ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Προϋπολογισμών 12.3.2015 2015/0026(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Προϋπολογισμών προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1304/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, όσον αφορά την αύξηση του ποσού της αρχικής προχρηματοδότησης που καταβάλλεται στα επιχειρησιακά προγράμματα που υποστηρίζονται από την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (COM(2015)0046 C8-0036/2015 2015/0026(COD)) Συντάκτης γνωμοδότησης: Jean Arthuis PA\1053950.doc PE549.406v02-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PA_Legam PE549.406v02-00 2/8 PA\1053950.doc
ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ O εισηγητής εκφράζει επιδοκιμασία για τις προσπάθειες της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για αντιμετώπιση του ζητήματος της ανεργίας των νέων, η οποία συνιστά μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τον ολοένα και πιο ηλικιωμένο πληθυσμό της ηπείρου μας. O εισηγητής είναι ωστόσο απόλυτα βέβαιος ότι η κινητικότητα στο εσωτερικό της Ένωσης είναι το πραγματικά κομβικό μέσο με το οποίο μπορεί να καταπολεμηθεί η ανεργία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Aπό αυτήν την άποψη, η επιτυχία του προγράμματος Erasmus είναι ενδεικτική, δεδομένου ότι το πρόγραμμα παρέχει σε φοιτητές και μεταπτυχιακούς σπουδαστές την ευκαιρία να μαθαίνουν ξένες γλώσσες και να αποκτούν εμπειρίες στο εξωτερικό, πράγμα που καλλιεργεί το επιχειρηματικό πνεύμα και παρέχει στους νεαρούς Ευρωπαίους τα αναγκαία προσόντα για να επιτύχουν σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία. O εισηγητής πιστεύει ότι τα προγράμματα αυτά θα πρέπει να ενισχυθούν στον τομέα της μαθητείας και ότι, τελικά, θα πρέπει να θεσπιστούν ευρωπαϊκές κοινές συμβάσεις απασχόλησης, οι οποίες θα ανοίξουν τον δρόμο για την καθιέρωση ευρωπαϊκού κοινωνικού δικαίου με εναρμονισμένα πρότυπα και «φορητά» κοινωνικά δικαιώματα. O εισηγητής θέτει υπό αμφισβήτηση την σχιζοφρενική στάση των κρατών μελών τα οποία διαμαρτύρονται για το χαμηλό επίπεδο προχρηματοδότησης των προγραμμάτων της ΕΕ, όμως ταυτόχρονα, αρνούνται, ως το ένα σκέλος της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, να χρηματοδοτήσουν ανάλογα τον προϋπολογισμό της ΕΕ και δείχνουν να επιθυμούν την επίτευξη του σκοπού χωρίς να παρέχουν τα μέσα. O εισηγητής εύχεται να επιτύχει η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (ΠΑΝ), όμως ανησυχεί για το γεγονός ότι ο εύθραυστος χαρακτήρας του προϋπολογισμού της ΕΕ και η περιορισμένη εμβέλεια της πρωτοβουλίας ενδέχεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω απογοήτευση. Ενδεχόμενες παραπλανητικές υποσχέσεις της ΕΕ στο μέτωπο της απασχόλησης θα είχαν καταστροφικό αντίκτυπο στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Mε δεδομένη την κατάσταση των πληρωμών το 2015, η οποία προδιαγράφεται ήδη ιδιαίτερα δυσμενής, ο εισηγητής ανησυχεί για την γενικότερη διαθεσιμότητα πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους. Θεωρεί, ως εκ τούτου, σημαντικό να παρέχει η Επιτροπή λεπτομερή και τακτική ενημέρωση σχετικά με την εφαρμογή της ΠAN, ιδίως όσον αφορά τα έργα που βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού και την αναμενόμενη απορρόφηση της προχρηματοδότησης και των ενδιάμεσων πληρωμών από τα κράτη μέλη το 2015 και καθ όλη τη διάρκεια της περιόδου υλοποίησης της ΠAN. Σε περίπτωση που το μέγιστο ποσό της προχρηματοδότησης που προβλέπεται στην παρούσα πρόταση καταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2015, είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρχει επαρκές υπόλοιπο πιστώσεων πληρωμών για να καλυφθούν όλες οι ενδιάμεσες απαιτήσεις πληρωμών που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω έτους. O εισηγητής κατανοεί ότι η πρόταση αυτή δεν θα έπρεπε να έχει δημοσιονομικό αντίκτυπο στα ανώτατα όρια πληρωμών του ΠΔΠ. Ωστόσο, ο εισηγητής ανησυχεί για το χρονοδιάγραμμα και την εξέλιξη των πληρωμών της ΠAN ως αποτέλεσμα της παρούσας πρότασης καθώς και για τον πιθανό αντίκτυπο που ενδέχεται να έχει στην υλοποίηση των λοιπών προγραμμάτων και ειδικότερα στις άλλες συνιστώσες του Ευρωπαϊκού Kοινωνικού Tαμείου (ΕKT), οι οποίες κινδυνεύουν από ελλείψεις πληρωμών σε περίπτωση που PA\1053950.doc 3/8 PE549.406v02-00
υλοποιηθεί σημαντικό μέρος των προγραμμάτων της ΠAN το 2015. Εν προκειμένω, ο εισηγητής υπενθυμίζει τη δήλωση του προηγούμενου Επιτρόπου Aπασχόλησης και Kοινωνικών Υποθέσεων, σύμφωνα με την οποία το σημερινό πλαίσιο του ΠΔΠ είναι ακατάλληλο για τέτοια αύξηση του ποσοστού προχρηματοδότησης και οποιαδήποτε αξιόπιστη χρηματοδοτική ενίσχυση της ΕΕ για την ανεργία των νέων θα απαιτούσε αναθεώρηση του ΠΔΠ. O εισηγητής προσβλέπει, ως εκ τούτου στην μετεκλογική αναθεώρηση του ΠΔΠ. O εισηγητής ανησυχεί για μια σειρά εμφανών δυσκολιών που παρουσιάστηκαν κατά την θέσπιση και εφαρμογή της ΠAN, και ειδικότερα για την καθυστερημένη έγκριση μεγάλου αριθμού επιχειρησιακών προγραμμάτων και την αργή εκτέλεση των έργων, η οποία οφείλεται ενδεχομένως σε άλλους, βαθύτερους λόγους, κυρίως διοικητικής φύσεως, και όχι απλώς στην έλλειψη στα κράτη μέλη της ρευστότητας που είναι αναγκαία για την προκαταβολή πληρωμών στους δικαιούχους. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, το 2014 χρησιμοποιήθηκαν μόνο 34 εκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών από τα 450 εκατομμύρια που προβλεπόταν αρχικά για το εν λόγω δημοσιονομικό έτος. Επιπλέον, είναι σημαντικό να υπενθυμιστεί ότι οι πληρωμές προχρηματοδότησης καταβάλλονται εκ φύσεως χωρίς καμία εγγύηση ότι το έργο θα υλοποιηθεί πραγματικά. Για τον λόγο αυτό, ο εισηγητής επιμένει ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίσουν ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ θα προσφέρει πραγματικό όφελος στους νέους ανθρώπους που δεν βρίσκονται σε απασχόληση, εκπαίδευση ή κατάρτιση μέσω αυστηρής παρακολούθησης. Tέλος, ο εισηγητής φρονεί ότι η επιτυχής καταπολέμηση της ανεργίας των νέων δεν εξαρτάται μόνο από την ταχεία εφαρμογή της ΠAN, αλλά απαιτεί επίσης βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές στα κράτη μέλη. Σε τελική ανάλυση, οι νέοι θα επανέλθουν στην απασχόληση μόνο εάν οι επιχειρήσεις ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και απελευθερωθεί το δυναμικό ανάπτυξης που διαθέτουν. PE549.406v02-00 4/8 PA\1053950.doc
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ Η Επιτροπή Προϋπολογισμών καλεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να λάβει υπόψη τις ακόλουθες τροπολογίες: Τροπολογία 1 Πρόταση κανονισμού Αιτιολογική σκέψη 2 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή (2) Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη και η έλλειψη διαθέσιμης χρηματοδότησης κατά το αρχικό στάδιο της περιόδου προγραμματισμού έχουν προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση της ΠΑΝ. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 καθορίζει τα επίπεδα για το αρχικό ποσό προχρηματοδότησης που πρέπει να καταβληθεί ώστε να διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη έχουν τα μέσα να παρέχουν υποστήριξη στους δικαιούχους από την έναρξη υλοποίησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Στο πλαίσιο της ΠΑΝ, τα ποσά αυτά θεωρήθηκαν ανεπαρκή για την παροχή των αναγκαίων πληρωμών στους δικαιούχους για την υλοποίηση των δράσεων. Τροπολογία (2) Οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη και η έλλειψη διαθέσιμης χρηματοδότησης κατά το αρχικό στάδιο της περιόδου προγραμματισμού έχουν, μεταξύ άλλων, προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση της ΠΑΝ. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 καθορίζει τα επίπεδα για το αρχικό ποσό προχρηματοδότησης που πρέπει να καταβληθεί ώστε να διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη έχουν τα μέσα να παρέχουν υποστήριξη στους δικαιούχους από την έναρξη υλοποίησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Στο πλαίσιο της ΠΑΝ, τα ποσά αυτά θεωρήθηκαν ανεπαρκή για την παροχή των αναγκαίων πληρωμών στους δικαιούχους για την υλοποίηση των δράσεων. Or. en Αιτιολόγηση Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που έχουν ενδεχομένως συμβάλει στις καθυστερήσεις, όπως οι περιορισμοί των διοικητικών ικανοτήτων των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών στα κράτη μέλη που είναι αναγκαίες για την προετοιμασία των επιχειρησιακών προγραμμάτων, τον ορισμό των διαχειριστικών αρχών, την έναρξη διαδικασιών πρόσκλησης υποβολής προσφορών, την επεξεργασία αιτήσεων ή την έγκαιρη απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ, ή, στον αντίποδα αυτών των περιορισμών, η περιττή αύξηση του διοικητικού φόρτου. PA\1053950.doc 5/8 PE549.406v02-00
Τροπολογία 2 Πρόταση κανονισμού Αιτιολογική σκέψη 3 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή (3) Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη κατά το αρχικό στάδιο της περιόδου προγραμματισμού, και λαμβάνοντας υπόψη την επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων και τα ειδικά χαρακτηριστικά της ΠΑΝ, κρίνεται σκόπιμο να θεσπιστούν διατάξεις για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, με σκοπό να αυξηθεί το επίπεδο της αρχικής προχρηματοδότησης που θα καταβληθεί στα επιχειρησιακά προγράμματα που υποστηρίζονται από την ΠΑΝ το 2015. Για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη έχουν επαρκή μέσα για να πραγματοποιούν πληρωμές στους δικαιούχους που είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση των δράσεων οι οποίες έχουν ως στόχο την ανεργία των νέων, ένα πρόσθετο ποσό αρχικής προχρηματοδότησης από τα ειδικά κονδύλια για την ΠΑΝ θα πρέπει να καταβληθεί το 2015 για επιχειρησιακά προγράμματα που υποστηρίζονται από την ΠΑΝ, με σκοπό τη συμπλήρωση των ποσών προχρηματοδότησης που καταβάλλονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013. Τροπολογία (3) Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη κατά το αρχικό στάδιο της περιόδου προγραμματισμού, και λαμβάνοντας υπόψη την επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων και τα ειδικά χαρακτηριστικά της ΠΑΝ, κρίνεται σκόπιμο να θεσπιστούν διατάξεις για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, με σκοπό να αυξηθεί το επίπεδο της αρχικής προχρηματοδότησης που θα καταβληθεί στα επιχειρησιακά προγράμματα που υποστηρίζονται από την ΠΑΝ το 2015. Για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη έχουν επαρκή μέσα για να πραγματοποιούν πληρωμές στους δικαιούχους που είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση των δράσεων οι οποίες έχουν ως στόχο την ανεργία των νέων, ένα πρόσθετο ποσό αρχικής προχρηματοδότησης από τα ειδικά κονδύλια για την ΠΑΝ θα πρέπει να καταβληθεί το 2015 για επιχειρησιακά προγράμματα που υποστηρίζονται από την ΠΑΝ, με σκοπό τη συμπλήρωση των ποσών προχρηματοδότησης που καταβάλλονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013. Aυτή η αυξημένη προχρηματοδότηση θα πρέπει να συνοδεύεται από συνεχή παρακολούθηση της υλοποίησης της ΠAN από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα χρηματοδότηση που χορηγεί η Ένωση θα αποφέρει πραγματικό όφελος στους νέους ανθρώπους που δεν βρίσκονται σε απασχόληση, εκπαίδευση ή κατάρτιση και ότι, σύμφωνα με τις κοινές δηλώσεις που επισυνάπτονται στον προϋπολογισμό 2015, δεν θα επιδεινώσει περαιτέρω την PE549.406v02-00 6/8 PA\1053950.doc
Αιτιολόγηση κατάσταση των πληρωμών στον προϋπολογισμό της Ένωσης. Tα αποτελέσματα αυτής της παρακολούθησης θα πρέπει να διαβιβάζονται στο Ευρωπαϊκό Kοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σε τακτά χρονικά διαστήματα. Or. en Oι πληρωμές προχρηματοδότησης καταβάλλονται εκ φύσεως χωρίς καμία εγγύηση ότι το έργο θα υλοποιηθεί πραγματικά. Για τον λόγο αυτό, ο εισηγητής επιμένει ότι τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίσουν ότι τα χρηματοδοτικά κονδύλια που καταβάλλονται στις εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές και οργανισμούς θα φτάσουν στον προορισμό τους και θα μεταφραστούν σε συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία θα ωφελήσουν τους νέους ανθρώπους στους οποίους στοχεύει αυτή η πρωτοβουλία. Επιπλέον, η παρακολούθηση της υλοποίησης πρέπει να είναι συμβατή με τις προσπάθειες των τριών θεσμικών οργάνων να συμφωνήσουν σε ένα μέγιστο επίπεδο στόχο για τους ανεξόφλητους λογαριασμούς στο τέλος του έτους, το οποίο να μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο. Τροπολογία 3 Πρόταση κανονισμού Αιτιολογική σκέψη 4 Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή (4) Για να διασφαλιστεί ότι το πρόσθετο ποσό της αρχικής προχρηματοδότησης θα χρησιμοποιηθεί για την άμεση υλοποίηση της ΠΑΝ, θα πρέπει να προβλέπεται η επιστροφή του ποσού αυτού στην Επιτροπή, σε περίπτωση που η συνεισφορά της Ένωσης από την ΠΑΝ δεν ανέρχεται σε επαρκές επίπεδο στις αιτήσεις ενδιάμεσης πληρωμής οι οποίες έχουν υποβληθεί στην Επιτροπή 12 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Τροπολογία (4) Για να διασφαλιστεί ότι το πρόσθετο ποσό της αρχικής προχρηματοδότησης θα χρησιμοποιηθεί για την άμεση υλοποίηση της ΠΑΝ, θα πρέπει να προβλέπεται η επιστροφή του ποσού αυτού στην Επιτροπή, σε περίπτωση που η συνεισφορά της Ένωσης από την ΠΑΝ δεν ανέρχεται σε επαρκές επίπεδο στις αιτήσεις ενδιάμεσης πληρωμής οι οποίες έχουν υποβληθεί στην Επιτροπή 12 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. H Επιτροπή θα πρέπει να παρέχει στο Ευρωπαϊκό Kοινοβούλιο και στο Συμβούλιο λεπτομερή μηνιαία ενημέρωση σχετικά με την υλοποίηση της ΠAN, συμπεριλαμβανομένων του σταδίου εκτέλεσης των ενδιάμεσων πληρωμών και της υποβολής αιτήσεων πληρωμής. PA\1053950.doc 7/8 PE549.406v02-00
Or. en Αιτιολόγηση Mε δεδομένη την κατάσταση των πληρωμών το 2015, η οποία προδιαγράφεται ήδη ιδιαίτερα δυσχερής, ο εισηγητής ανησυχεί για την γενικότερη διαθεσιμότητα πληρωμών. Είναι σημαντικό να παρέχει η Επιτροπή λεπτομερή και τακτική ενημέρωση σχετικά με την εφαρμογή της ΠAN, ιδίως όσον αφορά τα έργα που βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού και την αναμενόμενη απορρόφηση της προχρηματοδότησης και των ενδιάμεσων πληρωμών από τα κράτη μέλη το 2015 και καθ όλη τη διάρκεια της περιόδου υλοποίησης της ΠAN. PE549.406v02-00 8/8 PA\1053950.doc