεται απλούστευση της. Θεσμικό πλαίσιο για την παραγωγή ιδιωτικών έργων ΜΗ.Κ.Ι.Ε., ΤΕΕ, Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2006 2
Επικαιροποίηση και αναβάθµιση των προδιαγραφών εκπόνησης µελετών και του Κτιριοδοµικού Κανονισµού. ΠΡΟΩΘΗΣΗ του έργου του κτηµατολογίου. Οι 3 συντελεστές είναι το Κράτος, ο Κύριος του έργου-ιδιώτης και οι Μηχανικοί. Οι ρόλοι του καθενός: ΚΡΑΤΟΣ: Τήρηση της νοµιµότητας, διαφύλαξη της ιδιοκτησίας και των δικαιωµάτων του πολίτη, προστασία του Περιβάλλοντος και του Οικιστικού πλούτου της χώρας από οιανδήποτε αυθαιρεσία. Κατά συνέπεια, οι Τεχνικές υπηρεσίες του,πλήρως αναβαθµισµένες σε τεχνικό προσωπικό, υλικοτεχνική υποδοµή και λειτουργία µε χρήση όλων των σύγχρονων τεχνολογιών, θα πρέπει να διασφαλίζουν µε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ, και την κατά τους νόµους και κανονισµούς εκπόνηση των µελετών αλλά και την πίστη εφαρµογή τους κατά τη φάση της κατασκευής. Ι ΙΩΤΗΣ: Πέραν από την χρηµατοδοτική ευθύνη του έργου να έχει την πρώτιστη ευθύνη ναι αυστηρές ποινές για κάθε αυθαιρεσία ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ: ιακριτός ο ρόλος του µελετητή, του επιβλέποντα και του κατασκευαστή ενός Ι.Ε. µε ασυµβίβαστο αυτόν του επιβλέποντα και του κατασκευαστή. Έχει την πλήρη ευθύνη για την σύνταξη των µελετών, την πλήρη ευθύνη για την σωστή επίβλεψη καθώς και την πλήρη ευθύνη για την κατασκευή του Ι.Ε. Για κάθε έργο να υπάρχει ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ. Κατάργηση ορίων για σύνταξη ορισµένων µελετών (π.χ. µηχ/κων, υδραυλικών, θέρµανσης ) να απαιτούνται για όλα τα Ι.Ε. Συµπλήρωση και µε νέες µελέτες όπως ηχοµόνωσης, περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Πιστοποίηση προδιαγραφών και προγραµµάτων Η/Υ που χρησιµοποιούνται για τις µελέτες. Τέλος στο καθεστώς της Υπεύθυνης ήλωσης. Καθολικός Έλεγχος σε δυο τουλάχιστον στάδια, ένα µε την ολοκλήρωση των τοιχοποιιών ( οπότε και είναι απίθανο να τροποποιηθούν οι µελέτες περαιτέρω) και ένα µε την αιτούµενη σύνδεση του κτίσµατος µε τα δίκτυα κοινής ωφέλειας. Αν δεν συντρέχει σύνδεση να είναι υποχρεωτική η δήλωση ολοκλήρωσης του έργου από τον κύριο του έργου και τον επιβλέποντα µηχανικό, µε κυρώσεις αν δεν γίνει. Καθορισµός από τον µελετητή στο ΣΑΥ-ΦΑΥ όλων των απαραίτητων ενεργειών και µέτρων, παρακολούθηση και υποδείξεις από τον επιβλέποντα και απόλυτη ευθύνη τήρησης από τον κύριο του έργου και τον κατασκευαστή. Ύπαρξη ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ που το συνοδεύει και αναγράφονται ιδιοκτησιακές και Τεχνικές µεταβολές απαραίτητο για κάθε πράξη συµβολαιογραφική ή αλλού σκοπού (π.χ. στατιστικής έρευνας). Υποχρεωτικά για κάθε µεταβολή να υπογράφει µηχανικός. ΜΕΛΕΤΗ : µόνο ιπλωµατούχοι Μηχανικοί Π.Ε. ΕΠΙΒΛΕΨΗ : ιπλωµατούχοι Μηχανικοί Π.Ε. και Τ.Ε ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ: Π.Ε. µε υποχρέωση ύπαρξης αριθµού εργοταξιάρχη Τ.Ε, πάνω από κάποιο όριο φυσικού αντικειµένου. Τ.Ε. δυνατότητα εκτέλεσης µέχρι ενός ορίου φυσικού αντικειµένου. Οι καταρτιζόµενοι από ΙΕΚ µόνο εφόσον είναι πιστοποιηµένοι µπορούν να είναι επί τόπου εργοδηγοί των Π.Ε. ή Τ.Ε. Με πρωτοβουλία του ΤΕΕ να υπάρξει άµεσα νοµοθετική ρύθµιση για όλη την τεχνική πυραµίδα. Απαραίτητη η ύπαρξη ΚΩ ΙΚΑ ΑΜΟΙΒΩΝ µε βάση το φυσικό αντικείµενο. 2. ΜΗΤΡΩΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ- ΜΗ.Κ.Ι.Ε Θεσμικό πλαίσιο για την παραγωγή ιδιωτικών έργων ΜΗ.Κ.Ι.Ε., ΤΕΕ, Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2006 3
Η καθιέρωση του Μητρώου Κατασκευαστών ιδιωτικών έργων αποτελεί αίτηµα εδώ και 23 χρόνια. υστυχώς χρειάσθηκε να γίνει ένας καταστρεπτικός σεισµός και µάλιστα στην Αθήνα - όπου οι ευαισθησίες φαίνεται είναι µεγαλύτερες- για να καταλάβει επί τέλους η Ελληνική Πολιτεία,ότι δεν µπορεί να αντιστεκόµαστε άλλο στην αδήριτη ανάγκη για τον εκσυχρονισµό και εξυγίανση όλου του κυκλώµατος στην παραγωγή των ιδιωτικών έργων, από την παραγωγή και προµήθεια των υλικών,ως τη µελέτη, εκτέλεση, παραλαβή και συντήρηση κάθε ιδιωτικού οικοδοµικού έργου. Κατά τη λαϊκή ρήση όµως κάλλιο αργά παρά ποτέ, εποµένως είναι πολύ χρήσιµο να συµβάλλουµε ουσιαστικά, ώστε η µεγάλη αυτή τοµή στο επαγγελµατικό πεδίο του Μηχανικού να καθιερωθεί σωστά από την αρχή. εν υπάρχει καµµία αµφιβολία ότι η καθιέρωση του Μητρώου Κατασκευατών Ιδιωτικών Εργων ( ΜΗ.Κ.Ι.Ε) θα αποτελέσει την αφετηρία για ένα νέο µεγάλο αντικείµενο στο πεδίο της επαγγελµατικής απασχόλησης του Μηχανικού, την πιο ουσιαστική παρέµβαση του επιστήµονα Μηχανικού στο δοµηµένο περιβάλλον και εποµένως τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών στη χώρας µας. Είναι ανάγκη εποµένως να προσδιορίσουµε τα βασικά χαρακτηριστικά του Μητρώου, ώστε να διασφαλίζονται καλλίτερα οι προσδοκίες αυτές και η υλοποίηση των στόχων. Σε ότι αφορά τις ειδικότερες ρυθµίσεις πιστεύουµε τα εξής: 1. Το ΜΗ.Κ.Ι.Ε θα πρέπει να θεσµοθετηθεί κάτ αναλογία µε το ισχύον ΜΕΕΠ για τα ηµόσια Εργα. Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη ΜΕΚ στο οποίο να εγγράφονται µόνο ιπλωµατούχοι Μηχανικοί,καθώς και απόφοιτοι των ΤΕΙ µε τις προϋποθέσεις που ισχύουν αντίστοιχα. Το ΜΕΚ θα πρέπει να περιλαµβάνει τέσσερες (4) τάξεις δυναµικότητας Α,Β,Γ, και να τηρείται από τις αρµόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩ Ε. 2. Για το ΜΗ.Κ.Ι.Ε προτείνεται να περιλαµβάνει έξι (6) τάξεις πτυχίων εκ των οποίων οι Α,Β,Γ, να είναι και από φυσικά πρόσωπα ενώ οι,ε,στ θα έχουν υποχρεωτικά εταιρική µορφή. Τα ανώτατα όρια προϋπολογισµού έργων για τις παραπάνω τάξεις να είναι αντίστοιχα, που ισχύουν για τα ηµόσια Έργα. Το ΜΗ.Κ.Ι.Ε (όχι το ΜΕΚ) µπορεί να είναι και αποκεντρωµένο στις Περιφέρειες ή Νοµαρχίες. 3. Οι Τεχνικές επιχειρήσεις που θα εγγράφονται στο ΜΗΚΙΕ θα πρέπει να έχουν υποχρεωτική στελέχωση, ανάλογη µε αυτή που ισχύει για τα ηµόσια Έργα. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει, προκειµένου για την εγγραφή τους στο Μητρώο και για τις υπάρχουσες κατασκευαστικές επιχειρήσεις, µε ύπαρξη µεταβατικού σχεδίου για την αποπεράτωση έργων που είναι σε εξέλιξη. Οι επιχειρήσεις που είναι εγγεγραµµένες στο ισχύον ΜΕΕΠ, θα µπορούν να εγγράφονται αυτοδικαίως στο ΜΗΚΙΕ και στην αντίστοιχη τάξη, αλλά µετά την εγγραφή τους η εξέλιξη τους θα ακολουθεί τους κανόνες που ισχύουν για κάθε Μητρώο ανεξάρτητα. 4. Το Μητρώο Τεχνιτών, είναι χρήσιµο αν αποτελείται από εξειδικευµένους τεχνίτες για την υποχρεωτική χρησιµοποίηση τους στα έργα και όχι να στελεχώνουν τις τεχνικές επιχειρήσεις, πολύ περισσότερο να εντάσσονται αυτοδύναµα στο Μητρώο. Αυτό προϋποθέτει την καθιέρωση άδειας άσκησης επαγγέλµατος για όλους τους εξειδικευµένους τεχνίτες που θα εκδίδονται µετά την εγγραφή τους στο Μητρώο Τεχνιτών, µε βάση ορισµένα προσόντα που θα πιστοποιούνται από αρµόδιες υπηρεσίες. 5. Θα πρέπει να υπάρξουν κριτήρια εντοπιότητας για τις επιχειρήσεις του ΜΗ.Κ.Ι.Ε, αντίστοιχα µε αυτά που ισχύουν για τους Εργολήπτες ηµ. Έργων και να υπάρχει ασυµβίβαστο µεταξύ των ΜΕΚ που στελεχώνουν ΜΗΚΙΕ και αυτών που στελεχώνουν ΜΕΕΠ 6. Πρέπει να εκδοθεί Π. µε το οποίο θα καθορίζονται οι σχέσεις και αρµοδιότητες µεταξύ κυρίου του έργου, κατασκευαστή, επιβλέποντα και µελετητή έτσι ώστε, να µη υποβαθµιστεί σε καµία περίπτωση ο ρόλος και η σηµασία του επιβλέποντα Μηχανικού του έργου. Σε κάθε περίπτωση, ο επιβλέπων δεν µπορεί να ταυτίζεται µε τον κατασκευαστή του έργου. Αν ο κατασκευαστής είναι ταυτόχρονα και κύριος του έργου, τότε ο επιβλέπων θα ορίζεται από ανεξάρτητη ηµόσια Αρχή, στην οποία θα συµµετέχει το ΤΕΕ 7. Θα πρέπει να καθοριστούν οι ρόλοι και οι αρµοδιότητες καθώς και οι ευθύνες για τα θέµατα ασφάλειας του έργου. Θεσμικό πλαίσιο για την παραγωγή ιδιωτικών έργων ΜΗ.Κ.Ι.Ε., ΤΕΕ, Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2006 4
8. Να καθοριστούν περισσότερες κατηγορίες έργων, εκτός από τα Οικοδοµικά και Η/Μ όπως π.χ Βιοµηχανικά, Κέντρα Ψυχαγωγίας, Σχολεία, Εκκλησίες, Συντηρήσεις παραδοσιακών κτιρίων κ.λ.π, ώστε να διασφαλιστούν όλες οι ειδικότητες στο ΜΗΚΙΕ 9. Πρέπει να καθοριστούν διαδικασίες εκτέλεσης και παραλαβής των έργων. Ιδιαίτερα η παραλαβή πρέπει να γίνεται από ανεξάρτητη επιτροπή που θα ορίζεται από ηµόσια Αρχή στην οποία θα µετέχει το ΤΕΕ. Η Επιτροπή παραλαβής θα ελέγχει τα ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία του έργου και την τήρηση των συµβατικών υποχρεώσεων του κατασκευαστή,απέναντι στον κύριο του έργου. ΙΑΜΑΝΤΟΣ ΚΩ/ΝΟΣ ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΕΕ - Κεντρ. υτ. Θεσσαλίας Θεσμικό πλαίσιο για την παραγωγή ιδιωτικών έργων ΜΗ.Κ.Ι.Ε., ΤΕΕ, Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2006 5