1. Συμμετοχή στο 24ο Πανελλήνιο Συνέδριο Χειρουργικής της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας, Θεσσαλονίκη - Οκτώβριος 2004 2. Ανακοίνωση στο 1o Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Παχέος Εντέρου - Πρωκτού, Θεσσαλονίκη - Φεβρουάριος 2005 3. Ανακοίνωση στην 4η Ημερίδα της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Παχέος Εντέρου - Πρωκτού, Δράμα - Δεκέμβριος 2005 ΤΙΤΛΟΣ : Θεραπεία πρωκτικών παθήσεων με βασική επέμβαση την δακτυλική διαστολή του πρωκτού και του κατωτέρου ορθού κατά PETER LORD. Διατύπωση υπόθεσης για την παθογένεια ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ : Γιώργος Γρηγοριάδης ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ : Κλινική ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ - Θεραπευτήριο ΣΩΤΗΡ ΑΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Από το 1974 μέχρι σήμερα (30.07.2004) χειρουργήθηκαν για πρωκτικές παθήσεις 18.082 ασθενείς καταγεγραμμένοι στο σωζόμενο από φυσικές καταστροφές (σεισμός, πλημμύρα) αρχείο της κλινικής, ενώ ο πραγματικός αριθμός τους υπολογίζεται με στατιστικές μεθόδους γύρω στις 30.000. Στη 12ετία 1992-2004 οι 13.951 παραμένουν σε επαφή σύμφωνα με έγγραφες οδηγίες μας, ενώ στην τελευταία 5ετία 6.643 παρακολουθούνται συστηματικά. Οι αριθμοί αυτοί, με οποιοδήποτε μέτρο, είναι τόσο μεγάλοι που δικαιολογούν μια ανακοίνωση. Σε όλους χωρίς εξαίρεση διενεργήθηκε ως βασική επέμβαση δακτυλική διαστολή του πρωκτού και του κατωτέρου ορθού για την θεραπεία του συνόλου των γνωστών πρωκτικών παθήσεων (αιμορροΐδες, περιεδρικά αποστήματα, ραγάδες, κονδυλώματα απλά ή κακοήθη, αιμορροϊδικοί πολύποδες, προσπίπτουσες πρωκτικές θηλές, όγκοι καλοήθεις ή κακοήθεις ακόμη και εκσεσημασμένες περιπτώσεις κοπρόστασης και κοπρολιθίασης). Ενίοτε (αν και σε πολύ μικρότερους αριθμούς) ταυτόχρονα και συμπληρωματικά με άλλες χειρουργικές επεμβάσεις αναλόγως των ενδείξεων (αιμορροϊδεκτομή, διάνοιξη αποστήματος, εκτομή συριγγίου, αφαίρεση όγκου, εκτομή κονδυλώματος κ.α.). Ακολουθούν Συζήτηση, Αποτελέσματα και Συμπεράσματα
Εισαγωγή Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι η αντικειμενική έλλειψη ακαδημαϊκής υποδομής στην ανακοίνωση αυτή κάνει μερικές διαπιστώσεις να φαίνονται αυθαίρετες και κάποια συμπεράσματα υπερβολικά, αναπόδεικτα και χωρίς καλή τεκμηρίωση, πράγμα που ως ένα σημείο προκαλεί και σε μας δυσφορία. Οφθαλμοφανώς λείπουν όλες οι ανέσεις ενός Κρατικού Νοσοκομείου ή μιας Πανεπιστημιακής Κλινικής (αφθονία έμψυχου και άψυχου υλικού, διανομή ρόλων έρευνας, κατανομή δουλειάς, εργατοώρες άχαρων και πληκτικών μετρήσεων με κίνητρο την πίστη στο σκοπό και την προσδοκία μιας διάκρισης) όπως και το κύρος ονομάτων ή ακαδημαϊκών τίτλων. Η έλλειψη αυτή όμως εξισορροπείται από το πλεονέκτημα της απόλυτης ελευθερίας επιλογών διαδικασιών και χειρισμών, χωρίς τις αναστολές της Νοσοκομειακής ή Πανεπιστημιακής ιεραρχίας (που δεν είναι πάντα η πιο αξιοκρατική), με γνώμονα την αποτελεσματική θεραπεία, που στον ιδιωτικό τομέα είναι σε μεγάλο βαθμό συνώνυμη με την επαγγελματική επιτυχία. Μια επιτυχία στην πορεία για την οποία οι αστοχίες, οι αποτυχίες και τα σφάλματα δεν καλύπτονται από την ανωνυμία του Δημόσιου Τομέα ή το κύρος του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος και οι ευθύνες για το παραμικρό λάθος είναι πάντα αυστηρά προσωπικές με όλες τις νομικές, οικονομικές και ηθικές συνέπειες. Έτσι τα συμπεράσματά μας, όσο ρηξικέλευθα και αν μοιάζουν έχουν υποστεί τη δοκιμασία της (αφανούς έστω) Δημόσιας Κριτικής από την Κοινή Γνώμη που, προφανώς ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα, τροφοδοτεί το χειρουργείο μας, σε συνεχώς αυξανόμενους ρυθμούς, με περιστατικά παραμελημένα, αποτυχημένες (εκ των αποτελεσμάτων) μεθόδους και βαρέως πάσχοντες. Όλοι αυτοί προσέρχονται λόγω της καλής μας φήμης με υψηλές προσδοκίες που φυσικά μεταφράζονται σε μεγάλες απαιτήσεις, που αν δεν ικανοποιούνταν θα οδηγούσαν σε αντίθετη κατεύθυνση τη φήμη μας αλλά και τον αριθμό των προσερχομένων, πράγμα που δεν συμβαίνει και αυτό αποτελεί την καλύτερη επιβεβαίωση των ισχυρισμών μας ως προς τα αποτελέσματα. Ένας τόσο μεγάλος αριθμός ανθρώπινου υλικού, που σε τέτοιο βάθος χρόνου διαχειριστήκαμε, μας υποχρεώνει παρά την (ιδεολογική μας ίσως) αντιπάθεια για τις ακαδημαϊκές διαδικασίες, να φέρουμε εδώ για πρώτη φορά τα συμπεράσματά μας, χωρίς την παραμικρή έπαρση για το αποτέλεσμα και χωρίς ικανοποίηση άλλη από την αυτονόητη του θεραπευτή, για να παροτρύνουμε τους (νεώτερους ιδίως) χειρουργούς να εργασθούν με καλύτερους όρους στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης μιας πάθησης με μεγάλες δημοσιονομικές επιπτώσεις, αν αναλογιστεί κανείς ότι, σύμφωνα με τον Εθνικό Υγειονομικό Οργανισμό της Μεγάλης Βρετανίας (NATIONAL HEALTH SERVICE) μόνο σ αυτή τη χώρα και μόνο από αυτή την πάθηση, χάθηκαν σ ένα χρόνο 4 εκατομμύρια ημέρες εργασίας. (Burkitt 1972). Στη χώρα μας (φυσικά!) παρόμοιες μελέτες απουσιάζουν. -2-
Ιστορία Τυχαία παρατήρηση του Λονδρέζου PETER LORD ότι μια δακτυλική διαστολή (που υποχρεώθηκε να κάνει στην προσπάθεια του να προσεγγίσει άλλη πρωκτική πάθηση) θεράπευσε αιμορροϊδοπάθεια, τον οδήγησε το 1968 σε γενίκευση της μεθόδου με επιτυχία που φαίνεται να αμφισβητήθηκε από τους συγχρόνους του, ιδίως του εξειδικευμένου St. Mark s Hospital, για λόγους που παρά την εμβριθή μελέτη των σχετικών κειμένων δεν μπορέσαμε να εξηγήσουμε. Η, καλλιεργημένη ίσως, «μυθολογία» περί μειονεκτημάτων που περιέβαλλε την μέθοδο υποχρέωσε τον P.L. σε κάποιο είδος αμυντικής περιστολής της δραστηριότητάς του με πολύ χλιαρή υπεράσπιση των προσωπικών του επιτυχιών και μια ανεξήγητη για μας αναζήτηση «μόνιμου αποτελέσματος». Γιατί όπως προκύπτει (όχι μόνο στη δική μας μελέτη) η μέθοδος οδηγεί σε μόνιμο αποτέλεσμα σε ποσοστό συντριπτικά μεγαλύτερο από κάθε άλλη ενώ η όποια υποτροπή ευκολότατα θεραπεύεται με τον ίδιο τρόπο (ανώδυνα, γρήγορα, ανέξοδα). Βέβαια άποψή μας είναι ότι οι ινώδεις δακτύλιοι (Pecten bands) και η εξ αυτών διακοπή της φλεβικής κυκλοφορίας που ο P.L. θεώρησε ως αίτιο της αιμοροϊδοπάθειας δε φαίνεται να ευσταθεί, αλλά το αποτέλεσμα της μεθόδου παραμένει το ίδιο αφού με τη βίαιη διαστολή του σφυγκτηριακού συνόλου (την υπερτονία του οποίου εμείς θεωρούμε ως το πραγματικό αίτιο) η πάθηση θεραπεύεται. Η δική μας διαδρομή Τον υπογράφοντα στα 30 αυτά χρόνια η αυξανόμενη προσέλευση περιστατικών πρωκτικών παθήσεων οδήγησε σταδιακά στην εγκατάλειψη πρακτικώς όλων των λοιπών επεμβάσεων (γαστρεκτομές, μαστεκτομές, χολοκυστεκτομές, σαφηνεκτομές, θυρεοειδεκτομές, σκωληκοειδεκτομές κ.ά.) τις οποίες διοχετεύσαμε σε νεότερους συνεργάτες, της Κλινικής, ενώ διακόψαμε τελείως τη συνεργασία μας με άλλα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΥΓΕΙΑ, ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΤΙΜΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ, ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ) όπου κατ επιλογή ασθενών εκτελούσαμε κυρίως βαρείες επεμβάσεις. Εκτός Αθηνών εκτελέσαμε μόνο μια διαστολή για εκπαιδευτικούς λόγους (ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσ/νίκης, 1982, Ασθενής Ε.Π. αναισθησιολόγος Στεφ. Στεφανόπουλος). Ο μεγαλύτερος αριθμός επεμβάσεων μέσα σε μία μέρα ήταν 23 (Πέμπτη 25.07.2002) και σε ένα χρόνο 1.467 (2003). Ο υπογράφων υποβλήθηκε προ 10ετίας σε εγχείρηση από βοηθό του χειρουργό, ενώ χειρούργησε προ 2ετίας την 88χρονη τότε μητέρα του στο πλαίσιο εντερεκτομής για περιτονίτιδα ύστερα από συστροφή του μεσεντερίου (VOLVULUS). Το 1974 ξεκινήσαμε διερευνητικά σε κάποια περιστατικά αλλά με τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα που πολλαπλασιάζονταν εγκαταλείψαμε βαθμιαία την αιμορροϊδεκτομή κατά Mulligan Morgan που μέχρι τότε εκτελούσαμε απαρεγκλίτως και γρήγορα αρχίσαμε να εκτελούμε διαστολή σε όλα τα περιστατικά πρωκτικών παθήσεων ακόμη και όταν η αιμορροϊδοπάθεια δεν ήταν η κύρια πάθηση. Ακόμη και στις κολεκτομές με τελικοτελική αποκατάσταση της συνέχειας του εντέρου παρά τους αρχικούς φόβους μας για διαρροϊκές επιπλοκές λόγω βράχυνσης, η μέθοδος απεδείχθη απαραίτητη καθώς μειώνει την πίεση στην αναστόμωση. Με τον πολλαπλασιασμό των επεμβάσεων και την εμφάνιση εντός 6μήνου υποτροπών στο 3% οδηγηθήκαμε σε μεγαλύτερη διαστολή που περιόρισε την υποτροπή αυτή στο 1/10 (0,3%) στην πρώτη 5ετία. Τώρα πια είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για αιτίες και αποτελέσματα. -3-
Αποτελέσματα, Αντιμετώπιση «μύθων», Αιτιολογία 1. Οι ασθενείς στην συντριπτική τους πλειοψηφία μετά 2λεπτη συνήθως επέμβαση νοσηλεύονται επί 2ωρον (μέχρι την αποδρομή του αναισθητικού) επανερχόμενοι στις δραστηριότητές τους αυθημερόν με εμφανείς δημοσιονομικές επιπτώσεις. 2. Οι «ανεγχείρητες» κατά την κρατούσα αντίληψη, παραμεληθείσες θρομβωθείσες, φλεγμαίνουσες και προσπίπτουσες αιμορροΐδες που λόγω φήμης καταλήγουν σε μας ανταποκρίνονται εξίσου ικανοποιητικά (με την προσθήκη επί 4ήμερον αντιβιοτικού και φλαβονοειδούς). 3. Οι πολύ γνωστές πολλαπλές υποτροπές των περιεδρικών αποστημάτων και συριγγίων ελαττώνονται δραματικά (0,1% σε ελεγχόμενο υλικό) χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί φυσικά πιθανή προσφυγή σε άλλους χειρουργούς. 4. Γνήσια ακράτεια στα 30 αυτά χρόνια παρουσιάστηκε μόνο σε 2 περιπτώσεις παρά το γεγονός ότι (λόγω λάθους αστοχίας υλικού ή εγχειρητικών αναγκών) προκαλέσαμε επανειλημμένως εκτεταμένες ρήξεις του πρωκτικού σωλήνα (που επουλώθηκαν εύκολα χωρίς επακόλουθα). 5. Η επέμβαση απεδείχθη αποτελεσματική σε ακραίες ηλικίες (3 χρόνων το 1982, 92 χρόνων το 2001, παρακολουθούμενες έκτοτε) διαψεύδοντας τη σχετική «μυθολογία» για περιορισμένο ηλικιακό φάσμα εφαρμογής της. 6. Όπου η αιμορροϊδοπάθεια δεν αποτελεί την κύρια ένδειξη η μέθοδος επιταχύνει την ίαση και περιορίζει τις υποτροπές. 7. Αστοχία με την έννοια της παραμονής ή υποτροπής συμπτωματολογίας διαπιστώνεται ύστερα από 6μηνη παρακολούθηση σε ποσοστό 3% και απαιτεί μεγαλύτερη διαστολή που διενεργείται στους μισούςπερίπου ασθενείς γιατί οι υπόλοιποι θεωρούν ικανοποιητική την βελτίωση. Πλήρης αστοχία κατεγράφη σε 3 περιστατικά στο σύνολο των χειρουργηθέντων σε 30 χρόνια. Δεν διαθέτουμε εξήγηση. 8. Η σύγκριση με τα αποτελέσματα άλλων συγχρόνων μεθόδων που εκτελέστηκαν σε μας από συνεργαζόμενους χειρουργούς (H.A.L. - LONGO LASER κ.ά.) μένει προς έρευνα αλλά, η αθρόα προσέλευση και τελική ίαση υποτροπών των ιδίων μεθόδων που χειρουργήθηκαν αλλού ενισχύει την ενθουσιώδη γνώμη μας για την υπεροχή της εγχείρησης PETER LORD. Πιστεύουμε μάλιστα ότι όπου οι άλλες μέθοδοι πετυχαίνουν το οφείλουν στην (μεγαλύτερη ή μικρότερη) διαστολή που προκαλείται από τους χειρισμούς ή τις χρησιμοποιούμενες συσκευές λειτουργώντας έτσι ως ωχρή απομίμηση της μεθόδου PETER LORD. Ο τελευταίος μύθος για τις απώτατες συνέπειες της μεθόδου, η όψιμη ακράτεια σε μεγάλες ηλικίες (Konstend Beaten C.G., University Hospital Maastricht Απρ. 2000), νομίζουμε ότι οφείλεται σε κακή εκ μέρους των ερευνητών εκτίμηση των αιτιάσεων (complaints) ηλικιωμένων κυρίως ασθενών που προέρχονται (όσο μπορέσαμε να διαπιστώσουμε από επίμονες ερωτήσεις και αντικειμενική εξέταση σε τέτοιες ομάδες) από αιτίες σχετιζόμενες με την έκπτωση των διανοητικών λειτουργιών και τον κακό ψυχισμό, αιτίες που οδηγούν στην έμμονη ιδέα μιας πλαστής επιτακτικής κένωσης που δεν πραγματοποιείται, και αναποτελεσματικών τεινεσμών λόγω κοπρόστασης. Δεν είναι τυχαία η ομοιότητα αυτών των αιτιάσεων με την κύρια επιφύλαξη ατόμων μέσης ηλικίας του ενεργού πληθυσμού που προσέρχονται για εγχείρηση και στο άκουσμα του όρου «διαστολή» διατυπώνουν την ανησυχία τους για μελλοντικές -4-
(απώτατες) επιπτώσεις της μεθόδου ενώ αγνοούν πλήρως μεθόδους και επιπτώσεις γενικώς. Κατά την γνώμη μας υπεύθυνες για τη συμπεριφορά αυτή είναι οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις από ηλικιωμένα άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος αιτιομένων συμπτωματολογία ακράτειας (συχνά συγχεομένων με δυσκοιλιότητα) που φέρνουν στην επιφάνεια τον υποσυνείδητο φόβο του πολιτισμένου ατόμου στο αστικό περιβάλλον ενώπιον ενός δημοσίου διασυρμού από την αποτυχία να τηρηθεί η ιδιωτικότητα της λειτουργίας της αφόδευσης. Νομίζουμε μάλιστα πως ένας βαθμός προκατάληψης που διακρίνεται σε πολλούς μελετητές στην εκτίμηση αποτελεσμάτων (πρώιμων και όψιμων) σχετικά με την «ακράτεια», έχει την ίδια προέλευση. Τα δικά μας συμπεράσματα αντίθετα δείχνουν δυσκοιλιότητα λόγω μειωμένης λειτουργικότητας του λείου μυϊκού συστήματος του εντέρου στο σύνολό του, που οδηγούν σε κοπρόσταση η οποία σε μεγάλο ποσοστό θεραπεύεται με την άρση του πρόσθετου κωλύμματος που αποτελεί η υπερτονία (συνήθως διαπιστούμενη) του γραμμωτού σφιγκτηρικού συστήματος με την επέμβαση PETER LORD. Συμπεράσματα για την παθογένεια Όλα τα παραπάνω μας οδηγούν στην πεποίθηση ότι όλες οι πρωκτικές παθήσεις ξεκινούν τελικά από την υπερτονία του μυϊκού σφιγκτηρικού συστήματος (επιλέγουμε αυτόν τον όρο γιατί υπάρχουν διαφωνίες ανάμεσα στους μελετητές σχετικά με τις λεπτομέρειες των επί μέρους μυών και τμημάτων τους). Κατά την γνώμη μας λοιπόν η αιμορροϊδοπάθεια, «μητέρα» των πρωκτικών παθήσεων (αποστημάτων, συριγγίων, αιμορροϊδικών πολύποδων, πρωκτικών θηλών) οφείλεται στην υπερτονία αυτού του σφιγκτηρικού συστήματος ενώ δεν συνιστά αιμορροϊδοπάθεια ή απλή συμφόρηση των αιμορροϊδικών φλεβών που συναντάμε στην πυλαία υπέρταση, στην κύηση και την πίεση από όγκους της πυέλου. Αυτό αποδείχτηκε σ όλες τις παραπάνω περιπτώσεις όπου παρά την ύπαρξη άλλης νόσου τα συμπτώματα υποχώρησαν με την διαστολή. Στην κύηση μάλιστα συμβαίνει να επιδεινώνεται ραγδαία η συμπτωματολογία μετά τον τοκετό όταν δηλαδή έχει αρθεί το υποτιθέμενο αίτιο. Η προσωπική μας εμπειρία αναφέρεται σε 104 περιπτώσεις που ορίζονται ως σχετιζόμενες με την κύηση και εκτείνονται σε χρόνο 3 μηνών πριν και 3 μετά τον τοκετό. Ως ακραία περιστατικά θεωρούμε α) ετοιμόγεννη 6 ώρες πριν τον τοκετό β) επίτοκη σε Μαιευτήριο 2 ώρες μετά τον τοκετό και γ) σε περιστατικό με διατομή (και συρραφή) περινέου την 3 η ημέρα από τον τοκετό. Στις περιπτώσεις πυλαίας υπέρτασης από μεταστάσεις στο ήπαρ με την επέμβασή μας η αιμορροϊδοπάθεια θεραπεύτηκε αλλά και η συμπτωματολογία της πυλαίας στάσης βελτιώθηκε λόγω προφανώς επιστροφής μέρους του φλεβικού αίματος μέσω των αιμορροϊδικών φλεβών. Είναι λοιπόν φανερό κατά την γνώμη μας ότι γνήσια αιμορροϊδοπάθεια μπορεί να προκαλέσει μόνο η υπερτονία του σφιγκτηρικού συστήματος. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό και ποιές είναι οι διαστάσεις του φαινομένου; Είναι φανερό πως η πάθηση είναι νόσος του πολιτισμού μας: -5-
Όπως προκύπτει από αφθονία πηγών της διεθνούς βιβλιογραφίας η αιμορροϊδοπάθεια είναι άγνωστη στις πρωτόγονες κοινωνίες της Αφρικής και της Ασίας ανάμεσα στους αγροτικούς πληθυσμούς ενώ εμφανίζεται και εξελίσσεται αλματωδώς στις αναπτυσσόμενες πόλεις των ιδίων γεωγραφικών χώρων. Ιδιαίτερα μεγάλη είναι η συχνότητα στους Νέγρους της Αμερικής σε αντίθεση με τους αφρικανούς προγόνους τους. Στη χώρα μας συμβαίνει ακριβώς το ίδιο: Στο βαθμό που αναπτύσσεται η επαρχία μεγαλώνει και η προσέλευση ασθενών με πρωκτικές παθήσεις σε αριθμό ίδιο με των αστικών κέντρων. Το ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από κατευθυνόμενη λήψη του ιστορικού είναι ότι η δυσκοιλιότητα ως πρώιμο σύμπτωμα (αλλά και ο πόνος, η πρόπτωση και η αιμορραγία αργότερα) εμφανίζονται μόλις μεταβληθούν οι συνθήκες και συνήθειες αφόδευσης που συνοδεύουν την μετακίνηση του αγροτικού πληθυσμού στην πόλη για τη στρατιωτική θητεία ή σπουδές. Όλα τα παραπάνω στοιχειοθετούν κατά την άποψή μας μια εξελικτική πορεία με αφετηρία την μακρά, επαναλαμβανόμενη και παρατεινόμενη εκούσια αναστολή της φυσιολογικής κένωσης του εντέρου λόγω α) απασχόλησης που δεν μπορεί να διακοπεί ή β) αναζήτησης του κατάλληλου χώρου που δεν είναι πάντα προσιτός ή ικανοποιητικός, συνθήκες που οδηγούν σε μια εντατική «γυμναστική» (body building) του σφιγκτηρικού συστήματος καταλήγοντας σε θηριώδεις «υπερτονίες» από τις οποίες και μόνο γεννάται η αιμορροϊδοπάθεια (βρίσκεται σε εξέλιξη μανομετρική έρευνά μας σε συνεργασία με το Θριάσιο Νοσοκομείο). Τέτοιες συνθήκες απουσιάζουν σε όλη την υπόλοιπη ζωολογική κλίμακα όπως και η αιμορροϊδοπάθεια. Η αναζήτηση της πάθησης ειδικά στους πλησιέστερους εξελικτικά συγγενείς του ανθρώπου δηλαδή τους πιθήκους και τα πρωτεύοντα θηλαστικά που πραγματοποιήσαμε μέσω Διαδικτύου, απέβη αρνητική, παρά το γεγονός (που μας έδωσε την ιδέα) ότι κάποια είδη παρουσιάζουν προπτώσεις του ορθού. Η μη αναμενόμενη αλλά στατιστικώς προκύπτουσα σχεδόν πλήρης απουσία πρωκτικών παθήσεων σε άτομα και των δύο φύλων με ερωτικές ιδιαιτερότητες, που ενεργούν ως επαναλαμβανόμενη ήπια διαστολή και έτσι αποτρέπουν την υπερτονία του σφιγκτηρικού συστήματος, αποτελεί ένα ακόμη επιχείρημα υπέρ της αιτιολογίας που προτείνουμε. Τελικά Η μόνη αιτιολογία που μπορεί να «χωρέσει» όλες τις επισημάνσεις που αναφέρονται παραπάνω είναι ότι η υπερτονία του σφιγκτηρικού συστήματος του πρωκτού και του κατωτέρου ορθού είναι θυγατέρα του Πολιτισμού, είναι η μόνη αιτία της αιμορροϊδοπάθειας που είναι μητρική νόσος των πρωκτικών παθήσεων και θεραπεύεται με την άρση του πρωτοπαθούς αιτίου, δηλαδή με την εγχείρηση PETER LORD αντίθετα με το σύνολο των λοιπών μεθόδων (παλιότερων και σύγχρονων) που απευθύνονται σε ένα ή περισσότερα αποτελέσματα του πραγματικού αιτίου και είναι (λιγότερο ή περισσότερο) αποτελεσματικές μόνο στο βαθμό που οι χειρισμοί ή οι χρησιμοποιούμενες συσκευές προκαλούν μια (μεγαλύτερη ή μικρότερη) διαστολή του σφιγκτηρικού συστήματος του πρωκτού και του κατωτέρου ορθού. -6-
Στοιχεία επικοινωνίας για ενδιαφερόμενους συναδέλφους: Κλινική ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ - Θεραπευτήριο ΣΩΤΗΡ A.E. Πεύκων 9-11, 141 22, Ηράκλειο Αττικής Τηλ. 210-2826 003, Fax: 210-2832 001 Email: g.gregor@sotirclinic.gr -7-